ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΔΗΓΟΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ

Transcript

1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΡΙΚΗΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ

2 Γενικά για το Πρόγραμμα ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΦΟΙΤΗΣΗΣ Το πρόγραμμα σπουδών μερικής φοίτησης για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στα Πληροφοριακά Συστήματα περιλαμβάνει το ισοδύναμο ένδεκα (11) ολόκληρων μαθημάτων διδακτικής περιόδου, το Σεμινάριο τεχνολογίας και διοίκησης πληροφοριακών συστημάτων και τη διπλωματική εργασία. Τα έξι (6) από τα μαθήματα, το Σεμινάριο τεχνολογίας και διοίκησης πληροφοριακών συστημάτων, καθώς και η διπλωματική εργασία είναι κοινά για ό- λους τους σπουδαστές και θεωρούνται υποχρεωτικά μαθήματα. Τα υπόλοιπα μαθήματα θεωρούνται μαθήματα επιλογής. Το πρόγραμμα σπουδών αποτελείται από τέσσερα (4) διδακτικά εξάμηνα μαθημάτων, στα ο- ποία περιλαμβάνεται μία περίοδος συμμετοχής στο Σεμινάριο Τεχνολογίας και Διοίκησης Πληροφοριακών Συστημάτων, καθώς και μία περίοδος εκπόνησης διπλωματικής εργασίας (η οποία γίνεται εκ παραλλήλου με την παρακολούθηση μαθημάτων). ΔΟΜΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ανάλογα με τα μαθήματα επιλογής που θα παρακολουθήσει κάθε φοιτητής, αποκτά εξειδίκευση σε μια από τις ακόλουθες γνωστικές περιοχές: 1. Ασφάλεια πληροφοριών και συστημάτων 2. Δικτυοκεντρικά και διάχυτα Πληροφοριακά συστήματα 3. Επιχειρησιακά πληροφοριακά συστήματα 4. Πληροφοριακά συστήματα μεγάλης κλίμακας 5. Συστήματα διαχείρισης γνώσης 6. Τεχνολογία λογισμικού και ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων Σε κάθε γνωστική περιοχή προσφέρονται συγκεκριμένα μαθήματα επιλογής, από τα οποία ο φοιτητής πρέπει να παρακολουθήσει ορισμένα που αντιστοιχούν σε τρία μαθήματα πλήρους βαρύτητας. Σημειώνεται ότι ορισμένα μαθήματα εντάσσονται σε περισσότερες από μία γνωστικές περιοχές, ενώ προσφέρονται και ορισμένα μαθήματα ελεύθερης επιλογής τα οποία δεν εντάσσονται σε κάποια γνωστική περιοχή. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Η παρακολούθηση των μαθημάτων και η συμμετοχή στα εργαστήρια είναι υποχρεωτική. Α- πουσία πέραν του 30% του συνόλου των ωρών συνιστά αποτυχία στο αντίστοιχο μάθημα. Η διδασκαλία, η άσκηση στα εργαστήρια και οι εξετάσεις γίνονται στην ελληνική ή/και την αγγλική γλώσσα, ενώ η βιβλιογραφία και η αρθρογραφία καλύπτουν ελληνικές και διεθνείς πηγές. ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Οι φοιτητές του προγράμματος υποβάλλονται σε εξετάσεις με την ολοκλήρωση κάθε μαθήματος. Μέρος ή το σύνολο της αξιολόγησης των φοιτητών είναι να δυνατόν να καλύπτεται με εργασίες στο αντίστοιχο μάθημα. Αν ένας φοιτητής αποτύχει, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, σε περισσότερα από τρία (3) μαθήματα, τότε διαγράφεται από το πρόγραμμα. Ο φοιτητής έχει τη δυνατότητα να επανεξετασθεί το πολύ σε τρία (3) μαθήματα, συνολικά από όλα τα εξάμηνα. Η βαθμολογία των εξετάσεων κάθε εξαμήνου για κάθε φοιτητή οριστικοποιείται σε κοινή ειδική συνεδρίαση των εξεταστών με την επιτροπή μεταπτυχιακών σπουδών. Αν ένας φοιτητής αποτύχει συνολικά μόνο σε ένα (1) μάθημα του προγράμματος, τότε ο βαθμός του μαθήματος αυτού μπορεί να συμψηφιστεί με το βαθμό της διπλωματικής εργασίας και μετά από κρίση της επιτροπής μεταπτυχιακών σπουδών να του δοθεί το Μ.Δ.Ε. Αποτυχία στην εργασία σημαίνει αποτυχία στο Μ.Δ.Ε. και διαγραφή από το πρόγραμμα.

3 ΔΙΔΑΚΤΡΑ Η παρακολούθηση του προγράμματος συνεπάγεται συνεισφορά ανταποδοτικού χαρακτήρα για την κάλυψη των σχετικών λειτουργικών εξόδων. Κατά το ακαδημαϊκό έτος η συνεισφορά αυτή ανέρχεται σε ευρώ για ολόκληρο το πρόγραμμα (2 χρόνια). ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ύστερα από έγκριση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) είναι δυνατή η αναστολή της φοίτησης με αίτηση του ενδιαφερομένου φοιτητή. Ο χρόνος της αναστολής αυτής δεν μπορεί να υπερβεί το (1) έτος. Ένα μάθημα επιλογής είναι δυνατόν, μετά από απόφαση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών, να μην προσφερθεί εάν το έχει δηλώσει πολύ περιορισμένος αριθμός φοιτητών. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ 1. Ανάλυση επιχειρησιακών συστημάτων 2. Δίκτυα επικοινωνιών και υπολογιστών 3. Διαχείριση ασφάλειας πληροφοριών και προστασίας υποδομών 4. Μέθοδοι ανάπτυξης και αρχιτεκτονικές συστημάτων 5. Στοιχεία οργάνωσης επιχειρήσεων 6. Συστήματα διαχείρισης δεδομένων μεγάλης κλίμακας 7. Σεμινάριο τεχνολογίας και διοίκησης πληροφοριακών συστημάτων (1/2) 1 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Ανάκτηση πληροφορίας [4,5] 2 2. Ασφάλεια υπολογιστών και δικτύων [1,2] 3. Γλωσσική τεχνολογία [5] 4. Δίκαιο της πληροφορίας [1] 5. Ειδικά θέματα σχεδίασης βάσεων δεδομένων [4] 6. Ελεγκτική πληροφοριακών συστημάτων (1/2) [1,6] 7. Έλεγχος, αξιοπιστία και διασφάλιση ποιότητας λογισμικού [1,6] 8. Εξόρυξη δεδομένων και μηχανική μάθηση [4,5] 9. Επικοινωνία ανθρώπου μηχανής [6] 10. Εφαρμογές στον Παγκόσμιο Ιστό [2,3] 11. Θέματα συστημάτων πολυμέσων [2] 12. Καινοτομία και επιχειρηματικότητα (1/2) [ΕΕ] 13. Κινητά και διάχυτα συστήματα [2] 14. Κρυπτογραφία και εφαρμογή της σε τεχνολογίες ασφάλειας [1] 15. Οικονομικά δικτύων επικοινωνιών [ΕΕ] 16. Πληροφοριακά συστήματα διοίκησης και εφοδιαστικής [3,4] 17. Ρυθμιστικά θέματα τηλεπικοινωνιών [2] 18. Στρατηγική και οικονομική συστημάτων πληροφοριών [3,6] 19. Συστήματα οργάνωσης γνώσεων [3,5] 20. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων πληροφορικής (1/2) [6] 21. Υποδείγματα αποφάσεων [ΕΕ] 1 Ο συμβολισμός (1/2) δηλώνει μάθημα με μισή βαρύτητα. 2 Οι αριθμοί μέσα σε αγκύλες παραπέμπουν στις γνωστικές περιοχές του προγράμματος, ενώ οι χαρακτήρες ΕΕ δηλώνουν μάθημα ελεύθερης επιλογής.

