Εταιρικό Προφίλ και Οικονομικά Μεγέθη. Αξιωματούχοι και Επαγγελματικοί Σύμβουλοι. Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων

Transcript

1

2 Περιεχόμενα Εταιρικό Προφίλ και Οικονομικά Μεγέθη Αξιωματούχοι και Επαγγελματικοί Σύμβουλοι Χαιρετισμός Προέδρου Επιτροπής Έκθεση Γραμματέα/ Διευθυντή ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 2009 Έκθεση Επιτροπείας Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή Κατάσταση Συνολικών Εσόδων Κατάσταση Οικονομικής Θέσης Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων Κατάσταση Ταμειακών Ροών Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις

3 Εταιρικό Προφίλ και Οικονομικά Μεγέθη Η Συνεργατική Μακράσυκας συμπλήρωσε 63 χρόνια ενεργής παρουσίας στα τραπεζικά δρώμενα της Κύπρου, και είναι σήμερα ένα εύρωστο και αξιόπιστο χρηματοοικονομικό ίδρυμα με ενεργητικό που ξεπερνά τα 800 εκατομμύρια. Με συνετή αναπτυξιακή στρατηγική έχουμε επιτύχει να εδραιωθούμε στην 1 η θέση μεταξύ των Συνεργατικών Ιδρυμάτων στην επαρχία Λάρνακας - Αμμοχώστου και στην 3 η θέση Παγκύπρια. Η Συνεργατική Μακράσυκας προσφέρει ένα ολοκληρωμένο φάσμα υπηρεσιών το οποίο περιλαμβάνει τραπεζικές υπηρεσίες, χρηματιστηριακές υπηρεσίες και ασφάλειες ζωής και γενικού κλάδου. Από την αρχή της ίδρυσης μας και μέχρι σήμερα ο πελάτης μας είναι στο επίκεντρο του οράματος μας. Όσο μεγαλώνουν τα οικονομικά μεγέθη μας, τόσο μεγαλώνει η προσπάθεια μας για να διαφυλάξουμε τον ανθρωποκεντρικό μας χαρακτήρα, γιατί πάντοτε θεμέλιος λίθος της προσπάθειας μας αυτής είναι ο άνθρωπος. Το σύνθημα «πάντα κοντά σας», δεν είναι απλά ένα σύνθημα αλλά τρόπος ζωής στο οικοδόμημα της Συνεργατικής Μακράσυκας. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΔΑΝΕΙΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ 2 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

4 ΚΕΡΔΗ ΠΡΙΝ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΞΟΔΑ / ΕΣΟΔΑ 48% ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 3

5 Αξιωματούχοι και Επαγγελματικοί Σύμβουλοι ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑ Πρόεδρος Αρέστης Αρέστη (3) Μέλη Ανδρέας Παπακυριακού (6) Τάσος Αναστασίου (5) Φίλιππος Φιλίππου (2) Γεώργιος Φιλίππου (1) ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ / ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Γεώργιος Μαρίνου (4) EΦΟΡΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ, ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Κωνσταντίνος Λύρας ΤΡΑΠΕΖΑ Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΕΛΕΓΚΤΕΣ Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών ΝΟΜΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Δρ. Ανδρέας Π. Ποιητής & Σια ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Λεωφόρος Γρίβα Διγενή Λάρνακα Τ.Θ , 6532 Λαρνακα 4 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

6 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 5

7 Χαιρετισμός Προέδρου Επιτροπής μας πορείας και ισχυροποίηση των οικονομικών δεικτών της Εταιρείας. Η επίτευξη των στόχων επιβεβαιώνει για ακόμα μια φορά την ορθή στρατηγική της Διοίκησης, η οποία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα και λειτουργεί έγκαιρα και προληπτικά για αντιμετώπιση των αλλαγών στην οικονομία και στο τραπεζικό τομέα. Αγαπητά μέλη και πελάτες, Το 2009 σημαδεύτηκε από τις επιπτώσεις της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και από τα πρωτοφανή μέτρα που έλαβαν οι κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες για στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος και γενικότερα των οικονομιών των χωρών. Η κρίση έχει αναπόφευκτα επηρεάσει την Κυπριακή οικονομία, με σχετική χρονική καθυστέρηση, δημιουργώντας δύσκολες συνθήκες στο επιχειρηματικό και τραπεζικό περιβάλλον. Η κρίση προκαλεί αλλαγές και προκλήσεις, τις οποίες μελετούμε και αξιολογούμε, ώστε να λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξέλθουμε ακόμα πιο δυνατοί και να συνεχίσουμε την αναπτυξιακή πορεία μας. Η ισχυρή οικονομική βάση και η ποιότητα των ανθρώπων που απαρτίζουν το δυναμικό της Εταιρείας, μας γεμίζει με σιγουριά και σας διαβεβαιώνω ότι Συνεργατική Μακράσυκας θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία. Ανασκόπηση Αποτελεσμάτων Έτους Αξιολογώντας τα οικονομικά αποτελέσματα του έτους, διαπιστώνουμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επικράτησαν, καταφέραμε να εκπληρώσουμε με επιτυχία τους στρατηγικούς στόχους που είχαμε θέσει, για συνέχιση της αναπτυξιακής Στις 31 Δεκεμβρίου 2009 το Ενεργητικό της Εταιρείας ανήλθε στα 814 εκ. σε σύγκριση με 614 εκ. το 2008, παρουσιάζοντας αύξηση 200 εκ. Τα κέρδη του έτους πριν την φορολογία ανήλθαν στα 3.9 εκ. σε σύγκριση με 5.5 εκ. το 2008, παρουσιάζοντας μείωση 1.6 εκ, η οποία οφείλεται στο αυξημένο κόστος χρήματος το οποίο αποφασίσαμε να επωμιστούμε ως Εταιρεία και να μην επιβαρύνουμε τους πελάτες μας. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία, είναι ότι πέραν από την επίτευξη των οικονομικών στόχων, το 2009 έχουμε πετύχει την εκπλήρωση ενός από τους βασικούς στόχους που είχε θέσει η Διοίκηση, την στήριξη των πελατών, ώστε να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες. Έχουμε καταφέρει μέσα από ποικιλόμορφα σχέδια χρηματοδότησης να ικανοποιήσουμε τις χρηματοδοτικές ανάγκες των πελατών μας, προσφέροντας ανταγωνιστικά επιτόκια και ευκολίες αποπληρωμής, στηρίζοντας έτσι τις προσωπικές και επαγγελματικές επιδιώξεις τους. Το έτος 2010 Το 2010 αναμένεται να είναι ακόμα μια χρονιά αβεβαιότητας και προκλήσεων και για αυτό έχουμε ήδη προετοιμαστεί κατάλληλα ώστε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που θα παρουσιαστούν. Η Επιτροπεία έχει θέσει ως κύριους στόχους την συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας μέσω οργανικής ανάπτυξης, εκμεταλλευόμενη τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν, ώστε να ισχυροποιήσει ακόμα περισσότερο την θέση της στο τραπεζικό πεδίο. Επίσης στοχεύουμε, στην αύξηση των κερδών, ώστε να ενισχύσουμε την 6 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

8 κεφαλαιακή μας βάση, η οποία αποτελεί την μεγαλύτερη ασπίδα θωράκισης της Εταιρείας. Είμαι σίγουρος πως με συλλογική εργασία και αγαστή συνεργασία μεταξύ Επιτροπείας, Διεύθυνσης και προσωπικού, θα πετύχουμε και πάλι τους στόχους μας. Καταλήγοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Γραμματέα/Διευθυντή της Εταιρείας κ. Γεώργιο Μαρίνου για τον απεριόριστο χρόνο που διαθέτει για την Εταιρεία και που με τη προσωπικότητα του, την διορατικότητα αλλά και τη σκληρή δουλειά, συνεχίζει να οδηγεί την Εταιρεία μας συνεχώς σε νέες επιτυχίες. Ευχαριστώ θερμά το υπόλοιπο διευθυντικό προσωπικό και όλο το προσωπικό της Συνεργατικής, οι οποίοι με εργατικότητα, ζήλο και αφοσίωση υλοποιούν τους στόχους και στηρίζουν το όραμα της Εταιρείας. για την συνεχή στήριξη και εμπιστοσύνη σας προς τη Συνεργατική Μακράσυκας. Η δική σας στήριξη και εμπιστοσύνη, μας δίνει την δύναμη να συνεχίσουμε την προσπάθεια υλοποίησης του οράματος μας. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι θα συνεχίσουμε την στήριξη προς τα μέλη και πελάτες για όσο καιρό χρειαστεί. Άλλωστε η μακρά ιστορία μας επιβεβαιώνει ότι η Συνεργατική Μακράσυκας βρίσκεται πάντα κοντά στα μέλη και πελάτες, προσφέροντας μια επαγγελματική και ταυτόχρονα ανθρώπινη εξυπηρέτηση. Σας ευχαριστώ. Αρέστης Αρέστη Πρόεδρος Επιτροπείας Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής, τους κυρίους Ανδρέα Παπακυριακού, Τάσο Αναστασίου, Φίλιππο Φιλίππου και Γεώργιο Φιλίππου για το ενδιαφέρον τους, το χρόνο που αφιερώνουν για την Εταιρεία και γενικά για την ευδόκιμη συνεργασία που είχαμε κατά την διάρκεια του έτους. Ιδιαίτερα, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Έφορο Υπηρεσίας, Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών κ. Κωνσταντίνο Λύρα και το προσωπικό του γραφείου του. Ευχαριστώ τον Γενικό Διευθυντή και το προσωπικό της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας. Ευχαριστώ τον Διευθυντή και το προσωπικό της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών. Ευχαριστώ τον Διευθυντή και το προσωπικό της Συνεργατικής Εταιρείας Μηχανογράφησης και όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μας για την ευδόκιμη συνεργασία που είχαμε. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζω εκ μέρους της Επιτροπής, της Διεύθυνσης και του προσωπικού της Εταιρείας προς εσάς, τα μέλη και πελάτες, ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 7

9 Έκθεση Γραμματέα/ Διευθυντή Ανασκόπηση Αποτελεσμάτων έτους Παρά το δυσμενές διεθνές οικονομικό περιβάλλον, τις πιέσεις στο χρηματοπιστωτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της Κύπρου, τα οικονομικά αποτελέσματα της Εταιρείας για το 2009 κρίνονται ως απόλυτα ικανοποιητικά. Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας Αγαπητά μέλη και πελάτες, Το 2009 ήταν μια δύσκολη χρονιά για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την οικονομία της Κύπρου, κατά τη διάρκεια της οποίας βιώσαμε τις επιπτώσεις της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης η οποία είχε ξεσπάσει το προηγούμενο έτος. Σε μια περίοδο η οποία χαρακτηρίστηκε ως η χειρότερη των τελευταίων δεκαετιών και σημαδεύτηκε από ακραίες δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, κρατικές παρεμβάσεις, στενότητα ρευστότητας και οικονομική αβεβαιότητα, η Συνεργατική Μακράσυκας κατάφερε να αυξήσει τα μεγέθη του ισολογισμού, να ενισχύσει την ρευστότητα, να διατηρήσει ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια και να επιτύχει ικανοποιητικά επίπεδα κερδοφορίας. Οι επιδόσεις αυτές καταδεικνύουν την ορθή στρατηγική της Διοίκησης της Εταιρείας, η οποία έχει επιτύχει να θωρακίσει την Συνεργατική ώστε να αντέχει στους δύσκολους καιρούς αλλά και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που δημιουργούνται. Η μακροπρόθεσμη στρατηγική μας επικεντρώνεται στη δημιουργία μιας ισχυρής κεφαλαιακής βάσης, στη διατήρηση επαρκούς ρευστότητας, στη συνετή αναπτυξιακή πορεία και στην ορθολογιστική διαχείριση κινδύνων που είναι εγγενείς στη φύση των εργασιών της Εταιρείας. Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας της Εταιρείας ήταν 10.7%, αρκετά ψηλότερα από το ελάχιστο 8%, επιβεβαιώνοντας την ισχυρή κεφαλαιακή βάση της Εταιρείας και τη δυνατότητα μας να αντιμετωπίσουμε τις όποιες δυσμενείς συνθήκες δημιουργούνται στο οικονομικό περιβάλλον της Κύπρου. Καταθέσεις/ Δείκτης Ρευστότητας Οι καταθέσεις ανήλθαν στα 725 εκ. σε σύγκριση με 571 εκ. το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας αύξηση 154 εκ. ή 30%. Η αύξηση των καταθέσεων ήταν αποτέλεσμα μιας στοχευμένης στρατηγικής, ώστε να πετύχουμε ένα από τους βασικούς στόχους του έτους που ήταν η βελτίωση του δείκτη ρευστότητας. Ο δείκτης ρευστότητας είχε μειωθεί το προηγούμενο έτος λόγω του έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για απορρόφηση κεφαλαίων από την εγχώρια αγορά καταθέσεων, προκαλώντας έτσι μειωμένη εισροή νέων καταθέσεων στην Εταιρεία, ενώ από την άλλη οι ανάγκες των πελατών για χρηματοδότηση ήταν αυξημένες λόγω των συνθηκών στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που πετύχαμε την ενίσχυση του δείκτη ρευστότητας, ο οποίος στο τέλος του χρόνου ήταν 32%, ενώ παράλληλα συνεχίσαμε να ικανοποιούμε τις ανάγκες χρηματοδότησης των πελατών μας. 8 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

