ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Transcript

1 ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Μάθημα 6ο ΔΙΚΑΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ Η ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (συνεχ.) Διδάσκων: Θοδωρής Κουλουριάνος, Δρ.Ν., LLM ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

2 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ Α.Ε. ΓΕΝΙΚΑ Τα όργανα της Α.Ε. Είναι: - η Γενική Συνέλευση (ΓΣ.), - το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) και - οι ελεγκτές. ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ Α.Ε. Κάθε ένα από τα όργανα αυτά έχει διακριτό ρόλο και επιτελεί σημαντική λειτουργία για την ομαλή ανάπτυξη της επιχειρηματικής δράσης της Α.Ε.

3 Η γενική συνέλευση των μετόχων της Α.Ε. I. Γενικά Η γενική συνέλευση ως το ανώτατο όργανο της Α.Ε. Η Γενική Συνέλευση (ΓΣ) αποτελεί συλλογικό όργανο στο οποίο συμμετέχουν (ή έστω έχουν δυνατότητα συμμετοχής) όλοι οι μέτοχοι. Η Γ.Σ. είναι το ανώτατο όργανο της Α.Ε. και έχει την αρμοδιότητα να αποφασίζει για κάθε εταιρική υπόθεση. Η Γ.Σ. εκλέγει και ανακαλεί τα μέλη του Δ.Σ. και τους ελεγκτές, ελέγχει δε την διαχείριση της Α.Ε.. Η αρμοδιότητα της Γ.Σ. να αποφασίζει για κάθε θέμα δεν επικαλύπτει την διαχειριστική αρμοδιότητα του Δ.Σ. (οι αποφάσεις της Γ.Σ. εκφράζουν κατά κανόνα την βούληση του νομικού προσώπου της Α.Ε. στις προς τα έσω σχέσεις.) Η Γ.Σ. έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα* να αποφασίζει για τις τροποποιήσεις του καταστατικού, την αύξηση ή την μείωση του μετοχικού κεφαλαίου, την έγκριση του ισολογισμού και την διάθεση των κερδών, την έκδοση ομολογιακού δανείου, την απαλλαγή των μελών του Δ.Σ. και ελεγκτών από ευθύνη για αποζημίωση, τον καθορισμό των αμοιβών του Δ.Σ., την συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση, διάλυση ή παράταση της διάρκειας της Α.Ε., τον διορισμό των εκκαθαριστών και να συναινεί στην σύναψη συμβάσεων μεταξύ των μελών του Δ.Σ. και της Α.Ε. σε ορισμένες περιπτώσεις. * Αυτό σημαίνει ότι το Δ.Σ ούτε με εξουσιοδότηση από το καταστατικό μπορεί να λάβει αποφάσεις για τα θέματα αυτά (πλην των περιπτώσεων που ο νόμος ρητά το επιτρέπει).

4 II. ΕΙΔΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΝ (με κριτήρια τα θέματα που εισάγονται σ αυτές και τα απαιτούμενα κάθε φορά ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας) 1. Τακτική Γ.Σ.: συνέρχεται μετά από κάθε εταιρική χρήση και μέσα σε 6 μήνες από τη λήξη της χρήσης αυτής. Αποφασίζει για την: - έγκριση των ετήσιων λογαριασμών, - τη διάθεση των ετήσιων κερδών - την απαλλαγή των μελών του Δ.Σ και των ελεγκτών από κάθε ευθύνη για αποζημίωση και την εκλογή ελεγκτών για την επόμενη εταιρική χρήση Πάντως η τακτική Γ.Σ έχει την εξουσία να αποφασίζει και για οποιοδήποτε άλλο θέμα (αρκεί βέβαια να έχει γραφεί στην ημερήσια διάταξη). 2. Συνήθης Γ.Σ.: λαμβάνει αποφάσεις σε θέματα μικρότερης σημασίας και μπορεί να συνεδριάζει με μικρή απαρτία και πλειοψηφία. Έκτακτη Γ.Σ.: συγκαλείται από το ΔΣ ύστερα από αίτηση της μειοψηφίας (ή των ελεγκτών) και αποφασίζει για τα θέματα που αναφέρονται στην αίτηση. Μπορεί όμως να συγκληθεί και με πρωτοβουλία του ΔΣ, όταν κατά την κρίση του υπάρχουν θέματα, για τα οποία πρέπει να λάβει απόφαση ή θέση η ΓΣ. Εξαιρετική ή καταστατική Γ.Σ.: λαμβάνει αποφάσεις σε θέματα μείζονος σημασίας, και συνεδριάζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία. Τα θέματα αυτά αναφέρονται κατά το πλείστον σε τροποποίηση του καταστατικού. Με ρυθμίσεις του καταστατικού: - δεν μπορεί να αφαιρούνται θέματα που ανήκουν υποχρεωτικά στην εξαιρετική ΓΣ - μπορεί να προβλέπονται υψηλότερα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας (από εκείνα που προβλέπει ο νόμος).

