Σχέδιο διαχείρισης. Ειδικής Περιβαλλοντικά Προστατευόμενη Ζώνης (ΕΠΠΖ) Παραλίες Νοτίου Καρπασίας

Transcript

1 Σχέδιο διαχείρισης Ειδικής Περιβαλλοντικά Προστατευόμενη Ζώνης (ΕΠΠΖ) Παραλίες Νοτίου Καρπασίας W. J. Fuller, J. Seffer, B. Cicek, O. Ozden, G. Eroglu, C. Cara, O. Dogan Nicosia, 2011 This project is funded by the European Union under the Aid Regulation for the economic development of the Turkish Cypriot community (Council Regulation (EC) No 389/2006 ) Project EuropeAid/125695/C/SER/CY/7 Implemented by consortium NIRAS - NEPCon - GOPA Oikon

2 Περιεχόμενα Συνοπτική περίληψη I Υπόβαθρο Πολιτική Επιλογή χώρου Τοποθεσία και σύνορα χώρου Νομικά δικαιώματα Καθεστώς χώρου Διαχείρηση και υποδομή Οργανώσεις Διευκολύνσεις Υπηρεσίες Κλίμα Γεωλογία, εδαφικοί σχηματισμοί, Χώματα και υποστρώματα Υδρολογία Βιότοποι βλάστηση και κοινότητες Χλωρίδα Πανίδα Χρήση από τον άνθρωπο μέσα και έξω από τον χώρο Διατήρηση φυσικού περιβάλλοντος Γεωργία Δασονομία Αναψυχή και τουρισμός Κυνήγι και ψάρεμα Εξαγωγή υλικών Χρήση υδάτων Στρατιωτική δραστηριότητα Εκπαίδευση,Παρουσίαση και έρευνα Άλλες χρήσεις Οικονομικές πτυχές και πληθυσμοί Προηγούμενη χρήση της γής από τον άνθρωπο Πολιτιστική κληρονομιά...20 III. Αξιολόγηση και στόχοι Οικολογικά κριτήρια Αξιολόγηση βιοτόπων

3 3.1.2 Αξιολόγηση ειδών φυτών Αξιολόγηση ειδών ζώων Όραμα διαχείρησης και ιδανικοί στόχοι για τον χώρο Ιδανικοί στόχοι Κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια IV. Εφαρμογή καθορισμός ζωνών και στρατηγικές διαχείρησης Στρατηγικές διαχείρησης Στρατηγικές διαχείρησηςγια την ζώνη αυστηρής προστασίας Στρατηγικές διαχείρησης για την ενεργή ζώνη συντήρησης: Στρατηγικές διαχείρησης για την ζώνη χρήσης: Στρατηγικές διαχείρησης για την ουδέτερη ζώνη: Σχέδια δράσης V. Έλεγχος Έλεγχος βιοτόπων Έλεγχος φυτών Έλεγχος ζώων...47 Αναφορές Σχέδια

4 Συνοπτική περίληψη Η ΕΠΠΖ βρίσκεται κατά μήκος της νότιας πλευράς της χερσονήσου της Καρπασίας μεταξύ των χωριών Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz )and Γαληνόπορνη(Kaleburnu), καλύπτει επίγεια περιοχή 1464 εκταρίων, με μια ακτογραμμή 12.2 χλμ. Συμπληρωματικά της χερσαίας περιοχής υπάρχει θαλάσσια περιοχή συνολικής έκτασης 1,590 εκταρίων. Η συνολική έκταση της προστατευόμενης περιοχής είναι 3,054 εκταρίων. Η ΕΠΠΖ της Νοτίου Καρπασίας απολαμβάνει επίσημη νομοθετική προστασία ως σημαντικός φυσικός πόρος για το βόρειο μέρος της Κύπρου και ανακηρύχτηκε σαν Ειδική περιβαλλοντικά προστατευόμενη ζώνη από τις Τουρκοκυπριακές αρχές σύμφωνα με τον Νόμο περί Περιβάλλοντος (21/97) άρθρο 11,του Τμήματος Προστασίας του Περιβάλλοντος των Τουρκοκυπριακών αρχών. Ο χώρος έχει επιλεγεί λόγω της παρουσίας οικογενειών θαλάσσιων χελώνων, σημαντικών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η περιοχή είναι σημαντική λόγω των μεγάλων αριθμών της πράσινης χελώνας(chelonia mydas))και της χονδροκέφαλης(caretta Caretta) που φωλιάζουν εκεί. Επιπλέον υπάρχουν σημαντικοί βιότοποι στην ακτή όπως αμμόλοφοι, πυκνή χαμηλή βλάστηση( maquis) και λιβάδια Ποσειδώνιας (Posidonia beds). Μερικοί φυσικοί βιότοποι στη περιοχή έχουν επηρεαστεί αρνητικά, όχι λόγω κατασκευών τουρισμού ή βιομηχανίας όπως άλλες γειτονικές περιοχές αλλά λόγω γεωργικών ενασχολήσεων. Κατά την περίοδο της επισκοπήσεως του έργου, εντοπίστηκαν 10 διαφορετικού τύπου βιότοποι για διατήρηση σύμφωνα με την Οδηγία για τους βιότοπους (Dir 92/43/EEC). Αυτό περιλάμβανε βιότοπους προτεραιότητας όπως παραλιακές λιμνοθάλασσες και εκτάσεις Ποσειδώνιας. Μόνο ένα είδος του Παραρτήματος II είδη φυτών- το Μελισσάκι (Ophrys kotschyi) αναφέρθηκε στην περιοχή. Εντούτοις, μέσα στην ΕΠΠΖ της Νοτίου Καρπασίας συναντώνται 4 άλλα ενδημικά είδη, η Βοζέα η κυπριακή, Ονοπόρδιον το κυπριακό, Τεύκριο το μοκροποδειοειδές και Τεύκριο της Καρπασίας. (Bosea cypria, Onopordum cyprium, Teucrium micropodioides and Teucrium karpasiticum). Εκτός από την σημαντική χλωρίδα, μέσα στην ΕΠΠΖ βρίσκονται μερικά ζωικά είδη σημαντικά σε διεθνές επίπεδο. Αυτά περιλαμβάνουν και τα δύο είδη της θαλάσσιας χελώνας την χονδροκέφαλη(caretta Caretta) και την πράσινη(chelonia mydas)). Η περιοχή φιλοξενεί πολλά μεταναστευτικά πουλιά κατά την ανοιξιάτικη και φθινοπωρινή αποδημία τους. Διατηρεί επίσης μικρούς αριθμούς των δύο κυπριακών ενδημικών ειδών πουλιών τον Τρυπομάζη (Oenanthe cypriaca)και την Σκαλυφούρτα(Sylvia melanothorax)). Τα δεδομένα από τις επισκοπήσεις έτυχαν ανάλυσης ούτως ώστε να διακριβωθούν συγκεκριμένες τοποθεσίες, που βασίζονται σε διαφορετικά κριτήρια βιοποικιλότητας (αντιπροσωπευτικότητα, κατάσταση διατήρησης, επίπεδο ενδημικότητας, ποσότητα προστατευόμενων ζωικών ειδών). Βάσει αυτών των αποτελεσμάτων, τα οποία συσχετίστηκαν με περαιτέρω κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες, έγινε η πρόταση για δημιουργία ζωνών. Τέσσερεις ζώνες που διαιρέθηκαν περαιτέρω σε διαφορετικές υποζώνες περιγράφουν τις διαφορετικές συνθήκες για διαχείριση, διατήρηση ή/και χρήση της ΕΠΠΖ μέσω επιχειρησιακών στόχων. Ακολουθείται από μια σειρά από σχέδια ενεργειών τα οποία περιγράφουν με λεπτομέρεια τις δραστηριότητες που απαιτούνται για την εφαρμογή του σχεδίου διαχείρισης. Το όραμα για την περιοχή υπό προστασία είναι η προστασία, η διατήρηση και η ανάπτυξη των φυσικών αξιών της ΕΠΠΖ Καρπασίας και η ευαισθητοποίηση εκείνων που κατοικούν ή επισκέπτονται την περιοχή. Επιπλέον η περιοχή θα μπορούσε να υποβοηθήσει τον ντόπιο πληθυσμό να επωφεληθεί από τους πολλούς επισκέπτες που προσελκύονται στην περιοχή για διάφορους λόγους. Ο μακροπρόθεσμος στόχος της δημιουργίας ΕΠΠΖ είναι η διατήρηση ευνοϊκού καθεστώτος για τους βιότοπους του Παραρτήματος Ι και των ειδών του Παραρτήματος ΙΙ. Θαλάσσιες χελώνες και οι βιότοπου όπου φωλιάζουν προστατεύονται ήδη δυνάμει του υφιστάμενου Περιβαλλοντικού νόμου. Οι περιοχές που στοχεύονται με την ΕΠΠΖ είναι η προστασία των βιοτόπων του παραρτήματος Ι της Οδηγίας Προστασίας 4

