Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού"

Διόσκουροι Σερπετζόγλου
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού ρ. Ηλίας Κούτσικος, Φυσικός - Γεωφυσικός Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ιδάσκων Πανεπιστηµίου Αθηνών

2 Ε ι σ α γ ω γ ή... 21ος αιώνας: η χρήση ενεργειακών πόρων µε σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας οδηγεί σε µια σειρά προβληµάτων: η αύξηση των εκποµπών CO 2 (αλλαγή κλίµατος), η εξάρτηση από χώρες µε πολιτική και οικονοµική αστάθεια, ορατός πλέον ο κίνδυνος της εξάντλησης των συµβατικών καυσίµων, το πετρέλαιο και το ουράνιο απαιτούν τεράστια κεφάλαια για την εκµετάλλευση και την ασφάλειά τους.

3 Ε ι σ α γ ω γ ή... Εκποµπές CO 2 : εκατ. τόνοι / χρόνο. Κίνα, Η.Π.Α., Ινδία απελευθερώνουν το 60% περίπου της παραπάνω ποσότητας. ( εν έχουν υπογράψει το πρωτόκολλο του Κιότο). Με τη χρήση των Α.Π.Ε. προβλέπεται µείωση των εκποµπών σε εκατ. τόνους / χρόνο.

4 Ε ι σ α γ ω γ ή...

5 Ε ι σ α γ ω γ ή... Καθίσταται πλέον επιτακτική η ανάγκη για την αξιοποίηση των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.). Η Ελλάδα διαθέτει ένα σηµαντικό ενεργειακό πλούτο που προέρχεται από την αξιοποίηση των Α.Π.Ε.

6 Α ι ο λ ι κ ή Ε ν έ ρ γ ε ι α

7 Α ι ο λ ι κ ή Ε ν έ ρ γ ε ι α Σε πολλά σηµεία της Ελλάδας, υπάρχει αξιόλογο αιολικό δυναµικό (νησιά του Αιγαίου, ανατολική Στερεά Ελλάδα, ανατολική Πελοπόννησος κλπ.). Συνολική εκµεταλλεύσιµη ισχύς: περίπου MW. Συνολική εγκατεστηµένη ισχύς από τη ΕΗ περίπου 40 MW (2001). Συνεργασία µε EDF ENERGIES NOUVELLES για την από κοινού κατασκευή Αιολικών Πάρκων συνολικής ισχύος 122 MW. Με την εφαρµογή του Ν. 2244/94, άρχισαν να γίνονται επενδύσεις από διάφορους ιδιωτικούς φορείς, γεγονός που αναµένεται να προωθηθεί περαιτέρω µε το νέο αναπτυξιακό νόµο 3468/06.

8 Α ι ο λ ι κ ή Ε ν έ ρ γ ε ι α Η σωστή επιλογή της θέσης δηµιουργίας αιολικών πάρκων ώστε να µη δηµιουργούνται περιβαλλοντικά και αισθητικά ζητήµατα είναι βασικό κριτήριο για να γίνει αποδεκτή η µορφή αυτή ενέργειας από τις τοπικές κοινωνίες (Σχέδιο ΚΥΑ Χωροταξικού Σχεδιασµού, Φεβρουάριος 2007).

9 Υ δ ρ ο η λ ε κ τ ρ ι κ ή Ε ν έ ρ γ ε ι α Τα µεγάλα υδροηλεκτρικά έργα ανήκουν βέβαια στις Α.Π.Ε., δε θεωρούνται όµως ήπια µορφή γιατί δηµιουργούν σηµαντικές µεταβολές στο φυσικό Περιβάλλον.

10 Υ δ ρ ο η λ ε κ τ ρ ι κ ή Ε ν έ ρ γ ε ι α Η µορφολογία της Ελλάδας δίνει τη δυνατότητα εγκατάστασης µικρών υδροηλεκτρικών σταθµών σε πολλά σηµεία (Βόρεια Ελλάδα, Ήπειρος, Κεντρική Στερεά Ελλάδα και υτική Πελοπόννησος). Υδροηλεκτρικό δυναµικό µε οικονοµικά οφέλη (για εγκαταστάσεις ισχύος µικρότερης των 10 MW): περίπου 600 MW. Στην πράξη, η ΕΗ έχει εγκαταστήσει µικρούς ΥΗΣ ισχύος περίπου 35 MW. Πρόγραµµα ανάπτυξης µικρών ΥΗΣ: περίπου 100 MW µέχρι το 2014.

11 Η λ ι α κ ή Ε ν έ ρ γ ε ι α Η αρχέγονη αυτή µορφή ενέργειας από την οποία προέρχονται ουσιαστικά όλες οι άλλες Α.Π.Ε., υπό το πρίσµα της άµεσης εκµετάλλευσής της, χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: 1. Ενεργητικά ηλιακά συστήµατα. 2. Φωτοβολταϊκά συστήµατα. 3. Παθητικά ηλιακά συστήµατα.

