1 Ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΣΟΛΑΚΙΔΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

Transcript

1 1 Ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΑΞΗ Γ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΣΟΛΑΚΙΔΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

2 ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ Γ1,Γ2 ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΦΑΓΙΑΝΝΗ ΜΑΛΑΜΑΤΗ ΚΩΝ/ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΘΟΔΩΡΟΥ ΗΡΩ ΚΑΡΑΜΠΙΝΑ ΛΕΥΚΟΘΕΑ ΚΡΙΕΖΗ ΗΛΙΑΝΝΑ ΚΟΥΤΣΑΡΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΩΦΙΔΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΑΝΩΛΙΔΗΣ ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΜΕΡΟΥΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ - ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΞΕΝΟΣ ΛΕΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΠΑΣΧΟΥ ΗΡΩ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΝΑΤΑΛΙΑ ΣΤΡΙΚΟΥΔΗ ΓΙΩΤΑ ΧΑΝΛΑΡΙΔΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΧΑΣΑΠΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΣΟΛΑΚΙΔΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ Σελίδα 1

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Ι. ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ... 4 Πρώτη Γενιά Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων... 4 Ατομικά Δικαιώματα... 4 Πολιτικά Δικαιώματα... 4 Δεύτερη Γενιά Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων... 4 Κοινωνικά Δικαιώματα... 4 Τρίτη Γενιά Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων... 4 ΙΙ. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ (ΟΗΕ)... 5 ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ (ΜΚΟ) ActionAid Αnthropos.gr Γιατροί του Κόσμου Γιατροί χωρίς Σύνορα Διεθνής Αμνηστία Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι Σελίδα 2

4 Greenpeace Ομάδα για την Προστασία των Μειονοτήτων Unicef WWF III.ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ IV. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Σελίδα 3

5 Ι. ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Πρώτη Γενιά Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ατομικά Δικαιώματα Ισότητα Προσωπική Ελευθερία Ανάπτυξη Προσωπικότητας Ατομική Ιδιοκτησία Άσυλο Κατοικίας Αναφορά στις Αρχές Θρησκευτική Ελευθερία Ελευθερία του Τύπου Πολιτικά Δικαιώματα εκλέγειν και εκλέγεσθαι Δεύτερη Γενιά Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Κοινωνικά Δικαιώματα Παιδεία Εργασία Κοινωνική Πρόνοια Κοινωνική Ασφάλιση Προστασία της Οικογένειας και της Μητρότητας Τρίτη Γενιά Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Σελίδα 4

6 Προστασία της Υγείας Προστασία του Περιβάλλοντος «Κοινωνία της Πληροφορίας» ΙΙ. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 1. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ (ΟΗΕ) ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) είναι ένας διεθνής οργανισμός - συνασπισμός μεταξύ των κρατών του κόσμου με σκοπό τη συνεργασία στο Διεθνές Δίκαιο, την ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη και την πολιτική ισότητα. Πρόδρομός του θεωρείται η Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ) που αποτέλεσε απαίτηση των Εθνών για τη διεθνή ειρήνη μετά από τις θηριωδίες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) ιδρύθηκε το 1945 από τις χώρες που νίκησαν στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και αρχικά είχε 51 μέλη. Το 2009 περιλαμβάνει 192 κράτη μέλη, σχεδόν όλα τα διεθνώς αναγνωρισμένα ανεξάρτητα έθνη. Η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι μια διακήρυξη που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (10 Δεκεμβρίου 1948) και αναφέρεται στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Σελίδα 5

7 Παρόλο που δεν είναι νομικά δεσμευτικό έγγραφο, έγινε η βάση για δύο νομικές συνθήκες, το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα. Υπάρχει ασυμφωνία όμως μεταξύ διεθνών δικηγόρων για το ποια σημεία της αντιπροσωπεύουν το διεθνές εθιμικό δίκαιο. Το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα είναι μια συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών βασισμένη στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που δημιουργήθηκε το 1966 και μπήκε σε ισχύ το Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι «βασικά δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες που δικαιούνται όλοι οι άνθρωποι», τα οποία περιλαμβάνουν αστικά και πολιτικά δικαιώματα όπως το δικαίωμα στη ζωή και την ελευθερία, την ελευθερία σκέψης και έκφρασης, καθώς και την ισότητα ενώπιον του νόμου. Στα ανθρώπινα δικαιώματα περιλαμβάνονται, επίσης, κοινωνικά, πολιτιστικά και οικονομικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα της συμμετοχής στον πολιτισμό, το δικαίωμα στην τροφή, την εργασία και την εκπαίδευση. Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης. Τι είναι τα Ανθρώπινα Δικαιώματα; Ανθρώπινα Δικαιώματα θα μπορούσαν γενικά να ορισθούν ως εκείνα τα δικαιώματα που ενυπάρχουν στη φύση μας, που είναι έμφυτα και χωρίς τα οποία δεν μπορούμε να ζήσουμε ως ανθρώπινα όντα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι Σελίδα 6

8 θεμελιώδεις ελευθερίες μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε πλήρως και να χρησιμοποιήσουμε τις ανθρώπινες αρετές μας, τη νοημοσύνη μας, τα ταλέντα μας, τη συνείδησή μας και να ικανοποιήσουμε τις πνευματικές και άλλες ανάγκες μας. Αυτά βασίζονται πάνω στις αυξανόμενες απαιτήσεις της ανθρωπότητας για μια ζωή μέσα στην οποία η έμφυτη αξιοπρέπεια και η αξία κάθε ανθρώπου θα τυγχάνει σεβασμού και προστασίας. Η αποστέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών δεν είναι μόνο μια ατομική και προσωπική τραγωδία αλλά επίσης δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής, ενσπείροντας τη βία και τη σύγκρουση μέσα και μεταξύ κοινωνιών και εθνών. Όπως δηλώνει η πρώτη πρόταση της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια "αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο". Τι είναι η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων; Η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι η βασική διεθνής έκφραση των απαράγραπτων και απαραβίαστων δικαιωμάτων όλων των μελών της ανθρώπινης οικογένειας. Η Διακήρυξη που προκηρύχθηκε σε ένα ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης, στις 10 Δεκεμβρίου 1948, αποτελεί το "κοινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και τα έθνη", αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Καταγράφει μεγάλο αριθμό δικαιωμάτων, αστικών, πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και Σελίδα 7

