Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download ""

Transcript

1

2 Η δράση της κύησης πάνω στο Ενδοκρινικό σύστημα είναι βαθύτατη και αρχίζει πολύ νωρίς με την παραγωγή της ανθρώπινης Χοριονικής Γονοδοτροπίνησ (HCG) απο την τροφοβλάστη μετά την εμφύτευση

3 Hormones, Peptides, and Growth Factors Produced by the Placenta

4 Hormones, Peptides, and Growth Factors Produced by the Placenta

5 ΥΠΟΦΥΣΗ Ο πρόσθιος λοβός της υπόφυσης αυξάνει σε μέγεθος κατά μέσο όρο κατά 36% κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης 10-πλάσια αύξηση στο μέγεθος και τον αριθμό lτων λακτοτρόπων κυττάρων Αυξημένο ύψος και κυρτότητα του αδένα της υπόφυσης Οι αριθμοί των σωματοτρόφων και γοναδοτρόφων κυττάρων είναι μειωμένη Δεν υπάρχουν αλλαγές στα κορτικοτρόφα ή θυρεοτρόπα κύτταρα Το μέγεθος του οπίσθιου λοβού της υπόφυσης μειώνεται τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

6

7 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας

8 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας Τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

9 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας Τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης [X 4 μεταξύ 7 και 10 εβδομάδας κύησης ']

10 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας Τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης [X 4 μεταξύ 7 και 10 εβδομάδας κύησης '] Περαιτέρω σταδιακή αύξηση στην 33 έως 37 Η εβδομάδα

11 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας Τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης [X 4 μεταξύ 7 και 10 εβδομάδας κύησης '] Περαιτέρω σταδιακή αύξηση στην 33 έως 37 Η εβδομάδα [X 5 πάνω από τις τιμές τις πριν από την κύηση ]

12 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας Τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης [X 4 μεταξύ 7 και 10 εβδομάδας κύησης '] Περαιτέρω σταδιακή αύξηση στην 33 έως 37 Η εβδομάδα [X 5 πάνω από τις τιμές τις πριν από την κύηση ] 15-πλάσια αύξηση κατά τη διάρκεια του στρες του τοκετού

13 Αδρενοκορτικοτρόφος (ACTH) ορμόνη της μητέρας Τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης [X 4 μεταξύ 7 και 10 εβδομάδας κύησης '] Περαιτέρω σταδιακή αύξηση στην 33 έως 37 Η εβδομάδα [X 5 πάνω από τις τιμές τις πριν από την κύηση ] 15-πλάσια αύξηση κατά τη διάρκεια του στρες του τοκετού Η τιμή της ACTH επιστρέφει στο πρό της κύησης επίπεδο εντός 24 ωρών από τον τοκετό

14 Αδρενοκορτικοτρόφος ορμόνη της μητέρας(acth) Πηγές των κυκλοφορούντων επιπέδων ACTH κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: 1. υπόφυση 2. πλακούντας Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ Εξωγενής CRH διεγείρει την απελευθέρωση της ACTH από τις δύο ιστούς με δοσο-εξαρτώμενο τρόπο

15 Πιθανές αιτίες της αύξησης της ACTH πλακουντιακή σύνθεση και απελευθέρωση βιολογικά δραστικών CRH και ACTH απευαισθητοποίηση υπόφυσης στο feedback της κορτιζόλης αυξημένη απάντηση της υπόφυσης σε κορτικοτροποδιεγερτικούς παράγοντες όπως βαζοπρεσίνη και CRH

16 Cushing s syndrome Cushing s disease Cushing s syndrome

17

18 Corticotropin-releasing hormone - CRH

19 Corticotropin-releasing hormone - CRH Συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από τον πλακούντα

20 Corticotropin-releasing hormone - CRH Συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από τον πλακούντα

21 Corticotropin-releasing hormone - CRH Συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από τον πλακούντα Σε μικρότερο βαθμό

22 Corticotropin-releasing hormone - CRH Συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από τον πλακούντα Σε μικρότερο βαθμό - Φθαρτό

23 Corticotropin-releasing hormone - CRH Συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από τον πλακούντα Σε μικρότερο βαθμό - Φθαρτό - Εμβρυϊκές μεμβράνες

24 Corticotropin-releasing hormone - CRH Συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από τον πλακούντα Σε μικρότερο βαθμό - Φθαρτό - Εμβρυϊκές μεμβράνες Σε αντίθεση με την ανασταλτική επίδραση στην υποθαλαμική CRH, τα γλυκοκορτικοειδή διεγείρουν την έκφραση του πλακουντιακού CRH

25

26

27 τα επίπεδα της CRH στο πλάσμα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο κατά1000-φορές καθώς η κύηση προχωράει αρχίζοντας περίπου την 8η εβδομάδα κύησης Κατά την 35η εβδομάδα, υπάρχει μια απότομη αύξηση με κορύφωση σε 4000 pg / ml στις 40 εβδομάδες κύησης Υπάρχει κανονικοποίηση στα πρό της κύησης επίπεδα μέσα σε 24 ώρες από τον τοκετό Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

28 τα επίπεδα της CRH στο πλάσμα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο κατά1000-φορές καθώς η κύηση προχωράει αρχίζοντας περίπου την 8η εβδομάδα κύησης Κατά την 35η εβδομάδα, υπάρχει μια απότομη αύξηση με κορύφωση σε 4000 pg / ml στις 40 εβδομάδες κύησης Υπάρχει κανονικοποίηση στα πρό της κύησης επίπεδα μέσα σε 24 ώρες από τον τοκετό Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ Δεν υπάρχει εμφανής κιρκάδιος ρυθμός της CRH παρά τη διατήρηση του κιρκάδιου ρυθμού της ACTH και κορτιζόλης

29 Δεσμευτική πρωτεΐνη τουcrh Πλάσματος και αμνιακού υγρού Μειώνει την βιοδραστικότητα της κυκλοφορούσης CRH Μεταξύ της 34ης και 35 ης εβδομάδας της κύησης, οι συγκεντρώσεις CRH-BP μειώνονται κατά περίπου 60%, οδηγώντας σε αυξήσεις της ελεύθερης CRH

30

31 Αποσύνδεση μεταξύ CRH και ACTH / κορτιζόλης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης Εκθετική αύξηση της παραγωγής CRH κατά τη διάρκεια του 6ου μήνα της κύησης αλλά Μόνο σταδιακή αύξηση της έκκρισης ACTH Αυξημένα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης στο μητρικό ορό μπορεί να τροποποιούν την απόκριση στην CRH

32 Σε όλη την εγκυμοσύνη κιρκάδιος ρυθμός διατηρείται η ικανότητα να απάντησης στο στρες διατηρείται αμβλύνεται η απάντηση της ACTH στην εξωγενή CRH κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου διατηρείται η Ανταπόκριση στη βαζοπρεσίνη

33 η CRH παίζει ένα γενικότερο ρόλο στη γυναικεία αναπαραγωγή CRH διευκολύνει την δημιουργία πλακούντα,την εμφύτευση, κα την λειτουργία των ωοθηκών Επιτόπια παραγόμενη εμβρυϊκή και ενδομητρική CRH εμποδίζει την απόρριψη κατά τη διάρκεια της εμφύτευσης με επαγωγή απόπτωσης σε ενεργοποιημένα λευκοκύτταρα που φέρουν συνδέτη Fas, έχουν το Fas ligand και έτσι προστατεύουν το εμβρυο από το ανοσολογικό σύστημα της μητέρας η CRH της μητέρας δρα ως ένα βιολογικό ρολόι που καθορίζει τη διάρκεια της κύησης Πλακουντιακή CRH μπορεί επίσης να είναι ένας δείκτης της προγεννετικής κινδύνου για πρόωρο τοκετό. CRH είναι γενικά υψηλότερη στις γυναίκες με αυτόματο τοκετό σε σύγκριση με εκείνες που χρειάζονται πρόκληση τοκετού και αυτό δείχνει τον κεντρικό του ρόλο, στην έναρξη του τοκετού

34 CRH μπορεί να έχει ένα ρόλο στην έναρξη και την προώθηση του τοκετού Λίγο πριν από τον τοκετό, η συγκέντρωση της δεσμευτικής πρωτεΐνης μειώνεται κατά περίπου 50% και τα επίπεδα της CRH αυξάνονται. Τότε, η CRH διεγείρει την σύνθεση και απελευθέρωση προσταγλανδινών από το φθαρτό, άμνιο και χόριο, πράγμα που ενισχύει την ωρίμανση του τραχήλου της μήτρας Το μυομήτριο περιέχει υποδοχείς CRH, και η CRH μπορεί να αυξάνει την συσταλτικότητα του μυομητρίου

