ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Transcript

1 ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 6 Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ 7 Η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ «ΕΙΡΗΝΗ», «ΚΑΤΑΛΛΑΓΗ», «ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ», «ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ» ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 ΠΡΑΞΗ: «Προγράμματα Διά Βίου Εκπαίδευσης για την Ανάπτυξη των Κοινωνικών Δεξιοτήτων των Κληρικών και των Λαϊκών Στελεχών της Εκκλησίας» στον άξονα προτεραιότητας 8 του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

2 7 Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ «ΕΙΡΗΝΗ», «ΚΑΤΑΛΛΑΓΗ», «ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ», «ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ» 1. Σκοπός Βασικός σκοπός της ενότητας αυτής είναι να δοθούν παραδείγματα οργάνωσης σχεδίων μαθησιακών σεναρίων βασισμένες στις σύγχρονες διδακτικές μεθόδους και τεχνικές έχοντας ως βασικό τους υλικό τις έννοιες της ειρήνης, της αλληλεγγύης και της δικαιοσύνης. 2. Προσδοκώμενα αποτελέσματα Με την ολοκλήρωση της μελέτης της ενότητας αυτής οι επιμορφούμενοι θα είναι σε θέση να: εφαρμόζουν βασικά χαρακτηριστικά διδακτικής μεθοδολογίας/στοχοθεσία, κατανοήσουν τη σπουδαιότητα του σχεδιασμού μιας θεματικής ενότητας ή ενός κατηχητικού έτους για την κατηχητική διακονία, αναγνωρίζουν την παιδαγωγική αξία της συνεργατικής, βιωματικής μάθησης, του σχεδίου εργασίας και της διαθεματικής προσέγγισης, αντιλαμβάνονται τις προϋποθέσεις σχεδιασμού και οργάνωσης μαθημάτων, επιχειρούν ευέλικτα τη δημιουργία δικών τους μαθημάτων / προγραμμάτων με βάση το ειδικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν τα κείμενα της Πατερικής Γραμματείας. 3. Έννοιες-κλειδιά Μαθησιακό σενάριο σχεδιασμός σεναρίων σύγχρονες διδακτικές τεχνικές ρόλος εκπαιδευτή διδακτικοί στόχοι διαθεματική προσέγγιση Α. Μερικές απαραίτητες εισαγωγικές διευκρινήσεις Ο όρος «μαθησιακό σενάριο» κρύβει μια πραγματικότητα την οποία περιγράφει και δυο μεγάλες αλλαγές. Η πραγματικότητα που περιγράφει η έννοια είναι ο σχεδιασμός της κατηχητικής χρονιάς που είναι απαραίτητο να γίνει αλλά ποτέ δεν γίνεται έγκαιρα. Με άλλα λόγια τονίζουμε ότι η διδασκαλία των ενοτήτων που 1