5 3. Αρχική Γ.Σ: συνέρχεται μετά την πρώτη πρόσκληση 4. Καθολική Γ.Σ.: πρόκειται για τη ΓΣ εκείνη που ακόμη και αν δεν υπάρχει πρόσκληση για σύγκληση ή αυτή είναι ελαττωματική (βλ. π.κ.), παρίστανται (αυτοπροσώπως ή με αντιπροσώπους) όλοι οι μέτοχοι (με ή χωρίς δικαίωμα ψήφου), οι οποίοι συμφωνούν να συγκροτήσουν ΓΣ και να λάβουν αποφάσεις για θέματα που υπάγονται στην εξουσία της. Επαναληπτική Γ.Σ.: συνέρχεται μετά την ματαίωση της αρχικής ΓΣ λόγω έλλειψης απαρτίας. Συνεδριάζει με μικρότερη απαρτία, αλλά πρέπει, επί ποινή ακυρωσίας, να συνέρχεται μέσα σε 20 μέρες, από την επομένη της ματαιωθείσας συνεδρίασης και να προσκαλείται πριν από 10 μέρες. Αποφασίζει για τα (όλα ή ορισμένα) θέματα της ημερήσιας διάταξης της αρχικής (δυνατή όμως και η προσθήκη νέων, αλλά όσον αφορά τα νέα αυτά θέματα η ΓΣ θα είναι αρχική (όχι επαναληπτική)). Αν η αρχική ΓΣ ήταν: - συνήθης, υπάρχει η δυνατότητα μιας μόνο επαναληπτικής ΓΣ - εξαιρετική, υπάρχει η δυνατότητα δύο επαναληπτικών, που συνεδριάζουν με φθίνουσα απαρτία. Γ.Σ όλων των μετόχων: συμμετέχει κάθε μέτοχος και ψηφίζει, εφόσον έχει δικαίωμα ψήφου, επομένως αποκλείονται μέτοχοι με προνομιούχες μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου, και Ιδιαίτερη Γ.Σ (των προνομιούχων μετόχων): πρόκειται για εκείνη τη Γ.Σ που συμμετέχουν μόνο οι φορείς ιδιαίτερης κατηγορίας μετοχών, όπως είναι οι προνομιούχοι μέτοχοι, ακόμη και αν έχουν προνομιούχες μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου. Η συνέλευση αυτή, με πλειοψηφία των 2/3 του προνομιούχου μκ, συναινεί στην άρση ή περιορισμού του προνομίου.

6 III. Σύγκληση, προκαταρκτική διαδικασία και συγκρότηση της Γ.Σ. 1. Σύγκληση και προκαταρκτική διαδικασία Σκοπός της τήρησης ορισμένης διαδικασίας για την έγκυρη λήψη αποφάσεων από τη Γ.Σ είναι η προστασία των μετόχων. Εφόσον οι, εξ υποθέσεως πολυάριθμοι, μέτοχοι ασκούν τα δικαιώματα διοικήσεως μόνο στη Γ.Σ, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να λάβουν μέρος στις γ.σ όσο και χρόνο για να προετοιμασθούν για τις συζητήσεις. Η διαδικασία αναφέρεται : α) στη νομότυπη σύγκληση της Γ.Σ, δηλ. στη σύγκλησή της από αρμόδια πρόσωπα: - η Γ.Σ, τακτική, έκτακτη ή καταστατική, συγκαλείται από το (νόμιμα εκλεγμένο) Δ.Σ, το οποίο θα πρέπει να συνεδριάσει και να αποφασίσει προς αυτόν τον σκοπό. Μετά την έγκυρη λήψη απόφασης για τη σύγκληση της Γ.Σ, το ΔΣ μπορεί να αναθέσει την εκτέλεση της εν λόγω απόφασης σε ένα μέλος αυτού. β) στο νόμοτυπο της πρόσκλησης για σύγκληση Γ.Σ.: - η Γ.Σ συγκαλείται με πρόσκληση των μετόχων, η οποία, με ποινή ακυρωσίας της απόφασης που λαμβάνεται (βλ. αναλυτικά κατωτέρω), πρέπει: να δημοσιεύεται στο Γ.Ε.ΜΗ και στο Τεύχος Α.Ε-Ε.Π.Ε, σε μία τουλάχιστον ημερήσια πολιτική και μία ημερήσια οικονομική εφημερίδα καθώς και σε μία εφημερίδα που εκδίδεται στον τόπο της έδρας της εταιρίας (αν η εταιρία έχει έδρα εκτός Αθηνών), είκοσι τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης. να αναγράφει οπωσδήποτε το οίκημα, τη χρονολογία και ώρα της συνεδρίασης, τα θέματα της ημερήσιας διάταξης με σαφήνεια, τους μετόχους που έχουν δικαίωμα συμμετοχής, καθώς και ακριβείς οδηγίες για τον τρόπο, με τον οποίο οι μέτοχοι θα μπορέσουν να μετάσχουν στη συνέλευση και να ασκήσουν τα δικαιώματά τους αυτοπροσώπως ή δι αντιπροσώπου, ή και εξ αποστάσεως.