9 πολιτιστικών, τα οποία οι άνθρωποι δικαιούνται παντού. Αρχικά η Οικουμενική Διακήρυξη διατυπώθηκε ως δήλωση στόχων προς επίτευξη από κυβερνήσεις και ως τέτοια δεν ήταν μέρος δεσμευτικού διεθνούς δικαίου. Εν πάση περιπτώσει το γεγονός ότι έτυχε αποδοχής από τόσες πολλές χώρες της έδωσε σημαντικό ηθικό βάρος. Οι πρόνοιές της παρατέθηκαν ως η αιτιολογία για μεγάλο αριθμό ενεργειών των Ηνωμένων Εθνών και αποτέλεσαν την έμπνευση ή χρησιμοποιήθηκαν σε πολλές διεθνείς συμβάσεις. Το 1968 η Διεθνής Διάσκεψη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών συμφώνησε ότι η Διακήρυξη "συνιστούσε μια υποχρέωση για τα μέλη της διεθνούς κοινότητας". Η Διακήρυξη έχει επίσης ασκήσει σημαντική επίδραση σε εθνικά συντάγματα, σε εθνικούς νόμους και σε μερικές περιπτώσεις σε δικαστικές αποφάσεις. Η Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι επίσης το πρώτο τμήμα της Διεθνούς Διακήρυξης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία περιλαμβάνει το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Πολιτιστικά και Κοινωνικά Δικαιώματα (υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση το 1966), το Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα (υιοθετήθηκε το 1966) και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο αυτού του Συμφώνου (υιοθετήθηκε το 1966). Ποια δικαιώματα διακηρύσσονται στην Οικουμενική Διακήρυξη; Τα πρώτα 2 άρθρα της Οικουμενικής Διακήρυξης τονίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι χωρίς διάκριση γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην Σελίδα 8

10 αξιοπρέπεια και στα δικαιώματα και παραθέτει τις βασικές αρχές της ισότητας και μη διάκρισης στην απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών. Τα επόμενα 19 άρθρα ασχολούνται με τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα τα οποία όλοι οι άνθρωποι δικαιούνται. Αυτά τα άρθρα περιλαμβάνουν τα δικαιώματα για: ζωή, ελευθερία και προσωπική ασφάλεια ελευθερία από δουλεία και υποτέλεια ελευθερία από βασανιστήρια, και σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία αναγνώριση της οντότητας του ατόμου ενώπιον του νόμου ίση προστασία από το νόμο αποτελεσματική άσκηση δικαστικής θεραπείας για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ελευθερία από αυθαίρετη σύλληψη, κράτηση ή εξορία δίκαιη εκδίκαση και δημόσια ακρόαση από ένα ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο τεκμήριο της αθωότητας μέχρι αποδείξεως της ενοχής αποτροπή από καταδίκη για μια πράξη η οποία δεν ήταν ποινικό αδίκημα κατά το χρόνο που διεπράχθη ελευθερία από αυθαίρετη επέμβαση στην ιδιωτική ζωή, την οικογένεια, την κατοικία ή την αλληλογραφία ελευθερία διακίνησης και εγκατάστασης περιλαμβανομένου του δικαιώματος να Σελίδα 9

11 εγκαταλείπει κάποιος οποιαδήποτε χώρα και να επιστρέφει στη δική του άσυλο ιθαγένεια σύναψη γάμου και δημιουργία οικογένειας ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης ελευθερία ειρηνικών συγκεντρώσεων και συνεταιρισμού συμμετοχή του καθενός στη διακυβέρνηση της χώρας του ίση πρόσβαση του καθενός στις δημόσιες υπηρεσίες της χώρας του Τα επόμενα 7 άρθρα (22 μέχρι 28) ασχολούνται με τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων για: κοινωνική ασφάλιση, εργασία και ελεύθερη επιλογή επαγγέλματος ίση αμοιβή για ίση εργασία δίκαιη και ικανοποιητική αμοιβή, που να διασφαλίζει ένα τρόπο ζωής που αρμόζει στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια ίδρυση και συμμετοχή σε συνδικάτα ανάπαυση και ελεύθερο χρόνο βιοτικό επίπεδο ικανοποιητικό για υγεία και ευημερία (που περιλαμβάνει τροφή, ρουχισμό, στέγαση και ιατρική περίθαλψη) ασφάλιση σε περίπτωση ανεργίας, αρρώστιας, αναπηρίας, χηρείας, γεροντικής ηλικίας ή άλλων Σελίδα 10

12 περιστάσεων ανεξάρτητων από τη θέληση του ατόμου προστασία της μητρότητας και της παιδικής ηλικίας εκπαίδευση, με τους γονείς να έχουν κατά προτεραιότητα το δικαίωμα να επιλέγουν τον τύπο της εκπαίδευσης που θα δοθεί στα παιδιά τους συμμετοχή του καθενός στην πολιτιστική ζωή της κοινότητάς του προστασία των ηθικών και υλικών συμφερόντων του καθενός, που απορρέουν από συγγραφή επιστημονικών, λογοτεχνικών ή καλλιτεχνικών παραγωγών του. 2. ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ (ΜΚΟ) ActionAid Η ActionAid είναι ένας διεθνής οργανισμός που δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 40 χώρες και συνεργάζεται με τους κατοίκους των φτωχότερων χωρών του κόσμου για την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανισότητας. Το όραμα και η αποστολή της ActionAid είναι ένας κόσμος χωρίς απόλυτη φτώχεια, ανισότητα και αδικία, όπου όλοι οι άνθρωποι ζουν αξιοπρεπώς και απολαμβάνουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους. Σύμβουλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών σε θέματα παγκόσμιας ανάπτυξης από το 1991, η ActionAid, ασκεί πίεση στα διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων ώστε να αναθεωρηθούν αποφάσεις και Σελίδα 11

13 πρακτικές που πλήττουν την ανάπτυξη των φτωχών περιοχών του πλανήτη μας. Σε όλες τις χώρες όπου αναπτύσσει τα προγράμματά της δεν επιβάλλει λύσεις. Δουλεύει μαζί με τους κατοίκους του αναπτυσσόμενου κόσμου, αναζητώντας νέες προοπτικές, αξιοποιώντας τις δυνατότητές της στο μέγιστο και δημιουργώντας βασικές υποδομές ώστε οι βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσής τους να είναι μόνιμες και ουσιαστικές. Η ActionAid ξεκίνησε τη δράση της στην Ελλάδα το Στα χρόνια που μεσολάβησαν, τους στόχους και το όραμά της δυνάμωσαν με την αμέριστη υποστήριξή τους περισσότεροι από Έλληνες που με την προσφορά τους υποστηρίζουν μακροπρόθεσμα τη βελτίωση της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων σε 42 πολύ φτωχές κοινότητες σε 13 χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Η ActionAid ξεκίνησε από τη Μεγάλη Βρετανία, στις αρχές της δεκαετίας του 70, ως μια καθαρά φιλανθρωπική οργάνωση, με 88 υποστηρικτές που έγιναν ανάδοχοι σε 88 παιδιά στην Ινδία και την Κένυα. Αρχικά η δουλειά της επικεντρώθηκε στην παροχή υλικής βοήθειας, όπως νερό, τροφή και είδη πρώτης ανάγκης, καθώς και στην εξασφάλιση εκπαίδευσης για τα παιδιά. Στην πορεία έγινε φανερό, ότι το να παρέχει κανείς είδη πρώτης ανάγκης, ανακουφίζει το πρόβλημα μόνο προσωρινά, ενώ δεν αντιμετωπίζει τις πραγματικές αιτίες της φτώχειας που είναι η άνιση κατανομή δύναμης και πόρων. Γι' αυτό διευρύνει το πεδίο δράσης σε διεθνές επίπεδο ασκώντας ταυτόχρονα πίεση στη διεθνή κοινότητα για την καταπολέμηση των βαθύτερων αιτιών Σελίδα 12