3 διδάσκονται στα παιδιά όλων των βαθμίδων κατήχησης πρέπει να προγραμματίζονται πολύ νωρίτερα από τον Οκτώβριο κάθε έτους όπως συμβαίνει στη συντριπτική πλειοψηφία των ενοριών της Εκκλησίας μας. Ουσιαστικά δεν έχουμε κάτι νέο ενώπιόν μας αλλά την αναγκαιότητα του ουσιαστικού προγραμματισμού. 1α. Ο προγραμματισμός είναι αναγκαίος διότι είναι αναγκαίο: Να δίνεται μικρότερη έμφαση στη μετάδοση πληροφοριών και μεγαλύτερη στην ανάπτυξη ανώτερης ιεράρχησης δεξιοτήτων, όπως η κριτική σκέψη, η ανάλυση και η αξιολόγηση. Οι μαθητές χρειάζεται να παίρνουν μέρος σε δραστηριότητες και να ενεργούν χωρίς να ακούν παθητικά. Να δίνεται μεγάλη έμφαση στην εξερεύνηση στάσεων και αξιών 1. 1β. Γνωρίζουμε ότι όταν υπάρχει δράση: Κατακτώνται, οπωσδήποτε, οι γνώσεις, οι οποίες είναι μέρος και προϋπόθεση της μάθησης, γιατί η πρόσκτηση των γνώσεων είναι βιωματικό φαινόμενο με δυναμική διεργασία. Απαιτείται εκτός από τη θεωρία η ενεργητικότητα, η αυτενέργεια και η δημιουργικότητα. Επιτυγχάνεται η μάθηση, η οποία είναι ένα πολύπλοκο ψυχολογικό και κοινωνικό γεγονός και βασική επιδίωξη της διδασκαλίας. Θεμελιώνεται στην εμπειρία και την αξιοποίησή της και επιδιώκει τις δεξιότητες, την ικανότητα λύσης προβλημάτων, την καλλιέργεια στάσεων, τη διαμόρφωση αξιολογικών κριτηρίων. Ο μαθητής μορφώνεται ουσιαστικά. Αυτό σημαίνει πολύπλευρη καλλιέργεια όλων των ψυχοσωματικών δυνάμεων και λειτουργιών του ανθρώπου όπως η νόηση, η φαντασία, η βούληση, το συναίσθημα, η συνείδηση, η ελευθερία, η δημιουργικότητα, η κριτική ικανότητα, η κοινωνικότητα, η υπευθυνότητα, η ηθική κρίση, η πολιτική στάση 2. Β. Διδακτικό ή μαθησιακό σενάριο Το μαθησιακό σενάριο είναι μια σειρά στοχευμένων και καλά προετοιμασμένων δράσεων που εστιάζουν σε ένα ή περισσότερα γνωστικά αντικείμενα. Για να δημιουργήσουμε ένα σενάριο χρησιμοποιούμε συμβατικά και εφόσον αυτό είναι δυνατό και ψηφιακά εργαλεία. Στην πραγματικότητα το μαθησιακό σενάριο είναι ένας μεγάλος χώρος που συναπαρτίζεται από βιβλία, από φύλλα εργασίας, από ψηφιακά εργαλεία και από τις δεξιότητες του κατηχητή. 1 Μάριος Κουκουνάρας-Λιάγκης, Εκπαιδευτικοί εν δράσει, εκδ. Γρηγόρης, Αθήνα, ό.π. 2

4 Ο σχεδιασμός του μαθησιακού σεναρίου στηρίζεται, εκτός από τη θεολογική κατάρτιση του κατηχητή, στην κατανόηση των θεωριών μάθησης και των διδακτικών πρακτικών που χρειάζεται για να υλοποιηθεί. Είναι όλες αυτές οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που εφαρμόζει ένας εκπαιδευτικός, ο κατηχητής στην περίπτωσή μας, ο οποίος προσπαθεί χρησιμοποιώντας τις πτυχές του σεναρίου του και τις δεξιότητες που διαθέτει να «παίζει» μαζί με τους μαθητές του για να πετύχει συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς σκοπούς» Η δομή ενός σεναρίου 3 α. Ένα μαθησιακό σενάριο θα πρέπει να διαθέτει τα εξής γενικά χαρακτηριστικά: Την σχέση της θεολογικής, της παιδαγωγικής, διδακτικής και γνωστικής προσέγγισης του θέματος που διαπραγματεύεται με τη βοήθεια των τεχνολογιών και άλλων υλικών μέσων. Την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ όλων όσων έχουν την εμπειρία και τις γνώσεις για να σχεδιάσουν με επάρκεια ένα