Γκέλβερι (Καρβάλη) Περίληψη : Άλλες Ονομασίες. Γεωγραφική Θέση. Ιστορική Περιοχή. Διοικητική Υπαγωγή IΔΡΥΜA ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Transcript

1 Για παραπομπή : Καραχρήστος Ιωάννης,, 2005, Περίληψη : Οικισμός της Καππαδοκίας με μεικτό πληθυσμό από τουρκόφωνους χριστιανούς και από μουσουλμάνους. Από το 18ο αιώνα οι χριστιανοί κάτοικοι για οικονομικούς λόγους αναγκάζονταν να μεταναστεύουν σε άλλες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κυρίως στην Κωνσταντινούπολη. Άλλες Ονομασίες Κέλβερι, Κελλίβαρα, Καρβάλη Γεωγραφική Θέση Κεντρική Μικρά Ασία Ιστορική Περιοχή Καππαδοκία Διοικητική Υπαγωγή Καϊμακαμλίκι Ακσεράι, μουτεσαριφλίκι Νίγδης, βιλαέτι Ικονίου 1. Ανθρωπογεωγραφία Οικισμός της περιφέρειας Ακσεράι στην Καππαδοκία, χτισμένος στους πρόποδες του όρους Γκιουνέι, σε υψόμετρο μ. Ουσιαστικά, τα σπίτια του οικισμού ήταν χτισμένα στους χώρους ανάμεσα στις τέσσερις χαράδρες, οι οποίες και τον διέσχιζαν. Το Γκέλβερι (ή Καρβάλη) ήταν χωρισμένο σε δύο τμήματα, τα οποία σε γενικές γραμμές αντιστοιχούσαν στην ιστορία της οικιστικής του οργάνωσης και στην αρχιτεκτονική του εξέλιξη: την Κάτω Συνοικία (Aşağı Mahalle) και την Πάνω Συνοικία (Yukarı Mahalle). Η Κάτω Συνοικία, η οποία αντιστοιχούσε στο παλαιότερο τμήμα του οικισμού, περιλάμβανε περίπου 150 σπίτια, τα περισσότερα από τα οποία ήταν λαξευτά. Σε αυτό το τμήμα του οικισμού βρίσκονταν οι κατοικίες των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού, καθώς και των μουσουλμάνων. Η Πάνω Συνοικία δημιουργήθηκε εξαιτίας της επέκτασης του οικισμού και αντιστοιχεί στην επόμενη φάση της αρχιτεκτονικής του εξέλιξης. Εδώ τα περισσότερα σπίτια ήταν χτιστά και σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα διώροφα. Σε αυτό το τμήμα κατοικούσαν τα ανώτερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα και εδώ βρισκόταν το οικονομικό κέντρο του Γκέλβερι, με την αγορά και το χώρο όπου γινόταν το εβδομαδιαίο παζάρι. Η αρχή της ανάπτυξης της Πάνω Συνοικίας τοποθετείται στα μέσα του 19ου αιώνα. Διοικητικά, το Γκέλβερι διαιρούνταν σε τέσσερις συνοικίες: Χενκεμετζή μαχαλεσί, Σοκάκ μαχαλεσί, Ορτά μαχαλεσί και Παναγιά ή Μεριέμ μαχαλεσί. Βέβαια, στην καθημερινή πρακτική των κατοίκων ο οικισμός ήταν χωρισμένος σε πολλές μικρότερες γειτονιές, οι οποίες έπαιρναν το όνομά τους από τοποθεσίες και κτήρια ή από πρόσωπα που σχετίζονταν με αυτά. Ως προς την προέλευση του ονόματος του οικισμού έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες: Η μία θέλει το Γκέλβερι να προέρχεται από το Κελλίβαρα μία από τις εναλλακτικές ονομασίες με