Διάλεκτος. [Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας] Μαρία Κακριδή-Φερράρι (2007)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διάλεκτος. [Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας] Μαρία Κακριδή-Φερράρι (2007)"

Transcript

1 [Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας] Διάλεκτος Μαρία Κακριδή-Φερράρι (2007) Ο όρος διάλεκτος αναφέρεται συνήθως σε παραλλαγές μιας γλώσσας που χρησιμοποιούνται από ομιλητές μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής ή, αλλιώς, σε γλωσσικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον χώρο. Διαλεκτικά -δηλαδή, γεωγραφικά- διαφοροποιημένη είναι π.χ. η εικόνα της αρχαίας ελληνικής που μας παραδίδεται μέχρι τους κλασικούς αιώνες, με διαφορετικές παραλλαγές της να μιλιούνται στις διάφορες περιοχές και τις πόλεις-κράτη (π.χ. ιωνική, αττική, αρκαδική, κυπριακή, αιολική, δωρική, βορειοδυτική), διαλεκτικά διαφοροποιημένη είναι και η σύγχρονη ελληνική (με κρητική, κυπριακή, ποντιακή παραλλαγή κλπ.), όπως αντίστοιχα η γαλλική, η αγγλική, η ιταλική κλπ. Στη σύγχρονη γλωσσολογία, οι διάλεκτοι εντάσσονται στη γενικότερη μελέτη των γλωσσικών ποικιλιών, μιας έννοιας που θεωρείται ότι αποδίδει καλύτερα την ανομοιογένεια της γλωσσικής πραγματικότητας απ' ό,τι η παλαιότερη αντίληψη που ήθελε τη γλώσσα ένα ομοιογενές σύστημα σημείων. Έτσι, οι γλωσσικές ποικιλίες που μιλιούνται σε μια γλωσσική κοινότητα συνίστανται σε εκδοχές της γλώσσας που αντανακλούν (και συγχρόνως αναπαράγουν) διαχωρισμούς κοινωνικών ομάδων ή δραστηριοτήτων της κοινότητας. Μπορεί να είναι γεωγραφικές, όταν σχετίζονται με τη γεωγραφική ταυτότητα του ομιλητή (οι διάλεκτοι), κοινωνικές, όταν συνδέονται με κοινωνικά χαρακτηριστικά του (οι κοινωνιόλεκτοι), ή να οφείλονται στις διαφορετικές περιστάσεις τις κοινωνικής ζωής και τις επικοινωνιακές τους ανάγκες, οπότε μιλάμε συνήθως για λειτουργικές ποικιλίες, επίπεδα ύφους ή κειμενικά είδη, τα οποία σχετίζονται με συγκεκριμένες ασχολίες και πράξεις των ομιλητών. Αυτή η εικόνα πολυμορφίας μιας γλώσσας αφορά τόσο τις σύγχρονες όσο και τις παλαιότερες εποχές, κατά συνέπεια τη συναντούμε, π.χ., είτε κοιτάξουμε την αρχαία είτε τη νέα ελληνική: και οι δύο χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη γεωγραφικών, κοινωνικών και λειτουργικών ποικιλιών, όσο και αν ο καθορισμός τους, όταν δεν υπάρχουν αρκετές σχετικές μαρτυρίες, όπως για την αρχαία ελληνική, είναι πολύ πιο δύσκολος για την έρευνα. Να σημειώσουμε εδώ ότι μία από τις ιδιαιτερότητες των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων είναι ότι η καθεμία τους συνδέθηκε με ένα ξεχωριστό λογοτεχνικό είδος, συνδυάζοντας έτσι δύο επίπεδα διαφοροποίησης, γεωγραφικό και λειτουργικό. Μέσα από αυτό το πρίσμα, οι ποικιλίες γενικότερα και οι διάλεκτοι ειδικότερα προϋποθέτουν μια ιεραρχικά υπερκείμενη και αυτόνομη γλωσσική οντότητα, τη γλώσσα, στην οποία θεωρείται ότι ανήκουν ως υποδιαιρέσεις της. Οι μορφικές ομοιότητες που παρουσιάζουν μεταξύ τους οι διάλεκτοι στα διάφορα επίπεδά τους (φωνολογικό, μορφοσυντακτικό, λεξιλογικό) αποτελούν το κοινό στοιχείο που τις συνδέει με την υπερκείμενη γλώσσα, ενώ οι διαφορές τους δηλώνουν τη διαφοροποίηση που επιφέρει η γεωγραφική τους κατανομή πάνω στον χάρτη. Η πραγματική υπόσταση όμως της γλώσσας που θεωρείται υπερκείμενη μπορεί να είναι διαφορετική κατά περίπτωση ή κατά εποχή. Στην Αρχαία Ελλάδα της 1ης χιλιετίας, π.χ., δεν βρίσκουμε μαρτυρίες ύπαρξης μιας κοινής υπερκείμενης γλώσσας και η αίσθηση του ομόγλωσσου, που αναφέρει ο Ηρόδοτος, ανάγεται σε μια μάλλον υποθετική και αφηρημένη οντότητα κοινής γλώσσας. Αντίθετα, στις νεότερες εποχές, και ιδιαίτερα μετά τη βιομηχανική επανάσταση και την ανάπτυξη των εθνικών κρατών, τον ρόλο της υπερκείμενης και αυτόνομης κοινής γλώσσας αναλαμβάνουν οι ποικιλίες που αναπτύχθηκαν και καθιερώθηκαν ως πρότυπες (standard) σε κάθε αντίστοιχο κράτος. Αυτό σημαίνει ότι, συγκριτικά με την κάθε τέτοια πρότυπη ποικιλία, που κοινώς ονομάζεται γλώσσα, οι διάλεκτοι αντιμετωπίζονται ως ετερόνομα συστήματα και έχουν μικρότερο κοινωνικό κύρος: αφενός η χρήση τους περιορίζεται στο ιδιωτικό επίπεδο, διότι οι σημαντικές δημόσιες λειτουργίες εξυπηρετούνται από την πρότυπη γλώσσα, αφετέρου δεν έχουν συνήθως μακρόχρονη ή σημαντική γραπτή παράδοση, λογοτεχνική ή άλλη. Κατά συνέπεια, η χρήση τους σήμερα συνδέεται συνήθως με ομιλητές αγροτικών περιοχών ή μη μορφωμένων κοινωνικών ομάδων. (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 1 / 6