7 γ) στην τήρηση ορισμένων διατυπώσεων δημοσιότητας, δηλ.: - υποβολή 20 μέρες πριν από τη Γ.Σ στην αρμόδια αρχή (Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας) επικυρωμένου αντιγράφου της ημερήσιας διάταξης με επεξηγηματική έκθεση και ένα αντίτυπο του φύλλου των εφημερίδων που δημοσιεύθηκε. - τοιχοκόλληση 48 ώρες πριν από τη Γ.Σ σε εμφανή θέση του καταστήματος της εταιρίας πίνακα των μετοχών που έχουν δικαίωμα ψήφου, στον οποίο αναγράφονται και οι τυχόν αντιπρόσωποί τους, ο αριθμός των μετοχών και των ψήφων τους καθώς και οι διευθύνσεις τους. Το ΔΣ καταρτίζει τον πίνακα αυτόν με βάση την κατάθεση μετοχών στο ταμείο της εταιρίας (τουλάχιστον 5 μέρες πριν από την ορισθείσα ημέρα της συνέλευσης). - κάθε μέτοχος έχει δικαίωμα να ζητήσει 10 μέρες πριν από την τακτική Γ.Σ τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις καθώς και τις σχετικές εκθέσεις του ΔΣ και των ελεγκτών, ώστε να έχει ενημερωθεί πριν από τη συνέλευση. Προσοχή: Ο σκοπός των διατυπώσεων της σύγκλησης της Γ.Σ είναι η εξασφάλιση σ όλους τους μετόχους της δυνατότητας συμμετοχής σ αυτήν. Για το λόγο αυτό, το ελάττωμα που δημιουργείται από τη μη τήρηση των διατυπώσεων (ή ακόμη και όταν η Γ.Σ συγκαλείται από αναρμόδιο πρόσωπο) καλύπτεται (και οι αποφάσεις που λαμβάνονται στη συνέλευση είναι έγκυρες), όταν: - παρευρίσκονται στη συνέλευση όλοι οι μέτοχοι και - κανείς δεν αντιλέγει προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις πάνω σε ορισμένα θέματα Πρόκειται για τη λεγόμενη καθολική Γ.Σ, η οποία έχει μεγάλη πρακτική χρησιμότητα για εταιρίες με μικρό αριθμό μετόχων (αποφεύγεται χρόνος και έξοδα). Αντίστοιχα, με τις ίδιες προϋποθέσεις, η καθολική Γ.Σ μπορεί να λάβει έγκυρα αποφάσεις και για θέματα που δεν περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη.

8 Ενέργειες για τη σύγκληση και συνεδρίαση Τακτικής Γ.Σ., (η οποία συνέρχεται υποχρεωτικά τουλάχιστον μια φορά κάθε εταιρική χρήση και εντός 6 μηνών το πολύ από τη λήξη της (στο παράδειγμα η λήξη της εταιρικής χρήσης λαμβάνει χώρα την 31 Δεκεμβρίου, οπότε η ετήσια τακτική Γ.Σ θα πρέπει να διεξαχθεί μέχρι και την 30η Ιουνίου)) Α ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Σύγκληση της Γ.Σ με πρόσκληση των μετόχων από το Δ.Σ της Α.Ε, 20 τουλάχιστον μέρες πριν την καθορισμένη ημέρα της συνεδρίασης [Δεν υπολογίζεται η ημέρα Γ.Σ και δημοσίευσης της πρόσκλησης] Υποβολή στην αρμόδια αρχή κυρωμένου αντιγράφου της ημερήσιας διάταξης με επεξηγηματική έκθεση και ένα αντίτυπο του φύλλου των εφημερίδων που δημοσιεύθηκε, τουλάχιστον 20 μέρες πριν από τη Γ.Σ Υποβολή από την εταιρία αντιγράφων των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων, με τις σχετικές εκθέσεις του ΔΣ και των ελεγκτών, στην αρμόδια αρχή, 20 μέρες πριν από την ετήσια τακτική Γ.Σ. Δικαίωμα μετόχου να ζητήσει πριν από την τακτική ετήσια Γ.Σ τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, καθώς και τις σχετικές εκθέσεις του ΔΣ και των ελεγκτών, 10 ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης Κατάθεση των μετοχών, μαζί με τυχόν πληρεξούσια, από τον μέτοχο στο ταμείο της εταιρίας, 5 τουλάχιστον μέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία Γ.Σ, ώστε να συμμετάσχει σ αυτήν. Τοιχοκόλληση του πίνακα των μετοχών που έχουν δικαίωμα ψήφου, τουλάχιστον 48 ώρες πριν από τη συνεδρίαση. Υποθετικές ημερομηνίες Μέχρι 8 Ιουνίου Μέχρι 9 Ιουνίου Μέχρι 9 Ιουνίου Έστω 19 Ιουνίου Έστω 23 Ιουνίου 27 Ιουνίου 6. Διενέργεια της ετήσιας Τακτικής Γ.Σ και υπογραφή των πρακτικών. 30 Ιουνίου

