Ενότητα Εργασίας 7 Αποτίμηση αποτελεσμάτων έργου - Συμπεράσματα - Προτάσεις

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ενότητα Εργασίας 7 Αποτίμηση αποτελεσμάτων έργου - Συμπεράσματα - Προτάσεις"

Transcript

1 Χρηματοδοτούμενο Έργο του Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Π.Θ. στα πλαίσια της πράξης «ΑΡΙΣΤΕΙΑ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και Εθνικούς Πόρους Κωδικός Έργου Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας: 1522 Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets Μεγάλης Κλίμακας Ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας Ενότητα Εργασίας 7 Αποτίμηση αποτελεσμάτων έργου - Συμπεράσματα - Προτάσεις Παραδοτέο 7.1 Αξιολόγηση του υλοποιηθέντος έργου και αναλυτική περιγραφή των Θεσσαλονίκη, Αύγουστος 2015 Έκδοση 1.0

2 Ερευνητική Ομάδα Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΠΘ Αναστάσιος Μπακιρτζής, Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχ/κών & Μηχ/κών Υπολογιστών ΑΠΘ Παντελής Μπίσκας, Επίκ. Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχ/κών & Μηχ/κών Υπολογιστών ΑΠΘ Μηνάς Αλεξιάδης, Λέκτορας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχ/κών & Μηχ/κών Υπολογιστών ΑΠΘ Χρήστος Σίμογλου, Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΑΠΘ Δημήτριος Χατζηγιάννης, Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΑΠΘ Στυλιανός Βαγρόπουλος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΑΠΘ, Υπ. Διδάκτορας Ευάγγελος Καρδάκος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΑΠΘ, Υπ. Διδάκτορας Εμμανουήλ Μπακιρτζής, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΑΠΘ, Υπ. Διδάκτορας i

3 Πίνακας Περιεχομένων Περίληψη Εισαγωγή Αναλυτική παρουσίαση αποτελεσμάτων έργου Πρόβλεψη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ Μεθοδολογία δημιουργίας σεναρίων Δημιουργία σεναρίων έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ Δημιουργία σεναρίων διαθεσιμότητας μονάδων παραγωγής Δημιουργία σεναρίων φορτίου Συστήματος Μοντελοποίηση και ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας Ενοποιημένο μοντέλο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης ΣΗΕ υπό αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ Προσδιορισμός απαιτήσεων εφεδρειών Συστήματος Ανάλυση βάσει σεναρίων της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας υπό μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ Υπολογισμός της εγγυημένης ισχύος μονάδων ΑΠΕ Βέλτιστη συμμετοχή ηλεκτρικών αυτοκινήτων και εικονικών σταθμών παραγωγής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Βέλτιστη συμμετοχή ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Βέλτιστη συμμετοχή εικονικών σταθμών παραγωγής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων και ενέργειες δημοσιότητας Διδακτορικές Διατριβές Δημοσιεύσεις Ανακοινώσεις Δικτυακός τόπος Κοινωνικά δίκτυα Ημερίδα παρουσίασης ερευνητικών αποτελεσμάτων του έργου Λοιπές ενέργειες δημοσιότητας Προβλήματα κατά τη διεξαγωγή του έργου Συμπεράσματα Παράρτημα ii

4 Περίληψη To ερευνητικό έργο "Μεγάλης Κλίμακας Ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας" (Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets, ακρωνύμιο "LaRInEM") ξεκίνησε στις 27 Σεπτεμβρίου 2012 με την υπογραφή της σχετικής απόφασης χρηματοδότησης από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ). Η διάρκεια του ερευνητικού έργου ορίστηκε στους τριάντα έξι (36) μήνες. Κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα η ερευνητική ομάδα επικεντρώθηκε στην ομαλή διεξαγωγή του έργου και την επιτυχή ολοκλήρωση και υποβολή των σχετικών παραδοτέων, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Τεχνικού Παραρτήματος του έργου. Στόχος της παρούσας τεχνικής αναφοράς είναι η συνοπτική περιγραφή της ερευνητικής δραστηριότητας στους διάφορους άξονες, η καταγραφή των βασικών αποτελεσμάτων και και η τελική αξιολόγηση του έργου. Το περιεχόμενο της παρούσας τεχνικής αναφοράς οργανώνεται ως εξής: Στο Κεφάλαιο 1 γίνεται μία σύντομη εισαγωγή σχετικά με την πραγματοποιηθείσα εξέλιξη του έργου και αναφέρεται επιγραμματικά η δομή και το περιεχόμενο των επομένων κεφαλαίων. Στο Κεφάλαιο 2 γίνεται αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων του έργου. Στο πλαίσιο αυτό σημειώνεται ότι η ερευνητική δραστηριότητα επικεντρώθηκε σε τέσσερις κύριους άξονες, ήτοι: α) πρόβλεψη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), β) μεθοδολογία δημιουργίας σεναρίων για τις τυχαίες παραμέτρους της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γ) μοντελοποίηση και ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και δ) συμμετοχή ηλεκτρικών αυτοκινήτων (Electric Vehicles, EVs) και εικονικών σταθμών παραγωγής (Virtual Power Plants, VPPs) στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Για κάθε έναν από τους παραπάνω άξονες, παρουσιάζεται το γενικότερο πλαίσιο ερευνητικής δραστηριότητας, τα βασικά αποτελέσματα και συμπεράσματα ανά άξονα ή ερευνητικό αντικείμενο και πιθανές κατευθύνσεις περαιτέρω έρευνας. Σημειώνεται ότι σχεδόν όλα τα μοντέλα και εργαλεία που αναπτύχθηκαν στα πλαίσια του παρόντος έργου εφαρμόστηκαν στο ελληνικό διασυνδεδεμένο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Στο Κεφάλαιο 3 περιγράφεται λεπτομερώς η δραστηριότητα της ερευνητικής ομάδας αναφορικά με τις ενέργειες δημοσιότητας και διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων, καθώς και τα μετρήσιμα αποτελέσματα του έργου. Συνοπτικά αναφέρεται ότι κατά τη διάρκεια του Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 1

5 ερευνητικού έργου εκπονήθηκαν παράλληλα τέσσερις (4) διδακτορικές διατριβές από μέλη της ερευνητικής ομάδας σε αντικείμενα που βρίσκονται σε άμεση συνάφεια με το αντικείμενο του παρόντος έργου, δημοσιεύτηκαν α) έξι (6) πρωτότυπες εργασίες σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές, β) εννέα (9) ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν (ή πρόκειται να παρουσιαστούν) σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια, και γ) πέντε (5) τεχνικές αναφορές ως παραδοτέα των διαφόρων Ενοτήτων Εργασίας του έργου. Επίσης, αναπτύχθηκε δικτυακός τόπος ( στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, όπου μπορούν να αναζητηθούν πληροφορίες και κείμενα σχετικά με το αντικείμενο του έργου, την ερευνητική ομάδα, τα παραδοτέα και τις δημοσιεύσεις του έργου, καθώς και φωτογραφικό υλικό από τις εκδηλώσεις δημοσιότητας και διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Παράλληλα με το δικτυακό τόπο, η ερευνητική ομάδα δημοσιοποιούσε τις δράσεις και τα αποτελέσματα του έργου μέσω ενεργών λογαριασμών που διαχειρίζεται σε δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, LinkedIn). Στο ίδιο πλαίσιο των ενεργειών δημοσιότητας και διάχυσης, η ερευνητική ομάδα διοργάνωσε ανοικτή ημερίδα στο τέλος του έργου, όπου συμμετείχαν περισσότερα από 90 άτομα από διάφορους φορείς (προπτυχιακοί φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, μέλη ΔΕΠ, κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, σύμβουλοι επιχειρήσεων, κ.α.). Στην ημερίδα έγινε αναλυτική παρουσίαση των ερευνητικών αποτελεσμάτων του έργου καθώς και παρουσίαση από θεσμικούς φορείς (ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ, ΛΑΓΗΕ, ΚΑΠΕ) των τρεχουσών και μελλοντικών εξελίξεων στους τομείς της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και των ΑΠΕ. Τέλος, κατά τη διάρκεια του έργου, η ερευνητική ομάδα διοργάνωσε ή συμμετείχε σε πλήθος εκδηλώσεων (διαλέξεις, ημερίδες, συναντήσεις εργασίας, κ.α.) με προσκεκλημένους ομιλητές, σε επιστημονικά θέματα που σχετίζονται άμεσα με το αντικείμενο του ερευνητικού έργου. Στο Κεφάλαιο 4 γίνεται μία σύντομη αναφορά στα προβλήματα που προέκυψαν κατά την εκτέλεση του έργου και στις λύσεις που προτάθηκαν για την αντιμετώπισή τους. Τέλος, στο Κεφάλαιο 5 συνοψίζονται τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από την εκτέλεση του ερευνητικού έργου και παρατίθενται συγκεκριμένες προτάσεις για τη μεγιστοποίηση της ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις σύγχρονες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 2

6 1 Εισαγωγή Η υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου του ερευνητικού έργου "Μεγάλης Κλίμακας Ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας" (Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets, ακρωνύμιο "LaRInEM") ξεκίνησε στις 27 Σεπτεμβρίου 2012 με την υπογραφή της σχετικής απόφασης χρηματοδότησης από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ). Η διάρκεια του ερευνητικού έργου είχε οριστεί εξαρχής στους τριάντα έξι (36) μήνες (Συμβατική ημερομηνία λήξης έργου: 26/09/2015) Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού έργου, η ερευνητική ομάδα υπό την καθοδήγηση του Κύριου Ερευνητή επικεντρώθηκε στην υλοποίηση των Ενοτήτων Εργασίας και την επιτυχή ολοκλήρωση και υποβολή των σχετικών παραδοτέων, όπως είχαν προδιαγραφεί στο εγκεκριμένο Τεχνικό Παράρτημα του έργου. Στις ενότητες που ακολουθούν, αρχικά παρουσιάζεται συνοπτικά η πορεία εξέλιξης του έργου και γίνεται αναλυτική παρουσίαση της ερευνητικής δραστηριότητας σε διάφορους τομείς. Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά τα μετρήσιμα αποτελέσματα του έργου (διδακτορικές διατριβές, δημοσιεύσεις, ανακοινώσεις, παραδοτέα, ημερίδες, εκδηλώσεις, κ.α.). Ακολούθως περιγράφονται τα προβλήματα που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου και οι λύσεις που προτάθηκαν για την αντιμετώπισή τους. Τέλος, συνοψίζονται τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από την εκτέλεση του ερευνητικού έργου και κατατίθενται συγκεκριμένες προτάσεις για τη μεγιστοποίηση της ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις σύγχρονες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 3

7 2 Αναλυτική παρουσίαση αποτελεσμάτων έργου Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού έργου, η ερευνητική δραστηριότητα επικεντρώθηκε σε τέσσερις κύριους άξονες, ήτοι: α) πρόβλεψη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) β) μεθοδολογία δημιουργίας σεναρίων για τις τυχαίες παραμέτρους της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γ) μοντελοποίηση και ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και δ) συμμετοχή ηλεκτρικών αυτοκινήτων (Electric Vehicles, EVs) και εικονικών σταθμών παραγωγής (Virtual Power Plants, VPPs) στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Τα μοντέλα και εργαλεία που αναπτύχθηκαν στα πλαίσια του παρόντος ερευνητικού έργου εφαρμόστηκαν στο ελληνικό διασυνδεδεμένο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Στις παραγράφους που ακολουθούν παρουσιάζεται συνοπτικά η ερευνητική δραστηριότητα και τα βασικά αποτελέσματα και συμπεράσματα για κάθε έναν από τους προαναφερθέντες τέσσερις άξονες. 2.1 Πρόβλεψη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ Στον άξονα της πρόβλεψης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, αρχικά έγινε μία εκτενής βιβλιογραφική επισκόπηση των βασικών αρχών που διέπουν τα μοντέλα πρόβλεψης ΑΠΕ, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη μελέτη και την περιγραφή μοντέλων πρόβλεψης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικούς και Φ/Β σταθμούς. Η έρευνα εστίασε στις δύο αυτές τεχνολογίες, καθώς αφενός παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη διείσδυση παγκοσμίως, λόγω της μεγάλης διαθεσιμότητας της πρωτογενούς πηγής ενέργειας (άνεμος, ήλιος) και της ευκολίας εγκατάστασης των αντίστοιχων μονάδων παραγωγής, και αφετέρου παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη δυσκολία πρόβλεψης της παραγωγής τους σε σχέση με λοιπές τεχνολογίες ΑΠΕ (π.χ. βιομάζα, μικροί υδροηλεκτρικοί σταθμοί (ΥΗΣ), μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), κ.α.). Αφού έγινε εκτενής μελέτη της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, η ερευνητική ομάδα προχώρησε σε κατηγοριοποίηση των υφιστάμενων μοντέλων πρόβλεψης βάσει (α) της πρωτογενούς πηγής ενέργειας (άνεμος, ήλιος) και (β) των τεχνικών πρόβλεψης που υιοθετούνται (π.χ. χρήση φυσικών ή στατιστικών μοντέλων πρόβλεψης, δυνατότητα συνδυαστικής θεώρησης των αποτελεσμάτων πρόβλεψης των αριθμητικών μοντέλων μετεωρολογικών προβλέψεων NWP Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 4

8 (Numerical Weather Prediction models) αναφορικά με μεταβλητές που επηρεάζουν την ακριβή πρόβλεψη της ανεμοπαραγωγής ή της παραγωγής Φ/Β, κ.α.). Από τη μελέτη των διαφόρων μοντέλων προέκυψε ότι τα αμιγώς στατιστικά μοντέλα πρόβλεψης, τα οποία δε λαμβάνουν υπόψη τις εξόδους των μοντέλων NWP, χρησιμοποιούνται κυρίως για την πολύ βραχυπρόθεσμη ή βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη, επιτυγχάνοντας συνήθως ικανοποιητικά αποτελέσματα (μικρότερα σφάλματα) έναντι του μοντέλου της παραμένουσας τιμής (persistence model), το οποίο συχνά χρησιμοποιείται από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα ως μοντέλο αναφοράς. Παρ' όλα αυτά, η ικανότητα των μοντέλων αυτών να παράγουν αξιόπιστες προβλέψεις για εκτενέστερους χρονικούς ορίζοντες μειώνεται σημαντικά. Αντίθετα, παρόμοια στατιστικά μοντέλα (π.χ. μοντέλα χρονοσειρών, τεχνητής νοημοσύνης ή υβριδικά μοντέλα) τα οποία λαμβάνουν υπόψη τις εξόδους των μοντέλων NWP αναφορικά με μεταβλητές που επηρεάζουν την ακριβή πρόβλεψη της παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ (π.χ. ταχύτητα ανέμου, ηλιακή ακτινοβολία, κ.α.) συνήθως χρησιμοποιούνται για προβλέψεις που εκτείνονται μακρύτερα στο μέλλον (πέραν των 12 ωρών) βελτιώνοντας σημαντικά την ακρίβεια πρόβλεψης. Βάσει των αποτελεσμάτων της βιβλιογραφικής επισκόπησης αναπτύχθηκαν κατάλληλα μοντέλα για την βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικούς και Φ/Β σταθμούς. Για την περίπτωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικούς σταθμούς, διαμορφώθηκε και αναπτύχθηκε κατάλληλο μοντέλο πρόβλεψης με χρήση τεχνητών Νευρωνικών Δικτύων (ΝΔ). Το ΝΔ για την πρόβλεψη ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικούς σταθμούς λαμβάνει ως εισόδους: τις τιμές της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε παρελθοντικές ώρες και ημέρες (ιστορικά δεδομένα), την ώρα της ημέρας και την ημέρα του έτους που αυτές καταγράφηκαν, και τις τιμές της ταχύτητας ανέμου σε παρελθοντικές ώρες (ιστορικά δεδομένα) και σε μελλοντικές ώρες (δεδομένα πρόβλεψης). Η έξοδος του ΝΔ είναι η πρόβλεψη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την επόμενη ώρα (hour-ahead forecast). Προκειμένου να γίνει πρόβλεψη της τιμής της παραγόμενης ενέργειας δύο ώρες στο μέλλον, η προβλεπόμενη τιμή της πρώτης ώρας αποτελεί είσοδο για την πρόβλεψη της δεύτερης ώρας. Ακολουθώντας επαναληπτικά την ίδια λογική, για πρόβλεψη t ωρών στο Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 5