κατηχητικό έτος. Αναδεικνύεται εδώ η ανάγκη της ομαδικής εργασίας των κατηχητών και των ιερέων, της συνεργασίας των κατηχητών μεταξύ τους εφόσον είναι δυνατό, των γειτονικών ενοριών μεταξύ τους, των στελεχών των ενοριών με τα στελέχη του Γραφείου Νεότητος, όπου αυτό υπάρχει, της Μητροπόλεως. Την άμεση ανταπόκριση των σεναρίων στην καθημερινή πραγματικότητα του παιδιού και του εφήβου. Στη σχέση της εμπειρίας τους με το μήνυμα του Ευαγγελίου, καθώς και την συμβολή τους στην αναβάθμιση της διδακτικής πρακτικής και της εξομάλυνσης δυσκολιών κατανόησης που πάντοτε θα υπάρχουν. Την ολόπλευρη αντιμετώπιση του θέματος που διαπραγματεύεται το σενάριο. Αυτό σημαίνει ότι το σενάριο πρέπει να παρουσιαστεί και να μελετηθεί ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα. 3β. Ως προς τη δομή τους, γενικά τα σενάρια πρέπει να αναπτύσσονται ως προς τους εξής άξονες: Στα βασικά χαρακτηριστικά του σεναρίου στα οποία εντάσσονται: α)το θέμα και β)η γενική περιγραφή των στόχων του. i. Το σκεπτικό της δημιουργίας του σεναρίου. Γιατί είναι αναγκαίο να διδάξουμε αυτά που περιγράφονται σε αυτό, καθώς και το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο κινείται. 3 Κ.Παπανικολάου, Ε. Γουλή, Α. Μακρή, «Σχεδιάζοντας Εκπαιδευτικά Σενάρια Συνοπτικός οδηγός». 3

5 ii. iii. iv. Το πλαίσιο εφαρμογής περιγράφει (1) σε ποια ηλικιακή κατηγορία παιδιών απευθύνεται, τους λόγους για τους οποίους απευθύνεται σε αυτούς και (3) την αναμενόμενη επίδραση ή τους στόχους (που επιδιώκει) που θα έχει το σενάριο στους μαθητές που απευθύνεται Η λεπτομερής παρουσίαση, περιγράφει (1) τι πρέπει να κάνουν και πώς οι εμπλεκόμενοι μαθητές και εκπαιδευτικοί κατά την εφαρμογή του σεναρίου (2) τα αναγκαία εργαλεία και οι απαραίτητοι πόροι που θα χρησιμοποιήσουν κατηχητές και παιδιά για την διεξαγωγή των δραστηριοτήτων. Τα γνωστικά διδακτικά προβλήματα που αφορούν το θέμα του σεναρίου. v. Την προστιθέμενη αξία. Θα πρέπει το σενάριο να αναδεικνύει συγκεκριμένες δράσεις, ενώ συγχρόνως επεκτείνουν τους γνωστικούς ορίζοντες του μαθητή. vi. vii. Ο χρόνος υλοποίησης: Αναφέρεται ο αριθμός των διδακτικών ωρών που απαιτούνται για την υλοποίηση του σεναρίου. Περιγράφεται το απαιτούμενο υπόβαθρο των μαθητών ώστε να μπορούν να διεξάγουν τις προτεινόμενες δράσεις του σεναρίου προκειμένου να συντελεστεί η διαδικασία μάθησης που προβλέπεται. viii. Δεν αγνοούμε ότι χρειάζεται να γνωρίζουμε την απαιτούμενη προετοιμασία των μαθητών ώστε να ικανοποιούνται οι προαπαιτούμενες γνώσεις ικανότητες. ix. Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: Περιγράφονται τα υλικά εργαλεία και τα άλλα βοηθητικά μέσα (π.