35 Επινεφρίδια Ο ρυθμός παραγωγής κορτιζόλης αυξάνεται Οι συγκεντρώσεις ελεύθερης κορτιζόλης στο πλάσμα αυξάνονται επίσης Η αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης οφείλεται: - Αύξηση στην ACTH πλάσματος της μητέρας - Υπεραπαντητικότητα του φλοιού των επινεφριδίων προς την διέγερση από ACTH κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης Η έκκριση κορτιζόλης ακολουθεί αυτήν της ACTH, και ο νυχθημερήσιος ρυθμός διατηρείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

36 Η κορτιζόλη σιέλου είναι περισσότερο από 2- φορές αυξημένη κατά το τρίτο τρίμηνο Η κορτιζόλη ούρων και οι μεταβολίτες της αυξάνουν επίσης παράλληλα με την κορτιζόλη στη διάρκεια της κύησης. Η μέση 24-ωρη απέκριση της ελεύθερης κορτιζόλης είναι αυξημένη τουλάχιστον κατά 180% κατά τη διάρκεια της κύησης

37 CBG Η ηπατική παραγωγή της δεσμευτικής σφαιρίνης της κορτιζόλης είναι αυξημένη λόγω των υψηλών επιπέδων των οιστρογόνων Διπλασιασμός της δεσμευτικής σφαιρίνης της κορτιζόλης στη μητέρα έχει ως αποτέλεσμα - Μειωμένη μεταβολική κάθαρση της κορτιζόλης - Αύξηση τριπλάσια της ολικής κορτιζόλης στο πλάσμα κατά την 26 η εβδομάδα, όταν τα επίπεδα φτάσουν σε ένα plateau Η κορτιζόλη αυξάνεται πάλι κατά την έναρξη του τοκετού

38 Τα επινεφρίδια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης γίνονται σταδιακά υπερτροφικά λόγω της αύξησης της ACTH, η οποία είναι παράλληλη με εκείνη της CRH

39 Οι έγκυες γυναίκες δεν εμφανίζουν τα σημεία του υπερκορτιζολισμού, παρά τα αυξημένα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης Οι αυξημένες συγκεντρώσεις προγεστερόνης ασκούν Αντιγλυκοκορτικοειδή δραστηριότητα

40 Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

41 Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ Το έμβρυο προστατεύεται από υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας; με τη δράση του πλακουντιακού ενζύμου 11Β-HSD 2

42 Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ Το έμβρυο προστατεύεται από υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας; με τη δράση του πλακουντιακού ενζύμου 11Β-HSD 2

43 Το έμβρυο προστατεύεται από υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας; με τη δράση του πλακουντιακού ενζύμου 11Β-HSD 2 μετατρέπει ενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόλη) σε ανενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

44 Το έμβρυο προστατεύεται από υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας; με τη δράση του πλακουντιακού ενζύμου 11Β-HSD 2 μετατρέπει ενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόλη) σε ανενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) προστατεύει το έμβρυο από την υπερβολική έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

45 Το έμβρυο προστατεύεται από υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας; με τη δράση του πλακουντιακού ενζύμου 11Β-HSD 2 μετατρέπει ενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόλη) σε ανενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) προστατεύει το έμβρυο από την υπερβολική έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή 80-90% της κορτιζόλης μεταβολίζεται από τον πλακούντα κατά τη διάρκεια της κύησης Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

46 Το έμβρυο προστατεύεται από υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας; με τη δράση του πλακουντιακού ενζύμου 11Β-HSD 2 μετατρέπει ενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόλη) σε ανενεργή γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) προστατεύει το έμβρυο από την υπερβολική έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή 80-90% της κορτιζόλης μεταβολίζεται από τον πλακούντα κατά τη διάρκεια της κύησης Ο φραγμός μπορεί να αποδυναμωθεί σε περιπτώσεις λοίμωξης, φλεγμονής και μητρικού άγχους επιτρέποντας έτσι περίσσεια κορτιζόλης να φτάσει στο έμβρυο

47

48 υψηλό άγχος της μητέρας συνδέεται με μείωση του πλακουντιακού HSD11B2 και με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο αμνιακό υγρό Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

49 υψηλό άγχος της μητέρας συνδέεται με μείωση του πλακουντιακού HSD11B2 και με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο αμνιακό υγρό ακόμη και αν τα κυκλοφορούντα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας δεν αλλάξουν σε σχέση με τους στρεσογόνους παράγοντες της μητέρας αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες, μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη μεταφορά των γλυκοκορτικοειδών στο έμβρυο από τον πλακούντα Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

50 υψηλό άγχος της μητέρας συνδέεται με μείωση του πλακουντιακού HSD11B2 και με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο αμνιακό υγρό ακόμη και αν τα κυκλοφορούντα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας δεν αλλάξουν σε σχέση με τους στρεσογόνους παράγοντες της μητέρας αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες, μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη μεταφορά των γλυκοκορτικοειδών στο έμβρυο από τον πλακούντα Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

51 υψηλό άγχος της μητέρας συνδέεται με μείωση του πλακουντιακού HSD11B2 και με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο αμνιακό υγρό ακόμη και αν τα κυκλοφορούντα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας δεν αλλάξουν σε σχέση με τους στρεσογόνους παράγοντες της μητέρας αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες, μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη μεταφορά των γλυκοκορτικοειδών στο έμβρυο από τον πλακούντα Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

52 υψηλό άγχος της μητέρας συνδέεται με μείωση του πλακουντιακού HSD11B2 και με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο αμνιακό υγρό ακόμη και αν τα κυκλοφορούντα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας δεν αλλάξουν σε σχέση με τους στρεσογόνους παράγοντες της μητέρας αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες, μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη μεταφορά των γλυκοκορτικοειδών στο έμβρυο από τον πλακούντα Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

53 υψηλό άγχος της μητέρας συνδέεται με μείωση του πλακουντιακού HSD11B2 και με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο αμνιακό υγρό ακόμη και αν τα κυκλοφορούντα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας δεν αλλάξουν σε σχέση με τους στρεσογόνους παράγοντες της μητέρας αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες, μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη μεταφορά των γλυκοκορτικοειδών στο έμβρυο από τον πλακούντα Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

54 Ανδρογόνα

55 Ανδρογόνα επίπεδα ανδροστενεδιόνης και τεστοστερόνης, (οιστρογόνο-προκαλούμενη αύξηση της ηπατικής σύνθεσης της SHBG)

56 Ανδρογόνα επίπεδα ανδροστενεδιόνης και τεστοστερόνης, (οιστρογόνο-προκαλούμενη αύξηση της ηπατικής σύνθεσης της SHBG) Τα ελεύθερα επίπεδα ανδρογόνων παραμένουν φυσιολογικά ή χαμηλά.

57

58 o ρυθμός παραγωγής των DHEA και DHEAS

59 o ρυθμός παραγωγής των DHEA και DHEAS από τα επινεφρίδια αυξάνεται στο διπλάσιο

60 o ρυθμός παραγωγής των DHEA και DHEAS από τα επινεφρίδια αυξάνεται στο διπλάσιο

61 o ρυθμός παραγωγής των DHEA και DHEAS από τα επινεφρίδια αυξάνεται στο διπλάσιο η συγκέντρωση της DHEAS ορού μητέρας μειώνεται στο ένα τρίτο έως το ήμισυ των προ της κυήσεως επιπέδων

62 o ρυθμός παραγωγής των DHEA και DHEAS από τα επινεφρίδια αυξάνεται στο διπλάσιο η συγκέντρωση της DHEAS ορού μητέρας μειώνεται στο ένα τρίτο έως το ήμισυ των προ της κυήσεως επιπέδων Ενισχυμένη 16-υδροξυλίωση και χρησιμοποίηση από τον πλακούντα της 16-ΟΗ-DHEAS για σχηματισμό οιστρογόνου.