10 Ενεργητικό Το Ενεργητικό έφθασε τα 814 εκ. σε σύγκριση με 614 εκ. το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας αύξηση 200 εκ. ή 33%. H αύξηση στο Ενεργητικό της Εταιρείας οφείλεται στη αύξηση των καταθέσεων και στην απορρόφηση κεφαλαίων ύψους 39 εκ. από την έκδοση των τριετών ειδικών κυβερνητικών τίτλων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δάνεια και άλλες χορηγήσεις Οι συνολικές χορηγήσεις ανήλθαν στα 570 εκ. σε σύγκριση µε 498 εκ. το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας αύξηση 72 εκ. ή 18%. Η σημαντική αύξηση στις χορηγήσεις επιβεβαιώνει για ακόμα μια φορά την ανταγωνιστικότητα των υπηρεσιών και προϊόντων της Εταιρείας, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι αυτή επιτεύχθηκε σε ένα έτος έντονου ανταγωνισμού για απορρόφηση νέων πελατών από τα τραπεζικά ιδρύματα και η οποία χαρακτηρίστηκε από μια προσφορά νέων ποικιλόμορφων σχεδίων δανείων. Κέρδη πριν τη φορολογία Τα κέρδη πριν από την φορολογία ήταν 3.9 εκ. σε σύγκριση με 5.5 εκ. το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας μείωση 1.6 εκ. Η μείωση των κερδών οφείλεται κυρίως στο ψηλό κόστος χρήματος, το οποίο η Διοίκηση αποφάσισε να επωμιστεί και να μην επιβαρύνει με ψηλότερα επιτόκια τις χορηγήσεις των πελατών μας. Αποθεματικά Κεφάλαια Τα αποθεματικά κεφάλαια ανήλθαν στα 47.5 εκ. σε σύγκριση με 41 εκ. το προηγούμενο έτος, κάτι το οποίο ισχυροποιεί ακόμα περισσότερο την Εταιρεία. Η Διοίκηση δίνει ιδιαίτερη σημασία στην αύξηση των αποθεματικών κεφαλαίων, τα οποία αποτελούν την ασπίδα έναντι των κινδύνων που είναι εγγενείς στη φύση των εργασιών της και την βάση για να αντιμετωπίσουμε τις περιόδους οικονομικής ύφεσης. Το επόμενο έτος Μετά από ένα δύσκολο 2009, ακολουθεί ένα πιο δύσκολο 2010, κατά το οποίο οι επιπτώσεις θα γίνουν εντονότερες στην πραγματική οικονομία του τόπου. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η Διοίκηση της Εταιρείας έχει προετοιμαστεί κατάλληλα για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και δύσκολες οικονομικές συνθήκες, ώστε να εξέλθει της κρίσης ακόμα πιο ισχυρή. Ήδη τα οικονομικά αποτελέσματα στους πρώτους μήνες του 2010 είναι θετικά και δείχνουν ότι η Εταιρεία συνεχίζει την ανοδική της πορεία. Πρωταρχικός μας στόχος για το 2010 είναι να συνεχίσουμε την στήριξη προς τα μέλη και πελάτες μας, με την ίδια συνέπεια όπως έχουμε πράξει και στο παρελθόν, ώστε να ανταπεξέλθουν τις δυσκολίες που διαγράφονται στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον. Το σύνθημα μας «πάντα κοντά σας» δεν είναι απλά ένα σύνθημα αλλά τρόπος ζωής στο οικοδόμημα της Συνεργατικής Μακράσυκας. Αυτό επιβεβαιώνουν οι ενέργειες μας και η στάση μας στην μακροχρόνια πορεία μας. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφέρω ότι η Εταιρεία συμμετείχε ενεργά και δυναμικά στην στήριξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας, προσφέροντας ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης και ευκολίες αποπληρωμής για να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της εποχής. Στα τέλη του 2009 η Εταιρεία συμμετείχε στην έκδοση των τριετών ειδικών κυβερνητικών τίτλων της Κυπριακής Δημοκρατίας, απορροφώντας ρευστότητα 39 εκ. την οποία διέθεσε με ανταγωνιστικούς όρους κατά τη διάρκεια του 2010, σε στεγαστικά δάνεια και σε Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 9

11 Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι όσο μεγαλώνουν τα οικονομικά μεγέθη μας, τόσο μεγαλώνει η προσπάθεια μας για να διαφυλάξουμε τον ανθρωποκεντρικό μας χαρακτήρα, γιατί πάντοτε θεμέλιος λίθος της προσπάθειας μας αυτής, είναι ο άνθρωπος. Αγαπητά μέλη, Η Συνεργατική Μακράσυκας συμπλήρωσε 63 χρόνια παρουσίας στα τραπεζικά δρώμενα της Κύπρου, η οποία χαρακτηρίζεται από μια δημιουργική και συνεχή προσφορά στην οικονομία του τόπου και στον άνθρωπο. Με διορατικότητα, σκληρή δουλεία και συνετή αναπτυξιακή στρατηγική, έχουμε δημιουργήσει ένα εύρωστο και αξιόπιστο χρηματοπιστωτικό οργανισμό με Ενεργητικό που ξεπερνά τα 800 εκ. και που επάξια πρεσβεύει τις αρχές του Συνεργατικού κινήματος. Η Εταιρεία έχει εδραιωθεί στην πρώτη θέση μεταξύ Συνεργατικών Εταιρειών στην επαρχία Λάρνακας/Αμμοχώστου και στην τρίτη θέση Παγκύπρια. Καταλήγοντας, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες προς τον Έφορο Υπηρεσίας, Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών κ. Κωνσταντίνο Λύρα για το προσωπικό του ενδιαφέρον, την συμπαράσταση του προς την Εταιρεία και την ευδόκιμη συνεργασία την οποία έχουμε όλα αυτά τα χρόνια, καθώς επίσης και το προσωπικό του Γραφείου του για την συνεργασία και το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν για την Εταιρεία μας. Ευχαριστώ θερμά τον Γενικό Διευθυντή και το προσωπικό της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ για την πρακτική και συμβουλευτική υποστήριξη τους. Ευχαριστώ θερμά τον Διευθυντή και το προσωπικό της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών. Ευχαριστίες εκφράζω προς το Διευθυντή και προσωπικό της Συνεργατικής Εταιρείας Μηχανογραφήσεως Λτδ, οι οποίοι στηρίζουν την τεχνολογική αναβάθμιση της Εταιρείας μας. Ευχαριστώ τον Διευθυντή και το προσωπικό της Παγκύπριας Συνεργατικής Συνομοσπονδίας, και τον Διευθυντή και το προσωπικό του Παγκύπριου Συνεργατικού Ταμείου Υγείας. Ευχαριστώ θερμά τον Πρόεδρο της Επιτροπής κ. Αρέστη Αρέστη και τα μέλη της Επιτροπής της Εταιρείας κυρίους Ανδρέα Παπακυριακού, Τάσο Αναστασίου, Φίλιππο Φιλίππου και Γεώργιο Φιλίππου για την αγαστή και εποικοδομητική συνεργασία και ιδιαίτερα για την εμπιστοσύνη και στήριξη τους προς τη Διεύθυνση της Εταιρείας. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζω προς την Διευθυντική ομάδα και το προσωπικό της Εταιρείας, τους καθημερινούς μου συνεργάτες οι οποίοι με ζήλο και αφοσίωση εργάστηκαν και εργάζονται για την πρόοδο της Εταιρείας. Τέλος νιώθω την ανάγκη να ευχαριστήσω θερμά όλους εσάς, τα μέλη και πελάτες της Εταιρείας μας για την στήριξη και εμπιστοσύνη που δείχνετε για την Εταιρεία μας. Σας ευχαριστούμε θερμά γιατί αυτό τιμά ιδιαίτερα όλους εμάς, Επιτροπεία, Διεύθυνση και Προσωπικό της Εταιρείας. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι θα συνεχίσουμε την στήριξη προς τα μέλη και πελάτες μας με την ίδια συνέπεια, όπως το έχουμε πράξει και στο παρελθόν. Σας ευχαριστώ. Γεώργιος Μαρίνου Γραμματέας/ Διευθυντής 10 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

12 Οικονομικές Καταστάσεις ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 11

13 Έκθεση Επιτροπείας Η Επιτροπεία υποβάλλει την έκθεση της μαζί με τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου Σύσταση Η Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Μακράσυκας συστάθηκε στην Κύπρο το έτος 1947 (αριθμός εγγραφής 232) ως Συνεργατική Εταιρεία απεριορίστου ευθύνης σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ.22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε. Κύριες δραστηριότητες Οι κύριες δραστηριότητες της Εταιρείας, που δεν έχουν αλλάξει από το προηγούμενο έτος, είναι η παροχή τραπεζικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, μέσα στα πλαίσια της νομοθεσίας περί Συνεργατικών Εταιρειών και με έντονο το πνεύμα της κοινωνικής προσφοράς και όχι του κέρδους. Όλες οι δραστηριότητες διεξάγονται στην Κύπρο. Ανασκόπηση τρέχουσας κατάστασης, προβλεπόμενες μελλοντικές εξελίξεις και σημαντικοί κίνδυνοι Η εξέλιξη της Εταιρείας μέχρι σήμερα, τα οικονομικά της αποτελέσματα και η οικονομική της θέση όπως παρουσιάζονται στις οικονομικές καταστάσεις θεωρούνται ικανοποιητικά. Οι κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζει η Εταιρεία και οι ενέργειες που λαμβάνει για αντιμετώπιση τους, αναφέρονται στη σημείωση 28 των οικονομικών καταστάσεων. Αποτελέσματα Τα αποτελέσματα της Εταιρείας για το έτος παρουσιάζονται στη σελίδα 14. Επιτροπεία Τα μέλη της Επιτροπείας στις 31 Δεκεμβρίου 2009 και κατά την ημερομηνία της έκθεσης αυτής παρουσιάζονται στη σελίδα 4. Όλοι τους ήταν μέλη της Επιτροπείας καθ όλη τη διάρκεια του έτους που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου Σύμφωνα με τους Ειδικούς Κανονισμούς της Εταιρείας όλα τα σημερινά μέλη της Επιτροπείας διατηρoύν τo αξίωμά τoυς. Δεν υπήρξαν σημαντικές αλλαγές στην ανάθεση ευθυνών και αμοιβής των μελών της Επιτροπείας. Γεγονότα μετά την περίοδο αναφοράς Οποιαδήποτε σημαντικά γεγονότα συνέβηκαν μετά την περίοδο αναφοράς περιγράφονται στη σημείωση 30 των οικονομικών καταστάσεων. Ανεξάρτητοι Ελεγκτές Οι ανεξάρτητοι ελεγκτές, Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών, διορίζονται, με βάση το άρθρο 19 του Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ. 22/1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε. Με εντoλή της Επιτροπείας, Αρέστης Αρέστη Πρόεδρος Λάρνακα, 17 Ιουνίου ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

14 Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή Προς τα Μέλη της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Μακράσυκας Έκθεση επί των Οικονομικών Καταστάσεων Έχουμε ελέγξει τις οικονομικές καταστάσεις της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Μακράσυκας (η Εταιρεία ) στις σελίδες 14 μέχρι 50, οι οποίες αποτελούνται από την κατάσταση οικονομικής θέσης στις 31 Δεκεμβρίου 2009, και τις καταστάσεις συνολικών εσόδων, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και των ταμειακών ροών του έτους που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών πολιτικών και λοιπές επεξηγηματικές σημειώσεις. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Οικονομικές Καταστάσεις Η Διοίκηση της Εταιρείας είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων που να δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τις απαιτήσεις του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου. Η ευθύνη αυτή περιλαμβάνει: σχεδιασμό, εφαρμογή και τήρηση εσωτερικών δικλίδων σχετικών με την κατάρτιση και τη δίκαιη παρουσίαση οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες σφάλμα, είτε οφείλεται σε απάτη είτε σε λάθος, επιλογή και εφαρμογή κατάλληλων λογιστικών πολιτικών και υπολογισμό λογιστικών εκτιμήσεων που είναι λογικές για τις περιστάσεις. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των οικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα Πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση λελογισμένης διασφάλισης για το εάν οι οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδες σφάλμα. Ένας έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις οικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή, περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους σφάλματος των οικονομικών καταστάσεων, είτε οφείλεται σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνων, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων της οντότητας που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της οντότητας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών πολιτικών που χρησιμοποιήθηκαν και του λελογισμένου των λογιστικών εκτιμήσεων που έγιναν από τη Διοίκηση της Εταιρείας, καθώς και την αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε αποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα για να παράσχουν βάση για την ελεγκτική μας γνώμη. Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι οικονομικές καταστάσεις δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της οικονομικής θέσης της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Μακράσυκας στις 31 Δεκεμβρίου 2009 και της χρηματοοικονομικής επίδοσής της και των ταμειακών ροών της για το έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την ΕΕ και τις απαιτήσεις του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ.22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε. Κωνσταντίνος Κάρμιος FCCA Διευθυντής Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών Λευκωσία, 8 Ιουλίου 2010 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 13

