ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Κωνσταντίνος Σάρρας, Ειδ/νος Παθολογίας Γ.Ν.Κοζάνης

Transcript

1 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Κωνσταντίνος Σάρρας, Ειδ/νος Παθολογίας Γ.Ν.Κοζάνης

2 ΟΡΙΣΜΟΣ Ως καρκίνος του πνεύμονα αναφέρεται μια ομάδα νεοπλασιών των οποίων η καταβολή εδράζεται στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα,δηλαδή προέρχεται από τους ιστούς της τραχείας,των βρόγχων,των βρογχιολίων και του αναπνευστικού παρεγχύματος.

3 ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

4 ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΗ Παγκοσμίως: 1.6 εκατομμύρια νέα περιστατικά και 1,4 εκατομμύρια νέοι θάνατοι ΗΠΑ : νέα περιστατικά και θάνατοι

5 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ GLOBOCAN,2008

6 ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Women&and&Lung&Cancer:&What&is&New? SeminThoracicSurg25:87 94&,2013

7 ΕΥΡΩΠΗ 2011/GLOBOCAN,IARC,2010 Cancer'Research'UK,

8 ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Αυξημένη θνησιμότητα και για τα δύο φύλα στην Κίνα, Ισραήλ, Νότια Κόρέα, Ρουμανία Αυξημένη θνησιμότητα για τις γυναίκες και μειωμένη θνησιμότητα για τους άνδρες στην Αυστραλία, Γαλλία, Ελλάδα,Γερμανία,Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Νέα Ισλανδία, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία Μειωμένη θνησιμότητα και για τα δύο φύλα σε Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσσία, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη Μειωμένη θνησιμότητα στους άνδρες και

9 ΠΟΣΟΣΤΑ ΠΕΝΤΑΕΤΟΥΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΗΠΑ : 15.6% Κίνα, Ευρώπη και αναπτυγμένες χώρες: 8.9% Lung%Cancer:%Epidemiology,%Etiology,%and%Prevention Dela%Cruz%et%al.%Clin%Chest%Med.%2011%December%;%32(4)

10 ΕΛΛΑΔΑ Συνολικά, καταγράφηκαν κρούσματα, ποσοστό 18% επί του συνόλου των κρουσμάτων όλων των μορφών καρκίνου στο σύνολο του πληθυσμού. Παράλληλα, καταγράφηκαν θάνατοι εξαιτίας του καρκίνου του πνεύμονα, ποσοστό 23,5% επί του συνόλου των θανάτων εξαιτίας του καρκίνου. GLOBOCAN,2008

11 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ 5% σε ηλικία % σε ηλικία % σε ηλικία % σε ηλικίες >65 ετών J"Thorac"Oncol."Volume"3,"Number"8,"August 2008

12 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

13 ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ Την τελευταία 15ετια έχει παρατηρηθεί στροφή του ιστολογικού τύπου από επιδερμοειδές σε αδενοκαρκίνωμα Αιτίες 1. Τροποποίηση παρασκευής των τσιγάρων 2. Ποσοστό εμφάνισης του εκάστοτε ιστολογικού τύπου καρκίνου ανάλογα με την διάρκεια καπνίσματος 3. Ποσοστό εμφάνισης καρκίνου μετά την διακοπή καπνίσματος 4. Περιβαλλοντικοί παράγοντες

14 ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Επιδημιολογικά στοιχεία με βάση βρογχοσκοπικά ευρήματα από το Γ.Ν.Παπανικολάου 10ετίες: και Epidemiologic+trends+in+lung+cancer+over+two+decades+in+Northern+Greece: an+analysis+of+bronchoscopic+data T.+Kontakiotis+et+al.,+Monaldi+Arch+Chest+Dis+2009;+71:+4,+147K152

15 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΦΥΛΟ Epidemiologic+trends+in+lung+cancer+over+two+decades+in+Northern+Greece: an+analysis+of+bronchoscopic+data T.+Kontakiotis+et+al.,+Monaldi+Arch+Chest+Dis+2009;+71:+4,+147K152

16 ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ Epidemiologic+trends+in+lung+cancer+over+two+decades+in+Northern+Greece: an+analysis+of+bronchoscopic+data T.+Kontakiotis+et+al.,+Monaldi+Arch+Chest+Dis+2009;+71:+4,+147K152

17 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ Epidemiologic+trends+in+lung+cancer+over+two+decades+in+Northern+Greece: an+analysis+of+bronchoscopic+data T.+Kontakiotis+et+al.,+Monaldi+Arch+Chest+Dis+2009;+71:+4,+147K152