63

64 Ο άξονας ΗΡΑ κατά τη διάρκεια του τοκετού CRH, ACTH και κορτιζόλη αυξάνονται αρκετές φορές με την έναρξη του τοκετού μέγιστα επίπεδα CRH συμβαίνουν 48 ώρες πριν από τον τοκετό και πέφτουν κατά τη διάρκεια του τοκετού, πράγμα που συμφωνεί με τον κεντρικό ρόλο της CRH στον τοκετό Τα επίπεδα CRH πέφτουν κατά τη διάρκεια του τοκετού Ο τοκετός και η γέννηση του παιδιού είναι καταστάσεις οξέος στρες, και τα επίπεδα της ACTH στο πλάσμα της μητέρας είναι 10πλάσια κατά τη διάρκεια του τοκετού σε σύγκριση με αυτά μη εγκύων 0 φυσιολογικός από του κόλπου τοκετός σχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο πλάσμα από αυτόν με καισαρική τομή

65

66 Μαστοράκος Γ, Μαρκόπουλος Μ,Καρούτσου Ε 2007 Υποθάλαμο-υποφύσεο-επινεφριδικός άξονας & εγκυμοσύνη. 10 ος κύκλος Εντατική εκπαίδευση στην ενδοκρινολογία: Επινεφρίδια

67 Αμέσως μετά τον τοκετό Τα επίπεδα CRH P, ACTH και κορτιζόλης πέφτουν γρήγορα στις προς της εγκυμοσύνης τιμές CRH και ACTH ομαλοποιούνται εντός 2 ωρών από τον τοκετό Ομαλοποίηση των επιπέδων κορτιζόλης στο πλάσμα είναι πιο παρατεταμένη Νυχθημερόν ρυθμός της ACTH υπάρχει στην επιλόχεια περίοδο Κατά την περίοδο αμέσως μετά τον τοκετό 82% των γυναικών σε μια έρευνα δεν έίχαν φυσιολογική καταστολή της κορτιζόλης μετά από 1 mg δεξαμεθαζόνη. Μπορεί να διαρκέσει έως 2-3 εβδομάδες σε ένα σημαντικό ποσοστό των γυναικών

68 Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ Αξονας HPA της μητέρας και νεογνά

69 Αξονας HPA της μητέρας και νεογνά θεραπεία της μητέρας με γλυκοκορτικοειδή και χειρισμοί που αυξάνουν τα ενδογενή γλυκοκορτικοειδή ή μειώνουν τη δράση της HSD11B2 μειώνουν το βάρος των νεογνών(πειράματα σε ζώα) Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

70 Αξονας HPA της μητέρας και νεογνά θεραπεία της μητέρας με γλυκοκορτικοειδή και χειρισμοί που αυξάνουν τα ενδογενή γλυκοκορτικοειδή ή μειώνουν τη δράση της HSD11B2 μειώνουν το βάρος των νεογνών(πειράματα σε ζώα) η χρήση των εξωγενών γλυκοκορτικοειδών που χορηγείται σε γυναίκες που βρίσκονται σε κίνδυνο πρόωρου τοκετού, μειώνει επίσης το βάρος του νεογέννητου (μελέτες σε ανθρώπους) Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

71 Αξονας HPA της μητέρας και νεογνά θεραπεία της μητέρας με γλυκοκορτικοειδή και χειρισμοί που αυξάνουν τα ενδογενή γλυκοκορτικοειδή ή μειώνουν τη δράση της HSD11B2 μειώνουν το βάρος των νεογνών(πειράματα σε ζώα) η χρήση των εξωγενών γλυκοκορτικοειδών που χορηγείται σε γυναίκες που βρίσκονται σε κίνδυνο πρόωρου τοκετού, μειώνει επίσης το βάρος του νεογέννητου (μελέτες σε ανθρώπους) υψηλά επίπεδα ενδογενούς κορτιζόλης σε έγκυες γυναίκες, μετρώμενα στο αίμα, σάλιο, ούρα, ή αμνιακό υγρό αποτελούν αρνητικό προβλεπτικό στοιχείο ως προς το βάρος γέννησης του βρέφους Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

72 Αξονας HPA της μητέρας και νεογνά θεραπεία της μητέρας με γλυκοκορτικοειδή και χειρισμοί που αυξάνουν τα ενδογενή γλυκοκορτικοειδή ή μειώνουν τη δράση της HSD11B2 μειώνουν το βάρος των νεογνών(πειράματα σε ζώα) η χρήση των εξωγενών γλυκοκορτικοειδών που χορηγείται σε γυναίκες που βρίσκονται σε κίνδυνο πρόωρου τοκετού, μειώνει επίσης το βάρος του νεογέννητου (μελέτες σε ανθρώπους) υψηλά επίπεδα ενδογενούς κορτιζόλης σε έγκυες γυναίκες, μετρώμενα στο αίμα, σάλιο, ούρα, ή αμνιακό υγρό αποτελούν αρνητικό προβλεπτικό στοιχείο ως προς το βάρος γέννησης του βρέφους s Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

73

74

75

76

77

78 Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ ΗPA άξονας κατά την κύηση προ του τοκετού

79 ΗPA άξονας κατά την κύηση προ του τοκετού κορτιζόλη και CRH στο αίμα, σάλιο, αμνιακό υγρό και τα μαλλιά έχουν συνδεθεί με παθολογική διάρκεια της κύησης Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

80 ΗPA άξονας κατά την κύηση προ του τοκετού κορτιζόλη και CRH στο αίμα, σάλιο, αμνιακό υγρό και τα μαλλιά έχουν συνδεθεί με παθολογική διάρκεια της κύησης αύξηση 2,6% στα επίπεδα κορτιζόλης στην αφύπνιση σχετίζονται με κατά 1-εβδομάδα συντόμευση της διάρκειας της κύησης Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

81 ΗPA άξονας κατά την κύηση προ του τοκετού κορτιζόλη και CRH στο αίμα, σάλιο, αμνιακό υγρό και τα μαλλιά έχουν συνδεθεί με παθολογική διάρκεια της κύησης αύξηση 2,6% στα επίπεδα κορτιζόλης στην αφύπνιση σχετίζονται με κατά 1-εβδομάδα συντόμευση της διάρκειας της κύησης υψηλά επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας μπορούν να ξεπεράσουν το προστατευτικό φραγμό HSD11B2 και να περάσουν από τον πλακούντα, και να επιβραδύνουν την ανάπτυξη του εμβρύου και την διάρκεια της κύησης

82

83

84

85

86 Η υπερβολική έκθεση γλυκοκορτικοειδών μεταβάλλει το set-σημείο του άξονα ΗΡΑ του νεογνού Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

87 Η υπερβολική έκθεση γλυκοκορτικοειδών μεταβάλλει το set-σημείο του άξονα ΗΡΑ του νεογνού Τα επίπεδα κορτιζόλης μητέρας και εμβρύου / νεογνού συσχετίζονται Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

88 Η υπερβολική έκθεση γλυκοκορτικοειδών μεταβάλλει το set-σημείο του άξονα ΗΡΑ του νεογνού Τα επίπεδα κορτιζόλης μητέρας και εμβρύου / νεογνού συσχετίζονται Τα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας έχουν σχέση με την αντιδραστικότητα του άξονα ΗΡΑ των νεογνών Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ

89 Η υπερβολική έκθεση γλυκοκορτικοειδών μεταβάλλει το set-σημείο του άξονα ΗΡΑ του νεογνού Τα επίπεδα κορτιζόλης μητέρας και εμβρύου / νεογνού συσχετίζονται Τα επίπεδα κορτιζόλης της μητέρας έχουν σχέση με την αντιδραστικότητα του άξονα ΗΡΑ των νεογνών Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των υψηλότερων της επίπεδων κορτιζόλης της μητέρας στα μέσα της κυοφορίας και αυξημένη απάντηση κορτιζόλης στο νεογέννητο στο στρες μιας δοκιμής με τσίμπημα φτέρνας Davis EP, et al: Prenatal maternal stress programs infant stress regulation. J Child Psychol Psychiatry 2011; 52:

90 Changes in offspring HPA axis activity associated with glucocorticoid overexposure in utero may persist into adult life Ενδοκρινολογία στην Κύηση, 9-11/12/2016, Γραφεία ΕΕΕ-ΠΕΕ Low birth weight Higher fasting cortisol levels Activation of the HPA axis Phillips DI, et al: Elevated plasma cortisol concentrations: a link between low birth weight and the insulin resistance syndrome? J Clin Endocrinol Metab 1998; 83: Phillips DI, et al: Low birth weight predicts elevated plasma cortisol concentrations in adults from 3 populations. Hypertension 2000; 35:

91 Η υπερβολική έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης τόσο ψυχικής όσο και σωματικής ασθένειας στη μετέπειτα ζωή Μειωμένη περίμετρος κεφαλής Χαμηλότερα γνωστικά σκορ στο βρέφος στην ηλικία των 17 μηνών (αμνιακή κορτιζόλη) αύξηση αφηρημάδα και απροσεξία κατά την εφηβεία υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στη μητέρα στο πρώτο στάδιο όχι όμως και στα μετέπειτα στάδια κύησης συνδέθηκαν με ένα μεγαλύτερο μέγεθος του αμυγδαλοειδή πυρήνα σε MRI στα κορίτσια στην ηλικία των 7 χρόνων Η έκθεση σε εξωγενή γλυκοκορτικοειδή στη μήτρα σχετίζεται με δυσμενείς μεταβολικές εκβάσεις, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερης αρτηριακής πίεσης στην ηλικία των 14 χρόνων και υψηλότερων επιπέδων ινσουλίνης σε ηλικία 30 χρόνων

92 Υπάρχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις στις μητέρες?