2 Ωστόσο, οι διαφορετικές αυτές αξιολογικές στάσεις απέναντι στις γλώσσες από τη μια πλευρά και τις διαλέκτους από την άλλη οφείλονται σε ιστορικοκοινωνικά και όχι ενδογενώς γλωσσολογικά κριτήρια και αυτό γιατί καμία από τις διαστάσεις με βάση τις οποίες διαχωρίζονται στην καθημερινή πρακτική οι γλώσσες από τις διαλέκτους δεν είναι από μόνη της επαρκές κριτήριο γι' αυτό τον διαχωρισμό, με την έννοια ότι δεν έχει σχέση με εγγενείς γλωσσικές ιδιότητες ή "πλεονεκτήματα" του ενός ή του άλλου είδους ποικιλίας. Πρώτα-πρώτα, προϋπόθεση για τη σύγκριση και την τοποθέτηση ή όχι δύο γλωσσικών ποικιλιών στον άξονα γλώσσας-διαλέκτου αποτελεί η διαπίστωση ότι, πέρα από τις διαφορές τους, χαρακτηρίζονται και από μορφικές (δομικές) ομοιότητες, οι οποίες ανάγονται στην ιστορική τους καταγωγή: τόσο η ιωνική-αττική όσο και η αρκαδοκυπριακή, π.χ., θεωρείται ότι κατάγονται από μια μορφή πρωτοελληνικής, της οποίας η καθεμιά αποτελεί διαφοροποιημένη γεωγραφικά εξέλιξη. Ωστόσο, σε γλώσσες που εμφανίζουν δομικές ομοιότητες αλλά δεν γνωρίζουμε επαρκώς την ιστορία τους (π.χ. οι γλώσσες της Πολυνησίας), οι ομοιότητες αυτές μπορεί να οφείλονται σε μακρόχρονη και εκτεταμένη επαφή αυτών των γλωσσών και όχι σε διαλεκτική διάσπαση μιας και μόνο γλώσσας. Αυτό δυσχεραίνει τη δυνατότητά μας να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για τη φύση της συγγένειάς τους: ιστορική-γενετική ή λόγω επαφής; Η ίδια δυσκολία μπορεί να παρουσιάζεται και σχετικά με τον καθορισμό επιμέρους στοιχείων που πιθανόν να μπορούν να φωτίσουν την ιστορία μιας διαλέκτου: ένα κοινό στοιχείο, π.χ., στην ιωνική και τη δωρική μπορεί να μην οφείλεται σε εξελικτική πορεία που να αποδεικνύει, ως επιπλέον επιχείρημα, τη συγγένειά τους, αλλά σε δάνειο της μιας από την άλλη ή σε στοιχείο άλλης ποικιλίας που το δανείστηκαν και οι δύο από κοινού. Δεύτερον, το γεγονός ότι συνήθως η γλώσσα θεωρείται ότι εμπεριέχει περισσότερα στοιχεία από μία διάλεκτο, είναι δηλαδή μεγαλύτερη σε μέγεθος, είναι πολύ σχετικό: η κοινή/πρότυπη γαλλική, που θεωρείται γλώσσα, μπορεί συγχρονικά να περιέχει περισσότερα στοιχεία απ' ό,τι η νορμανδική διάλεκτος π.χ., ωστόσο, αν θεωρήσουμε ως γαλλική γλώσσα το σύνολο των στοιχείων που περιέχουν οι ποικιλίες όλων των γαλλόφωνων περιοχών, π.χ. τα γαλλικά του Καναδά, της Ελβετίας, της Βουργουνδίας, της Νορμανδίας κλπ., τότε και η πρότυπη/κοινή γαλλική πρέπει να θεωρηθεί μια ποικιλία όπως όλες οι άλλες, μικρότερη σε μέγεθος από τη "συνολική" γαλλική. Το ίδιο ισχύει για την πρότυπη ελληνική γλώσσα, αν συγκριθεί με μια "συνολική" εκδοχή της, που θα περιλαμβάνει, εκτός από την πρότυπη και τις διαλέκτους, την ελληνική των Η.Π.Α., της Αυστραλίας κλπ. Τρίτον, συνήθως χρησιμοποιείται ως κριτήριο υπαγωγής των ποικιλιών στον άξονα γλώσσας/διαλέκτου η αμοιβαία κατανόηση που θεωρείται ότι έχουν οι ομιλητές τους, ενώ, όταν δεν υπάρχει αμοιβαία κατανόηση, θεωρούμε ότι οι δύο συγκρινόμενες ποικιλίες ανήκουν σε διαφορετικές γλώσσες. Και πάλι όμως, με βάση αυτό το κριτήριο, η ελληνική της Κάτω Ιταλίας και η ποντιακή διάλεκτος, π.χ., θα έπρεπε να ανήκουν σε διαφορετικές γλώσσες, αφού δεν υπάρχει αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των ομιλητών τους, ενώ οι ομιλητές των σκανδιναβικών γλωσσών, όπως συχνά αναφέρεται στη βιβλιογραφία, θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι μιλούν διαλέκτους μιας μόνης υπερκείμενης γλώσσας. Τελικά, στην πράξη φαίνεται ότι το τέταρτο κριτήριο στο οποίο βασίζεται η διάκριση αυτή είναι και το επικρατέστερο. Πρόκειται για το ιστορικοκοινωνικού χαρακτήρα κριτήριο του κύρους μιας ποικιλίας, το οποίο αφενός οδηγεί στην τυποποίησή της ως πρότυπης, αφετέρου ενισχύεται ξανά με τη σειρά του από αυτή την τυποποίηση. Με άλλα λόγια, ονομάζουμε συνήθως γλώσσα μια ποικιλία η οποία περιγράφεται ως πρότυπη σε γραμματικές και λεξικά, επιτελεί δημόσιες λειτουργίες και διδάσκεται στην εκπαίδευση, ενώ ο όρος διάλεκτος (γεωγραφική ή κοινωνική) χρησιμοποιείται για ποικιλίες που δεν έχουν παγιωμένη γραπτή μορφή ή παράδοση, δεν επιτελούν δημόσιες και επίσημες λειτουργίες και δεν διδάσκονται στην εκπαίδευση (λειτουργική διαφοροποίηση). Οι αιτίες οι οποίες συνετέλεσαν ώστε να επιλεγεί για τις επίσημες/δημόσιες λειτουργίες μια γλωσσική ποικιλία έναντι κάποιας άλλης οφείλονται σε ιστορικές συγκυρίες που, για κάποιο λόγο, ενίσχυσαν τη θέση των ομιλητών αυτής της ποικιλίας έναντι των άλλων, είτε βίαια είτε συναινετικά, και δεν έχουν σχέση με εγγενείς γλωσσικές ιδιότητες ή "αρετές" αυτής της ποικιλίας. Οποιαδήποτε άλλη θα (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 2 / 6

3 μπορούσε να έχει επιλεγεί σε κάποια διαφορετική συγκυρία. Πάντως, από τη στιγμή που μια ποικιλία επιλέγεται ως πρότυπη και τυποποιείται έτσι ώστε να εξυπηρετεί πολλές και σημαντικές υπερδιαλεκτικές λειτουργίες, είναι αναμενόμενο να εμπλουτίζεται με νέα εκφραστικά μέσα, τα οποία ενισχύουν περαιτέρω το κύρος της και την "υπεροχή" της. Αυτό συνέβη π.χ. με τα πελοποννησιακά ιδιώματα, τα οποία θεωρείται από τους περισσότερους ότι βρίσκονται στη βάση της κοινής νέας ελληνικής του 19ου αιώνα: εμπλουτίστηκαν σιγά-σιγά έτσι ώστε αποτέλεσαν την πρότυπη γλώσσα του 20ού αιώνα, όσο και αν, λόγω των περιπετειών του "γλωσσικού ζητήματος", αυτή η πρότυπη επισημοποιήθηκε αρκετά όψιμα, μόλις το Πέρα από την προτυποποίηση μιας από τις υπάρχουσες διαλέκτους, μια άλλη εξέλιξη που μπορεί να εμφανίσει η γλωσσική πορεία μιας διαλεκτικά διαφοροποιημένης περιοχής κάτω από ορισμένες ιστορικές συνθήκες είναι η ανάπτυξη μιας κοινής ποικιλίας, όπως έγινε π.χ. στην Αρχαία Ελλάδα στο τέλος της κλασικής περιόδου και στην αρχή της ελληνιστικής. Θεωρούμε κοινή μια ποικιλία η οποία αναδύεται από την επαφή διαλέκτων συγγενών μεταξύ τους και η οποία βασίζεται μεν σε αυτές, αναπτύσσει όμως και νέα στοιχεία, που την καθιστούν διαφορετική στο σύνολό της. Η κοινή χρησιμοποιείται στην αρχή ανεπίσημα, σε υπερδιαλεκτικές καταστάσεις, για τη συνεννόηση δηλαδή μεταξύ ομιλητών διαφορετικών ποικιλιών, αλλά μπορεί με τον καιρό να υποστεί τυποποίηση και να εξελιχθεί σε πρότυπη ποικιλία ενός πληθυσμού. Αυτό συνέβη στην Αρχαία Ελλάδα των μετακλασικών χρόνων, όπου οι ιστορικές συγκυρίες της εποχής (δημιουργίες πολιτικών συμμαχιών μεταξύ των πόλεων-κρατών και εκτεταμένες πολιτιστικές ανταλλαγές) οδήγησαν πρώτα στη δημιουργία μιας αττικο-ιωνικής κοινής, κατά τον 4ο αι. π.χ., και, κατόπιν, στη γνωστή >ελληνιστική κοινή των μακεδονικών κατακτήσεων Οι γλωσσικές διαδικασίες δημιουργίας κοινής από συγγενείς διαλέκτους περιλαμβάνουν σταδιακή ελάττωση της ποικιλίας των μορφών που απαντούν σε περιστάσεις επαφής διαλέκτων, με τη διατήρηση των κύριων στοιχείων, την εξάλειψη των λιγότερο σημαντικών ή των ιδιαίτερα χαρακτηρισμένων και την απλοποίηση των μορφοσυντακτικών ανωμαλιών. Οι κανονικότερες ή/και οι συχνότερα εμφανιζόμενες μορφές των υποκείμενων συστημάτων έχουν έτσι μεγαλύτερες πιθανότητες να διατηρηθούν και να αποτελέσουν σταθερά στοιχεία της νέας κοινής. Ωστόσο, πολλές φορές η ένταξη ή η προσαρμογή των στοιχείων στην αναδυόμενη ποικιλία προκύπτει και από εξωγλωσσικούς παράγοντες, π.χ. δημογραφικούς, κοινωνικού γοήτρου κ.ά.: επικρατούν δηλαδή στοιχεία της διαλέκτου που κατέχει ηγεμονική θέση μεταξύ των υπολοίπων. Μια κοινή δεν αποκλείεται να χρωματίζεται και αυτή διαλεκτικά στις τοπικές εκδοχές της, όπως π.χ. συνέβη στην ελληνιστική κοινή, που μιλήθηκε σε πολύ μεγάλη έκταση και αναγκαστικά επηρεάστηκε από τοπικές ιδιαιτερότητες. Από την εξέλιξη της ελληνιστικής κοινής στις κατά τόπους παραλλαγές της θεωρείται ότι πηγάζουν και οι νεοελληνικές διάλεκτοι που γνωρίζουμε στη σύγχρονη εποχή. Ξαναγυρίζοντας στον γεωγραφικό καθορισμό των διαλέκτων, και παρακολουθώντας τις πάνω στον χάρτη, διαπιστώνουμε ότι όσο περισσότερο απέχουν μεταξύ τους δυο συγγενείς μεταξύ τους διάλεκτοι τόσο περισσότερο διαφοροποιούνται. Όσο δηλαδή απομακρυνόμαστε από ένα σημείο αναφοράς Χ πάνω στον χάρτη, τόσο οι αυξανόμενες διαλεκτικές διαφορές καθιστούν την πρώτη ποικιλία Χ λιγότερο κατανοητή στους ομιλητές ποικιλιών πιο απομακρυσμένων γεωγραφικά από αυτήν. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται διαλεκτικό συνεχές και παρομοιάζεται με τους κρίκους μιας γλωσσικής αλυσίδας, που συνδέει γειτονικές μεταξύ τους περιοχές. Η σταδιακή διαβάθμιση των διαλεκτικών διαφορών που εμφανίζει ένα διαλεκτικό συνεχές καθιστά εμφανή τη δυσκολία που υπάρχει, όταν θελήσει κανείς να καθορίσει ένα ακριβές όριο που να διαχωρίζει μια γλώσσα από μια άλλη συγγενή της πάνω στον χάρτη (π.χ. τα γαλλικά από τα ιταλικά): δεδομένου ότι οι διαφορές στις συγγενείς και γειτονικές διαλέκτους είναι συνεχείς (βαθμιαίες), το όριο ασυνέχειας που θα καθοριστεί δεν μπορεί να είναι γλωσσικό. Έτσι, όπως στον διαχωρισμό μεταξύ γλώσσας και διαλέκτου τα κριτήρια είναι τελικά κυρίως ιστορικοκοινωνικά, έτσι και στον διαχωρισμό της ετερονομίας των διαλέκτων πάνω σε ένα διαλεκτικό συνεχές, σε ποια γλώσσα δηλαδή "ανήκει" η κάθε διάλεκτος, το κριτήριο και πάλι δεν είναι γλωσσικό αλλά πολιτικό: συνδέει την κάθε διάλεκτο με τη γλώσσα η οποία εξυπηρετεί ως πρότυπη/κοινή το κράτος στο οποίο ανήκουν πολιτικά οι ομιλητές αυτής της διαλέκτου: τη (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 3 / 6