14 της φτώχειας. Από το 1991 η ActionAid είναι σύμβουλος του OHE σε θέματα παγκόσμιας ανάπτυξης. Υλοποιεί αναπτυξιακά προγράμματα και δράσεις σε περισσότερες από 40 χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου και δουλεύει με εκατομμύρια φτωχούς και περιθωριοποιημένους ανθρώπους σε μια κοινή προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών ζωής τους. Τα τοπικά γραφεία της ActionAid στη Μεγάλη Βρετανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ιρλανδία, τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και σε στενή συνεργασία με την Ισπανία, αποτέλεσαν τα ιδρυτικά μέλη της ActionAid International. Αυτή η νέα οργανωτική δομή είναι μια κίνηση στρατηγικής της ActionAid, που βασίζεται στις θεμελιώδεις αρχές της ισότητας, του σεβασμού, του κοινού οράματος και της αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων. Στα 35 χρόνια δραστηριότητάς της η ActionAid υποστηρίζεται από εκατομμύρια ευαισθητοποιημένους πολίτες στον κόσμο και συνεργάζεται στενά με περισσότερες από τοπικές οργανώσεις και ομάδες που εργάζονται για την καταπολέμηση του HIV/AIDS, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, καθώς και το δικαίωμα στην εκπαίδευση, την τροφή, το νερό, την υγεία, την ισότιμη εργασία. Επίσης, από τα στελέχη της οργάνωσης, το 89% προέρχεται από χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, γεγονός που εξασφαλίζει μια βαθιά γνώση των αναγκών και των προτεραιοτήτων των χωρών αυτών. Η ActionAid International έχει έδρα το Γιοχάνεσμπουργκ στη Νότια Αφρική και διοικείται από Διεθνές Διοικητικό Συμβούλιο που αποτελείται από ανθρώπους με μεγάλη εμπειρία σε θέματα Ανάπτυξης, Σελίδα 13

15 Κοινωνικής Δικαιοσύνης και Αλληλεγγύης καθώς και Ισότητας των φύλων. Βασικές αξίες της ActionAid International είναι: Αμοιβαίος σεβασμός: αναγνωρίζουμε την έμφυτη αξία όλων των ανθρώπων και την αξία της διαφορετικότητάς τους Δίκαιο και δικαιοσύνη: συνεργαζόμαστε για να εξασφαλίσουμε ίσες ευκαιρίες σε όλους ανεξάρτητα από τη φυλή, ηλικία, γένος, σεξουαλικό προσανατολισμό, κοινωνική θέση, σωματική κατάσταση, έθνος, ανικανότητα, τοποθεσία και θρησκεία Ειλικρίνεια και διαφάνεια: είμαστε υπεύθυνοι σε όλα τα επίπεδα για την αποτελεσματικότητα των ενεργειών μας και ανοικτοί στην κριτική και στην επικοινωνία μας Αλληλεγγύη: κυρίως με τους φτωχούς, αδύναμους και περιθωριοποιημένους Θάρρος της πεποίθησης: είμαστε δημιουργικοί, τολμηροί και καινοτόμοι, χωρίς το φόβο της αποτυχίας στην προσπάθειά μας για το μέγιστο πιθανό αντίκτυπο του έργου μας ενάντια στις βαθύτερες αιτίες της φτώχειας και της ανισότητας Ανεξαρτησία: από οποιοδήποτε θρησκευτικό ή πολιτικό δεσμό Ταπεινότητα: στην παρουσίαση και τη συμπεριφορά μας αναγνωρίζοντας ότι είμαστε μέρος μιας ευρύτερης παγκόσμιας συμμαχίας ενάντια στην φτώχεια και στην αδικία Σελίδα 14

16 Αnthropos.gr (Ελληνικό Κέντρο Προώθησης του Εθελοντισμού) Το Ελληνικό Κέντρο Προώθησης του Εθελοντισμού με διακριτικό τίτλο «anthropos.gr» αποτελεί την πρώτη ελληνική ανθρωπιστική πύλη στο διαδίκτυο, που στόχο έχει να προωθήσει τις σχέσεις μεταξύ των Ελληνικών ΜΚΟ και να παρέχει στους πολίτες, στις επιχειρήσεις, στους δημοσιογράφους και στους φορείς της πολιτείας & των δήμων που ενισχύουν τις εθελοντικές δράσεις έγκυρες πληροφορίες που σχετίζονται με τον εθελοντισμό και την ενίσχυση των δράσεων αυτού. Πέντε χρόνια μετά τη χρονιά της ίδρυσής του, το «anthropos.gr» έχει καταφέρει όχι μόνο να συγκεντρώσει στη βάση δεδομένων του ένα πολύ μεγάλο αριθμό οργανώσεων που ασχολούνται με τον εθελοντισμό στην Ελλάδα αλλά και να αποτελεί μια αξιόπιστη πηγή για οποιοδήποτε θέμα αναφορικά με τις δράσεις των Ελληνικών ΜΚΟ και όχι μόνο. Το «anthropos.gr» επιχείρησε να εστιάσει στην όσο το δυνατόν καλύτερη και αντικειμενικότερη διασπορά της πληροφορίας αυτής, γεγονός που επιτεύχθηκε χάρη στην πολύτιμη αρωγή και υποστήριξη της προσπάθειας, που η Οργάνωση επιτελεί, από πλευράς δεκάδων εθελοντών. Η ιστοσελίδα του «anthropos.gr» αποτελείται από 11 κύριες κατηγορίες θεμάτων και από 16 υποκατηγορίες. Η μηχανή αναζήτησης ΜΚΟ περιέχει 25 κατηγορίες οργανώσεων και αλφαβητική κατηγοριοποίηση. Πιο συγκεκριμένα στην Πύλη, η οποία ανανεώνεται καθημερινά, μπορεί κάποιος να βρει Σελίδα 15