9 μέλλον, η προβλεπόμενη τιμή της ώρας t-1 αποτελεί την είσοδο για την πρόβλεψη της παραγόμενης ενέργειας την ώρα t. Έτσι, με τη συνεχή κυλιόμενη ανανέωση των εισόδων του ΝΔ η πρόβλεψη επεκτείνεται έως τον επιθυμητό ορίζοντα πρόβλεψης. Αναφορικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β σταθμούς, αναπτύχθηκαν δύο διαφορετικά μοντέλα πρόβλεψης. Το πρώτο βασίστηκε σε μία παραλλαγή του κλασικού μοντέλου χρονοσειρών ARIMA (AutoRegressive Integrated Moving Average), και είναι γνωστό ως εποχικό μοντέλο ARIMA (Seasonal ARIMA, SARIMA), προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι εποχικές μεταβολές της ισχύος εξόδου των Φ/Β. Το επιλεγμένο μοντέλο SARIMA βελτιώθηκε περαιτέρω με την ενσωμάτωση των βραχυπρόθεσμων προβλέψεων της ηλιακής ακτινοβολίας, οι οποίες προέρχονται από μοντέλα NWP (μοντέλο SARIMA με χρήση εξωγενή παράγοντα). Το δεύτερο είναι ένα τεχνητό νευρωνικό δίκτυο, το οποίο χρησιμοποιεί ως εισόδους πρόσφατα δεδομένα ηλεκτρικής ισχύος, μετρήσεις ακτινοβολίας και προβλέψεις ακτινοβολίας και υπολογίζει την παραγόμενη ισχύ των Φ/Β για τις επόμενες 24 ώρες. Αναφορικά με το νευρωνικό δίκτυο, εξετάστηκαν δύο παραλλαγές ως προς τις εισόδους του. Τα παραπάνω μοντέλα χρησιμοποιούνται τόσο για την πρόβλεψη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του επόμενου 24ώρου (day-ahead forecast) όσο και για ενδοημερήσιες προβλέψεις (intra-day forecast). Η ικανότητα ακριβούς πρόβλεψης των προτεινόμενων μοντέλων συγκρίνεται με το μοντέλο της παραμένουσας τιμής, σύμφωνα με το οποίο η παραγόμενη ισχύς σε κάθε ώρα της ημέρας πρόβλεψης ισούται με την μετρούμενη τιμή της ισχύος εξόδου κατά την ίδια ώρα της προηγούμενης ημέρας. Μέσο Μηνιαίο NRMSE [%] 24% 20% 16% 12% 8% 4% 0% Ιαν Φεβ Μαρ Απρ Μια Ιουν Ιουλ Αυγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Παραμένουσα Τιμή SARIMA SARIMA με εξωγενή παράγοντα ΝΔ - Μοντέλο Α ΝΔ - Μοντέλο Β Σχήμα 1. Μέσο μηνιαίο σφάλμα πρόβλεψης NRMSE για προημερήσια πρόβλεψη Φ/Β παραγωγής Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 6

10 Ως μέτρο σύγκρισης χρησιμοποιήθηκε η ανηγμένη στην εγκατεστημένη ισχύ τετραγωνική ρίζα του μέσου τετραγωνικού σφάλματος πρόβλεψης (Normalized Root Mean Square Error, NRMSE). Τα μοντέλα πρόβλεψης εφαρμόστηκαν σε διαφορετικούς Φ/Β σταθμούς της ελληνικής επικράτειας, κάνοντας χρήση πραγματικών δεδομένων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τέσσερις Φ/Β σταθμούς και δεδομένων ηλιακής ακτινοβολίας από ισάριθμους γειτονικούς μετεωρολογικούς σταθμούς. Από τα αποτελέσματα προσομοίωσης προκύπτει ότι τα μοντέλα που κάνουν χρήση των διαθέσιμων εξωτερικών δεδομένων ηλιακής ακτινοβολίας, ήτοι το τροποποιημένο εποχικό μοντέλο ARIMA με ενσωμάτωση βραχυπρόθεσμων προβλέψεων ηλιακής ακτινοβολίας και το τεχνητό νευρωνικό δίκτυο, είναι προτιμητέα, καθώς καταλήγουν σε σημαντικά βελτιωμένες προβλέψεις και μικρότερα σφάλματα πρόβλεψης, σε σχέση με το μοντέλο της παραμένουσας τιμής και το απλό εποχικό μοντέλο ARIMA. Παρ' όλα αυτά, τα δύο τελευταία μοντέλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν εξίσου αποδοτικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όπου οι βέλτιστες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα (συνεχής και μέγιστη ηλιοφάνεια) καθιστούν μη αναγκαία τη χρήση εξελιγμένων και πολύπλοκων μοντέλων πρόβλεψης. Σημειώνεται ότι η ανάπτυξη των μοντέλων πρόβλεψης έγινε στο λογισμικό MATLAB (λογισμικό πακέτο διαμόρφωσης και επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων), 2.2 Μεθοδολογία δημιουργίας σεναρίων Στο πεδίο της δημιουργίας σεναρίων σχετικά με τις τυχαίες παραμέτρους της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είναι π.χ. η έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ, το φορτίο του Συστήματος και η διαθεσιμότητα των μονάδων παραγωγής, αρχικά έγινε μία σύντομη βιβλιογραφική επισκόπηση των υφιστάμενων μεθοδολογιών, ενώ στη συνέχεια η ερευνητική ομάδα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη των μεθοδολογιών για κάθε μία από τις παραπάνω παραμέτρους, οι οποίες περιγράφονται συνοπτικά ως εξής: Δημιουργία σεναρίων έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ Η δημιουργία σεναρίων έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ βασίστηκε σε μια διαδικασία που συνδυάζει μία τεχνική δημιουργίας ενός αρχικού (εκτεταμένου) συνόλου σεναρίων με μία τεχνική μείωσης του πλήθους των σεναρίων. Η τεχνική δημιουργίας του αρχικού πλήθους σεναρίων βασίστηκε σε μία δειγματοληπτική προσέγγιση, η οποία μπορεί να συνδυαστεί με οποιοδήποτε μοντέλο πρόβλεψης (π.χ. μοντέλα Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 7

11 χρονοσειρών, τεχνητά νευρωνικά δίκτυα, κ.α.). Συγκεκριμένα, για την περίπτωση της φωτοβολταϊκής παραγωγής, αρχικά χρησιμοποιήθηκε το εποχικό μοντέλο ARIMA (SARIMA), το οποίο, όπως έχει ήδη αναφερθεί, επιλέχθηκε ως βέλτιστο για την πρόβλεψη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β σταθμούς. Γνωρίζοντας ότι σε ένα οποιοδήποτε μοντέλο ARIMA οι όροι του σφάλματος (λευκός θόρυβος) ακολουθούν κανονική κατανομή με μέση τιμή 0 και τυπική απόκλιση σ, η διαδικασία της παραγωγής ενός συνόλου σεναρίων για μια στοχαστική διαδικασία Υ (π.χ. παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β σταθμούς) βασίστηκε σε μια επαναληπτική διαδικασία τυχαίας παραγωγής λευκών θορύβων, προκειμένου να αναπτυχθεί μια διακριτή προσέγγιση της στοχαστικής διαδικασίας με τη μορφή ενός συνόλου σεναρίων. Βασιζόμενοι στη λογική αυτή, διαμορφώθηκε ο κατάλληλος αλγόριθμος για τη δημιουργία ενός συνόλου σεναρίων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β σταθμούς για την επόμενη ημέρα. Ιστορικά Δεδομένα Μοντέλο Πρόβλεψης Χρονοσειρές Σφαλμάτων Δημιουργία Σεναρίων Τυχαίες Μεταβλητές SARIMAModel ϕ ( ) ( ) d D p B ΦP B s yt = θq( B) ΘQ( B) εt Δημιουργία Συσχετιζόμενων Σεναρίων Σχήμα 2. Διαδικασία δημιουργίας σεναρίων για τις τυχαίες μεταβλητές του Συστήματος Προκειμένου αυτή η προσέγγιση να είναι ακριβής, συνήθως απαιτείται η παραγωγή ενός μεγάλου αριθμού σεναρίων. Δεδομένου ότι η υπολογιστική επιβάρυνση ενός μοντέλου στοχαστικού προγραμματισμού αυξάνεται ραγδαία με τον αριθμό των σεναρίων, κρίνεται αναγκαία η διαμόρφωση ενός μαθηματικού εργαλείου το οποίο στοχεύει στην "έξυπνη" μείωση του αριθμού σεναρίων. Με άλλα λόγια, η ανάγκη συμβιβασμού μεταξύ της δημιουργίας του αναγκαίου αριθμού σεναρίων και της ικανότητας επίλυσης του προβλήματος χρησιμοποιώντας Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 8

12 αποδεκτούς υπολογιστικούς πόρους είναι αυτό που δικαιολογεί την ύπαρξη της τεχνικής μείωσης του αριθμού των σεναρίων. Αναλυτικότερα, μια τεχνική μείωσης του αριθμού των σεναρίων επιδιώκει να μειώσει ένα σύνολο σεναρίων όσο το δυνατόν περισσότερο, διατηρώντας παράλληλα, όσο είναι δυνατόν, ανέπαφη τη στοχαστική πληροφορία που εμπεριέχεται στο αρχικό σύνολο. Η ποιότητα της διαδικασίας μείωσης μετράται από τη λύση που προκύπτει από το πρόβλημα βελτιστοποίησης. Προς αυτή την κατεύθυνση, μία αποτελεσματική διαδικασία μείωσης οδηγεί σε ένα μειωμένο σύνολο σεναρίων, το οποίο όμως οδηγεί σε μια βέλτιστη λύση που βρίσκεται πολύ κοντά στην τιμή της λύσης που προκύπτει από το αρχικό σύνολο σεναρίων. Η τεχνική μείωσης του πλήθους των σεναρίων που ακολουθήθηκε στηρίζεται στην έννοια της απόστασης πιθανότητας (probability distance). Σε γενικές γραμμές, η απόσταση πιθανότητας επιτρέπει την ποσοτικοποίηση της εγγύτητας δύο διαφορετικών ομάδων σεναρίων που εκφράζουν την ίδια στοχαστική διαδικασία. Η πιο συνηθισμένη απόσταση πιθανότητας που χρησιμοποιείται στο στοχαστικό προγραμματισμό και χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες του παρόντος ερευνητικού έργου είναι η απόσταση Kantorovich. Συγκεκριμένα, εφαρμόστηκε ένας συγκεκριμένος αλγόριθμος μείωσης του πλήθους των σεναρίων, ο οποίος στηρίζεται στον υπολογισμό της απόστασης Kantorovich και ο οποίος παρουσίασε εξαιρετική επίδοση. Τέλος, είναι γνωστό ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικά πάρκα που βρίσκονται χωρικά κοντά συχνά ακολουθεί το ίδιο μοτίβο (πιθανώς με κάποια χρονική καθυστέρηση), ενώ ανάλογη συμπεριφορά επιδεικνύει συχνά και η παραγωγή από Φ/Β σταθμούς που βρίσκονται εγκατεστημένοι σε γειτονικές γεωγραφικές περιοχές. Η αναγνώριση και η εκτίμηση αυτού του γεγονότος ενδέχεται να είναι υψίστης σημασίας τόσο για τους παραγωγούς που κατέχουν σταθμούς ΑΠΕ σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές (προκειμένου να λαμβάνουν βέλτιστες αποφάσεις σχετικά με την καθημερινή συμμετοχή τους στην ημερήσια αγορά ενέργειας), όσο και για τον Διαχειριστή του Συστήματος, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με τη διατήρηση της ασφάλειας και της αξιοπιστίας του Συστήματος. Έτσι, προκειμένου να ληφθεί υπόψη αυτή η χρονική και χωρική ετεροσυσχέτιση της παραγωγής από γειτονικούς σταθμούς ΑΠΕ, η ερευνητική ομάδα υλοποίησε επιτυχώς κατάλληλο αλγόριθμο για τη δημιουργία σεναρίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ, στις οποίες παρατηρείται στατιστική ετεροσυσχέτιση (βλ. Σχήματα 3-4) Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 9

13 Παραγωγή [p.u.] 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0, Ώρες Παραγωγή [p.u.] 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0, Ώρες Σχήμα 3. Αρχικά σύνολα 50 ετεροσυσχετισμένων σεναρίων σε δύο περιοχές (Αττική - Βοιωτία) Παραγωγή [p.u.] 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0, Ώρες Παραγωγή [p.u.] 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0, Ώρες Σχήμα 4. Τελικά σύνολα ετεροσυσχετισμένων σεναρίων (20 σενάρια ανά περιοχή) Δημιουργία σεναρίων διαθεσιμότητας μονάδων παραγωγής Για τη δημιουργία των σεναρίων διαθεσιμότητας των μονάδων παραγωγής υιοθετήθηκε η προσομοίωση Monte Carlo. Συγκεκριμένα, η διαθεσιμότητα κάθε μονάδας παραγωγής μοντελοποιήθηκε βάσει του δικατάστατου μοντέλου Markov, (Up = "διαθέσιμη" και Down = "μη διαθέσιμη"). Γνωρίζουμε ότι κάθε μονάδα παραγωγής διέπεται από ένα ρυθμό διακοπών λ (φορές ανά έτος) με τον οποίο εξέρχεται από την κατάσταση "Up" και εισέρχεται στην κατάσταση "Down". Από την τελευταία κατάσταση εξέρχεται με ένα ρυθμό επισκευών μ (φορές ανά έτος), με τον οποίο εισέρχεται και πάλι σε κατάσταση "Up". Αν θεωρήσουμε το μέσο χρόνο λειτουργίας της μονάδας "t_up_mean" και το μέσο χρόνο επισκευής της μονάδας "t_down_mean", (οι οποίοι προκύπτουν από τη στατιστική αξιολόγηση της διαθεσιμότητας της μονάδας κατά ένα μεγάλο παρελθοντικό διάστημα), ο χρόνος "t_up" για τον οποίο η μονάδα παραμένει διαθέσιμη μέχρι την επόμενη βλάβη και ο χρόνος μη διαθεσιμότητας "t_down" έως ότου η μονάδα καταστεί και πάλι διαθέσιμη, μπορούν να θεωρηθούν ως τυχαίες μεταβλητές που ακολουθούν εκθετική κατανομή, με χρονικές σταθερές "t_up_mean" και "t_down_mean" Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 10

14 αντίστοιχα. Προκειμένου να προκύψει ένας αριθμός σεναρίων διαθεσιμότητας μονάδων, υλοποιήθηκε κατάλληλος αλγόριθμος, όπου η επιλογή των αντίστοιχων τυχαίων τιμών έγινε μέσω δειγματοληψίας με τη μέθοδο του αντίστροφου μετασχηματισμού. Προκειμένου να μειωθεί το πλήθος των σεναρίων που προκύπτουν εφαρμόστηκε παρόμοια τεχνική μείωσης σεναρίων με αυτή που έχει ήδη αναφερθεί παραπάνω για τη μείωση των σεναρίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των μονάδων ΑΠΕ Δημιουργία σεναρίων φορτίου Συστήματος Είναι γνωστό ότι το προφίλ της ημερήσιας καμπύλης φορτίου του Συστήματος παρουσιάζει μία συγκεκριμένη μορφή, η μεταβολή της οποίας παρουσιάζει συνήθως αρκετά μεγάλες χρονικές σταθερές (π.χ. εβδομαδιαία, μηνιαία) και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως π.χ. οικονομικούς, χρονικούς, καιρικούς και τυχαίους. Έτσι, στο χρονικό διάστημα του βραχυπρόθεσμου προγραμματισμού λειτουργίας του Συστήματος (π.χ. 24 έως 36 ώρες) τα υφιστάμενα εργαλεία πρόβλεψης του φορτίου Συστήματος παρουσιάζουν αρκετά καλή ακρίβεια (με μέσο σφάλμα της τάξης του 1-3%), σε αντίθεση με τα εργαλεία πρόβλεψης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ, το σφάλμα πρόβλεψης των οποίων συχνά ενδέχεται να ξεπερνάει το 10-15%. Συνεπώς, η ακρίβεια πρόβλεψης του φορτίου του Συστήματος καθιστά λιγότερο επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας μεγάλου αριθμού σεναρίων και, σε κάθε περίπτωση, το εύρος των σεναρίων αυτών είναι αρκετά μικρότερο συγκρινόμενο με το αντίστοιχο σύνολο σεναρίων της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Ως εκ τούτου, για τη δημιουργία των σεναρίων φορτίου του Συστήματος, η ερευνητική ομάδα βασίστηκε στην βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη φορτίου του Συστήματος με χρήση νευρωνικών δικτύων. Δεδομένης της αρχικής πρόβλεψης, δημιουργήθηκαν επιπλέον σενάρια φορτίου βάσει της τυπικής απόκλισης του σφάλματος πρόβλεψης, κατ' ανάλογο τρόπο με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την πρόβλεψη της παραγόμενης ισχύος από μονάδες ΑΠΕ. 2.3 Μοντελοποίηση και ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας Η μοντελοποίηση και ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αποτέλεσε το κύριο μέρος του έργου, στα πλαίσια του οποίου η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε διάφορα εργαλεία και μοντέλα προσομοίωσης, προτείνοντας καινοτόμες λύσεις για την λεπτομερέστερη και ορθότερη προσομοίωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, η δραστηριότητα Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 11