χ. φύλλα εργασίας, οδηγίες, ιστοσελίδες) που απαιτούνται για τη διεξαγωγή του σεναρίου καθώς και η σχέση τους με την αναμενόμενη διαδικασία μάθησης που θα αναπτύξουν οι μαθητές. x. Επιδιώξεις του σεναρίου (στόχοι): Αναφέρονται οι στόχοι του σεναρίου. 4. Αρκεί η γνώση και ο άρτιος σχεδιασμός της διδακτικής μας προσπάθειας; «Μια μέρα ένας Άγιος σταμάτησε στο σπίτι μας. Η μητέρα μου τον είδε στην αυλή να κάνει τούμπες για να διασκεδάσει τα παιδιά. «Ω, μου είπε, είναι στα αλήθεια ένας άγιος. Μπορείς, γιέ μου, να πας κοντά του». Ο Άγιος έβαλε το χέρι του στον ώμο μου και μου είπε: 4

6 -Τι σκέφτεσαι να κάνεις, μικρέ μου; -Δεν ξέρω. Τι θέλετε να κάνω; -Όχι, πες μου τι θέλεις να κάνεις; -Ω, μου αρέσει να παίζω. -Λοιπόν, θέλεις να παίξεις με τον Κύριο; Δεν ήξερα τι να απαντήσω. -Βλέπεις, πρόσθεσε, αν μπορούσες να παίξεις με τον Κύριο, αυτό θα ήταν το πιο μεγάλο πράγμα που έκανε ποτέ κανείς. Όλοι τον παίρνουν τόσο πολύ στα σοβαρά, ώστε τον κάνουν θανάσιμα πληκτικό Παίξε με τον Θεό, γιέ μου. Είναι ο καλύτερος σύντροφος για τα παιγνίδια σου.» 4. Παραθέσαμε αυτό το ενδεικτικό απόσπασμα για να δείξουμε ότι η Χριστιανική αγωγή είναι κάτι πολύ περισσότερο από το σχεδιασμό της διδακτικής μας προσπάθεια όση πληρότητα και αν διαθέτει. Οι γνώσεις και διδακτική αρτιότητα είναι απαραίτητες για να εξυπηρετήσουν το μείζονα σκοπό της αγωγής που είναι το άνοιγμα του δρόμου στον οποίο θα συναντηθεί ο άνθρωπος με το Θεό. Ο κύριος σκοπός της Χριστιανικής αγωγής θα μείνει ατελής και ίσως ατελέσφορος αν δεν λάβουμε υπόψη μας ότι ο Χριστός βρίσκεται στο μέσο της ευχαριστιακής κοινότητας. Με άλλα λόγια μια ουσιαστική πτυχή του σκοπού μας είναι η συνάντηση Θεού και ανθρώπου να γίνεται στην ευχαριστιακή κοινότητα. Παράλληλα σκοπός της Χριστιανικής Αγωγής είναι η μεταλαμπάδευση του ζώντος Χριστού στις επόμενες γενιές. «Μεταλαμπαδεύουμε τον ζώντα Χριστό ή απλώς ξερά στεγνά κομμάτια άρτου; Είμαστε σίγουροι ότι μεταλαμπαδεύουμε κάτι, οτιδήποτε;» 5 Εύκολα επομένως αντιλαμβανόμαστε ότι η γνώση των μεθόδων της διδακτικής είναι απαραίτητες από τη στιγμή που ο παιδαγωγός είτε εργάζεται στο σχολείο, είτε διακονεί στην Εκκλησία έχει κάτι να δώσει στους μαθητές του. Τίτλος «.και επι γης ειρήνη» 4 Παύλου Ευδοκίμωφ Η προσευχή της Ανατολικής Εκκλησίας, εκδ. Αποστ.Διακονία, Αθήνα 1982,σς An.Vrame «Αρχές Ορθοδοξίας και προοπτικές στην Εκπαίδευση» στο συλλ.τόμο Τα θρησκευτικά ως μάθημα ταυτότητας και πολιτισμού, εκδ,διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας-Βουλή των Ελλήνων, Αθήνα 2005, σελ39 5