15 Κατάσταση Συνολικών Εσόδων Σημ. Τόκοι εισπρακτέοι Τόκοι πληρωτέοι 5 ( ) ( ) Καθαρά έσοδα από τόκους Μερίσματα Έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες Έξοδα για δικαιώματα και προμήθειες 7 (52.454) (30.729) Kέρδος από πώληση επενδύσεων διαθέσιμων προς πώληση Άλλα έσοδα Σύνολο καθαρών εσόδων Κόστος προσωπικού Αποσβέσεις Άλλα έξοδα Σύνολο εξόδων Κέρδος από εργασίες πριν από: Αύξηση προβλέψεων για απομείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων ( ) ( ) Κέρδος από εργασίες πριν τη φορολογία Φορολογία 11 ( ) ( ) Καθαρό κέρδος για το έτος Λοιπά συνολικά έσοδα Αναπροσαρμογή στη δίκαιη αξία γης και κτιρίων Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Αναπροσαρμογή στη δίκαιη αξία (10.200) ( ) Προτεινόμενες εισφορές σε φιλανθρωπικούς σκοπούς (60.000) (60.000) Φορολογία στα λοιπά συνολικά έσοδα 11 ( ) Λοιπά συνολικά έσοδα για το έτος ( ) Συνολικά έσοδα για το έτος Οι σημειώσεις στις σελίδες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 14 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

16 Κατάσταση Οικονομικής Θέσης 31 Δεκεμβρίου 2009 Σημ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Λοιπά περιουσιακά στοιχεία Σύνολο περιουσιακών στοιχείων ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο υποχρεώσεων ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Αποθεματικά Σύνολο ιδίων κεφαλαίων Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων Στις 17 Ιουνίου 2010 η Επιτροπεία της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Μακράσυκας ενέκρινε αυτές τις οικονομικές καταστάσεις για έκδοση Αρέστης Αρέστη Γεώργιος Μαρίνου Πρόεδρος Γραμματέας Οι σημειώσεις στις σελίδες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 15

17 Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων Αποθεματικό δίκαιης αξίας γη και κτίρια Αποθεματικό δίκαιης αξίας χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Τακτικό αποθεματικό που απαιτείται από νομοθεσία Κέρδη προς διανομή Σύνολο Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Συνολικά έσοδα Καθαρό κέρδος για το έτος Λοιπά συνολικά έσοδα για το έτος ( ) - (60.000) ( ) Άλλες μεταβολές Μεταφορά αποθεματικού ( ) επανεκτίμησης λόγω χρήσης (14.347) Μεταφορά ( ) - Στις 31 Δεκεμβρίου 2008/ (14.347) ( ) - 1 Ιανουαρίου (6.329) Συνολικά έσοδα Καθαρό κέρδος για το έτος Λοιπά συνολικά έσοδα για το έτος (10.200) - (60.000) Άλλες μεταβολές Μεταφορά αποθεματικού (10.200) επανεκτίμησης λόγω χρήσης (54.458) Μεταφορά ( ) - Στις 31 Δεκεμβρίου 2009 (54.458) ( ) (16.529) Οι σημειώσεις στις σελίδες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 16 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

18 Κατάσταση των Ταμειακών Ροών Σημ. ΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Κέρδος από εργασίες πριν τη φορολογία Αναπροσαρμογές για: Προβλέψεις για απομείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Αποσβέσεις ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού Ζημιά από πώληση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού Κέρδος από πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση (4.127) ( ) Πιστωτικά μερίσματα ( ) (37.817) Ροή μετρητών από εργασίες πριν από αλλαγές στο κεφάλαιο κινήσεως Αύξηση στα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες ( ) ( ) (Αύξηση) / μείωση στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία ( ) Αύξηση στις καταθέσεις πελατών (Μείωση) / αύξηση στις λοιπές υποχρεώσεις ( ) Ροή μετρητών από / (για) εργασίες ( ) Πληρωμή φόρων ( ) ( ) Πληρωμή για φιλανθρωπικούς σκοπούς (60.000) (51.258) Καθαρή ροή μετρητών από / (για) εργασίες ( ) ΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΑΠΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Πληρωμή για αγορά ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού 16 ( ) ( ) Πληρωμή για αγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση 15 ( ) ( ) Είσπραξη από πώληση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού Είσπραξη από πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Είσπραξη μερισμάτων Καθαρή ροή μετρητών για επενδυτικές δραστηριότητες ( ) ( ) ΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΑΠΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εισπράξεις από νέα δάνεια Καθαρή ροή μετρητών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες Καθαρή αύξηση / (μείωση) σε μετρητά και αντίστοιχα μετρητών ( ) Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών: Στην αρχή του έτους Στο τέλος του έτους Οι σημειώσεις στις σελίδες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 17

19 1. Γενικά Σύσταση Εταιρείας Η Εταιρεία ιδρύθηκε το έτος 1947 (αριθμός εγγραφής 232) ως Συνεργατική Εταιρεία απεριορίστου ευθύνης σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ.22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε. Το εγγεγραμμένο γραφείο της είναι στην Λεωφ. Γρίβα Διγενή αρ. 68, 6046 Λάρνακα. Κύριες δραστηριότητες Οι κύριες δραστηριότητες της Εταιρείας, που δεν έχουν αλλάξει από το προηγούμενο έτος, είναι η παροχή τραπεζικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, μέσα στα πλαίσια της νομοθεσίας περί Συνεργατικών Εταιρειών και με έντονο το πνεύμα της κοινωνικής προσφοράς και όχι του κέρδους. Όλες οι δραστηριότητες διεξάγονται στην Κύπρο. Κύκλος εργασιών Ο κύκλος εργασιών της Εταιρείας αντιπροσωπεύει έσοδα από τόκους, δικαιώματα και προμήθειες, μερίσματα εισπρακτέα και λοιπά έσοδα. 2. Λογιστικές αρχές Οι κυριότερες λογιστικές αρχές που υιοθετήθηκαν στην ετοιμασία αυτών των οικονομικών καταστάσεων αναφέρονται πιο κάτω. Αυτές οι αρχές έχουν εφαρμοστεί με συνέπεια για όλες τις περιόδους που παρουσιάζονται σε αυτές τις οικονομικές καταστάσεις, εκτός από όπου δηλώνεται διαφορετικά. 2.1 Βάση ετοιμασίας Οι οικονομικές καταστάσεις έχουν ετοιμαστεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τις πρόνοιες του Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου και σε περιπτώσεις που οι νόμοι αυτοί δεν παρέχουν ειδικές πρόνοιες για παρουσίαση πληροφοριών χρησιμοποιήθηκαν οι ανάλογες πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόμου Κεφ.113. Οι οικονομικές καταστάσεις έχουν ετοιμαστεί με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους όπως έχει τροποποιηθεί με την εκτίμηση σε δίκαιη αξία της γης και των κτιρίων, των ακινήτων για επένδυση, των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση. Η ετοιμασία των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ απαιτεί τη χρήση ορισμένων σημαντικών λογιστικών εκτιμήσεων και την άσκηση κρίσης από τη διεύθυνση στη διαδικασία εφαρμογής των λογιστικών αρχών της Εταιρείας. Επίσης απαιτείται η χρήση υπολογισμών και υποθέσεων που επηρεάζουν τα αναφερθέντα ποσά των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχόμενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων και τα αναφερθέντα ποσά εισοδημάτων και εξόδων κατά τη διάρκεια του υπό αναφορά έτους. Παρά το γεγονός ότι αυτοί οι υπολογισμοί βασίζονται στην καλύτερη δυνατή γνώση της διεύθυνσης της Εταιρείας σε σχέση με τις τρέχουσες συνθήκες και ενέργειες, τα πραγματικά αποτελέσματα μπορεί τελικά να διαφέρουν από αυτούς τους υπολογισμούς. 2.2 Υιοθέτηση καινούργιων και αναθεωρημένων ΔΠΧΑ Κατά το τρέχον έτος η Εταιρεία υιοθέτησε όλα τα ακόλουθα καινούργια και αναθεωρημένα ΔΠΧΑ τα οποία σχετίζονται με τις εργασίες της και είναι εφαρμόσιμα για λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την 1 Ιανουαρίου Η υιοθέτηση αυτή δεν έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας. 18 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

20 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.2 Υιοθέτηση καινούργιων και αναθεωρημένων ΔΠΧΑ (συνέχεια) Τα ακόλουθα Πρότυπα, Αναθεωρήσεις σε Πρότυπα και Διερμηνείες έχουν εκδοθεί αλλά δεν τέθηκαν σε ισχύ για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2009: (i) Πρότυπα και Διερμηνείες που υιοθετήθηκαν από την ΕΕ ΔΛΠ 27 (Αναθεώρηση 2008), Ενοποιημένες και Ξεχωριστές Οικονομικές Καταστάσεις (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 32 Κατηγοριοποίηση εκδόσεων δικαιωμάτων (ισχύει από 1 Φεβρουαρίου 2010). Τροποποίηση στο ΔΛΠ 39, Χρηματοοικονομικά μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση σχετικά με Διαθέσιμα Αντισταθμισμένα Στοιχεία (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). Τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 1 και Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο (ΔΛΠ) 27 Κόστος Επένδυσης σε θυγατρική, από Κοινού Ελεγχόμενη Οικονομική Οντότητα ή Συγγενή Επιχείρηση (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). Αναθεωρημένο ΔΠΧΑ 3, Συνενώσεις Επιχειρήσεων, και Τροποποιημένο ΔΛΠ 27, Ενοποιημένες και Ιδιαίτερες Οικονομικές Καταστάσεις (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). Ετήσιες βελτιώσεις στα ΔΠΧΑ 2008 Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 5 Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται προς πώληση και διακοπείσες δραστηριότητες (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). ΕΔΔΠΧΑ 17 Διανομές μη χρηματικών περιουσιακών στοιχείων στους ιδιοκτήτες (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). ΕΔΔΠΧΑ 18 Μεταφορές Περιουσιακών Στοιχείων από Πελάτες (ισχύει από 1 Ιουλίου 2009). (ii) Πρότυπα και Διερμηνείες που δεν υιοθετήθηκαν από την ΕΕ ΔΛΠ 24 (Αναθεώρηση) Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών (ισχύει από 1 Ιανουαρίου 2011). Ετήσιες βελτιώσεις στα ΔΠΧΑ (ισχύει από 1 Ioυλίου 2009 ή 1 Ιανουαρίου 2010). ΔΠΧΑ 1 (Αναθεωρημένο) Πρώτη Εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (ισχύει από 1 Ιανουαρίου 2009). Τροποποιήσεις στο ΔΠΧA 1 Επιπρόσθετες εξαιρέσεις σε αυτούς που υιοθετούν για πρώτη φορά ΔΠΧA (ισχύει από 1 Ιανουαρίου 2010). Τροποποιήσεις στο ΔΠΧA 2 Συναλλαγές Συγκροτήματος που αφορούν Παροχές που Εξαρτώνται από την Αξία των Μετοχών διακανονιζόμενες με μετρητά (ισχύει από 1 Ιανουαρίου 2010). ΔΠΧΑ 9: Χρηματοοικονομικά Μέσα (ισχύει από 1 Ιανουαρίου 2013). Τροποποίηση στο ΕΔΔΠΧΑ 14 Προκαταβολές μιας Ελάχιστης Απαίτησης Χρηματοδότησης (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν από ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2011). ΕΔΔΠΧΑ 19: Απάλειψη Χρηματοοικονομικών Υποχρεώσεων με Μετοχικούς Τίτλους (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1 Ιουλίου 2010). Η Επιτροπεία αναμένει πως η υιοθέτηση αυτών των προτύπων χρηματοοικονομικής αναφοράς ή διερμηνειών σε μελλοντικές περιόδους δεν θα έχει σημαντική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 19