93 Αυξημένες απαντήσεις κορτιζόλης σε τυποποιημένο ψυχοκοινωνικό τεστ κόπωσης κατά τη διαρκεια μιας υγιούς εγκυμοσύνη προβλέπει επιλόχεια καταθλιπτικά συμπτώματα υψηλότερα επίπεδα CRH κατά το μέσο της κύησης σχετίζεται με αυξημένα επιλόχεια καταθλιπτικά συμπτώματα απορύθμιση της κανονικής ανάκτησης του άξονα ΗΡΑ στην περίοδο μετά τον τοκετό έχει ενοχοποιηθεί σε διαταραχές της διάθεσης που συμβαίνουν σε αυτό το χρονικό διάστημα. γυναίκες που αναπτύσσουν μελαγχολία μετά τον τοκετό έχουν αναφερθεί ότι έχουν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης μετά τον τοκετό,υψηλότερα επίπεδα ACTH, μεγαλύτερη πτώση στα επίπεδα CRH και άμβλυνση στην απάντηση σε δοκιμές CRH ασθενείς που έχουν μετά τον τοκετό σκέψεις να βλάψουν το βρέφος είχαν υψηλότερα επίπεδα της ACTH στην άμεση περίοδο μετά τον τοκετό σε σύγκριση με τις γυναίκες χωρίς αυτές τις σκέψεις

94 Αμέσως μετά τον τοκετό, η υποθαλαμική έκκριση CRH στη μητέρα καταστέλλεται, λόγω των κυκλοφορούντων επιπέδων της κορτιζόλης Η έκκριση CRH από τον υποθάλαμο ομαλοποιείται εντός 12 εβδομάδων

95 Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

96 transient postpartum maternal hypothalamic CRH suppression Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

97 transient postpartum maternal hypothalamic CRH suppression + Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

98 transient postpartum maternal hypothalamic CRH suppression steroid withdrawal that follows parturition + Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

99 transient postpartum maternal hypothalamic CRH suppression steroid withdrawal that follows parturition + Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

100 transient postpartum maternal hypothalamic CRH suppression steroid withdrawal that follows parturition mood disorders and the vulnerability to autoimmune diseases often observed during the postpartum period + Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

101 Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

102 παροδική μετά τον τοκετό καταστολή έκκρισης CRH από τον υποθάλαμο της μητέρας Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

103 παροδική μετά τον τοκετό καταστολή έκκρισης CRH από τον υποθάλαμο της μητέρας + Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

104 παροδική μετά τον τοκετό καταστολή έκκρισης CRH από τον υποθάλαμο της μητέρας + την ελάττωση των στεροειδών μετά τον τοκετό Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

105 παροδική μετά τον τοκετό καταστολή έκκρισης CRH από τον υποθάλαμο της μητέρας + την ελάττωση των στεροειδών μετά τον τοκετό Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

106 παροδική μετά τον τοκετό καταστολή έκκρισης CRH από τον υποθάλαμο της μητέρας + την ελάττωση των στεροειδών μετά τον τοκετό διαταραχές της διάθεσης και ευπάθεια σε αυτοάνοσα νοσήματα παρατηρείται συχνά κατά τη διάρκεια της λοχείας Ann N Y Acad Sci. 2000;900: Maternal hypothalamic-pituitary-adrenal axis in pregnancy and the postpartum period. Postpartum-related disorders. Mastorakos G, Ilias I.

107 ΓΑΛΟΥΧΙΑ συνδέεται με μειωμένη απάντηση του άξονα ΗΡΑ σε σωματικά και ψυχολογικά στρεσογόνα ερεθίσματα σημαντικά ελαττωμένες απαντήσεις ACTH πλάσματος, κορτιζόλη, και γλυκόζης σε σωματική καταπόνηση σε θηλάζουσες σύγκριση με μη θηλάζουσες γυναίκες Ο θηλασμός αυξάνει τόσο την απελευθέρωση ωκυτοκίνης και PRL και μειώνει τα επίπεδα της ACTH και κορτιζόλης στο πλάσμα ανασταλτική επίδραση της λακτογόνων πεπτιδίων στον άξονα ΗΡΑ Η PRL που απελευθερώνεται στο αίμα κατά τη διάρκεια του θηλασμού αναστέλλει αντιδραστικότητα του άξονα HPA συστημική χορήγηση εξωγενούς ωκυτοκίνης προκαλεί μειωμένα βασικά καθώς και φαρμακολογικά διεγερμένα επίπεδα ACTH και κορτιζόλης στο πλάσμα σε υγιείς ανθρώπους

108 Η Βραχυπρόθεσμη εξασθένηση της απάντησης της κορτιζόλης στο στρες φαίνεται να έχει αρκετές προστατευτικές λειτουργίες απομονώνει τη μητέρα από ερεθίσματα του περιβάλλοντος που αποσπούν την προσοχή της προστατεύει το βρέφος από υψηλές συγκεντρώσεις κορτιζόλης στο γάλα που σχετίζονται με το άγχος εμποδίζει την αναστολή της γαλουχίας που προκαλεί το στρες

109

110 Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην ανακάλυψη δεν είναι η άγνοια Είναι η ψευδαίσθηση της γνώσης

111 Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην ανακάλυψη δεν είναι η άγνοια Είναι η ψευδαίσθηση της γνώσης DANIEL J BOORSTIN

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια

Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια 39 αμινοξέα Μ.Β. 4500 προοπιομελανοκορτίνη(pomc) 1. κορτικοτροπίνη (ACTH), 2. β λιποτροφίνη (β LPH), 3. γ λιποτροφίνη (γ LPH),

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργίες μαστού. Σύνθεση γάλακτος Έκκριση γάλακτος ΑΔΑΜΙΔΗΣ Δ. "ΜΙΛΕΝΑ ΡΟΥΖΚΟΒΑ 2014"

Λειτουργίες μαστού. Σύνθεση γάλακτος Έκκριση γάλακτος ΑΔΑΜΙΔΗΣ Δ. ΜΙΛΕΝΑ ΡΟΥΖΚΟΒΑ 2014 Λειτουργίες μαστού Σύνθεση γάλακτος Έκκριση γάλακτος Στάδια Ανάπτυξης Μαστού εφηβεία ενήλικη εγκυμοσύνη γαλουχία απογαλακτισμός λόβια Θηλαία άλω Θηλή λίπος Γαλακτοφόροι πόροι Μυοεπιθηλιακά κύτταρα (ωκυτοκίνη

Διαβάστε περισσότερα

Αγωγή με γλυκοκορτικοειδή: σχήμα διακοπής για την αποφυγή επινεφριδικής ανεπάρκειας. Γεώργιος Ν. Κουκούλης Ενδοκρινολόγος

Αγωγή με γλυκοκορτικοειδή: σχήμα διακοπής για την αποφυγή επινεφριδικής ανεπάρκειας. Γεώργιος Ν. Κουκούλης Ενδοκρινολόγος Αγωγή με γλυκοκορτικοειδή: σχήμα διακοπής για την αποφυγή επινεφριδικής ανεπάρκειας Γεώργιος Ν. Κουκούλης Ενδοκρινολόγος ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Αρνητική ΓΛΥΚΟΚΟΡΤΙΚΟΕΙΔΗ Στεροειδή μόρια με πλειοτρόπες

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγή. Π.Παπαζαφείρη. 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη

Αναπαραγωγή. Π.Παπαζαφείρη. 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ 43-44 / 30 Μαΐου 2018 Αναπαραγωγή Π.Παπαζαφείρη 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη 1. Γενικές λειτουργίες του