9 2. Συγκρότηση 2.1. Συμμετοχή των μετόχων στη Γ.Σ Κάθε μέτοχος έχει δικαίωμα συμμετοχής και ψήφου στη ΓΣ, αυτοπρόσωπα ή με αντιπρόσωπο, εφόσον τηρήσει την προκαταρκτική διαδικασία παρακατάθεσης των μετοχών του είτε στο ταμείο της εταιρίας, είτε στο Ταμείο Παρακαταθηκών & Δανείων ή σε οποιαδήποτε τράπεζα λειτουργεί στην Ελλάδα, τουλάχιστον 5 μέρες πριν τη συνεδρίαση της Γ.Σ. Οι μετοχές κατατίθενται και δεσμεύονται μέχρι και τη διεξαγωγή της Γ.Σ, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι όλοι οι συμμετέχοντες στη συνέλευση παραμένουν μέτοχοι της εταιρίας. Αν η εταιρία δεν έχει εκδώσει εν μέρει ή εν όλω μετοχικούς τίτλους, ο μέτοχος, ο οποίος δεν δύναται να συμμορφωθεί με την υποχρέωση παρακατάθεσης των μετοχών, πρέπει να δηλώσει εγγράφως στην εταιρία (εντός της ίδιας 5νθήμερης προθεσμίας) την πρόθεσή του για τη συμμετοχή στη ΓΣ, αναφέροντας τα απαραίτητα στοιχεία για την καταχώρισή του, ως δικαιούχου ψήφου. Ο έλεγχος νομιμοποίησης των μετόχων και η βάσει αυτού κατάρτιση του πίνακα των μετόχων γίνεται από το ΔΣ, οριστικά όμως (και χωρίς να δεσμεύεται από αυτόν) αποφασίζει η Γ.Σ, επικυρώνοντας τον κατάλογο των δικαιούμενων συμμετοχής και ψήφου. Πάντως η Γ.Σ μπορεί να δώσει άδεια συμμετοχής και σε μετόχους που δεν είχαν καταθέσει τις μετοχές τους. Δυνατή είναι επίσης η συμμετοχή μετόχου στη Γ.Σ. μέσω ενός ή περισσότερων αντιπροσώπων, οι οποίοι μάλιστα, μπορούν (ο καθένας για τις μετοχές που εκπροσωπεί) να ψηφίσουν σε διαφορετική κατεύθυνση (π.χ. ο ένας μπορεί να ψηφίσει υπέρ και ο άλλος κατά μιας πρότασης). Κάθε μέτοχος, εφόσον έχει νομιμοποιηθεί, σύμφωνα με τα ανωτέρω, έχει δικαίωμα να παρίσταται στις συνελεύσεις, να μετέχει στις συζητήσεις, να εκφράζει τη γνώμη του και να ψηφίζει.

10 IV. Αποφάσεις της γενικής συνέλευσης 1. Προϋποθέσεις έγκυρης λήψης απόφασης της Γ.Σ. Για την έγκυρη λήψη αποφάσεως είναι η τήρηση των: - τυπικών προϋποθέσεων που αφορούν τη διαδικασία σύγκλησης και συγκρότησης της Γ.Σ (βλ. ανωτέρω) - ουσιαστικών προϋποθέσεων δηλ. της συγκέντρωσης της απαιτούμενης απαρτίας και πλειοψηφίας. Για την εξεύρεση της απαρτίας όσο και της πλειοψηφίας ως βάση τίθεται το εκπροσωπούμενο (από τους μετόχους) ποσοστό κεφαλαίου (δηλ. ο αριθμός των μετοχών τους) και όχι ο αριθμός των προσώπων των μετόχων (κεφαλαιουχική πλειοψηφία).