21 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.3 Αναγνώριση εισοδημάτων Τα έσοδα της Εταιρείας αναγνωρίζονται ως εξής: Έσοδα από τόκους Οι τόκοι εισπρακτέοι αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια της σχετικής χρονικής περιόδου, ούτως ώστε, να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική απόδοση των περιουσιακών στοιχείων που αφορούν. Οι δεδουλευμένοι τόκοι για δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες που κρίνονται ότι έχουν υποστεί απομείωση αξίας και για τις οποίες γίνεται ειδική πρόβλεψη δεν περιλαμβάνονται στους τόκους εισπρακτέους στην Κατάσταση Συνολικών Εσόδων αλλά μεταφέρονται σε προσωρινό λογαριασμό αναστολής αναγνώρισης τόκων μέχρι που να εισπραχθούν. Επιπρόσθετα, η Εταιρεία εφαρμόζει την πρακτική της αναστολής αναγνώρισης τόκων και άλλων εσόδων σε μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις. Ως μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις ορίζονται τα δάνεια που παρουσιάζουν καθυστερήσεις πέραν των εννέα μηνών και δεν καλύπτονται πλήρως από εμπράγματες εξασφαλίσεις ή/και κυβερνητικές εγγυήσεις, ως επίσης και λογαριασμοί παρατραβήγματος οι οποίοι παρουσιάζουν υπέρβαση πέραν του 5% του ορίου τους και δεν είναι πλήρως εξασφαλισμένοι στο βαθμό που οι δεδουλευμένοι τόκοι ή άλλα έσοδα δεν καλύπτονται από το σύνολο των πιστωτικών πράξεων κατά τους προηγούμενους εννέα μήνες. Από την 1 Ιανουαρίου 2009, με βάση σχετική εγκύκλιο της Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, αναστέλλονται επίσης οι τόκοι και άλλα έσοδα σε δάνεια και λογαριασμούς παρατραβήγματος που αν και δεν εμπίπτουν στον πιο πάνω ορισμό των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων αποτελούν μέρος των άμεσων χορηγήσεων προς πελάτη του οποίου οι μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις υπερβαίνουν το 20% του συνόλου των χορηγήσεων. Στις περιπτώσεις αυτές η αναγνώριση των τόκων ή άλλων εσόδων ως εισοδημάτων στην Κατάσταση Συνολικών Εσόδων αναστέλλεται μέχρι να εισπραχθούν ή μέχρι που τα δάνεια παύσουν να χαρακτηρίζονται ως μη εξυπηρετούμενα Εισόδημα από επενδύσεις σε τίτλους αξίων Μερίσματα από επενδύσεις σε τίτλους αξίων αναγνωρίζονται όταν αποδειχθεί το δικαίωμα της Εταιρείας να εισπράξει. Φόροι που έχουν παρακρατηθεί μεταφέρονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Οι τόκοι εισπρακτέοι από επενδύσεις σε τίτλους αξίων αναγνωρίζονται µε βάση την αρχή των δεδουλευµένων εσόδων. Το κέρδος ή η ζημιά από την εκποίηση επενδύσεων το οποίο αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ των καθαρών εισπράξεων και της λογιστικής αξίας των επενδύσεων που εκποιούνται, μεταφέρεται στην κατάσταση συνολικών εσόδων Έσοδα από αμοιβές και προμήθειες Έσοδα από αμοιβές και προμήθειες αναγνωρίζονται ανάλογα με τη συμπλήρωση της συναλλαγής ώστε να συσχετίζονται με το κόστος παροχής της υπηρεσίας, ενώ εκείνα που σχετίζονται με δάνεια και απαιτήσεις αναγνωρίζονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου Εισόδημα από προμήθειες Το εισόδημα από προμήθειες αναγνωρίζεται όταν αποδειχθεί το δικαίωμα της Εταιρείας να εισπράξει Πιστωτικά μερίσματα Τα πιστωτικά μερίσματα αναγνωρίζονται όταν αποδειχθεί το δικαίωμα της Εταιρείας να εισπράξει. 20 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

22 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.4 Ωφελήματα υπαλλήλων Η Εταιρεία και οι υπάλληλοι της συνεισφέρουν στο Κυβερνητικό Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων με βάση τους μισθούς των υπαλλήλων. Επιπρόσθετα, η Εταιρεία λειτουργεί σχέδιο καθορισμένης εισφοράς (ταμείο προνοίας), τα περιουσιακά στοιχεία του οποίου τηρούνται σε ξεχωριστό ταμείο υπό τη διαχείριση επιτρόπων. Το σχέδιο χρηματοδοτείται με πληρωμές από τους υπαλλήλους και από την Εταιρεία. Οι συνεισφορές της Εταιρείας διαγράφονται στην περίοδο που σχετίζονται και περιλαμβάνονται στο κόστος προσωπικού. Η Εταιρεία δεν έχει οποιαδήποτε νομική ή τεκμαιρόμενη υποχρέωση για να πληρώσει επιπλέον συνεισφορές εάν το σχέδιο δεν κατέχει αρκετά περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσει σε όλους τους υπαλλήλους τα ωφελήματα που αναλογούν στις υπηρεσίες τους κατά τη διάρκεια της τρέχουσας και των προηγούμενων περιόδων. 2.5 Φορολογία Το έξοδο του φόρου αντιπροσωπεύει το άθροισμα του τρέχοντος πληρωτέου φόρου και του αναβαλλόμενου φόρου. Οι τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις και περιουσιακά στοιχεία για την τρέχουσα και τις προηγούμενες περιόδους υπολογίζονται με βάση το ποσό που αναμένεται ότι θα πληρωθεί ή θα ανακτηθεί από τις φορολογικές αρχές χρησιμοποιώντας φορολογικούς συντελεστές και νομοθεσίες που είχαν θεσπισθεί ή ουσιαστικά θεσπισθεί μέχρι την ημερομηνία αναφοράς. Γίνεται πλήρης πρόβλεψη για αναβαλλόμενη φορολογία, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο υποχρέωσης, πάνω σε όλες τις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν μεταξύ της φορολογικής βάσης των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων και των αντίστοιχων ποσών στις οικονομικές καταστάσεις. Οι φορολογικοί συντελεστές που θεσπίστηκαν στο παρόν στάδιο χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό της αναβαλλόμενης φορολογίας. Χρεωστικά υπόλοιπα αναβαλλόμενης φορολογίας αναγνωρίζονται στην έκταση που είναι πιθανόν ότι μελλοντικά φορολογητέα κέρδη θα είναι διαθέσιμα έvαντι των οποίων οι προσωρινές διαφορές μπορούν vα χρησιμοποιηθούν. Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις συμψηφίζονται όταν υπάρχει νομικά ισχυρό δικαίωμα συμψηφισμού τρεχόντων περιουσιακών φορολογικών στοιχείων με τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις και όταν οι αναβαλλόμενες φορολογίες σχετίζονται με την ίδια φορολογική αρχή. 2.6 Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Η γη και τα κτίρια παρουσιάζονται σε δίκαιη αξία, με βάση εκτιμήσεις από εξωτερικούς ανεξάρτητους εκτιμητές, μείον μεταγενέστερες αποσβέσεις για κτίρια. Οι επανεκτιμήσεις γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, έτσι ώστε, τα ποσά που εμφανίζονται στην κατάσταση οικονομικής θέσης να μην διαφέρουν σημαντικά από τις δίκαιες αξίες κατά την ημερομηνία αναφοράς. Όλα τα άλλα στοιχεία ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού παρουσιάζονται σε ιστορικό κόστος μείον αποσβέσεις. Αυξήσεις στη λογιστική αξία που προκύπτουν από επανεκτίμηση πιστώνονται στα αποθεματικά δίκαιης αξίας στα ίδια κεφάλαια. Μειώσεις που αντισταθμίζουν προηγούμενες αυξήσεις του ιδίου περιουσιακού στοιχείου χρεώνονται έναντι αυτού του αποθεματικού. Όλες οι άλλες μειώσεις χρεώνονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Κάθε χρόνο η διαφορά μεταξύ των αποσβέσεων με βάση την επανεκτιμημένη λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου (οι αποσβέσεις που χρεώθηκαν στην κατάσταση συνολικών εσόδων) και των αποσβέσεων με βάση το αρχικό κόστος του περιουσιακού στοιχείου μεταφέρεται από τα αποθεματικά δίκαιης αξίας στο αποθεματικό προσόδων. Τα ακίνητα υπό κατασκευή που προορίζονται για την παραγωγή, την ενοικίαση ή για διοικητικούς σκοπούς ή για σκοπούς ακόμη μη καθορισμένους, παρουσιάζονται στο κόστος τους μειωμένα με κάθε αναγνωρισθείσα ζημιά απομείωσης. Το κόστος περιλαμβάνει αμοιβές επαγγελματιών και για περιουσιακά στοιχεία που ικανοποιούν τα απαραίτητα κριτήρια, το κεφαλαιοποιημένο κόστος δανεισμού, σύμφωνα με τις λογιστικές πολιτικές της Εταιρείας. Η απόσβεση των στοιχείων αυτών γίνεται στην ίδια βάση όπως και των άλλων ακινήτων και αρχίζει όταν τα περιουσιακά στοιχεία είναι έτοιμα για την προοριζόμενη χρήση τους. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 21

23 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.6 Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός (συνέχεια) Οι αποσβέσεις υπολογίζονται σύμφωνα με τη σταθερή μέθοδο ώστε να διαγραφεί το κόστος ή η επανεκτιμημένη αξία του κάθε στοιχείου ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού στο διάστημα της αναμενόμενης ωφέλιμης χρήσης τους. Τα ετήσια πoσoστά απόσβεσης είναι τα ακόλoυθα: % Ακίνητα υπό κατασκευή Τίποτε Κτίρια 3 Μηχανήματα και εξοπλισμός 10 Οχήματα 20 Έπιπλα, σκεύη και εξοπλισμός Δε λογίζεται απόσβεση πάνω στη γη. Η υπολειμματική αξία και η ωφέλιμη χρήση αναθεωρούνται και προσαρμόζονται σε κάθε ημερομηνία αναφοράς εάν αυτό θεωρηθεί αναγκαίο. Όπου η λογιστική αξία ενός περιουσιακού στοιχείου είναι μεγαλύτερη από το υπολογιζόμενο ποσό ανάκτησης, αυτή μειώνεται αμέσως στο ποσό της ανάκτησης. Δαπάνες για επιδιορθώσεις και συντήρηση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού χρεώνονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων στο έτος που προκύπτουν. Το κόστος σημαντικών ανακαινίσεων και άλλες μεταγενέστερες δαπάνες περιλαμβάνονται στην αξία του περιουσιακού στοιχείου όταν είναι πιθανό πως θα προκύψουν μελλοντικά οικονομικά οφέλη στην Εταιρεία μεγαλύτερα από αυτά που αρχικά αναμένονταν σύμφωνα με την αρχική απόδοση του περιουσιακού στοιχείου. Οι σημαντικές ανακαινίσεις αποσβένονται κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ωφέλιμης χρήσης του σχετικού περιουσιακού στοιχείου. Κέρδη και ζημιές από διάθεση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού προσδιορίζονται με τη σύγκριση των εισπράξεων με τη λογιστική αξία και αναγνωρίζονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Στην περίπτωση διάθεσης επανεκτιμημένων περιουσιακών στοιχείων, τα ποσά που περιλαμβάνονται στα αποθεματικά δίκαιης αξίας μεταφέρονται στο αποθεματικό προσόδων. 22 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

24 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.7 Χρηματοοικονομικά μέσα Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις καταχωρούνται στην κατάσταση οικονομικής θέσης της Εταιρείας, από τη στιγμή που η Εταιρεία καθίσταται ένα μέρος εκ των συμβαλλόμενων του χρηματοοικονομικού μέσου Δάνεια και απαιτήσεις Τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες δημιουργούνται με τη χορήγηση μετρητών κατευθείαν στους πελάτες και επιμετρούνται αρχικά στη δίκαιη αξία της αντιπαροχής που δόθηκε για τη δημιουργία του δανείου, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων έκδοσης. Μεταγενέστερα, τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες παρουσιάζονται αφού αφαιρεθούν οι προβλέψεις για απομείωση που τυχόν θα προκύψουν από τη συνήθη διεξαγωγή των εργασιών. Γίνονται ειδικές προβλέψεις για δάνεια που κρίνονται ότι έχουν υποστεί απομείωση αξίας κατόπιν τακτικής αξιολόγησης της εισπραξιμότητας των δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες. Συγκεκριμένα, η αξιολόγηση καλύπτει, μεταξύ άλλων, την οικονομική κατάσταση του πελάτη, το ιστορικό αποπληρωμής και τη ρευστοποιήσιμη αξία των εξασφαλίσεων. Όταν από την αξιολόγηση προκύπτουν αντικειμενικές αποδείξεις ότι η Εταιρεία δε θα εισπράξει ολόκληρο το οφειλόμενο ποσό με βάση τους αρχικούς όρους της σύμβασης, η λογιστική αξία του δανείου μειώνεται στην εκτιμημένη ανακτήσιμη αξία του η οποία προσδιορίζεται ως η παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών, συμπεριλαμβανομένων των ποσών από εγγυήσεις και εμπράγματες εξασφαλίσεις που εκτιμάται ότι θα ανακτηθούν, προεξοφλούμενων με το πραγματικό επιτόκιο του δανείου. Για ορισμένα χαρτοφυλάκια ομοιογενών χορηγήσεων, όπως χορηγήσεις υπό μορφή ορίων πιστωτικών καρτών, η Εταιρεία μετά από αξιολόγηση ολόκληρου του χαρτοφυλακίου υπολογίζει πρόβλεψη για όλο το χαρτοφυλάκιο ως σύνολο. Το ύψος της πρόβλεψης για το κάθε χαρτοφυλάκιο υπολογίζεται λαμβάνοντας υπ όψη το ύψος των υπό παρακολούθηση ή πιθανών προβληματικών χορηγήσεων, την περίοδο των καθυστερημένων δόσεων, το γενικό οικονομικό κλίμα που επικρατεί και με βάση την εμπειρία του παρελθόντος σχετικά με το ύψος των αναμενόμενων ζημιών. Αυξομειώσεις στις προβλέψεις για απομείωση αξίας που προκύπτουν από διαφοροποιήσεις των ανακτήσιμων ποσών και από το χρόνο κατά τον οποίο τα ποσά αναμένονται να εισπραχθούν καταχωρούνται στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες διαγράφονται όταν δε θεωρείται πλέον εφικτή η είσπραξή τους. Μεταγενέστερα της διαγραφής τους, οποιεσδήποτε εισπράξεις πιστώνονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 23