12 ΕνεργητικάΗλιακά συστήµατα Πρόκειται για τους γνωστούς ηλιακούς συλλέκτες µε σκοπό τη θέρµανση νερού, κυρίως για οικιακή χρήση. Το συνολικό εµβαδό εγκατεστηµένων συλλεκτών είναι τ.µ. περίπου, ποσοστό πάνω από το 30% του συνολικού της Ε.Ε. Παράλληλα, µια σηµαντική βιοµηχανική δραστηριότητα στον τοµέα κατασκευής ηλιακών συλλεκτών µε αξιόλογη διείσδυση στις αγορές άλλων κρατών. Μεγάλα περιθώρια αύξησης της ενεργειακής αυτής εφαρµογής µε στόχο τα τ.µ. εγκατεστηµένων ηλιακών συλλεκτών µέχρι το 2010.

13 Φωτοβολταϊκά συστήµατα(φ/β) Η πιο «ανώδυνη», από περιβαλλοντική άποψη, µετατροπή κάποιας µορφής ενέργειας σε ηλεκτρική. Βασικό πρόβληµα: το µεγάλο κόστος εγκατάστασης. Η εγκατάσταση Φ/Β σε µεγάλα κτίρια θα έχει ως αποτέλεσµα την αύξηση της παραγωγής και εποµένως τη µείωση του κόστους. Στην Ελλάδα, γίνεται ελάχιστη χρήση της τεχνολογίας των Φ/Β (250 kw εγκατεστηµένη ισχύς από Φ/Β).

14 Φωτοβολταϊκά συστήµατα(φ/β) Η Ε.Ε., σύµφωνα µε τη Λευκή Βίβλο (1997) έχει βάλει ως στόχο να εγκατασταθούν στα κράτη-µέλη της Φ/Β µέχρι το Στα ελληνικά νησιά, λόγω της αποµόνωσης από το υπόλοιπο ηπειρωτικό, ηλεκτρικό δίκτυο, η εγκατάσταση Φ/Β θα µπορούσε να ανταγωνιστεί το σηµερινό κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (λειτουργία γεννητριών µε τη χρήση πετρελαίου).

15 Φωτοβολταϊκά συστήµατα (Φ/Β)

Π Ο Ρ Τ Ο Γ Α Λ Ι Α Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στοιχείων 11 MW για 8.000 κατοικίες.

16 Π Ο Ρ Τ Ο Γ Α Λ Ι Α Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στοιχείων 11 MW για κατοικίες. Το αντίστοιχο θερµοηλεκτρικό εργοστάσιο θα απελευθέρωνε τόνους CO 2 ετησίως. Στόχος το 45% των ενεργειακών αναγκών από Α.Π.Ε. το Αντίστοιχη εγκατάσταση και στη Γερµανία µε τη µισή ισχύ.

17 Παθητικά Ηλιακά συστήµατα Η εφαρµογή τους συνδέεται άµεσα µε την αρχιτεκτονική και τα δοµικά στοιχεία των κτιριακών κατασκευών. Οι ελληνικές κλιµατολογικές συνθήκες ευνοούν την κατασκευή κτιρίων, σύµφωνα µε σύγχρονες µεθόδους παθητικού ενεργειακού σχεδιασµού. Προς το παρόν, ελάχιστες τέτοιες εφαρµογές έχουν γίνει στην Ελλάδα. (π.χ. το κτιριακό συγκρότηµα ΑΒΑΞ) στην Αθήνα.

18 Παθητικά Ηλιακά συστήµατα Πρόκειται για µια δύσκολη εφαρµογή γιατί ουσιαστικά πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία των αρχιτεκτόνων και µηχανικών που σχεδιάζουν και κατασκευάζουν κτίρια αλλά κυρίως να αλλάξει η νοοτροπία των µελλοντικών ιδιοκτητών κτιρίων-οικιών.

19 Β ι ο µ ά ζ α Η αρχαιότερη εκµετάλλευση Α.Π.Ε. από τον άνθρωπο. Παρόλο που παράγεται CO 2 κατά την καύση, λόγω του βιολογικού κύκλου, θεωρείται ότι δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Η Ε.Ε. έχει ως στόχο τον τριπλασιασµό της εκµετάλλευσης της βιοµάζας για ενεργειακούς σκοπούς µέχρι το Εκτός από τα γεωργικά και δασικά υπολείµµατα µεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι καλλιέργειες προϊόντων για ενεργειακή εκµετάλλευση. Η λεγόµενη βιονέργεια µπορεί να προέλθει µέσω: παραγωγής υγρών βιοκαυσίµων, παραγωγής θερµότητας, συµπαραγωγής θερµότητας και ηλεκτρισµού.

20 Β ι ο µ ά ζ α Στην Ελλάδα το βιοενεργειακό δυναµικό είναι πολύ µεγάλο, της τάξης των ktoe (χιλιάδες τόνοι ισοδύναµου πετρελαίου). Ειδικότερα, στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα οι αγρότες µε την κατάλληλη υποστήριξη της πολιτείας θα πρέπει να επανεξετάσουν την αντικατάσταση συµβατικών καλλιεργειών µε καλλιέργειες που αποσκοπούν σε ενεργειακή χρήση.