17 ειδήσεις από το χώρο των ΜΚΟ, διεθνείς ειδήσεις, εκστρατείες ενημέρωσης, εκδηλώσεις, αφιερώματα, εμφάνιση αναγκών των ΜΚΟ (σε εθελοντική εργασία, σε είδος προσφορά/ζήτηση), προγράμματα εθελοντικής δράσης που υλοποιούνται, χρηματοδοτήσεις προγραμμάτων που αφορούν ΜΚΟ, τρέχουσες χορηγίες, νομικά θέματα σχετικά με τον εθελοντισμό και τις ΜΚΟ κ.α. Μέχρι και σήμερα στη βάση δεδομένων του anthropos.gr έχουν καταχωρηθεί πάνω από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, την Πύλη επισκέπτονται μηνιαίως περίπου άτομα. Ως εκ τούτου προκύπτει ότι η Πύλη του «anthropos.gr» αποτελεί πλέον ένα σταθερό σημείο αναφοράς για όλους εκείνους τους ενδιαφερόμενους φορείς, ιδιώτες ή επιχειρήσεις, των οποίων ο εθελοντισμός αποτελεί συστατικό στοιχείο. Οι αρχές του ανθρωπισμού, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προσπάθειας που καταβάλλουν οι ΜΚΟ για έναν καλύτερο κόσμο μακριά από στερεότυπα, παραμένουν η κινητήριος δύναμη της Οργάνωσης. Το Ελληνικό Κέντρο Προώθησης του Εθελοντισμού «anthropos.gr» φέρει μια δυναμική προοπτική σχεδιάζοντας με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο τις δράσεις του για το επόμενο διάστημα. Νέοι άνθρωποι ανέλαβαν να συνεχίσουν το έργο που ξεκίνησε το 2000 η ομάδα των πρώτων ενθουσιωδών «μαστόρων» της Οργάνωσης αυτής. Άνθρωποι, με ιδέες φρέσκιες, με προθυμία και διάθεση να αναλάβουν νέες πρωτοβουλίες για την προώθηση του εθελοντισμού. Που σκοπό έχουν, να μην επαναπαυτούν Σελίδα 16

18 στα εσκαμμένα αλλά να προσπαθήσουν μέσα από μια σειρά δραστηριοτήτων προβολής, οργάνωσης και δημοσιότητας του «anthropos.gr», να δώσουν δυναμική ώθηση στην έννοια του εθελοντισμού, αποσκοπώντας στο να γίνει, ο καθένας από εμάς, κοινωνός αυτής της προσπάθειας και συμμέτοχος στο τολμηρό αυτό εγχείρημα. Ο «anthropos.gr» εξελίσσεται δυναμικά μέσα από μια σειρά δράσεων που σκοπό έχουν να επικεντρωθούν στους παρακάτω τομείς: Τη δημιουργία του πρώτου ηλεκτρονικού καταστήματος e-shop για προϊόντα που θα απευθύνονται σε ΜΚΟ Τη δημιουργία εντύπου (περιοδικού) με παραλήπτες ΜΚΟ, θεσμικούς φορείς ή εταιρίες με κοινωνική δράση Την εισαγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε σχολεία για την ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα που άπτονται του εθελοντισμού, την προβολή εκπαιδευτικού υλικού (βίντεο οργανώσεων) και την εκπαίδευση σε θέματα κοινωνικής προσφοράς Την παροχή τεχνογνωσίας σε ΜΚΟ, μέσα από μια σειρά σεμιναρίων με στόχο την εκπαίδευση σε θέματα που αφορούν τη συμμετοχή σε Ελληνικά και Ευρωπαϊκά προγράμματα Τέλος, τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων που θα αφορούν θέματα εθελοντισμού και στόχο θα έχουν τη συγκέντρωση χρημάτων από πλευράς ΜΚΟ για την αξιοποίησή τους μέσα από την Εθελοντική δράση Σελίδα 17

19 Ο «anthropos.gr» είναι η πρώτη Ελληνική Δικτυακή Πύλη, που δημιουργήθηκε αμιγώς από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο και αποτελεί το ανθρώπινο πρόσωπο του διαδικτύου. Ένα χώρο που πολλές φορές έχει κατηγορηθεί για την αλλοτρίωση και την απομάκρυνση των ανθρώπων μεταξύ τους, αλλά ίσως για πρώτη φορά, προσεγγίζει το χώρο των νέων τεχνολογιών και των εφαρμογών τους προς όφελος των ΜΚΟ. Η εξέλιξή του αλλά και η αξιόπιστη παρουσίαση των δράσεων των ελληνικών ΜΚΟ αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για τους ανθρώπους που το δημιούργησαν. Για να λειτουργήσει το «anthropos.gr», χρειάζεται τη συμβολή όλων μας. Χρειάζεται τις ειδήσεις των ΜΚΟ, τις ανακοινώσεις τους, τις αγγελίες τους και ό,τι άλλο κάθε οργάνωση θα ήθελε να δημοσιοποιήσει αλλά και τις εκδηλώσεις για διάθεση προσφοράς σε κάθε επίπεδο, από πλευράς των ενεργών πολιτών των επιχειρήσεων ή άλλων κρατικών και ιδιωτικών φορέων. Η βαθύτερη επιθυμία της οργάνωσης είναι το «anthropos.gr» να αποτελεί, για όλους εμάς - τους ευαισθητοποιημένους πολίτες - ένα ζωντανό φόρουμ διαλόγου και παρουσίασης των προβλημάτων του κόσμου μας, στα οποία οι ΜΚΟ έχουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν ουσιαστικά και αποτελεσματικά. Γιατροί του Κόσμου Οι Γιατροί του Κόσμου (Médecins Du Monde) είναι μια παγκόσμια μη κυβερνητική οργάνωση. Σελίδα 18