11 1.1. Έννοια της απαρτίας και πλειοψηφίας - Πλειοψηφία: Το σύστημα του ελληνικού δικαίου για τις ουσιαστικές προϋποθέσεις έγκυρης λήψης απόφασης από τη Γ.Σ της Α.Ε δεν απαιτεί ομοφωνία, αλλά ούτε και πλειοψηφία του συνόλου του μ.κ. Προς το σκοπό της αποφυγής αδυναμίας λήψης αποφάσεων, εξαιτίας αποχής των μετόχων από τις Γ.Σ, ο νόμος αρκείται, για την έγκυρη λήψη απόφασης, στη συγκέντρωση ενός καθορισμένου, από το νόμο ή το καταστατικό, αριθμού ψήφων (ποσοστού κεφαλαίου) από το σύνολο των μετόχων που παρίστανται ή εκπροσωπούνται στη Γ.Σ (πλειοψηφία). Εδώ ο υπολογισμός γίνεται με βάση, όχι τον συνολικό αριθμό των μετοχών, αλλά τον αριθμό των εκπροσωπούμενων μετοχών στη συνέλευση κατά τον χρόνο της ψηφοφορίας. Επειδή υπολογίζεται επί τη βάσει των εκπροσωπούμενων μετοχών, το ποσοστό της πλειοψηφίας υπολογίζεται αφού ληφθούν υπόψη και οι αποχές, οι λευκές και οι άκυροι ψήφοι. - Απαρτία: Για να αποφευχθεί, όμως, το ενδεχόμενο έγκυρης λήψης απόφασης από οποιαδήποτε μικρή μειοψηφία, ο νόμος απαιτεί, επιπλέον, την ύπαρξη απαρτίας, δηλ. την παράσταση ή εκπροσώπηση ορισμένου ποσοστού του καταβεβλημένου μ.κ, την παράσταση δηλ. ή εκπροσώπηση μετόχων, δικαιούχων μετοχών συνολικής ονομαστικής αξίας τουλάχιστον ίσης με το οριζόμενο (στο νόμο ή το καταστατικό) ποσοστό του καταβεβλημένου μ.κ (απαρτία). Εδώ ο υπολογισμός γίνεται με βάση τον συνολικό αριθμό των μετοχών.

12 1.2. Απαιτούμενα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας Συνήθης Γ.Σ. (συνήθης απαρτία και πλειοψηφία) Αρκεί απαρτία του 1/5 (20%) τουλάχιστον του καταβεβλημένου μ.κ. και συνήθη (ή απόλυτη) πλειοψηφία των παριστάμενων κατά τη λήψη της απόφασης (50% + 1 ψήφος του εκπροσωπούμενου στη Γ.Σ κεφαλαίου). Αν δεν επιτευχθεί η απαρτία του 1/5 Επαναληπτική συνέλευση Δηλ. η συνέλευση συνέρχεται πάλι για να λάβει απόφαση για τα θέματα της αρχικής ημερήσιας διάταξης, μέσα σε 20 ημέρες από τη χρονολογία της συνέλευσης που ματαιώθηκε, αφού προσκληθούν οι μέτοχοι, τουλάχιστον 10 μέρες πριν από τη ΓΣ. - Δεν απαιτείται καμία απαρτία - Αρκεί συνήθης ή απόλυτη πλειοψηφία του εκπροσωπούμενου στη συνέλευση κεφαλαίου Καταστατική ή εξαιρετική Γ.Σ. (αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία) Αρκεί απαρτία των 2/3 τουλάχιστον του καταβεβλημένου μ.κ. και πλειοψηφία των 2/3 των ψήφων που εκπροσωπούνται στη συνέλευση. Αν δεν επιτευχθεί η απαρτία των 2/3 Α Επαναληπτική συνέλευση - Πρέπει να συγκεντρωθεί ποσοστό 1/2 Αν δεν επιτευχθεί η απαρτία του 1/2 Β Επαναληπτική συνέλευση Πρέπει να συγκεντρωθεί ποσοστό 1/3 (1/5 για τις εισηγμένες Α.Ε ή προκειμένου για απόφαση αύξηση μ.κ.)

13 2. Θέματα υπαγόμενα στην αρμοδιότητα της Γ.Σ. της συνήθους Γ.Σ. (συνήθης απαρτία και πλειοψηφία) Για θέματα που δεν αναφέρονται στον νόμο αρκεί η συνήθης απαρτία και πλειοψηφία (έστω και αν αποτελούν τροποποίηση του καταστατικού, επειδή π.χ το περιεχόμενο της τροποποίησης δεν ανήκει στο κατά νόμο υποχρεωτικό περιεχόμενου του καταστατικού, π.χ. αμοιβή μελών Δ.Σ.). Το καταστατικό μπορεί να αυξήσει για τα θέματα που υπάγονται στην αρμοδιότητα της συνήθους Γ.Σ τα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας, όχι όμως σε σημείο που να ταυτίζονται με τα αυξημένα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας της καταστατικής (εξαιρετικής) Γ.Σ. της καταστατικής ή εξαιρετικής Γ.Σ. (αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία) Ο νόμος αναφέρει περιοριστικά τα θέματα, για τα οποία απαιτείται αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία. Τα θέματα αυτά αναφέρονται κατά το πλείστον σε τροποποίηση του καταστατικού. Με ρυθμίσεις του καταστατικού: - δεν μπορεί να αφαιρούνται θέματα που ανήκουν υποχρεωτικά στην εξαιρετική ΓΣ - μπορεί να προβλέπονται υψηλότερα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας (από εκείνα που προβλέπει ο νόμος).