15 στον άξονα αυτό οργανώθηκε σε τέσσερις διαφορετικές κατευθύνσεις, τα αποτελέσματα των οποίων περιγράφονται στις ακόλουθες παραγράφους Ενοποιημένο μοντέλο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης ΣΗΕ υπό αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ Η πρώτη και βασικότερη κατεύθυνση αφορά την ανάπτυξη μοντέλων προσομοίωσης της βραχυπρόθεσμης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για την αποτελεσματικότερη ενσωμάτωση ΑΠΕ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Παραδοσιακά, η βραχυπρόθεσμη διαχείριση των ΣΗΕ γινόταν σε δύο στάδια τον προημερήσιο προγραμματισμό (από την προηγούμενη ημέρα με χρονική ανάλυση μίας ώρας) και την οικονομική κατανομή φορτίου (την ίδια ημέρα κάθε 5 λεπτά). Πάνω σε αυτά τα μοντέλα αναπτύχθηκαν και οι προηγμένες αγορές ενέργειας της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης. Όμως, η μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ εισάγει σημαντική αβεβαιότητα και μεταβλητότητα και θέτει υπό αμφισβήτηση αυτά τα παραδοσιακά μοντέλα προγραμματισμού. Στα πλαίσια του έργου προτάθηκε ένα καινοτόμο μοντέλο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης που ενοποιεί την προημερήσια αγορά ενέργειας και την αγορά πραγματικού χρόνου σε ένα εργαλείο, το οποίο χρησιμοποιεί χρονικό ορίζοντα προγραμματισμού που κυμαίνεται από 24 έως 36 ώρες και το οποίο χρησιμοποιεί μεταβλητή χρονική ανάλυση και μεταβλητή πολυπλοκότητα μοντέλου. Συγκεκριμένα, τις πρώτες ώρες του προγραμματισμού χρησιμοποιείται μικρό χρονικό βήμα (π.χ λεπτά) και λεπτομερής μοντελοποίηση των λειτουργικών περιορισμών των μονάδων παραγωγής και του δικτύου μεταφοράς, ενώ προχωρώντας προς τις τελευταίες ώρες, χρησιμοποιείται σταδιακά μεγαλύτερο βήμα (μέχρι και 60 λεπτά) και πιο απλοποιημένο μοντέλο. D-1 D D+1 00:00 12:00 00:00 12:00 00:00 00:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 23:00 00:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 23:00 00:00 01:00 23:00 00:00 11:45 12:00 11:30 11:45 Scheduling calculation time Financially binding decision (commitment and dispatch of all generators) Advisory Schedule (commitment and dispatch of all generators) Σχήμα 5. Ενοποιημένο μοντέλο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης ΣΗΕ υπό αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 12

16 Η υλοποίηση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι η πρόβλεψη ΑΠΕ παρουσιάζει μεγαλύτερη ακρίβεια όσο πλησιέστερα βρίσκεται στο χρονικό σημείο υλοποίησης, ενώ παράλληλα κρίνεται απαραίτητη η απλοποίηση του μοντέλου προς τις τελευταίες ώρες ώστε να μειωθεί η υπολογιστική πολυπλοκότητα. Το προτεινόμενο μοντέλο συγκρίθηκε με δύο άλλα υπάρχοντα μοντέλα προσομοίωσης που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των ΣΗΕ υπό αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ. Το πρώτο μοντέλο προσομοίωσης εμπεριέχει τα βασικά χαρακτηριστικά του μοντέλου που χρησιμοποιεί ο ERCOT (Διαχειριστής του ΣΗΕ της πολιτείας Τέξας των ΗΠΑ), ενώ το δεύτερο μοντέλο συγκεντρώνει τα βασικά χαρακτηριστικά του μοντέλου που χρησιμοποιεί ο CAISO (Διαχειριστής του ΣΗΕ της πολιτείας Καλιφόρνια των ΗΠΑ). Τα μοντέλα συγκρίθηκαν μέσα από μια ετήσια προσομοίωση της βραχυπρόθεσμης λειτουργίας του Ελληνικού ΣΗΕ και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το καινοτόμο μοντέλο που αναπτύχθηκε στα πλαίσια του παρόντος έργου παρουσιάζει καλύτερη απόδοση από τα άλλα δύο μοντέλα βραχυπρόθεσμης λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, για τους σκοπούς της προσομοίωσης θεωρήθηκαν δύο διακριτά σενάρια εγκατεστημένης ισχύος αιολικών πάρκων στο ελληνικό ΣΗΕ: στο πρώτο σενάριο η εγκατεστημένη ισχύς θεωρήθηκε ίση με την πραγματική εγκατεστημένη ισχύ αιολικών πάρκων του έτους 2013 (Βασικό σενάριο), ενώ στο δεύτερο σενάριο θεωρήθηκε ότι η εγκατεστημένη ισχύς είναι διπλάσια αυτής του 2013 (Σενάριο υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ). Εξετάστηκαν διάφοροι δείκτες της αγοράς και του ΣΗΕ, όπως το ετήσιο κόστος λειτουργίας του Συστήματος, η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τις διάφορες τεχνολογίες μονάδων, ο αριθμός εκκινήσεων των θερμικών μονάδων παραγωγής, η απορριπτόμενη ενέργεια από μονάδες ΑΠΕ, το έλλειμμα δευτερεύουσας εφεδρείας, κ.α.. Τα συγκριτικά αποτελέσματα των προσομοιώσεων απέδειξαν ότι το προτεινόμενο μοντέλο καταλήγει σε οικονομικότερη λειτουργία του ΣΗΕ, ιδιαίτερα για υψηλότερα επίπεδα εγκατεστημένης ισχύος των μονάδων ΑΠΕ Προσδιορισμός απαιτήσεων εφεδρειών Συστήματος Η δεύτερη κατεύθυνση ερευνητικής δραστηριότητας αναφορικά με τη μοντελοποίηση και ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αφορά τον προσδιορισμό απαιτήσεων εφεδρειών του Συστήματος υπό συνθήκες αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ. Στο πεδίο αυτό ακολουθήθηκαν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις, ως εξής: Αρχικά διαμορφώθηκε ένα μοντέλο βελτιστοποίησης για την επίλυση του προβλήματος ποσοτικού προσδιορισμού των επιπέδων εφεδρείας παρακολούθησης φορτίου (load-following Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 13

17 reserves) σε ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας. Διαμορφώθηκε ένα μοντέλο στοχαστικού προγραμματισμού δύο σταδίων, όπου στο πρώτο στάδιο γίνεται η εκκαθάριση της προημερήσιας αγοράς από τον Διαχειριστή (first-stage decisions), ενώ στο δεύτερο στάδιο μοντελοποιείται η λειτουργία του Συστήματος σε πραγματικό χρόνο (second-stage decisions), λαμβάνοντας υπόψη την αβεβαιότητα που υπεισέρχεται στη λειτουργία του Συστήματος μέσω της θεώρησης ικανού αριθμού σεναρίων αιολικής παραγωγής. Η κύρια συνεισφορά του παραπάνω μοντέλου είναι η θεώρηση των λεπτομερών περιορισμών λειτουργίας των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα πλαίσια ενός μοντέλου στοχαστικού προγραμματισμού δύο σταδίων σε συνδυασμό με τη μοντελοποίηση του δικτύου μεταφοράς. Η εφαρμογή του προτεινόμενου μοντέλου έγινε για το ηλεκτρικό σύστημα της Ελλάδος και τα αποτελέσματα προσομοίωσης έδειξαν ότι απαιτείται λογική χρήση των προγραμματισμένων εφεδρειών προκειμένου το Σύστημα να λειτουργεί αξιόπιστα σε πραγματικό χρόνο. Επίσης, διερευνήθηκαν οι υπολογιστικές απαιτήσεις για διαφορετικές παραλλαγές του μοντέλου αναφορικά με την πολυπλοκότητά του (θεώρηση ή μη του δικτύου μεταφοράς, θεώρηση απλοποιημένων περιορισμών λειτουργίας των μονάδων παραγωγής) και αποδεικνύεται ότι η επίλυση απαιτητικών στοχαστικών προβλημάτων καθιστά πλέον απαραίτητη τη χρήση τεχνικών διάσπασης (decomposition techniques). Σε μία διαφορετική κατεύθυνση, αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε μία ακόμη καινοτόμος μεθοδολογία προσδιορισμού των αναγκαίων επιπέδων εφεδρείας του ΣΗΕ υπό συνθήκες αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ και διερευνήθηκαν οι επιπτώσεις εφαρμογής διαφορετικών επιπέδων εφεδρείας σε δείκτες της αγοράς και την ασφάλεια του Συστήματος. Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκε μια πιθανοτική μέθοδος για την ποσοτικοποίηση των εφεδρειών Συστήματος, η οποία είναι προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες που ανακύπτουν από τη χρήση ενός μοντέλου βραχυχρόνιου προγραμματισμού με μεταβλητή χρονική ανάλυση, όπως είναι το σχετικό μοντέλο προσομοίωσης που περιγράφηκε παραπάνω. Η μέθοδος αυτή λαμβάνει υπόψη τη διάρκεια και τη χρονική απόσταση κάθε χρονικού διαστήματος του ορίζοντα προγραμματισμού από την στιγμή πρόβλεψης (lead time), καθώς και την ώρα της ημέρας στην οποία ανήκει αυτό το διάστημα. Η μέθοδος εφαρμόζει πιθανοτική ανάλυση σε πραγματικά δεδομένα ηλεκτρικού φορτίου και αιολικής παραγωγής του Ελληνικού διασυνδεδεμένου ΣΗΕ στοχεύοντας στον υπολογισμό της τυπικής απόκλισης της μεταβλητότητας του καθαρού φορτίου και του σφάλματος πρόβλεψης του φορτίου και της αιολικής παραγωγής. Οι τρεις τύποι εφεδρειών, όπως ορίζονται από τον ENTSO-e, υπολογίζονται βάσει της μεταβλητότητας και Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 14

18 αβεβαιότητας του ηλεκτρικού φορτίου και της αιολικής παραγωγής καθώς και της θεώρησης μη προγραμματισμένης εξόδου της μεγαλύτερης μονάδας παραγωγής. Οι εφεδρείες, τελικώς, υπολογίζονται για την υφιστάμενη αιολική παραγωγή του ελληνικού ΣΗΕ καθώς και για δύο πιθανά μελλοντικά σενάρια στα οποία η αιολική παραγωγή διπλασιάζεται και τριπλασιάζεται, αντίστοιχα. Στο πλαίσιο αυτό χρησιμοποιήθηκε μια απλοποιημένη έκδοση της παραπάνω μεθόδου προσδιορισμού εφεδρειών στο ενοποιημένο μοντέλο ένταξης-κατανομής μεταβλητής χρονικής πολυπλοκότητας. Συγκεκριμένα, ως παράγοντες αβεβαιότητας θεωρήθηκαν τα σφάλματα της πρόβλεψης φορτίου και αιολικής παραγωγής, τα οποία συνεπώς επηρεάζουν την ποσοτικοποίηση των εφεδρειών. Στη συνέχεια εκτελέστηκαν ετήσιες προσομοιώσεις του βραχυχρόνιου προγραμματισμού του ελληνικού διασυνδεδεμένου ΣΗΕ χρησιμοποιώντας διάφορα επίπεδα εφεδρειών, βασισμένα στους κανόνες 1σ, 2σ και 3σ (όπου σ η τυπική απόκλιση του συνολικού σφάλματος πρόβλεψης). Επιπλέον, εκτελέστηκε μία ετήσια προσομοίωση που χρησιμοποιεί τέλειες προβλέψεις (προβλέψεις με μηδενικό σφάλμα πρόβλεψης), προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως αναφορά σύγκρισης (benchmark), καθώς και μία ετήσια προσομοίωση όπου θεωρούνται μηδενικά επίπεδα εφεδρειών Συστήματος. Η αξιοπιστία του συστήματος λήφθηκε υπόψη ενδογενώς, κοστολογώντας την απόρριψη φορτίου και αιολικής παραγωγής στην αντικειμενική συνάρτηση του προβλήματος βελτιστοποίησης. Από τα αποτελέσματα των ετήσιων προσομοιώσεων υπολογίστηκαν διάφοροι δείκτες της αγοράς, όπως το ενεργειακό μίγμα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η εναλλαγή καταστάσεων λειτουργίας (cycling) των θερμικών μονάδων καθώς και το κόστος λειτουργίας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η προσομοίωση που χρησιμοποιεί τον κανόνα 1σ για την ποσοτικοποίηση των εφεδρειών οδηγεί στην οικονομικότερη λειτουργία του Συστήματος Ανάλυση βάσει σεναρίων της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας υπό μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ Η τρίτη κατεύθυνση αφορούσε τη μελέτη μετάβασης της Ελληνικής Χονδρεμπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΧΑΗΕ) από τη μορφή της υποχρεωτικής κοινοπραξίας (mandatory power pool) σε ένα απλό χρηματιστήριο ενέργειας (power exchange), όπως αναμενόταν να γίνει μετά το 2015 (μέχρι στιγμής παραμένει σε πλήρη ισχύ το μοντέλο της κοινοπραξίας). Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε το εμπορικά διαθέσιμο λογισμικό Long-Term Scheduling (LTS), το οποίο έχει αναπτυχθεί από το Εργαστήριο ΣΗΕ του ΑΠΘ. Το λογισμικό αυτό επιλύει το Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 15

19 πρόβλημα του μεσο-/μακροπρόθεσμου ενεργειακού προγραμματισμού σε μία χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας για χρονικό ορίζοντα από 1 μήνα έως 25 έτη με χρήση χρονολογικής προσομοίωσης. Ουσιαστικά, το λογισμικό αυτό προσομοιώνει τη λειτουργία της αγοράς της επόμενης ημέρας (day-ahead market), η οποία μπορεί να οργανώνεται είτε ως υποχρεωτική κοινοπραξία (mandatory power pool) είτε ως ένα απλό χρηματιστήριο ενέργειας (power exchange). Με χρήση του λογισμικού LTS έγιναν εκτεταμένες προσομοιώσεις της ΕΧΑΗΕ για τη χρονική περίοδο λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε μηχανισμού επίλυσης και εκκαθάρισης της ΕΧΑΗΕ (υποχρεωτική κοινοπραξία για το έτος 2014 και απλό χρηματιστήριο ενέργειας για την εξαετία ). Θεωρήθηκαν πέντε διαφορετικές τεχνολογίες ΑΠΕ, ήτοι αιολικοί σταθμοί, Φ/Β σταθμοί, μικροί υδροηλεκτρικοί σταθμοί, σταθμοί βιομάζας και μονάδες ΣΗΘΥΑ. Οι προσομοιώσεις πραγματοποιήθηκαν για τρία (3) διαφορετικά σενάρια διείσδυσης Φ/Β σταθμών (χαμηλή, μέση, υψηλή) για την περίοδο και διερευνήθηκε η επίδραση των διαφορετικών μηχανισμών λειτουργίας της αγοράς σε συνδυασμό με την αυξημένη διείσδυση των μονάδων ΑΠΕ σε διάφορους βασικούς δείκτες της αγοράς και του ΣΗΕ. Τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων περιλαμβάνουν: την πρόβλεψη της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) και του μεσοσταθμικού μεταβλητού κόστους των θερμικών συμβατικών σταθμών σε ωριαία βάση, την πρόβλεψη της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ανά τεχνολογία μονάδων (ενεργειακό ισοζύγιο), τις προβλεπόμενες ετήσιες εκπομπές ρύπων (εκπομπές CO 2 ), το συνολικό κόστος παραγωγής του συστήματος, τις εκκινήσεις, τις σβέσεις και το πρόγραμμα ένταξης των συμβατικών μονάδων παραγωγής, και τον υπολογισμό: α) της αποζημίωσης των τεχνολογιών ΑΠΕ βάσει του μηχανισμού της σταθερής εγγυημένης τιμής αποζημίωσης (Feed-in-Tariff, FiT) και β) του απαιτούμενου ύψους του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα πρόσθετα έσοδα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ (π.χ. έσοδα από δημοπρασίες ρύπων, έσοδα από επιβολή τέλους λιγνίτη και τέλους ΕΡΤ, κτλ.) για την παραπάνω χρονική περίοδο. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 16