4 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1. Ασφάλεια πληροφοριών και συστημάτων I. Ασφάλεια υπολογιστών και δικτύων II. Δίκαιο της πληροφορίας (1/2) III. Ελεγκτική πληροφοριακών συστημάτων (1/2) IV. Έλεγχος, αξιοπιστία και διασφάλιση ποιότητας λογισμικού V. Κρυπτογραφία και εφαρμογή της σε τεχνολογίες ασφάλειας 2. Δικτυοκεντρικά και διάχυτα πληροφοριακά συστήματα I. Ασφάλεια υπολογιστών και δικτύων II. Εφαρμογές στον Παγκόσμιο Ιστό III. Θέματα συστημάτων πολυμέσων IV. Κινητά και διάχυτα συστήματα V. Ρυθμιστικά θέματα τηλεπικοινωνιών 3. Επιχειρησιακά πληροφοριακά συστήματα I. Εφαρμογές στον Παγκόσμιο Ιστό II. Πληροφοριακά συστήματα διοίκησης και εφοδιαστικής III. Στρατηγική και οικονομική συστημάτων πληροφοριών IV. Συστήματα οργάνωσης γνώσεων 4. Πληροφοριακά συστήματα μεγάλης κλίμακας I. Ανάκτηση πληροφορίας II. Ειδικά θέματα σχεδίασης βάσεων δεδομένων III. Εξόρυξη δεδομένων και μηχανική μάθηση IV. Πληροφοριακά συστήματα διοίκησης και εφοδιαστικής 5. Συστήματα Διαχείρισης Γνώσης I. Ανάκτηση πληροφορίας II. Γλωσσική τεχνολογία III. Εξόρυξη δεδομένων και μηχανική μάθηση IV. Συστήματα οργάνωσης γνώσης 6. Τεχνολογία λογισμικού και ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων I. Ελεγκτική πληροφοριακών συστημάτων (1/2) II. Έλεγχος, αξιοπιστία και διασφάλιση ποιότητας λογισμικού III. Επικοινωνία ανθρώπου - μηχανής IV. Στρατηγική και οικονομική συστημάτων πληροφοριών V. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων πληροφορικής (1/2) Ελεύθερες επιλογές I. Καινοτομία και επιχειρηματικότητα (1/2) II. Οικονομικά δικτύων επικοινωνιών III. Υποδείγματα αποφάσεων

5 Περιεχόμενο Υποχρεωτικών Μαθημάτων ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Όψεις των επιχειρησιακών συστημάτων, μοντελο-κεντρική ανάπτυξη, τυπική παράσταση α- παιτήσεων. Βασικά στοιχεία εννοιολογικής μοντελοποίησης. Δομικά μοντέλα: οντότητες, σχέσεις, γνωρίσματα, μηχανισμοί ταξινόμησης, γενίκευσης, κληρονόμησης και αντικειμενοποίησης, περιορισμοί, παραγωγικοί κανόνες. Μετα-μοντέλα. Μοντέλα συμπεριφοράς: γεγονότα, δράσεις, διαγράμματα μετάβασης καταστάσεων και χάρτες καταστάσεων. Γλώσσες: UML, OCL, Telos. Οντολογίες. Μοντέλα επιχειρησιακών διεργασιών και επιχειρησιακές οντολογίες. Διαχείριση ροών εργασίας. Διαλειτουργικότητα. Ερευνητικές τάσεις. ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Βασικές έννοιες σε δίκτυα υπολογιστών: Εισαγωγή, Τεχνικές μεταγωγής, Τεχνικές μετάδοσης δεδομένων, Τοπικά δίκτυα, Πρωτόκολλο IP, Διασύνδεση δικτύων (γέφυρες, switches, δρομολογητές). Θέματα επιπέδου δικτύου: Αλγόριθμοι δρομολόγησης, Πρωτόκολλα, δρομολόγησης (RIP, OSPF, EGP, BGP, κ.λ.π.), Multicasting, IPv6, Mobile IP, DHCP, ΝΑΤ, Θέματα σχεδίασης. Θέματα εφαρμογών: Λειτουργίες επίπεδου μεταφοράς, τα πρωτόκολλα TCP και UDP, Αρχιτεκτονική πελάτη-εξυπηρετητή, Προγραμματισμός με sockets, Υπηρεσία ονοματοδοσίας περιοχής (DNS), Υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, Υπηρεσίες WWW, Προγραμματισμός σε περιβάλλον Web, LDAP. Θέματα διαχείρισης δικτύων: Εισαγωγή στην ASN.1, Αρχιτεκτονική, Management Information Base (MIB), Το πρωτόκολλο SNMP, RMON, Σύγχρονες τάσεις. Ευρυζωνικές Τεχνολογίες: xdsl, Gigabit Ethernet, ATM, Frame Relay, WDM, W-LANs, V-LAN, MPLS. Multimedia Networking: Πολυμεσικές δικτυακές υπηρεσίες, Θέματα ποιότητας υπηρεσίας (QoS), VoIP. Ασφάλεια Δικτύων: Θέματα ασφάλειας δικτύων, VPN Services, Ασφάλεια σε W- LAN, SSH, SSL, Radius & Tacacs. Κανονιστικά Θέματα: Εισαγωγή στην έννοια της ρύθμισης, Αντικείμενα ρύθμισης, Αποδέσμευση τοπικού βρόγχου, Η ελληνική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ Εννοιολογική Θεμελίωση: Βασικές έννοιες και ορισμοί. Μορφότυποι ασφάλειας και τεχνολογικά παραδείγματα. Θεωρία τεσσάρων ασυνεχειών. Βασικές τεχνολογικές περιοχές (αποτίμηση επικινδυνότητας, ταυτοποίηση και αυθεντικοποίηση, ιομορφικό λογισμικό). Παραδείγματα (paradigms) ΤΠΕ και μορφότυποι ασφάλειας. Eμπιστοσύνη (trust) και πιθανοτική προσέγγιση του Marsh. Ηackers, hacking και hacktivism. Εντοπισμός, αποτίμηση κρισιμότητας και προστασία πληροφοριακών και επικοινωνιακών υποδομών: Ορισμοί και βασικές έννοιες, ελληνική και διεθνής εμπειρία. Σχέδια διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών και προστασίας υποδομών: Nομοκανονιστικό πλαίσιο, οργανωτική αναδιάρθρωση, τεχνολογικές παρεμβάσεις. Ασφάλεια στην Κοινωνία της Πληροφορίας: Κοινωνικοπολιτικό συμφραζόμενο, νέα πεδία εφαρμογής (RFID, ασφαλές e-voting κλπ.), κυβερνοσυγκρούσεις (information warfare). Ασφάλεια και ιδιωτικότητα στη Συνεκτική Νοημοσύνη (AmI) και το Απανταχού Υπολογίζειν (UbiComp). Στρατηγικές διαχείρισης ασφάλειας και ιδιωτικότητας (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ, Ιαπωνία). Πρότυπα στις ΤΠΕ: Ρόλος, πρότυπα ασφάλειας (ISΟ 17799, ISO 27001, Common Criteria κλπ.). Ε&ΤΑ στη γνωστική περιοχή. Μελέτες περίπτωσης. ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Μοντέλα ανάπτυξης λογισμικού, Διαδικασία λογισμικού. Δεδομενοκεντρικά και αντικειμενοστρεφή υποδείγματα ανάπτυξης λογισμικού. Απαιτήσεις λογισμικού, Εξαγωγή απαιτήσεων λογισμικού, Μοντελοποίηση απαιτήσεων λογισμικού, Προδιαγραφές λογισμικού, Επικύρωση προδιαγραφών λογισμικού, Το αντικειμενοστραφές μοντέλο ανάπτυξης λογισμικού και οι Απαιτησεις, μεθοδολογία UP και γλώσσα UML. Σχεδίαση λογισμικού, Τεχνικές σχεδίασης, Το αντικειμενοστρεφές μοντέλο ανάπτυξης λογισμικού και η σχεδίαση λογισμικού, Μεθοδολογία UP και γλώσσα UML. Πρότυπα σχεδίασης λογισμικού. Αρχιτεκτονικές λογισμικού. 3-tier αρχιτεκτονικές. Κωδικοποίηση λογισμικού. Έλεγχος λογισμικού. Συντήρηση λογισμικού. Διαλειτουργικότητα λογισμικού. Ανοικτό λογισμικό. Αγορά λογισμικού. Πρότυπα τεχνολογίας λογισμικού. Διασφάλιση ποιότητας λογισμικού. Βιοϊατρικό λογισμικό, Λογισμικό πολυμέσων, Θέματα έρευνας τεχνολογίας λογισμικού.

6 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Επισκόπηση του κλάδου της διοίκησης επιχειρήσεων και οργανισμών: Εξέλιξη των σχετικών θεωριών, ιστορική αναδρομή στις μεθόδους οργάνωσης και τις μεθόδους ανάλυσης, Αρχές οργάνωσης και οργανωσιακής συμπεριφοράς. Διοίκηση οργανισμών: Δομές, Επικοινωνία, Ηγεσία, Διαδικασίες λήψης απόφασης, Κίνητρα. Στρατηγικη: Κατάστρωση και αξιολόγηση στρατηγικών. Επιχειρηματικό σχέδιο. Στοιχειώδης αξιολόγηση επενδύσεων. Αβεβαιότητα και μέθοδοι αποτίμησής της. Εμποριολογία (Μάρκετινγκ): Στρατηγικές σχεδίασης, προώθησης και διαφήμισης, τιμολόγησης προϊόντων και υπηρεσιών. Στρατηγικές προμηθειών. Ανταγωνιστικό περιβάλλον. Έρευνες αγοράς και άλλες ποσοτικές μέθοδοι στον κλάδο. Διοίκηση Προσωπικού: Στοιχεία εργατικής νομοθεσίας. Δικαιώματα εργαζομένων-εργοδοτών. Κίνητρα, αξιολόγηση. Α- ξιολόγηση ανωτέρων στελεχών. Αρχές Λογιστικής και Ελεγκτικής. Αρχές Δικαίου: Επισκόπηση σχετικών αρχών Εμπορικού, Εργατικού και Αστικού Δικαίου. Πληροφοριακά Συστήματα Επιχειρήσεων. Οι Επιχειρήσεις στον Κλάδο της Πληροφορικής και σε συναφείς κλάδους. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ Αποθήκες δεδομένων: Χαρακτηριστικά και διαφορές από συστήματα βάσεων δεδομένων, Αρχιτεκτονικές και εργαλεία, Μοντέλα απεικόνισης δεδομένων, Ο τελεστής data cube, συναθροίστηκες επερωτήσεις, Κριτήρια και τεχνικές βελτιστοποίησης υπολογισμού, Ευρετήρια, Επιλογή και διαχείριση όψεων, Βελτιστοποίηση επερωτήσεων, Ενημέρωση, διαχείριση μέτα-δεδομένων, Επισκόπηση τεχνικών εξόρυξης γνώσης. Προσεγγιστική επεξεργασία επερωτήσεων: Μοντέλα ροών δεδομένων, Συστήματα διαχείρισης ροών δεδομένων, Τεχνικές προσεγγιστικής ε- πεξεργασίας με εγγυήσεις σφάλματος, Αλγόριθμοι επιλογής με χρήση τεχνικών δυναμικού προγραμματισμού. Οργάνωση δεδομένων σε διάχυτα, κατανεμημένα περιβάλλοντα και δίκτυα ομότιμων: Γενικά θέματα οργάνωσης δεδομένων, περιορισμοί περιβάλλοντος, Τεχνικές ολοκλήρωσης, GAV, LAV, GLAV mappings, Επεξεργασία επερωτήσεων με τη χρήση όψεων, Κατάνεμημένα ευρετήρια, Επεξεργασία επερωτήσεων, top-k επερωτήσεις, skylines κοκ. ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (1/2) Διαχείριση ερευνητικών έργων, σχεδιασμός μελετών, συλλογή και ανάλυση δεδομένων. Σεμινάρια παρουσίασης των στόχων, ερευνητικών μεθοδολογιών και των αποτελεσμάτων ολιγάριθμων επιλεγμένων, εθνικών και διεθνών έργων Ε&ΤΑ, με έμφαση σε έργα που χρηματοδοτηθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παρουσίαση και ανάλυση της ελληνικής πολιτικής και στρατηγικής Ε&ΤΑ στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Παρουσίαση και ανάλυση της στρατηγικής σε Ε&ΤΑ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σεμινάρια από διακεκριμενους ερευνητές και από εισηγητές εντός και εκτός του τμήματος πληροφορικής για την παρουσίαση θεμάτων αξιόλογου ερευνητικού ενδιαφέροντος. Σεμινάριο από ειδικούς για την προετοιμασία και την παρουσίαση βιογραφικού σημειώματος και για την επιτυχή ανταπόκριση σε προσωπικές συνεντεύξεις.