14 3. Ελαττωματικές αποφάσεις της Γ.Σ. Ακυρώσιμες Άκυρες Ανυπόστατες (ανύπαρκτες) -Παράβαση διατάξεων (νόμου ή καταστατικού) που αφορούν τη διαδικασία λήψης απόφασης (και υφίστανται για την προστασία των υπαρχόντων κατά το χρόνο λήψης της απόφασης μετόχων) επάγεται ακυρωσία (και όχι ακυρότητα) της απόφασης, επειδή ο νομοθέτης έκρινε ότι πρέπει να εναπόκειται στους μετόχους, τα συμφέροντα των οποίων θίγονται, να επιδιώξουν την ακύρωση της απόφασης. -Η παράνομη άρνηση παροχής πληροφοριών. -Καταχρηστική άσκηση της εξουσίας της πλειοψηφίας σε βάρος της μειοψηφίας επάγεται ακυρωσία (και όχι ακυρότητα) και τούτο λόγω της μη άμεσης δυνατότητας χαρακτηρισμού χωρίς δικαστική κρίση. Το περιεχόμενο της απόφασης είναι αντίθετο στο νόμο ή το καταστατικό. Η απόφαση είναι αυτοδικαίως άκυρη αλλά σε κάθε περίπτωση που η εταιρία δεν αναγνωρίζει την ακυρότητα, εκείνος, ο οποίος τάσσεται υπέρ της ακυρότητας, θα πρέπει να επιδιώξει την έκδοση δικαστικής απόφασης που θα αναγνωρίζει την ακυρότητα. Όταν η απόφαση της Γ.Σ. λαμβάνεται με τις ψήφους προσώπων τα οποία: α) δεν είχαν την μετοχική ιδιότητα β) αντλούσαν το δικαίωμα ψήφου από πρόσωπα που δεν είχαν μετοχική ιδιότητα.

15 3.1. Ακυρώσιμες αποφάσεις Λόγοι ακυρωσίας 1. Παράβαση διατάξεων (νόμου ή καταστατικού) που αφορούν τη διαδικασία λήψης απόφασης διατάξεων Αφορά τόσο την προδικασία όσο και την κύρια διαδικασία λήψης απόφασης από τη Γ.Σ. Δηλ. καλύπτει από ελαττώματα στην απόφαση του ΔΣ για τη σύγκληση μέχρι την τήρηση των πρακτικών μετά την ψηφοφορία. 2. Η μη παροχή οφειλόμενων πληροφοριών που ζητήθηκαν από μετόχους (που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου μ.κ.) 3. Οι καταχρηστικές πλειοψηφικές αποφάσεις Επάγεται ακυρωσία (και όχι ακυρότητα) λόγω της μη άμεσης δυνατότητας χαρακτηρισμού (της απόφασης ως καταχρηστικής ή μη) χωρίς δικαστική κρίση.

16 Ειδικότερα επί των λόγων ακυρωσίας της απόφασης της Γ.Σ: 1. Παράβαση διατάξεων που αφορούν τη διαδικασία λήψης απόφασης Α. Μη νόμιμη σύγκληση της Γ.Σ. Β. Μη νόμιμη συγκρότηση της Γ.Σ. Γ. Απόφαση που δεν συγκέντρωσε την κατά το νόμο ή το καταστατικό απαιτούμενη απαρτία ή πλειοψηφία Πιο συγκεκριμένα:

17 Περιπτωσιολογία: Α. Μη νόμιμη σύγκληση της Γ.Σ. Αφορά την απόφαση η οποία λήφθηκε από τη Γ.Σ: - που συγκλήθηκε από αναρμόδιο πρόσωπο, δηλ. από πρόσωπο άλλο εκτός του ΔΣ ή από ΔΣ που δεν υφίσταται νόμιμα. Επομένως είναι μη νόμιμη η σύγκληση Γ.Σ όταν η δημοσιευθείσα πρόσκληση προήλθε μεν από την εταιρία, χωρίς όμως οι προσκαλούντες να είχαν την εξουσία σύγκλησης της Γ.Σ. Έτσι π.χ. είναι ακυρώσιμη η απόφαση που λήφθηκε από Γ.Σ την οποία συγκάλεσε: - ένα μόνο μέλος του ΔΣ (το οποίο δεν είχε εξουσιοδοτηθεί από το Δ.Σ προς τούτο, όπως π.χ όταν το ΔΣ λαμβάνει μεν απόφαση για τη σύγκληση Γ.Σ χωρίς να αναθέτει σε ένα μέλος του (π.χ τον Πρόεδρο) να εκτελέσει την απόφασή του αυτή) ή - ΔΣ το οποίο δεν έχει διορισθεί ή εκλεγεί νόμιμα. - Η πρόσκληση δεν είναι νομότυπη, δηλ. δεν είναι σαφής και δεν έχει το κατά νόμο ελάχιστο περιεχόμενο. Π.χ. η πρόσκληση δεν απαριθμεί καθόλου τα θέματα της ημερήσιας διάταξης ή τα ορίζει ασαφώς ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην περίπτωση όμως που η πρόσκληση δεν υποβλήθηκε καν σε δημοσιότητα, και ως τέτοια η πρόσκληση παραμένει εσωτερικό έγγραφο της εταιρίας, η απόφαση της Γ.Σ θα είναι άκυρη (και όχι ακυρώσιμη) ενόψει της παντελούς έλλειψης πρόσκλησης. - χωρίς να τηρηθεί η προσθεσμία σύγκλησης - επί θεμάτων που δεν περιλαμβάνονταν στην ημερήσια διάταξη (με εξαίρεση την περίπτωση καθολικής Γ.Σ (βλ. ανωτέρω)).