5 Βιοτόπων και των ειδών του Παραρτήματος ΙΙ, της Οδηγίας για τα Πουλιά, Παράρτημα ΙΙ, μαζί με Κυπριακά είδη φυτών και ζώων. I Υπόβαθρο 1.1 Πολιτική Η ΕΠΠΖ της Καρπασίας απολαμβάνει επίσημη νομοθετική προστασία ως σημαντικός φυσικός πόρος για το βόρειο μέρος της Κύπρου και ανακηρύχτηκε σαν Ειδική περιβαλλοντικά προστατευόμενη ζώνη από τις Τουρκοκυπριακές αρχές σύμφωνα με τον Νόμο περί Περιβάλλοντος (21/97) άρθρο 11, 1.2 Επιλογή χώρου Ο χώρος έχει επιλεχθεί σαν πιθανός χώρος Natura 2000 λόγω της ύπαρξης σημαντικών βιοτόπων οι οποίοι περιλαμβάνονται στον κατάλογο του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας για τους Βιότοπους (Council Directive 92/43/EEC της 21 Μαΐου 1992 για την διατήρηση φυσικών βιότοπων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας). Ένας από τους κύριους λόγους για την επιλογή του είναι ύπαρξη οικογενειών θαλάσσιων χελωνών σημαντικών σε διεθνές επίπεδο. Τόσον η χονδροκέφαλη χελώνα(caretta Caretta) και η πράσινη χελώνα (Chelonia mydas) φωλιάζουν σε μεγάλους αριθμούς στις παραλίες. Beyza, Laden, Dolphin and İkidere και στις γειτονικές παραλίες Mine and Defne (Kusetoğulları, 2007; Şenol, 2001, 2003). Οι φυσικοί βιότοποι στη περιοχή έχουν επηρεαστεί αρνητικά, όχι λόγω κατασκευών τουρισμού ή βιομηχανίας όπως άλλες γειτονικές περιοχές αλλά λόγω γεωργικών ενασχολήσεων. Το πλεονέκτημα που υπάρχει είναι ότι οι βιότοποι που εξακολουθούν να υπάρχουν είναι σε καλύτερη κατάσταση. II Περιγραφή χώρου 2.1 Τοποθεσία και σύνορα του χώρου Η ΕΠΠΖ βρίσκεται κατά μήκος της νότιας πλευράς της χερσονήσου της Καρπασίας μεταξύ των χωριών Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz )και Γαληνόπορνη(Kaleburnu), καλύπτει επίγεια περιοχή 1464 εκταρίων, με μια ακτογραμμή 12.2 χλμ. Συμπληρωματικά της χερσαίας περιοχής υπάρχει θαλάσσια περιοχή συνολικής έκτασης 1,590 εκταρίων. Η συνολική έκταση της προστατευόμενης περιοχής είναι 3,054 εκταρίων. Έχει μια εκτενή εσωτερική περιοχή και τέσσερεις μικρές παραλίες. Αυτή η προτεινόμενη ΕΠΠΖ στην πραγματικότητα αποτελεί συνέχεια της ΕΠΠΖ της Καρπασίας και εκτείνεται Νοτιοδυτικά της ΕΠΠΖ Καρπασίας με σημαντικές παραλίες για το φώλιασμα των χελώνων. Τελικά οι παραλίες της ΕΠΠΖ ενώνονται με ένα χωματόδρομο που βρίσκεται παράλληλα με την ακτή με νοτιοδυτική κατεύθυνση. Στην νότια άκρη της ΕΠΠΖ βρίσκονται οι παραλίες της Defne και Mine. 5

6 2.2 Νομικό καθεστώς και δικαιώματα Ιδιοκτησία Η ιδιοκτησία της γης στη παραλιακή περιοχή της Νοτίου Καρπασίας είναι δύο κατηγοριών, είτε ιδιωτική είτε δημόσια. Η πλειονότητα της του παραλιακού μετώπου ανήκει στο Τμήμα Δασών που το διαχειρίζεται αλλά οι δρόμοι πρόσβασης σε αυτές τις περιοχές περνούν μέσα από μερικά ιδιόκτητα γεωργικά χωράφια Νομικά δικαιώματα Η περιοχή περιλαμβάνεται στην νομοθεσία για την Καρπασία η οποία περιορίζει αναπτύξεις και ασχολίες στην περιοχή. (Σχ. 2); αλλά οι Τουρκοκυπριακές αρχές βρίσκονται υπό πίεση από τον κατασκευαστικό τομέα και ντόπιους για να αφαιρέσουν αυτούς τους περιορισμούς. Ένα διαχειριστικό σχέδιο για την Νότια Καρπασία βρίσκεται τώρα προς συζήτηση και θα ετοιμαστεί από το Τμήμα Αστικού σχεδιασμού Καθεστώς χώρου Παρόλο ότι η περιοχή έχει ανακηρυχτεί σαν Ειδική περιβαλλοντικά προστατευόμενη ζώνη και περιλαμβάνεται στη νομοθεσία για την Καρπασία εντούτοις προς το παρόν οι μόνες ενέργειες για προστασία και διατήρηση του περιβάλλοντος έχουν σχέση μόνο με τις χελώνες. Η παραλιακή περιοχή της Νοτίου Καρπασίας δεν είναι εύκολα προσβάσιμη ως εκ τούτου οι μόνοι που την επισκέπτονται είναι οι ντόπιοι, λάτρεις της φύσης ή κυνηγοί ( Οι περιοχές κυνηγίου ανακοινώνονται από την Ομοσπονδία κυνηγίου και τις Τουρκοκυπριακές αρχές κάθε χρόνο πριν από την έναρξη της κυνηγετικής περιόδου). Η προστατευόμενη περιοχή βρίσκεται κάποτε μέσα στη περιοχή κυνηγίου. Η κύρια ασχολία των ντόπιων μέσα στην ΕΠΠΖ είναι η γεωργία ( κυρίως η καλλιέργεια κριθαριού) αλλά έχει κατασκευαστεί ένα μεγάλο φυτώριο και αυτό επηρεάζει τα πολύτιμα αποθέματα νερού στην περιοχή. 2.3 Διαχείριση και υποδομή Οργανισμοί Η περιοχή της Νοτίου Καρπασίας περιλαμβανομένης της Γαληνόπορνης(Kaleburnu) βρίσκονται κάτω από την νομική δικαιοδοσία του Δήμου του χωριού Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz) Ο Δήμος είναι υπεύθηνος για όλα τα πολιτικά ζητήματα στην περιοχή. Επιπλέον για μικρότερες περιοχές έχουν εκλεγεί κοινοτάρχες και υπάρχουν τρείς κοινοτάρχες στην περιοχή του Ριζοκαρπάσου (Dipkarpaz ) Είναι υπεύθυνοι για να μεταφέρουν δημόσια ζητήματα στις αρμόδιες αρχές. Σε αυτό τον τομέα υπάρχει δασική και κυβερνητική( αλήτικη) γη κάτω από την δικαιοδοσία του Τμήματος Δασών, και του υπουργείου Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Καθότι η περιοχή είναι σημαντική για ασχολίες για προστασία της χελώνας το Τμήμα Προστασίας του Περιβάλλοντος έχει επίσης εξουσία στην περιοχή. Συμπληρωματικά υπάρχουν Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί(ΜΚΟ) και Κοινωνικοί Οργανισμοί Πολιτών (ΚΟΠ) που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και αν και αυτοί οι οργανισμοί δεν έχουν νομική δικαιοδοσία για την περιοχή, κάνουν την παρουσία τους αισθητή μέσω προγραμμάτων 6

7 που διαχειρίζονται και τακτικά παρέχουν συμβουλές για θέματα που αφορούν την περιοχή. Κατωτέρω είναι ένας κατάλογος οργανισμών που είναι ενεργοί στην περιοχή: Σύνδεσμος Φίλων της Καρπασίας Σύνδεσμος μόρφωσης στο δρόμο του Ατατούρκ Γυναικείος σύνδεσμος χειροτεχνίας (Με ενίσχυση του Υπουργείου Παιδείας) Σύνδεσμος γονέων Δημοτικού Ριζοκαρπάσου Σύνδεσμος γονέων Γυμνασίου Ριζοκαρπάσου Σύνδεσμος υποστήριξης του Τζαμιού Ριζοκαρπάσου Τουρκική Ερυθρά Ημισέληνος Τμήμα Ριζοκαρπάσου Διευκολύνσεις Το Ριζοκάρπασο διαθέτει διευκολύνσεις τόσον για τους κατοίκους όσον και για τους επισκέπτες στο Ριζοκάρπασο. Εδώ υπάρχουν δημόσια αποχωρητήρια, τέσσερεις καφενέδες ένας από τους οποίους ανήκει σε Ελληνοκύπριο και τον επισκέπτονται Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι, δέκα μανάβικα διαφόρων μεγεθών, τρία εστιατόρια; και οκτώ ξενοδοχεία του τύπου κρεβάτι-πρόγευμα (bed-and-breakfast), τα οποία λειτουργούν καθόλα την διάρκεια του χρόνου. Τα περισσότερα από αυτά τα ξενοδοχεία βρίσκονταν υπό κατασκευή κατά τον χρόνο συγγραφής του κειμένου και αυτά τα υποστατικά θα διαθέτουν επίσης εστιατόρια που θα εξυπηρετούν τους πελάτες τους. Υπάρχει ένας δρόμος κατά μήκος του βόρειου συνόρου της ΕΠΠΖ. Κατά την διάρκεια της βροχερής περιόδου ή επισταμένων γεωργικών ασχολιών είναι εξαιρετικά δύσκολο να ταξιδέψει κανείς μέσα στην προστατευόμενη περιοχή.. Γενικά τα μόνα οχήματα που μπορούν να κινηθούν σε αυτές τις διαδρομές είναι τρακτέρ (που ανήκουν σε χωρικούς για τις γεωργικές τους ασχολίες) ή οχήματα με τετρακίνηση( που συνήθως ανήκουν ή ενοικιάζονται από σε κυνηγούς ή λάτρεις της φύσης). Ο τοπικός αστυνομικός σταθμός βρίσκεται επίσης στ Ριζοκάρπασο Υπηρεσίες Υπάρχει ηλεκτρικό δίκτυο και δίκτυο παροχής νερού στα περισσότερα κτήρια μέσα στην ΕΠΠΖ. Επιπλέον υπάρχει τηλεφωνική γραμμή μέσα στο Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz )..Δημόσια συγκοινωνία υπάρχει προς την πόλη της Αμμοχώστου και διαμέσου χωριών που βρίσκονται καθοδόν. Οι υπηρεσίες αυτές περιορίζονται στο χωριό μόνον και δεν είναι διαθέσιμες στις πιο αγροτικές περιοχές μέσα στην ΕΠΠΖ, παρόλο ότι υπάρχουν παροχείς ξενοδοχειακών διευκολύνσεων τύπου Β&Β και εστιατόρια. Αυτές οι υπηρεσίες ( νερού, ηλεκτρισμού και μεταφοράς όταν χρειάζεται) παρέχονται από τους ιδιοκτήτες αυτών των υποστατικών. Επιπλέον μόνο κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούνται προς το παρόν στο κομμάτι αυτό της ΕΠΠΖ. Η αποκομιδή των σκυβάλων γίνεται από τον δήμο του Ριζοκαρπάσου (Dipkarpaz) από τα υποστατικά των επιχειρήσεων και τις παραλίες. 2.4 Κλίμα Τα δεδομένα που ταιριάζουν καλύτερα στην περιοχή της Νοτίου Καρπασίας προέρχονται από τον μετεωρολογικό σταθμό στη Γιαλούσα (Yeni Erenkoy). Το κλίμα της περιοχής είναι τυπικό Μεσογειακό που χαρακτηρίζεται από ζεστά, άνυδρα καλοκαίρια και κρύους υγρούς χειμώνες. Ο καιρός καθ ολη την διάρκεια του χρόνου είναι πάνω από το σημείο παγετού με τις χαμηλότερες καταγραμμένες θερμοκρασίες να παρατηρούνται τους χειμωνιάτικους μήνες, συνήθως τον Φεβρουάριο. Η μέση θερμοκρασία στην περιοχή είναι 20 C και η πιο 7