7 Περιεχόμενο Μαθημάτων Επιλογής ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Boolean ανάκτηση, λεξικό όρων και ανεστραμμένες λίστες (ανεστραμμένα αρχεία), αυτόματη κατασκευή ευρετηρίων, απόδοση βαρών στις λέξεις ενός κειμένου, το μοντέλο του διανυσματικού χώρου, αξιολόγηση συστημάτων ανάκτησης, βελτίωση ανάκτησης με ανάδραση βάση των σχετικών ανακτηθέντων κειμένων, πιθανολογική ανάκτηση πληροφορίας, λανθάνουσα σημασιολογική ευρετηρίαση, ανάκτηση στον παγκόσμιο ιστό, Ανάλυση Συνδέσμων. Κατάνεμημένη ανάκτηση πληροφορίας, Κατηγοριοποίηση Κειμένων (ταξινομητές με βάση παραδείγματα, γραμμικοί και μη γραμμικοί ταξινομητές). Εφαρμογές (Ανάκτηση από μικρά τμήματα κειμένων (snippets), Αυτόματη μετάφραση μικρών ερωτημάτων, Διαγλωσσική ανάκτηση πληροφορίας, Εξόρυξη γνώμης (opinion mining), Ανάδραση με σχετική πληροφορία (relevance feedback), Επιχειρηματική Νοημοσύνη (Business Intelligence). Παρουσιάσεις Ερευνητικών άρθρων από τους φοιτητές ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ Εισαγωγή και εννοιολογική θεμελίωση. Επιθέσεις στο Διαδίκτυο, τον παγκόσμιο ιστό και σε πληροφοριακά συστήματα. Ασφάλεια υπολογιστών: Απειλές, ευπάθειες, επιθέσεις. Τεχνικές Προάσπισης Ιδιωτικότητας (ΡΕΤ). Στοιχεία ασφάλειας λειτουργικών συστημάτων (Unix, Windows). Ασφάλεια λογισμικού και κινητός κώδικας. Malware. Στοιχεία ασφάλειας Βάσεων Δεδομενων (επιθέσεις, ακεραιότητα, εμπιστευτικότητα). Δικτυακές επιθέσεις (DoS/Spam/phising) και αντίμετρα. ΝΑΤs/Firewalls IDS/IPS. Ασφάλεια σε ασύρματα δίκτυα Ασφάλεια σε δίκτυα αισθητήρων και σε τεχνολογίες RFID. Διαχείριση ταυτοτήτων (Shibboleth και Liberty Aliance, SSO). Συστήματα εκτίμησης εμπιστοσύνης (Bit-Torrent/Eigen-Trust). Ασφάλεια σε κατάνεμημενα συστήματα (P2P). Σενάρια επίθεσης σε πληροφοριακό σύστημα (θεωρεία πέντε φάσεων, Scanning, buffer overflow, Rootkits) και πρακτική άμυνας. Honeypots. Εισαγωγή στο Trusted Computing. Πλαίσια ασφάλειας Java και.νετ. OWASP. ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Εκτιμήσεις πιθανοτήτων n-γραμμάτων από σώματα κειμένων, ορθογραφικός έλεγχος με n- γράμματα, στατιστικά μοντέλα φυσικών γλωσσών, κρυφά μοντέλα Markov, μοντέλα μεγίστης εντροπίας και εφαρμογή τους στην αναγνώριση μερών του λόγου και ονομάτων οντοτήτων, σημασιολογικές σχέσεις λέξεων, WordNet, αποσαφήνιση εννοιών λέξεων. Iεραρχία γραμματικών Chomsky, συντακτική ανάλυση με χάρτη, αλγόριθμοι CKY και Earley, επαυξημένες γραμματικές χωρίς συμφραζόμενα, δομές ιδιοτήτων και γραμματικές ενοποίησης, επέκταση του αλγορίθμου Earley για γραμματικές ενοποίησης, γραμματικές εξαρτήσεων, κατηγορικές γραμματικές, πιθανοκρατικές γραμματικές, πιθανοκρατική μορφή αλγορίθμου CKY, συντακτικός αναλυτής Collins, ρηχή συντακτική ανάλυση. Συνθετική σημασιολογική ανάλυση με λ-λογισμό, ε- πίλυση αναφορικών εκφράσεων, εξαγωγή σημασιολογικών σχέσεων από κείμενα, συνοχή και συνεκτικότητα κειμένων, ρητορικές σχέσεις, ανάλυση ρητορικής δομής, κατάτμηση συνδιάλεξης. Συστήματα ερωταποκρίσεων για συλλογές κειμένων, βάσεις δεδομένων και οντολογίες. Συστήματα παραγωγής κειμένων από βάσεις δεδομένων και οντολογίες. Εφαρμογές στο Σημασιολογικό Ιστό. Συστήματα εξαγωγής πληροφοριών, παραγωγής περιλήψεων, προφορικών διαλόγων. Στατιστική μηχανική μετάφραση. ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Εισαγωγή στο Δίκαιο της Πληροφορίας: Πλαίσιο, έννοιες, θεσμοί του δικαίου. Το «Σύνταγμα» της Κοινωνίας της Πληροφορίας: Πρόσβαση στην πληροφορία, προστασία προσωπικών δεδομένων, προστασία απορρήτου επικοινωνιών. Η νομική διάσταση της ασφάλειας πληροφοριών, πληροφοριακών συστημάτων, δικτύων. Ειδικά ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομενων: Επιτήρηση επικοινωνιών εργαζομένων, ζητήματα εναρμόνισης και σύγκρουσης μεταξύ απαιτησεων ασφάλειας πληροφοριών και προστασίας προσωπικών δεδομένων, προστασία προσωπικών δεδομένων στο Διαδίκτυο. Ελευθερία του λόγου στην Κοινωνία της Πληροφορίας, με έμφαση σε ζητήματα διήθησης πληροφοριών, διάδοσης πληροφορίας και ανταλλαγής απόψεων μέσω Διαδικτύου. Παράνομο και αθέμιτο περιεχόμενο. Νομικά ζητηματα διαχείρισης ταυτοτητας στην ηλεκτρονική επικοινωνία. Κανονιστικό πλαίσιο ηλεκτρονικών υπογραφών. Ειδικά ζητήματα ηλεκτρονικών συμβάσεων. Ζητήματα δικαίου ηλεκτρονικού εμπορίου με έμφαση σε