τις οποίες είναι γνωστός ο οικισμός. Η ορθότητα αυτής της ερμηνείας ίσως θα πρέπει να τεθεί υπό αμφισβήτηση, αν αναλογιστούμε ότι η γνωστή μονή Κελλιβάρων βρίσκεται στο όρος Λάτρο, δηλαδή πολύ μακριά από το Γκέλβερι. Σύμφωνα με τη δεύτερη ερμηνεία, η θέση του Γκέλβερι ταυτίζεται με τον οικισμό Κάρβαλα, ο οποίος αναφέρεται στην επιστολή 203 του Γρηγορίου του Θεολόγου. Πάντως, ανεξάρτητα από την ορθότητα των προτεινόμενων ερμηνειών και από την επιλογή μεταξύ της μιας ή της άλλης, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι στις πηγές και τη σχετική βιβλιογραφία το Γκέλβερι αναφέρεται και ως Κέλβερι, Κελλίβαρα και Καρβάλη. Ως προς την ίδρυση του οικισμού έχει υποστηριχτεί και η άποψη ότι το Γκέλβερι προέκυψε από συνένωση περισσότερων μικρών συνοικισμών που βρίσκονταν στο χώρο της μετέπειτα «Κάτω Συνοικίας». 1 Πρόκειται για οικισμό με μεικτό πληθυσμό από τουρκόφωνους χριστιανούς και μουσουλμάνους, με τους πρώτους να αποτελούν σαφώς την πλειονότητα. Η παλαιότερη μαρτυρία σχετικά με το μέγεθος του πληθυσμού χρονολογείται στα 1815 και αναφέρει την ύπαρξη 300 σπιτιών, Δημιουργήθηκε στις 17/2/2017 Σελίδα 1/6

2 Για παραπομπή : Καραχρήστος Ιωάννης,, 2005, τα περισσότερα από τα οποία ήταν λαξευμένα στις πλαγιές των βουνών και στα οποία κατοικούσαν κυρίως χριστιανοί. Οι υπόλοιπες εκτιμήσεις αφορούν την περίοδο από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι το Σύμφωνα με αυτές, ο χριστιανικός πληθυσμός του Γκέλβερι κυμαινόταν μεταξύ και και ο μουσουλμανικός μεταξύ 200 και 250 κατοίκων Ιστορία Δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί με ακρίβεια η χρονική στιγμή της ίδρυσης του Γκέλβερι. Φαίνεται πάντως ότι, αν και από τα μέσα του 18ου αιώνα η κοινότητα είχε ήδη αποκτήσει κάποια υπόσταση, η κατάσταση παρέμενε δύσκολη μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, στα τέλη του 18ου αιώνα παρουσιάστηκαν προβλήματα εξαιτίας των αυθαιρεσιών του ισχυρού τοπάρχη Σαλάκ Μουσταφά. Οι κάτοικοι του Γκέλβερι αναγκάστηκαν να απευθυνθούν στην κεντρική κυβέρνηση, προκειμένου να καθαιρεθεί ο Σολάκ Μουσταφά και να ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Η σταδιακή βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των κατοίκων που προέκυψε από τη μετανάστευση αποτυπώθηκε και στην οργάνωση του οικιστικού χώρου του οικισμού με τη δημιουργία της Πάνω Συνοικίας. Η επανάσταση των Νεότουρκων το 1908 δημιούργησε αυξημένες προσδοκίες και στους χριστιανούς του Γκέλβερι, όπως άλλωστε συνέβη και σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η ευφορία αυτή επισκιάστηκε από τις διώξεις εναντίον