8 ψηλή θερμοκρασία καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο με μέση ημερήσια τους 29 C.Κατά τους χειμερινούς μήνες η μέση ημερήσια θερμοκρασία είναι 12 C. Με βάση στοιχεία του 2003 η ετήσια βροχόπτωση είναι περίπου 700mm, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι οι κλιματικές συνθήκες είναι διαφορετικές από χρόνο σε χρόνο και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες σπάνια υπάρχει βροχή. Αυτό μπορεί να καταλήξει σε ανομβρία και αποτυχία των γεωργικών καλλιεργειών. (Yorgancı, 2004, Meteorology Dept) 2.5. Γεωλογία, εδαφικοί σχηματισμοί Το νησί αποτελείται από τέσσερα γεωλογικά χαρακτηριστικά με κατεύθυνση ανατολικά προς τα δυτικά, και η ΕΠΠΖ Καρπασίας βρίσκεται μέσα στην ζώνη που είναι γνωστή σαν περιοχή της οροσειράς της Κερύνειας. Αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα και θεωρείται σαν η νότια προέκταση της ορογενούς ζώνης του Ταύρου και των Διναριδών που περιλαμβάνει την Ελλάδα την Κρήτη και την Νότια Τουρκία. (Dev-Tech, 2006, Geology and Mines Dept). Η περιοχή της Κερύνειας αποτελείται από μια σειρά λόφων ιζηματογενούς προέλευσης που έχουν κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά. Η περιοχή της Κερύνειας περιέχει μια σειρά από βράχους που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια της Περμίας περιόδου και στις αρχές της Τρητιδικής περιόδου και χωρίζεται σε ανατολικό και δυτικό τμήμα. Η χαμηλότερη ανατολική περιοχή της Κερύνειας περιέχει τα παλαιότερα πετρώματα στην Κύπρο, και αποτελείται από Περμιανά ολισοστρώματα μαζί με τον ασβεστολιθικό σχηματισμό της Καντάρας. Πεπιεσμένα φύλλα αποτελούν τη πιο ψηλή δυτική Κερύνεια. Αποτελείται από ανθρακικά άλατα βυθιζόμενα απότομα σε ρηχά νερά, που κυμαίνονται από την Τριασική έως τα μέσα της Κρητιδικής περιόδου. (Robertson και Ξενοφώντος, 1997). Η Καρπασία είναι το πιο απομακρυσμένο σημείο της ανατολικής οροσειράς της Κερύνειας. Αποτελείται από μια εκτενή εσωτερική περιοχή με λοφώδεις σχηματισμούς καλυμμένα με θάμνους, δάση πεύκων, ελιές και φυτείες χαρουπιών, πεδιάδες που περιέχουν αρόσιμη γη, μισό-ξηρα ή εποχιακά ρυάκια, και θαλάσσια ακτή τριγύρω της ΕΠΠΖ. Η ζώνη της ακτής έχει σχηματισμούς τόσον ψηλής ακτής όσον και χαμηλής ακτής με αμμώδεις και βραχώδεις παραλίες., 2.6 Χώματα και υποστρώματα Η οροσειρά της Κερύνειας (περιλαμβανομένης της χερσονήσου της Καρπασίας) είναι μια μακρόστενη ορεινή περιοχή που εκτείνεται από τον Κορμακίτη στα δυτικά, μέχρι το Απόστολο Ανδρέα στα ανατολικά, αποτελούμενη κυρίως από ασβεστόλιθο κλεισμένο και στις δύο πλευρές του από κιμωλία και ιζήματα. Ο ασβεστόλιθος αποτελεί τον κύριο υδροφορέα σ αυτή την ζώνη. (Dev-Tech, 2006). Εκτός από τα γενικά χαρακτηριστικά της περιοχής, τα χώματα της Καρπασίας αποτελούνται από μάργες, ψαμμίτες, ιλυόλιθους και ιζηματογενή πετρώματα. Οι σχηματισμοί Alluvium-Colluvium αποτελούνται από άμμο, ιλύ, άργιλο και χαλίκια. Τα ιζήματα Terrace αποτελούνται από άμμο, calcarenites, και αμμοχάλικα.( MTA 1999; Constantinou 1995). 2.7 Υδρολογία Τα υδρολογικά χαρακτηριστικά της χερσονήσου της Καρπασίας έχουν καθοριστεί από μελέτες που έγιναν μεταξύ του 1996 και (MTA 1999). Βάσει αυτών των μελετών το Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz) έχει καθοριστεί σαν η περιοχή με την πιο μεγάλη βροχόπτωση. Δεν υπάρχουν μόνιμοι ενεργοί ποταμοί αλλά κατά την διάρκεια των βροχερών μηνών μερικοί ποταμοί ρέουν. Κατά την περίοδο της ξηρασίας υπάρχουν δύο κύριες πηγές που δεν συγκρατούν σχεδόν καθόλου νερό και έχουν εντοπιστεί πολλές άλλες μικρότερες πηγές Υπάρχουν πολλά πηγάδια διασκορπισμένα σε ολόκληρη την περιοχή αλλά το επίπεδο του νερού έχει μειωθεί δραματικά σε σημείο που να 8