8 ζητήματα ευθύνης, πληροφόρησης και διαφήμισης. Ζητήματα διανοητικής ιδιοκτησίας στην Κοινωνία της Πληροφορίας: Προστασία λογισμικού, βάσεων δεδομένων, ευρεσιτεχνίες λογισμικού, νομικά ζητήματα ανοιχτού λογισμικού, άδειες ανοιχτού λογισμικού. Ζητήματα εγκληματικότητας και ποινικού δικαίου. Δικανική Πληροφορική (Forensics). Ζητήματα δικαίου ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Νομικά ζητήματα ανταγωνισμού, αδειοδοτήσεις. Δικαιώματα και υποχρεώσεις παρόχων και χρηστών. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΒΑΣΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Συστήματα διαχείρισης συναλλαγών: ανάνηψη, πεσσιμιστικός έλεγχος ταυτοχρονισμού, οπτιμιστικές τεχνικές ελέγχου ταυτοχρονισμού, κλείδωμα δέντρων. Κατανεμημένες βάσεις δεδομενων, συστήματα ολοκλήρωσης και δίκτυα ομοτίμων. Επεξεργασία επερωτήσεων και διαχείρηση συναλλαγών. Επεξεργασία ημιδομημένων δεδομένων. ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (1/2) Εννοιολογική Θεμελίωση: Βασικές έννοιες και ορισμοί. Τα διαφορετικά είδη ελέγχου ΠΣ. Η σημασία, οι στόχοι και τα οφέλη του ελέγχου ΠΣ. Τομεακά πλαίσια (Industry Frameworks) διαχείρισης επιχειρησιακών κινδύνων και η σχέση τους με τον έλεγχο ΠΣ. Η λειτουργία του ελέγχου ΠΣ σε ένα οργανισμό. Σχεδιασμός ελέγχου ΠΣ (πλάνο και έκταση ελέγχου, νομικά και κανονιστικά θέματα). Απαιτούμενες δεξιότητες (hard and soft IT Audit skills). Τεχνικά θέματα και μηχανισμοί ελέγχου ΠΣ. Στόχοι και μέσα ελέγχου. Μεθοδολογίες και πλαίσια ελέγχου ΠΣ. Πλαίσια ελέγχου προσανατολισμένα σε πόρους ΠΣ και σε διεργασίες ΠΣ - σύγκριση και συγκλίσεις των δύο προσεγγίσεων (IT-based VS process-based IT Audit frameworks). Πρότυπα πλαίσια στο χώρο της Ελεγκτικής ΠΣ. Διαδικασίες ελέγχου ΠΣ. Κατηγοριοποίηση των μηχανισμών ελέγχου. Διεξαγωγή ελέγχου ΠΣ. Κατηγοριοποίηση των ελέγχων ΠΣ, διαφορές και ο- μοιότητες (Security Audit, Compliance Audit, Privacy Audit, Special Audits, Vulnerability Assessment, Penetration Testing, Forensics). Προγράμματα ελέγχου. Περιορισμοί και κίνδυνοι κατά τον έλεγχο. Έλεγχος και πιστοποίηση συστημάτων και ελεγκτών ΠΣ. Ε&ΤΑ στη γνωστική περιοχή. Μελέτες περίπτωσης. ΕΛΕΓΧΟΣ, ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Τι εννοούμε με τον όρο υψηλή Ποιότητα Λογισμικού. Παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα του λογισμικού. Συσχέτιση χαμηλής ποιότητας και συντήρησης λογισμικού. Τρόποι με τους οποίους η ποιότητα αυτή διασφαλίζεται. Λόγοι για τους οποίους η ποιότητα είναι δύσκολο να βασισθεί στην ταυτόχρονη εφαρμογή όλων των κριτηρίων-παραγόντων. Διασφάλιση της ποιότητας μέσω ελέγχων και αξιοπιστίας λογισμικού. Μετρικές ποσοτικοποίησης της ποιοτητας λογισμικού. Γενικά περί ελέγχου λογισμικού. Επισκόπηση επαλήθευσης και επικύρωσης λογισμικού στον Κύκλο Ζωής του λογισμικού. Μέθοδοι Τυπικής Επαλήθευσης σε αντιδιαστολή με τις Τεχνικές Ελέγχου. Σημασία Συστηματικών Μεθόδων Ελέγχου. Τεχνικές ανάλυσης προγραμμάτων, τεχνικές ελέγχου λογισμικού, γένεση δεδομένων ελέγχου. Σύγκριση τεχνικών ε- λέγχου. Αξιοπιστία λογισμικού. Σύγκριση αξιοπιστίας υλικού-λογισμικού. Ανάπτυξη μοντέλων αξιοπιστίας. Εκτίμηση παραμέτρων μοντέλων και πρόβλεψη επιπέδων αξιοπιστίας. Σύγκριση μοντέλων. Συσχέτιση αξιοπιστίας και τεχνικών ελέγχου. Εφαρμογή ελέγχου λογισμικού και α- ξιοπιστίας σε λογισμικό Κρίσιμων Συστημάτων. Τρόποι αντιμετώπισης ελέγχου λογισμικού α- ντικειμενοστρεφών προγραμμάτων, λογισμικού Βάσεων Δεδομένων και εφαρμογών στο Διαδίκτυο (web testing). Πως οι νέες μεθοδολογίες (πχ. UML) μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. ΕΞΟΡΥΞΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ Επιβλεπόμενη, μη επιβλεπόμενη και ημι-επιβλεπόμενη μάθηση, μηχανές διανυσμάτων υποστήριξης. Γραμμική Παλινδρόμηση, Επιλογή μοντέλου, Γενικευμένα Γραμμικά Μοντέλα, Πολυεπίπεδα νευρωνικά δίκτυα. Επιλογή Χαρακτηριστικών, Δια-αξιολόγηση (Cross-validation), καμπύλες ROC, Δειγματοληψία και bootstraping, μέθοδοι εκτίμησης πυκνότητας, μίξη μοντέλων, αλγόριθμος EM, Εξομοίωση και μέθοδος Markov Chain Monte Carlo. Γραμμική και μη γραμμική μείωση διάστασης, Φασματικές μέθοδοι. Εφαρμογές στον Παγκόσμιο Ιστό και την κοινωνική δικτύωση.