4 Γαλλία ή την Ιταλία ή την Ισπανία κλπ. Οι γεωγραφικές διαφοροποιήσεις μπορούν να αφορούν όλα τα επίπεδα της γλώσσας: το λεξιλογικό, το συντακτικό, το μορφολογικό, το φωνητικό/φωνολογικό. Στη διαλεκτολογική βιβλιογραφία η κατανομή των διαφορών ανά γλωσσικά επίπεδα διαχωρίζει πολλές φορές τους όρους διάλεκτος - ιδίωμα - τοπική προφορά. Οι διάλεκτοι θεωρείται συμβατικά ότι διαφοροποιούνται μεταξύ τους στα περισσότερα γλωσσικά επίπεδα, αποτελούν δηλαδή επιμέρους συστήματα ποικιλιών, και διαφέρουν έτσι σημαντικά από την κοινή (π.χ. τα ποντιακά, τα τσακώνικα). Τα ιδιώματα πάλι εμφανίζουν λιγότερες συστηματικές διαφορές, αποτελώντας έτσι τοπικές παραλλαγές χωρίς μεγάλη διαφοροποίηση από την κοινή ή από κάποια υπερκείμενη διάλεκτο, στην οποία πολλές φορές θεωρούνται ότι ανήκουν ως υποδιαιρέσεις της (π.χ. τα ιδιώματα της ανατολικής Κρήτης), μια που θεωρείται ότι υπάρχει αλληλοκατανόηση με τους ομιλητές της. Η τοπική προφορά (accent), τέλος, αφορά φωνητικές ή/και φωνολογικές διαφοροποιήσεις. Έτσι, μια υπερκείμενη ποικιλία, όπως π.χ. η πρότυπη ή η κοινή ή μια ευρύτερα διαδεδομένη διάλεκτος, μπορεί να προφέρεται με την τοπική προφορά του ομιλητή. Σημειώνουμε ότι οι διαχωρισμοί αυτοί είναι αρκετά συμβατικοί και δεν διαφοροποιούν απόλυτα διακριτές κατηγορίες παραλλαγών. Γενικότερα, οι γεωγραφικές διαφοροποιήσεις που χαρακτηρίζουν τις διαλέκτους θεωρείται ότι οφείλονται κυρίως σε φυσικά ή πολιτικά "εμπόδια", που δυσχεραίνουν την επικοινωνία μεταξύ κοινωνικών ομάδων και, κατά συνέπεια, την κοινή εξέλιξη της γλώσσας τους: από τη μια μεριά ορεινοί όγκοι, ποταμοί, θάλασσες, από την άλλη απόσταση από τα αστικά κέντρα, μετακινήσεις πληθυσμών, κατακτήσεις κ.ά. αποτελούν συχνά λόγους διαλεκτικής διάσπασης μιας γλώσσας. Στη σύγχρονη εποχή, παρατηρείται ραγδαία συρρίκνωση των διαλεκτικών διαφορών, η οποία άρχισε ήδη την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, με την ανάπτυξη των αστικών κέντρων και τη δημιουργία και διάδοση (κυρίως μέσω της εκπαίδευσης) μιας ενιαίας πρότυπης γλώσσας σε κάθε αναδυόμενο έθνος-κράτος. Η συρρίκνωση αυτή συνεχίστηκε με σημαντική επιτάχυνση στη μεταπολεμική περίοδο αφενός λόγω της μεγάλης εξάπλωσης της εκπαίδευσης, αφετέρου λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων και της ανάπτυξης των μεταφορών και των επικοινωνιών, που είχαν ως αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των διαφόρων ειδών αποστάσεων. Από την άλλη πλευρά, οι διαλεκτολογικές μελέτες επισημαίνουν τη δημιουργία νέων διαλεκτικών διαφορών, για τις οποίες μένει να διαπιστωθεί αν θα αποκτήσουν μονιμότερο χαρακτήρα, διασφαλίζοντας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την παρουσία τους στη γλωσσική συνείδηση της ευρύτερης κοινότητας όπου ανήκουν. Πολλές φορές, ορισμένα γεωγραφικά διαλεκτικά χαρακτηριστικά προσλαμβάνουν κοινωνικό νόημα, χαρακτηρίζοντας αρνητικά τους ομιλητές τους στα μάτια της κοινότητας. Αυτό συμβαίνει όταν π.χ. οι ομιλητές μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής διαλέκτου εντάσσονται στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα άλλης περιοχής και ο τρόπος ομιλίας τους γίνεται αντιληπτός ως σύμβολο της χαμηλής κοινωνικής τους θέσης. Αυτή είναι, φαίνεται, η περίπτωση των "πρωτοδωρικών" στοιχείων της μυκηναϊκής, που μάλλον ανήκαν στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, το ίδιο όμως συμβαίνει και με γεωγραφικά στοιχεία των νεότερων ελληνικών διαλέκτων, όταν π.χ. αντιμετωπίζονται αρνητικά ουρανικές εκδοχές του /n/ ή του /l/ σε ορισμένες θέσεις που δεν αφορούν την κοινή ή όταν κωφώσεις φωνηέντων, χαρακτηριστικό των βορείων ιδιωμάτων, αποδίδονται αποκλειστικά σε αμόρφωτους ομιλητές, π.χ. στις θεατρικές επιθεωρήσεις. Η διαλεκτολογία, που ασχολείται παραδοσιακά με τη μελέτη των γεωγραφικών ποικιλιών, υπήρξε ο πρώτος κλάδος συγχρονικής περιγραφής της γλώσσας, ο οποίος αναπτύχθηκε στους κόλπους της ιστορικοσυγκριτικής γλωσσολογίας, τον 19ο κυρίως αιώνα, διατηρώντας όμως, όπως ήταν φυσικό, τα θεωρητικά εργαλεία και τους στόχους της τελευταίας: αναζήτηση, περιγραφή και ενδεχόμενη σύγκριση των διαλεκτικών διαφοροποιήσεων μιας γλώσσας, με στόχο να ανευρεθούν αρχαιότεροι τύποι της, που πιθανόν να διασώζονται στις διαλέκτους ως αρχαϊσμοί, και να φωτιστούν έτσι οι φωνητικοί νόμοι που καθορίζουν τη (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 4 / 6