των Αρμενίων που έγιναν το 1909 στα Άδανα, σε συνδυασμό με το φόβο επανάληψής τους και εναντίον των ορθόδοξων χριστιανών της περιοχής από φανατικούς των γύρω χωριών. Οι κάτοικοι του Γκέλβερι κλήθηκαν για πρώτη φορά στον τουρκικό στρατό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, χωρίς μάλιστα να υπάρξει κάποια σοβαρή διάκριση εναντίον τους. Πάντως, αρκετοί ήταν εκείνοι που λιποτάκτησαν και πέρασαν στην Ελλάδα, απ όπου επέστρεψαν μετά την αμνηστία που δόθηκε στο τέλος του πολέμου. Η κατάσταση φάνηκε να αλλάζει μετά το 1914, όταν αρκετοί μετανάστες επέστρεψαν από την Κωνσταντινούπολη και κρύφτηκαν στο Γκέλβερι, προφανώς για να αποφύγουν τη στράτευση. Η πολιτική των διακρίσεων εναντίον των ελληνορθόδοξων πληθυσμών, η οποία ακολουθήθηκε στη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου δεν έθιξε τους χριστιανούς του Γκέλβερι. Ουσιαστικά εξαντλήθηκε σε κατηγορίες ότι κινούνταν εναντίον των Τούρκων, οι οποίες όμως την κρίσιμη στιγμή έμεναν αναπόδεικτες. Η είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο ακολουθήθηκε από δίμηνο μποϊκοτάζ των χριστιανικών καταστημάτων του Ακσεράι και το άσχημο κλίμα μεταφέρθηκε και στο Γκέλβερι. Μεμονωμένα προβλήματα στις σχέσεις χριστιανών και μουσουλμάνων παρατηρήθηκαν και κατά την περίοδο Μετά την έλευσή τους στην Ελλάδα, οι πρόσφυγες από το Γκέλβερι εγκαταστάθηκαν στον οικισμό της Νέας Καρβάλης, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. 3. Οικονομία Αγροτική παραγωγή Οι δυνατότητες δημιουργίας αγροτικού πλεονάσματος στο Γκέλβερι, αρκετού για να διατεθεί στην αγορά, ήταν μάλλον περιορισμένες, καθώς η αγροτική παραγωγή μόλις επαρκούσε για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων. Καλλιεργούνταν σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, όσπρια, φρούτα και όπιο. Τα μόνα εμπορεύσιμα προϊόντα ήταν το κίτρε είδος φυτικής κόλλας που παραγόταν από τη ρίζα της τρακάνθης και χρησιμοποιούνταν για το κολλάρισμα των υφασμάτων και στη βυρσοδεψία για το στίλβωμα των δερμάτων το κρασί και το ρακί. Η ζήτηση των δύο τελευταίων προϊόντων είχε αποτέλεσμα την ανάπτυξη της αμπελουργίας, ιδιαίτερα κατά την περίοδο πριν από την Ανταλλαγή. Μικρή ανάπτυξη γνώρισε και η οικόσιτη κτηνοτροφία, τα προϊόντα της οποίας προορίζονταν αποκλειστικά για αυτοκατανάλωση. Οι χριστιανοί κάτοικοι του Γκέλβερι δεν ασχολούνταν αποκλειστικά με τη γεωργία. Σχεδόν όλοι, όμως, κατείχαν μικρή κτηματική περιουσία, την οποία καλλιεργούσαν ώστε να καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες της οικογένειάς τους. Τη γη όσων απουσίαζαν αναλάμβαναν να καλλιεργήσουν αγρολήπτες, χριστιανοί ή μουσουλμάνοι, με την υποχρέωση να παραδώσουν στην οικογένεια του ιδιοκτήτη μέρος της παραγωγής, συνήθως το μισό Βιοτεχνική παραγωγή, εμπόριο, μετανάστευση Δημιουργήθηκε στις 17/2/2017 Σελίδα 2/6