9 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΜΗΧΑΝΗΣ Εισαγωγή. Θεμελιώσεις, έννοιες και ορισμοί, ανάλυση εργασιών (ΤΑ), γνωσιακά μοντέλα αναπαράστασης του χρήστη, ανάλυση απαιτήσεων για διαδραστικές εφαρμογές. Γραφικά Περιβάλλοντα (GUIs). Συνήθη διαδραστικά πρότυπα (interaction styles), άμεσος χειρισμός (direct manipulation), περιγραφή, δομή και οργάνωση ενός παραθυρικού περιβάλλοντος, μοντέλα α- πεικόνισης, βασικές αρχές και αρχιτεκτονικές προγραμματισμού παραθυρικών συστημάτων και εφαρμογών, τα δομικά στοιχεία ενός παραθυρικού συστήματος και ο πρoγραμματισμός τους με αντικειμενοστραφή προσέγγιση. Διαλογική επικοινωνία. Ιεράρχηση εργασιών, ομαδοποίηση, καθοδηγούμενη χρήση, φόρμες, αποφυγή σφαλμάτων και αδιεξόδων, βελτιστοποίηση συντακτικού κινήσεων, βελτιστοποίηση χρήσης widgets, συμβολική επικοινωνία και αφαιρετική μοντελοποίηση διαλόγων. Εικονικά εργαλεία (visual tools). Βελτιστοποίηση οπτικής επικοινωνίας πληροφορίας (εικονίδια, χρώματα, εστίαση, κίνηση κλπ), χειρισμός και πλοήγηση (χάρτες πλοήγησης, ιστορικό, αναίρεση εργασιών, ορατότητα), συστήματα βοηθείας. Προσωποποιημένες διεπαφές. Μηχανισμοί προσαρμογής διεπαφών από το χρήστη, πρόβλεψη προτιμήσεων με βάση το ιστορικό του χρήστη, δυναμική ελαχιστοποίηση συντακτικού κινήσεων. Οπτικοποίηση πληροφορίας (information visualization). Μορφές οπτικοποίησης, μετασχηματισμοί και απεικονίσεις δεδομένων, διαγράμματα, εικόνες, χάρτες, γράφοι και η χρήση τους. Συναρτήσεις μεταφοράς, γραμμικές και μη γραμμικές μέθοδοι προσαρμογής κλίμακας, οπτικοποίηση δυναμικών δεδομένων και χρήση ιστορικού, μέσων/διακεκριμένων τιμών. Προχωρημένες διεπαφές χρήστη. Αναγνώριση χειρονομιών, εναλλακτικές μέθοδοι εισόδυο/εξόδου δεδομένων (αναγνώριση χειρόγραφου χαρακτήρα, φωνής κλπ) και οι εφαρμογές τους, προγραμματισμός βασικών χειρονομιών με καταδεικτικές συσκευές και εφαρμογή σε κινητές συσκευές (touchscreen-based palmtops κλπ). ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΙΣΤΟ Γλώσσες προγραμματισμού στον ιστό: Javascript, JSP, PHP. Google APIs. Διαχείριση και ρυθμίσεις λογισμικού εξυπηρέτησης ιστού και εφαρμογών (web/appserver software), περιλαμβανομένων θεμάτων διαχείρισης πόρων και ρυθμίσεις ασφαλείας. Εφαρμοσμένη τεχνολογία λογισμικού για web-based εφαρμογές, το αρχιτεκτονικό πρότυπο REST, διατήρηση κατάστασης σε εφαρμογές REST, το σχεδιαστικό πρότυπο Model View Controller και υλοποίησή του στο Struts, το μοντέλο προγραμματισμού AJAX. ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Εισαγωγή, κίνητρα, σχέσεις με άλλες γνωστικές περιοχές, τάσεις. Ορισμοί και ιδιότητες τύπων μέσων (επικοινωνίας) και ροών δεδομένων: ήχος (φωνή), εικόνες και γραφικά, video και κινούμενα σχέδια. Κωδικοποίηση και συμπίεση: στοιχεία κωδικοποίησης πηγής και διαύλου, JPEG, MPEG (1, 2, 4). Επικοινωνίες και δίκτυα πολυμέσων: απαιτήσεις και χαρακτηριστικά κίνησης (φορτίου) εφαρμογών πολυμέσων, ποιότητα υπηρεσιών (μεταγωγή πακέτου και κυκλώματος, στατιστική πολύπλεξη), τεχνολογία Διαδικτύου, πολυμέσα στον Παγκόσμιο Ιστό, επικοινωνίες πολλαπλών αποδεκτών με πολυμέσα, ασύρματες και κινητές πολυμεσικές επικοινωνίες (DVB-H, MBMS). Συγχρονισμός: δια-μεσικός (μεταξύ διαφόρων μέσων), ενδο-μεσικός (μεταξύ οντοτήτων του ίδιου μέσου), γλώσσα SMIL. Περιβάλλον επικοινωνίας χρήστη. Εφαρμογές πολυμέσων. Ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων (DRM). ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (1/2) Σκοπός του μαθήματος είναι γνωρίσει στους φοιτητές τις βασικές έννοιες σχετικά με θέματα τεχνολογίας και καινοτομίας και να παρουσιάσει αντίστοιχες περιπτώσεις εφαρμογής ώστε να κατανοήσουν τον θεμελιώδη ρόλο της τεχνολογίας και καινοτομίας στην ανάπτυξη οργανισμών και χωρών καθώς και τις επιπτώσεις τους στην λειτουργία και απόδοσή τους. Οι ενότητες του μαθήματος περιλαμβάνουν: α) Βασικές έννοιες, ορισμοί και δείκτες στους τομείς Έ- ρευνας και Ανάπτυξης, Τεχνολογίας και Kαινοτομίας β) Στατικά και Δυναμικά μοντέλα καινοτομίας γ) Στρατηγική ανάπτυξης νέων προϊόντων δ) Εννοιες, σκοπός και τεχνικές της τεχνολογικής πρόβλεψης ε) Καινοτομία και πνευματική ιδιοκτησία στ) Συγκριτική παρουσίαση συστημάτων καινοτομίας διαφόρων χωρών.