25 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.7 Χρηματοοικονομικά μέσα (συνέχεια) Επενδύσεις Οι επενδύσεις αναγνωρίζονται και διαγράφονται κατά την ημερομηνία της εμπορικής συναλλαγής όταν η αγορά ή η πώληση της επένδυσης γίνεται βάσει συμβολαίου του οποίου οι όροι απαιτούν παράδοση της επένδυσης μέσα στο καθιερωμένο από την σχετιζόμενη αγορά χρονοδιάγραμμα, και αρχικά επιμετρώνται στη δίκαιη αξία τους, συμπεριλαμβανομένων και των άμεσων εξόδων που αποδίδονται στην συναλλαγή, και ταξινομούνται ως ακολούθως: Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία μέσω των αποτελεσμάτων Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία μέσω των αποτελεσμάτων είναι είτε εκείνα πού ταξινομούνται ως επενδύσεις που κατέχονται για εμπορικούς σκοπούς, είτε εκείνες που προσδιορίζονται από την Εταιρεία, στη δίκαιη αξία μέσω των αποτελεσμάτων κατά την αρχική αναγνώριση. Ένα Χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο ταξινομείται ως διακρατούμενο για εμπορικούς σκοπούς αν αποκτήθηκε για σκοπούς πώλησης ή επαναγοράς στο εγγύς μέλλον ή αποτελεί μέρος χαρτοφυλακίου εξατομικευμένων χρηματοοικονομικών μέσων που είχαν κοινή διαχείριση και για τα οποία υπάρχουν τεκμηριωμένες ενδείξεις πρόσφατου σχεδίου βραχυπρόθεσμης αποκόμισης κερδών. Οποιαδήποτε κέρδη ή ζημιές που προκύπτουν από μεταβολές στη δίκαιη αξία τους περιλαμβάνονται στα αποτελέσματα της περιόδου. Επενδύσεις που κατέχονται μέχρι τη λήξη Για επενδύσεις τις οποίες η Εταιρεία έχει εκφράσει την πρόθεση και έχει την ικανότητα να διακρατήσει μέχρι τη λήξη ταξινομούνται ως επενδύσεις που κατέχονται μέχρι την λήξη. Σε μεταγενέστερες ημερομηνίες σύνταξης οικονομικών καταστάσεων οι επενδύσεις αυτές επιμετρώνται στο αναπόσβεστο κόστος με τη χρήση της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου μειωμένα με κάθε αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης η οποία θα αντανακλά τα μη ανακτήσιμα ποσά. Μια ζημιά απομείωσης αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα όταν υπάρχει αντικειμενική απόδειξη ότι το περιουσιακό στοιχείο έχει απομειωθεί, και επιμετράται ως η διαφορά μεταξύ της λογιστικής αξίας της επένδυσης και της παρούσας αξίας των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών προεξοφλημένων με το πραγματικό επιτόκιο το ισχύον κατά την αρχική αναγνώριση. Οι ζημιές απομείωσης αναστρέφονται σε επόμενες περιόδους όταν μία αύξηση στο ανακτήσιμο ποσό της επένδυσης αντικειμενικά μπορεί να σχετίζεται με ένα γεγονός που συνέβη μετά την αναγνωρισθείσα απομείωση, υποκείμενη στον περιορισμό ότι η λογιστική αξία της επένδυσης την ημερομηνία που ανεστράφη η απομείωση δεν θα υπερβαίνει το αναπόσβεστο κόστος αν η απομείωση δεν είχε αναγνωριστεί. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία είναι εκείνα πού αποκτώνται για ένα ακαθόριστο χρονικό διάστημα και μπορεί να εκποιηθούν για να καλύψουν ανάγκες ρευστότητας, μεταβολές σε επιτόκια, τιμές συναλλάγματος ή άλλες μεταβολές σε αξίες. Για διαθέσιμες προς πώληση επενδύσεις, τα κέρδη και οι ζημιές που προκύπτουν από μεταβολές στη δίκαιη αξία αναγνωρίζονται απευθείας στην καθαρή θέση έως ότου οι επενδύσεις διατεθούν ή αποφασισθεί ότι πρέπει να απομειωθούν, χρόνος κατά τον οποίο τα προηγούμενα συσσωρευμένα κέρδη ή ζημιές που είχαν αναγνωρισθεί στην καθαρή θέση θα περιληφθούν στα αποτελέσματα της περιόδου. Η δίκαιη αξία των επενδύσεων που διαπραγματεύονται σε μια ενεργή αγορά βασίζεται στη χρηματιστηριακή τιμή προσφοράς. Εάν η αγορά για ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο δεν είναι ενεργή όπως επίσης και για μη εισηγμένες μετοχές, η Εταιρεία προσδιορίζει τη δίκαιη αξία χρησιμοποιώντας μεθόδους αποτίμησης. Οι μέθοδοι αποτίμησης περιλαμβάνουν τη χρήση πρόσφατων συναλλαγών που έγιναν σε καθαρά εμπορική βάση, αναφορά σε παρόμοιους τίτλους και μεθόδους προεξοφλημένων ταμειακών ροών κάνοντας μέγιστη χρήση δεδομένων της αγοράς και ελάχιστη χρήση εσωτερικών δεδομένων της Εταιρείας. Για μετοχές όπου η δίκαιη αξία δεν μπορεί να υπολογιστεί με αξιοπιστία, αναγνωρίζονται σε κόστος μείον οποιαδήποτε απομείωση στην αξία. 24 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

26 2. Λογιστικές αρχές (συνέχεια) 2.7 Χρηματοοικονομικά μέσα (συνέχεια) Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών Τα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών για σκοπούς της κατάστασης των ταμειακών ροών αποτελούνται από μετρητά στο ταμείο και τράπεζα και άλλες ισοδύναμες αξίες που είναι άμεσα ρευστοποιήσιμες. 2.8 Απομείωση στην αξία περιουσιακών στοιχείων Τα περιουσιακά στοιχεία με απεριόριστη ωφέλιμη χρήση δεν αποσβένονται αλλά ελέγχονται κάθε χρόνο για απομείωση στην αξία τους. Τα περιουσιακά στοιχεία που αποσβένονται ελέγχονται για απομείωση στην αξία, όταν γεγονότα ή αλλαγές στις περιστάσεις δείχνουν πως η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Ζημιά απομείωσης αναγνωρίζεται για τη διαφορά της λογιστικής αξίας και του ανακτήσιμου ποσού του περιουσιακού στοιχείου. Το ανακτήσιμο ποσό είναι το μεγαλύτερο της δίκαιης αξίας του περιουσιακού στοιχείου μείον έξοδα πωλήσεως και της αξίας λόγω χρήσης. Για σκοπούς προσδιορισμού της απομείωσης, τα περιουσιακά στοιχεία ομαδοποιούνται στα μικρότερα επίπεδα για τα οποία υπάρχουν ξεχωριστές, αναγνωρίσιμες ταμειακές ροές. 2.9 Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών μέσων Ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο και μια χρηματοοικονομική υποχρέωση συμψηφίζονται και το καθαρό ποσό απεικονίζεται στην κατάσταση οικονομικής θέσης, όταν υπάρχει επί του παρόντος νομικά ισχυρό δικαίωμα συμψηφισμού των ποσών που αναγνωρίστηκαν και υπάρχει η πρόθεση είτε διακανονισμού του καθαρού υπολοίπου, είτε είσπραξης του ποσού της απαίτησης με ταυτόχρονη εξόφληση της υποχρέωσης. Αυτό δεν συμβαίνει κατά κανόνα με κύριες συμφωνίες συμψηφισμού, και τα σχετικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεων παρουσιάζονται συνολικά στην κατάσταση οικονομικής θέσης Συγκριτικά ποσά Όπου χρειάζεται τα συγκριτικά ποσά αναπροσαρμόζονται για να συνάδουν με τις αλλαγές στην παρουσίαση του τρέχοντος έτους Γεγονότα μετά τη περίοδο αναφοράς Στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού αναπροσαρμόζονται για γεγονότα που έλαβαν χώρα μετά τη περίοδο αναφοράς, μέχρι την ημερομηνία έγκρισης των οικονομικών απολογισμών από την Επιτροπεία, όταν τα γεγονότα αυτά προσφέρουν πρόσθετες πληροφορίες για την εκτίμηση ποσών σχετικών με υφιστάμενες καταστάσεις κατά την ημερομηνία αναφοράς. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 25

27 3. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και άσκηση κρίσης Οι λογιστικοί υπολογισμοί και εκτιμήσεις αξιολογούνται σε συνεχή βάση και βασίζονται στην ιστορική εμπειρία και σε άλλους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων προσδοκιών σχετικά με μελλοντικά γεγονότα που πιστεύεται ότι είναι λογικά σύμφωνα με τις περιστάσεις. Η Εταιρεία κάνει υπολογισμούς και παραδοχές σε σχέση με το μέλλον. Ως αποτέλεσμα οι λογιστικοί υπολογισμοί σπανίως ισούνται με τα πραγματικά αποτελέσματα. Οι υπολογισμοί και οι παραδοχές που πιθανόν να προκαλέσουν ουσιώδη αναπροσαρμογή στη λογιστική αξία περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων κατά το επόμενο οικονομικό έτος παρουσιάζονται πιο κάτω: 3.1 Πρόβλεψη για απομείωση δανείων και απαιτήσεων Η Εταιρεία προβαίνει σε εξέταση των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες για να αξιολογήσει εάν χρειάζεται να καταχωρηθεί πρόβλεψη για απομείωση στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Ειδικότερα, η διοίκηση χρειάζεται να κρίνει το ύψος και το χρονισμό των μελλοντικών ταμειακών ροών για να καθορίσει το ποσό της απαιτούμενης πρόβλεψης. Τέτοιες εκτιμήσεις βασίζονται σε παραδοχές για έναν αριθμό παραγόντων και ως εκ τούτου τα πραγματικά αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν, με αποτέλεσμα ενδεχόμενες μελλοντικές αναπροσαρμογές στο ποσό της πρόβλεψης. 3.2 Φορολογία Για τον προσδιορισμό της πρόβλεψης για εταιρικό φόρο απαιτούνται σημαντικές εκτιμήσεις. Για συγκεκριμένες συναλλαγές και υπολογισμούς, ο προσδιορισμός της τελικής φορολογίας είναι αβέβαιος κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών. Η Εταιρεία αναγνωρίζει υποχρεώσεις για προβλεπόμενα φορολογικά ζητήματα με βάση υπολογισμούς για το κατά πόσο θα προκύψει επιπρόσθετη φορολογία. Όπου το τελικό φορολογικό αποτέλεσμα αυτών των ζητημάτων διαφέρει από το ποσό που έχει αρχικά αναγνωριστεί, οι διαφορές επηρεάζουν την πρόβλεψη για εταιρικό φόρο και αναβαλλόμενη φορολογία στην περίοδο που έγινε ο προσδιορισμός της τελικής φορολογίας. 3.3 Δίκαιη αξία χρηματοοικονομικών μέσων Η δίκαιη αξία των χρηματοοικονομικών μέσων που δεν διαπραγματεύονται σε ενεργή αγορά, προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας μεθόδους αποτίμησης. Η Εταιρεία ασκεί κρίση για την επιλογή διαφόρων μεθόδων αποτίμησης και κάνει υποθέσεις οι οποίες βασίζονται κυρίως στην κατάσταση της αγοράς σε κάθε ημερομηνία αναφοράς. Η δίκαιη αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση έχει υπολογιστεί με βάση τη δίκαιη αξία των συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων που κατέχονται. 3.4 Απομείωση αξίας των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Η Εταιρεία ακολουθεί τις οδηγίες του ΔΛΠ 39 για να αποφασίσει πότε μια επένδυση έχει υποστεί απομείωση στην αξία. Αυτή η απόφαση απαιτεί άσκηση σημαντικής κρίσης. Στην άσκηση της κρίσης αυτής, η Εταιρεία εκτιμά, μαζί με άλλους παράγοντες, τη διάρκεια και την έκταση που η δίκαιη αξία μιας επένδυσης είναι χαμηλότερη του κόστους, και την χρηματοοικονομική βιωσιμότητα και βραχυπρόθεσμο επιχειρηματικό μέλλον της επένδυσης συμπεριλαμβανομένων παραγόντων όπως η επίδοση της βιομηχανίας και του επιχειρηματικού κλάδου, οι αλλαγές στην τεχνολογία και στις λειτουργικές και χρηματοδοτικές ταμειακές ροές. 26 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

28 4. Τόκοι εισπρακτέοι Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Καταθέσεις στην Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Μέσο εισπρακτέο επιτόκιο (Γενικό) 5,92% 5,70% Μέσο εισπρακτέο επιτόκιο δανείων σε πελάτες 6,95% 6,28% Μέσο εισπρακτέο επιτόκιο καταθέσεων εισπρακτέων 2,66% 3,58% 5. Τόκοι πληρωτέοι Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Μέσο πληρωτέο επιτόκιο 5,20% 4,39% 6. Έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες Τραπεζικά δικαιώματα Προμήθειες Έξοδα για δικαιώματα και προμήθειες Τραπεζικά δικαιώματα και προμήθειες Άλλα έσοδα Δικαιώματα εγγραφής νέων μελών Κέρδος από συναλλαγματική διαφορά λογαριασμών σε ξένο νόμισμα Διάφορα ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 27