20 Δημιουργήθηκε για την παροχή περίθαλψης και ανθρωπιστικής βοήθειας σε χώρες που πλήττονται από φυσικές καταστροφές, πολέμους κ.λπ. Αποτελείται κυρίως από γιατρούς. Οι Γιατροί Του Κόσμου ιδρύθηκαν στη Γαλλία το Δέκα χρόνια μετά, μία ομάδα 150 μελών συγκεντρώθηκαν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ίδρυσαν το Ελληνικό παράρτημα των Γιατρών Του Κόσμου. Οι Έλληνες Γιατροί Του Κόσμου αποτελούν ισότιμη εθνική αντιπροσωπεία του Δικτύου MEDECINS DU MONDE INTERNATIONAL με 12 άλλες αντιπροσωπείες σε: ΗΠΑ, Γαλλία, Καναδά, Ελβετία, Κύπρο, Ιταλία, Αργεντινή, Βέλγιο, Ισπανία, Πορτογαλία. Οι Γιατροί Του Κόσμου μέσα από την Ιατρική Ανθρωπιστική δράση τους είναι σταθεροί υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αντιτίθενται αποφασιστικά στο ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση κοινωνικών ομάδων, στην πολιτική της Εθνικής Κάθαρσης και στην κοινωνική ανισότητα. Υποστηρίζουν τα δικαιώματα της γυναίκας και του παιδιού, το δικαίωμα στην ιδιαιτερότητα και αντιτίθενται σε κάθε επέμβαση στο γενετικό κώδικα και στο βιασμό των φυσικών νόμων. Δεν αρκούνται στο ρόλο του απλού παρατηρητή, ή του θεραπευτή του ανθρώπινου πόνου. Καταγράφουν και ανακοινώνουν, καταγγέλλουν και διαμαρτύρονται. Η μαρτυρία τους έχει το κύρος εκείνων που ζούν την κατάσταση από πρώτο χέρι. Ζουν κοντά στους πληθυσμούς που τους έχουν ανάγκη, μοιράζονται τα προβλήματά τους, σέβονται τα ήθη και τα έθιμά τους Σελίδα 19

21 Δεν στέλνουν ανθρωπιστική βοήθεια σε άγνωστους παραλήπτες. Συνοδεύουν πάντα τα φορτία, επιμένοντας να ελέγχουν τη διάφανη και απρόσκοπτη διανομή τους, χωρίς να διστάζουν να καταγγείλουν κάθε λανθασμένη χρησιμοποίησή της. Οι Έλληνες Γιατροί του Κόσμου είναι τμήμα της διεθνούς Οργάνωσης MEDECINS DU MONDE αλλά ταυτόχρονα μια οργάνωση βαθιά ελληνική. Διατηρώντας την αυτεξουσιότητα και τη φυσιογνωμία τους, οικονομική και διοικητική, δεν διστάζουν να χαράξουν μία δική τους αυτόνομη πορεία με βάση τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας. Οι Έλληνες Γιατροί Του Κόσμου δεν δίστασαν, όταν αυτό χρειάστηκε να διαφωνήσουν δημόσια με άλλες εθνικές αντιπροσωπείες. Πιστεύοντας ότι πρέπει να προβληθεί διεθνώς το πρόσωπο της Ελλάδας, της Αλληλεγγύης, του Ανθρωπισμού και του Δικαίου, της Ελλάδας Κράτους Ασύλου και Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, χωρίς στείρες εθνικιστικές εξάρσεις και πατριδοκάπηλες σκοπιμότητες, οι Γιατροί του Κόσμου διοργανώνουν, στελεχώνουν και χρηματοδοτούν αποστολές βοήθειας αποκλειστικά ελληνικές. Στις αποστολές τους επιδιώκουν να προβάλλουν το Ελληνικό Επιστημονικό δυναμικό και να στηρίζουν την εικόνα της Ελληνικής βιομηχανίας φαρμακευτικού και νοσοκομειακού υλικού. Ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα Από την αρχή της χερσαίας εισβολής στη Γάζα, οι Γιατροί του Κόσμου απηύθυναν έκκληση προς έστω προσωρινή κατάπαυση του πυρός και άνοιγμα των συνόρων, με σκοπό τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας. Αρκετοί ήταν οι οργανισμοί τοπικής Σελίδα 20

22 αυτοδιοίκησης που ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις των ανθρωπιστών για τη συλλογή υλικού προς αποστολή. Γιατροί χωρίς Σύνορα Οι Γιατροί χωρίς Σύνορα είναι μια διεθνής, ανεξάρτητη, ιατρική, ανθρωπιστική οργάνωση που στόχο έχει την παροχή ιατρικής βοήθειας οπουδήποτε υπάρχει ανάγκη χωρίς καμία φυλετική, θρησκευτική, πολιτική ή άλλη διάκριση. Δεσμεύονται να προστατεύουν τους πληθυσμούς που περιθάλπουν ενημερώνοντας την κοινωνία για όσα συμβαίνουν στις περιοχές όπου εργάζονται και καταγγέλλουν την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο κοινός Καταστατικός Χάρτης Οι Γιατροί χωρίς Σύνορα: προσφέρουν τη βοήθειά τους α) σε πληθυσμούς που βρίσκονται σε κατάσταση επείγουσας ανάγκης, β) στα θύματα που προκαλούνται είτε από φυσικούς είτε από ανθρώπινους παράγοντες, γ) σε όσους υποφέρουν εξαιτίας εξεγέρσεων, χωρίς καμία φυλετική, θρησκευτική, φιλοσοφική ή πολιτική διάκριση. Εργαζόμενοι με ουδετερότητα και πλήρη αμεροληψία διεκδικούν, στο όνομα της παγκόσμιας ιατρικής ηθικής και του δικαιώματος στην ανθρωπιστική προσφορά υπηρεσιών, την πλήρη και απόλυτη ελευθερία στην άσκηση των δραστηριοτήτων τους. Σελίδα 21

23 Είναι υποχρεωμένοι να σέβονται τις δεοντολογικές αρχές του επαγγέλματός τους και να διατηρούν την πλήρη ανεξαρτησία τους απέναντι σε οποιαδήποτε εξουσία, ή σε οποιαδήποτε θρησκευτική, πολιτική ή οικονομική δύναμη. Εθελοντές οι ίδιοι, μετρούν τους κινδύνους των αποστολών που θα φέρουν σε πέρας και δεν διεκδικούν για τους εαυτούς τους καμία άλλη ανταμοιβή πέραν αυτής που η Οργάνωση είναι σε θέση να τους προσφέρει. Διεθνής Αμνηστία Η Διεθνής Αμνηστία είναι μια διεθνής ανεξάρτητη οργάνωση (μη κυβερνητική) που συνεργάζεται με τον OHE και που έχει κύριο αντικείμενο την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτά έχουν θεσπιστεί για όλους τους ανθρώπους της Γης, σε οποιοδήποτε γεωγραφικό σημείο και ανεξαρτήτως πολιτικής παράταξης, ιδεολογίας, θρησκευτικού δόγματος, χρώματος, φυλής, ηλικίας, φύλου, εκπαίδευσης κ.λπ. Η Διεθνής Αμνηστία ιδρύθηκε το 1961 στο Λονδίνο. Πολύ σύντομα συγκροτήθηκε η πρώτη ομάδα, της οποίας τα μέλη προέρχονταν από την Αγγλία και τις ΗΠΑ. Σήμερα αριθμεί περισσότερα από μέλη από 150 και πλέον χώρες, όταν το 1980 αριθμούσε μέλη που συγκροτούσαν ομάδες από 53 κράτη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η Γενική Γραμματεία της Οργάνωσης εδρεύει στο Λονδίνο ενώ σε κάθε χώρα έχει συσταθεί από μια Σελίδα 22