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ Δομή και λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος 1. Να ονομάσετε τις αριθμημένες δομές του παρακάτω σχήματος. Βλέπε εικ. 12.1 της σ. 219 του βιβλίου του μαθητή. 2. Να ενώσετε

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές

Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές Φλώρα Μπακοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής - Εφηβικής Ιατρικής Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής (Ε.Κ.Ε.Ι.) Α Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η υπόφυση είναι ένας μεγάλης σημασίας ενδοκρινής αδένας, που ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο και βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, πίσω από τη μύτη και στο ύψος των ματιών, σε μία περιοχή που λέγεται

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα»

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» Παρακάτω θα αναφερθούμε χωριστά στις επιπτώσεις και την αντιμετώπιση (α) του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΜΕ ACTH

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΜΕ ACTH ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΜΕ ACTH Ενδείξεις: Διάγνωση επινεφριδιακής ανεπάρκειας, διαταραχή της σύνθεσης στεροειδών ή έλλειψη απάντησης στην ACTH. Διαδικασία: Η δοκιμασία αρχίζει στις 09:00π.μ. Cotrosyn (1-24

Διαβάστε περισσότερα

gr

gr ΑΠΟΣΤΟΛΟΒΑ Ε. - ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Α. - ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι Η παρουσία ανδρογόνων στη γυναίκα είναι φυσιολογική. Αναφερόµαστε σε Υπερανδρογοναιµία όταν τα ανδρογόνα ξεπερνούν τα φυσιολογικά για την ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 1o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11207, 96ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11303 Ι. Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι το ένα από τα δύο συστήματα του οργανισμού μας που συντονίζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ KAI ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Νικόλαος Χ. Σύρμος ANAΠΑΡΑΓΩΓΗ Ο άνθρωπος αναπαράγεται με αμφιγονική αναπαραγωγή. Δύο γαμετικά κύτταρα,το ωάριο (θηλυκό)

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 ο ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ

Κεφάλαιο 7 ο ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ Κεφάλαιο 7 ο ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1 Ορμόνες και ενδοκρινείς αδένες Είναι τα εκκρίματα των ενδοκρινών αδένων «ορμόνες είναι οι ουσίες που εκκρίνουν οι ενδοκρινείς αδένες»

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β 1. Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι το ένα από τα δύο συστήματα του οργανισμού μας που συντονίζουν και

Διαβάστε περισσότερα

Aντώνης Εμμανουηλίδης Βασίλης Κεκρίδης Χριστίνα Σπηλιωτοπούλου

Aντώνης Εμμανουηλίδης Βασίλης Κεκρίδης Χριστίνα Σπηλιωτοπούλου Aντώνης Εμμανουηλίδης Βασίλης Κεκρίδης Χριστίνα Σπηλιωτοπούλου Το ενδοκρινές σύστημα είναι το σύστημα οργάνων ενός οργανισμού που είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο μίας πληθώρας λειτουργιών του οργανισμού,

Διαβάστε περισσότερα

EΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Aννα Αγγελούση Eπιστημονική υπότροφος Ενδοκρινολόγος, τμήμα Παθολογικής Φυσιολογίας

EΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Aννα Αγγελούση Eπιστημονική υπότροφος Ενδοκρινολόγος, τμήμα Παθολογικής Φυσιολογίας EΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Aννα Αγγελούση Eπιστημονική υπότροφος Ενδοκρινολόγος, τμήμα Παθολογικής Φυσιολογίας Τα επινεφρίδια αποτελούνται από δύο διαφορετικούς ανατομικά και λειτουργικά σχηματισμούς

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές Ενδοκρινολογίας

Βασικές Αρχές Ενδοκρινολογίας Βασικές Αρχές Ενδοκρινολογίας Εισαγωγικό μάθημα Νικόλαος Κατσιλάμπρος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με την ιατρό και υποψήφια διδάκτορα Χρυσή Χ. Κολιάκη Η Ενδοκρινολογία είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΔΕΙΚΤΗΣ STRESS ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ (ASI) Τα επινεφρίδια είναι δυο µικροί αδένες. Βρίσκονται πάνω από τα νεφρά και ο καθένας τους ζυγίζει 3 έως 5 γραµµάρια. Τους χαρακτηρίζει ο γοργός

Διαβάστε περισσότερα

Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα

Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα Journalist Handbook 1 Πληροφορίες για Δημοσιογράφους Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα Νοσος Cushing 3 TΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΟΣΟΣ CUSHING; Πριν μιλήσουμε για τη Νόσο Cushing, θα πρέπει να κατανοήσουμε την ασθένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΤΟΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ-ΥΠΟΦΥΣΕΟ ΥΠΟΦΥΣΕΟ- ΘΥΡΕΟΕΙ ΙΚΟΥ ΑΞΟΝΑ ρ. Γεώργιος ΜΑΣΤΟΡΑΚΟΣ Ενδοκρινολόγος Β ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Chromosome Location

Διαβάστε περισσότερα

Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος όλων των κατηγοριών των στεροειδών ορμονών: γλυκοκορτικοειδή (για παράδειγμα κορτιζόλη), αλατοκορτικοειδή (για

Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος όλων των κατηγοριών των στεροειδών ορμονών: γλυκοκορτικοειδή (για παράδειγμα κορτιζόλη), αλατοκορτικοειδή (για Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος όλων των κατηγοριών των στεροειδών ορμονών: γλυκοκορτικοειδή (για παράδειγμα κορτιζόλη), αλατοκορτικοειδή (για παράδειγμα αλδοστερόνη), ορμόνες του φύλου (δηλαδή ανδρογόνα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Υποθάλαµος & Υπόφυση Η υπόφυση και ο υποθάλαµος σχηµατίζουν µια λειτουργική µονάδα

Υποθάλαµος & Υπόφυση Η υπόφυση και ο υποθάλαµος σχηµατίζουν µια λειτουργική µονάδα Υποθάλαµος & Υπόφυση Η υπόφυση και ο υποθάλαµος σχηµατίζουν µια λειτουργική µονάδα Ρυθµίζουν το µεταβολισµό του ύδατος την έκκριση γάλακτος την αναπαραγωγή τη γαλουχία την αύξηση και εκκριτική δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ

ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Η αυξητική

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ κλάδος της ιατρικής ο οποίος ασχολείται µε τις ασθένειες του ενδοκρινολογικού συστήµατος. το ενδοκρινολογικό σύστηµα αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΙΣ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. Πόλη Ημερομηνία Ώρα Αίθουσα. Ναύπακτος 9 Μαρτίου 2013 6 μμ Παπαχαραλάμπειος

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΙΣ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. Πόλη Ημερομηνία Ώρα Αίθουσα. Ναύπακτος 9 Μαρτίου 2013 6 μμ Παπαχαραλάμπειος ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΙΣ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Πόλη Ημερομηνία Ώρα Αίθουσα Ναύπακτος 9 Μαρτίου 2013 6 μμ Παπαχαραλάμπειος ΤΙΤΛΟΣ: Η Σημασία του στρες και του ύπνου στη ζωή του/της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Παναγιώτης Κοκκόρης Ενδοκρινολόγος- ιαβητολόγος Επιµελητής Ενδοκρινολογικής Κλινικής του 251 Γενικού Νοσοκοµείου Αεροπορίας ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Η παχυσαρκία είναι µια κατάσταση που

Διαβάστε περισσότερα

Dr ΣΑΡΡΗΣ Ι. - αµ. επ. καθηγ. ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι. gr

Dr ΣΑΡΡΗΣ Ι. - αµ. επ. καθηγ. ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι.  gr Dr ΣΑΡΡΗΣ Ι. - αµ. επ. καθηγ. ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κατά τη διάρκεια υποσιτισµού ή βαριάς µη θυρεοειδικής νόσου, παρατηρούνται µεταβολές των επιπέδων των θυρεοειδικών ορµονών στο αίµα, που

Διαβάστε περισσότερα

Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών

Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών Οι ρευματικές παθήσεις είναι συχνές στην αναπαραγωγική ηλικία των γυναικών. Στην πρόσφατη πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα για τις ρευματικές παθήσεις στο γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ 8o Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατρικής Βιοπαθολογίας Αθήνα 29-31 Μαΐου2014 ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ Β. Ζουρνατζή-Κόϊου Ομότιμη Καθηγήτρια ΑΠΘ Κόϊος Γεώργιος Δρ Ενδοκρινολόγος Θυρεοειδική λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή διερεύνηση υπογονιμότητας στις γυναίκες

