Η Διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων- Παρόν και προοπτικές

Transcript

1 Η Διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων- Παρόν και προοπτικές Διασυνοριακή Μεταφορά Επικίνδυνων Αποβλήτων 02/06/2010 Σπηλιωτοπούλου Χριστίνα Νικολέττα (Νινέττα) Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ Μέλος ΜΕΠΑΑ

2 Ιστορικά Στοιχεία Πότεξεκίνησε έντονατο φαινόμενο? δεκαετία 80 Ποια η αιτία? κράτη στα οποία δεν υπήρχαν οι κατάλληλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας Συνήθης μέθοδος? ανεξέλεγκτη αποστολή σε αναπτυσσόμενες χώρες και στη ν Ανατολική ήευρώπη Αποτέλεσμα? ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ

3 ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ Τι είναι? Σύμβαση μεταξύ κρατών για τον έλεγχο της διασυνοριακής μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων και της τελικής τους διάθεσης Πότε Εκδόθηκε Εκδόθηκε το 1989 και τέθηκε σε ισχύ το 1992 Σκοπός? Η διαφύλαξη της ανθρώπινης υγείας και η προστασία του περιβάλλοντος Συμβαλλόμενα μέρη? 172 χώρες έχουν υπογράψει τη Σύμβαση της Βασιλείας Βασική Αρχή? Καμία μεταφορά χωρίς να προηγηθεί θίενημέρωση. ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ? Μέσω Εθνικής Νομοθεσίας

4 ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Τα συμβαλλόμενα μέρη ενσωμάτωσαν σημεία της σύμβασης στην Εθνική τους νομοθεσία. 1984/631/ΕΟΚ (L ) 1985/469/ΕΟΚ (L ) 1986/121/ΕΟΚ 1987/112/ΕΟΚ Τροποποίηση 1986/279/ΕΟΚ 1992/3/Ευρατόμ Κανονισμός 259/93 ΕΟΚ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΟΘΕΣΙΑ ΕπιτήρησηκαιέλεγχοςεντόςτηςΕυρωπαϊκήςΚοινότητας των διασυνοριακών μεταφορώνεπικίνδυνωναποβλήτων Προσαρμογές αυτής Και Τροποποίηση αυτής Επιτήρηση και τον έλεγχο των αποστολών ραδιενεργών αποβλήτων μεταξύ κρατών μελών καθώς και προς και από την Κοινότητα (L ) παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταφορών αποβλήτων στο εσωτερικό της Κοινότητας καθώς και κατά την είσοδο και έξοδό τους Υ.Α 19744/454/88, (166/Β/ ) Π.Δ 22/97, (20/Β/ ) ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΜΕ ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Επιτήρηση και έλεγχος των Διασυνοριακών Μεταφορών επικίνδυνων αποβλήτων Επιτήρηση και έλεγχος αποστολών των ραδιενεργών αποβλήτων μεταξύ της Ελλάδας και των λοιπών κρατών - μελών της Κοινότητας, καθώς και προς και από την Κοινότητα Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενσωμάτωσε τη Σύμβαση της Βασιλείας μέσω Κανονισμών και Οδηγιών. Κανονισμός 1420/1999 ΕΚ Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 801/2007 Περί των κανόνων και διαδικασιών για τις μεταφορές ορισμένων αποβλήρων προς ορισμένες χώρες εκτός ΟΟΣΑ Σχετικά με την εξαγωγή για αξιοποίηση ορισμένων αποβλήτων που περιέχονται στο παράρτημα ΙΙΙ ή ΙΙΙΑ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 προς ορισμένες χώρες στις οποίες δεν εφαρμόζεται η απόφαση του ΟΟΣΑ για τον έλεγχο των διασυνοριακών διακινήσεων αποβλήτων Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 669/2008 της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2008 Συμπλήρωση του παραρτήματος ΙΓ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις μεταφορές αποβλήτων Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ Οργάνωση του Ελέγχου και της παρακολούθησης της διασυνοριακής μεταφοράς των αποβλήτων Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1379/2007 Τροποποίηση των παραρτημάτων IA, IB, VII και VIII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις μεταφορές αποβλήτων, έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη η τεχνική πρόοδος και οι αλλαγές που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της σύμβασης της Βασιλείας Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον Κανονισμός (EK) αριθ. 1013/2006 Μεταφορές αποβλήτων Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 308/2009 Τροποποίηση των παραρτημάτων ΙΙΙΑ και VI του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις μεταφορές αποβλήτων, με σκοπό την προσαρμογή τους στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο

5 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 1013/2006 ΓΙΑ ΤΙΣΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αντικαθιστά τον κανονισμό 259/1993 Αποσκοπεί στην ενίσχυση αλλά και την απλοποίηση των διαδικασιών της διασυνοριακής ήςμεταφοράς Επιβάλει τη σύναψη σύμβασης μεταξύ του αποστολέα και του παραλήπτη αποβλήτων με ταυτόχρονη ενημέρωση των αντίστοιχων αρχών κάθε χώρας. Απαγορεύει την ανάμειξη των αποβλήτων κατά τη μεταφορά τους Επιβάλλει Ε την ενημέρωση του κοινού Απαγορεύει τις εξαγωγές προς τρίτες χώρες Επιβάλλει τον έλεγχο κατά τη μεταφορά τους είτε θαλάσσια, είτε οδική, είτε σιδηροδρομική