24 Επιτροπή που παρακολουθεί, καταγράφει, ενημερώνει και καταγγέλλει τα κρούσματα παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Διεθνής Αμνηστία δεν επιχορηγείται από κανέναν φορέα εκτός από τα μέλη της, κατά τις ατομικές εγγραφές τους ή από διάφορες δωρεές. Έμβλημα της Δ.Α. είναι: το «συρματόφρακτο αναμμένο κερί», και σύνθημα: "Προτιμότερο το φως ενός κεριού παρά η κατάρα του σκότους". Σύμφωνα με το καταστατικό της Οργάνωσης, που υιοθετήθηκε κατά την 25η Διεθνή Γενική Συνέλευσή της που συνήλθε στο Ντακάρ τον Αύγουστο του 2001, όπου και προσδιορίστηκε ως όραμα όλοι οι άνθρωποι στη Γη να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τέθηκε ως κυρίαρχη αποστολή η διεξαγωγή έρευνας για την πρόληψη και καταστολή των παραβιάσεων αυτών που πλήττουν ιδιαίτερα τη σωματική και διανοητική ακεραιότητα, την ελευθερία συνείδησης και έκφρασης καθώς και την αποτροπή κάθε διάκρισης. Η Διεθνής Αμνηστία είναι ένα παγκόσμιο, ανεξάρτητο κίνημα εθελοντών που αγωνίζεται για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αναλαμβάνει δράση για τον τερματισμό των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η σωματική και ψυχική ακεραιότητα, η ελευθερία της έκφρασης και της συνείδησης, η ελευθερία από διακρίσεις. Η δράση της περιλαμβάνει ένα πολύ ευρύ φάσμα θεμάτων. Υπερασπίζεται τους κρατούμενους της συνείδησης, της βίας, αλλά και της φτώχειας. Αγωνίζεται για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών, την κατάργηση της θανατικής ποινής, των βασανιστηρίων και του περιορισμού των ελευθεριών στο όνομα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας. Για την καταπολέμηση των Σελίδα 23

25 διακρίσεων που υφίστανται οι πρόσφυγες, οι μετανάστες, οι μειονότητες, αλλά και οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Διεθνής Αμνηστία αριθμεί περισσότερα από 2 εκατομμύρια μέλη και υποστηρικτές σε περισσότερες από 150 χώρες. Ο πόροι της προέρχονται αποκλειστικά από όλους εκείνους που υποστηρίζουν τη δράση της με τη συνδρομή τους. Για να διατηρεί την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητά της, δεν δέχεται χρήματα από κυβερνήσεις ή κυβερνητικούς οργανισμούς. Η Διεθνής Αμνηστία έχει τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (1977) για τη συνεισφορά της στην εξασφάλιση της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και, κατ' επέκταση, της ειρήνης στον κόσμο. Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι Το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι, συντομογραφικά ΕΠΣΕ, αποτελεί ελληνική μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ). Πρόκειται για το ελληνικό τμήμα τής Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελσίνκι για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η οποία έχει ως σκοπό την υποστήριξη και τη δημοσιοποίηση των αρχών της τελικής πράξης της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, που υπογράφτηκε στο Ελσίνκι της Φινλανδίας τον Αύγουστο του 1975, γνωστές και ως «Συμφωνίες του Ελσίνκι». H οργάνωση ιδρύθηκε το 1993 και δηλωμένος σκοπός της είναι "να παρακολουθεί, να δημοσιοποιεί, να ασκεί πίεση και να παρεμβαίνει για θέματα ανθρώπινων δικαιωμάτων και διακρίσεων στην Ελλάδα και, Σελίδα 24

26 περιστασιακά, στα Βαλκάνια". Επίσης, παρακολουθεί συντονισμένα τα ελληνικά και βαλκανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης όσον αφορά ρατσιστικά, μισαλλόδοξα ή εθνικιστικά στερεότυπα μίσους. Το έργο της περιλαμβάνει, σε συνεργασία με άλλες ΜΚΟ, τη δημοσίευση δελτίων τύπου, αναλυτικών ετήσιων εκθέσεων, εναλλακτικών εκθέσεων προς τις Επιτροπές Εμπειρογνώμων για τις Συμβάσεις του, όπως επίσης εξειδικευμένες εκθέσεις αναφορικά με εθνοτικές ή εθνικές, εθνογλωσσικές, θρησκευτικές και μεταναστευτικές κοινότητες που υφίστανται στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) Η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) δημιουργήθηκε ως το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων τον Ιανουάριο του Τα μέλη της ίδρυσαν το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) στα τέλη του 1992, ύστερα από παρότρυνση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελσίνκι για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Οι σκοποί του Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι, όπως παρουσιάζονται στο Καταστατικό της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελσίνκι για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, είναι: να υποστηρίζει και να δημοσιοποιεί τις αρχές της τελικής πράξης της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, που υπογράφτηκε στο Ελσίνκι της Φινλανδίας τον Αύγουστο του 1975 Σελίδα 25

27 από 35 κυβερνήσεις κρατών της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής. να ενισχύει, να βοηθάει και να συντονίζει τις προσπάθειες των μελών του, να εποπτεύουν τη συμμόρφωση των Συμμετεχόντων Κρατών προς τις αρχές των Συμφωνιών του Ελσίνκι. Greenpeace Από την αρχή της ιστορίας της, η Greenpeace βρέθηκε αντιμέτωπη με κυβερνήσεις, πολυεθνικές εταιρίες - κολοσσούς, τεράστια οικονομικά αλλά και πολιτικά συμφέροντα. Παρ όλα αυτά, κατάφερε να σημειώσει πολλές και σημαντικές νίκες για το περιβάλλον: Οι Η.Π.Α. σταματούν τις πυρηνικές δοκιμές στην Αλάσκα. Κηρύττεται διεθνές μορατόριουμ για την εμπορική φαλαινοθηρία. Απαγορεύεται διεθνώς η καύση αποβλήτων στη θάλασσα. Απαγορεύεται κάθε βιομηχανική εκμετάλλευση της Ανταρκτικής ως το Απαγορεύεται οριστικά η πόντιση ραδιενεργών και βιομηχανικών αποβλήτων στη θάλασσα. Αποφασίζεται η οριστική απαγόρευση της πόντισης πετρελαίου στον Ατλαντικό. Η Γαλλία σταματά οριστικά τις πυρηνικές δοκιμές. Τα Ηνωμένα Έθνη απονέμουν το Βραβείο Όζοντος στην Greenpeace για την προώθηση των "πράσινων ψυγείων" Σελίδα 26