18 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ ΔΕΞΙΟΣ ΑΝΩ ΛΟΒΟΣ:Η πιο συχνή θέση και στα δύο φύλα και στις δυο 10ετίες Μείωση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου κατά τη 2η 10ετία στον RMB και LMΒ Epidemiologic+trends+in+lung+cancer+over+two+decades+in+Northern+Greece: an+analysis+of+bronchoscopic+data

19 ΚΑΠΝΙΣΜΑ 1/5 καπνιστές θα αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα Οι καπνιστές έχουν 10 εως 30 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα από ότι οι μη καπνιστές Η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα είναι ανάλογη με την ποσότητα κατανάλωσης καπνού 20 % όλων των θανάτων από καρκίνο θα μπορούσε να αποφευχθεί με την εξάλειψη

20 ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σήμερα η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό καπνιστών, όχι μόνο μεταξύ των μελών της ΕΕ, αλλά και μεταξύ όλων των μελών του ΟΟΣΑ.(ΟΟΣΑ,2011) Ο επιπολασμός του καπνίσματος για το 2012 υπολογίστηκε στο 41%-45% στους ανδρες και 38%στις γυναικες. (Filippidis FT et al.,2012) Σύμφωνα με τον WHO η θνησιμότητα που οφείλεται στο κάπνισμα στην Ελλάδα αγγίζει το 19,3%. Η Ελλάδα παρουσιάζει την υψηλότερη

21 ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Το κάπνισμα πούρου ή πίπας σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. 5.1 φορές μεγαλύτερος σχετικός κίνδυνος για όσους καπνίζουν πούρα σε σχέση με μη καπνιστές 5 πούρα/ημέρα=1 πακέτο τσιγάρα/ημέρα Lung%Cancer:%Epidemiology,%Etiology,%and%Prevention

22 ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Το παθητικό κάπνισμα μπορεί να συμβάλλει στον καρκίνο του πνεύμονα με μια δοσοεξαρτώμενη σχέση μεταξύ του βαθμού της έκθεσης στον καπνό και του σχετικού κινδύνου εμφάνισης. >17% καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνίζοντες αποδίδεται στο παθητικό κάπνισμα κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. 24% κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνίζοντες που συζούν με καπνιστή.

23 80% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα είναι καπνιστές και το 20% των καπνιστών θα εμφανίσουν καρκίνο του πνεύμονα.

24 ΑΙΤΙΑ Γενετικά αίτια Παθήσεις των πνευμόνων (ΧΑΠ,αποφρακτικές πνευμονοπάθειες, πνευμονική ίνωση) Λοιμώξεις Διατροφή Βιομάζα και καύση ξύλων Ατμοσφαιρική ρύπανση Επαγγελματικά καρκινογόνα (αρσενικό, άσβεστος, βηρύλλιο, κάδμιο, χλωρομέθυλοαιθέρες, χρώμιο, νικέλιο, ραδόνιο, διοξείδιο του πυριτίου, χλωριούχο βινύλιο)

25 ΡΑΔΟΝΙΟ ) Εργάτες ανθρακορυχείων Γερμανία,εργάτες ορυχείων ουρανίου εμφανίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα,ειδικά 15 με 24 χρόνια μετά την έκθεση και ειδικά σε ανθρακορύχους <55 ετών. 11 cohort μελέτες, 40%)των)θανάτων)από καρκίνο)του)πνεύμονα)σε)ανθρακορύχους)που εκτέθησαν)σε)ραδόνιο)οφείλεται)σε)αυτό. Ωστόσο,σημειώνεται)ότι)10%)όλων)των)θανάτων του)κπ)πιθανώς)οφείλεται)σε)ενδοοικιακή)έκθεση

26 ΡΑΔΟΝΙΟ

27 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΚΑΙ HIV Μείωση κατά 3φορές του κινδύνου εμφάνισης του σαρκώματος Kaposi'και'του non/hodgkin'λεμφώματος. Αύξηση'κατά'3'φορές'του'κινδύνου'εμφάνισης καρκίνων'μη'σχετιζόμενων'με'το'aids'(nadcs). Οι'NADCs'αποτελούν'το'50%'των'καρκίνων,με'πιο συχνό'τον'καρκίνο'του'πνεύμονα. 50/75%'αδενοκαρκίνωμα,'επιδερμοειδές, μικροκυτταρικό Διάγνωση κυρίως σε προχωρημένο στάδιο. Χειρότερη πρόγνωση.

28 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