Εργαστηριακή διερεύνηση υπογονιμότητας στις γυναίκες Εργαστηριακή διερεύνηση υπογονιμότητας στις γυναίκες Δημήτριος Ρίζος Αναπληρωτής Καθηγητής Κλινικής Χημείας Υπεύθυνος Ορμονολογικού Εργαστηρίου, Αρεταίειο Νοσοκομείο Περίληψη παρουσίασης Προϋποθέσεις γυναικείας

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοκρινολογικές μεταβολές στην παχυσαρκία

Ενδοκρινολογικές μεταβολές στην παχυσαρκία Διατροφή Παρουσίαση ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Κοκκόρης Παναγιώτης Ενδοκρινολογικές μεταβολές στην παχυσαρκία Παναγιώτης Κοκκόρης Ενδοκρινολόγος- Διαβητολόγος Επιμελητής Ενδοκρινολογικής Κλινικής του 251 Γενικού Νοσοκομείου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ Μεταβολισμός της κορτιζόλης Η κορτιζόλη μεταβολίζεται στο ήπαρ. Στην συνέχεια οι μεταβολίτες συζευγνύνται με γλυκουρονιδικές και θειικές ομάδες, γίνονται υδατοδιαλυτά, εισέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 1 Ο ΘΕΜΑ 1. Η γέννηση ενός παιδιού με σύνδρομο Down συνήθως οφείλεται: α. στην προσβολή της μητέρας από ερυθρά κατά τη διάρκεια της κύησης, β. στην ανεπαρκή πρόσληψη ασβεστίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΑ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΑ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ Συνεδρίου-Σεμιναρίου Μητρικού Θηλασμού Μιλένα Ρούσκοβα 22-26 Οκτωβρίου 2014 ΞΑΝΘΗ ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΑ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ Παναγιώτης Μ. Σαμαράς Ψυχολόγος Mphil, PgDip, BSc Hons κατάθλιψη της λοχείας Κύρια

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδα λεπτίνης και γκρελίνης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πριν και 6 μήνες μετά την έναρξη ινσουλινοθεραπείας

Επίπεδα λεπτίνης και γκρελίνης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πριν και 6 μήνες μετά την έναρξη ινσουλινοθεραπείας Επίπεδα λεπτίνης και γκρελίνης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πριν και 6 μήνες μετά την έναρξη ινσουλινοθεραπείας Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3],

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ: από τη βιοσύνθεση στο μηχανισμό δράσης

ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ: από τη βιοσύνθεση στο μηχανισμό δράσης ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ: από τη βιοσύνθεση στο μηχανισμό δράσης ΜΑΡΙΑΝΝΑ Α. ΝΤΑΛΑΜΑΓΚΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ-ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΌΛΛΗΣΗ ΠΛΑΚΟΎΝΤΑ

ΑΠΟΚΌΛΛΗΣΗ ΠΛΑΚΟΎΝΤΑ ΑΠΟΚΌΛΛΗΣΗ ΠΛΑΚΟΎΝΤΑ Παθοφυσιολογία, Διάγνωση και Αντιμετώπιση Alexander Kofinas, MD Director Kofinas Perinatal Associate Professor Clinical Obstetrics and Gynecology Cornell University, College of Medicine

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΟΣ Θ.

ΣΤΕΦΟΣ Θ. Επηρεάζει την αύξηση του βάρους κατά τη διάρκεια της κύησης Επηρεάζει τη μακροχρόνια διατήρηση των προσληφθέντων κιλών κατά τη διάρκεια της κύησης (5-9μήνες) Επηρεάζει την εμφάνιση παχυσαρκίας σε γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

Οι γενικές επιδράσεις της κυήσεως στον γυναικείο οργανισμό (1)

Οι γενικές επιδράσεις της κυήσεως στον γυναικείο οργανισμό (1) Οι γενικές επιδράσεις της κυήσεως στον γυναικείο οργανισμό (1) Aύξηση του βάρους του σώματος της γυναίκας (12 kg) ~5,0 kg αντιστοιχούν στο σύνολο του κυήματος (έμβρυο, πλακούντας, ενάμνιο υγρό), ~ 2 kg

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΚΡΙΘΑΡΙΩΤΗ ΙΩΑΝΝΑ ΙΜΠΡΙΣΙΜΗ ΑΝΝΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΚΡΙΘΑΡΙΩΤΗ ΙΩΑΝΝΑ ΙΜΠΡΙΣΙΜΗ ΑΝΝΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν. ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΚΡΙΘΑΡΙΩΤΗ ΙΩΑΝΝΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΙΜΠΡΙΣΙΜΗ ΑΝΝΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Γ.Ν.Θ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΕΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ Ένα μακρύ «υπεραντλαντικό αεροπορικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Γυναίκα 27 ετών, κατά την 26η εβδομάδα κύησης, επισκέπτεται τον γυναικολόγο της στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου. Έχει ελεύθερο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΜΣ Έρευνα στη Γυναικεία Αναπαραγωγή

ΠΜΣ Έρευνα στη Γυναικεία Αναπαραγωγή ΠΜΣ Έρευνα στη Γυναικεία Αναπαραγωγή Μεθοδολογία και πρακτικές εφαρμογές της έρευνας στην προεμφυτευτική διάγνωση Φαρμακολογία στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή Ορμονικά σχήματα Προετοιμασία IVF Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία. Διαφορική Διάγνωση

Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία. Διαφορική Διάγνωση Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία Διαφορική Διάγνωση Γεροβασίλη Βίκυ Ειδικευόµενη Ε Παθολογικής Κλινικής ιευθ: Αθανάσιος Σκουτέλης ΣτοιχείαΑπόΚλινικήΕικόνα Πρόσφατη έναρξη Απορρύθμιση Αρτηριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το στρες Πρώτη νευροενδοκρινολογική απάντηση Δεύτερη νευροενδοεκρινολογική απάντηση Ο υποθάλαμος Κορτιζόλη

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹

Ν. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹ Μεταβολές πεπτιδίων ρύθμισης πρόσληψης τροφής και σωματικού βάρους σε ασθενείς με ΣΔ τύπου 2: συγκριτική μελέτη 6 μηνών μεταξύ ινσουλινοθεραπευόμενων και ασθενών υπό αντιδιαβητικά δισκία Ν. Κατσίκη¹, Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΕΠΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΕΩΣ

ΟΙ ΕΠΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΕΩΣ ΟΙ ΕΠΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ Κωνσταντίνος Καλλαράς Ιατρός Παθολόγος Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Γενικές έννοιες Ενδοκρινής έκκριση

Διαβάστε περισσότερα

Αντισύλληψη κατά τη γαλουχία. Παπανικολάου Μαριάννα Μαία-Msc Γ.Ν. Καβάλας

Αντισύλληψη κατά τη γαλουχία. Παπανικολάου Μαριάννα Μαία-Msc Γ.Ν. Καβάλας Αντισύλληψη κατά τη γαλουχία Παπανικολάου Μαριάννα Μαία-Msc Γ.Ν. Καβάλας Ο Μητρικός Θηλασμός ως Μέθοδο Αντισύλληψης Ο Μητρικός Θηλασμός είναι η Αρχαιότερη Αντισυλληπτική Μέθοδος σε όλο τον κόσμο Μετά τον

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ

ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 12 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΑNAΠΑΡΑΓΩΓΗ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Ποιος είναι ο ρόλος της αναπαραγωγής και

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... 1. Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα δείχνει ανθρώπινο σπερματοζωάριο.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... 1. Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα δείχνει ανθρώπινο σπερματοζωάριο. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:... ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΤΗΡ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΙΣΑΑΚ ΤΜΗΜΑ:... ΑΡ. ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... 1. Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα δείχνει

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ CUSHING

ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ CUSHING ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ CUSHING ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ Π. Ενδοκρινολόγος ΟΡΙΣΜΟΣ Ορίζεται η κατάσταση διαταραγμένης λειτουργίας του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (HPA) με απουσία κλασικών συμπτωμάτων ή σημείων

Διαβάστε περισσότερα

Αύξηση & Ανάπτυξη. Υπερπλασία: αύξηση του αριθµού των κυττάρων & Υπερτροφία : αύξηση του µεγέθους των κυττάρων