29 9. Κόστος προσωπικού Μισθοί και ημερομίσθια Κοινωνικές ασφαλίσεις και άλλα ταμεία Ταμείο κοινωνικής συνοχής Εισφορές σε ταμείο προνοίας Άλλα έξοδα προσωπικού Ο μέσος όρος αριθμού υπαλλήλων που εργοδοτούσε η Εταιρεία κατά τη διάρκεια του έτους 2009 και 2008 ήταν 119 και 109 αντίστοιχα. Η Εταιρεία λειτουργεί σχέδιο καθορισμένων συνεισφορών, το Ταμείο Προνοίας Υπαλλήλων της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Μακράσυκας, το οποίο ετοιμάζει ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις και παρέχει στα μέλη του τα ωφελήματα κατά την αφυπηρέτηση ή πρόωρο τερματισμό της υπηρεσίας τους. 10. Άλλα έξοδα Έξοδα μηχανογράφησης Διαφημίσεις Γραφική ύλη και εκτυπωτικά Ηλεκτρισμός Επιδιορθώσεις και ανακαινίσεις Τηλεφωνικά και ταχυδρομικά Αμοιβή ελεγκτών Αμοιβή μελών Επιτροπείας Έξοδα φιλοξενίας Χαρτόσημα Ενοίκια Έξοδα γενικής συνέλευσης Συντήρηση εξοπλισμού Καθαριότητα και υδατοπρομήθεια Ασφάλιστρα Zημιά από πώληση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού Εισφορά στο ταμείο προστασίας καταθετών Εισφορά στο Ταμείο Στήριξης, Αλληλεγγύης Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων Διάφορα έξοδα (α) Αμοιβή ελεγκτών Η αμοιβή Ελεγκτών πληρώνεται στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών σύμφωνα με το Άρθρο 56(2) των Περί Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών Κανονισμών του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκαν με τους Περί Συνεργατικών Εταιρειών (Τροποποιητικούς) Κανονισμούς. (β) Αμοιβή μελών της Επιτροπείας Η αμοιβή των μελών της Επιτροπείας αφορά δικαιώματα που πληρώνονται σε μέλη της, για κάλυψη εξόδων τους σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων τους. 28 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

30 11. Φορολογία 11.1 Φορολογία που αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα έτους Εταιρικός φόρος τρέχοντος έτους Χρέωση έτους Ο φόρος επί των κερδών της Εταιρείας πριν τη φορολογία διαφέρει από το θεωρητικό ποσό που θα προέκυπτε χρησιμοποιώντας τα εφαρμόσιμα ποσοστά φορολογίας ως εξής: Κέρδος από εργασίες πριν τη φορολογία Φόρος υπολογιζόμενος με τα εφαρμόσιμα ποσοστά φορολογίας Φορολογική επίδραση κέρδους από συναλλαγές με μέλη που δεν υπόκειται σε φορολογία ( ) ( ) Φορολογική επίδραση εξόδων που δεν εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς Φορολογική επίδραση εκπτώσεων και άλλων εισοδημάτων που δεν υπόκειται σε φορολογία (35.689) (55.469) Χρέωση φορολογίας Φορολογία που αναγνωρίστηκε στα λοιπά συνολικά έσοδα Επανεκτίμηση γης και κτιρίων (6.383) (6.383) Ο συντελεστής εταιρικού φόρου είναι 10%. Η Εταιρεία υπόκειται σε φορολογία για εισοδήματα που προέρχονται από συναλλαγές με μη μέλη. Τα εισοδήματα από συναλλαγές με μέλη δεν φορολογούνται. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 29

31 12. Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Οι καταθέσεις στην Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα περιλαμβάνουν τις υποχρεωτικές καταθέσεις για σκοπούς ρευστότητας ή και επιπρόσθετες τοποθετήσεις για πλεονάσματα ρευστών διαθέσιμων και παρουσιάζονται όπως πιο κάτω: Τρεχούμενος Προειδοποίησης Προθεσμίας Δεδουλευμένοι τόκοι Ανάλυση αποπληρωμής: Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Οι καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα αφορούν καταθέσεις ρευστών διαθέσιμων και παρουσιάζονται όπως πιο κάτω: Καταθέσεις σε άλλα συνεργατικά ιδρύματα Δεδουλευμένοι τόκοι Ανάλυση αποπληρωμής: Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Δάνεια τακτής προθεσμίας Πιστωτικές κάρτες Τρεχούμενοι Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις ( ) ( ) ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

32 14. Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες (συνέχεια) Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις: Πρόνοια για επισφαλή χρέη Πρόνοια για αναστολή αναγνώρισης τόκων Σύνολο Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Προβλέψεις έτους Μείωση προβλέψεων προηγούμενων ετών ( ) - ( ) Διαγραφές ( ) - ( ) Στις 31 Δεκεμβρίου 2008/ 1 Ιανουαρίου Αναστολή αναγνώρισης τόκων έτους Προβλέψεις έτους Μείωση προβλέψεων προηγούμενων ετών ( ) - ( ) Στις 31 Δεκεμβρίου Ανάλυση αποπληρωμής: Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Την 1 Ιανουαρίου Προσθήκες Πωλήσεις (63.500) (359) Μετατροπή σε ευρώ - (660) Ποσό επανεκτίμησης που μεταφέρεται στα ίδια κεφάλαια (Σημ.23) (10.200) ( ) Στις 31 Δεκεμβρίου Δίκαιη αξία Κόστος Δίκαιη αξία Κόστος Μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου Μετοχές σε Συνεργατικές Εταιρείες Μετοχές στο Συγκρότημα Συνεργατικών Εταιρειών Λευκόνοικο Λτδ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 31

33 15. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση (συνέχεια) Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση, που αποτελούνται κυρίως από μετοχές, επανεκτιμούνται κάθε χρόνο σε δίκαιες αξίες στις τιμές κλεισίματος στις 31 Δεκεμβρίου. Για επενδύσεις που εμπορεύονται σε αγορές με έντονη κίνηση, η δίκαιη αξία καθορίζεται σύμφωνα με τις επίσημες τιμές προσφοράς του Χρηματιστηρίου. Για άλλες επενδύσεις, η δίκαιη αξία υπολογίζεται σύμφωνα με τις τρέχουσες τιμές αγοράς παρόμοιων τίτλων ή σύμφωνα με την προεξόφληση των ταμειακών ροών των πραγματικών ενεργητικών στοιχείων. Για μετοχές όπου η δίκαιη αξία δεν μπορεί να υπολογιστεί με αξιοπιστία, αναγνωρίζονται σε κόστος μείον οποιαδήποτε απομείωση στην αξία. Μετοχές σε Συνεργατικές Εταιρείες Οι μετοχές σε Συνεργατικές Εταιρείες παρουσιάζονται σε τιμή κόστους, η οποία καθορίζεται και ως δίκαιη αξία, αφού σύμφωνα με τον περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμο και τους θεσμούς που εκδόθηκαν δυνάμει του Νόμου αυτού, δεν επιτρέπεται η εμπορία τους, η δε διάθεση τους περιορίζεται στη μεταβίβαση από μέλος σε μέλος σε τιμή κτίσης τους. Μετοχές στο Συγκρότημα Συνεργατικών Εταιρειών Λευκόνοικο Λτδ Η Εταιρεία έχει 6,05% συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της πιο πάνω εταιρείας, που ανέρχεται σε μετοχές ονομαστικής αξίας 1.71, που αποκτήθηκαν κατά την ίδρυση της. Τα ακόλουθα περιλαμβάνονται στην κατάσταση συνολικών εσόδων σε σχέση με τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση: Κέρδος από πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

34 16. Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Γη και κτίρια Ακίνητα υπό κατασκευή Μηχανήματα και εξοπλισμός Οχήματα Έπιπλα, σκεύη και εξοπλισμός Σύνολο Κόστος ή εκτίμηση Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Προσθήκες Πωλήσεις - - (9.227) - (58.260) (67.487) Στις 31 Δεκεμβρίου 2008/ 1 Ιανουαρίου Προσθήκες Πωλήσεις - - (23.042) - (5.640) (28.682) Αναπροσαρμογή για επανεκτίμηση Στις 31 Δεκεμβρίου Αποσβέσεις Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Επιβάρυνση για το έτος Επί πωλήσεων - - (9.226) - (12.533) (21.759) Στις 31 Δεκεμβρίου 2008/ 1 Ιανουαρίου Επιβάρυνση για το έτος Επί πωλήσεων - - (23.043) - (4.786) (27.829) Αναπροσαρμογή για επανεκτίμηση ( ) ( ) Στις 31 Δεκεμβρίου Καθαρή λογιστική αξία Στις 31 Δεκεμβρίου Στις 31 Δεκεμβρίου Η γη και τα κτίρια επανεκτιμήθηκαν το 2009 λαμβάνοντας υπόψη εκτιμήσεις από ανεξάρτητους εκτιμητές που έγιναν με βάση την αγοραία αξία. Το πλεόνασμα από την επανεκτίμηση μετά την αφαίρεση της προκύπτουσας αναβλημένης φορολογίας πιστώθηκε στα αποθεματικά δίκαιης αξίας στα ίδια κεφάλαια. Στην κατάσταση ταμειακών ροών οι εισπράξεις από πώληση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού περιλαμβάνουν: Καθαρή λογιστική αξία (Ζημιά) από πώληση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού (Σημ.10) (853) (43.082) Εισπράξεις από πώληση ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 33

35 16. Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός (συνέχεια) Αν η γη και τα κτίρια παρουσιάζονταν με βάση το ιστορικό κόστος, τα ποσά θα ήταν ως εξής: Κόστος Συσσωρευμένες αποσβέσεις ( ) ( ) Καθαρή λογιστική αξία Λοιπά περιουσιακά στοιχεία Προπληρωμές Εισπρακτέα από Σ.Κ.Τράπεζα Άλλα εισπρακτέα Η έκθεση της Εταιρείας σε πιστωτικό κίνδυνο και ζημιές απομείωσης αναφορικά με εισπρακτέα λοιπών περιουσιακών στοιχείων γνωστοποιείται στη σημείωση 28 των οικονομικών καταστάσεων. 18. Καταθέσεις πελατών Τρεχούμενοι Όψεως Προειδοποίησης Προθεσμίας Δεδουλευμένοι τόκοι Ανάλυση αποπληρωμής: Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Προέλευση καταθέσεων: Μέλη Μη μέλη ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

36 19. Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Την 1 Ιανουαρίου Προσθήκες Δεδουλευμένοι τόκοι Στις 31 Δεκεμβρίου Ειδικοί κυβερνητικοί τίτλοι Δάνεια εκτοπισθέντων Ειδικοί κυβερνητικοί τίτλοι Οι οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Ειδικοί Κυβερνητικοί Τίτλοι, αφορούν την χρηματοδότηση που έλαβε η Εταιρεία στη βάση των ειδικών κυβερνητικών τίτλων τριετούς διάρκειας που εκδόθηκαν από την Κυβέρνηση. Η χρηματοδότηση προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με σκοπό την ενίσχυση της ρευστότητας στην αγορά. Η Εταιρεία για το σκοπό αυτό έχει συνάψει δάνειο με τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα για ποσό 39 εκ., με εξασφάλιση την εκχώρηση των δικαιωμάτων παραχώρησης των δανείων πλέον 30%, δηλαδή συνολικό ποσό 50.7εκ. Το δάνειο είναι αποπληρωτέο σε τρία έτη και φέρει επιτόκιο το εκάστοτε επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προσαυξημένο με 0,90% προμήθεια στη Κυβέρνηση και 0,20% στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα. Δάνεια εκτοπισθέντων Οι οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Δάνεια Εκτοπισθέντων αφορά δάνεια που παραχωρήθηκαν από την Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, προς την Εταιρεία για δανειοδότηση εκτοπισθέντων γεωργών, σύμφωνα με κατάλογο που υποβάλλεται από το Υπουργείο Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, με σκοπό την αγορά μηχανημάτων ή και υποβοήθηση τους για καλλιεργητικούς σκοπούς. Ανάλυση αποπληρωμής: Σε πρώτη ζήτηση Μεταξύ ενός και πέντε ετών ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 35

37 20. Λοιπές υποχρεώσεις Παρακρατηθείσα έκτακτη εισφορά για την άμυνα επί τόκων Υποχρεώσεις αναβαλλόμενης φορολογίας (Σημ.22) Κοινωνικές ασφαλίσεις και άλλοι φόροι Οφειλές για πληρωμές λογαριασμών πελατών Πρόνοια για φιλανθρωπικούς σκοπούς Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις (Σημ.21) Άλλες υποχρεώσεις Πρόνοια για φιλανθρωπικούς σκοπούς Σύμφωνα με το άρθρο 41 παράγραφος 2 Διανομή κερδών του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ. 22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε, κάθε εγγεγραμμένη εταιρεία, περιορισμένης ή απεριορίστου ευθύνης, δύναται, μετά από απόφαση της γενικής συνέλευσης των μελών, να συνεισφέρει για φιλανθρωπικούς ή δημόσιους σκοπούς, ποσό που να μη υπερβαίνει το 7,5% των καθαρών κερδών της. Η κίνηση του λογαριασμού της πρόνοιας αυτής έχει όπως πιο κάτω: Την 1 Ιανουαρίου Πρόνοια για το έτος Πληρωμές (60.000) (51.258) Στις 31 Δεκεμβρίου Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις Εταιρικός φόρος ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