6 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Από το 1997 ως το 2005 οι νόμιμες εξαγωγές αποβλήτων κυρίως επικίνδυνων από χώρες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης σε χώρες εκτός περίπου τετραπλασιάστηκαν

7 ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Οι αναφορές στον τύπο αποδεικνύουν ότι οι παράνομες μεταφορές αποβλήτων αυξάνονται συνεχώς

8 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Από το 1995 έως το 2007 οι ποσότητες αποβλήτων που μεταφέρθηκαν από χώρες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης προς χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης: σε ό,τι αφορά το χαρτί αυξήθηκαν κατά 10 φορές Σε ό,τι αφορά στα πλαστικά αυξήθηκαν κατά 11 φορές Σε ό,τι αφορά στα μέταλα αυξήθηκαν κατά 5 φορές Η μεταφορά αποβλήτων εντός της ΕΕ αυξήθηκε αλλά σε πολύ μικρότερο ποσοστό.

9 ΑΝΑΦΟΡΕΣ Όλες οι χώρες που έχουν υπογράψει 140 τη Σύμβαση της Βασιλείας είναι υποχρεωμένες να δίνουν αναφορές 120 σχετικά με τις μεταφορές αποβλήτων. Ωστόσο λίγες είναι αυτές που δίνουν αυτές τις αναφορές. 100 Αριθμός συμβεβλημέν μββημ ων χωρών 80 Αριθμών 60 χωρών που δίνουν 40 αναφορές

10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Μεγαλύτεροι Εξαγωγείς: Ολλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, Δανία Λιθουανία Μεγαλύτεροι Εισαγωγείς: Βέλγιο Γερμανία Νορβηγία Ολλανδία Λιθουανία

11 ΑΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΟΙΗΗ ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Οι μεταφορές αποβλήτων κατά μεγαλύτερο μέρος στοχεύουν στην αξιοποίησή του και όχι στην τελική του διάθεση. Επεξεργασία μη επικίνδυνων αποβλήτων (ποσότητες ανάtn) Το 2007 τα μη επικίνδυνα απόβλητα που μεταφέρθηκαν οδηγήθηκαν σε ανάκτηση κατά το μεγαλύτερο 34% ποσοστό. 66% Διάθεση Καταγεγραμμένες υπάρχουν μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων Αξιοποίηση Πηγή:The European Pollutant Release and Transfer Register

12 ΑΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΟΙΗΗ ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Το 2007 τα μη επικίνδυνα απόβλητα που μεταφέρθηκαν οδηγήθηκαν σε ανάκτηση κατά το μεγαλύτερο ποσοστό. Καταγεγραμμένες γγρμμ ςμονάδες επεξεργασίας επικίνδυνων αποβλήτων 926 ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ 15% Τελική Διάθεση 85% Αξιοποίηση Πηγή:The European Pollutant Release and Transfer Register

13 ΕΛΛΑΔΑ Έχουμε αποδεχτεί τη Σύμβαση της Βασιλείας Αποτελεί αποστολέα επικίνδυνων αλλά και δέκτη Το 2004 καταγράφηκαν 2.044,615 τόνοι επικίνδυνων προς το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Φιλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Τηνίδια χρονιάκαταγράφηκε εισαγωγή 1996,043 τόνων επικίνδυνων αποβλήτων (ορυκτέλαια, ξηρές μπαταρίες μολύβδου)

14 EL ΕΛΛΑΔΑ Το 2007, 11 καταγεγραμμένες εταιρείες απέστειλαν επικίνδυνα υλικά εκτός Ελλάδας, από τις οποίες 3 μόνο οδήγησαν τα υλικά σε αξιοποίηση. Από τα καταγεγραμμένα στοιχεία 2.451tn μεταφέρθηκαν στο εξωτερικό. Από αυτές τις ποσότητες το 30,4% οδηγήθηκαν προς αξιοποίηση ενώ το υπόλοιπο 69,6% προς τελική διάθεση!! Βέλγιο Γερμανία Γαλλία Κύριοι αποδέκτες η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Γαλλία Στην Ελλάδα δεν έχουν παρουσιαστεί έως σήμερα ατυχήματα κατά τη μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων, Πηγή:The European Pollutant Release and Transfer Register

15 ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΕ Πλήρης καταγραφή, έλεγχος και παρακολούθηση της διασυνοριακής μεταφοράς αποβλήτων Κάθε κράτος μέλος να διαχειρίζεται τα απόβλητα στο εσωτερικό της χώρας Μείωση της διασυνοριακής μεταφοράς αποβλήτων Μείωση της παραγωγής των επικίνδυνων αποβλήτων βή

16 Ευχαριστώ πολύ