9 τα καθιστά μη χρησιμοποιήσιμα. Υπάρχουν τρεις ανεξάρτητοι υδροφορείς στην περιοχή της Καρπασίας. Αυτοί είναι του Ριζοκαρπάσου (Dipkarpaz), της Γιαλούσας (Yeni Erenkoy) και του Αγίου Ανδρόνικος(Yesilkoy). Βάσει δειγμάτων από τον υδροφορέα η ποιότητα του νερού αξιολογείται σαν χαμηλή με 1315 micro siemens/cm ηλεκτρική αγωγιμότητα και 0.7% αλατότητα (MTA, 1999). Υπάρχουν τρία ρυάκια που γίνονται ενεργά πάνω σε εποχιακή βάση. Έχουν καταγραφεί 4 πηγάδια σε κοίτες ρυακιών που χρονολογούνται από το 1950 και το Αυτά τα πηγάδια χρησιμοποιούνται στην κτηνοτροφία και την γεωργία και για ένα φυτώριο. 2.8 Βιότοποι, βλάστηση και κοινότητες Η δομή της βλάστησης της περιοχής είναι παράκτιου μεσογειακού χαρακτήρα,με μια αμμώδη και πετρώδη ακτογραμμή. Υπάρχουν πολλές περιοχές που επιμένουν να διατηρούν την φυσικότητα τους όπως θαμνώδη συστήματα και αμμώδεις αμμόλοφοι που είναι μοναδικοί και ανεκτίμητοι. Οι φυσικές περιοχές και ειδικά τα αμμώδη οικοσυστήματα πρέπει να προστατευτούν αυστηρά. Τα γεωργικά χωράφια και αφαίρεση χώματος για κατασκευαστικούς σκοπούς επιφέρουν ενόχληση στην περιοχή. Έχει επηρεάσει την ποιότητα των βιοτόπων την σύνθεση των ειδών και έχει σαν αποτέλεσμα την εξάπλωση φυτών που επωφελούνται από αυτού του είδους την ενόχληση. Μέσα στην ΕΠΠΖ εντοπίστηκαν δέκα τύποι βιοτόπων για διατήρηση σύμφωνα με την Οδηγία για τους βιότοπους (Dir 92/43/EEC; Πίνακας 1). Οι βιότοποι που εντοπίστηκαν παρατίθενται παρακάτω: *1120 Εκτάσεις Ποσειδώνιας (Posidonion oceanicae) Οι εκτάσεις με ποσειδώνια (Posidonia oceanic) είναι χαρακτηριστικές για την υπό-παράκτια ζώνη της Μεσογείου (βάθος: έκταση από μερικά εκατοστόμετρα σε 40 μέτρα). Στο σκληρό ή μαλακό υπόστρωμα, αυτές οι εκτάσεις αποτελούν μια ευδοκιμούσα κοινότητα. Μπορούν να ανταπεξέλθουν τις σχετικά μεγάλες παραλλαγές στη θερμοκρασία και την κίνηση του νερού, αλλά είναι ευαίσθητοι στην αφαλάτωση, απαιτώντας γενικά μια αλατότητα μεταξύ 36 και 39 (EC 2007). Η Ποσειδώνια ( Posidonia oceanic) είναι ένα ενδημικό είδος στη Μεσόγειο που διαμορφώνει πυκνά και εκτενή πράσινα λιβάδια των οποίων τα φύλλα μπορούν να φτάσουν 1 μέτρο ύψος. Αυτά τα υποβρύχια λιβάδια παρέχουν σημαντικές οικολογικές λειτουργίες και υπηρεσίες. Απαιτούν διαφανή, φτωχά νερά σε θρεπτικά στοιχεία και ιζήματα απαλλαγμένα ασταθούς οργανικής ουσίας (Diaz-Almela και Duarte 2008).Λιβάδια Ποσειδώνιας εντοπίστηκαν σε όλο το μήκος της λωρίδας της ακτής της ΕΠΠΖ και ήταν σε πολύ καλή κατάσταση διατήρησης.(σχ 3) 1170 Σκόπελοι Υποβρύχιοι, ή εκτεθειμένοι με άμπωτη, πετρώδη υποστρώματα και βιογονικές συμπήξεις, οι οποίοι προκύπτουν από τον πυθμένα της θάλασσας στη υποπαράκτια ζώνη αλλά μπορούν να επεκταθούν στην παράκτια ζώνη όπου υπάρχει μια συνεχής στρωμάτωση των φυτικών και των ζωικών κοινοτήτων. Αυτοί οι σκόπελοι υποστηρίζουν γενικά μια στρωμάτωση των βενθικών κοινοτήτων των αλγών και των ειδών ζώων, συμπεριλαμβανομένων των συμπήξεων, των κρουστοποιήσεων και των κοραλλογενών συμπήξεων (EC 2007) 9

10 *1150 Λιμνοθάλασσες Λιμνοθάλασσες είναι επεκτάσεις ρηχού παράκτιου αλμυρού νερού, ποικίλης αλατότητας και όγκου του νερού,, χωρίζεται από τη θάλασσα εν όλω ή εν μέρει από άμμο ή βότσαλα, ή λιγότερο συχνά, από βράχια. (EC, 2007) Μονοετής βλάστηση μεταξύ άμπωτης και πλημμυρίδας Αυτός ο βιότοπος αποτελείται από παραλίες με βότσαλα ανάμικτα με αμμώδη υποστρώματα. Σχηματισμοί από μονοετή και πολυετή φυτά, καταλαμβάνουν συσσωρεύσεις υλικού που παρασύρεται εκεί και χαλίκι πλούσια σε αζωτούχες οργανικές ουσίες. Ο μοναδικός αυτός τύπος φυσικού οικοτόπου καταγράφηκε μέσα στην περιοχή της Νοτίου Καρπασίας. Η τυπική βλάστηση καλυπτόταν από Cakile maritima, Salsola kali, Eryngium maritimum καιeuphorbia peplis Απόκρημνες βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο με ενδημικά Limonium spp Οι βραχώδεις ακτές με βλάστηση είναι σχηματισμοί βράχων κατά μήκος της ζώνης της ακτής στην περιοχή της Μεσογείου. Υπάρχουν χαμηλού και ψηλού υψομέτρου βραχώδεις ακτές κατά μήκος της ακτής της Νοτίου Καρπασίας, τυπικά είδη φυτών περιλαμβάνουν Limonium virgatum and Crithmum maritimum Υποτυπώδεις κινούμενοι αμμόλοφοι Οι υποτυπώδεις κινούμενοι αμμόλοφοι είναι πρωτογενείς σχηματισμοί της ακτής, που αντιπροσωπεύουν τις πρώτες φάσεις της κατασκευής αμμόλοφων και αποτελούνται από κυματισμούς ή υπερυψωμένες επιφάνειες άμμου της ανώτερης παραλίας ή από περιθώριο ενός ποδιού με κατεύθυνση την θάλασσα στην βάση των ψηλών αμμόλοφων (EC 2007). Το ουσιαστικό κριτήριο για την οριοθέτηση αυτού του τύπου βιοτόπων είναι η παρουσία των σχετικών ειδών χλωρίδας και των σαφώς υπερυψωμένων επιφανειών άμμου που κυμαίνεται μεταξύ μερικών εκατοστόμετρων και >30 εκατ. επάνω από την περιβάλλουσα παραλία. Υποτυπώδεις κινούμενοι αμμόλοφοι είναι πολύ καλά αναπτυγμένοι στις παραλίες της Νοτίου Καρπασίας. Οι αμμόλοφοι καλύπτονται από Eryngium maritimum. Η τυπική σύνθεση των ειδών φυτών είναι από τα ακόλουθα είδη Euphorbia peplis, Medicago marina, Pancratium maritimum, Echium angustifolium. Υπήρχαν επίσης μεγάλοι αριθμοί από είδη Alhagi maurorum και Helianthemum stipulatum που κατεγράφησαν σε βιότοπους αυτού του τύπου. * 2250 Παραλιακοί αμμόλοφοι με Αγριοκυπάρισσο(juniper)us spp Αυτός ο τύπος βιότοπου σχετίζεται με σχηματισμούς Αγριοκυπάρισσου(juniper) των αμμόλοφων. Είναι πολύ καλά κατανεμημένος κατά μήκος της ζώνης της ακτής της Νοτίου Καρπασίας. Τα τυπικά είδη φυτών για αυτό τον τύπο βιότοπου είναι Juniperus phoenica Θαμνώνες με βλάστηση σκληρόφυλλων Cisto-Lavenduletalia Σκληρόφυλλοι ή ξηρόφυλλοι θάμνοι σε οικοσυστήματα αμμόλοφων σε υγρές και ζεστές περιοχές της Μεσογείου. Στην Κύπρο αυτός ο τύπος βιότοπου (2260) περιλαμβάνει δύο τύπους κοινοτήτων a)κοινότητες φρυγάνων (Cisto-Micromerietea) and b) Χαμηλού ή μεσαίου ύψους θάμνους (Pistacio-Rhamnetalia). Σε μία οικολογική κλίμακα οι σκληρόφυλλοι ή οι ξηρόφυλλοι θάμνοι αντιπροσωπεύουν συνέχεια των υποτυπωδών κινούμενων αμμολόφων. Η κοινότητα είναι ανοικτή και παρατηρούνται περιοχές γυμνού άμμου και εφήμερης βλάστησης. Η τυπική 10

11 σύνθεση των ειδών φυτών είναι από τα ακόλουθα είδη: Thymus capitatus, Teucrium micropodioides, Phagnolon rupestre, Echium angustifolium, Pistacia lentiscus, Rhamnus oleoides, Prasium majus, Calycotome villosa Δενδρώδεις θαμνώνες με Αγριοκυπάρισσο(juniper)us spp. Μεσογειακός και υπο--μεσογειακός αειθαλής σκληρόφυλλος θάμνος που συναντάται γύρω από τα δενδροειδή αγριοκυπάρισσα(juniper)s. Μικτή κυριαρχία μπορεί να υποδειχθεί από ένα συνδυασμό από κωδικούς. Υπάρχουν επίσης υπο-κατηγορίες αυτού του βιότοπου. Πχ Υπο-κατηγορίες Δενδρώδεις θαμνώνες Αγριοκυπάρισσου(juniper)us phoenicea που κυριαρχούνται από Αγριοκυπάρισσο(juniper)us phoenicea (EC 2007). Αυτή η υποκατηγορία είναι άφθονη σε ολόκληρη την περιοχή της Καρπασίας και συναντάται τόσον στα χαμηλά όσον και στα ψηλά υψόμετρα της ΕΠΠΖ Νοτίου Καρπασίας. Τυπικά είδη είναι: Αγριοκυπάρισσο(juniper)us phoenicea, Pistacia lentiscus, Calycotome villosa, Cistus creticus, Olea europaea and Phagnalon rupestre.σε αυτό τον βιότοπο κατεγράφη το ενδημικό είδος Βοζέα η κυπριακή (Bosea cypria). Αυτό το είδος απειλείται μέσα στην Νότιο Καρπασία λόγω υπερβολικής βόσκησης Φρύγανα με Sarcopoterium spinosum Χαμηλοί, ακανθώδεις σχηματισμοί ημισφαιρικών θάμνων της παράκτιας θερμο-μεσογειακής ζώνης των νησιών του Αιγαίου, της ηπειρωτικής Ελλάδας και των Επτανήσων, της παράκτιας Ανατολίας, πιο διαδεδομένος και διαφορετικός από τους δυτικούς μεσογειακούς σχηματισμούς (EC 2007). Τα phrygana spinosum Sarcopoterium είναι άφθονα σε όλο το νησί. Διαμορφώνουν τη βλάστηση που έχει καθιερωθεί σε ξηρότερους τόπους ή στα φτωχότερα χώματα αλλά αναπτύσσονται συχνά ως φάσεις υποβάθμισης ή αναγέννησης των παραλιακών θαμνώνων ή της δασικής βλάστησης μετά από πυρκαγιά, καλλιέργειας, βοσκής ή άλλης μορφής διαταραχή. Εμφανίζεται συχνά ως διαδοχικό στάδιο άλλων τύπων βλάστησης. ( Αυτός ο τύπος βιότοπου κατεγράφη στη Νότιο Καρπασία. Τα ενδημικά είδη Helianthemum obtusifolium και Teucrium micropodioides ευρέθησαν σε αυτό τον τύπο βιότοπου. Τυπικά είδη είναι: Sarcopoterium spinosum, Thymus capitatus, Pistacia lentiscus, Helianthemum obtusifolium, Cistus creticus, Cistus salvifolius, Cistus parviflorus, Genista sphacelata, Calycotome villosa, Helichrysum conglobatum, Phagnalon rupestre, και Teucrium micropodioides Σπήλαια που δεν είναι για τουριστική εκμετάλλευση Σπήλαια που δεν ανοικτά στο κοινό μαζί με τα νερά τους και τα ρυάκια τους που φιλοξενούν εξειδικευμένα ή ενδημικά είδη ή που είναι εξαιρετικής σημασίας για την διατήρηση ειδών του Παραρτήματος ΙΙ (π.χ. νυχτερίδες και αμφίβια) Τα είδη φυτών που συναντούνται είναι τάπητες φυκιών και βρύων στις εισόδους των σπηλιών (EC, 2007). ΒΙΟΤΟΠΟΙ EUNIS C2 Τρεχούμενα νερά επιφανείας Τρεχούμενα νερά, που περιλαμβάνουν πηγές, ρυάκια και προσωρινές πηγές νερού. (Hill et al. 2004). 11