18 Β. Μη νόμιμη συγκρότηση της Γ.Σ. Αφορά: i) τις περιπτώσεις που: η εταιρία: - απαγορεύει αυθαίρετα στους μετόχους την άσκηση των δικαιωμάτων παράστασης στη Γ.Σ, συζητήσεως και ψήφου - επιτρέπει την άσκηση των δικαιωμάτων παράστασης, συζητήσεως και ψήφου σε πρόσωπα που δεν έχουν την ιδιότητα του μετόχου, και η συμμετοχή ή ο αποκλεισμός (ανάλογα με την περίπτωση) των προσώπων αυτών ήταν αποφασιστική για την επίτευξη απαρτίας και πλειοψηφίας (πρέπει να συντρέχουν και οι 2 προϋποθέσεις). Γ. Απόφαση που δεν συγκέντρωσε την κατά το νόμο ή το καταστατικό απαιτούμενη απαρτία ή πλειοψηφία

19 Ακυρώσιμη θα είναι η απόφαση Γ.Σ που: 2. Η μη παροχή οφειλόμενων πληροφοριών που ζητήθηκαν από μετόχους (που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου μ.κ.) - λήφθηκε επί θέματος για την εκτίμηση του οποίου είχαν ζητηθεί από το ΔΣ πληροφορίες, και - αυτό (δηλ. το ΔΣ) παράνομα αρνήθηκε να τις παράσχει ή παρέσχε πληροφορίες ελλιπείς ή ψευδείς. 3. Οι καταχρηστικές πλειοψηφικές αποφάσεις Οι αποφάσεις της Γ.Σ είναι ακυρώσιμες, όταν το περιεχόμενό τους: - αντιβαίνει στα συμφέροντα της εταιρίας, ή - προσβάλλει αναιτιολόγητα τα νόμιμα συμφέροντα της μειοψηφίας, ή - θίγει αναιτιολόγητα την αρχή της ίσης μεταχείρισης των μετόχων (π.χ επειδή παρέχει ορισμένα προνόμια/δικαιώματα (όπως π.χ. διπλής ψήφου, χρήσης εταιρικών εγκαταστάσεων) σε ορισμένους μετόχους), ή - ανατρέπει (εξωεταιρικές ή) παραεταιρικές συμφωνίες στις οποίες είχαν συμβληθεί όλοι οι μέτοχοι Έτσι π.χ αν υφίσταται εξωεταιρική συμφωνία όλων των μετόχων ότι 2 μέλη του Δ.Σ που εκλέγει η Γ.Σ θα προέρχονται από λίστα προσώπων που θα προτείνει η μειοψηφία. Εάν η πλειοψηφία αποφασίσει να παραβιάσει αυτή τη συμφωνία και να «επιβάλλει», λόγω της δύναμής της στη Γ.Σ, μόνο τα δικά της μέλη στο Δ.Σ, η απόφαση αυτή της ΓΣ θα είναι ακυρώσιμη (ως καταχρηστική).

20 Άσκηση αγωγής ακύρωσης της ακυρώσιμης απόφασης της Γ.Σ Την ακύρωση της απόφασης μπορούν να ζητήσουν: - μέτοχος/-οι που εκπροσωπούν τουλάχιστον τα 2/100 του κεφαλαίου, ο/οι οποίος/-οι δεν παρέστησαν στη ΓΣ ή, αν παρέστησαν, αντιτάχθηκαν στη λήψη της απόφασης, και - κάθε μέλος του ΔΣ, όχι όμως τρίτοι. Αν η αγωγή δεν ασκηθεί εντός τριών μηνών η ακυρωσία της απόφασης της Γ.Σ θεραπεύεται.