5 γλωσσική εξέλιξη. Την ίδια περίοδο, το κίνημα του ρομαντισμού ενίσχυσε τις διαλεκτολογικές μελέτες, σε μια προσπάθεια να διασωθεί ο αγροτικός πολιτισμός, ο οποίος είχε αρχίσει να υποχωρεί σημαντικά με την ανάπτυξη της εκβιομηχάνισης της κοινωνίας. Στον κυριότερο κλάδο της διαλεκτολογίας, τη γλωσσογεωγραφία, οι διαλεκτικές διαφοροποιήσεις καταγράφονται σε χάρτες, τους γλωσσικούς άτλαντες, με τη βοήθεια ισογλώσσων: πρόκειται για μια γραμμή πάνω στον χάρτη που χωρίζει τα όρια της διαφορετικής πραγμάτωσης ενός γλωσσικού στοιχείου (φωνητικού/φωνολογικού, μορφολογικού, λεξιλογικού κλπ.). Τα ισόγλωσσα (ή ισόγλωσσες γραμμές) αποτελούν συμβατικά όρια διαχωρισμού, γιατί στην πράξη, όπως είπαμε, οι διαφοροποιήσεις έχουν συνήθως βαθμιαίο χαρακτήρα. Δεδομένου ότι τα ισόγλωσσα αναφέρονται σε ένα μόνο γλωσσικό στοιχείο κάθε φορά, θεωρείται ότι έχουμε ευρύτερες διαλεκτικές περιοχές μόνο όταν σε αυτές συμπίπτει μια ολόκληρη δέσμη ισογλώσσων. Σήμερα, οι μέθοδοι διεξαγωγής διαλεκτολογικών μελετών θεωρείται ότι πρέπει να εμπλουτιστούν, αν δεν το έχουν ήδη κάνει, με τις μεθόδους και τα αναλυτικά εργαλεία των σύγχρονων κλάδων που μελετούν τις γλωσσικές ποικιλίες και κυρίως με αυτά της κοινωνιογλωσσολογίας: χρειάζεται τεχνολογικά ενημερωμένος τρόπος συλλογής αυθεντικών δεδομένων ομιλίας, από όλο το φάσμα του διαλεκτόφωνου πληθυσμού, σε όλα τα επίπεδα ύφους, ενώ η επεξεργασία αυτών των δεδομένων πρέπει να γίνεται χωρίς αποκλεισμό μη γεωγραφικών παραμέτρων που πιθανόν να σχετίζονται με αυτά (π.χ. κοινωνικών) και με τη χρήση για την ερμηνεία τους όλων των διαθέσιμων θεωρητικών και αναλυτικών εργαλείων της σύγχρονης γλωσσολογίας. Ακόμα και αν οι μαρτυρίες μας για τις διαλέκτους προέρχονται μόνο από γραπτές πηγές, όπως στην περίπτωση της αρχαίας ελληνικής, οι στόχοι και οι επιστημονικές απαιτήσεις εκσυγχρονισμού των μελετών παραμένουν ίδιοι: αποτύπωση, όσο το δυνατόν, ολόκληρης της διαλεκτικής πολυμορφίας της γλώσσας, με προσπάθεια να προσδιοριστεί όχι μόνο η μορφή αλλά και η λειτουργία κάθε είδους ποικιλίας που μαρτυρείται ή υποθέτουμε ότι υπήρξε, γεωγραφικής, κοινωνικής, λειτουργικής, υψηλής ή χαμηλής, γραπτής ή προφορικής. Βιβλιογραφία BRIXHE, C Μια σύγχρονη προσέγγιση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, Ελληνική διαλεκτολογία: Μια "σχολή του Nancy"; Στο Η ελληνική γλώσσα και η ιστορία της (δίγλωσση έκδοση), επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης et al., Αθήνα & Θεσσαλονίκη: ΥΠΕΠΘ & Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. BUBENIK, V. 2001α. Η δημιουργία κοινής. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, β. Η παρακμή των αρχαίων διαλέκτων. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, CHADWICK, J Μυκηναϊκή ελληνική. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, CHAMBERS, J. K. & P. TRUDGILL Dialectology. Cambridge: Cambridge University Press. ΔΕΛΒΕΡΟΥΔΗ, Ρ. 2001α. Γλώσσα και διάλεκτος. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ et al. 2001, DITTMAR, N Sociolinguistics: A Critical Survey of Theory and Application. Λονδίνο: E. Arnold (με σχολιασμένη βιβλιογραφία). HODOT, R Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ et. al. 2000, HAUGEN, E Dialect, language, nation. American Anthropologist 68 (6): HUDSON, R. A Sociolinguistics. Cambridge: Cambridge University Press. ΚΑΚΡΙΔΗ-ΦΕΡΡΑΡΙ, Μ Γλώσσα και κοινωνικό περιβάλλον: Ζητήματα κοινωνιογλωσσολογίας (Α μέρος). Παρουσία 64. Αθήνα. ΚΑΚΡΙΔΗ, Μ., Δ. ΚΑΤΗ & Β. ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΟΥ Γλωσσική ποικιλία και σχολική εκπαίδευση. Γλωσσικός Υπολογιστής 1 (1): (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 5 / 6

6 ΚΑΡΑΛΗ, Μ Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, ΚΟΝΤΟΣΟΠΟΥΛΟΣ, Ν. Γ Γλωσσικός Άτλας της Κρήτης. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας ελληνικής. 3η έκδ. Αθήνα: Γρηγόρης. ΜΑΛΙΚΟΥΤΗ-DRACHMAN, Α Διαλεκτικός λόγος: Μια μορφή ετερότητας που χάνεται. Στο "Ισχυρές"-"ασθενείς" γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά ημερίδας, Θεσσαλονίκη 25 Απριλίου 1996), επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Φαινόμενα δανεισμού και συρρίκνωσης του διαλεκτικού λόγου. Στο "Ισχυρές"-"ασθενείς" γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη Μαρτίου 1997), επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας,. MENDEZ-DOSUNA, J Αιολικές διάλεκτοι. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ, Ν Πελοποννησιακός ιδιωματικός λόγος και κοινή νεοελληνική. Στο Μελέτες για την ελληνική γλώσσα. Πρακτικά της 21ης ετήσιας συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (12-14 Μαΐου 2000), Θεσσαλονίκη. ΠΕΤΡΟΥΝΙΑΣ, Ε Νεοελληνική Γραμματική και Συγκριτική ("Αντιπαραθετική") Ανάλυση. 1ος τόμ., Φωνητική και εισαγωγή στη Φωνολογία 1ο μέρος, Θεωρία. 2η έκδ. Θεσσαλονίκη: Ζήτη. ROMAINE, S Language in Society. An Introduction to Sociolinguistics. Οξφόρδη: Oxford University Press. ΣΕΤΑΤΟΣ, Μ Προβλήματα και μέθοδοι διαλεκτολογίας. Στο Α Συμπόσιο Γλωσσολογίας του Βορειοελλαδικού Χώρου (28-30 Απριλίου 1976), Θεσσαλονίκη: ΙΜΧΑ. ΤΖΙΤΖΙΛΗΣ, Χ Νεοελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνική διαλεκτολογία. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2000 et al., ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ, Μ. [1938] Νεοελληνική γραμματική. Ιστορική εισαγωγή.3ος τόμος του Άπαντα.. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη]. TRUDGILL, P Dialects in Contact. Οξφόρδη: Basil Blackwell Modern Greek dialects: A preliminary classification. Journal of Greek Linguistics 4: WALTER, H L'Aventure des langues en occident: Leur origine, leur histoire, leur gιographie. Παρίσι: Robert Laffont. ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ, Α.-Φ., επιμ. 2001α. Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη] β. Εισαγωγή [στη Γ Ενότητα]. Στο ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ 2001α, ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ, Α.-Φ. et al., επιμ Η ελληνική γλώσσα και οι διάλεκτοί της (δίγλωσση ελληνογαλλική έκδοση). Αθήνα: ΥΠΕΠΘ & Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (βλ. και -> Γλώσσα: Θεωρία-διδασκαλία -> Οδηγός). (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 6 / 6

ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΡΙΤΗ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΡΙΤΗ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΡΙΤΗ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ 1. Από τη Γραμμική Β στην εισαγωγή του αλφαβήτου - Στον ελληνικό χώρο, υπήρχε ένα σύστημα γραφής μέχρι το 1200 π.χ. περίπου, η

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση. Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ

Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση. Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ 2009-10 Τι είναι γλώσσα; Γλώσσα είναι το σύστημα ήχων ( φθόγγων ) και εννοιών που χρησιμοποιούν οι ανθρώπινες κοινότητες για

Διαβάστε περισσότερα

Σκούρτου, Ε. (2011). Η Διγλωσσία στο Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. Γλώσσες και Διγλωσσία στον Κόσμο. Κεφάλαιο Πρώτο

Σκούρτου, Ε. (2011). Η Διγλωσσία στο Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. Γλώσσες και Διγλωσσία στον Κόσμο. Κεφάλαιο Πρώτο Σκούρτου, Ε. (2011). Η Διγλωσσία στο Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. Γλώσσες και Διγλωσσία στον Κόσμο Κεφάλαιο Πρώτο Η διγλωσσία / πολυγλωσσία είναι ένα παλιό φαινόμενο. Πάει χέρι με χέρι με τις μετακινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1 : Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο

Ενότητα 1 : Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου Ενότητα 1 : Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο 1 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διαφάνειες Οι Έλληνες και η ελληνική γλώσσα 3-4 Η καταγωγή του ελληνικού αλφαβήτου 5-7 Οι διάλεκτοι της Αρχαίας

Διαβάστε περισσότερα

Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε

Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε επίσης ότι η ομοιότητα βασικών λέξεων οδήγησε στην

Διαβάστε περισσότερα

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι [Μελέτες] Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι Εισαγωγικά και ειδικά θεωρητικά ζητήματα Peter Trudgill: Νεοελληνικές Διάλεκτοι Η ελληνική είναι το μοναδικό επιζών μέλος του ελληνικού (Hellenic) κλάδου της ινδοευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιοσυγκρασιακά Φωνολογικά Χαρακτηριστικά της Κρητικής Διαλέκτου. Ιωάννα Κάππα Πανεπιστήμιο Κρήτης

Ιδιοσυγκρασιακά Φωνολογικά Χαρακτηριστικά της Κρητικής Διαλέκτου. Ιωάννα Κάππα Πανεπιστήμιο Κρήτης Ιδιοσυγκρασιακά Φωνολογικά Χαρακτηριστικά της Κρητικής Διαλέκτου Ιωάννα Κάππα Πανεπιστήμιο Κρήτης Σημερινή χρήση της Κρητικής διαλέκτου Ø Ø στην Κρήτη από ελληνόφωνους μουσουλμανικούς πληθυσμούς: Τουρκία:

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5 Διάγραμμα Μαθήματος Κωδικός Μαθήματος Τίτλος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUC-545DL Διδακτική της Νεοελληνικής Γλώσσας 9 και των Κειμένων Προαπαιτούμενα Τμήμα Εξάμηνο Κανένα Παιδαγωγικών Σπουδών

Διαβάστε περισσότερα

5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία

5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία 5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία Στόχοι της γλωσσολογίας Σύμφωνα με τον Saussure, βασικός στόχος της γλωσσολογίας είναι να περιγράψει τις γλωσσικές δομές κάθε γλώσσας με στόχο να διατυπώσει θεωρητικές αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ48 Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5 Διάγραμμα Μαθήματος Κωδικός Μαθήματος Τίτλος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUC-543 9 Προαπαιτούμενα Τμήμα Εξάμηνο Κανένα Παιδαγωγικών Σπουδών Χειμερινό/Εαρινό Κατηγορία Μαθήματος Γνωστικό Πεδίο Γλώσσα

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 1: Εισαγωγικές Επισημάνσεις Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

H γλώσσα θεωρείται ιδιαίτερο σύστηµα,

H γλώσσα θεωρείται ιδιαίτερο σύστηµα, Δοµιστική µέθοδος διδασκαλίας - Δοµιστικά Προγράµµατα Γλωσσικής Διδασκαλίας Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας 20ός αιώνας: δοµισµός, F. de Saussure (1916) επιστηµονικό κίνηµα - το όνοµά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Γ. BRIXHE, C Un «nouveau» champ de la dialectologie grecque: Le macédonien.

Εισαγωγή Γ. BRIXHE, C Un «nouveau» champ de la dialectologie grecque: Le macédonien. Χριστίδης, Α.-Φ. 2001. Οι αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι: εισαγωγή. Στο Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας: από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, 291-298. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010 Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης για τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα (21-22 Δεκεμβρίου 2010 και 7 Ιανουαρίου 2011) Δ Φάση Επιμόρφωσης Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

3. Περιγράμματα Μαθημάτων Προγράμματος Σπουδών

3. Περιγράμματα Μαθημάτων Προγράμματος Σπουδών 3. Περιγράμματα Μαθημάτων Προγράμματος Σπουδών Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα συνοπτικά περιγράμματα των μαθημάτων που διδάσκονται στο Πρόγραμμα Σπουδών, είτε αυτά προσφέρονται από το τμήμα που είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η Κυπριακή Διάλεκτος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια ποσοτική ανάλυση στο Twitter

Η Κυπριακή Διάλεκτος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια ποσοτική ανάλυση στο Twitter Η Κυπριακή Διάλεκτος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια ποσοτική ανάλυση στο Twitter Γιώργος Μικρός Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΕΚΠΑ Department of Applied Linguistics, University of Massachusetts,

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5 Διάγραμμα Μαθήματος Κωδικός Μαθήματος Τίτλος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUC-543DL 9 Προαπαιτούμενα Τμήμα Εξάμηνο Κανένα Παιδαγωγικών Σπουδών Χειμερινό/Εαρινό Κατηγορία Μαθήματος Γνωστικό Πεδίο

Διαβάστε περισσότερα

Αποκοπή των άτονων υψηλών φωνηέντων στην ποικιλία της Αγιάσου της Λέσβου: μελέτη της κώφωσης από τη σκοπιά της ακουστικής φωνητικής

Αποκοπή των άτονων υψηλών φωνηέντων στην ποικιλία της Αγιάσου της Λέσβου: μελέτη της κώφωσης από τη σκοπιά της ακουστικής φωνητικής Αποκοπή των άτονων υψηλών φωνηέντων στην ποικιλία της Αγιάσου της Λέσβου: μελέτη της κώφωσης από τη σκοπιά της ακουστικής φωνητικής Δημήτρης Παπαζαχαρίου Πανεπιστήμιο Πατρών Θεωρητικό υπόβαθρο Αποκοπή

Διαβάστε περισσότερα

TA ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ: ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

TA ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ: ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ TA ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ: ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ Χρυσούλα Καραντζή Κέντρο Ερεύνης Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων της Ακαδημίας Αθηνών karantch@academyofathens.gr

Διαβάστε περισσότερα

Οι γλώσσες αλλάζουν (5540)

Οι γλώσσες αλλάζουν (5540) Κείμενο 1 Οι γλώσσες αλλάζουν (5540) Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη, για να διαπιστώσει κανείς ότι οι φυσικές γλώσσες αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου, όπως όλες οι πτυχές του φυσικού κόσμου και της ζωής

Διαβάστε περισσότερα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ Λυκείου

Νεοελληνική Γλώσσα Γ Λυκείου Όνομα Μαθητή Τμήμα Ημερομηνία ΘΕΜΑ Α Β1 Β2 Β3 ΒΑΘΜΟΣ Τοµέας Νέων Ελληνικών Β4 Γ ΣΥΝΟΛΟ Νεοελληνική Γλώσσα Γ Λυκείου Δέκατο Τρίτο (13) Διαγώνισµα Προσοµοίωσης ΥΛΙΚΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΘΕΜΑΤΑ: Γλώσσα - Γραπτός & Προφορικός

Διαβάστε περισσότερα

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι [Μελέτες] Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι Κατάλογος χρήσιμων συνδέσμων προγράμματα, συνέδρια, αρχεία διαλεκτικού υλικού, πανεπιστημιακά τμήματα που περιλαμβάνουν τις νεοελλ. διαλέκτους στο πρόγραμμα σπουδών