12 E 2.6. Γεωργικώς-βελτιωμένες, χορτολιβαδικές εκτάσεις Έδαφος που καλύπτεται από βαριά λιπασμένα ή εκ νέου σπαρμένα μόνιμα λιβάδια, όπου μερικές φορές χρησιμοποιούνται εκλεκτικά ζιζανιοκτόνα, με πολύ φτωχή χλωρίδα και πανίδα. (Devillers et al. 2001). Στην ΕΠΠΖ Νοτίου Καρπασίας υπήρχαν χωράφια σπαρμένα με κριθάρι, σιτάρι και όσπρια ανάμικτα με φυσικούς βιότοπους. 12

13 Πίνακας 1.Περιγραφή βιοτόπων Όνομα κωδικού: Περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/EEC. Σημαντικότητα: HD I περιλαμβάνεται στ Παράρτημα I, HD I* - βιότοπος προτεραιότητας του Παραρτήματος I., σε περίπτωση που δεν είναι τύπος βιοτόπου του Παραρτήματος χρησιμοποιείται κατηγοριοποίηση EUNIS ή κατηγοριοποίηση "A Παλαιο-αρκτικοί Βιότοποι έκδοση1995 Αρ. τοποθεσιών: Αναφέρει τον αριθμό των διαφορετικών τοποθεσιών όπου συναντάται ο κάθε τύπος βιοτόπου. % του χώρου: Το ποσοστό του χώρου που καλύπτει ο βιότοπος. Για τους θαλάσσιους βιότοπους είναι το ποσοστό θαλάσσιας ΕΠΠΖ. Αρ. Κωδικός-Όνομα Σημαντικότητα Αριθμός τοποθεσιών 1 Περιοχή σε εκτάρια % του χώρου 1120 Λιβάδια Ποσειδώνιας(Posidonia beds) HD I* Σκόπελο HD I παραλιακές λιμνοθάλασσες HD I* Μονοετής βλάστηση μεταξύ των ορίων πλημμυρίδας και άπτωτης HD I Απόκρημνες βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο με ενδημικά Limonium spp. HD I Υποτυπώδεις κινούμενοι αμμόλοφοι HD I Θαμνώνες των παραλιών με Αγριοκυπάρισσο(juniper)us spp HD I* Θαμνώνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto- Lavenduletalia HD I Δενδρώδεις θαμνώνες με Αγριοκυπάρισσο(juniper)us spp. HD I Φρύγανα από Sarcopoterium spinosum HD I C2 Τρεχούμενα νερά επιφανείας EUNIS E 2. 6 Γεωργικώς βελτιωμένα χορτολιβάδια EUNIS

14 2.9 Χλωρίδα Τα σημαντικά ενδημικά είδη φυτών μέσα στη ΕΠΠΖ της Νοτίου Καρπασίας παρατίθενται παρακάτω. Για την λεπτομερή λίστα ων φυτών παρακαλώ ίδε Παράρτημα I. Είδη φυτών του Παραρτήματος II Μελισσάκι (*Ophrys kotschyi): Είναι ενδημικό είδος της Κύπρου. (Viney 1994). Είναι επίσης είδος προτεραιότητας του Παραρτήματος ΙΙ για τα είδη φυτών και συναντάται στην ΕΠΠΖ της Νοτίου Καρπασίας (Kreutz, 2004). Δεν κατεγράφη κατά την διάρκεια των επισκοπήσεων του έργου Natura Είναι απαραίτητο να γίνουν περαιτέρω λεπτομερείς επισκοπήσεις κατά την περίοδο του ανθίσματος. Ενδημικά είδη φυτών της Νοτίου Καρπασίας: Bosea cypria(βοζέα η κυπριακή): Είναι ενδημικό είδος της Κύπρου (Viney 1994). Έχει καταγραφεί μέσα σε βιότοπους από δενδρώδεις θαμνώνες Αγριοκυπάρισσου(juniper)us spp. και απειλείται από την βόσκηση. Onopordum cyprium( Ονόπορδον το Κυπριακό): Είναι ενδημικό της Κύπρου και είναι πολύ κοινό στην Νότιο Καρπασία. Teucrium micropodioides (Τεύκριο το μικροποδιοειδές): Είναι ενδημικό της Κύπρου (Viney 1994).και έχει καταγραφεί σε σχεδόν όλους τους βιότοπους. Είναι πολύ κοινό στην Νότια Καρπασία. Teucrium karpasiticum (Τευκριο της Καρπασίας): Είναι ενδημικό της βορείου Κύπρου και μικρο-ενδημικό της χερσονήσου της Καρπασίας. Πρόσφατα έχει περιγραφεί σαν νέο είδος για την επιστήμη. Έχει καταγραφεί για πρώτη φορά στην πιο μακρινή άκρη της χερσονήσου της Καρπασίας περίπου 4 χλμ βορειανατολικά του μοναστηριού του Αποστόλου Ανδρέα. Περαιτέρω έρευνες από τον Χατζηκυριάκου δείχνουν ότι συναντάται επίσης στην δυτική πλευρά του κόλπου Τσιρόννας(Ronnas) πάνω σε αμμόλοφους. Γενικά ο τύπος του βιότοπου του είναι: 2250 Αμμόλοφοι (juniper) λόχμες με (juniper)us phoenicea, 2260 Αμμόλοφοι με σκληρόφυλλους θάμνους, 5210 Δενδρώδεις θαμνώνες με Αγριοκυπάρισσο(juniper)us spp 5330 Thermo-Mediterranean and pre-desert scrub, 5420 Φρύγανα από Sarcopoterium spinosum (Hadjikyriakou and Hand, 2008). Κατεγράφη σε πολλές τοποθεσίες στην ΕΠΠΖ Νοτίου Καρπασίας κατά την διάρκεια αυτού του έργου. Πίνακας 2. Περιγραφή καταγραφέντων σημαντικών ειδών φυτών κατά την διάρκεια του έργου No Όνομα Σημαντι κότητα Ενδημι κότητα Αριθ. τοποθεσιων Πληθυσμός Τύπος βιότοπου Ακριβής διαχείριση 1 Bosea cypria (Βοζέα η κυπριακή) NI B 7 κοινός 5210, Onopordum cyprium (Ονόπορδον το κυπριακό) NI B 12 κοινός Teucrium micropodioides(τεύκριο το μικροποδιοειδές) NI B 31 κοινός 5210, Teucrium karpasiticum(τεύκριο της Καρπασίας NI A 4 Σπάνιος 5210,