21 3.2. Άκυρες αποφάσεις Γ.Σ. Ακυρότητα των αποφάσεων της Γ.Σ επέρχεται σε βαρύτερες παραβάσεις, όπως όταν: - το περιεχόμενο της απόφασης είναι αντίθετο στο νόμο ή το καταστατικό. Τέτοιες περιπτώσεις είναι (ενδεικτικώς): - Απόφαση που είναι εκτός της αρμοδιότητας της Γ.Σ. - Απόφαση που τροποποιεί το καταστατικό, καθιστώντας τον εταιρικό σκοπό παράνομο - Απόφαση που δεν αποδίδει στους μετόχους το κατά νόμο ελάχιστο μέρισμα και ταυτόχρονα το ποσό αυτό δεν μπαίνει σε κάποιο αποθεματικό της εταιρίας. - Απόφαση που θίγει τα συμφέροντα των εταιρικών δανειστών (π.χ έγκριση παράνομων οικονομικών καταστάσεων (για τις οποίες δεν προηγήθηκε ο έλεγχος από τους ελεγκτές) ή καταβολές στους μετόχους που δεν προέρχονται από κέρδη). - Απόφαση μείωσης των ποσοστών απαρτίας και πλειοψηφίας κάτω από τα όρια που προβλέπει ο νόμος (π.χ. ο νόμος προβλέπει για τη λήψη συγκεκριμένης απόφασης αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία και η Γ.Σ απόφασίζει ότι στο εξής για τέτοιες αποφάσεις αρκεί συνήθης απαρτία και πλειοψηφία). - δεν πρόκειται για πραγματική Γ.Σ, αλλά απλή συνάθροιση (ψευδοσυνέλευση): πρόκειται για την περίπτωση που δεν υπήρξε καθόλου σύγκληση Γ.Σ (δηλ. όχι απλώς μη νόμιμη σύγκληση (για την οποία, βλ. ανωτέρω)), αλλά ούτε καθολική Γ.Σ (διότι τότε οι ληφθείσες αποφάσεις θα ήταν έγκυρες).

22 Προβολή της ακυρότητας άκυρης απόφασης Γ.Σ Η απόφαση είναι αυτοδικαίως άκυρη, επομένως μπορεί να προβληθεί δικαστικά ή εξώδικα (λαμβάνεται δε υπόψη και από το δικαστήριο αυτεπαγγέλτως). Σε κάθε περίπτωση όμως που υπάρξει αμφισβήτηση σχετικά με την ύπαρξη ή μη ακυρότητας της απόφασης (π.χ η εταιρία δεν αναγνωρίζει την ακυρότητα), εκείνος, ο οποίος τάσσεται υπέρ της ακυρότητας, θα πρέπει να επιδιώξει την έκδοση δικαστικής απόφασης που θα αναγνωρίζει την ακυρότητα. Αν η ακυρότητα δεν προβληθεί εντός 1 έτους η ακυρότητα θεραπεύεται, εκτός αν η ακυρότητα της αποφάσης αφορά: - την τροποποίηση του καταστατικού ώστε να καταστήσει τον εταιρικό σκοπό παράνομο ή αντίθετο στη δημόσια τάξη - σε διαρκή αντίθεση με διατάξεις αναγκαστικού δικαίου Π.χ τροποποιείται το καταστατικό, έτσι ώστε να προβλέπει: - τη λήψη αποφάσεων με ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας κατώτερα από τα νόμιμα - κεφάλαιο κατώτερο του προβλεπόμενου στο νόμο - ονομαστική αξία μικρότερη της κατά το νομό κατώτερης κλπ.

23 3.3. Ανυπόστατες (ανύπαρκτες) αποφάσεις Όταν η απόφαση της Γ.Σ. λαμβάνεται με τις ψήφους προσώπων τα οποία: α) δεν είχαν την μετοχική ιδιότητα, ή/και β) αντλούσαν το δικαίωμα ψήφου από πρόσωπα που δεν είχαν μετοχική ιδιότητα. Σ αντίθεση με την περίπτωση ακυρωσίας της απόφασης της ΓΣ λόγω μη νόμιμης συγκρότησης, εξαιτίας της συμμετοχής στη ΓΣ μη μετόχων (όπου η ακυρωσία εξαρτάται από το κατά πόσον η συμμετοχή των μη μετόχων ήταν αποφασιστική για την επίτευξη ή μη της απαρτίας ή πλειοψηφίας), η απόφαση θα είναι ανυπόστατη εφόσον οι μη έχοντες τη μετοχική ιδιότητα αποτέλεσαν το σύνολο ή έστω τη συντριπτική πλειοψηφία των ψηφισάντων. Οι ανυπόστατες αποφάσεις ΔΕΝ θεραπεύονται Η διάγνωση του ανυπόστατου της απόφασης ΓΣ, σε περίπτωση αμφισβήτησης, διαγιγνώσκεται από το δικαστήριο.