3 Για παραπομπή : Καραχρήστος Ιωάννης,, 2005, Οι περιορισμένες δυνατότητες ανάπτυξης αξιόλογης αγροτικής παραγωγής, σε συνδυασμό με την έλλειψη συνθηκών ασφάλειας αφενός και την απομόνωση της περιοχής εξαιτίας της κακής κατάστασης του συγκοινωνιακού δικτύου αφετέρου, οδήγησαν μεγάλο μέρος του ανδρικού πληθυσμού στη μετανάστευση. Τα κύρια κέντρα υποδοχής Γκελβεριωτών ήταν η Κωνσταντινούπολη, όπου οι μετανάστες διατηρούσαν μπακάλικα, βουτυράδικα, ταχινοποιεία και λαδάδικα, καθώς και αναπτυσσόμενα αστικά κέντρα της Κιλικίας, όπου οι περισσότεροι μετανάστες εργάζονταν σε εποχιακή βάση ως υφασματέμποροι, παντοπώλες, αγγειοπλάστες, ζωέμποροι, ενώ διατηρούσαν λαδάδικα και ταχινοποιεία. Μετανάστες με καταγωγή από το Γκέλβερι βρίσκουμε και στην Αίγυπτο, τη Βουλγαρία, τη Ρωσία, τη Ρουμανία και την Αμερική, είναι όμως λίγοι σε σύγκριση με τους προηγούμενους. Το μεταναστευτικό ρεύμα πρέπει να είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίς, καθώς οι πρώτες πληροφορίες για ύπαρξη παροικίας Γκελβεριωτών στην πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας χρονολογούνται στα μέσα περίπου του 18ου αιώνα. Η μετανάστευση συνεχίστηκε σε όλο το 19ο αιώνα, πύκνωσε όμως ιδιαίτερα μετά την κατασκευή του σιδηροδρόμου. Μολονότι στις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ήταν μετανάστες, περίπου το 25% των κατοίκων του Γκέλβερι, 3 δεν παρατηρήθηκαν τα φαινόμενα ερήμωσης και εγκατάλειψης που είναι γνωστά από άλλους οικισμούς της Καππαδοκίας. Σημαντικό ρόλο ως προς αυτό έπαιξε και η διατήρηση στενών επαφών των μεταναστών τόσο με τις οικογένειές τους όσο και με την κοινότητα. Όσοι έμειναν στο Γκέλβερι ασχολήθηκαν με τη βιοτεχνία και το εμπόριο. Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, αλλά και με καταγραφές της κοινότητας, στο Γκέλβερι υπήρχαν αρκετοί σιδηρουργοί, τσαγκάρηδες, αγγειοπλάστες, χτίστες και πετράδες. Αναφέρονται επίσης υφασματέμποροι, δερματέμποροι, ζωέμποροι, παντοπώλες, έμποροι οινοπνευματωδών ποτών κρασιού και ρακιού, μεταφορείς και αργυραμοιβοί. Κάποιοι μάλιστα επέκτειναν τις δραστηριότητές τους, συνεργαζόμενοι σε σταθερή βάση με Γκελβεριώτες εμπόρους εγκατεστημένους στην Κωνσταντινούπολη και τη Μερσίνα. 