10 ΚΙΝΗΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΥΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κατανεμημένα συστήματα: Ορισμός, κλασικά προβλήματα συγχρονισμού και συμφωνίας, αντιμετώπιση σφαλμάτων, κατανεμημένα συστήματα αντικειμένων. Δικτύωση, πολυνημάτωση και απομακρυσμένη κλήση αντικειμένων με Java. Κινητά συστήματα: Κυψελικές επικοινωνίες, μεταβίβαση κλήσεων, ασύρματα σφάλματα, απόδοση τεχνολογιών IP, κινητή τηλεφωνία 2ης και 3ης γενιάς, WiFi, WiMax, Bluetooth, ZigBee. Συστήματα ομοτίμων: δεδομενοκεντρικά δίκτυα και δρομολόγηση, κατανεμημένοι πίνακες κατακερματισμού, συστήματα Chord, Pastry και CAN, κινητά ομότιμα συστήματα, εφαρμογές ομότιμων συστημάτων. Περιβάλλοντα και συστήματα προγραμματισμού κινητών και διάχυτων συστημάτων, Java ME και JXTA, εφαρμογές εξαρτώμενες από την τοποθεσία, εφαρμογές ανθεκτικές στην καθυστέρηση και τις απόσυνδέσεις. ΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Στοιχεία Θεωρίας Αριθμών. Βασικές έννοιες και ορισμοί της κρυπτολογίας. Κανόνες Shannon. Κλασσική (Shift, Affine, Vigenere ciphers) και συμμετρική κρυπτογραφία (DES/3DES, AES), Hash functions: SHA, H-MAC, Birthday attack, Κρυπτοσυστήματα δημοσίου κλειδιού: RSA, El Gamal, Elliptic curves. Ψηφιακές υπογραφές: ElGamal, DSS, One-time, Undeniable, Fail-stop Signatures, Διανομή κλειδιών: Blom s Scheme και Diffie-Hellman, εφαρμογή της κρυπτογραφίας σε ακεραιότητα, εμπιστευτικότητα, αυθεντικοποίηση, εξουσιοδότηση, Public Key Infrastructure (PKI). Ασφάλεια δικτύων βασισμένη στην κρυπτογραφία: Πρωτόκολα ασφάλειας στο διαδίκτυο (IPSec, SSL/TLS, SSH, PGP/S-MIME), Κρυπτογραφία και ασφάλεια σε ασύρματα δίκτυα (WiFi/Bluetooth), δίκτυα αισθητήρων, κινητές επικοινωνίες (GSM/GPRS/UMTS). Ιστορικές και κοινωνικές διαστάσεις της κρυπτογραφίας και κρυπτανάλυσης. Ε&Τ στη γνωστική περιοχή, Μελέτες περιπτώσεων. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Οι ψηφιακές επικοινωνίες και τα δίκτυα υπολογιστών βρίσκονται σήμερα σε μία καθολική επανάσταση. Η επικράτηση του Διαδικτύου, η ταχεία εισδοχή νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών και η απελευθέρωση της αγοράς είναι μερικές από τις νέες συνθήκες που καθορίζουν την διαμόρφωση νέων μοντέλων υπηρεσιών που επηρεάζουν την στρατηγική των εταιριών που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Βασικό χαρακτηριστικό είναι πως οι νέες δικτυακές υπηρεσίες λειτουργούν σε ένα διασκορπισμένο περιβάλλον, όπου αποφάσεις λαμβάνονται αυτόνομα, με οικονομικά κίνητρα. Σε αντίθεση με το παρελθόν όπου τα δικτυακά συστήματα λειτουργούσαν και βελτιστοποιούνταν με κεντρικό έλεγχο, σήμερα η λειτουργία τους διέπεται από τους κανόνες μιας οικονομίας όπου κάθε οντότητα ακολουθεί την δικιά της στρατηγική. Το μάθημα αυτό αποσκοπεί στο να δημιουργήσει το υπόβαθρο ώστε ο σπουδαστής να καταλάβει τα νέα θέματα οικονομικής φύσεως που προκύπτουν από τις εξελισσόμενες τεχνολογίες επικοινωνιών και τις νέες εφαρμογές. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗΣ Δομή και λειτουργίες της επιχείρησης πληροφοριακά συστήματα διοίκησης. Εισαγωγή στα συστήματα ERP, παρουσίαση συστήματος SAP/R3. Μορφές βιομηχανικής οργάνωσης, επιτελικές λειτουργίες της παραγωγής. Αρχές προγραμματισμού παραγωγής. Βάση δεδομένων παραγωγής: πίνακες υλικών, φασεολόγια, μέσα παραγωγής. Απεικόνιση και διαχείριση αυτών στα συστήματα ERP. Αρχιτεκτονική ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων ARIS. Υλοποίηση πληροφοριακών συστημάτων ERP, ASAP. Εφοδιαστική αλυσίδα: εξυπηρέτηση πωλήσεων, διαχείριση αποθεμάτων, διανομή, προμήθειες, μεταφορές. Πληροφοριακά συστήματα εφοδιαστικής διαχείρισης. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση και η σε βάθος κατανόηση των νέων τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών, των βασικών αρχών και επιδιώξεων της Ρυθμιστικής Πολιτικής, καθώς και παραδείγματα εφαρμογής της στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, βάσει και των πρόσφατων εξελίξεων στις τεχνολογίες. Στα πλαίσια αυτά διδάσκονται: α) Εισαγωγικά οικονομικά υποδείγματα και οικονομικά υποδείγματα ρύθμισης. α) Τεχνολογικά ζητήματα διαχείρισης φάσματος και δημοπρασίες για πώληση φάσματος και άλλων σπανίων πόρων. γ) Τεχνολογίες ευρυζωνικής πρόσβασης (broadband access) και εφαρμογές που εξυπηρετούν (π.χ. triple-play) και α- ποδεσμοποίηση (unbundling) υπηρεσιών τοπικού βρόχου. δ) Σημαντική ισχύς στην αγορά και