20 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα προσομοίωσης, η μετάβαση της ΕΧΑΗΕ από την μορφή της υποχρεωτικής κοινοπραξίας στο νέο μοντέλο του απλού χρηματιστηρίου ενέργειας σε συνδυασμό με την κατάργηση των ευνοϊκών κανόνων της αγοράς για τους σταθμούς φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου (ΣΚ), οι οποίοι ήταν σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2014, θα οδηγούσαν σε: α) σημαντική αύξηση της ΟΤΣ της προημερήσιας αγοράς ( 20 /MWh), β) σημαντική μείωση των συνολικών ωρών λειτουργίας και της παραγόμενης ενέργειας από τις μονάδες ΣΚ και γ) αξιοσημείωτη αύξηση των εκκινήσεων και σβέσεων (κυκλικής λειτουργίας) των μονάδων ΣΚ, προκειμένου να αντισταθμίζεται η διακοπτόμενη έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ. Τέλος, η σύγκριση των αποτελεσμάτων για τα τρία διαφορετικά σενάρια διείσδυσης Φ/Β αποκαλύπτει ότι η συνεχής αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των Φ/Β σταθμών κατά το διάστημα θα οδηγούσε σε εμφανή μείωση της ΟΤΣ ( 1,4 /MWh / Εγχ. TWh Φ/Β ή, ισοδύναμα, 1,8 /ΜWh / GW Φ/Β ) και των εκπομπών CO 2 από συμβατικές μονάδες παραγωγής ( 400 kgr. CO 2 / Εγχ. MWh Φ/Β ή, ισοδύναμα, 550 Ton CO 2 / (ΜW Φ/Β y)) (βλ. Σχήμα 6). Θερμική Πραγωγή [TWh] Λιγνιτική - Σ.1 Λιγνιτική - Σ.2 Λιγνιτική - Σ.3 Φ.Α. ΣΚ - Σ.1 Φ.Α. ΣΚ - Σ.2 Φ.Α. ΣΚ - Σ.3 CO2 - Σ.1 CO2 - Σ.2 CO2 - Σ Εκπομπές CO 2 [MTon] Σχήμα 6. Εξέλιξη θερμικής παραγωγής και εκπομπών CO 2 στην περίοδο (Σενάρια Σ.1 - Σ.3) Αναφορικά με την λειτουργία της ελληνικής λιανεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (αγορά προμήθειας), σύμφωνα με τα αποτελέσματα προσομοίωσης η συνεχής αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των Φ/Β σταθμών κατά το διάστημα δε θα επηρέαζε μακροπρόθεσμα σημαντικά το ύψος του ΕΤΜΕΑΡ, δεδομένου ότι οι σταθερές εγγυημένες τιμές Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 17

21 αποζημίωσης των νέων Φ/Β σταθμών εμφανίζονται συγκρίσιμες με την προκύπτουσα ΟΤΣ. Παρ όλα αυτά, τα πρόσθετα μέτρα που λήφθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση κατά την περίοδο προκειμένου να εξαλειφθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ (π.χ. έσοδα από δημοπρασίες ρύπων, έσοδα από επιβολή τέλους λιγνίτη και τέλους ΕΡΤ, κτλ.), περιόρισαν σημαντικά το απαιτούμενο ύψος του επιβαλλόμενου ΕΤΜΕΑΡ για την περίοδο αυτή και τη συνολική επιβάρυνση των τελικών καταναλωτών Υπολογισμός της εγγυημένης ισχύος μονάδων ΑΠΕ Η τελευταία κατεύθυνση αναφορικά με την ανάλυση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αφορούσε τη διερεύνηση της ικανότητας των σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης) να συνεισφέρουν εκτός από ενέργεια και σε ισχύ στο Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΗΕ), μειώνοντας έτσι την πιθανότητα απόρριψης φορτίου σε κρίσιμες στιγμές και, κατ' επέκταση, να αποζημιωθούν για τη συνεισφορά αυτή. Ο υπολογισμός της εγγυημένης ισχύος (capacity credit) των σταθμών ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ (αιολικών, φωτοβολταϊκών, μικρών υδροηλεκτρικών, βιομάζας και συμπαραγωγής) έγινε σε μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα (ένα έτος) ακολουθώντας κατάλληλη μεθοδολογία και με χρήση ευρέως αποδεκτών δεικτών αξιοπιστίας των ΣΗΕ. Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκε κατάλληλο μαθηματικό μοντέλο για τον υπολογισμό δύο ευρέως διαδεδομένων δεικτών αξιοπιστίας των ΣΗΕ, ήτοι της Πιθανότητας Απόρριψης Φορτίου (Loss Of Load Probability, LOLP) και της Αναμενόμενης Χρονικής Διάρκειας Απόρριψης Φορτίου (Loss Of Load Expectation, LOLE). Ο υπολογισμός του δείκτη LOLP για κάθε ώρα του έτους και, κατ επέκταση, του δείκτη LOLE σε ετήσια βάση έγινε με χρήση του Πίνακα Πιθανότητας Απώλειας Ισχύος (Capacity Outage Probability Table, COPT), ενώ ο υπολογισμός της εγγυημένης ισχύος έγινε με χρήση μίας επαναληπτικής διαδικασίας τριών διακριτών βημάτων. Η μεθοδολογία αυτή εφαρμόστηκε στο Ελληνικό Σύστημα, χρησιμοποιώντας δημοσίως διαθέσιμα δεδομένα του έτους Τα αποτελέσματα εφαρμογής της παραπάνω μεθοδολογίας αποδεικνύουν την ισχυρή εξάρτηση των υπολογισμένων τιμών εγγυημένης ισχύος των διαφόρων τεχνολογιών ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ από το επίπεδο εγκατεστημένης ισχύος για την πλειοψηφία των τεχνολογιών ΑΠΕ (εξαίρεση αποτελεί η βιομάζα) (βλ. Σχήμα 7). Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 18

22 60 Εγγυημένη Ισχύς [%] Αιολικά: X - Άξονας x Επίπεδο διείσδυσης (Εγκατεστ. Ισχύς) [MW] Αιολικά Φ/Β μυησ ΣΗΘΥΑ Βιομάζα Σχήμα 7. Εξάρτηση εγγυημένης ισχύος από την εγκατεστημένη ισχύ ανά τεχνολογία ΑΠΕ (2011) Επίσης, αποδείχθηκε ότι η χρονική συσχέτιση του προφίλ παραγωγής των μονάδων ΑΠΕ με το προφίλ του φορτίου του Συστήματος μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στον υπολογισμό της εγγυημένης ισχύος των μονάδων ΑΠΕ. Τέλος, προκύπτει ως συμπέρασμα ότι η τιμή εγγυημένης ισχύος μίας τεχνολογίας ΑΠΕ επηρεάζεται αισθητά από το επίπεδο διείσδυσης των άλλων τεχνολογιών. 2.4 Βέλτιστη συμμετοχή ηλεκτρικών αυτοκινήτων και εικονικών σταθμών παραγωγής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Σημαντικό τμήμα της ερευνητικής δραστηριότητας αφορούσε στην μοντελοποίηση της βέλτιστης συμμετοχής ηλεκτρικών αυτοκινήτων και εικονικών σταθμών παραγωγής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να μεγιστοποιείται το όφελος από τη συμμετοχή των παραπάνω μέσων στην αγορά. Η ερευνητική δραστηριότητα στον παραπάνω τομέα περιγράφεται αναλυτικότερα στις ακόλουθες παραγράφους Βέλτιστη συμμετοχή ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Αναφορικά με την πρώτη κατεύθυνση, διαμορφώθηκε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο συμμετοχής των ηλεκτρικών αυτοκινήτων (Electric Vehicles, EVs) στις αγορές ηλεκτρικής Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 19

23 ενέργειας. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν ολοκληρωμένα μοντέλα προσομοίωσης για την βελτιστοποίηση διαδικασιών διαχείρισης και ελέγχου των ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε διάφορες χρονικές κλίμακες, ήτοι από την προημερήσια αγορά μέχρι τις αγορές πραγματικού χρόνου στοχεύοντας στην μεγιστοποίηση του κέρδους του εκπροσώπου στόλου (EV Aggregator). Στο πλαίσιο αυτό, η ερευνητική δραστηριότητα επικεντρώθηκε σε δύο άξονες: α) στη διαμόρφωση βέλτιστων στρατηγικών προσφορών από εκπροσώπους στόλου ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις προημερήσιες αγορές και τις αγορές πραγματικού χρόνου ενέργειας και εφεδρείας και β) στη διαμόρφωση βέλτιστων στρατηγικών κατανομής / ελέγχου φόρτισης του στόλου σε πραγματικό χρόνο. Σημειώνεται ότι σε όλα τα μοντέλα προσομοίωσης θεωρείται ότι υφίσταται μονόδρομη ροή ισχύος από το δίκτυο προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αποκλειστικά για τη φόρτισή τους. Συνεπώς δεν μοντελοποιείται η δυνατότητα εκφόρτισης ηλεκτρικής ισχύος από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στο δίκτυο. Λειτουργός Αγοράς Διαχειριστής Συστήματος Εκπρόσωπος Φορτίου - Προμηθευτής Σχήμα 8. Γενικό πλαίσιο συμμετοχής ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Ο πρώτος άξονας αφορά στη διερεύνηση της οικονομικά βιώσιμης συμμετοχής των plug-in ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα μελετήθηκε η περίπτωση όπου ένας στόλος ηλεκτρικών αυτοκινήτων εκπροσωπείται στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από έναν κοινό εκπρόσωπο φορτίου, ο οποίος υποβάλλει ταυτόχρονα δηλώσεις φορτίου και προσφορές συμμετοχής στην αγορά δευτερεύουσας εφεδρείας της επόμενης ημέρας στοχεύοντας στη μεγιστοποίηση του κέρδους του. Για τον προσδιορισμό της βέλτιστης Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 20

24 στρατηγικής συμμετοχής ο εκπρόσωπος πρέπει να εκτιμήσει διάφορους αβέβαιους παράγοντες, όπως είναι η συμπεριφορά του στόλου των αυτοκινήτων (π.χ. ώρα άφιξης και αναχώρησης, ανάγκες φόρτισης, κ.α.) και μεγέθη που σχετίζονται με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. τιμή ενέργειας πραγματικού χρόνου, τιμές εκκαθάρισης αγοράς δευτερεύουσας εφεδρείας, κ.α.). Επίσης, πρέπει να λάβει υπόψη διάφορους τεχνικούς περιορισμούς που σχετίζονται με τη διαδικασία φόρτισης της μπαταρίας. Για την πλήρη και ρεαλιστική μοντελοποίηση των παραπάνω αστάθμητων παραγόντων, χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές στοχαστικού γραμμικού προγραμματισμού. Τα συμπεράσματα της μελέτης έδειξαν ότι η συγκεκριμένη στρατηγική μπορεί να αποφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη στον εκπρόσωπο φορτίου. Με τα κέρδη αυτά ο εκπρόσωπος μπορεί να εξασφαλίσει μειωμένα τιμολόγια φόρτισης στους οδηγούς των plug-in ηλεκτρικών αυτοκινήτων, οι οποίοι έτσι θα έχουν οικονομικό κίνητρο για να επιλέξουν τη συμμετοχή τους στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Το παραπάνω μοντέλο επεκτάθηκε για να διερευνηθεί η δυνατότητα κοινής συμμετοχής στην αγορά ενέργειας ενός εκπροσώπου στόλου ηλεκτρικών αυτοκινήτων και ενός παραγωγού αιολικής ενέργειας. Στόχος ήταν να διερευνηθεί κατά πόσο μία συνεργατική στρατηγική μπορεί να μειώσει την αβεβαιότητα έκθεσης των δύο αντισυμβαλλόμενων μελών στην αγορά ενέργειας πραγματικού χρόνου. Σημαντικός νέος παράγοντας αβεβαιότητας στη συγκεκριμένη μελέτη είναι η αβεβαιότητα της αιολικής παραγωγής. Τα συμπεράσματα της μελέτης έδειξαν ότι η συνεργατική συμμετοχή έχει κέρδος υπό όρους, αναλόγως με τη σχεδίαση της εκάστοτε αγοράς και την τιμολόγηση των αποκλίσεων σε σχέση με τις προ-ημερήσιες εκκαθαρισμένες προσφορές και δηλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας. Τα κέρδη κυμαίνονται από μηδαμινά έως και πολύ μεγάλα. Ο δεύτερος άξονας αφορούσε στη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου διαχείρισης της φόρτισης των plug-in ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε πραγματικό χρόνο, με ταυτόχρονη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Το πλαίσιο διαχείρισης μπορεί να παραμετροποιηθεί για κάθε μοντέλο αγοράς και να προσαρμοστεί στο εκάστοτε ρυθμιστικό και λειτουργικό πλαίσιο, ενώ είναι ικανό να προσομοιώσει τη βέλτιστη συμμετοχή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις αγορές λειτουργικών εφεδρειών (δευτερεύουσα και τριτεύουσα εφεδρεία). Επομένως, το προτεινόμενο πλαίσιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων σχετικά με την αποδοτική ένταξη των plug-in ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 21

25 Στο παραπάνω πλαίσιο, μοντελοποιήθηκε η συμμετοχή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων μόνο στη δευτερεύουσα ρύθμιση, καθώς αυτή αναμένεται να αποφέρει τα μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη στους ιδιοκτήτες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Πιο συγκεκριμένα, μετά τη σύνδεση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στους φορτιστές, ο εκπρόσωπος του στόλου των αυτοκινήτων επικοινωνεί μέσω κατάλληλης τηλεπικοινωνιακής υποδομής με τους φορτιστές/αυτοκίνητα και διαχειρίζεται τη διαδικασία φόρτισης μέσω κατάλληλων σημάτων αναφοράς (set-points) που αποστέλλει στους φορτιστές. Με τη διαδικασία αυτή ο εκπρόσωπος διαχειρίζεται κεντρικά το σύνολο των αυτοκινήτων που χρησιμοποιεί. Για μεγάλο αριθμό αυτοκινήτων, το συνολικό φορτίο είναι μία ικανή ποσότητα ενέργειας και ισχύος με ευέλικτα χαρακτηριστικά, την οποία μπορεί να διαθέσει βέλτιστα στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας αποκομίζοντας οικονομικά οφέλη, τα οποία σε επόμενο στάδιο μπορεί να μοιραστεί με τους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων. Ωστόσο, λόγω της εγγενούς αβεβαιότητας ενός μεγάλου αριθμού παραμέτρων που σχετίζονται τόσο με τις ανάγκες φόρτισης των αυτοκινήτων όσο και με την αβεβαιότητα παραμέτρων της αγοράς, το υπό εξέταση πρόβλημα είναι ένα σύνθετο πρόβλημα μαθηματικής βελτιστοποίησης. Η μεγαλύτερη πρόκληση έγκειται στην αντιμετώπιση της αβεβαιότητας που παρουσιάζει το ενεργειακό περιεχόμενου του σήματος ελέγχου που προκύπτει από τον αυτόματο έλεγχο παραγωγής (Automatic Generation Control (AGC) signal). Το σήμα αυτό είναι ο οδηγός για την παροχή δευτερεύουσας εφεδρείας από τους επιλεγμένους παρόχους της και είναι το σήμα ισχύος στο οποίο πρέπει να ανταποκριθεί ο εκπρόσωπος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Σχήμα 9. Βέλτιστη διαχείριση φόρτισης στόλου ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε πραγματικό χρόνο Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 22