4. Κοινωνία Θεσμοί Πολιτειακή Οργάνωση Διοικητικά το Γκέλβερι υπαγόταν στο καϊμακαμλίκι του Ακσεράι, του μουτεσαριφλικίου Νίγδης, του βιλαετίου Ικονίου. Η ανώτερη διοικητική αρχή της κοινότητας μέχρι το 1914 ήταν το σώμα των μουχτάρηδων. Στο Γκέλβερι εκλέγονταν τέσσερις χριστιανοί μουχτάρηδες, ένας για κάθε συνοικία, και ένας μουσουλμάνος. Αυτοί ήταν υπεύθυνοι για την είσπραξη των φόρων, την τήρηση του καταλόγου των κατοίκων και του κτηματολογίου. Το 1914, όταν το Γκέλβερι αναβαθμίστηκε σε δήμο, προστέθηκε μία ακόμα επίσημη διοικητική αρχή, ο δήμαρχος. Το αξίωμα ήταν αιρετό, η θητεία του δημάρχου διαρκούσε τέσσερα χρόνια και προϋπόθεση για την υποβολή υποψηφιότητας ήταν η κατοχή ακίνητης περιουσίας. Ο δήμαρχος πλαισιωνόταν από πενταμελές συμβούλιο τέσσερις χριστιανοί και ένας μουσουλμάνος που ασκούσε χρέη γενικού γραμματέα, το οποίο τον υποστήριζε στην άσκηση των καθηκόντων του. Παράλληλα με το δήμαρχο και τους μουχτάρηδες, οι οποίοι αποτελούσαν μέρος της οθωμανικής κρατικής μηχανής, υπήρχε και μια καθαρά κοινοτική αρχή που αφορούσε αποκλειστικά τους χριστιανούς, η δημογεροντία. Αυτή ήταν επιφορτισμένη με τη διαχείριση των υποθέσεων των ναών και των σχολείων, με την είσπραξη ορισμένων φόρων, σε συνεργασία βέβαια με τους μουχτάρηδες, με την κατανομή των αγγαρειών και με την τήρηση της τάξης στην περιοχή. Γι' αυτό το σκοπό διόριζε έμμισθους κοινοτικούς υπαλλήλους, νυχτοφύλακες, αγροφύλακες και νεροκράτες, που όριζαν την κατανομή του νερού. Η δημογεροντία του Γκέλβερι, η οποία ονομαζόταν και Σύνοδος, αποτελούνταν από 8-12 μέλη. Οι δημογέροντες έπρεπε να είναι 25 ετών και άνω και εκλέγονταν με καθολική ψηφοφορία των μελών της κοινότητας. Η θητεία τους ήταν ετήσια, μπορούσε όμως να επεκταθεί μέχρι τα τρία έτη. Η εκλογή τους επικυρωνόταν από το μητροπολίτη, ο οποίος σύμφωνα με τους εθνικούς κανονισμούς ήταν ο ανώτατος επόπτης των χριστιανικών κοινοτήτων της περιφέρειάς του. Μετά το 1908 δημιουργήθηκαν και χωριστές επιτροπές για τα σχολεία και για τις εκκλησίες. Εφορεία των σχολείων του Γκέλβερι λειτούργησε και στην Κωνσταντινούπολη από το 1856 και μετά. Αυτή ρύθμιζε τα εκπαιδευτικά πράγματα σε συνεργασία με την εφοροδημογεροντία αρχικά και με την εφορεία των σχολείων στη συνέχεια. Τα κοινοτικά αξιώματα ουσιαστικά μονοπωλούσαν τα μέλη της ανώτερης κοινωνικής ομάδας του Γκέλβερι, δηλαδή των τσορμπατζήδων (προυχόντων). Αν και η ομάδα αυτή παρέμενε άτυπη, στο εσωτερικό της είχαν δημιουργηθεί αντιθέσεις και υπήρχαν αντίπαλες φατρίες, οι οποίες και διεκδικούσαν για λογαριασμό τους το ένα ή το άλλο κοινοτικό αξίωμα. Δημιουργήθηκε στις 17/2/2017 Σελίδα 3/6