28 (Greenfreeze), που δεν καταστρέφουν το όζον και δεν απειλούν το κλίμα της Γης. Απαγορεύονται τα αφρόδιχτα, ένα από τα πιο καταστροφικά αλιευτικά εργαλεία. Υπογράφεται το Πρωτόκολλο για τη Βιοασφάλεια, το οποίο βάζει διεθνείς φραγμούς στο εμπόριο μεταλλαγμένων οργανισμών. Καταργούνται οι πιο επικίνδυνες και τοξικές ενώσεις (γνωστές και ως POPs). Υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Κιότο που θέτει διεθνή όρια στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου για την αποτροπή των κλιματικών αλλαγών. Η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο που ανακηρύσσεται "Ζώνη Ελεύθερη από Μεταλλαγμένα". Αρχίζει η μεταφορά των επικίνδυνων τοξικών από τις εγκαταστάσεις της βιομηχανίας "ΔΙΑΝΑ" στη Θεσσαλονίκη. To 1970, μετά από πρωτοβουλία των Jim Bohlen, Irving Stowe και Paul Cote ιδρύθηκε η επιτροπή «Μην ταράζετε τα νερά» (Dont't Make a Wave) με έδρα το Βανκούβερ του Καναδά. Μοναδικός της σκοπός ήταν να οδηγήσει ένα μικρό σκάφος με 12 άτομα μέσα στη ζώνη των πυρηνικών δοκιμών που πραγματοποίησαν οι Η.Π.Α. στην περιοχή Amchitka της Αλάσκα. Οι ακτιβιστές δεν κατάφεραν να σταματήσουν τις δοκιμές και συνελήφθησαν, αλλά το τολμηρό εγχείρημά τους έγινε γνωστό σε ολόκληρο τον πλανήτη, αναγκάζοντας τις αμερικανικές αρχές να τους απελευθερώσουν και να μη χρησιμοποιήσουν ποτέ ξανά την περιοχή σαν πεδίο πυρηνικών δοκιμών. Το 1971 πλέον, ιδρύθηκε η Greenpeace, μία ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική περιβαλλοντική οργάνωση. Σελίδα 27

29 Τα μέλη της οργάνωσης αποφάσισαν τη μετονομασία της ώστε να εξυπηρετεί καλύτερα το σκοπό τους: τη δημιουργία ενός πράσινου και ειρηνικού κόσμου. Όμως οι λέξεις green (πράσινο) και peace (ειρήνη) δεν χωρούσαν στην πρώτη κονκάρδα που σχεδιάστηκε και έτσι γεννήθηκε το όνομα «Greenpeace» ως μια λέξη. Έχοντας ως αρχές τη μη-βία, την άμεση δράση και την ανεξαρτησία από κόμματα, κυβερνήσεις και οικονομικά συμφέροντα, αγωνίζεται για νερό και τροφή χωρίς τοξικές ουσίες και μεταλλαγμένα, για κλίμα που ευνοεί την ανάπτυξη ζωής αντί να την καταστρέφει, για θάλασσες και δάση πλούσια σε ζωή, για έναν ειρηνικό κόσμο, όπου ο πυρηνικός εφιάλτης θα ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Το 1979 τα γραφεία της Greenpeace στην Αυστραλία, στον Καναδά, στην Γαλλία, στην Ολλανδία, στη Νέα Ζηλανδία, στη Μεγάλη Βρετανία και στις Η.Π.Α. συνέπραξαν για τη δημιουργία του «Greenpeace International», της διεθνούς οργάνωσης. Από το Μάιο του 1989 το διεθνές γραφείο είναι εγκατεστημένο στο Άμστερνταμ. Η Greenpeace έχει εθνικά γραφεία σε 42 χώρες (ουσιαστικά έχει σε 38 χώρες, απλά σε άλλες 4 χώρες που δεν είναι δημοκρατικές υπάρχουν ομάδες που συντηρούνται οικονομικά από την Greenpeace International), το καθένα οικονομικά ανεξάρτητο από το άλλο. Η Greenpeace International είναι υπεύθυνη για το στόλο της οργάνωσης που αποτελείται από τρία πλοία, εκ των οποίων το ένα είναι το ιστορικό Rainbow Warrior. Tα άλλα δύο είναι το Esperanza και το Artie Sunrise. Η Greenpeace χρηματοδοτείται ολοκληρωτικά από τις συνδρομές των υποστηρικτών της σε 158 χώρες, γεγονός που την κάνει ανεξάρτητη από Σελίδα 28

30 οποιοδήποτε παράγοντα (κυβερνήσεις, οργανισμούς, εταιρίες κ.α.). Σε μικρότερο βαθμό η Greenpeace εισπράττει έσοδα από τις πωλήσεις ειδών όπως μπλούζες, βιβλία και κονκάρδες. Ομάδα για την Προστασία των Μειονοτήτων Η Διεθνής Ομάδα για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Μειονοτήτων (MR6) είναι μια παγκόσμια Μη Κυβερνητική Οργάνωση, που εργάζεται για τη διασφάλιση των ελευθεριών των εθνικών, θρησκευτικών και γλωσσικών μειονοτικών ομάδων σε παγκόσμιο επίπεδο, με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας και της κατανόησης μεταξύ των κοινοτήτων. Δημιουργήθηκε ως το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων τον Ιανουάριο του Δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 60 χώρες για να εξασφαλίσει ότι οι μειονότητες και οι αυτόχθονες πληθυσμοί μπορούν να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί. Διαθέτει περισσότερα από 40 χρόνια εμπειρίας από τη συνεργασία με εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές κοινότητες. Το Συμβούλιο της οργάνωσης συνεδριάζει δύο φορές το χρόνο. Συνεργάζεται με τις κοινότητες των μειονοτήτων για την παροχή εκπαίδευσης και κατάρτισης, ώστε να μπορούν να διεκδικήσουν θέση που τους αρμόζει στην κοινωνία. Οι μειονότητες που απασχολούν την ομάδα είναι οι μειονεκτούσες εθνοτικές, εθνικές, θρησκευτικές, γλωσσικές ή πολιτιστικές ομάδες πληθυσμού, οι οποίες προσπαθούν να ενσωματωθούν με τους ντόπιους Σελίδα 29