26 Το πλαίσιο της διαχείρισης φόρτισης σε πραγματικό χρόνο οργανώνεται ως ένα τρι-επίπεδο πρόβλημα. Το πρώτο επίπεδο σχετίζεται με τη συμμετοχή του εκπροσώπου στις αγορές μέσω κατάλληλων προσφορών έγχυσης-απορρόφησης ενέργειας που προκύπτουν από εξωτερικούς αλγορίθμους. Οι εκκαθαρισμένες προσφορές ενέργειας παραμετροποιούν το πρώτο επίπεδο. Στη συνέχεια λύνονται καθ όλη τη διάρκεια της φόρτισης επαναλαμβανόμενα, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα γραμμικά προβλήματα βελτιστοποίησης του δεύτερου και τρίτου επιπέδου που παραμετροποιούν τα set-points φόρτισης με συχνότητα μερικών λεπτών και μερικών δευτερολέπτων, αντίστοιχα. Με την προτεινόμενη μεθοδολογία, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορούν να παρακολουθήσουν το σήμα της δευτερεύουσας ρύθμισης παρέχοντας αποτελεσματικά δευτερεύουσα εφεδρεία, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζεται η φόρτιση των αυτοκινήτων στο επιθυμητό επίπεδο φόρτισης κατά τον επιθυμητό χρόνο αποσύνδεσης. Μέσω εκτεταμένης έρευνας και προσομοιώσεων προέκυψε ότι η σωστή παραμετροποίηση των αλγορίθμων φόρτισης σε πραγματικό χρόνο (βάρη φόρτισης) παίζει σημαντικό ρόλο στην επιτυχημένη φόρτιση των αυτοκινήτων και την αξιόπιστη παροχή δευτερεύουσας εφεδρείας. Επίσης, η υιοθέτηση ενός σήματος ρύθμισης, όπως αυτό που συναντάται στις προηγμένες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. αγορά PJM), με μικρό ενεργειακό περιεχόμενο, έχει πολύ σημαντικά οφέλη για την επιτυχή ολοκλήρωση της φόρτισης και την αξιόπιστη παροχή δευτερεύουσας εφεδρείας Βέλτιστη συμμετοχή εικονικών σταθμών παραγωγής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Ακολουθώντας τη σύγχρονη τάση συμμετοχής εικονικών σταθμών παραγωγής (Virtual Power Plants, VPPs) σε αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, στα πλαίσια του παρόντος έργου αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα διαμόρφωσης βέλτιστων στρατηγικών προσφορών ενός εικονικού σταθμού παραγωγής, ο οποίος περιλαμβάνει διανεμημένες μονάδες παραγωγής (π.χ. αιολικά πάρκα), συστήματα αποθήκευσης (π.χ. μπαταρίες) και καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας και συμμετέχει στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της επόμενης ημέρας. Προκειμένου να επιλυθεί το παραπάνω πρόβλημα, διαμορφώθηκε και επιλύθηκε ένα στοχαστικό δι-επίπεδο μοντέλο βελτιστοποίησης για τον καθορισμό της βέλτιστης στρατηγικής του εικονικού σταθμού παραγωγής για τη συμμετοχή του στις αγορές επόμενης ημέρας και εξισορρόπησης (balancing market). Σύμφωνα με το μοντέλο βελτιστοποίησης, ο εικονικός σταθμός παραγωγής έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει ως διαμορφωτής των τιμών εκκαθάρισης Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 23

27 (price-maker) στην αγορά της επόμενης ημέρας, στοχεύοντας έτσι στη μεγιστοποίηση του ημερήσιου κέρδους σε συνδυασμό με την ελαχιστοποίηση του αναμενόμενου κόστους που οφείλεται στις υφιστάμενες χρεώσεις αποκλίσεων παραγωγής και ζήτησης. Επίσης, ενσωματώθηκε ένα καινοτόμο μοντέλο απόκρισης ζήτησης (demand response scheme), το οποίο δίνει τη δυνατότητα στον εικονικό σταθμό παραγωγής να διαχειριστεί κατάλληλα τη έντονη μεταβλητότητα που παρουσιάζει η έξοδος των διανεμημένων μονάδων παραγωγής, βελτιώνοντας έτσι σημαντικά τα κέρδη του. Τέλος, ενσωματώνοντας την έννοια της «υπό συνθήκης αξίας σε κίνδυνο» (Conditional Value-at-Risk, CVaR) στο στοχαστικό μοντέλο βελτιστοποίησης, ο ιδιοκτήτης του εικονικού σταθμού παραγωγής μπορεί να αποφασίσει το επιθυμητό επίπεδο ρίσκου που σχετίζεται με τη μεταβλητότητα του κέρδους του πριν τη διαμόρφωση της βέλτιστης στρατηγικής προσφορών. Προσφορά Έγχυσης Ενέργειας στο Δίκτυο Δήλωση Απορρόφησης Ενέργειας από το Δίκτυο Σχήμα 10. Γενικό πλαίσιο συμμετοχής εικονικών σταθμών παραγωγής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 24

28 Τα αποτελέσματα προσομοίωσης από την εφαρμογή του παραπάνω μοντέλου βελτιστοποίησης στο ελληνικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας αποδεικνύουν τα σημαντικά οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τη συνάθροιση των διαφόρων συνιστωσών (διανεμημένη παραγωγή, αποθήκευση, καταναλωτές) σε έναν εικονικό σταθμό παραγωγής. Το προτεινόμενο μοντέλο βελτιστοποίησης μπορεί να επεκταθεί και να λειτουργήσει ως ένα εργαλείο διαχείρισης του εικονικού σταθμού παραγωγής σε πραγματικό χρόνο προκειμένου να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά η αβεβαιότητα του φορτίου και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από διανεμημένες μονάδες ΑΠΕ, ελαχιστοποιώντας περαιτέρω το κόστος αποκλίσεων παραγωγής και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 25

29 3 Διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων και ενέργειες δημοσιότητας Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού έργου, παράλληλα με την ερευνητική δραστηριότητα, τα μέλη της ερευνητικής ομάδας επικεντρώθηκαν στη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και σε ενέργειες δημοσιότητας, προκειμένου να γνωστοποιηθούν ευρέως η ερευνητική εργασία και τα μετρήσιμα αποτελέσματα του έργου. Στο πλαίσιο αυτό, η διάδοση των ερευνητικών αποτελεσμάτων κινήθηκε σε τρεις διακριτούς άξονες: Ο πρώτος άξονας περιλαμβάνει: α) την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών συναφών με το αντικείμενο του ερευνητικού έργου, β) τη συγγραφή πρωτότυπων εργασιών που δημοσιεύτηκαν σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά, γ) τη συγγραφή ανακοινώσεων και τη συμμετοχή σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια, και δ) τη συγγραφή τεχνικών αναφορών. Ο δεύτερος άξονας σχετίζεται με την ανάπτυξη, λειτουργία και συντήρηση ενός δικτυακού τόπου για την παρουσίαση του έργου και των ερευνητικών αποτελεσμάτων, καθώς και η διαχείριση ενεργών λογαριασμών σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο τρίτος άξονας σχετίζεται με την πραγματοποίηση εκδηλώσεων (διαλέξεων, ημερίδων, συναντήσεων εργασίας, κ.α.) με προσκεκλημένους ομιλητές, σε επιστημονικά θέματα που σχετίζονται άμεσα με το αντικείμενο του ερευνητικού έργου. Κάθε ένας από τους παραπάνω άξονες αναλύεται στις ακόλουθες παραγράφους. 3.1 Διδακτορικές Διατριβές Δημοσιεύσεις Ανακοινώσεις Διδακτορικές Διατριβές Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού έργου, εκπονήθηκαν τέσσερις (4) διδακτορικές διατριβές από μέλη της ερευνητικής ομάδας του έργου σε αντικείμενα που βρίσκονται σε άμεση συνάφεια με το αντικείμενο του παρόντος έργου. Η μία διατριβή έχει ήδη ολοκληρωθεί, ενώ οι υπόλοιπες τρεις βρίσκονται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης. Οι τίτλοι των διατριβών είναι οι εξής: 1. Ολοκλήρωση Ενεργειακών Αγορών, Δημήτριος Χατζηγιάννης (Ολοκληρώθηκε). 2. Διερεύνηση Δυνατότητας Σημαντικής Διείσδυσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο Δίκτυο, Στυλιανός Βαγρόπουλος (Σε εξέλιξη). 3. Ανάλυση Ενεργειακών Αγορών με Χρήση Προσομοίωσης, Ευάγγελος Καρδάκος (Σε εξέλιξη). Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 26

30 4. Βραχυπρόθεσμη Διαχείριση του Συστήματος Ηλεκτρικής Ενέργειας υπό Αυξημένη Διείσδυση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Εμμανουήλ Μπακιρτζής (Σε εξέλιξη). Δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές Κατά τη διάρκεια του έργου, η ερευνητική δραστηριότητα οδήγησε στη συγγραφή έξι (6) πρωτότυπων εργασιών που δημοσιεύτηκαν σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές, ως εξής: 1. S.I. Vagropoulos and A.G. Bakirtzis, Optimal bidding strategy for electric vehicle aggregators in electricity markets, IEEE Transactions on Power Systems, vol. 28, no.4, pp , Nov E.A. Bakirtzis, P.N. Biskas, D.P. Labridis and A.G. Bakirtzis, Multiple time resolution unit commitment for short-term operations scheduling under high renewable penetration, IEEE Transactions on Power Systems, vol. 29, no.1, pp , Jan C.K. Simoglou, P.N. Biskas, S.I. Vagropoulos and A.G. Bakirtzis, Electricity market models and RES integration: The Greek case, Energy Policy, vol. 67, pp , Apr S.I. Vagropoulos D.K. Kyriazidis and A.G. Bakirtzis, Real-time charging framework for electric vehicle aggregators in a market environment, IEEE Transactions on Smart Grid, vol. XX, no. XX, Apr E.G. Kardakos, C.K. Simoglou, and A.G. Bakirtzis, Optimal offering strategy of a virtual power plant: A stochastic bi-level approach, IEEE Transactions on Smart Grid, vol. XX, no. XX, Apr E.A. Bakirtzis, C.K. Simoglou, P.N. Biskas, D.P. Labridis, A.G. Bakirtzis, Comparison of advanced power system operations models for large-scale renewable integration, Electric Power Systems Research, vol. 128, pp , Nov Ανακοινώσεις σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια Κατά τη διάρκεια του έργου, η ερευνητική δραστηριότητα οδήγησε στη συγγραφή εννέα (9) ανακοινώσεων που παρουσιάστηκαν (ή πρόκειται να παρουσιαστούν) σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια, ως εξής: Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 27

31 1. C.K. Simoglou, P.N. Biskas, E.A. Bakirtzis, A.N. Matenli, A.I. Petridis, and A.G. Bakirtzis, Evaluation of the capacity credit of RES: The Greek case, στο διεθνές συνέδριο IEEE PowerTech 2013, June 2013, Grenoble, France. 2. S.I. Vagropoulos, C.K. Simoglou, and A.G. Bakirtzis, Synergistic supply offer and demand bidding strategies for wind producers and electric vehicle aggregators in day-ahead electricity markets, στο διεθνές συνέδριο 2013 IREP IX (IREP), August 2013, Rethymnon, Greece. 3. E.G. Kardakos, M.C. Alexiadis, S.I. Vagropoulos, C.K. Simoglou, P.N. Biskas, and A.G. Bakirtzis, Application of time series and artificial neural network models in short-term forecasting of PV power generation, στο διεθνές συνέδριο 48th UPEC 2013, 2-5 September 2013, Dublin, Ireland. 4. E.A. Bakirtzis, A.V. Ntomaris, E.G. Kardakos, C.K. Simoglou, P.N. Biskas, and A.G. Bakirtzis, A unified unit commitment economic dispatch model for short-term power system scheduling under high wind energy penetration, στο διεθνές συνέδριο EEM 14, May 2014, Kraków, Poland. 5. E.A. Bakirtzis, D.I. Chatzigiannis, A.V. Ntomaris, C.K. Simoglou, P.N. Biskas, D.P. Labridis, and A.G. Bakirtzis, Determination of load-following reserves in power systems with high wind penetration: An application to the Greek power system, στο διεθνές συνέδριο PSCC 2014, August 2014, Wroclaw, Poland. 6. E.A. Bakirtzis, P.N. Biskas, E.A. Bakirtzis, Dynamic reserves quantification for variable time resolution scheduling, στο διεθνές συνέδριο IEEE PowerTech 2015, 29 June 2 July 2015, Eindhoven, The Netherlands. 7. C.K. Simoglou, S.I. Vagropoulos, E.A. Bakirtzis, E.G. Kardakos, D.I. Chatzigiannis, P.N. Biskas, and A.G. Bakirtzis, Large-scale RES integration in electricity markets: Challenges and potential solutions, στο διεθνές συνέδριο 50th UPEC 2015, 1-4 September 2015, Staffordshire, UK. 8. S.I. Vagropoulos, E.G. Kardakos, C.K. Simoglou, and A.G. Bakirtzis, Artificial neural network-based methodology for short-term electric load scenario generation, στο διεθνές συνέδριο 18th Intelligent Systems Applications to Power Systems Conference and Debate, ISAP 2015, September 2015, Porto, Portugal. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 28

32 9. E.A. Bakirtzis, P.N. Biskas, and A.G. Bakirtzis, The impact of reserve requirement levels on the short-term generation scheduling, υποβλήθηκε στο διεθνές συνέδριο 19th Power Systems Computation Conference, PSCC 2016,, June 2015, Genoa, Italy. Τεχνικές αναφορές Τέλος, σύμφωνα με το εγκεκριμένο Τεχνικό Παράρτημα του έργου, η ερευνητική ομάδα ολοκλήρωσε τη συγγραφή πέντε (5) τεχνικών αναφορών, ως παραδοτέα των διαφόρων Ενοτήτων Εργασίας του έργου, ως εξής: 1. Παραδοτέο 1.1. Μοντέλα πρόβλεψης ΑΠΕ Βιβλιογραφική ανασκόπηση και βέλτιστες πρακτικές, Απρίλιος Παραδοτέο 2.1. Δημιουργία σεναρίων για τη μοντελοποίηση των τυχαίων παραμέτρων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, Ιούνιος Παραδοτέο 3.1. Μέθοδοι προσδιορισμού των αναγκαίων επιπέδων εφεδρείας του Συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας Βιβλιογραφική ανασκόπηση, Μάιος Παραδοτέο 4.4. Βιβλιογραφική ανασκόπηση υφισταμένων μεθόδων / εργαλείων για την αποτελεσματική και αξιόπιστη λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας υπό συνθήκες αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ, Οκτώβριος Παραδοτέο 7.1. Αξιολόγηση του υλοποιηθέντος έργου και αναλυτική περιγραφή των συμπερασμάτων που προέκυψαν από την ολοκλήρωση των ενοτήτων εργασίας, Αύγουστος Δικτυακός τόπος Κοινωνικά δίκτυα Στα πλαίσια των ενεργειών δημοσιότητας και διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων του έργου, αναπτύχθηκε δικτυακός τόπος στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Ο δικτυακός τόπος είναι επισκέψιμος στη διεύθυνση: Στις επιμέρους σελίδες του δικτυακού τόπου, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί και να αντλήσει πληροφορίες σχετικά με το αντικείμενο του έργου, την ερευνητική ομάδα, τη μεθοδολογία υλοποίησης (φάσεις, ενότητες εργασίας), τα αναμενόμενα επιστημονικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη από την εκτέλεση του έργου, το χρονοδιάγραμμα εργασιών, τα παραδοτέα και τις δημοσιεύσεις του έργου, κ.α.. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 29

33 Κατά την εξέλιξη του έργου, ο δικτυακός τόπος ενημερωνόταν συνεχώς με τα αποτελέσματα και τα παραδοτέα του έργου, και εμπλουτιζόταν με ανακοινώσεις για θέματα σχετικά με το αντικείμενο και την πορεία εξέλιξης του ερευνητικού έργου καθώς και φωτογραφικό υλικό από τις εκδηλώσεις δημοσιότητας και διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων (συνέδρια, ημερίδες, διαλέξεις, συναντήσεις εργασίας, κ.α.). Παράλληλα με το δικτυακό τόπο, η ερευνητική ομάδα δημοσιοποιούσε τις δράσεις και τα αποτελέσματα του έργου μέσω ενεργών λογαριασμών που διαχειρίζεται σε δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, LinkedIn) στοχεύοντας στην εκτενέστερη διάχυση των ερευνητικών δράσεων και αποτελεσμάτων. Σχήμα 11. Στιγμιότυπο δικτυακού τόπου του έργου Αρχική Σελίδα Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 30