4 Για παραπομπή : Καραχρήστος Ιωάννης,, 2005, 5. Θρησκεία Εκκλησιαστικά το Γκέλβερι υπαγόταν στη μητρόπολη Ικονίου. Στον οικισμό έδρευε αρχιερατικός επίτροπος του μητροπολίτη, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με την παρακολούθηση των εκκλησιαστικών υποθέσεων όχι μόνο στο Γκέλβερι, αλλά και στα γύρω χωριά. Στις αρχές του 20ού αιώνα στο Γκέλβερι υπήρχαν τρεις ναοί, του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, της Παναγίας και των Αγίων Αναργύρων, και σε αυτούς λειτουργούσαν επτά ιερείς. Εκτός από τους παραπάνω ναούς υπήρχε και ένας μεγάλος αριθμός από παρεκκλήσια και ξωκλήσια μέσα και γύρω από τον οικισμό. 4 Ο πιο αξιόλογος ήταν αυτός του Αγίου Γρηγορίου, όπου, σύμφωνα με την παράδοση, φυλασσόταν η θήκη με τα οστά του αγίου, η οποία μετά το 1924 μεταφέρθηκε στον ομώνυμο ναό που χτίστηκε στη Νέα Καρβάλη. Ο ναός του Αγίου Γρηγορίου, ο οποίος ήταν και ο κεντρικός του Γκέλβερι, ήταν σταυροειδής με τρούλο. Φαίνεται ότι υπήρχε ήδη από το 1806, ενώ το 1834 δόθηκε στους κατοίκους άδεια για να τον επισκευάσουν. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην αυλή του ναού συνεδρίαζε η δημογεροντία, καθώς επίσης και ότι εκεί βρισκόταν και το νεκροταφείο που προοριζόταν για τα εύπορα και σημαίνοντα μέλη της κοινότητας, ενώ για τους υπόλοιπους υπήρχε άλλος χώρος, έξω από τον περίβολο του ναού. Ιδιαίτερη σημασία για τις θρησκευτικές πρακτικές των κατοίκων είχε αποκτήσει και το προσκυνηματικό ταξίδι στους Αγίους Τόπους, το γνωστό χατζηλίκι. Οι προσκυνητές έφευγαν από το Γκέλβερι στα τέλη Νοεμβρίου και επέστρεφαν μετά την Κυριακή του Θωμά. Συμμετείχαν εκπρόσωποι και των δύο φύλων, κυρίως από τα οικονομικά ευκατάστατα στρώματα του πληθυσμού. 6. Εκπαίδευση Ήδη από το 1802 λειτουργούσε στο Γκέλβερι κοινοτικό σχολείο, το οποίο ήταν στενά συνδεδεμένο με την εκκλησία του Αγίου Γρηγορίου. Για πολύ μεγάλο διάστημα οι δάσκαλοι ήταν ταυτόχρονα και ιερείς και η διδασκαλία βασιζόταν στα θρησκευτικά πρότυπα. Το 1856 οι Γκελβεριώτες της Κωνσταντινούπολης αποφάσισαν να αναδιοργανώσουν το σχολείο σε συνεννόηση πάντα με τη δημογεροντία. Το 1857 προσλήφθηκαν νέοι δάσκαλοι και το 1862 χτίστηκε νέο σχολικό κτήριο. Το 1890 το σχολείο αναβαθμίστηκε σε αστικό και το αρρεναγωγείο χωρίστηκε από το παρθεναγωγείο και το νηπιαγωγείο, τα οποία στεγάζονταν πια σε ξεχωριστό όροφο. Η φοίτηση στο αρρεναγωγείο διαρκούσε έξι χρόνια και στο παρθεναγωγείο τέσσερα. 