11 σχετικές αγορές και ζητήματα περί κόστους και ρύθμισης της τιμής των υπηρεσιών βάσει αυτού. ε) Τεχνολογικά και ρυθμιστικά ζητήματα για τηλεφωνία και μισθωμένες γραμμές. στ) Τεχνολογικά και ρυθμιστικά ζητήματα για δίκτυα Νέας Γενεάς. ζ) Άλλα ζητήματα, όπως καθολική υπηρεσία (universal service) και ουδετερότητα δικτύου (network neutrality). ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Οργανισμός και πληροφορία: Ρόλος, ροή και εξέλιξη των δεδομένων και της πληροφορίας στον οργανισμό, Επιδράσεις της πληροφορίας στον οργανισμό, Τεχνολογίες πληροφορικής και οργανωτικός μετασχηματισμός. Τα οικονομικά της πληροφορικής. Εξωτερική ανάθεση (outsourcing): Το κόστος συναλλαγής και οι παράγοντες που το επηρεάζουν, Κανόνες εξωτερικής ανάθεσης. Αρχές χρηματοοικονομικής ανάλυσης: NPV, IRR, payback, rate of return κλπ.). Αξιολόγηση έργων πληροφορικής, ποσοτική και ποιοτική αξιολόγηση, προ-αξιολόγηση και μετάαξιολόγηση: Διαδικασία κατάρτισης επιχειρηματικής πρότασης, Διαδικασία λήψης απόφασης ε- πένδυσης και ανάλυση κόστους-οφέλους, Απτά και μη απτά οφέλη, Διαχείριση κινδύνων. Οργανωσιακά θέματα και έργα πληροφορικής: Καθορισμός αρμοδιοτήτων, Ρόλος και δομή του τμήματος IT, ευθυγράμμιση επιχειρηματικής στρατηγικής και έργων πληροφορικής, και κρίσιμοι οργανωσιακοί παράγοντες για την επιτυχία τους. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΝΩΣΕΩΝ Εισαγωγή στα μεταδεδομένα, το πρότυπο μεταδεδομένων Dublin Core προφίλ εφαρμογών. Κωδικοποίηση μεταδεδομένων με τη γλώσσα XML. Τα πρότυπα MODS και EAD. Θεματικοί όροι και Θεματικές γλώσσες, προ-συνδυασμένες, υστερο-συνδυασμένες θεματικές γλώσσες. Σημασιολογικές σχέσεις στις θεματικές γλώσσες. Αρχεία καθιερωμένων όρων - το πρότυπο MADS. Ταξινομίες και ταξινομικά συστήματα, τα πρότυπα DDC και UDC. Πολυεδρική ταξινόμηση, το πρότυπο LC. Θεματικές επικεφαλίδες. Το πρότυπο των θησαυρών, παραδείγματα και ε- φαρμογές θησαυρών. Πολυεδρικοί θησαυροί. Εισαγωγή στο σημασιολογικό ιστό. Το πρότυπο RDF. Κωδικοποίηση θησαυρών με το πρότυπο SKOS. Θεματικοί χάρτες και το πρότυπο XTM. Οντολογίες, γλώσσες οντολογιών RDF Schema και OWL. Επερωτήσεις και συλλογισμοί στο σημασιολογικό ιστό. Αναπαράσταση γνώσης με κανόνες και πλαίσια και στο σημασιολογικό ι- στό οι γλώσσες RuleML και F-Logic. Κοινωνικές ταξινομίες στο web2.0. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ (1/2) Συγκέντρωση Πληροφοριών ενός έργου. Ορισμός απαιτήσεων ενός έργου. Προσδιορισμός των αναγκών του έργου. Προγραμματισμός δραστηριοτήτων, παραδοτέων προϊόντων ενός έργου. Δημιουργία μελέτης σκοπιμότητας. Δημιουργία προϋπολογισμού του έργου. Μέθοδοι επιλογής αναδόχου. Παρακολούθηση υλοποίησης και διαχείριση των πόρων του έργου. Οργάνωση της ομάδας εκτέλεσης του έργου. Δημιουργία πλάνου του έργου. Χρονικός και οικονομικός προγραμματισμός των έργων πληροφορικής με βάση αλγορίθμους, όπως CPM, PERT, κομβικά δίκτυα, σχέση κόστους/διάρκειας έργου. Υλοποίηση και αναθεώρηση του πλάνου του έργου. Διασφάλιση ποιότητας του έργου. Αντιμετώπιση προβλημάτων σε μεγάλα έργα, επαναπρογραμματισμός έργων. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Υποδείγματα αποφάσεων ενός και περισσοτέρων αποφασιζόντων: Δένδρα αποφάσεων, αναλυση Bayes, μερική και πλήρης πληροφόρηση. Ωφελιμότητες. Ανταγωνιστικές αποφάσεις, πλαίσιο θεωρίας παιγνίων και διαπραγματεύσεων. Αποφάσεις βελτιστοποίησης χωρίς αβεβαιότητα. Μαθηματικές τεχνικές βελτιστοποίησης, θεωρητικές βάσεις, υλοποιήσεις. Δυναμικά προβλήματα. Αποφάσεις βελτιστοποίησης υπό αβεβαιότητα. Μαθηματικά υποδείγματα σε στατικό και δυναμικό πλαίσιο. Δυναμικός προγραμματισμός. Στοχαστικά συστήματα. Προσομοιώσεις. Απλές προβλέψεις. Υποδείγματα αποφάσεων σε κλάδους και οι απαιτήσεις σε πληροφοριακά συστήματα. Επενδυτικές και χρηματοοικονομικές αποφάσεις. Συστήματα Παραγωγής. Συστήματα Εμπορίου. Συστήματα μεταφορών. Ενσωματωμένα συστήματα αποφάσεων σε διαδεδομενα πληροφοριακά συστήματα

12 Γραμματεία Προγράμματος Άννα Παπάζογλου Ευελπίδων 47 και Λευκάδας 33 7 ος όροφος, Γραφείο 705 Αθήνα Τηλ: Fax: postgrad@aueb.gr Web: Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών Καθηγητής Δημήτρης Γκρίτζαλης (Διευθυντής) Καθηγητής Θεόδωρος Αποστολόπουλος Καθηγητής Πάνος Κωνσταντόπουλος Καθηγητής Ευάγγελος Μαγείρου Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Μαλεύρης Επίκουρος Καθηγητής Γιάννης Κωτίδης Επίκουρος Καθηγητής Γιώργος Ξυλωμένος