15 Επεξηγήσεις του πίνακα 2: Όνομα: Το επιστημονικό όνομα των ειδών (εντός παρενθέσεως στα Ελληνικά εάν υπάρχει επίσης ένα τοπικό όνομα). Σημασία: HD ΙΙ - που περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙ, HD II* - είδη προτεραιότητας παραρτήματος ΙΙ, HD IV - που περιλαμβάνεται στο παράρτημα IV, HD Β - που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Β, Νι - εθνικά σημαντικά είδη Ενδημικότητα: Α: Τοπικό ενδημικό, Β: Ενδημικό στη Κύπρο, Γ: Ενδημικό της ανατολικής Μεσογείου Καμία τοποθεσία: Καθορισμένος αριθμός τοποθεσιών με τα είδη που συναντώνται. Πληθυσμός: Δηλώνει το μέγεθος του πληθυσμού και αξιολογεί τη σχετική αφθονία. Τύπος βιοτόπων: Δηλώνει τους κωδικούς των τύπων βιοτόπων όπου εμφανίζεται το είδος ι. Συγκεκριμένη διαχείριση: Μέτρα που διαφέρουν από την κανονική διαχείριση του βιότοπου Πανίδα Από τον κατάλογο των ειδών που είναι στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας για τους βιότοπους, βασικά η ΕΠΠΖ Νοτίου Καρπασίας περιέχει σημαντικές περιοχές για το φώλιασμα της θαλάσσιας χελώνας.. Δύο είδη θαλάσσιας χελώνας κάμνουν τις φωλιές τους στις παραλίες με αριθμό μέσα στην ΕΠΠΖ.Ο πίνακας 3 περιέχει τον ολικό αριθμό φωλιών που γίνονται σε κάθε περίοδο. Οι παραλίες μέσα στην ΕΠΠΖ(Godley & Broderick 1992) υποστηρίζουν ένα περιφερειακά σημαντικό αριθμό πράσινων χελώνων που φωλιάζουν εκεί(kasparek et al 2001), αλλά είναι λιγότερο σημαντικές όσον αφορά τους αριθμούς παρά οι χονδροκέφαλες χελώνες. Αν πάρουμε τον αριθμό των φωλιών που γίνονται σ αυτές τις παραλίες κάθε καλοκαίρι και τις διαιρέσουμε με ένα συντελεστή τρία ( μέσος όρος φωλιών ανά θηλυκιά) ισούται με περίπου 5-24 χονδροκέφαλες θηλυκιές χελώνες και πράσινες χελώνες που φωλιάζουν ετησίως. (MTCP reports , EPD Reports). Παγκοσμίως η χονδροκέφαλη χελώνα είναι ταξινομημένη ως είδος που κινδυνεύει με εξαφάνιση, στο κόκκινο κατάλογο IUCN (Ηilton-Taylor 2000). Μέχρι πρόσφατα η πράσινη χελώνα στη Μεσόγειο θεωρείτο ως υποσύνολο πληθυσμού και επομένως ταξινομήθηκε από το IUCN ως είδος αυστηρά απειλούμενο υπό εξαφάνιση. Αυτό εντούτοις, έχει αναταξινομηθεί ως απειλούμενο, επειδή θεωρήθηκε ότι δεν υπήρξαν αρκετά στοιχεία για να υποστηριχθεί η θέση της σαν υποσύνολο πληθυσμού. Κατά συνέπεια οι πράσινες χελώνες που βρίσκονται μέσα στη Μεσόγειο θεωρούνται, προς το παρόν ως ο ίδιος πληθυσμός με εκείνους που βρίσκονται σε ολόκληρο τον Ατλαντικό Ωκεανό. Και τα δύο είδη προστατεύονται επίσης στο πλαίσιο του Παραρτήματος ΙΙ της Συνθήκης της Βέρνης (1979). Επίσης από τον κατάλογο του παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας περί Βιοτόπων (πίνακας 3) είναι η αιγυπτιακή νυχτερίδα των φρούτων ( Egyptian Fruit Bat) (Rousettus aegiptiacus) και εξαιρετικά σπάνια η Ευρωπαϊκή φώκια.(mediterranean Monk Seal) (Monachus monachus). Επιπλέον στην ΕΠΠΖ της Καρπασίας υπάρχουν είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας για τα πουλιά. Κατοικείται και από τα δύο ενδημικά πουλιά της Κύπρου τον Τρυπομάζη (Cyprus Wheatear) (Oenanthe cypriaca) και την Σκαλυφούρτα (Cyprus Warbler) (Sylvia melanothorax) που πιθανώς φωλιάζουν σε μικρούς αριθμούς. Αυτή είναι κυρίως η περίπτωση με την Σκαλυφούρτα που προτιμά περιοχές ανοικτές με πυκνή βλάστηση και που περιλαμβάνουν είδη όπως την Calycotome villosa and Genista sphacelata μέσα στις οποίες τρέφονται ξεκουράζονται και φωλιάζουν. Άλλα είδη που παρατηρούνται κατά την διάρκεια είτε της ανοιξιάτικης είτε της φθινοπωρινής αποδημίας είναι ο Κοινός γερανοί (Grus grus) και το Βαλτοσιάχινο (Circus aeruginosus).κατάλογος με τα πουλιά του Παραρτήματος βρίσκεται στον Πίνακα 4. Εκτός από τις θαλάσσιες χελώνες στην περιοχή δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για άλλα είδη στην περιοχή. 15

16 Πίνακας 3. Ο ολικός αριθμός φωλιών της θαλάσσιας χελώνας που κατεγράφησαν σε παραλίες της ΕΠΠΖ Νότιας Καρπασίας. Τα χρόνια ελέχθησαν από το Τμήμα Προστασίας του Περιβάλλοντος. *Κατά την διάρκεια αυτού του χρόνου ελέχθησαν λιγότερες παραλίες παρά τα προηγούμενα χρόνια, γι αυτό ο ολικός αριθμός των φωλιών είναι μικρότερος από άλλα χρόνια. Year Green turtle Loggerhead turtle DoE DoE 2001 DoE DoE 2002 DoE DoE 2003 DoE DoE 2004 DoE DoE 2005 DoE DoE 2006 DoE DoE 2007 DoE DoE 2008*

17 Πίνακας 3. Περιλαμβάνει κατάλογο με είδη ζώων του Παραρτήματος ΙΙ της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τους βιότοπους (92/43/EEC) και της Οδηγίας για τα πουλιά (79/409/ECC)που κατεγράφησαν μέσα στα όρια της ΕΠΠΖ Νότιας Καρπασίας (Kuskor reports , pers obs) (*) Υποδηλεί ότι τα είδη είναι είδη προτεραιότητας υπό τους όρους της Οδηγίας για τους βιότοπους (92/43/EEC) No Όνομα Ζωολογικ ή ομάδα Σημαντικότ ητα Αριθμός τοποθεσ ιών Πληθυσμός Ακριβής διαχείριση 1 Ευρωπαική φώκια(monachu s monachus) M HD II* Εξαιρετικα σπάνια Καμιά ενόχληση 2 Χονδροκέφαλη( Caretta Caretta) R HD II* Καμιά ενόχληση στην περίοδο φωλιάσματος 3 Πράσινη χελώνα (Chelonia mydas) R HD II* Καμιά ενόχληση στην περίοδο φωλιάσματος 4 Αιγυπτιακή νυχτερίδα(rous ettus aegiptiacus) M HD II Κοινό Προστασία τροφής, τόπων αναπαραγωγής και κουρνιάσματος 5 Τρυπομάζης (Oenanthe cypriaca) B BD I Κοινό Προστασία βιότοπων φωλιάσματος 6 7 Σκαλυφούρτα(S ylvia melanothorax) Κράγκα (Coracius garrulus) B B BD I BD I Κοινό Κοινό Προστασία βιότοπων φωλιάσματος Migrant breeder 8 Θαλασσοκόρακ ας(phalacrocor ax aristotelis B BD I Κοινό Περαστικός μετανάστης desmarestii) 9 Βαλτοσιαχινο(Ci rcus aeruginosus) B BD I Κοινό Περαστικός μετανάστης 10 Ορνιθοσιάχινο (Circus Cyaneus) B BD I Κοινό Προστασία των υγρότοπων 11 Πελαγόμυχος (Calonectris diomedea) B BD I Σπάνιο Περαστικός μετανάστης 17

18 2.11 Ανθρώπινη χρήση μέσα και έξω από τον χώρο Διατήρηση της φύσης Οι δραστηριότητες για την προστασία της φύσης ήταν περιορισμένες σε προγράμματα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας στην περιοχή της ακτής μέσα στην ΕΠΠΖ Καρπασίας. Οι δραστηριότητες ξεκίνησαν από την Ομάδα Προστασίας των χελώνων (Society for the Protection of Turtles) (SPOT) και το πανεπιστήμιο της Γλασκώβης (Glasgow University) το 1992 και τα επόμενα χρόνια το Υπουργείο Τουρισμού και Περιβάλλοντος και μετά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων συνέχισαν τις προσπάθειες διατήρησης. (Kusetoğulları, 2007; Şenol, 2003). Παρετηρήθη επίσης ότι οι αριθμοί των φωλιών παρουσίαζαν αυξομείωση δια μέσου των χρόνων. (Kusetoğulları, 2007; Şenol, 2003; Şenol, 2001).Οι παραλίες στην περιοχή αξιολογούνται ανάμεσα στις πιο σημαντικές σε ολόκληρο το νησί. Επιπλέον υπάρχει μια μελέτη που έγινε από τον Cicek το 2008, η οποία δείχνει μια αξιολόγηση των κριτηρίων ενός σχεδίου διατήρησης γενικά όσον αφορά την προστασία των πληθυσμών της θαλάσσιας χελώνας και των βιότοπων όπου κάμνουν τις φωλιές τους Γεωργία Η γεωργία είναι η πιο σημαντική μεμονωμένη ασχολία σε ολόκληρη την χερσόνησο της Καρπασίας περιλαμβανομένης και της προστατευόμενης περιοχής. Όλες οι γεωργικές ασχολίες που υπάρχουν, παρατηρούνται επίσης σ αυτή την περιοχή.. Οι κάτοικοι έχουν εισόδημα από τις ελιές και τα χαρούπια που είναι φυτεμένα στα χωράφια τους, πάνω σε ετήσια βάση. Επιπλέον στα χωράφια καλλιεργούνται σιτάρι, κριθάρι και βρώμη. Στο παρελθόν υπήρχαν καλλιέργειες βασισμένες στο νερό ( και υπάρχουν ακόμα εκεί που υπάρχει διαθέσιμο νερό) αλλά, λόγω της έλλειψης νερού αυτού του είδους οι καλλιέργειες αντικαταστάθηκαν με καλλιέργειες δημητριακών αφού χρειάζονται λιγότερο πότισμα. Επιπλέον υπάρχει ένα φυτώριο στην περιοχή. Δεύτερη μετά την γεωργία ασχολία, είναι η διατήρηση και το μεγάλωμα ζώων.(πρόβατα, αίγες, βοοειδή κτλ). Οι Τουρκοκύπριοι μεγάλωναν πρόβατα και ο πληθυσμός τους είναι περίπου 15 20,000. Υπάρχουν επίσης περίπου 3000 αίγες στην περιοχή. Επιπλέον υπάρχουν βοοειδή στην περιοχή αλλά αυτή η ασχολία έχασε την οικονομική της σκοπιμότητα και στο παρόν στάδιο ο αριθμός τους έχει μειωθεί σε μόνο 300 αγελάδες. Βάσει πληροφοριών από τους ντόπιους, στο παρελθόν λόγω της ύπαρξης περισσοτέρων αποθεμάτων νερού, υπήρχε δυνατότητα για καλλιέργειες βασισμένες στο νερό όπως τομάτες, πιπέρια και μελιτζάνες κτλ. Παρόλα ταύτα, σήμερα αυτές οι ασχολίες διεξάγονται μόνο μέσα σε κήπους και χωράφια πολύ κοντά στα πηγάδια. Η παραγωγή καταναλίσκεται από τον παραγωγό και το πλεόνασμα πωλείται. Ακόμα μια πηγή εισοδήματος για τους ντόπιους είναι οι χαρουπιές και οι ελιές. Τα χαρούπια συλλέγονται μια φορά τον χρόνο. Βάσει συνεντεύξεων με ντόπιους, υπάρχουν περίπου χαρουπιές ανά στρέμμα σε μια περιοχή που καλύπτει περίπου στρέμματα. Οι ίδιοι αριθμοί ισχύουν για τις ελιές. Υπάρχουν δέντρα ανά στρέμμα και υπάρχουν περίπου στρέμματα γης Δασονομία Ένα σημαντικό μέρος της περιοχής είναι δασική και ελέγχεται από το Τμήμα Δασών. Περιοχές που δεν επηρεάστηκαν από γεωργικές ασχολίες, βασικά περιέχουν είδη Pinus and θάμνους όπως το Αγριοκυπάρισσο(juniper), και είναι μια ένδειξη για τον αρχικό τύπο της βλάστησης της περιοχής. Επιπλέον είναι γνωστό ότι το Τμήμα Δασών έχει προβεί σε αναδάσωση σε διάφορα μέρη της περιοχής. Οι περισσότερες από αυτές τις φυτείες αποτελούνται από Pinus, Acacia and Eucalyptus species. 18