7 Στόχοι Ο στόχος της προσπάθειάς μας είναι να συζητήσουμε, να αναλύσουμε, να διερευνήσουμε, να περιγράψουμε, να αξιολογήσουμε και να επισημάνουμε με τους μαθητές μας τις αιτίες της ύπαρξης της βίας, των πολέμων και των συγκρούσεων που τραυματίζουν πολλές φορές τις σύγχρονες κοινωνίες. Η βία σήμερα έχει πολλές μορφές οι περισσότερες εκ των οποίων πλήττουν κυρίως τα παιδιά: την ενδοοικογενειακή την ενδοσχολική τον αποκλεισμό την αδιαφορία την σκληρότητα Τα παιδιά συχνά αναπτύσσουν θέσεις οι οποίες είναι στερεοτυπικές επηρεασμένες από το οικογενειακό τους, κυρίως, περιβάλλον. Είναι αναγκαίο πιστεύουμε ότι πρέπει να βοηθηθούν από τους καθηγητές τους να αναπτύξουν μια διαφορετική κριτική θεώρηση της ανθρωπίνων σχέσεων γενικότερα. Επομένως ο καθηγητής ως συντονιστής μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να ερευνήσουν και να ανακαλύψουν κείμενα, θέσεις, ιδέες για την πραγματικότητα που δημιούργησε ο Χριστός με τη διδασκαλία Του, να αναρωτηθούν για τη διάσταση που προκύπτει στην ιστορία αλλά και σήμερα ανάμεσα στη διδασκαλία Του και την εφαρμογή της από τους χριστιανούς. Η συζήτηση για τις ρίζες της βίας είναι ανοικτή μια και η έρευνα των βιβλικών θεολόγων, των ιστορικών που εξειδικεύονται στην ιστορία των νοοτροπιών και την κοινωνική ιστορία αλλά και των άλλων κοινωνικών επιστημόνων προσθέτουν νέες όψεις στο θέμα. Παράλληλα η συζήτηση για το σχηματισμό της ταυτότητας, το ρόλο και τη θέση όλων των ανθρώπων ειδικά στη σύγχρονη και συνεχώς 6

8 μεταβαλλόμενη κοινωνία θέτει συνεχώς καινούργιες παραμέτρους ιδιαίτερα σε πολύ ευαίσθητα, για τα παιδιά όπως για παράδειγμα η έννοια της δικαιοσύνης, των ορίων, της ασφάλειας, της θέσης των ξένων ή του «άλλου» που μας φοβίζει Ομάδα στόχος - ανάγκες Θα συνεργαστούμε με τους μαθητές της Β Γυμνασίου με σκοπό να δημιουργηθεί το υλικό εκείνο που θα θέσει τις προϋποθέσεις συζήτησης με τους υπολοίπους μαθητές του σχολείου. Για την ενοριακή κατήχηση, η ομάδα των παιδιών στην οποία θα απευθυνθούμε θα πρέπει να βρίσκονται στην αντίστοιχη ηλικία. Είναι δυνατό να συμπεριλάβει και μαθητές της ΣΤ Δημοτικού. Γνωστικό Αντικείμενο Η αφορμή δίνεται στο βιβλίο των Θρησκευτικών της Β Γυμνασίου. Ειδικότερα στις Δ.Ε 6-7 στις οποίες αναπτύσσονται το θεολογικό περιεχόμενο της εορτής των Χριστουγέννων και ο τρόπος εορτασμού της εορτής. Η προσπάθεια μπορεί εύκολα να είναι διαθεματική και να συμπεριλάβει υλικό από τα μαθήματα της Αρχαίας και της Νεοελληνικής Γλώσσας, της Ιστορίας, της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής, της Μουσικής και των Καλλιτεχνικών. Στο πλαίσιο της ενοριακής κατήχησης, το πρόγραμμα μπορεί να υλοποιηθεί και με τη συνδρομή εθελοντών που έχουν τις κατάλληλες γνώσεις. Χρονική Διάρκεια Επιλογή περιβάλλοντος (αιτιολόγηση) Θα χρειαστούν 4 διδακτικές ώρες, 2 εβδομάδες ημερολογιακές αλλά αυτές θα αποτελέσουν τον πυρήνα για το ένα σχέδιο project το οποίο θα διαρκέσει ολόκληρο το χρόνο. Χρονικό διάστημα που δίνει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας του σχεδίου από την αρχική σκέψη. Όπως έχουμε δει η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων μπορούν να αποτελέσουν μια σημαντική δυνατότητα στην προσπάθειά μας να διδάξουμε 7