Διαβάστε περισσότερα

113 Φιλολογίας Ιωαννίνων

113 Φιλολογίας Ιωαννίνων 113 Φιλολογίας Ιωαννίνων Η Φιλοσοφική Σχολή ιδρύθηκε στα Ιωάννινα και λειτούργησε για πρώτη φορά κατά το ακαδημαϊκό έτος 1964-65 ως παράρτημα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Β.Δ.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd ΤΟΜΕΑΣ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ

Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd ΤΟΜΕΑΣ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd ΤΟΜΕΑΣ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Η Παράγραφος και η Δομή της Ορισμός: Σύνολο προτάσεων που συνδέονται μεταξύ τους (νοηματικά και λεκτικά) για να αναπτύξουν ένα κοινό νόημα. Χρησιμότητα:

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου

Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου Γλωσσική επιμέλεια // Διαμόρφωση και οργάνωση κειμένου Η γλωσσική επιμέλεια αφορά τη γλωσσική μορφή και το περιεχόμενο, ενώ η διαμόρφωση και

Διαβάστε περισσότερα

Ο Γραπτός λόγος στο Νηπιαγωγείο

Ο Γραπτός λόγος στο Νηπιαγωγείο Ο Γραπτός λόγος στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 1: Εισαγωγικά: Τι είναι γλώσσα Βασικά χαρακτηριστικά της γλώσσας Στελλάκης Νεκτάριος Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών ΤΕΕΑΠΗ Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Ορισμοί και Είδη Διγλωσσίας Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 8467 23 Νοεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1174 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Αριθμ. 1617034157/20-7-2017

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΑΛ 102 Προφορικός λόγος 6 ΓΑΛ 103 Γραπτός λόγος I 6 ΓΑΛ 170 e-french 6 ΓΑΛ 100-299 Μάθημα περιορισμένης επιλογής 6

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΑΛ 102 Προφορικός λόγος 6 ΓΑΛ 103 Γραπτός λόγος I 6 ΓΑΛ 170 e-french 6 ΓΑΛ 100-299 Μάθημα περιορισμένης επιλογής 6 πρώτο δεύτερο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΑΛ 102 Προφορικός λόγος ΓΑΛ 103 Γραπτός λόγος I ΓΑΛ 170 e-french ΓΑΛ 100-299 Μάθημα περιορισμένης επιλογής ΓΑΛ 104 Γραπτός λόγος II ΓΑΛ 111 Φωνητική ΓΑΛ 1 Από

Διαβάστε περισσότερα

«Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη. και στην τεχνολογία Εθνική και διεθνής διάσταση» Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη ansym@lit.auth.gr

«Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη. και στην τεχνολογία Εθνική και διεθνής διάσταση» Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη ansym@lit.auth.gr «Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη εκπαίδευση, στην επιστήμη και στην τεχνολογία Εθνική και διεθνής διάσταση» Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη ansym@lit.auth.gr th 9ο διεθνές συνέδριο «Ελληνική γλώσσα και Ορολογία»

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα των νέων. ΓΙΑΝΝΗΣ Ι. ΠΑΣΣΑΣ, MED ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» 11 Οκτωβρίου 2018 Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

Η γλώσσα των νέων. ΓΙΑΝΝΗΣ Ι. ΠΑΣΣΑΣ, MED ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» 11 Οκτωβρίου 2018 Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑΝΝΗΣ Ι. ΠΑΣΣΑΣ, MED ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» 11 Οκτωβρίου 2018 01.03. Η γλώσσα των νέων Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Η γλώσσα των νέων Ο όρος «γλώσσα των νέων» δηλώνει το σύνολο των γλωσσικών φαινομένων που χαρακτηρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Αιτιολογική έκθεση. µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει στον εκδοτικό χώρο και στους

Αιτιολογική έκθεση. µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει στον εκδοτικό χώρο και στους Αιτιολογική έκθεση Η Επιτροπή Κρατικών Bραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης εργάστηκε για τα βραβεία του 2013, όπως και την προηγούµενη χρονιά, έχοντας επίγνωση α. των µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους, Λειτουργός Π.Ι. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Επικοινωνιακή διδασκαλία της γλώσσας: η ίδια η γλώσσα συνιστά και ορίζεται ως κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2008 ( ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 3Π /2008) ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Κλάδοι: ΠΕ 05 ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΠΕ 06 ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΠΕ 07 ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Η Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΕ ΜΗ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ. Χατζησαββίδης Σωφρόνης, καθηγητής Γλωσσολογίας στο Α.Π.Θ.

Η Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΕ ΜΗ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ. Χατζησαββίδης Σωφρόνης, καθηγητής Γλωσσολογίας στο Α.Π.Θ. Η Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΕ ΜΗ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ Χατζησαββίδης Σωφρόνης, καθηγητής Γλωσσολογίας στο Α.Π.Θ. Η συνεχώς αυξανόµενη τα τελευταία χρόνια ζήτηση της διδασκαλίας της

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα και Κοινωνία. Ενότητα 11: Το γλωσσικό λάθος

Γλώσσα και Κοινωνία. Ενότητα 11: Το γλωσσικό λάθος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 11: Το γλωσσικό λάθος Περικλής Πολίτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας

Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας Όλγα Μούσιου-Μυλωνά Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. Στόχος του μαθήματος «Διδασκαλία της Νεοελληνικής γλώσσας» είναι να προσφέρει στους φοιτητές και τις φοιτήτριες τις βασικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ (REPORT) Για την ερευνητική εργασία

ΑΝΑΦΟΡΑ (REPORT) Για την ερευνητική εργασία ΑΝΑΦΟΡΑ (REPORT) Για την ερευνητική εργασία «ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ: ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ» Υπεύθυνος καθηγητής: Αλμπανούδης Παύλος (ΠΕ02)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3425 1 Ιουνίου 2016 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 495 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ Αριθμ. 1320 Προκήρυξη θέσης Καθηγητή του Τμήματος Γεωγραφίας της Σχολής Κοινωνικών

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης

Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης 1. MΕΘΟΔΟΣ Ο όρος μέθοδος, έτσι όπως χρησιμοποιείται στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία, έχει ποικίλες σημασίες. Διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιογλωσσολογία: Γενικά

Κοινωνιογλωσσολογία: Γενικά ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ Μ. ΚΑΚΡΙ Η Κοινωνιογλωσσολογία: Γενικά Ορισµός και περιεχόµενο της κοινωνιογλωσσολογίας Κοινωνιογλωσσολογία ονοµάζεται η γλωσσολογική προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD)

ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD) 1 APPENDIX I Εισαγωγικό Επίπεδο ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD) ΠΡΟΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΟΝΙΣΜΟΣ Η επιτυχία της επικοινωνίας εξαρτάται από την ικανότητα να αντιλαμβάνεται κανείς τον

Διαβάστε περισσότερα

Ναπολέων Μήτσης: Αποσπάσματα κειμένων για τη σχέση γλώσσας και πολιτισμού

Ναπολέων Μήτσης: Αποσπάσματα κειμένων για τη σχέση γλώσσας και πολιτισμού 5 ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΘΕΡΙΝΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ναπολέων Μήτσης: Αποσπάσματα κειμένων για τη σχέση γλώσσας και πολιτισμού Κείμενο A. Με τον όρο ευρύτερο κοινωνικό-πολιτισμικό περιβάλλον εννοούμε μια σειρά αρχών και δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών ΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Συνοχή & Συνεκτικότητα 1ο ΜΕΡΟΣ Στοιχεία Θεωρίας Α. Συνοχή Συνοχή ονομάζεται η λειτουργία του λόγου που αναφέρεται στη σύνδεση των

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1 Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Α. (1984) «-έ: ένα νέο επίθημα της Νέας Ελληνικής», Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα 5, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 89-110. 1. ----------------------------------

Διαβάστε περισσότερα

Δίγλωσση προσχολική εκπαίδευση: Η εφαρμογή της Μεθόδου CLIL σε γαλλόφωνο περιβάλλον

Δίγλωσση προσχολική εκπαίδευση: Η εφαρμογή της Μεθόδου CLIL σε γαλλόφωνο περιβάλλον Δίγλωσση προσχολική εκπαίδευση: Η εφαρμογή της Μεθόδου CLIL σε γαλλόφωνο περιβάλλον Άλιμος, 2015 Η Μέθοδος CLIL Ολιστική Εκμάθηση Περιεχομένου και Ξένης Γλώσσας EMILE: L Enseignement d une Matière par

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά στοιχεία για την Kοινωνιογλωσσολογία

Εισαγωγικά στοιχεία για την Kοινωνιογλωσσολογία Εισαγωγικά στοιχεία για την Kοινωνιογλωσσολογία Η επιστήμη της Kοινωνιογλωσσολογίας μελετά τη γλώσσα μέσα σε μια συγκεκριμένη κοινωνική δομή,ή τησχέσηγλώσσαςκαι κοινωνίας, αναλύοντας, τόσο σε θεωρητικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Φρειδερίκη ΜΠΑΤΣΑΛΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένη ΣΕΛΛΑ Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα

Η ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Φρειδερίκη ΜΠΑΤΣΑΛΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένη ΣΕΛΛΑ Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα 1 Η ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Φρειδερίκη ΜΠΑΤΣΑΛΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένη ΣΕΛΛΑ Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα Στο: Γλωσσολογικές έρευνες για την Ελληνική Ι, Πρακτικά του 5 ου

Διαβάστε περισσότερα

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση.