38 22. Αναβαλλόμενη φορολογία Η αναβαλλόμενη υπολογίζεται πλήρως πάνω σε όλες τις προσωρινές διαφορές με τη μέθοδο της υποχρέωσης χρησιμοποιώντας τα εφαρμόσιμα ποσοστά φορολογίας (Σημ. 11). Χρεωστικά υπόλοιπα αναβαλλόμενης φορολογίας αναγνωρίζονται στην έκταση που είναι πιθανόν ότι μελλοντικά φορολογητέα κέρδη θα είναι διαθέσιμα έvαντι των οποίων οι προσωρινές διαφορές μπορούν vα χρησιμοποιηθούν. Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις συμψηφίζονται όταν υπάρχει νομικά ισχυρό δικαίωμα συμψηφισμού τρεχόντων περιουσιακών φορολογικών στοιχείων με τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις και όταν οι αναβαλλόμενες φορολογίες σχετίζονται με την ίδια φορολογική αρχή. Η κίνηση του λογαριασμού αναβαλλόμενης φορολογίας είναι ως εξής: Υποχρεώσεις αναβαλλόμενης φορολογίας Επιταχυνόμενη φορολογική απόσβεση Επανεκτίμηση γης και κτιρίων Σύνολο Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου Χρέωση / (πίστωση) ως ακολούθως: Αποθεματικά δίκαιης αξίας (Σημ.23) - (6.383) (6.383) Στις 31 Δεκεμβρίου 2008/ 1 Ιανουαρίου Χρέωση / (πίστωση) ως ακολούθως: Αποθεματικά δίκαιης αξίας (Σημ.23) Στις 31 Δεκεμβρίου Αποθεματικά Το καθαρό κέρδος έτους διανέμεται με βάση το άρθρο 41 του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ. 22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε. Το Τακτικό αποθεματικό δημιουργείται δυνάμει του άρθρου 41(1) του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ. 22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε. Το αποθεματικό αυτό δεν είναι διαθέσιμο για διανομή. Το αποθεματικό επανεκτίμησης ακινήτων προκύπτει σχετικά με την αναπροσαρμογή της αξίας των γηπέδων και των κτιρίων. Κατά την πώληση επανακτιμημένης γης ή κτιρίων, το μέρος του αποθεματικού επανεκτίμησης ακινήτων που σχετίζεται με αυτό το περιουσιακό στοιχείο μεταφέρεται απευθείας στο αποθεματικό προσόδων. Το αποθεματικό επανεκτίμησης επενδύσεων αντιπροσωπεύει συσσωρευμένα κέρδη και ζημιές που προκύπτουν από την αναπροσαρμογή της αξίας των διαθεσίμων προς πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν αναγνωρισθεί στη κατάσταση αναγνωρισμένων εσόδων και εξόδων, μετά την αφαίρεση των ποσών που καταχωρούνται στo κέρδος ή τη ζημιά, εάν τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία έχουν πωληθεί ή έχουν απομειωθεί. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 37

39 24. Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών Για σκοπούς της κατάστασης ταμειακών ροών τα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών περιλαμβάνουν: Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Οι καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα και άλλα τραπεζικά ιδρύματα είναι άμεσα μετατρέψιμες σε μετρητά διαθέσιμα για σκοπούς βραχυπρόθεσμων ταμειακών αναγκών και η μετατροπή τους υπόκειται σε ασήμαντο κίνδυνο μεταβολής. 25. Μέλη και ευθύνη μελών Η Εταιρεία είναι Συνεργατικό Ίδρυμα απεριορίστου ευθύνης, τα μέλη του οποίου σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου αρ. 22 του 1985, όπως μετέπειτα τροποποιήθηκε, ευθύνονται απεριόριστα έναντι των υποχρεώσεων της. Μέλη της δύνανται να είναι μόνο φυσικά πρόσωπα, τα οποία έχουν συμπληρώσει το δέκατον όγδοον έτος της ηλικίας τους και πληρούν τους όρους που καθορίζονται από τον Νόμο αρ 22/1985, τους συναφείς Θεσμούς και τους Ειδικούς Κανονισμούς της Εταιρείας. Κατά την 31 Δεκεμβρίου 2009, η Εταιρεία, είχε εγγεγραμμένα μέλη (2008: ). Σύμφωνα με τον περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμο, κάθε μέλος έχει δικαίωμα μιας μόνο ψήφου. Κίνηση αριθμού μελών: Αριθμός Αριθμός Την 1 η Ιανουαρίου Εγγραφή νέων μελών Στις 31 Δεκεμβρίου ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

40 26. Ενδεχόμενες και ανειλημμένες υποχρεώσεις Για την εξυπηρέτηση των πελατών της, η Εταιρεία προσφέρει εγγυήσεις και εγκρίνει όρια πιστώσεων τα οποία μέχρι την ημερομηνία αναφοράς δεν έχουν χρησιμοποιηθεί. Οι διευκολύνσεις αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται στην κατάσταση οικονομικής θέσης και οι ονομαστικές τους αξίες στις 31 Δεκεμβρίου παρουσιάζονται πιο κάτω: 26.1 Ενδεχόμενες υποχρεώσεις Εγγυητικές επιστολές Ανειλημμένες υποχρεώσεις Εγκριμένα όρια χορηγήσεων που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί Οι εγγυητικές επιστολές είναι ανέκκλητες υποχρεώσεις με βάση τις οποίες η Εταιρεία αναλαμβάνει να πληρώσει στο δικαιούχο συγκεκριμένο ποσό, στην περίπτωση που δεν τηρηθούν κανονικά οι όροι της σχετικής συμβατικής υποχρέωσης. Τα όρια χορηγήσεων, είναι ανειλημμένες υποχρεώσεις της Εταιρείας για παροχή διευκολύνσεων σε πελάτες. Τα όρια παραχωρούνται για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, επανεξετάζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα και μπορούν να ακυρωθούν από την Εταιρεία ανά πάσα στιγμή Ανειλημμένες υποχρεώσεις για κεφαλαιουχικές δαπάνες Στις 31 Δεκεμβρίου 2009 δεν υπήρχαν ανειλημμένες υποχρεώσεις για κεφαλαιουχικές δαπάνες της Εταιρείας που να μη έχουν προβλεφθεί και περιληφθεί στις οικονομικές καταστάσεις Δεσμεύσεις για λειτουργικές μισθώσεις Στις 31 Δεκεμβρίου 2009 το σύνολο των ελάχιστων μελλοντικών καταβολών μισθωμάτων σύμφωνα με τις μη ακυρώσιμες λειτουργικές μισθώσεις ήταν (2008: ) 27. Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα Τα συνδεδεμένα πρόσωπα περιλαμβάνουν τους συζύγους, τα ανήλικα τέκνα και οντότητες στις οποίες οι επίτροποι/ βασικά διευθυντικά στελέχη κατέχουν, άμεσα ή έμμεσα, τουλάχιστον 20% του δικαιώματος ψήφου σε γενική συνέλευση ή είναι διευθυντές ή έχουν με οποιοδήποτε τρόπο τον έλεγχό τους. Όλες οι συναλλαγές με Μέλη της Επιτροπείας και με βασικά διευθυντικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένων των συνδεδεμένων τους προσώπων, γίνονται με βάση συνήθεις εμπορικούς όρους. Όσο αφορά τα βασικά διευθυντικά στελέχη, αριθμός διευκολύνσεων έχει παραχωρηθεί με βάση τους ισχύοντες όρους χρηματοδότησης του προσωπικού της Εταιρείας. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 39

41 27. Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα (συνέχεια) Οι πιο κάτω συναλλαγές έγιναν με συνδεδεμένα πρόσωπα: 27.1 Αμοιβή μελών της Διοίκησης Η αμοιβή μελών της Επιτροπείας και άλλων σημαντικών μελών της διεύθυνσης ήταν ως εξής: Δικαιώματα Μελών Επιτροπείας Αμοιβή Γραμματέα / Διευθυντή Δικαιώματα Γραμματέα / Διευθυντή Η αμοιβή των μελών της Επιτροπείας αφορά δικαιώματα που πληρώνονται σε μέλη της, για κάλυψη εξόδων τους σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων τους Δάνεια και άλλες χορηγήσεις Αριθμός Μέλη της Επιτροπείας και συνδεδεμένα πρόσωπα: Πέραν του 1% του καθαρού ενεργητικού της Εταιρείας ανά Επίτροπο Λιγότερο από 1% του καθαρού ενεργητικού της Εταιρείας ανά Επίτροπο Βασικά διευθυντικά στελέχη που δεν είναι στην Επιτροπεία και συνδεδεμένα πρόσωπα: Πέραν του 1% του καθαρού ενεργητικού της Εταιρείας ανά διευθυντικό στέλεχος Σύνολο Εμπράγματες εξασφαλίσεις Καταθέσεις Μέλη της Επιτροπείας και βασικά διευθυντικά στελέχη Συνδεδεμένα πρόσωπα Σύνολο ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

42 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου Παράγοντες οικονομικού κινδύνου Οι πιο σημαντικοί κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται η Εταιρεία είναι ο πιστωτικός κίνδυνος, ο κίνδυνος αγοράς και ο κίνδυνος ρευστότητας. Η Εταιρεία έχει θεσπίσει ένα πλαίσιο διαχειρίσεως κινδύνων, όπου κεντρική θέση κατέχει η αξιόπιστη μέτρηση των χρηματοοικονομικών κινδύνων. Οι τρόποι αντιμετώπισης τους επεξηγούνται πιο κάτω: 28.1 Πιστωτικός κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος απορρέει από την αδυναμία αποπληρωμής των δανείων και άλλων χορηγήσεων και τη μη τήρηση από τους πελάτες των συμβατικών υποχρεώσεών τους. Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων παρακολουθείται σε συστηματική βάση και δημιουργούνται προβλέψεις για απομείωση αξίας για συγκεκριμένες προβλεπόμενες ή άλλες ζημιές που πιθανόν να συνδέονται με αυτό. Η Εταιρεία εφαρμόζει αποτελεσματικούς ελέγχους και διαδικασίες και λαμβάνει επαρκείς εξασφαλίσεις, έτσι ώστε η πιθανότητα ζημιών από πιστωτικό κίνδυνο να ελαχιστοποιείται. Όπως παρουσιάζεται στον πιο κάτω πίνακα, το 88,1% (2008: 89,0%) των δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες είναι εξασφαλισμένα με υποθήκες ακινήτων, με δεσμεύσεις καταθέσεων, με τραπεζικές εγγυήσεις και συνεπώς ο πιστωτικός κίνδυνος είναι περιορισμένος. Ανάλυση δανείων κατά είδος εξασφάλισης: Δάνεια με δέσμευση καταθέσεων Δάνεια με υποθήκες Δάνεια με τραπεζική εγγύηση Άλλα δάνεια Η Εταιρεία μεριμνά επίσης για την ικανοποιητική διασπορά του πιστωτικού κινδύνου στους διάφορους κλάδους της οικονομίας. Η κατανομή του συνόλου των χορηγήσεων στους διάφορους κλάδους της οικονομίας έχει ως ακολούθως: Δημόσιοι Οργανισμοί Εμπόριο, Βιομηχανία και Τουρισμό Γεωργία Οικιστικά Άλλοι κλάδοι Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου Τίθενται περιορισμοί στη συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου από τον Περί Συνεργατικών Εταιριών Νόμο της Κύπρου και τη σχετική οδηγία που εκδόθηκε από την Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιριών. Σύμφωνα με αυτούς τους περιορισμούς, οι τράπεζες δεν δικαιούνται να δανείζουν περισσότερο από το 25% της κεφαλαιακής τους βάσης σε ένα πελάτη και στα συνδεδεμένα με αυτόν πρόσωπα. Επιπρόσθετα, ο συνολικός δανεισμός σε πελάτες και στα συνδεδεμένα με αυτόν πρόσωπα των οποίων οι υποχρεώσεις ξεπερνούν το 10% της κεφαλαιακής βάσης της Εταιρείας, δεν μπορεί να ξεπερνά σε σύνολο οκτώ φορές την κεφαλαιακή βάση. Η Εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως και με τους δύο περιορισμούς. Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο πριν τη λήψη των εξασφαλίσεων Ο ακόλουθος πίνακας απεικονίζει το χείριστο σενάριο έκθεσης της Εταιρείας σε πιστωτικό κίνδυνο πριν τις ληφθείσες εξασφαλίσεις. Για να εκτιμηθεί η επίδραση του κινδύνου όπως παρατίθεται πιο πάνω, για τα εντός της κατάστασης οικονομικής θέσης περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν τα λογιστικά υπόλοιπα όπως αυτά εμφανίζονται στην κατάσταση οικονομικής θέσης. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 41