9 τους μαθητές μας. Από τα 4 περισσότερο δημοφιλή κοινωνικά δίκτυα, θα επιλέξουμε το Google+. Δυο λόγοι μας οδηγούν σε αυτή την επιλογή: Α. Είναι «καινούργιο» σε σχέση με το facebook στους μαθητές. Β. Προσφέρει το πλεονέκτημα του Blogs διότι όπως μαθαίνουμε «η επικοινωνία μέσω των blogs είναι περιορισμένη, υπό την έννοια ότι αφορά 2 συνήθως χρήστες (αυτόν που αναρτά κάποιο περιεχόμενο και αυτόν που κάνει κάποια σχόλια σε αυτό) και διότι δεν δίνει ελευθερία για μια πιο δυναμική επικοινωνία (γιατί περιορίζεται στη ροή των σχολίων). Το Google+ παρέχει τη δυνατότητα για επικοινωνία με μαθητές και γονείς σε πολλά επίπεδα, όπως αυτό της ανταπόκρισης και κάποιο υλικό, του διαμοιρασμού tests, της υποστήριξης φόρουμ για ερωτήσεις κ.ά.». Επίσης το Google+ είναι μια ευκολόχρηστη πλατφόρμα. Διαδικασία Φάση 1 Α. Οι μαθητές ενημερώνονται για το Google+ και τις υπηρεσίες που παρέχει για να μπορέσουν οι μαθητές να τις χρησιμοποιήσουν από τον καθηγητή της Πληροφορικής. Β. Οι μαθητές χωρίζονται σε 5 ομάδες των 5 μαθητών οι οποίοι επιλέγουν τον συντονιστή και το γραμματέα ως εξής: Η πρώτη θα αξιοποιήσει το υλικό που προέρχεται από την αναζήτηση στην Αγ. Γραφή των χωρίων που αναφέρονται στην ειρήνη. Η δεύτερη θα αξιοποιήσει υλικό που προέρχεται από την Πατερική γραμματεία. Μπορούμε να συμπεριλάβουμε την Υμνολογία των 8

10 Χριστουγέννων καθώς και αποσπάσματα από τη Θ. Λειτουργία του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Προσθέτουμε ότι το υλικό από την Αγία Γραφή και την Πατερική γραμματεία θα τους δοθεί σε δυο φάσεις. Στην πρώτη θα είναι έτοιμο για να το επεξεργαστούν. Παράλληλα όμως θα εξηγήσουμε τους τρόπους που είναι αναγκαίοι για να ψάξουν και οι ίδιοι πάντα με την καθοδήγηση του συντονιστή εκπαιδευτικού. Η τρίτη σε συνεργασία με τους φιλολόγους θα αξιοποιήσει το ιστορία και τη λογοτεχνία καθώς και τη λαογραφική παράδοση. Η τέταρτη θα συζητήσει τις σύγχρονες πηγές, φωτογραφίες, τραγούδια, ζωγραφικοί πίνακες κλπ και η πέμπτη δρα περισσότερο δημοσιογραφικά δημιουργώντας ερωτηματολόγιο έρευνας γνώμης των συμμαθητών τους.. Η ίδια ομάδα μπορεί να έχει χρέη και της επιτροπής διοργάνωσης της ημερίδας. Χρονική Διάρκεια Τρόπος Αλληλεπίδρασης 4 διδακτικές ώρες. Οι μαθητές καλούνται στις ομάδες τους να θέσουν τους στόχους της δράσης τους. Οργανώνεται το blog της ομάδας, συζητούνται οι πρώτες ιδέες και προτάσεις Φάση 2 Χρονική Διάρκεια Τρόπος Αλληλεπίδρασης Φάση 3 2 διδακτικές + 2 εβδομάδες Οι πρώτες εργασίες αναρτώνται ηλεκτρονικά στις υποομάδες του blog ενθαρρύνεται ο διάλογος ανάμεσά τους ώστε να βελτιωθούν οι εργασίες τους και παράλληλα να βελτιωθούν. Στη φάση αυτή αναρτώνται όλες οι εργασίες στο κλειστό blog της ευρύτερης ομάδας ώστε κάθε μια να γνωρίσει το αποτέλεσμα της εργασίας των άλλων. 9