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Γραμματισμός: έννοια-παιδαγωγικές συνέπειες Σήμερα, στην αναπτυγμένη τεχνολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Τη γλώσσα μου έδωσαν ellhnikh. Μαρία Γαβριηλίδου, ΙΕΛ/ΕΚ Αθηνά Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης 29 Σεπτεμβρίου 2018, ΕΙΕ

Τη γλώσσα μου έδωσαν ellhnikh. Μαρία Γαβριηλίδου, ΙΕΛ/ΕΚ Αθηνά Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης 29 Σεπτεμβρίου 2018, ΕΙΕ Τη γλώσσα μου έδωσαν ellhnikh Μαρία Γαβριηλίδου, ΙΕΛ/ΕΚ Αθηνά Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης 29 Σεπτεμβρίου 2018, ΕΙΕ Πρώτη τοποθέτηση Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ Η γλώσσα των νέων όχι ενιαίο και αυτοτελές γλωσσικό

Διαβάστε περισσότερα

H διγλωσσία στο εκπαιδευτικό μας σύστημα

H διγλωσσία στο εκπαιδευτικό μας σύστημα H διγλωσσία στο εκπαιδευτικό μας σύστημα Ασπασία Χατζηδάκη Πανεπιστήμιο Κρήτης aspahatz@edc.uoc.gr Ποιοι είναι οι -εν δυνάμει- δίγλωσσοι μαθητές στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα σήμερα; (1/4) (1) Παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

Company LOGO ΕΝΟΤΗΤΑ: ΓΛΩΣΣΑ

Company LOGO ΕΝΟΤΗΤΑ: ΓΛΩΣΣΑ Company LOGO ΕΝΟΤΗΤΑ: ΓΛΩΣΣΑ Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, στις αμμουδιές του Ομήρου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα Δόξα σοι. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ42

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στην Γ Γυμνασίου διδάσκεται τρεις (3) περιόδους την εβδομάδα. Συνεπώς, το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ 1. Εισαγωγή: Γλωσσική ανάπτυξη και διδασκαλία Τι είναι γλωσσική ανάπτυξη: τι μαθαίνει το

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Εισαγωγικά: τι είναι γλώσσα, τι είναι γλωσσολογία Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Σωφρόνης Χατζησαββίδης. Οι σύγχρονες κριτικές γλωσσοδιδακτικές προσεγγίσεις στη διδασκαλία της γλώσσας ως δεύτερης και ξένης

Σωφρόνης Χατζησαββίδης. Οι σύγχρονες κριτικές γλωσσοδιδακτικές προσεγγίσεις στη διδασκαλία της γλώσσας ως δεύτερης και ξένης Σωφρόνης Χατζησαββίδης Οι σύγχρονες κριτικές γλωσσοδιδακτικές προσεγγίσεις στη διδασκαλία της γλώσσας ως δεύτερης και ξένης 1 ΣΚΟΠΟΣ Oι σύγχρονες κριτικές προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΒΙΔΕΟ Οκτωβρίου 2009

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΒΙΔΕΟ Οκτωβρίου 2009 ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΒΙΔΕΟ 16-17 Οκτωβρίου 2009 Σημερινή κατάσταση της Περιφέρειας Αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί από Ελλάδα Διδάσκοντες με μακροχρόνια εμπειρία ελληνικής ή

Διαβάστε περισσότερα

Όμηρος. Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία. Επτανησιακή Σχολή

Όμηρος. Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία. Επτανησιακή Σχολή Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2018 2019 Α ΕΞΑΜΗΝΟ 12-15 Ο.Β. κ. Σύρκου, Αρχαία Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ημέρα Ώρα Αίθουσα Διδάσκων / Μάθημα. Δευτέρα 19/6/18. Τρίτη 12/6/18 Τρίτη 12/6/18 Τετάρτη 13/6/18. Παρασκευή 15/6/18 29/6/18

Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ημέρα Ώρα Αίθουσα Διδάσκων / Μάθημα. Δευτέρα 19/6/18. Τρίτη 12/6/18 Τρίτη 12/6/18 Τετάρτη 13/6/18. Παρασκευή 15/6/18 29/6/18 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Τ Μ Η Μ Α Φ Ι Λ Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2017 2018 Α ΕΞΑΜΗΝΟ 12-15 Κ9 κ. Βασιλείου, Αρχαία Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Ιδανικός Ομιλητής. Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Ιδανικός Ομιλητής. Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 Ιδανικός Ομιλητής Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α1. Σύμφωνα με τον συγγραφέα του κειμένου «προσεκτικός ομιλητής»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥOΥΣΩΝ ΠΡOΤΑΣΕΩΝ Τη θεωρία της ύλης θα τη βρείτε: Βιβλίο μαθητή σελ και Βιβλίο Γραμματικής σελ

ΕΙΔΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥOΥΣΩΝ ΠΡOΤΑΣΕΩΝ Τη θεωρία της ύλης θα τη βρείτε: Βιβλίο μαθητή σελ και Βιβλίο Γραμματικής σελ ΕΙΔΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥOΥΣΩΝ ΠΡOΤΑΣΕΩΝ Τη θεωρία της ύλης θα τη βρείτε: Βιβλίο μαθητή σελ. 32-37 και Βιβλίο Γραμματικής σελ. 146-148 Tι πρέπει να γνωρίζω: Oνοματικές και επιρρηματικές προτάσεις (σελ. 32-34) Υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

Pos matome Griko: Το εκπαιδευτικό υλικό. Β Επίπεδο για ενηλίκους. Μαριάννα Κατσογιάννου, Γλωσσολόγος, Καθηγήτρια, Παν/μιο Κύπρου

Pos matome Griko: Το εκπαιδευτικό υλικό. Β Επίπεδο για ενηλίκους. Μαριάννα Κατσογιάννου, Γλωσσολόγος, Καθηγήτρια, Παν/μιο Κύπρου Pos matome Griko: Το εκπαιδευτικό υλικό. Β Επίπεδο για ενηλίκους Μαριάννα Κατσογιάννου, Γλωσσολόγος, Καθηγήτρια, Παν/μιο Κύπρου Χαιρετίζοντας την σημερινή εκδήλωση εκ μέρους του Πανεπιστημίου Κύπρου, θα

Διαβάστε περισσότερα

Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ημέρα Ώρα Αίθουσα Διδάσκων / Μάθημα Δευτέρα 22/1/18 Πέμπτη 25/1/18 Δευτέρα 29/1/18 Πέμπτη 1/2/18. Δευτέρα. 5/2/18 Πέμπτη 8/2/17

Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ημέρα Ώρα Αίθουσα Διδάσκων / Μάθημα Δευτέρα 22/1/18 Πέμπτη 25/1/18 Δευτέρα 29/1/18 Πέμπτη 1/2/18. Δευτέρα. 5/2/18 Πέμπτη 8/2/17 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Τ Μ Η Μ Α Φ Ι Λ Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2017 2018 Α ΕΞΑΜΗΝΟ 9-12 ΠΑΜ 14, ΑΔ, Κ9

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ι: ΕΥΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ

ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ι: ΕΥΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ι: ΕΥΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ 1. Εισαγωγή - Είναι προφανές ότι οι Τυπολογικές συγκρίσεις και η μελέτη της διαφορετικότητας των γλωσσών δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι [Μελέτες] Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι Εισαγωγικά και ειδικά θεωρητικά ζητήματα Μαλικούτη-Drachman, Α. 2000. Συρρίκνωση διαλεκτικών συστημάτων. Στο Η ελληνική γλώσσα και οι διάλεκτοί της, επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Διγλωσσία και Μάθηση Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 014-015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 014-15 ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού του Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Hλίας Αθανασιάδης * Συγκριτική θέση της Ηπείρου ως προς τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας με κριτήριο τους δείκτες ευημερίας

Hλίας Αθανασιάδης * Συγκριτική θέση της Ηπείρου ως προς τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας με κριτήριο τους δείκτες ευημερίας Hλίας Αθανασιάδης * Συγκριτική θέση της Ηπείρου ως προς τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας με κριτήριο τους δείκτες ευημερίας Στη σημερινή εποχή της ευρωπαϊκής ενοποίησης, τα οικονομικά κριτήρια σύγκρισης

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μας ενδιαφέρει η ιστορία της γλωσσολογικής σκέψης;

Γιατί μας ενδιαφέρει η ιστορία της γλωσσολογικής σκέψης; Γιατί μας ενδιαφέρει η ιστορία της γλωσσολογικής σκέψης; Επειδή η ανθρώπινη σκέψη έχει συνέχεια και η νέα γνώση «χτίζεται» επάνω στο παρελθόν. Επειδή η γνώση της ιστορίας μας επιτρέπει να καταλάβουμε πώς

Διαβάστε περισσότερα

Η πόλη και οι λειτουργίες της.