19 Αναψυχή και τουρισμός Αντίθετα με την προστατευόμενη περιοχή της Καρπασίας δεν υπάρχουν ασχολίες σχετικά με τον τουρισμό. Υπαρχουν όμως μόνο μερικοί λάτρεις της φύσης που θέλουν να εξερευνούν την περιοχή επί ημερήσιας βάσης. Αυτό περιλαμβάνει περιπάτους στην φύση, μικρής κλίμακας περπάτημα σε ανώμαλο έδαφος και παρακολούθηση πουλιών Κυνήγι και ψάρεμα Το κυνήγι ειδών που επιτρέπεται κατά την επίσημη κυνηγετική περίοδο, γίνεται μέσα στην προστατευόμενη περιοχή. Εντούτοις λέγεται ότι οι ντόπιοι κυνηγούν και εκτός κυνηγετικής περιόδου. Επιπλέον μικρής έκτασης ψάρεμα με καλάμι γίνεται από βράχους στα όρια των παραλιών αλλά μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός ανθρώπων πηγαίνουν στην προστατευόμενη περιοχή για ψάρεμα με καλάμι. Υπάρχει ένας μικρός αριθμός από ημιεπαγγελματίες ψαράδες στην περιοχή που χρησιμοποιούν περιστασιακά τις παραλίες για την τοποθέτηση των διχτύων τους και για καταφύγιο. Βάσει των μελετών επί του εδάφους, υπάρχουν 19 επαγγελματίες ψαράδες στο χωριό Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz). Επιπλέον υπάρχουν 58 από την Γιαλούσα (Yeni Erenkoy), 4 από το Πλατάνισσο (Balalan), 2 από την Νέτα (Taslica), και 26 από την Κώμα του Γιαλού (Kumyali) που συχνάζουν στα νερά γύρω από τις ΕΠΠΖ της Καρπασίας και της Νότιας Καρπασίας. Αυτοί οι ψαράδες συνήθως ψαρεύουν στη βόρεια περιοχή αλλά σε κάποιες περιπτώσεις διαλέγουν να ψαρεύουν στις νότιες ακτές Εξαγωγή υλικών Περιστασιακή εξαγωγή άμμου έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν κατά την διάρκεια ελέγχου επί του εδάφους αν και αυτό απαγορεύεται από την νομοθεσία Χρήση του νερού Λόγω της μη ύπαρξης οικισμών στην περιοχή δεν υπάρχει υποδομή για αγωγό παροχής νερού στην περιοχή( Νότια Καρπασία). Οι παρούσες γεωργικές και κτηνοτροφικές ασχολίες διενεργούνται με την χρήση νερού από πηγάδια, υπάρχοντα ρυάκια και άλλες φυσικές πηγές. Το νερό από πηγάδια κατά μήκος της ακτής είναι ελαφρά αλμυρό. Οι γειτονικές παραλίες αποδεικνύεται ότι δημιουργήθηκαν από ενεργά ποτάμια και ρυάκια. Αυτές οι κοίτες των ποταμών που είναι μερικώς ενεργά κατά την διάρκεια του χειμώνα είναι ορατά λόγω της μεγάλης ποικιλίας φυτών που υποστηρίζουν. Υπαρχουν επίσης πηγάδια που χρονολογούνται από το Μεταλλεία και Λατόμευση Ίδε μέρος εξαγωγή υλικών Στρατιωτική παρουσία Δεν υπάρχει στρατιωτική παρουσία στην περιοχή Εκπαίδευση, παρουσίαση και έρευνα Δεν έχει γίνει οποιαδήποτε ενέργεια για εκπαίδευση στην περιοχή. Παρουσιάσεις και έρευνα που έχουν άμεση σχέση με την περιοχή είναι σαν αποτέλεσμα του προγράμματος προστασίας της χελώνας Άλλες χρήσεις Δεν υπάρχουν άλλες χρήσεις στην περιοχή άξιες αναφοράς. 19

20 2.12 Οικονομικές πτυχές και πληθυσμοί Στην περιοχή γενικά συχνάζουν οι κάτοικοι του Ριζοκαρπάσου (Dipkarpaz) και της Γαληνόπορνης (Kaleburnu). Ως εκ τούτου τα δεδομένα έχουν βασιστεί πάνω στα δικά τους οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα. Βάσει της καταμέτρησης πληθυσμού το 2006, στο Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz) υπάρχουν 1935 μόνιμοι κάτοικοι στο χωριό 968 άνδρες/ 967 γυναίκες (State Planning Organisation, 2008). Βάσει μελέτης στον τομέα υπάρχουν 150 Ελληνοκύπριοι που ζουν στο Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz). (Pers comm. Ριζοκάρπασο (Dipkarpaz) Municipality Office 2009). Στην Γαληνόπορνη(Kaleburnu) η καταγραφή πληθυσμού δείχνει ότι υπάρχουν 351(157 άνδρες/194 γυναίκες) μόνιμους κατοίκους. (State Planning Organisation, 2008).Βάσει μελετών υπάρχουν 444 νοικοκυριά στο Ριζοκάρπασο και 126 στην Γαληνόπορνη. (State Planning Organization, 2008). Τα επίπεδα απασχόλησης και ανεργίας είναι σε επαρχιακό επίπεδο. Βάσει στατιστικών του 2007 το ποσοστό ανεργίας για όλο τον πληθυσμό είναι 13.3 %t και βάσει του νεαρού πληθυσμού είναι 28.8 %. Βάσει συνεντεύξεων που έγιναν με το προσωπικό του δημαρχείου, 25% του πληθυσμού εργάζεται σαν δημόσιοι υπάλληλοι. Συμπληρωματικά, εκείνοι ου δεν μετακινήθηκαν προς τις αστικές περιοχές εργάζονται είτε στις οικογενειακές επιχειρήσεις ή σαν δημόσιοι υπάλληλοι. Η κατηγοριοποίηση για τις οικογενειακές επιχειρήσεις δεν βασίζεται σε μόνο μία ασχολία. Αντίθετα, μια οικογένεια μπορεί να κερδίζει το εισόδημα της από την γεωργία, κτηνοτροφία, ή την διαχείριση μανάβικου ή μικρού ξενοδοχείου B&B Από συνεντεύξεις που έγιναν με τον ντόπιο πληθυσμό, η συνοπτική άποψη είναι ότι οποιαδήποτε επένδυση γίνει στην περιοχή θα αύξηση το βιοτικό επίπεδο του ντόπιου πληθυσμού. Αυτές πι επενδύσεις περιλαμβάνουν μεγάλα ξενοδοχεία, εγκαταστάσεις πανεπιστημίων κτλ. Μερικοί άνθρωποι στην περιοχή έχουν βρει δουλειά στην περιοχή της Bafra Tourism Investment και έχουν συνειδητοποιήσει ότι τα κέρδη από μεγάλα ξενοδοχεία δεν είναι τόσο μεγάλα όσον υπολόγιζαν στη αρχή. Επιπλέον ο οικολογικός τουρισμός (παρόλο ότι δεν εφαρμόζεται απολύτως στην περιοχή και ζημιώνει σε μικρή κλίμακα την φύση, και ως εκ τούτου και η ονομασία αυτών των δραστηριοτήτων), τυγχάνουν μεγάλης υποστήριξης από μερικούς και ως εκ τούτου στηρίζουν το να γίνουν τουριστικές επενδύσεις δίχως να παθαίνει ζημιά το περιβάλλον ή η φυσική ομορφιά της περιοχής. Παρά ταύτα μερικοί από τους κατοίκους εξακολουθούν να είναι προβληματισμένοι με αυτή την ιδέα. Επιπλέον, δεν υπήρξε οποιαδήποτε ενέργεια για διαχείριση φυσικών πόρων ή, μέχρι πρόσφατα, δεν έχουν γίνει οποιεσδήποτε εκστρατείες διαφώτισης σχετικά με τον οικολογικό/αγροτουρισμό Προηγούμενη χρήση της γης από τον άνθρωπο Το μεγαλύτερο ποσοστό της χρήσης της γης από τον άνθρωπο ήταν είτε για γεωργικούς είτε για κτηνοτροφικούς σκοπούς ή για δασονομικούς σκοπούς παρόμοιους με εκείνους που αναφέρθηκαν στις παραγράφους και Στο παρελθόν, υπήρχαν κάποιες αφαιρέσεις άμμου από τις παραλίες ή τους αμμόλοφους για να χρησιμοποιηθεί για την τοπική βιομηχανία κατασκευών/κατασκευής κτηρίων. Αυτή η πρακτική δεν έχει εγκαταλειφθεί εντελώς αλλά έχει περιοριστεί. d Πολιτιστική κληρονομιά Όσον αφορά την πολιτιστική κληρονομιά, παρόλο ότι γεωγραφικά δεν βρίσκεται μέσα στη προστατευόμενη περιοχή ο Λόφος του Βασιλιά (King s Hill) είναι ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος. Αυτή η τοποθεσία βρίσκεται κοντά στην Γαληνόπορνη(Kaleburnu και μια ομάδα από το χωριό έχει αρχίσει εργασίες για την δημιουργία μουσείου στο κέντρο του χωριού. Επιπλέον, βάσει μιας πρόσφατης μελέτης έχουν προκύψει στοιχεία ότι υπάρχουν και άλλοι οικισμοί στη περιοχή. Αυτοί οι οικισμοί και το μουσείο θα αυξήσουν το τουριστικό ρεύμα στη περιοχή. 20