34 3.3 Ημερίδα παρουσίασης ερευνητικών αποτελεσμάτων του έργου Προκειμένου να γίνει εκτενής παρουσίαση της ερευνητικής δραστηριότητας και των αποτελεσμάτων που προέκυψαν καθ όλη τη διάρκεια του έργου, την Παρασκευή 5 Ιουνίου 2015 πραγματοποιήθηκε ανοικτή ημερίδα με θέμα Μεγάλης κλίμακας ενσωμάτωση ΑΠΕ στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας στο Αμφιθέατρο ΙΙΙ, Κτίριο ΚΕ.Δ.Ε.Α. ΑΠΘ. Στην ημερίδα, όπου συμμετείχαν περισσότερα από 90 άτομα από διάφορους φορείς (προπτυχιακοί φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, μέλη ΔΕΠ, κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, σύμβουλοι επιχειρήσεων, κ.α.), έγινε αναλυτική παρουσίαση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων του έργου καθώς και παρουσίαση από θεσμικούς φορείς της χώρας (ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ, ΛΑΓΗΕ, ΚΑΠΕ) των τρεχουσών και μελλοντικών εξελίξεων στους τομείς της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και των ΑΠΕ. Ακολούθησε γόνιμος διάλογος μεταξύ των παρευρισκομένων για την αποτελεσματικότερη ενσωμάτωση των ΑΠΕ στις σύγχρονες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Το αναλυτικό πρόγραμμα της εκδήλωσης και χαρακτηριστικά φωτογραφικά στιγμιότυπα παρουσιάζονται στο Παράρτημα. 3.4 Λοιπές ενέργειες δημοσιότητας Παράλληλα με τις παραπάνω ενέργειες διάχυσης, τα μέλη της ερευνητικής ομάδας διοργάνωσαν ή/και συμμετείχαν ενεργά σε πλήθος λοιπών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων καθ όλη τη διάρκεια του έργου, μέσω των οποίων προβλήθηκε σημαντικά το ερευνητικό έργο LaRInEM και τα αποτελέσματά του. Οι εκδηλώσεις αυτές είναι οι εξής: Παρουσίαση μελέτης με τίτλο «Αυξημένη Διείσδυση Φ/Β Σταθμών στο Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας: Επιπτώσεις στην Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας» στην ημερίδα «Η επανεκκίνηση της αγοράς φωτοβολταϊκών και οι προϋποθέσεις για τη μεγάλη διείσδυσή τους στα ηλεκτρικά δίκτυα», Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία, Αθήνα (Ομιλητής: Καθ. Αναστ. Μπακιρτζής) (04/07/2013). Προσκεκλημένη διάλεξη με τίτλο «Electricity Markets & RES Integration» στο διεθνές συνέδριο IEEE ISGT 2013, Copenhagen, Denmark (Ομιλητής: Καθ. Αναστ. Μπακιρτζής) (06/10/2013). Συνάντηση εργασίας της ερευνητικής ομάδας με τον επισκέπτη ερευνητή του έργου, Δρ. Άλεξ Παπαλεξόπουλο, και δημόσια διάλεξη του κ. Παπαλεξόπουλου σε μέλη ΔΕΠ και Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 31

35 φοιτητές της Πολυτεχνικής Σχολής, με τίτλο: «RES Integration Challenges: Market and Grid Problems and Potential Solutions», Πολυτεχνική Σχολή ΑΠΘ (11/10/2013). Δημόσια διάλεξη του George Gross, Professor of Electrical and Computer Engineering, and Professor, Institute of Government and Public Affairs, University of Illinois at Urbana- Champaign, με θέμα «Renewable Energy Integration: The Grand Challenges and Opportunities Towards A Sustainable Energy Future», Πολυτεχνική Σχολή ΑΠΘ (31/03/2014). Συμμετοχή με αφίσα (poster) του ερευνητικού έργου LaRInEM στο 7ο Συνέδριο Φοιτητών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ (ΣΦΗΜΜΥ 7), Αίθουσα Τελετών ΑΠΘ (11-13/04/2014). Προσκεκλημένη διάλεξη με θέμα «Αποθήκευση Ενέργειας & Ενσωμάτωση ΑΠΕ στο Ηλεκτρικό Δίκτυο» στην ημερίδα παρουσίασης και συζήτησης των αποτελεσμάτων της μελέτης με θέμα Commercialization of Energy Storage in Europe, Αθήνα (Ομιλητής: Καθ. Αναστ. Μπακιρτζής) (21/05/2015). Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 32

36 4 Προβλήματα κατά τη διεξαγωγή του έργου Σε γενικές γραμμές η ερευνητική ομάδα δεν αντιμετώπισε ιδιαίτερα προβλήματα κατά την διάρκεια του ερευνητικού έργου. Η πρόοδος των ενοτήτων εργασίας αναφορικά με το περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής τους γινόταν σύμφωνα με όσα είχαν προδιαγραφεί στο Τεχνικό Παράρτημα του έργου, ενώ καταβλήθηκε έντονη προσπάθεια προκειμένου η υποβολή των παραδοτέων να ακολουθεί τις συμβατικές ημερομηνίες παράδοσης. Το μοναδικό καίριο ζήτημα είχε προκύψει κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου αναφοράς, όπου η ερευνητική ομάδα αντιμετώπισε προβλήματα που σχετίζονταν με τη διαθεσιμότητα δεδομένων του Συστήματος, τα οποία ήταν απαραίτητα για την επιτυχή υλοποίηση και ολοκλήρωση των ενοτήτων εργασίας του έργου. Συγκεκριμένα, ενώ ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) παρείχε ιστορικά στοιχεία από το σύστημα εποπτικού ελέγχου και συλλογής δεδομένων (SCADA) του Εθνικού Συστήματος Ελέγχου Ενέργειας σχετικά με το φορτίο του Συστήματος, την άντληση και τη συνολική παραγωγή των αιολικών πάρκων του Συστήματος ανά λεπτό, υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση στην παροχή ιστορικών δεδομένων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ιστορικών τιμών ανεμολογικών μετρήσεων (ταχύτητα ανέμου και κατεύθυνση) για συγκεκριμένα αιολικά πάρκα του Ελληνικού Συστήματος. Ο λόγος ήταν η υποστελέχωση και ο καθημερινός φόρτος εργασίας του προσωπικού που ορίστηκε για την παροχή των στοιχείων. Παρ' όλα αυτά, έγιναν εντατικές προσπάθειες επίλυσης του ζητήματος, προκειμένου να περιέλθουν στην ερευνητική ομάδα τα πλήρη αναγκαία δεδομένα για την ομαλή πρόοδο του έργου το συντομότερο δυνατόν. Αυτός είναι ο κύριος λόγος που η ερευνητική ομάδα επικεντρώθηκε εξαρχής στην ανάπτυξη μοντέλων προσομοίωσης για την πρόβλεψη και τη δημιουργία σεναρίων αναφορικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β σταθμούς, δεδομένου ότι είχε στη διάθεσή της ένα σχετικό σύνολο δεδομένων, το οποίο κρίθηκε επαρκές για την ανάπτυξη και τον έλεγχο ορθής λειτουργίας των απαραίτητων μοντέλων προσομοίωσης. Ωστόσο, έγιναν σημαντικές προσπάθειες από την ερευνητική ομάδα στον τομέα ανάπτυξης κατάλληλων μοντέλων για την πρόβλεψη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικά πάρκα κάνοντας χρήση δημοσίως διαθέσιμων στοιχείων (π.χ. ωριαία δεδομένα παραγωγής αιολικών πάρκων από την ιστοσελίδα του ΑΔΜΗΕ). Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 33

37 5 Συμπεράσματα Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται τα βασικά συμπεράσματα του έργου, τα οποία περιλαμβάνουν την καταγραφή των βασικών επιπτώσεων που έχει η μεγάλης κλίμακας ενσωμάτωση ΑΠΕ στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και συγκεκριμένες προτάσεις προς την κατεύθυνση της περαιτέρω αύξησης της διείσδυσης ΑΠΕ στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Αναφορικά με τις επιπτώσεις της ευρείας διείσδυσης μονάδων ΑΠΕ στη λειτουργία των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, προκύπτει ότι η υψηλή μεταβλητότητα της παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ εισάγει αυξημένη αβεβαιότητα στο βραχυπρόθεσμο προγραμματισμό λειτουργίας της αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, η συνεχής μεταβολή της παραγωγής των θερμικών μονάδων προκειμένου να αντισταθμίζουν συνεχώς την υψηλή μεταβλητότητα της έγχυσης ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ οδηγεί, μεταξύ άλλων, σε συχνότερες εκκινήσεις και σβέσεις των συμβατικών μονάδων, λιγότερο αποδοτική λειτουργία και αυξημένη φθορά του αντίστοιχου εξοπλισμού και εμφάνιση σημαντικής μεταβλητότητας στις τιμές εκκαθάρισης της αγοράς. Ακόμη, παρατηρείται σημαντική μείωση των μέσων τιμών εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς, καθώς και μείωση του εύρους των τιμών εκκαθάρισης κατά τη διάρκεια της ημέρας, κυρίως λόγω της εξομάλυνσης της καμπύλης φορτίου Συστήματος που προκαλεί η έγχυση ενέργειας από Φ/Β σταθμούς. Στο πλαίσιο αυτό είναι συχνό φαινόμενο πλέον η εμφάνιση μηδενικών ή ακόμη και αρνητικών τιμών εκκαθάρισης (όταν αυτό επιτρέπεται από το ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς) σε χρονικές περιόδους όπου συνυπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες, όπως είναι η χαμηλή ζήτηση φορτίου, η αυξημένη παραγωγή από μονάδες ΑΠΕ και η ανελαστική παραγωγή θερμικών συμβατικών σταθμών (π.χ. ανθρακικών, πυρηνικών, κ.α.). Στο ίδιο πλαίσιο, η αβεβαιότητα και η έντονη μεταβλητότητα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ απαιτούν τη διατήρηση υψηλότερων επιπέδων εφεδρειών ομαλής λειτουργίας, προκειμένου να διατηρείται το ισοζύγιο παραγωγής-ζήτησης ισχύος σε πραγματικό χρόνο. Αυτό επιτυγχάνεται συνήθως με τη συνεχή διατήρηση ευέλικτων (και συνήθως αντιοικονομικών) μονάδων εντός λειτουργίας προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης ρύθμισης της παραγωγής και διατήρησης του ισοζυγίου ισχύος, αυξάνοντας έτσι σημαντικά το κόστος λειτουργίας του Συστήματος. Αναφορικά με τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις της υψηλής διείσδυσης μονάδων ΑΠΕ στη λειτουργία των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, η έντονη μεταβλητότητα της παραγωγής από ΑΠΕ δεν επιτρέπει τη μόνιμη απόσυρση των φαινομενικά πλεοναζόντων συμβατικών σταθμών ή την αναβολή εγκατάστασης νέων συμβατικών σταθμών, καθώς απαιτείται η διατήρηση εφεδρικού δυναμικού Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 34

38 παραγωγής για την ομαλή λειτουργία του ΣΗΕ σε περιόδους άπνοιας ή μειωμένης ηλιοφάνειας. Επιπλέον, η υψηλή διείσδυση μονάδων ΑΠΕ προκαλεί μείωση του συντελεστή φορτίου των συμβατικών μονάδων, αφενός μειώνοντας σημαντικά την ικανότητα των μονάδων αυτών να ανακτήσουν το σταθερό κόστος λειτουργίας τους κατά το χρονικό διάστημα ένταξής τους και αφετέρου αποθαρρύνοντας την εισαγωγή νέων επενδύσεων στον τομέα αυτό. Οι κύριες προτάσεις για την αποτελεσματική μεγάλης κλίμακας ενσωμάτωση ΑΠΕ στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προέκυψαν από την ερευνητική δραστηριότητα στα πλαίσια του έργου, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: α) την ανάπτυξη και χρήση προηγμένων εργαλείων πρόβλεψης της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ παράλληλα με τη συνεχή ανανέωση των προβλέψεων ανά τακτά χρονικά διαστήματα προκειμένου να επιτευχθεί σημαντική μείωση του σφάλματος πρόβλεψης, β) τη λειτουργία πρόσθετων ενδοημερήσιων αγορών εντός της ημέρας κατανομής για τον επαναπρογραμματισμό των θερμικών μονάδων με ενδιάμεσο χρόνο ένταξης (π.χ. μονάδες κυμαινόμενου φορτίου), όπου λαμβάνονται υπόψη αναθεωρημένες προσφορές έγχυσης και προβλέψεις παραγωγής από ΑΠΕ, γ) την υιοθέτηση βραχύτερων περιόδων οικονομικής κατανομής (π.χ. 5 λεπτά) σε συνδυασμό με την εφαρμογή της διαδικασίας κατανομής σε πραγματικό χρόνο με προεπισκόπηση (lookahead dispatch), ώστε η οικονομικά δεσμευτική απόφαση του πρώτου χρονικού διαστήματος να λαμβάνει υπόψη τις επερχόμενες μεταβολές του φορτίου και της παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ, δ) την ενοποίηση των διαδικασιών ένταξης και κατανομής, η οποία αποδεδειγμένα προσφέρει σημαντική αύξηση της ευελιξίας του συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ε) το δυναμικό ποσοτικό προσδιορισμό των εφεδρειών ομαλής λειτουργίας, προκειμένου να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και με τον πλέον οικονομικό τρόπο η αβεβαιότητα και η έντονη μεταβλητότητα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, στ) τη δυνατότητα συνεισφοράς εφεδρειών από μέσα αποθήκευσης και ευέλικτα φορτία, τα οποία έχουν παράλληλα τη δυνατότητα γρήγορης παρακολούθησης του σήματος δευτερεύουσας ρύθμισης, ζ) την ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς και ιδιαίτερα των διασυνδετικών γραμμών με γειτονικά ηλεκτρικά δίκτυα προκειμένου να διευκολυνθεί η εξισορρόπηση (διατήρηση ισοζυγίου ισχύος) του Συστήματος, Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 35

39 η) τη θέσπιση αγορών ισχύος, οι οποίες είναι τεχνολογικά ουδέτερες (technology neutral) και στις οποίες μπορούν να συμμετέχουν μονάδες παραγωγής (π.χ. για συνεισφορά ισχύος από μονάδες ΑΠΕ, παροχή ευελιξίας από διάφορες μονάδες), μονάδες αποθήκευσης, φορείς αποκρινόμενης ζήτησης, κ.α.. Τέλος, αναφορικά με την ένταξη νέων μονάδων και παικτών στην αγορά, αναμένεται ότι η ένταξη νέων ευέλικτων μονάδων παραγωγής, η εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης, η προώθηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, η διαμόρφωση και λειτουργία εικονικών σταθμών παραγωγής και η ευρεία εφαρμογή τεχνικών απόκρισης της ζήτησης θα προσφέρουν σημαντική βοήθεια στην προσπάθεια μεγιστοποίησης της ενσωμάτωσης μονάδων ΑΠΕ στις αγορές και τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, στοχεύοντας στην ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας και τη μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 36

40 6 Παράρτημα Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται το αναλυτικό πρόγραμμα της τελικής ημερίδας του έργου καθώς και χαρακτηριστικά φωτογραφικά στιγμιότυπα. Ημερίδα «Μεγάλης Κλίμακας Ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας» Ώρα Παρασκευή 05 Ιουνίου 2015, ΚΕ.Δ.Ε.Α. ΑΠΘ, Αμφιθέατρο ΙΙΙ Ομιλητής 10:00 10:30 Προσέλευση 10:30 10:45 Χαιρετισμοί 10:45 10:55 10:55 11:15 11:15 12:00 Το έργο LaRInEM, Μεγάλης Κλίμακας Ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας Αναστάσιος Μπακιρτζής, Καθηγητής, Εργαστήριο ΣΗΕ ΑΠΘ, Επιστ. Υπεύθυνος Έργου Αναλυτική παρουσίαση αποτελεσμάτων του έργου LaRInEM Χρήστος Σίμογλου, Μεταδιδ. Ερευνητής, Εργαστήριο ΣΗΕ ΑΠΘ RES integration challenges: Market problems and potential solutions Alex Papalexopoulos, President and CEO, ECCO International, San Francisco, USA 12:00 12:15 Συζήτηση 12:15 12:40 Διάλειμμα - Καφές 12:40 13:00 13:00 13:20 13:20 13:40 13:40 14:00 'Μετασχηματισμός' των ελληνικών συστημάτων και αγορών ηλεκτρικής ενέργειας για υποδοχή μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ: Σκέψεις, προβληματισμοί και προτάσεις Γεώργιος Αντωνόπουλος, Ειδ. Επιστήμονας, Ομάδα Ηλεκτρικών Συστημάτων, ΡΑΕ Η διείσδυση και η προοπτική των ΑΠΕ στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Χριστόφορος Ζούμας, Διευθ. Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού, ΛΑΓΗΕ Μακροπρόθεσμος προγραμματισμός ανάπτυξης συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υπό μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ Μεθοδολογία και εφαρμογή στο Ευρωπαϊκό Σύστημα του ENTSO-e Ιωάννης Καμπούρης, Διευθυντής Ανάπτυξης Δικτύου, ΑΔΜΗΕ Ενεργειακή αποδοτικότητα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Γεώργιος Αγερίδης, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Ενεργειακής Αποδοτικότητας, ΚΑΠΕ 14:00 14:30 Συζήτηση - Συμπεράσματα 14:30 Δεξίωση Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 37