Η πόλη και οι λειτουργίες της. Η πόλη και οι λειτουργίες της. Η έννοια του οικισµού. Τον αστικό χώρο χαρακτηρίζουν τα εξής δύο κύρια στοιχεία: 1. Το «κέλυφος», το οποίο αποτελείται από οικοδομικούς όγκους και τεχνικό εξοπλισμό συσσωρευμένους

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΚΤΗ-ΕΒΔΟΜΗ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ- ΡΩΜΑΪΚΟ ΚΟΣΜΟ: Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΚΤΗ-ΕΒΔΟΜΗ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ- ΡΩΜΑΪΚΟ ΚΟΣΜΟ: Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΚΤΗ-ΕΒΔΟΜΗ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ- ΡΩΜΑΪΚΟ ΚΟΣΜΟ: Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ 1. Το τέλος της ΑΕ διαλεκτικής πολυδιάσπασης και η δημιουργία της Κοινής - Η Αττική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο

Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο Μάθημα 3 ο :Συγκριτική μέθοδος Αν. Καθηγήτρια: Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου Νομική Σχολή Foto: http://commons.wikimedia.org/wiki/file:land_shallow_topo_2048.jpg

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικά Θέματα Δημογραφίας: Χωρικές Διαστάσεις Δημογραφικών Δεδομένων

Ειδικά Θέματα Δημογραφίας: Χωρικές Διαστάσεις Δημογραφικών Δεδομένων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδικά Θέματα Δημογραφίας: Χωρικές Διαστάσεις Δημογραφικών Δεδομένων Ενότητα 4.3: Οι δημογραφικές δομές και ο δημογραφικός δυναμισμός των ελληνικών δήμων (1999-2009) Μαρί-Νοέλ Ντυκέν,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΥΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΥΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΥΣ 2017 2018 Α ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Α/Α Τίτλος Εισαγωγή στην Κλασική Φιλολογία Α Εξάμηνο ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ Κλασική ΔΙΔΑΣΚΩΝ ΠΑΠΑΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Αρχαία Ελληνική Θεματογραφία Ι 4. Εισαγωγή στη Βυζαντινή

Διαβάστε περισσότερα

Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ημέρα Ώρα Αίθουσα Διδάσκων / Μάθημα Δευτέρα 23/1/17. 25/1/17 Παρασκευή 27/1/17 Τρίτη 31/1/17. Πέμπτη. 2/2/17 Τρίτη 7/2/17

Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ημέρα Ώρα Αίθουσα Διδάσκων / Μάθημα Δευτέρα 23/1/17. 25/1/17 Παρασκευή 27/1/17 Τρίτη 31/1/17. Πέμπτη. 2/2/17 Τρίτη 7/2/17 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Τ Μ Η Μ Α Φ Ι Λ Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2016 2017 Α ΕΞΑΜΗΝΟ 23/1/17 9-12 ΠΑΜ 14, ΑΔ, Κ9 κ. Γεωργιάδου,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων :

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων : ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α1. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων : α. Φεντερασιόν β. Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος γ. Κλήριγκ Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Α2. Να χαρακτηρίσετε

Διαβάστε περισσότερα

Οι πικρές αλήθειες της γλώσσας μου

Οι πικρές αλήθειες της γλώσσας μου Γ. Μπαμπινιώτης Οι πικρές αλήθειες της γλώσσας μου Ο Γιάννης Ν. Μπασκόζος συνομιλεί με τον καθηγητή για τις λέξεις, την παιδεία, τον πολιτισμό Περιεχόμενα Αντί Προλόγου 9 ΓΛΩΣΣΑ 11 ΣΧΟΛΕΙΟ 57 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι

Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι [Μελέτες] Οι Νεοελληνικές Διάλεκτοι H κυπριακή Διάλεκτος Μοσχονάς, Σ. 1996.: Η γλωσσική διμορφία στην Κύπρο. Στο «Ισχυρές»-«ασθενείς» γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ Ενότητα 3: Χαρακτηριστικά της Γλώσσας, Ορολογία, Κλάδοι της Γλωσσολογίας Οκαλίδου Αρετή Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΙ: ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ

ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΙ: ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΙ: ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ 1. Εισαγωγή - Τόσο στον Ειρηνικό, όσο και στην Αυστραλία και την Αμερική γηγενείς γλώσσες θεωρούνται οι γλώσσες των λεγόμενων «ιθαγενών»,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Οι ενότητες 2,3,5,6,7,8,10,11,12,13,14,16,18,19,21,22,23,24,25,29,30,37.

ΤΑΞΗ Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Οι ενότητες 2,3,5,6,7,8,10,11,12,13,14,16,18,19,21,22,23,24,25,29,30,37. 1 ΤΑΞΗ Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Οι ενότητες 2,3,5,6,7,8,10,11,12,13,14,16,18,19,21,22,23,24,25,29,30,37. ΝΕΟΕΛ. ΓΛΩΣΣΑ Από το βιβλίο Έκφραση-Έκθεση, Τεύχος Α, της Α τάξης Γενικού Λυκείου

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016 ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστή προσωπικότητα.

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1

Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1 Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1 Επίπεδο Γ1 Κατανόηση γραπτού λόγου Για να δείξει ο υποψήφιος ότι έχει την ικανότητα να αντιληφθεί εκτεταμένα, σύνθετα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ Ενότητα 1: Επικοινωνία, Λόγος, Ομιλία (1 ο Μέρος) Οκαλίδου Αρετή Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι ΣΤΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι ΣΤΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ............................... 15 ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ................................... 17 ΜΕΡΟΣ Ι ΣΤΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας. ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (Συνοπτικός) ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2015/16

Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας. ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (Συνοπτικός) ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2015/16 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (Συνοπτικός) ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2015/16 ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΠΟΥΔΩΝ O ελάχιστος χρόνος φοίτησης,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΗ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΥΛΗ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΛΗ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014-2015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 1. Εισαγωγή α) Κεφάλαιο Β Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος (2. Το έργο του- Ενδιαφέροντα και ιδέες. Μέθοδος. Η δομή του έργου-ο χρόνος

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στην Α Γυμνασίου διδάσκεται τρεις (3) περιόδους την εβδομάδα. Συνεπώς, το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αγροτικού Χώρου» Ενότητα 2: Αγροτική Κοινότητα και Αγροτικός Μετασχηματισμός (1/2) 2ΔΩ Διδάσκων:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ»

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ» ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ» 1.1 Βασικές κατευθύνσεις Η αξιολόγηση ενός μαθήματος είναι αρχικά θέμα προσδιορισμού και κατανόησης της ταυτότητάς του. Θέματα όπως είναι ο τίτλος του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ 1. Πτωχοπρόδρομος - Το κείμενο έχει πολλές διαφορετικές γραφές στα χειρόγραφα που διασώζεται, λόγω του σχετικά δημώδους αλλά και σκωπτικού του χαρακτήρα. Δυσχεραίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΜΕΑ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ - ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΜΕΑ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ - ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2016-2017 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΜΕΑ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ - ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ Τύπος μαθήματος Στόχοι μαθήματος 6ΜΗΝΟ Αριθμός διδακτικών ώρών Προαπαιτούμενα Υποχρεωτική παρακολούθηση (Για ΜΥΕ + ΜΕΕ) Γλώσσα Διδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σημειώσεις Μαθήματος Ανθρωπογεωγραφίας-Ανάλυση Περιφερειακού Χώρου Ηλίας Μπεριάτος ΒΟΛΟΣ 2000 «Ανάλυση του Περιφερειακού Χώρου»

Διαβάστε περισσότερα