Αύξηση & Ανάπτυξη. Υπερπλασία: αύξηση του αριθµού των κυττάρων & Υπερτροφία : αύξηση του µεγέθους των κυττάρων Αύξηση & Ανάπτυξη Αύξηση Κυτταρική διαίρεση και καθαρή πρωτεϊνική σύνθεση & Ανάπτυξη Αύξηση διαστάσεων (ανάστηµα) Αύξηση οστών (σπονδυλική στήλη και κάτω άκρα) Αύξηση σκελετικού µυ Αύξηση σπλάχνων Υπερπλασία:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΙΑΤΡΟΥΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΙΑΤΡΟΥΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΙΑΤΡΟΥΣ Ο ΝΕΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ STRESS ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ Ο Δείκτης Stress των επινεφριδίων (ASI ) πρωτοεµφανίστηκε το 1989 για να εκτιµήσει το Stress, η κύρια αιτία θνησιµότητας και θνητότητας. Πρόσφατα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Γυναικεία Ορµονικά Προφίλ (για την αναπαραγωγική και περιεµµηνοπαυσιακή ηλικία) Οι ωοθήκες βρίσκονται στο δεξιό και αριστερό τµήµα της πυελική κοιλότητας, πλησίον της µήτρας και

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση αντιμετώπιση οξείας επινεφριδιακής ανεπάρκειας. Γρηγόριος Καλτσάς Παθολογική Φυσιολογία Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διάγνωση αντιμετώπιση οξείας επινεφριδιακής ανεπάρκειας. Γρηγόριος Καλτσάς Παθολογική Φυσιολογία Πανεπιστήμιο Αθηνών Διάγνωση αντιμετώπιση οξείας επινεφριδιακής ανεπάρκειας Γρηγόριος Καλτσάς Παθολογική Φυσιολογία Πανεπιστήμιο Αθηνών ευροενδοκρινική ρύθμιση της επινεφριδιακής έκκρισης στεροειδών - - - + CRH/AVP + ACTH

Διαβάστε περισσότερα

JOHN FITZGERALD KENNEDY ΟΙ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΝΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Θεέ μου Τι χτυπήματα δέχομαι? John F. Kennedy, 1934 ΠΕΤΣΙΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Αρχείο Rosemary Kennedy 21 Μαρτίου 1931: Ο Dr John Wheeler συνέστησε

Διαβάστε περισσότερα

Υπερκορτιζολαιµία στην εγκυµοσύνη 1

Υπερκορτιζολαιµία στην εγκυµοσύνη 1 3 Υπερκορτιζολαιµία στην εγκυµοσύνη 1 ΓΕΩΡΓΙΟΣ MAΣΤΟΡΑΚΟΣ, 2 ΜΑΡΙΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ, 3 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΙΝΑΡΔΗ 1Επίκουρος Καθηγητής Ενδοκρινολογίας, Ενδοκρινολογική Μονάδα, Β Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική, Αρεταίειο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΛΑΚΟΥΝΤΑΣ Ο σχηματισμός του πλακούντα Ο ώριμος πλακούντας Μακροσκοπικές αλλοιώσεις σε συνήθεις παθήσεις Αγάθη Κόνδη-Παφίτη,, Παθολογοανατόμος Email: akondi@med.uoa.gr Ο ΠΛΑΚΟΥΝΤΑΣ Είναι όργανο που αναπτύσσεται

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων άδειας(-ών) κυκλοφορίας

Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων άδειας(-ών) κυκλοφορίας Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων άδειας(-ών) κυκλοφορίας Επιστημονικά πορίσματα Λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης της PRAC σχετικά με την (τις) Έκθεση(-εις)

Διαβάστε περισσότερα

Παθολογία Αναπαραγωγής Βοοειδών

Παθολογία Αναπαραγωγής Βοοειδών Παθολογία Αναπαραγωγής Βοοειδών 1 Ο οιστρικός κύκλος Πρόοιστρος Οίστρος Μέτοιστρος Δίοιστρος 2 Πρόοιστρος Ημέρα 17 με 20 Εκφύλιση του ωχρού σωματίου του προηγούμενου οιστρικού κύκλου και μείωση της συγκέντρωσης

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΑΜΠΑΤΣΙΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ-ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ

ΜΠΑΜΠΑΤΣΙΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ-ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΚΑΘ` ΕΞΙΝ ΑΠΟΒΟΛΕΣ (πληροφορίες για το κοινό σύμφωνα με το Βρετανικό κολλέγιο μαιευτήρωνγυναικολόγων) για περισσότερες πληροφορίες η γυναίκα πρέπει να συμβουλεύεται το γυναικολόγο της. ΓΕΝΙΚΑ Αποβολή είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Τα Ανδρικά Ορµονικά Προφίλ Παραδοσιακά, οι αλλαγές στις ανδρικές ορµόνες, οι σχετιζόµενες µε την ηλικία, δεν θεωρήθηκαν προβληµατικές επειδή η γονιµότητα στους άνδρες παραµένει

Διαβάστε περισσότερα

Γεννητικά όργανα. Εγκέφαλος

Γεννητικά όργανα. Εγκέφαλος Φύλο και Εγκέφαλος Φυλετικός διµορφισµός: Ø ύπαρξη διαφορετικών µορφών σε ένα είδος Ø αναφέρεται σε κάθε χαρακτηριστικό που είναι διαφορετικό στο αρσενικό και στο θηλυκό Ø αναπαραγωγικές και µη-αναπαραγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγική φυσιολογία στη γυναίκα

Αναπαραγωγική φυσιολογία στη γυναίκα Αναπαραγωγική φυσιολογία στη γυναίκα H παραγωγή του θηλυκού γαµέτη (ωαρίου) και η επακόλουθη απελευθέρωση του από την ωοθήκη (ωορρηξία ή ωοθυλακιορρηξία) είναι κυκλική. Το κυκλικό αυτό σχέδιο ισχύει ουσιαστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D. Τι είναι σακχαρώδης διαβήτης; Παθοφυσιολογική κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένη συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα Καμπύλη σακχάρου (75

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΑΤΑΚΟΙΑΣ Β. - ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι. gr

ΜΠΑΤΑΚΟΙΑΣ Β. - ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι.  gr ΜΠΑΤΑΚΟΙΑΣ Β. - ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι ΓΕΝΙΚΑ παραγωγή στο κωνάριο /επίφυση (αµφιβληστροειδή, έντερο) ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ µε: διάθεση, ύπνο, jet-lag, ανοσία, αντιοξειδωτική δράση, καρκίνο, αναστολή γήρανσης

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα Κύτταρο Το κύτταρο αποτελείται από μέρη τα οποία έχουν συγκεκριμένη δομή και επιτελούν μία συγκεκριμένη λειτουργία στην όλη οργάνωση του κυττάρου. Δομή κυτταροπλασματικής μεμβράνης Συστήματα επικοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΝΕΟΓΝΟ 7ο ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗΣ Δρ. Μαρία Τζητηρίδου- Χατζοπούλου Παιδίατρος Νεογνολόγος-Αναπτυξιολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Π.Ο.Υ

Διαβάστε περισσότερα

gr

gr Μεταβολές θυρεοειδικής λειτουργίας κατά την κύηση αύξηση θυρεοδεσµευτικής σφαιρίνης (TBG)( διέγερση του υποδοχέα της TSH από την χοριακή γοναδοτροπίνη (hcg( hcg) αυξηµένη µεταβολική κάθαρση της Τ 4 αυξηµένη

Διαβάστε περισσότερα

Προεκλαμψία. Έγκαιρη εκτίμηση κινδύνου στις 11 13+6 εβδομάδες

Προεκλαμψία. Έγκαιρη εκτίμηση κινδύνου στις 11 13+6 εβδομάδες Προεκλαμψία Έγκαιρη εκτίμηση κινδύνου στις 11 13+6 εβδομάδες Ο έλεγχος για προεκλαμψία μεταξύ των εβδομάδων 11 έως 13+6 μπορεί να εντοπίσει κυήσεις υψηλού κινδύνου, επιτρέποντας τη θεραπεία με α σπιρίνη

Διαβάστε περισσότερα

Addressing overtraining through nutrition

Addressing overtraining through nutrition Personal Training Conference Addressing overtraining through nutrition GEORGE BOUGIATIOTIS, BSC (GR) WWW.GRAFTS.GR ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Σ ΣΕ ΑΘΛΗΤΕΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΩΣ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΣΤΡΕΣ ΧΩΡΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ: από τη βιοσύνθεση στο μηχανισμό δράσης

ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ: από τη βιοσύνθεση στο μηχανισμό δράσης ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ: από τη βιοσύνθεση στο μηχανισμό δράσης ΜΑΡΙΑΝΝΑ Α. ΝΤΑΛΑΜΑΓΚΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ-ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Γονιµοποίηση Κύηση - Γαλουχία