31 πληθυσμούς και ενδέχεται να επιθυμούν να διατηρήσουν και να αναπτύξουν την ταυτότητά τους. Unicef Η Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά, ιδρύθηκε στις 11 Δεκεμβρίου του 1946 με σκοπό να βοηθήσει τα παιδιά της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Κίνας μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σήμερα, εργάζεται σε 162 σημεία του πλανήτη με σκοπό την υποστήριξη των παιδιών και των γυναικών στους τομείς της υγείας, της διατροφής, της εκπαίδευσης, της ύδρευσης και της υγιεινής καθώς και των παιδιών που χρειάζονται ειδική φροντίδα και προστασία. Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή της UNICEF ιδρύθηκε το 1977 και μέχρι σήμερα εργάζεται για να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την ελληνική κοινωνία για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στον αναπτυσσόμενο κόσμο καθώς και για να υποστηρίξει ουσιαστικά τα προγράμματα βοήθειας της UNICEF. Δραστηριοποιείται σε τέσσερις βασικούς τομείς: Εκπαίδευση για την Ανάπτυξη, Πληροφόρηση - Τεκμηρίωση, Συλλογή Πόρων και πωλήσεις προϊόντων. Αγοράζοντας κάποιο από τα είδη Unicef (κάρτες, ημερολόγια, παιχνίδια, γραφική ύλη κ.λπ.), κάνοντας άμεση δωρεά στο μέσω ταχυπληρωμής, πιστωτικής κάρτας ή με μεταφορά χρημάτων στους λογαριασμούς της Unicef μπορεί κάποιος να ενισχύσει τους σκοπούς της. Σελίδα 30

32 WWF To WWF είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο ανθρώπων, επιστημόνων, εθελοντών και πολιτών, που δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 100 χώρες. Είναι μια οργάνωση που αντιμετωπίζει εποικοδομητικά τις περιβαλλοντικές προκλήσεις του πλανήτη, με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους: από τη διάσωση σπάνιων ειδών έως την αλλαγή του κλίματος, από τη βιώσιμη ανάπτυξη έως την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Είναι μια οργάνωση η οποία βασίζεται στους υποστηρικτές της, απλούς ανθρώπους όπως όλοι μας. Η κοινή παγκόσμια αποστολή του WWF είναι: Να σταματήσει την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη και να προαγάγει ένα μέλλον στο οποίο οι άνθρωποι θα ζουν σε αρμονία με τη φύση, μέσω: 1. Της προστασίας της βιοποικιλότητας 2. Της προώθησης της βιώσιμης διαχείρισης των ανανεώσιμων φυσικών πόρων 3. Της μείωσης της ρύπανσης και της άσκοπης κατανάλωσης Απειλούμενα είδη Τσακάλι (Ca η is aureus) Δελφίνι θαλάσσια χελώνα {Caretta caretta) Μαυρόγυπας (Aegypius monachus) Αγριόγιδο (Ru pica ρ ra rupicapra balcanica) Μεσογειακή φώκια (Monachus monachus) Καφέ αρκούδα (Ursus arctos) Δάση "Αξονες Δράσης 1. Παρέμβαση για την αποτελεσματική δασοπροστασία Σελίδα 31

33 2. Διαρκής επαγρύπνηση για τα δάση 2.1. Συνεχής παρακολούθηση των καταστροφών από πυρκαγιές και των αλλαγών χρήσεων γης Ενδυνάμωση της δυνατότητας παρέμβασης των πολιτών μέσα από τη διάχυση της περιβαλλοντικής πληροφορίας 2.3. Νομική δράση 3. Παρεμβάσεις για την οικολογική αποκατάσταση 3.1. Συνεχής επιτόπια παρακολούθηση και συμβολή /παρέμβαση σε προβληματικές καταστάσεις 3.2. Παρακολούθηση της ανάκαμψης και αποκατάστασης της χλωρίδας και πανίδας και προστασία των άκαυτων νησίδων 3.3. Συμβολή στην προστασία ειδών, οι βιότοποι των οποίων επηρεάστηκαν από τις δασικές πυρκαγιές 4. Κοινωνική ευαισθητοποίηση και συμμετοχή 4.1. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση 4.2. Μεταφορά γνώσης στις τοπικές κοινωνίες 4.3. Αξιοποίηση των MME για την ευαισθητοποίηση των πολιτών Σελίδα 32

34 III.ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ Υποστηρίζεται ότι η Οικουμενική Διακήρυξη είναι προϊόν της ευρωπαϊκής ιστορίας και έκφραση των δυτικών αξιών. Εύλογα, λοιπόν, προκύπτει το ερώτημα: Μήπως η Διακήρυξη εκφράζει μόνο τις δυτικές κοινωνίες και προωθεί τον πολιτισμικό επεκτατισμό της Δύσης στις αναπτυσσόμενες χώρες; Είναι αλήθεια ότι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, π.χ. της γυναίκας σε χώρες της Ανατολής ή του Τρίτου Κόσμου, είναι γεγονός. Ωστόσο, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι παραβιάσεις αυτές νομιμοποιούνται από την πολιτισμική παράδοση των χωρών αυτών και ότι η Οικουμενική Διακήρυξη συνιστά απειλή κατά της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας αυτών των λαών. Άλλοι, αντίθετα, υποστηρίζουν ότι η Οικουμενική Διακήρυξη διασφαλίζει την ποικιλία πολυπολιτισμικής έκφρασης στο πλαίσιο της ενιαίας πολυπολιτισμικής ανθρωπότητας. Στα δύσκολα αυτά προβλήματα ας έχουμε υπόψη μας ότι η ειρηνική συνύπαρξη προϋποθέτει την ισορροπία δύο προαπαιτούμενων: αφενός, την εφαρμογή των νομικών αρχών και, αφετέρου, την ανάγκη που έχουν οι μετανάστες στο Δυτικό κόσμο για αναγνώριση. Αυτήν την αναγνώριση μπορούμε να την κατορθώσουμε δείχνοντας σεβασμό όχι απαραίτητα - στην πίστη τους αλλά στους πιστούς. «Αν δεν είμαστε έτοιμοι να θέσουμε υπό αμφισβήτηση ό,τι εμείς θεωρούμε βέβαιο και αυταπόδεικτο, να υιοθετήσουμε προσωρινά την οπτική του άλλου διακινδυνεύοντας να διαπιστώσουμε ότι, από αυτή τη Σελίδα 33

35 σκοπιά, ο άλλος έχει δίκιο διάλογος δεν μπορεί να υπάρξει» (Tz. Todorov, Ο φόβος των βαρβάρων, σελ. 337). IV. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Σελίδα 34

36 Σελίδα 35

37 Σελίδα 36

38 Σελίδα 37

39 Σελίδα 38

40 Σελίδα 39

41 Σελίδα 40

42 Σελίδα 41

43 Σελίδα 42