21 III. Αξιολόγηση και στόχοι 3.1 Οικολογικά κριτήρια Αξιολόγηση βιοτόπων Το πρώτο βήμα στην αξιολόγηση των βιοτόπων είναι η προετοιμασία του χάρτη βιοτόπων, η οποία είναι βάση για όλα τα άλλα βήματα στην αξιολόγηση των βιοτόπων. Η κατάσταση στον τομέα είναι ότι πρέπει να εξετάσουμε βιότοπους με δομή σαν μωσαϊκό μέσα σε συγκεκριμένες τοποθεσίες. Για την απλοποίηση και την απεικόνιση αναλύσαμε τη δομή βιοτόπων και επιλέξαμε μόνο τους κυρίαρχους και δευτερεύοντες τύπου βιότοπους που εμφανίζονται σε μια ιδιαίτερη τοποθεσία για την συνοπτική απεικόνιση τους στον χάρτη (Σχ. 4). Η αξιολόγηση των βιοτόπων είναι βασισμένη στα κριτήρια που παρουσιάζονται στην τυποποιημένη μορφή στοιχείων για τους βιότοπους. Για κάθε βιότοπο αυτά τα κριτήρια είναι: σχετική περιοχή επιφάνειας, αντιπροσωπευτικότητα και κατάσταση συντήρησης (βαθμός συντήρησης, της δομής, των λειτουργιών και της δυνατότητας αποκατάστασης). Οι τιμές για συγκεκριμένους τύπους βιοτόπων παρουσιάζονται σε κάθε πίνακα. Για να υπολογίσουμε την σπουδαιότητα του κάθε είδους βιότοπου σε κάθε τοποθεσία(πολύγωνο), υπολογίζουμε τιμή της σπουδαιότητας του βιότοπου (HI) HI = C * (R + CS) C ποσοστό κάλυψης της περιοχής από τον βιότοπο R αντιπροσωπευτικότητα του τύπου του βιότοπου (τιμές 4 1) CS κατάσταση συντήρησης του τύπου βιοτόπου (τιμές 3 1) Γενική αξιολόγηση της περιοχής βασισμένης στις συνοπτικές τιμές για τους συγκεκριμένους τύπους βιοτόπων που εμφανίζονται στις τοποθεσίες (πολύγωνα) - δείκτης σπουδαιότητας τοποθεσίας (ILI) χρησιμοποιήσαμε μετά από τον τύπο: ILI= C i *(R i + CS i ) C i - κάλυψη του βιότοπου στα ποσοστά της περιοχής locali R i - αντιπροσωπευτικότητα του τύπου βιοτόπων (τιμές 4-1) CS i - θέση συντήρησης του τύπου βιοτόπων (τιμές 3-1) Η μέγιστη τιμή είναι 700 και η ελάχιστη 2 βαθμοί. Το φάσμα των τιμών μπορεί να χωριστεί σε πέντε κατηγορίες σπουδαιότητας βιοτόπων: πολύ χαμηλά χαμηλά μέσος όρος υψηλά πολύ υψηλά Η αξιολόγηση παρουσιάζεται στον χάρτη 5. Ο χάρτης είναι μια από τις σημαντικότερες πληροφορίες για τη σκιαγράφηση των ζωνών στην ΕΠΠΖ. Η ΕΠΠΖ Καρπασίας αποτελείται από 219 ξεχωριστά πολύγωνα. 21

22 Η αξιολόγηση των θαλασσίων και παράκτιων βιοτόπων βασίστηκε σε δύο μεθοδολογικές προσεγγίσεις Semi-automated estimated depth mapping of shallow marine environments using multi-spectral imagery (details see in Smith, F. 2009) ημιαυτόματη κατ' εκτίμηση χαρτογράφηση βάθους των ρηχών θαλασσίων περιβαλλόντων χρησιμοποιώντας μέσα όπως την πολυφασματική απεικόνιση και. την έρευνα χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό τεχνικής απογραφής μέσα στο νερό, δηλ. κολύμβηση με αναπνευστήρα επιφάνειας και συσκευής κατάδυσης (details see Witt, M. 2009). Ο χάρτης κατανομής των παράκτιων και θαλάσσιων βιοτόπων είναι ένα αποτέλεσμα ενός συνδυασμού αυτών των δύο προσεγγίσεων (Σχ. 3). 22

23 1150* Παράκτιες λιμνοθάλασσες Πίνακας 5a. Αξιολόγηση του βιότοπου 1210 βασισμένου στη σχετική επιφάνεια περιοχής (C), την αντιπροσωπευτικότητα (C) και τη θέση συντήρησης (CS), αριθμοί - αριθμητικές τιμές για τις κατηγορίες, - HI σπουδαιότητα βιότοπου. locname C R R_num CS CS_num IHI Sk8 5 σπουδαίος 2 έξοχος 3 25 Sk17 2 σπουδαίος 2 έξοχος 3 10 Sk22 2 σπουδαίος 2 έξοχος 3 10 Sk27 2 σπουδαίος 2 έξοχος 3 10 Sk32 2 σπουδαίος 2 έξοχος 3 10 Sk35 2 σπουδαίος 2 έξοχος 3 10 Sk36 2 σπουδαίος 2 έξοχος Ετήσια βλάστηση μεταξύ άμπωτης και πλημμυρίδας Πίνακας 5b. Αξιολόγηση του βιότοπου 1210 βασισμένου στη σχετική επιφάνεια περιοχής (C), την αντιπροσωπευτικότητα (C) και τη θέση συντήρησης (CS), αριθμοί - αριθμητικές τιμές για τις κατηγορίες, - HI σπουδαιότητα βιότοπου. locname C R R_num CS CS_num IHI Sk17 10 καλός 3 Έξοχος 3 60 Sk22 10 καλός 3 Έξοχος 3 60 Sk30 10 καλός 3 Έξοχος 3 60 Sk31 10 καλός 3 Έξοχος 3 60 Sk33 10 καλός 3 Έξοχος 3 60 Sk10 5 καλός 3 Έξοχος 3 30 Sk27 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk32 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk35 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk36 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk7 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk9 5 καλός 3 έξοχος

24 1240 Απόκρημνες βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο με ενδημικά Limonium spp. Πίνακας 5c. Αξιολόγηση του βιότοπου 1210 βασισμένου στη σχετική επιφάνεια περιοχής (C), την αντιπροσωπευτικότητα (C) και τη θέση συντήρησης (CS), αριθμοί - αριθμητικές τιμές για τις κατηγορίες, - HI σπουδαιότητα βιότοπου. locname C R R_num CS CS_num IHI Sk1 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk10 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk3 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk30 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk31 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk33 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk4 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk7 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk9 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk2 5 καλός 3 καλός 2 25 Sk5 5 καλός 3 καλός 2 25 Sk24 4 καλός 3 έξοχος 3 24 Sk29 4 καλός 3 έξοχος 3 24 Sk1 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk10 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk3 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk30 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk31 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk33 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk4 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk7 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk9 5 καλός 3 έξοχος 3 30 Sk2 5 καλός 3 καλός 2 25 Sk5 5 καλός 3 καλός 2 25 Sk24 4 καλός 3 έξοχος 3 24 Sk29 4 καλός 3 έξοχος