21 Γ ε ω θ ε ρ µ ί α Η Ελλάδα είναι προικισµένη από τη φύση σε ότι αφορά το γεωθερµικό δυναµικό: Πεδία υψηλής ενθαλπίας στη Μήλο και τη Νίσυρο ενδείκνυνται για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Πεδία χαµηλής και µέσης ενθαλπίας (στη Βόρεια Ελλάδα και σε πολλά νησιά του Αιγαίου), δίνουν τη δυνατότητα για πολλές εφαρµογές µε έµφαση στη θέρµανση κτιρίων, θερµοκηπίων, ιχθυοκαλλιεργειών κ.ά. Η ΕΗ διαθέτει άδεια δηµιουργίας γεωθερµικού σταθµού ηλεκτροπαραγωγής 8 MW στη Στύψη Λέσβου και είναι στη φάση ερευνητικών γεωτρήσεων.

22 Γ ε ω θ ε ρ µ ί α Το γεωθερµικό δυναµικό στη Μήλο µπορεί να δώσει 120 MW ηλεκτρικής ενέργειας που σηµαίνει ότι µε τη χρήση υποθαλασσίου καλωδίου θα µπορούσαν να είναι αυτόνοµα ενεργειακά, όλα τα νησιά των Κυκλάδων και να περισσεύει ηλεκτρική ενέργεια για να διοχετευθεί στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο. Πιλοτική µονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 2 MW, εγκατεστηµένη το 1985, έπαψε να λειτουργεί µετά από 3 χρόνια. Σε άλλα σηµεία της Ελλάδας γίνεται σηµαντική εκµετάλλευση της γεωθερµίας χαµηλής ενθαλπίας για θέρµανση θερµοκηπίων, ιχθυοκαλλιεργειών κ.ά. (περίπου 20 MW).

23 Γ ε ω θ ε ρ µ ί α Μια άλλη εφαρµογή αποτελεί η αξιοποίηση της λεγόµενης αβαθούς γεωθερµικής ενέργειας ( m βάθος), η οποία δίνει τη δυνατότητα για θέρµανση και ψύξη σε όλα τα σηµεία της επικράτειας. Η χρήση της αβαθούς γεωθερµικής ενέργειας που ουσιαστικά στηρίζεται στο γεγονός ότι η θερµοκρασία του υπεδάφους παραµένει σταθερή σε όλη τη διάρκεια του έτους, δίδει τη δυνατότητα, µε τη χρήση γεωθερµικών αντλιών θερµότητας, να παραχθεί θέρµανση και ψύξη. Στην Ελλάδα η εφαρµογή αυτή έχει γίνει στο ηµαρχείο της Ρόδου (140kW) και σε 2-3 ιδιωτικές κατοικίες.

24 "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ" ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Μία «µορφή» ενέργειας µε κοινά χαρακτηριστικά µε τις Α.Π.Ε. Ο ρόλος της Εκπαίδευσης. Προγράµµατα συνεργασίας φορέων.

25 Σ υ µ π ε ρ ά σ µ α τ α... Η Ελλάδα λόγω της γεωµορφολογίας της, του κλίµατος και των γεωλογικών διεργασιών στο υπέδαφος είναι µία από τις λίγες προνοµιούχες χώρες στον κόσµο που έχει τη δυνατότητα εκµετάλλευσης όλων των µορφών Α.Π.Ε. Η Ε.Ε. έχει ως στόχο, σύµφωνα µε τη Λευκή βίβλο, το διπλασιασµό της συνεισφοράς των Α.Π.Ε. στο ενεργειακό σύστηµα µέχρι το 2010.

26 Σ υ µ π ε ρ ά σ µ α τ α... Συγκεκριµένα: Με βάση την οδηγία 2001/77/ΕΚ, έχει τεθεί ως στόχος, µέχρι το 2010, το 22% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κοινό-τητα να προέρχεται από Α.Π.Ε. Ειδικά για την Ελλάδα, µε βάση τους εθνικούς στόχους, όπως αυτοί προσδιορίζονται στον ν. 3468/06, το ποσοστό συµµετοχής των Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας πρέπει να ανέλθει, µέχρι το 2010, σε 20 % και, µέχρι το 2020, σε 29%.

27 Σ υ µ π ε ρ ά σ µ α τ α... Σύµφωνα µε τη συνθήκη του Κιότο, η οποία έχει τεθεί πλέον σε εφαρµογή παγκοσµίως, η µείωση των εκποµπών του CO 2 και στην Ελλάδα είναι πλέον επιτακτική και δεσµευτική. Η αξιοποίηση των Α.Π.Ε. στο ελληνικό ενεργειακό σύστηµα θα είχε ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία νέων θέσεων απασχόλησης στο γεωργικό και βιοµηχανικό τοµέα και µάλιστα µε οµοιόµορφη κατανοµή σε όλη σχεδόν τη χώρα.

Σχετικά έγγραφα

Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο. Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ.

Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ. Πρωτογενής Παραγωγή Ενέργειας από ΑΠΕ 80000 70000 Βιοµάζα Ηλιακή Εν. Υδροηλεκτρική Ενέργεια Φωτοβολταϊκά Γεωθερµία