11 Χρονική Διάρκεια Τρόπος Αλληλεπίδρασης 2 εβδομάδες Οι μαθητές διαβάζουν και συζητούν ηλεκτρονικά και προφορικά τις απόψεις των συμμαθητών τους. Σε όλες τις φάσεις αξιοποιούνται όλα τα μέσα που διαθέτει το σχολείο, όπως η βιβλιοθήκη και οι υπολογιστές ειδικά για τους μαθητές εκείνους οι οποίοι δεν διαθέτουν υπολογιστή Φάση 4 Χρονική Διάρκεια Τρόπος Αλληλεπίδρασης Φάση 5 Συζητάμε τις παρατηρήσεις των ομάδων στην μέχρι τώρα εργασία. Έτσι οργανώνεται ένας νέος κύκλος αναρτήσεων και συζητήσεων των απόψεων που έχουν ανακοινωθεί. Ολοκληρώνονται οι εργασίες, συζητάμε τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου και προετοιμάζουμε μια ημερίδα ώστε να παρουσιαστεί η εργασία των μαθητών στο σχολείο αλλά και στην ευρύτερη τοπική κοινωνία βοηθώντας στη διάχυση της πληροφορίας και στην ευαισθητοποίηση του κοινού 3 εβδομάδες. (1 Εβδομάδα για κάθε ενέργεια) Η εργασία κάθε ομάδας έχει αναρτηθεί και παράλληλα οι μαθητές προετοιμάζουν την εκδήλωση στην οποία θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της δουλειά τους. Υλοποίηση της ημερίδας ο σχεδιασμός της οποίας αποτελεί αφορμή για ακόμα ένα κύκλο συζητήσεων. Σκοπός μας είναι η ανακοίνωση των εργασιών των μαθητών αλλά και οι ίδιοι να γίνουν αφορμή ζύμωσης στην τοπική κοινότητα. Αυτό σημαίνει ότι στην αίθουσα εκδηλώσεων θα αναρτηθούν φωτογραφίες και επισημάνσεις ώστε ο προβληματισμός τους να γίνει σημείο συνάντησης. Στην ιστοσελίδα του σχολείου στην οποία θα ανακοινωθεί το πρόγραμμα της ημερίδας 10

12 μπορούμε να αναρτήσουμε μέρος του υλικού που θα έχουν βρει τα παιδιά. Η πρόσκληση μπορεί να περιλαμβάνει ένα μικρό κείμενο για τα ερωτηματικά που μας απασχόλησαν και μας οδήγησαν στην επιλογή της ημερίδας. Σκέψη μου είναι να μην έχουμε μια τυπική ανακοίνωση, αλλά 2ή 3 στρογγυλά τραπέζια συζήτησης στα οποία θα συμμετέχουν οι μαθητές ως ομιλητές μαζί με κάποιον που το έργο του έχει κάτι να προσθέσει στην προσπάθειά μας. Χρονική διάρκεια 3 με 4 εβδομάδες Τρόπος Αλληλεπίδρασης Δίνεται ο χρόνος ώστε οι μαθητές/τριες να ξαναδούν τα συμπεράσματά τους. Να τα συζητήσουν και πάλι Επίσης η προετοιμασία της ημερίδας θα τους βοηθήσει να συγκροτήσουν καλύτερα τη σκέψη τους αφού αυτή θα είναι η αφορμή διαλόγου με την κοινότητα είτε ηλεκτρονικά είτε μέσα στο σχολείο Σκέψη μας είναι και δείγματα του υλικού που θα χρησιμοποιήσουμε να δοθούν σε όσους συμμετάσχουν στην ημερίδα, ενώ το υπόλοιπο να το αναρτήσουμε στην ιστοσελίδα. 11