Γονιµοποίηση Κύηση - Γαλουχία Γονιµοποίηση Κύηση - Γαλουχία Γονιµοποίηση Για να επέλθει κύηση η συνουσία πρέπει να γίνει από 5 µέρες πριν την ωορρηξία µέχρι την ηµέρα της ωορρηξίας Χρόνος ζωής σπερµατοζωαρίων 5 µέρες Χρόνος ζωής ωαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής Ενήβωση - Εφηβεία Puberty - Adolescence Puberty vs. Adolescence Ενήβωση vs. Εφηβεία 12-15 y 12- >>15

Διαβάστε περισσότερα

STRESS. και ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

STRESS. και ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ STRESS και ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Γ. Γ. ΜΑΣΤΟΡΑΚΟΣ Ενδοκρινολόγος Αναπλ. Καθηγητής Β Β ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΙΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «Συμπάσχει η ψυχή τω σώματι νοσούντι

Διαβάστε περισσότερα

«ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ. Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

«ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ. Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης «ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης «ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ Ο ωοθηκικός κύκλος και

Διαβάστε περισσότερα

Οξεοβασική ισορροπία και μεταφορά οξυγόνου

Οξεοβασική ισορροπία και μεταφορά οξυγόνου Κεφάλαιο 3 Οξεοβασική ισορροπία και μεταφορά οξυγόνου Κεφάλαιο 3 Οξεοβασική ισορροπία και μεταφορά οξυγόνου Η συγκέντρωση των ιόντων υδρογόνου στο ECF φυσιολογικά διατηρείται μέσα σε πολύ στενά όρια. Για

Διαβάστε περισσότερα

Η απώλεια του καλίου μειώνει την διεγερσιμότητα των μυϊκών κυττάρων (μυϊκή κόπωση

Η απώλεια του καλίου μειώνει την διεγερσιμότητα των μυϊκών κυττάρων (μυϊκή κόπωση Ηλεκτρολύτες Η απώλεια του καλίου μειώνει την διεγερσιμότητα των μυϊκών κυττάρων (μυϊκή κόπωση Αυξάνεται με την οξεία, έντονη σωματική άσκηση (προσωρινή αύξηση), από υπερβολική χρήση νατρίου, ανεπαρκή

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο οδηγιών χρήσης: Πληροφορίες για τον χρήστη. PRΟSTIN E 2 3 mg κολπικά δισκία Δινοπροστόνη

Φύλλο οδηγιών χρήσης: Πληροφορίες για τον χρήστη. PRΟSTIN E 2 3 mg κολπικά δισκία Δινοπροστόνη Φύλλο οδηγιών χρήσης: Πληροφορίες για τον χρήστη PRΟSTIN E 2 3 mg κολπικά δισκία Δινοπροστόνη Διαβάστε προσεκτικά ολόκληρο το φύλλο οδηγιών χρήσης πριν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτό το φάρμακο, διότι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣΑΔΕΝΕΣ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣΑΔΕΝΕΣ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣΑΔΕΝΕΣ Αδένεςτουοργανισμού Εξωκρινείς Ενδοκρινείς Μεικτοί Έκκριση προϊόντος: Στην επιφάνεια του σώματος Σε εσωτερικές κοιλότητες του σώματος. Είναι οι: Ιδρωτοποιοί αδένες Σμηγματογόνοι αδένες

Διαβάστε περισσότερα

Φαρμακοκινητική. Χρυσάνθη Σαρδέλη

Φαρμακοκινητική. Χρυσάνθη Σαρδέλη Φαρμακοκινητική Χρυσάνθη Σαρδέλη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΑΠΘ Φαρμακοκινητική Η Φαρμακοκινητική είναι η επιστήμη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Μετεµµηνοπαυσιακό Ορµονικό Προφίλ Εµµηνόπαυση καλείται η παύση της εµµήνου ρύσης µιας γυναίκας και σηµατοδότηση το τέλος της δυνατότητας τεκνοποίησης µε φυσιολογικό τρόπο. Αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ ΑΜΕΣΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΝΑΙΜΙΑ ΜΗ ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΠΑΝΑΦΟ- ΡΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΜΗ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επινεφρίδιο Σπειροειδής Στηλιδωτή Δικτυωτή Μυελός Φλέβα Επινεφρίδιο Αλατοκορτικοειδή (C21) Γλυκοκορτικοειδή (C21) Ανδρογόνα (C19) Μυελός Φλέβα ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ Η χοληστερόλη είναι το υπόστρωμα για τη

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθµιση της λειτουργίας των όρχεων

Ρύθµιση της λειτουργίας των όρχεων 25 Ρύθµιση της λειτουργίας των όρχεων Ι. ΗΛΙΑΣ, M. ΑΛΕΞΙΟΥ Τμήμα Ενδοκρινολογίας Διαβήτη και Μεταβολισμού Νοσοκομείo «Έλενα Βενιζέλου», Αθήνα ρύθμιση της λειτουργίας των όρχεων γίνεται στο επίπεδο του

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ματκάρης Τ. Μιλτιάδης, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος

Γράφει: Ματκάρης Τ. Μιλτιάδης, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Γράφει: Ματκάρης Τ. Μιλτιάδης, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Πώς πρέπει να υπολογίζω τον κύκλο και την ωορρηξία μου; Ο κύκλος μιας γυναίκας μετριέται από την πρώτη μέρα της περιόδου της μέχρι την

Διαβάστε περισσότερα

Ορμονική διερεύνηση ασθενών με ακμή: πότε και γιατί; Ν. Μαλτέζος

Ορμονική διερεύνηση ασθενών με ακμή: πότε και γιατί; Ν. Μαλτέζος Ορμονική διερεύνηση ασθενών με ακμή: πότε και γιατί; Ν. Μαλτέζος ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΡΜΟΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΗΣ ΑΚΜΗΣ 1. Έναρξη σε βρεφική ή παιδική ηλικία 2. Πρώϊμη ήβη σε αγόρι και αδρεναρχή εμμηναρχή σε κορίτσια

Διαβάστε περισσότερα

Επιλόχειος κατάθλιψη

Επιλόχειος κατάθλιψη ΕΠΙΛΟΧΕΙΟΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Επιλόχειος κατάθλιψη «Γιατί νιώθω έτσι; Τι μου συμβαίνει;» Είναι η σκέψη που, πολύ συχνά, βασανίζει τη νέα μαμά, η οποία λίγες μέρες μετά τη γέννηση του μωρού της αρχίζει να έχει κακή

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση Η προγεννητική διάγνωση Ενδείξεις: -Προχωρημένη ηλικία μητέρας (πιο συχνό: σύνδρομο Down) -Προγενέστερο παιδί με de novo χρωμοσωμική ανωμαλία -Ύπαρξη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΕΔΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗΣ ΣΕ ΑΙΜΑ ΟΜΦΑΛΙΟΥ ΛΩΡΟΥ ΝΕΟΓΝΩΝ ΚΑΠΝΙΣΤΡΙΩΝ ΜΗΤΕΡΩΝ

ΕΠΙΠΕΔΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗΣ ΣΕ ΑΙΜΑ ΟΜΦΑΛΙΟΥ ΛΩΡΟΥ ΝΕΟΓΝΩΝ ΚΑΠΝΙΣΤΡΙΩΝ ΜΗΤΕΡΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ-ΚΛΙΝΙΚΟΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ. ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ- ΥΠΟΦΥΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ

ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ- ΥΠΟΦΥΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ- ΥΠΟΦΥΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Υπόφυση Η υπόφυση βρίσκεται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ συστήματα επικοινωνίας ενδοκρινεις αδενες ορμόνες ελεγχουν την λειτουργια του σωματος

ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ συστήματα επικοινωνίας ενδοκρινεις αδενες ορμόνες ελεγχουν την λειτουργια του σωματος ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Είναι ένα από τα συστήματα επικοινωνίας του σωματος. Αποτελειται από ενδοκρινεις αδενες που παραγουν ορμονες. Χρησιμοποιει ορμόνες για να πει στο σωμα τι να κανει.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΣΒΕΣΤΗ Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος asvesmed@otenet. gr

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΣΒΕΣΤΗ Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος asvesmed@otenet. gr ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΣΒΕΣΤΗ Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος asvesmed@otenet. gr ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΡΜΟΝΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ 1) Σε γυναίκες που η συνήθης τοπική ή αντιβιοτική per os αγωγή έχει

Διαβάστε περισσότερα