41 Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 38

42 Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 39

43 Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 40

44 Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 41

ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ Φ/Β ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ Φ/Β ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ : Μπακιρτζής Αναστάσιος Καθηγητής ΤΗΜΜΥ ΑΠΘ Μπίσκας Παντελής Λέκτορας ΤΗΜΜΥ ΑΠΘ Σίμογλου Χρήστος Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχ/κός ΑΠΘ Μελέτη Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Π.Θ. για λογαριασμό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΕ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ ΤΗΜΜΥ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Μπακιρτζής Αναστάσιος Καθηγητής ΤΗΜΜΥ ΑΠΘ Μπίσκας

Διαβάστε περισσότερα

Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets

Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΠΘ Ερευνητικό Έργο LaRInEM Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets Αναλυτική Παρουσίαση Αποτελεσμάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΕ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ ΤΗΜΜΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΕ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ ΤΗΜΜΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΕ ΣΗΕ ΤΗΜΜΥ ΤΗΜΜΥ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ Φ/Β ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: Μπακιρτζής Αναστάσιος Καθηγητής ΤΗΜΜΥ ΑΠΘ Μπίσκας Παντελής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΜΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ KATA TA ΕΤΗ 2015 2030

ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΜΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ KATA TA ΕΤΗ 2015 2030 ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΓΙΑ Μπακιρτζής Αναστάσιος Καθηγητής ΑΠΘ Μπίσκας Παντελής Λέκτορας ΑΠΘ Μελέτη Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Π.Θ. για λογαριασμό του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΗΕ) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εγγυημένη ισχύς Αιολικής Ενέργειας (Capacity credit) & Περικοπές Αιολικής Ενέργειας

Εγγυημένη ισχύς Αιολικής Ενέργειας (Capacity credit) & Περικοπές Αιολικής Ενέργειας ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ AIOΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Διδάσκων: Δρ. Κάραλης Γεώργιος Εγγυημένη ισχύς Αιολικής Ενέργειας (Capacity

Διαβάστε περισσότερα

Οριακή Τιμή Ελληνικού Συστήματος

Οριακή Τιμή Ελληνικού Συστήματος Οριακή Τιμή Ελληνικού Συστήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης Συστήματος & Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας Αναστάσιος Γ. Μπακιρτζής Καθηγητής Α.Π.Θ. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΣΤΑΘΜΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΙΕΙΣ ΥΣΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΣΤΑΘΜΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΙΕΙΣ ΥΣΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΗΕ) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΣΤΑΘΜΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΙΕΙΣ ΥΣΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Ιανουάριος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Ιανουάριος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ Τηλ. : 210 9466 969, 732 Φαξ : 210 9466 766 www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ& ΛΑΓΗΕ ΑΕ Ιανουάριος

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση της Ελληνικής Χονδρεμπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας

Οργάνωση της Ελληνικής Χονδρεμπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Οργάνωση της Ελληνικής Χονδρεμπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Αναστάσιος Γ. Μπακιρτζής Καθηγητής Α.Π.Θ. Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

Ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός

Ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον Σύνοψη Μελέτης του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών για την περίοδο 2015-2030 Ιούλιος 2014 Ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός Στην κατάρτιση

Διαβάστε περισσότερα

«Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ευφυούς Συστήματος Διαχείρισης Ισχύος Πραγματικού Χρόνου στο ΣΗΕ Κρήτης με Πολύ Υψηλή Διείσδυση ΑΠΕ»

«Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ευφυούς Συστήματος Διαχείρισης Ισχύος Πραγματικού Χρόνου στο ΣΗΕ Κρήτης με Πολύ Υψηλή Διείσδυση ΑΠΕ» ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙΙ: ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΑ ΤΕΙ «Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ευφυούς Συστήματος Διαχείρισης Ισχύος Πραγματικού Χρόνου στο ΣΗΕ Κρήτης με Πολύ Υψηλή Διείσδυση ΑΠΕ» Δρ Εμμανουήλ Καραπιδάκης

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΗΕ) ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Αύγουστος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Αύγουστος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Αύγουστος 2013 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Πώς θα συνεχιστεί η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών χωρίς επιβάρυνση των καταναλωτών

Πώς θα συνεχιστεί η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών χωρίς επιβάρυνση των καταναλωτών Πώς θα συνεχιστεί η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών χωρίς επιβάρυνση των καταναλωτών 4 Ιουλίου 2013 Τα συμπεράσματα βασίζονται σε μελέτες του ΑΠΘ, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Το Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Συνθήκες Μεγάλης Διείσδυσης Ανανεώσιμων Πηγών

Το Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Συνθήκες Μεγάλης Διείσδυσης Ανανεώσιμων Πηγών Το Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Συνθήκες Μεγάλης Διείσδυσης Ανανεώσιμων Πηγών Α. Κορωνίδης a.koronidis@admie.gr Ημερίδα Συλλόγου Μηχανικών ΔΕΗ Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας 8 Νοεμβρίου 2013

Διαβάστε περισσότερα

H Επίδραση της Γεωγραφικής Διασποράς των Αιολικών στην Παροχή Εγγυημένης Ισχύος στο Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτροπαραγωγής

H Επίδραση της Γεωγραφικής Διασποράς των Αιολικών στην Παροχή Εγγυημένης Ισχύος στο Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτροπαραγωγής H Επίδραση της Γεωγραφικής Διασποράς των Αιολικών στην Παροχή Εγγυημένης Ισχύος στο Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτροπαραγωγής Κάραλης Γιώργος, Δρ Περιβολάρης Γιάννης, Δρ Ράδος Κώστας, Αν. Καθ. Εισηγητής: Κάραλης

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Ιούλιος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Ιούλιος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Ιούλιος 2013 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΧΡΟΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΜΒΟΛΗ Υ ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΧΡΟΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΜΒΟΛΗ Υ ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΗΕ) ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΧΡΟΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΜΒΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Φεβρουάριος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Φεβρουάριος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ& ΛΑΓΗΕ ΑΕ Φεβρουάριος 2013 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός ΑΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Μάρτιος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Μάρτιος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ& ΛΑΓΗΕ ΑΕ Μάρτιος 2013 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός ΑΠΕ &

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Ιούνιος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Ιούνιος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Ιούνιος 2013 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Απρίλιος 2013

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Απρίλιος 2013 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ& ΛΑΓΗΕ ΑΕ Απρίλιος 2013 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός ΑΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Μάρτιος 2014

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Μάρτιος 2014 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Μάρτιος 2014 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη Διδακτορικής Διατριβής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τμήμα Περιβάλλοντος. Ευστράτιος Γιαννούλης

Περίληψη Διδακτορικής Διατριβής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τμήμα Περιβάλλοντος. Ευστράτιος Γιαννούλης Μοντελοποίηση και βελτιστοποίηση του ενεργειακού συστήματος με την χρήση κατανεμημένης παραγωγής και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. H τεχνολογική διάσταση Περίληψη Διδακτορικής Διατριβής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Η επίδραση της δειγματοληπτικής αβεβαιότητας των εισροών στη στοχαστική προσομοίωση ταμιευτήρα

Η επίδραση της δειγματοληπτικής αβεβαιότητας των εισροών στη στοχαστική προσομοίωση ταμιευτήρα ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η επίδραση της δειγματοληπτικής αβεβαιότητας των εισροών στη στοχαστική προσομοίωση ταμιευτήρα Ελένη Ζαχαροπούλου

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Φεβρουάριος 2014

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Φεβρουάριος 2014 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Φεβρουάριος 2014 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ

Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ ΙΕΝΕ/ EBEA ΕΣΠΕΡΙΔΑ ΑΠΕ 4.4.2013 2 ΕΓΧΩΡΙΑ ΑΓΟΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ ΜΕΙΚΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΤΑΝΕΜΟΜΕΝΩΝ ΣΗΘΥΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ Ειδικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια ιαβούλευση επί των συντελεστών απωλειών εγχύσεως του Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς

ηµόσια ιαβούλευση επί των συντελεστών απωλειών εγχύσεως του Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς ηµόσια ιαβούλευση επί των συντελεστών απωλειών εγχύσεως του Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - Επί της Μελέτης 1. Προκαθορισµένα επίπεδα φόρτισης Σύµφωνα µε το Άρθρο 50 - Μελέτη προσδιορισµού

Διαβάστε περισσότερα

Διασχολικό Σεμινάριο ΕΜΠ με θέμα «Περιβάλλον και Ανάπτυξη Η Στρατηγική της Ενέργειας»

Διασχολικό Σεμινάριο ΕΜΠ με θέμα «Περιβάλλον και Ανάπτυξη Η Στρατηγική της Ενέργειας» Διασχολικό Σεμινάριο ΕΜΠ με θέμα «Περιβάλλον και Ανάπτυξη Η Στρατηγική της Ενέργειας» Οι ΑΠΕ στο Ενεργειακό Μίγμα της Ελλάδας Μάιος 2017 Στέλιος Λουμάκης Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, MBA Υπ. Διδάκτωρ ΕΜΠ «Λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩ ΙΚΕΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ

ΚΩ ΙΚΕΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΩ ΙΚΕΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ 28-2-2005 Προτάσεις της ΡΑΕ επιτυγχάνουν αποδεκτό Σχέδιο Κωδίκων χωρίς συµβιβασµούς στην Κοινωνική τους

Διαβάστε περισσότερα

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα «Ενεργειακή Αποδοτικότητα και Α.Π.Ε. ή με Α.Π.Ε.;» Δρ Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας - Κ.Α.Π.Ε. e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Διατάξεων Παραγωγής Ισχύος Από Θερμικές Στροβιλομηχανές Με Χρήση Ηλιακής Ενέργειας

Ανάλυση Διατάξεων Παραγωγής Ισχύος Από Θερμικές Στροβιλομηχανές Με Χρήση Ηλιακής Ενέργειας Ανάλυση Διατάξεων Παραγωγής Ισχύος Από Θερμικές Στροβιλομηχανές Με Χρήση Ηλιακής Ενέργειας Περίληψη Διδακτορικής Διατριβής Χρήστος Α. Καλαθάκης Διατάξεις θερμικών μηχανών όπου η ηλιακή ενέργεια αντικαθιστά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΛΑΤΩΝ

ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΛΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΗΕ) ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κόστος και οφέλη από την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών

Κόστος και οφέλη από την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών Κόστος και οφέλη από την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών 29 Νοεμβρίου 2012 Τα συμπεράσματα βασίζονται σε μελέτες του ΑΠΘ, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2018

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2018 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2018 1.0 Εισαγωγή Η ουσιαστική διαφορά μεταξύ των προτεινόμενων κανόνων αγοράς [1] και των κανόνων

Διαβάστε περισσότερα

«Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ»

«Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ» «Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ» ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ «Επενδύοντας στην Πράσινη Ενέργεια: Αποθήκευση-Διασυνδέσεις-Νέα Έργα ΑΠΕ» 15 Ιουλίου 2019 Ι. Χατζηβασιλειάδης,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΤΟΧΑΣΙΣ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ» ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΤΟΧΑΣΙΣ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ» ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΤΟΧΑΣΙΣ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ» ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (Η/Ε). Σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε η ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων ΑΕ

Διαβάστε περισσότερα

Εµπορική ιαχείριση Μονάδων ΑΠΕ - Νοµοθεσία & ιαδικασίες Αδειοδότησης. Χάρης Λαζάνης/Υπηρεσία ΑΠΕ/ ΕΣΜΗΕ

Εµπορική ιαχείριση Μονάδων ΑΠΕ - Νοµοθεσία & ιαδικασίες Αδειοδότησης. Χάρης Λαζάνης/Υπηρεσία ΑΠΕ/ ΕΣΜΗΕ Εµπορική ιαχείριση Μονάδων ΑΠΕ - Νοµοθεσία & ιαδικασίες Αδειοδότησης Χάρης Λαζάνης/Υπηρεσία ΑΠΕ/ ΕΣΜΗΕ ιηµερίδα ΤΕΕ/ Περιφερειακού Τµήµατος Κεντρικής & υτικής Θεσσαλίας για τις ΑΠΕ και τη θέση τους στο

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και περιβαλλοντικοί στόχοι αύξηση συμμετοχής ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Τροποποιήσεις του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας σχετικά με την εισαγωγή Αγοράς Τριτεύουσας και τη μεθοδολογίας επίλυσης

Διαβάστε περισσότερα

Διείσδυση ΑΠΕ στο Ηλεκτρικό Σύστημα της Κύπρου: Δεδομένα και Προκλήσεις

Διείσδυση ΑΠΕ στο Ηλεκτρικό Σύστημα της Κύπρου: Δεδομένα και Προκλήσεις Διείσδυση ΑΠΕ στο Ηλεκτρικό Σύστημα της Κύπρου: Δεδομένα και Προκλήσεις European Sustainable Energy Week, 15-19 June 2015 Δρ. Χρίστος Ε. Χριστοδουλίδης Διευθυντής Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου

Διαβάστε περισσότερα

Ε ι σ ή γ η σ η. Η Εξοικονόμηση Ενέργειας κατά τη Διαχείριση της Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα της ΔΕΗ Α.Ε.

Ε ι σ ή γ η σ η. Η Εξοικονόμηση Ενέργειας κατά τη Διαχείριση της Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα της ΔΕΗ Α.Ε. ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΕnergyTec 2006» & 1 η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ: ΜΟΡΦΕΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 23-25.11.2006 ΕΚΘΕΣΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΗΕLEXPO PALACE, MΑΡΟΥΣΙ Ε ι σ ή γ η σ η Η Εξοικονόμηση Ενέργειας κατά τη Διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον

Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον Οι προτάσεις του ΣΕΦ 19 ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας - Ενέργεια & Ανάπτυξη 2014 Αθήνα, 12-11-2014 Ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός Εν όψει

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα Εργασίας 8 Ενέργειες δημοσιότητας και διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων

Ενότητα Εργασίας 8 Ενέργειες δημοσιότητας και διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων Χρηματοδοτούμενο Έργο του Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Π.Θ. στα πλαίσια της πράξης «ΑΡΙΣΤΕΙΑ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» που συγχρηματοδοτείται από

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗΣ (Balancing Market) στo πλαίσιo εφαρμογής του ΜΟΝΤΕΛΟΥ- ΣΤΟΧΟΣ (Target Model) στην Ελλάδα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗΣ (Balancing Market) στo πλαίσιo εφαρμογής του ΜΟΝΤΕΛΟΥ- ΣΤΟΧΟΣ (Target Model) στην Ελλάδα ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗΣ (Balancing Market) στo πλαίσιo εφαρμογής του ΜΟΝΤΕΛΟΥ- ΣΤΟΧΟΣ (Target Model) στην Ελλάδα Ι. ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας, Υποδομών & Ανάπτυξης Το TARGET

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοικονοµικά µεγέθη της πιθανής εξέλιξης της οικονοµίας Εξέλιξη διεθνών τιµών καυσίµων Εξέλιξη τιµών δικαιωµάτων εκποµπών Εξέλιξη

Μακροοικονοµικά µεγέθη της πιθανής εξέλιξης της οικονοµίας Εξέλιξη διεθνών τιµών καυσίµων Εξέλιξη τιµών δικαιωµάτων εκποµπών Εξέλιξη Ανάλυση της δυνατότητας ιείσδυσης των Τεχνολογιών ΑΠΕ και Εξοικονόµησης Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστηµα εν όψει των στόχων της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πολιτικής Ο ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Τίγκας

Διαβάστε περισσότερα

Οι διαμορφούμενες προκλήσεις για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση

Οι διαμορφούμενες προκλήσεις για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση Οι διαμορφούμενες προκλήσεις για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση Δρ. Μιχάλης Θωμαδάκης Αντιπρόεδρος ΡΑΕ Οι προκλήσεις Νέοι Ευρωπαϊκοί στόχοι: 20-20-20 20% ΑΠΕ στην κατανάλωση 20% μείωση των εκπομπών αερίων

Διαβάστε περισσότερα

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» «Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» Δρ. Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας Κ.Α.Π.Ε. Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου

Διαβάστε περισσότερα

Αποστολή της Διεύθυνσης Διαχείρισης Νησιών (ΔΔΝ)

Αποστολή της Διεύθυνσης Διαχείρισης Νησιών (ΔΔΝ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΗΠΙΩΝΜΟΡΦΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣ &ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 10/11/2015 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙΔΡΥΜΑ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΝΗΣΙΑ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets

Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΠΘ Ερευνητικό Έργο LaRInEM Large-Scale Renewable Integration in Electricity Markets Συνοπτική Παρουσίαση Έργου Αναστάσιος

Διαβάστε περισσότερα

Παντελή Κάπρου Καθηγητή ΕΜΠ. ΙΕΝΕ Συνέδριο Ενέργεια και Ανάπτυξη 2008

Παντελή Κάπρου Καθηγητή ΕΜΠ. ΙΕΝΕ Συνέδριο Ενέργεια και Ανάπτυξη 2008 Προσαρμογή του Ηλεκτρικού Τομέα της Ελλάδας στη νέα πολιτική της ΕΕ για το Κλίμα και τις ΑΠΕ Παντελή Κάπρου Καθηγητή ΕΜΠ ΙΕΝΕ Συνέδριο Ενέργεια και Ανάπτυξη 2008 Υποχρεωτικοί Στόχοι για την Ελλάδα το 2020

Διαβάστε περισσότερα

1. Αναγκαιότητα συμπλήρωσης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου - Σκοπός των Αποθηκευτικών Σταθμών (ΑΣ)

1. Αναγκαιότητα συμπλήρωσης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου - Σκοπός των Αποθηκευτικών Σταθμών (ΑΣ) Κ Υ Ρ Ι Α Σ Η Μ Ε Ι Α Τ Η Σ Π Ρ Ο Τ Α Σ Η Σ Τ Η Σ Ρ Υ Θ Μ Ι Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Ρ Χ Η Σ Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ Π Ρ Ο Σ Τ Ο Υ Π Ε Κ Α Γ Ι Α Τ Η Σ Υ Μ Π Λ Η Ρ Ω Σ Η Τ Ο Υ Θ Ε Σ Μ Ι Κ Ο Υ Π Λ Α Ι Σ Ι Ο Υ Σ Χ Ε Τ Ι Κ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικό Κείμενο 2 η Δημόσιας Διαβούλευσης για τη Μεθοδολογία Υπολογισμού Ελάχιστου Κόστους Υδροηλεκτρικών Μονάδων

Εισαγωγικό Κείμενο 2 η Δημόσιας Διαβούλευσης για τη Μεθοδολογία Υπολογισμού Ελάχιστου Κόστους Υδροηλεκτρικών Μονάδων Εισαγωγικό Κείμενο 2 η Δημόσιας Διαβούλευσης για τη Μεθοδολογία Υπολογισμού Ελάχιστου Κόστους Υδροηλεκτρικών Μονάδων Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 44, παρ. 5 του ΚΣΗΕ, ο ΛΑΓΗΕ υπέβαλε στη ΡΑΕ στις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Ιανουάριος 2015 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΗΕ) ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η Χονδρεμπορική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα, Προκλήσεις και Εξέλιξη

Η Χονδρεμπορική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα, Προκλήσεις και Εξέλιξη : ΔΙΚΤΥΑ, ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Χονδρεμπορική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα, Προκλήσεις και Εξέλιξη Μιχάλης Ε. Φιλίππου Διευθυντής Κλάδου Ημερήσιου Ενεργειακού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Μάϊος 2015 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτον, στις απαιτούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσα σε μία ολοένα και αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία,

Πρώτον, στις απαιτούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσα σε μία ολοένα και αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία, Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Κέντρο Ερευνών Προοδευτικής Πολιτικής και την Capital Link για αυτήν την πρωτοβουλία ανταλλαγής απόψεων σχετικά με τις επενδύσεις στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε μία χρονική στιγμή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Δεκέμβριος 20 2012 20 ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φωτοβολταϊκά Αποθήκευση Ηλεκτροκίνηση

Φωτοβολταϊκά Αποθήκευση Ηλεκτροκίνηση Φωτοβολταϊκά Αποθήκευση Ηλεκτροκίνηση Το Σήμερα και το Αύριο Δρ.Σωτήρης Καπέλλος Πρόεδρος ΣΕΦ Ημερίδα ΤΕΕ ΤΚΜ «Αποθήκευση Ηλεκτρικής Ενέργειας, Ηλεκτροκίνηση και ΑΠΕ» 5 Ιουνίου 2018 Περιεχόμενα Η σχέση

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση ΕΣΑΗ. Η λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ : ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 18 Μαρτίου 2011

Παρουσίαση ΕΣΑΗ. Η λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ : ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 18 Μαρτίου 2011 Παρουσίαση ΕΣΑΗ Η λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ : ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 18 Μαρτίου 2011 Μανώλης Κακαράς, Γενικός Διευθυντής ΕΣΑΗ, Καθηγητής ΕΜΠ

Διαβάστε περισσότερα

Κασταλία Σύστηµα στοχαστικής προσοµοίωσης υδρολογικών µεταβλητών

Κασταλία Σύστηµα στοχαστικής προσοµοίωσης υδρολογικών µεταβλητών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τοµέας Υδατικών Πόρων, Υδραυλικών και Θαλάσσιων Έργων Κασταλία Σύστηµα στοχαστικής προσοµοίωσης υδρολογικών µεταβλητών. Κουτσογιάννης Α. Ευστρατιάδης Φεβρουάριος 2002 Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Νοέμβριος 2014

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Νοέμβριος 2014 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Νοέμβριος 2014 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Αιολική Παραγωγή: Εφαρµογή Κανονιστικού και Ρυθµιστικού Πλαισίου

Αιολική Παραγωγή: Εφαρµογή Κανονιστικού και Ρυθµιστικού Πλαισίου ιαχειριστής Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. Αιολική Παραγωγή: Εφαρµογή Κανονιστικού και Ρυθµιστικού Πλαισίου Ανδρέας Αδρακτάς Επιχειρησιακός ιευθυντής Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ)

Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) Ιωάννης Μάργαρης Αντιπρόεδρος ΔΣ ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. Διαχειριστής Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Η Ηλεκτρική Αγορά στην Ελλάδα

Η Ηλεκτρική Αγορά στην Ελλάδα 17 ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας, «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2012» Public Power Corporation SA Η Ηλεκτρική Αγορά στην Ελλάδα Corporate και ο ρόλος Presentation της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

EΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

EΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ EΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη πολυπαραμετρικού μαθηματικού μοντελου για τη βελτιστοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού σε Ορεινές περιοχέσ ΑΕΝΑΟΣ

Ανάπτυξη πολυπαραμετρικού μαθηματικού μοντελου για τη βελτιστοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού σε Ορεινές περιοχέσ ΑΕΝΑΟΣ Ανάπτυξη πολυπαραμετρικού μαθηματικού μοντελου για τη βελτιστοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού σε Ορεινές περιοχέσ ΑΕΝΑΟΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ, ΜΕΤΣΟΒΟ 29/5/2015 Ενημέρωση για

Διαβάστε περισσότερα

Η ομάδα συνεδρίασε επτά (7) φορές και από το έργο της προέκυψαν τα ακόλουθα:

Η ομάδα συνεδρίασε επτά (7) φορές και από το έργο της προέκυψαν τα ακόλουθα: 25/4/2014 Πόρισμα Α φάσης της Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε με την απόφαση του Γενικού Γραμματέα Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αρ. πρωτ. ΥΑΠΕ/Φ1/3490/οικ.23982/30.12.2013 για τη διερεύνηση των

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Αύγουστος 2015

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Αύγουστος 2015 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Αύγουστος 2015 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Τα Νέα εδοµένα στην Ανάπτυξη της Χονδρεµπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας

Τα Νέα εδοµένα στην Ανάπτυξη της Χονδρεµπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Τα Νέα εδοµένα στην Ανάπτυξη της Χονδρεµπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας 16 ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας «ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2011» Αθήνα, 22 Νοεµβρίου 2011 ΝΕΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ Προβλέψεις Τρίτου Πακέτου Αντιµετώπιση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Φεβρουάριος 2015 2013 2015 ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Eεξελίξεις στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α. Κορωνίδης Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας

Eεξελίξεις στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α. Κορωνίδης Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας INDEPENDENT POWER Συνάντηση εργασίας ΤΕΕ Πέμπτη 18 Απριλίου 2013 Πρόγραμμα SEA PLUS Eεξελίξεις στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α. Κορωνίδης Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Αύγουστος 2015 2013 2015 ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Αύγουστος 2015 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση των βασικών παραμέτρων του Ηλεκτρικού Συστήματος ηλεκτρικής ενεργείας της Κύπρου σε συνάρτηση με τη διείσδυση των ΑΠΕ

Ανάλυση των βασικών παραμέτρων του Ηλεκτρικού Συστήματος ηλεκτρικής ενεργείας της Κύπρου σε συνάρτηση με τη διείσδυση των ΑΠΕ Ανάλυση των βασικών παραμέτρων του Ηλεκτρικού Συστήματος ηλεκτρικής ενεργείας της Κύπρου σε συνάρτηση με τη διείσδυση των ΑΠΕ Δρ. Ρογήρος Ταπάκης ΟΕΒ 09 Μαΐου 2018 Δομή Παρουσίασης Εισαγωγή Ανάλυση Ζήτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ?

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ? ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ? Αντώνης Θ. Αλεξανδρίδης Καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : Ντιλένα Βασιλείου (dvasileiou@lagie.gr) ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Ιανουάριος 2016 2014 2016 ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

θεσμικό πλαίσιο των μονάδων αποθήκευσης

θεσμικό πλαίσιο των μονάδων αποθήκευσης ΗΜΕΡΙΔΑ «Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ηλεκτρικό Σύστημα, με Ορίζοντα το 2050: Ανάγκες, εμπόδια και απαιτούμενες δράσεις Ε.Μ.Π., 9 Νοεμβρίου 2013 Αποτελέσματα α ηλεκτρονικής έρευνας για το θεσμικό

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλα τα οικονομικά οφέλη από τα φωτοβολταϊκά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με νέα μελέτη του ΑΠΘ

Μεγάλα τα οικονομικά οφέλη από τα φωτοβολταϊκά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με νέα μελέτη του ΑΠΘ 23/7/212 Μεγάλα τα οικονομικά οφέλη από τα φωτοβολταϊκά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με νέα μελέτη του ΑΠΘ Οφέλη πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ετησίως για τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Σεπτέμβριος 2014

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Σεπτέμβριος 2014 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Σεπτέμβριος 2014 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός

Διαβάστε περισσότερα

Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Κ Λ Ι Μ Α Τ Ι Σ Μ Ο Υ ( Ε ) - Φ Ο Ρ Τ Ι Α 1

Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Κ Λ Ι Μ Α Τ Ι Σ Μ Ο Υ ( Ε ) - Φ Ο Ρ Τ Ι Α 1 Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Κ Λ Ι Μ Α Τ Ι Σ Μ Ο Υ ( Ε ) - Φ Ο Ρ Τ Ι Α 1 ΦΟΡΤΙΑ Υπό τον όρο φορτίο, ορίζεται ουσιαστικά το πoσό θερµότητας, αισθητό και λανθάνον, που πρέπει να αφαιρεθεί, αντίθετα να προστεθεί κατά

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγική Ανάπτυξης ΑΠΕ και Τεχνικές Προκλήσεις

Στρατηγική Ανάπτυξης ΑΠΕ και Τεχνικές Προκλήσεις Στρατηγική Ανάπτυξης ΑΠΕ και Τεχνικές Προκλήσεις Γ. Καµπούρης /νση Σχεδιασµού Συστήµατος ΕΣΜΗΕ Μεσο-µακροπρόθεσµοι Στόχοι - ιακηρυγµένος στόχος για ορίζοντα 10ετίας (ΥΑ 19598/2010): - 7500 MW A/Π - 2200

Διαβάστε περισσότερα

HERON Η επόμενη ημέρα της εφαρμογής των νέων Κανονισμών της Ενοποιημένης Αγοράς (Target Model)

HERON Η επόμενη ημέρα της εφαρμογής των νέων Κανονισμών της Ενοποιημένης Αγοράς (Target Model) HERON Η επόμενη ημέρα της εφαρμογής των νέων Κανονισμών της Ενοποιημένης Αγοράς (Target Model) Μελίζα Ασημακοπούλου, Διευθύντρια Ρυθμιστικών Θεμάτων 23o Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας 2018, Aθήνα, 22-23/11

Διαβάστε περισσότερα

Παραδοτέο Π6.1 Έκθεση με προτάσεις για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου

Παραδοτέο Π6.1 Έκθεση με προτάσεις για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου Έκθεση με προτάσεις για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου «Πρωτοβουλία (Direct Current in Ship Initiative - DC-Ship)» (πράξη ΑΡΙΣΤΕΙΑ Ι, Κωδ. Έργου ΓΓΕΤ: 987, Κωδ. Έργου ΕΔΕΙΛ/ΕΜΠ: 68/1151) ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο. Μάιος 2017

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο. Μάιος 2017 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : info@lagie.gr ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Μάιος 2017 2015 2017 ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ (ΜW) ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΠΕ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : info@lagie.gr ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Ιούλιος 2017 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16

Διαβάστε περισσότερα

Ταυτότητα ερευνητικού έργου

Ταυτότητα ερευνητικού έργου ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΑΡΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΥΒΡΙ ΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΚΑΙ ΝΕΡΟΥ ΜΕ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ. Ασηµακόπουλος, Α. Καρταλίδης και Γ. Αραµπατζής Σχολή Χηµικών Μηχανικών, ΕΜΠ Ηµερίδα ProDES 9 Σεπτεµβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Η τιµολογιακή πολιτική στις ΑΠΕ και η επιδότηση των επενδύσεων

Η τιµολογιακή πολιτική στις ΑΠΕ και η επιδότηση των επενδύσεων Η τιµολογιακή πολιτική στις ΑΠΕ και η επιδότηση των επενδύσεων Γεωργία Λ. Γληνού «ΙΑΡΚΕΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» Ηµερίδα της Τ.Ε..Κ & Νοµαρχιακής Αυτ/σης Ν. Τρικάλων, Τρίκαλα Λάρισα 18-19.11.05 Σύνοψη

Διαβάστε περισσότερα

INSTITUTE OF ENERGY FOR SOUTH EAST EUROPE

INSTITUTE OF ENERGY FOR SOUTH EAST EUROPE Ερευνητικό Έργο ΙΕΝΕ: Έξυπνα Νησιά και Ηλεκτροκίνηση Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα 22-23 Νοεμβρίου 2018 Παρουσίαση του κ. Δημήτρη Μεζαρτάσογλου, Υπεύθυνου Μελετών ΙΕΝΕ INSTITUTE OF ENERGY FOR SOUTH EAST EUROPE

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο

ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. Πληροφορίες : info@lagie.gr ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Οκτώβριος 2017 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Φεβ-16 Μαρ-16 Απρ-16

Διαβάστε περισσότερα

The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO

The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO 19thRoundtable with the Government of Greece-The Economist Kυρίες και Κύριοι Πριν ξεκινήσω

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Μάιος 2014

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ. Μάιος 2014 ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ A.E. ΚΑΣΤΟΡΟΣ 72, 18545 ΠΕΙΡΑΙΑΣ www.lagie.gr info@lagie.gr Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ Μάιος 2014 Eιδικός Διαχειριστικός Λογαριασμός ΑΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

H Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα. Σημερινή κατάσταση - Προοπτικές

H Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα. Σημερινή κατάσταση - Προοπτικές Παρουσίαση ΕΣΑΗ H Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα. Σημερινή κατάσταση - Προοπτικές ΙΕΝΕ - ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 22 Νοεμβρίου 2011, Αθήνα Ε.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Α. Τασούλης ΔΕΣΜΗΕ 8-10 Μαρτίου 2010 ΤΕΕ -- ΕΝΕΡΓΕΙΑ: σημερινή εικόνα - σχεδιασμός - προοπτικές ΙΣΤΟΡΙΚΟ Νόμος 2773/1999 - Απελευθέρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2015-2016 Προτεινόμενο Θέμα: [1] Ανάλυση της μόνιμης και της μεταβατικής κατάστασης Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας με το λογισμικό PSAT Για

Διαβάστε περισσότερα

Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο. Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ.

Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο. Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ. Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ. Πρωτογενής Παραγωγή Ενέργειας από ΑΠΕ 80000 70000 Βιοµάζα Ηλιακή Εν. Υδροηλεκτρική Ενέργεια Φωτοβολταϊκά Γεωθερµία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο. Απρίλιος 2009

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ. Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο. Απρίλιος 2009 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΣΗΘΥΑ Συνοπτικό Πληροφοριακό Δελτίο Απρίλιος ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΕΣΜΗΕ/ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ (ΜW) ΜΟΝΑΔΩΝ

Διαβάστε περισσότερα