5 Το 1912 χτίστηκε νέο σχολικό κτήριο με δαπάνες του πλούσιου πρόκριτου Χατζή-αγά Λουκίδη και εισφορές των κατοίκων. Η κατάσταση επιδεινώθηκε αρχικά με την έκρηξη του Α Παγκοσμίου Πολέμου το 1914 και η επιδείνωση συνεχίστηκε σε όλη την περίοδο μέχρι το Σύλλογοι Το 1884 ιδρύθηκε από Γκελβεριώτες της Κωνσταντινούπολης η Φιλεκπαιδευτική Αδελφότης «Ναζιανζός». Όπως αναφέρεται και στο καταστατικό της, σκοπός της αδελφότητας ήταν η συντήρηση και προαγωγή των σχολείων της ιδιαίτερης πατρίδας τους και η παροχή βιβλίων και γραφικής ύλης σε άπορους μαθητές. Φρόντιζε επίσης για την αποστολή δασκάλων στο Γκέλβερι. Το 1889 συγχωνεύτηκε με το τμήμα της σχολικής εφορείας του Γκέλβερι που βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη. Ανασυστάθηκε το 1908 και έδρασε μέχρι το 1924, οπότε και αυτοδιαλύθηκε. Το 1908 και πάλι στην Κωνσταντινούπολη ιδρύθηκε από Γκελβεριώτες μετανάστες η «Φιλανθρωπική Αδελφότης Κωμοπόλεως Κέλβερι ο Άγιος Παντελεήμων». Το σωματείο δραστηριοποιήθηκε στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας, παρέχοντας οικονομική βοήθεια σε άπορους συμπατριώτες. Επίσης ανέλαβε την αποστολή στο Γκέλβερι γιατρού, ο οποίος παρείχε τις υπηρεσίες του σε άπορους και μη για έναν περίπου χρόνο. Το 1911 «ο Άγιος Παντελεήμων» συγχωνεύτηκε με τη «Ναζιανζό», η οποία ανέλαβε, πλέον, μαζί με την περιουσία του και την εκτέλεση των σκοπών του. Στο Γκέλβερι λειτουργούσαν και τέσσερις συντεχνίες: των γεωργών με την επωνυμία «η Δήμητρα» (1887), των κεραμέων «ο Κέραμος», των λαδάδων «η Ομόνοια» (1890), στην οποία συμμετείχαν και λαδέμποροι της Κωνσταντινούπολης, και των Δημιουργήθηκε στις 17/2/2017 Σελίδα 4/6

5 Για παραπομπή : Καραχρήστος Ιωάννης,, 2005, σιδηρουργών ο «Ήφαιστος». Και τα τέσσερα σωματεία συγχωνεύτηκαν το 1909 με τη «Ναζιανζό» Καρατζά, Ε., Καππαδοκία: Ο τελευταίος ελληνισμός της περιφέρειας Ακσεράι Γκέλβερι (Καρβάλης) (Αθήνα 1985), σελ Πετρόπουλος, Δ. Ανδρεάδης, Ε., Η θρησκευτική ζωή στην περιφέρεια Ακσεράι Γκέλβερι (Αθήνα 1971), σελ , όπου παρατίθενται αναλυτικά οι σχετικές εκτιμήσεις. Μεγάλες αποκλίσεις από τις υπόλοιπες παρουσιάζουν οι μαρτυρίες του Ανδρεάδη, Α., Η Καρβάλη (δακτυλογραφημένο χειρόγραφο, ΚΜΣ, ΚΑΠΠ 11), σελ. 8, ο οποίος ανεβάζει το συνολικό πληθυσμό σε κατοίκους, χριστιανούς και 600 μουσουλμάνους, καθώς και του Χριστόπουλου, Μ., Αι εις τας μητροπόλεις Καισαρείας και Ικονίου υπαγόμεναι ελληνορθόδοξοι κοινότητες (δακτυλογραφημένο χειρόγραφο, ΚΜΣ, ΚΑΠΠ 45) (Χανιά 1939), σελ. 67, ο οποίος κάνει λόγο για 750 μόλις χριστιανούς και 130 μουσουλμάνους. 