43 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 28.1 Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια) Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Άλλα εισπρακτέα Σύνολο στην κατάσταση οικονομικής θέσης Ενδεχόμενες υποχρεώσεις Ανειλημμένες υποχρεώσεις Σύνολο εκτός της κατάστασης οικονομικής θέσης Συνολική έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την ποιότητα των χορηγήσεων της Εταιρείας: Ενήμερα Σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα Απομοιωμένα Σύνολο πριν από προβλέψεις Προβλέψεις ( ) ( ) Σύνολο μετά από προβλέψεις Κίνδυνος Αγοράς Ο κίνδυνος αυτός πηγάζει από τυχόν αρνητικές μεταβολές στις τιμές ξένου συναλλάγματος, των επιτοκίων, των τιμών των μετοχών και άλλων αξιών που προκαλούν ζημιές. Η διαχείριση του κινδύνου αυτού γίνεται από τη Διεύθυνση της Εταιρείας ώστε να βρίσκεται μέσα σε αποδεκτά όρια. Για αντιμετώπιση του κινδύνου από αλλαγές στα επιτόκια και στις τιμές ξένου συναλλάγματος η Εταιρεία έχει καθορίσει συγκεκριμένη στρατηγική και έχει θέσει αυστηρά όρια ανοικτής θέσης για κάθε κίνδυνο. Οι αναλύσεις στοιχείων σχετικά με τη θέση της Εταιρείας όσον αφορά τον κίνδυνο από μεταβολές στις τιμές συναλλάγματος, τον κίνδυνο επιτοκίων και τον κίνδυνο τιμών των μετοχών παρουσιάζονται πιο κάτω: Συναλλαγματικός κίνδυνος Ο συναλλαγματικός κίνδυνος συνίσταται στο κίνδυνο ζημιάς από δυσμενείς μεταβολές στις τιμές συναλλάγματος όταν προκύπτει καθαρή θέση μεταξύ περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων σε ένα ή περισσότερα ξένα νομίσματα. Η Διεύθυνση της Εταιρείας καθορίζει όρια για την ανοικτή συναλλαγματική θέση, τόσο στο κλείσιμο της ημέρας, όσο και κατά τη διάρκεια της ημέρας, για όλα τα νομίσματα συνολικά και ξεχωριστά ανά νόμισμα, τα οποία παρακολουθούνται σε συνεχή βάση. Οι πιο κάτω πίνακες παρουσιάζουν τον βαθμό στον οποίο εκτίθεται η Εταιρεία σε συναλλαγματικό κίνδυνο ο οποίος προέρχεται από τις υπάρχουσες ανοικτές συναλλαγματικές θέσεις. Η ανάλυση ευαισθησίας βασίζεται σε ιστορικές διακυμάνσεις των τιμών συναλλάγματος, για τον υπολογισμό των πιθανών μεταβολών στις τιμές συναλλάγματος έναντι του Ευρώ. 42 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

44 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 31 Δεκεμβρίου 2009 Δολάρια Ευρώ Ηνωμένων Πολιτειών Αγγλικές στερλίνες Σύνολο Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Yποχρεώσεις Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων Καθαρή συναλλαγματική θέση ( ) Ανάλυση ευαισθησίας: Μεταβολή στη συναλλαγματική ισοτιμία +% 5,0% 4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη Επίδραση στα ίδια κεφάλαια Μεταβολή στη συναλλαγματική ισοτιμία % 5,0% 4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη (3.088) (8.802) Επίδραση στα ίδια κεφάλαια (3.088) (8.802) ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 43

45 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 31 Δεκεμβρίου 2008 Δολάρια Ευρώ Ηνωμένων Πολιτειών Αγγλικές στερλίνες Σύνολο Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Yποχρεώσεις Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων Καθαρή συναλλαγματική θέση ( ) Ανάλυση ευαισθησίας: Μεταβολή στη συναλλαγματική ισοτιμία +% 5,0% 4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη Επίδραση στα ίδια κεφάλαια Μεταβολή στη συναλλαγματική ισοτιμία % 5,0% 4,0% Επίδραση στα καθαρά κέρδη (2.902) (6.810) Επίδραση στα ίδια κεφάλαια (2.902) (6.810) 44 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

46 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 28.2 Kίνδυνος Αγοράς (συνέχεια) Κίνδυνος επιτοκίων Ο κίνδυνος επιτοκίων συνίσταται στο κίνδυνο μείωσης της αξίας των χρηματοοικονομικών μέσων ή καθαρών εσόδων από τόκους, λόγω δυσμενών μεταβολών στα επιτόκια της αγοράς. Ο κίνδυνος επιτοκίων προκύπτει λόγω του ετεροχρονισμού στην αναπροσαρμογή των επιτοκίων σε περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις. Η Εταιρεία παρακολουθεί σε συνεχή βάση τις μεταβολές επιτοκίων και το συσχετισμό των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων που υπόκεινται σε μεταβολή επιτοκίων ή έχουν σταθερό επιτόκιο και προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη διαχείριση του κινδύνου αυτού. Οι ακόλουθοι πίνακες παρουσιάζουν το βαθμό στον οποίο η Εταιρεία εκτίθεται στον κίνδυνο επιτοκίων. Στους πίνακες παρουσιάζονται σε λογιστική αξία τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις της Εταιρείας με βάση την ημερομηνία αναπροσαρμογής του επιτοκίου για τα στοιχεία κυμαινόμενου επιτοκίου ή την ημερομηνία λήξης για τα στοιχεία σταθερού επιτοκίου. 31 Δεκεμβρίου 2009 Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών Μη τοκοφόροι λογαριασμοί Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Yποχρεώσεις Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Καθαρή θέση ( ) ( ) ( ) Καθαρή συσσωρευτική θέση Σύνολο ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 45

47 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 31 Δεκεμβρίου 2008 Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών Μη τοκοφόροι λογαριασμοί Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Yποχρεώσεις Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Καθαρή θέση ( ) ( ) Καθαρή συσσωρευτική θέση Ανάλυση ευαισθησίας Η αύξηση των επιτοκίων κατά 100 βασικές μονάδες στις 31 Δεκεμβρίου 2009 θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στα ίδια κεφάλαια και τα αποτελέσματα όπως παρουσιάζεται πιο κάτω. Σε περίπτωση μείωσης των επιτοκίων κατά 100 βασικές μονάδες θα προκύψει η ίδια αλλά αντίθετη επίδραση στα ίδια κεφάλαια και τα αποτελέσματα. Ο υπολογισμός αυτός προϋποθέτει ότι άλλοι παράγοντες και συγκεκριμένα οι τιμές συναλλάγματος παραμένουν σταθερά. Ίδια κεφάλαια Αποτελέσματα Επίδραση Σύνολο Κίνδυνος τιμής αξιών επενδύσεων Ο κίνδυνος αυτός πηγάζει από τυχόν αρνητικές μεταβολές στις τρέχουσες τιμές των μετοχών και άλλων αξιών. Η διαχείριση του κινδύνου αυτού γίνεται από την Διοίκηση της Εταιρείας, με ανοίγματα κάτω από αυστηρά κριτήρια της Επιτροπής και έγκρισης του Εφόρου της Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών. Η Εταιρεία ταξινομεί τις επενδύσεις της στην κατηγορία διαθέσιμες προς πώληση, όπου οι μεταβολές τους καταχωρούνται στα ίδια κεφάλαια. Ανάλυση ευαισθησίας Η αύξηση του δείκτη τιμών του Χ.Α.Κ. κατά 25% στις 31 Δεκεμβρίου 2009 θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στα ίδια κεφάλαια κατά Σε περίπτωση μείωσης 25% θα προκύψει η ίδια αλλά αντίθετη επίδραση στα ίδια κεφάλαια. 46 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

48 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 28.3 Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας αναφέρεται σε πιθανές ζημιές που μπορεί να προκύψουν από ενδεχόμενη αδυναμία της Εταιρείας να αντεπεξέλθει άμεσα στις τρέχουσες ταμειακές υποχρεώσεις της. Η Εταιρεία παρακολουθεί τη ρευστότητα σε ημερήσια βάση και προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση του κινδύνου αυτού. Στους πιο κάτω πίνακες ρευστότητας παρουσιάζεται ανάλυση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων με βάση τη λήξη τους: 31 Δεκεμβρίου 2009 Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Yποχρεώσεις Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Καθαρή θέση ( ) ( ) Καθαρή συσσωρευτική θέση ( ) ( ) ( ) Σύνολο ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 47

49 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) 28.3 Κίνδυνος ρευστότητας (συνέχεια) 31 Δεκεμβρίου 2008 Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών μηνών Μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών Σύνολο Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά Καταθέσεις στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Καταθέσεις σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα Δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός Άλλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Yποχρεώσεις Καταθέσεις πελατών Οφειλές στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Καθαρή θέση ( ) ( ) Καθαρή συσσωρευτική θέση ( ) ( ) ( ) Οι πίνακες κινδύνου ρευστότητας έχουν ετοιμασθεί με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς τα οποία προβλέπουν ότι η καταχώρηση σε περιόδους βασίζεται στην εναπομένουσα περίοδο από την ημερομηνία αναφοράς μέχρι τη λήξη τους Άλλοι κίνδυνοι Κίνδυνος διαχείρισης κεφαλαίου Η κεφαλαιακή επάρκεια της Εταιρείας παρακολουθείται από τη Διεύθυνση της ανά τρίμηνο στη βάση της κανονιστικής απόφασης της Υπηρεσίας Εποπτείας και Αναπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών (Υ.Ε.Α.Σ.Ε), που εκδόθηκε την 1 Ιανουαρίου, Η απαιτούμενη πληροφόρηση υποβάλλεται στην Υ.Ε.Α.Σ.Ε ανά τρίμηνο. 48 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

50 28. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια) Κατά τα έτη 2009 και 2008, ο δείκτης κεφαλαιουχικής επάρκειας ήταν όπως πιο κάτω: Ίδια κεφάλαια Πρωτοβάθμια Ίδια κεφάλαια Δευτεροβάθμια κεφάλαια Σύνολο Ιδίων κεφαλαίων Συνολικά σταθμισμένα περιουσιακά στοιχεία Δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 10,74% 11,38% Ελάχιστος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 8% 8% Λειτουργικός κίνδυνος Λειτουργικός κίνδυνος ορίζεται ως ο κίνδυνος άμεσων ή έμμεσων ζημιών που έχουν αιτία την ανεπάρκεια ή την αποτυχία ή την ακαταλληλότητα των θεσπισμένων εσωτερικών ελέγχων, τον ανθρώπινο παράγοντα, τα συστήματα ή εξωτερικά γεγονότα. Παρουσιάζεται σε όλους τους οργανισμούς και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Με βάση μεθολογίες και προγράμματα που αναπτύσσει η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου προβαίνει στην αναγνώριση και αξιολόγηση των διαφόρων μορφών λειτουργικού κινδύνου σε κάθε υπηρεσιακή μονάδα της Εταιρείας. 29. Δίκαιη αξία χρηματοοικονομικών μέσων Η δίκαιη αξία αντιπροσωπεύει το ποσό με το οποίο γίνεται ανταλλαγή ενός περιουσιακού στοιχείου ή αποπληρώνεται μια υποχρέωση στα πλαίσια μιας συνήθους εμπορικής συναλλαγής. Τα πλείστα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις παρουσιάζονται στην εκτιμημένη δίκαιη αξία τους. Η δίκαιη αξία των δανείων και άλλων χορηγήσεων είναι περίπου ίση με το ποσό που παρουσιάζεται στην κατάσταση οικονομικής θέσης, μετά την αφαίρεση των προβλέψεων για απομείωση αξίας. Η δίκαιη αξία των υπολοίπων χρηματοοικονομικών στοιχείων της κατάστασης οικονομικής θέσης δε διαφέρει σημαντικά από τη λογιστική τους αξία. Η δίκαιη αξία των χρηματοοικονομικών μέσων που εμπορεύονται σε ενεργές αγορές, όπως οι εμπορικές και διαθέσιμες προς πώληση επενδύσεις που είναι εισηγμένες σε χρηματιστήριο, βασίζεται στις χρηματιστηριακές τιμές την ημερομηνία αναφοράς. Η χρηματιστηριακή τιμή που χρησιμοποιείται για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που κατέχει η Εταιρεία είναι η τιμή προσφοράς. Η κατάλληλη χρηματιστηριακή τιμή για τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις είναι η τρέχουσα τιμή ζήτησης. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ 49

51 29. Δίκαιη αξία χρηματοοικονομικών μέσων (συνέχεια) Μετρήσεις δίκαιης αξίας αναγνωρίζονται στην κατάσταση της οικονομικής θέσης: Ο πίνακας που ακολουθεί αναλύει τα χρηματοοικονομικά μέσα που αποτιμώνται στην δίκαιη αξία, με τη μέθοδο αποτίμησης. Τα διαφορετικά επίπεδα ορίζονται ως εξής: Επίπεδο 1 τιμές χρηματιστηρίου (χωρίς διόρθωση) σε ενεργές αγορές για όμοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις. Επίπεδο 2 πληροφορίες πέραν των τιμών χρηματιστηρίου που περιλαμβάνονται στο επίπεδο 1 και που αφορούν τα περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις, είτε άμεσα (δηλαδή τιμές) είτε έμμεσα (δηλαδή που πηγάζουν από τις τιμές). Επίπεδο 3 πληροφορίες για το περιουσιακό στοιχείο ή υποχρέωση που δεν βασίζονται σε δημοσιευμένα δεδομένα της αγοράς. 31 Δεκεμβρίου 2009 Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Σύνολο Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Χρηματοοικονομικά περιουσοακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Σύνολο Γεγονότα μετά την περίοδο αναφοράς Δεν υπήρξαν σημαντικά γεγονότα μετά τη περίοδο αναφοράς που να έχουν σχέση με την κατανόηση των οικονομικών καταστάσεων. 50 ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ

52