3. Καρατζά, Ε., Καππαδοκία: Ο τελευταίος ελληνισμός της περιφέρειας Ακσεράι Γκέλβερι (Καρβάλης) (Αθήνα 1985), σελ. 290, και Πετρόπουλος, Δ. Ανδρεάδης, Ε., Η θρησκευτική ζωή στην περιφέρεια Ακσεράι Γκέλβερι (Αθήνα 1971), σελ Αντωνόπουλος, Σ., Μικρά Ασία (Αθήνα 1907), σελ. 219 «Στατιστική της Επαρχίας Ικονίου», Ξενοφάνης, 3 (1905) σελ. 44 και Πετρόπουλος, Δ. Ανδρεάδης, Ε., Η θρησκευτική ζωή στην περιφέρεια Ακσεράι Γκέλβερι (Αθήνα 1971), σελ Καρατζά, Ε., Καππαδοκία: Ο τελευταίος ελληνισμός της περιφέρειας Ακσεράι Γκέλβερι (Καρβάλης) (Αθήνα 1985), σελ Στη «Στατιστική της Επαρχίας Ικονίου», Ξενοφάνης 3 (1905), σελ , το αρρεναγωγείο αναφέρεται ως επτατάξιο. Ο Χριστόπουλος, Μ., Αι εις τας μητροπόλεις Καισαρείας και Ικονίου υπαγόμεναι ελληνορθόδοξοι κοινότητες (δακτυλογραφημένο χειρόγραφο, ΚΜΣ, ΚΑΠΠ 45) (Χανιά 1939), σελ. 68, ανεβάζει τον αριθμό των τάξεων του αρρεναγωγείου σε οκτώ. 6. Μαμώνη, Κ., «Σωματειακή οργάνωση του ελληνισμού στη Μικρά Ασία. Γ Καππαδοκία, Πόντος», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 6 ( ), σελ Βιβλιογραφία : Μαμώνη Κ., "Σωματειακή οργάνωση των Ελλήνων της Μικράς Ασίας Γ : Σύλλογοι της Καππαδοκίας και του Πόντου", Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 6, , Αντωνόπουλος Σ., Μικρά Ασία, Αθήναι 1907 Ασβέστη Μ., Επαγγελματικές ασχολίες των Ελλήνων της Καππαδοκίας, Αθήνα 1980 Φαρασόπουλος Σ., Τα Σύλατα: Μελέτη του νομού Ικονίου υπό γεωγραφικήν, φιλολογικήν και εθνολογικήν έποψιν, Αθήνα 1895 Καρατζά Ε., Καππαδοκία: Ο τελευταίος ελληνισμός της περιφέρειας Ακσεράι Γκέλβερι (Καρβάλης), Εκδόσεις Γνώση, Αθήνα 1985 Πετρόπουλος Δ., Ανδρεάδης Ε., Η θρησκευτική ζωή στην περιφέρεια Ακσεράι Γκέλβερι, Αθήνα 1971 Γλωσσάριo : δημογέροντας, ο Μέλος της δημογεροντίας, δηλαδή του εκτελεστικού οργάνου της κοινότητας για οτιδήποτε αφορούσε τις εσωτερικές και εξωτερικές υποθέσεις της. καϊμακαμλίκι, το Δημιουργήθηκε στις 17/2/2017 Σελίδα 5/6

6 Για παραπομπή : Καραχρήστος Ιωάννης,, 2005, Oθωμανική διοικητική μονάδα που αντικατέστησε τον καζά στην Ύστερη Οθωμανική περίοδο, μετά τη διοικητική μεταρρύθμιση του μουτεσαριφλίκι, το Οθωμανική διοικητική μονάδα μεσαίου μεγέθους που αντικατέστησε το σαντζάκι κατά την Ύστερη Οθωμανική περίοδο, μετά τη διοικητική μεταρρύθμιση του μουχτάρης, ο Αιρετός κοινοτικός υπάλληλος, ο επικεφαλής της κοινότητας σε επίπεδο χωριού ή συνοικίας. σχολική εφορεία, η Η σχολική εφορεία αποτελούνταν από μέλη είτε εκλεγμένα από την κοινότητα είτε ορισμένα από επιτροπή, τα οποία είχαν υποχρέωσή τους να φροντίζουν για τη σωστή λειτουργία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Πηγές Χριστόπουλος, Μ., Αι εις τας μητροπόλεις Καισαρείας και Ικονίου υπαγόμεναι ελληνορθόδοξοι κοινότητες (δακτυλογραφημένο χειρόγραφο, ΚΜΣ, ΚΑΠΠ 45)(Χανιά 1939). «Στατιστική της Επαρχίας Ικονίου», Ξενοφάνης, 3 (1905) σελ Ανδρεάδης, Α., Η Καρβάλη (δακτυλογραφημένο χειρόγραφο, ΚΜΣ, ΚΑΠΠ 11). Δημιουργήθηκε στις 17/2/2017 Σελίδα 6/6