Α Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ Δ Ρ Α Σ Η Σ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ Α Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ Δ Ρ Α Σ Η Σ ΣΙΓΡΙ ΛΕΣΒΟΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Απολογισμός Δράσης επισκέπτες στο Απολιθωμένο Δάσος 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι Λειτουργία Ενημέρωση Εξυπηρέτηση επισκεπτών.. 7 ΔΡΑΣΗ 1: Λειτουργία Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου - Επισκεψιμότητα 7 ΔΡΑΣΗ 2: Προσωπικό.. 10 ΔΡΑΣΗ 3: Λειτουργία Κέντρου Πληροφόρησης Μυτιλήνης 11 ΔΡΑΣΗ 4: Λειτουργία Πάρκων Απολιθωμένου Δάσους.. 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ Έρευνα, ανασκαφές, συντηρήσεις, ανάδειξη & προστασία απολιθωμάτων. 12 ΔΡΑΣΗ 1: Νέα ευρήματα στο Απολιθωμένο Δάσος 12 ΔΡΑΣΗ 2: Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης απολιθωμάτων 13 ΔΡΑΣΗ 3: Εργασίες προστασίας απολιθωμάτων ΔΡΑΣΗ 4: Προβλήματα λόγω βροχόπτωσης στο Μουσείο και στα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους. 16 ΔΡΑΣΗ 5: Εργασίες συντήρησης υπαίθριων χώρων και κτιριακών εγκαταστάσεων Μουσείου 18 ΔΡΑΣΗ 6: Εγκατάσταση και λειτουργία σύγχρονου επιταχυνσιογράφου στο χώρο του Μουσείου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ Εκθέσεις Εκδηλώσεις Εκδόσεις & Δράσεις προβολής Α. Εκθέσεις Εκδηλώσεις. 21 ΔΡΑΣΗ 1: Διοργάνωση Περιοδικών Εκθέσεων Έκθεση απολιθωμάτων «Απολιθώματα στο Αιγαίο - Βιοποικιλότητα θηλαστικών: Από το Δεινοθήριο της Λέσβου στον Άνθρωπο των Πετραλώνων». 21 Έκθεση χαρτογραφικού υλικού «Σεισμοί και σεισμικός κίνδυνος στο Βόρειο Αιγαίο» Έκθεση «Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου» ΔΡΑΣΗ 2: Καλοκαιρινές εκδηλώσεις 2010 «Γιορτές της Γης» Παρουσιάσεις & Επιστημονική ενημέρωση - Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης επισκεπτών για το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου

3 Θεατρική παράσταση από την θεατρική ομάδα «Θάλασσα» του Πολιτιστικού Ομίλου Σιγρίου «Γκόλφω for Ever» 24 Διήμερο αστρονομικών εκδηλώσεων στο Απολιθωμένο Δάσος 25 Παρουσίαση του βιβλίου του Φώτη Βασίλογλου «Ένα καλάθι ιστορίες Η τέχνη της καλαθοπλεκτικής στο Μεσότοπο». 27 Έκθεση ζωγραφικής του Νίκου Αναγνώστου «Λέσβος-Άγιο Όρος» Παρουσίαση του βιβλίου του Χαράλαμπου Μοσχόβη «Νίκος Καλαϊτζής ΜΠΙΝΤΑΓΙΑΛΑΣ. Έρωτας με τις χορδές των οργάνων». 28 Εκδήλωση για τη νύκτα της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου «Λέσβος και Βιοποικιλότητα». 29 Έκθεση φωτογραφίας του Ηλία Μεφίρη «Πόρτες τα Αϊβαλιού» 31 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ (Ε.Η.Π.Κ.) Περιβάλλον & Πολιτισμός 2010 «Φωνές νερού μυριάδες». 32 ΔΡΑΣΗ 3: Διοργάνωση εκδηλώσεων. 33 Εκδήλωση για την κοπή της βασιλόπιτας Εκδήλωση εορτασμού Διεθνούς Έτους Βιοποικιλότητας 34 Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων Εορτασμός Διεθνούς Ημέρας Γης Εορτασμός «Νύχτες Μουσείων». 35 Εορτασμός της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων Εκδήλωση Διάλεξη για την ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Λέσβου στη Βατούσα. 36 ΔΡΑΣΗ 4: 11 η Γιορτή Αγροτουρισμού ΔΡΑΣΗ 5: Εβδομάδα Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων. 39 ΔΡΑΣΗ 6: Συνέδρια & Σεμινάρια 39 9ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Γεωπάρκων 39 4ο Διεθνές Σεμινάριο Γεωπάρκων «Αξιολόγηση της διαχείρισης της φυσικής κληρονομιάς». 45 Β. Εκδόσεις - Δράσεις προβολής 48 ΔΡΑΣΗ 1: Εκδόσεις.. 48 ΔΡΑΣΗ 2: Προβολή του Μουσείου και του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.. 48 ΔΡΑΣΗ 3: Παρουσίαση στο Διαδίκτυο ΔΡΑΣΗ 5: Λειτουργία Κέντρων Ενημέρωσης Επισκεπτών στη Λέσβο 51 Κέντρο ενημέρωσης επισκεπτών στο Αρχοντικό Γώγου στη Βατούσα 51 Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Ρέματος

4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV Εκπαιδευτικές δράσεις 52 ΔΡΑΣΗ 1: Εκπαιδευτικά Πολιτιστικά Δίκτυα σχολείων Δυτικής Λέσβου.. 52 ΔΡΑΣΗ 2: Εκπαιδευτικά Προγράμματα ΔΡΑΣΗ 3: Θεματικά Εκπαιδευτικά Προγράμματα 53 Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Τα απολιθώματα μας διηγούνται τη βιοποικιλότητα του παρελθόντος».. 53 Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Φυσικές διεργασίες στον πλανήτη μας Ελάτε να γνωρίσουμε τους σεισμούς» 54 ΔΡΑΣΗ 4: Συμμετοχή στο πρόγραμμα της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής εκπαιδευτικών επισκέψεων μαθητών Δημοτικών Σχολείων σε θεματικά μουσεία της Λέσβου.. 55 ΔΡΑΣΗ 5: Δράσεις ενημέρωσης για το Απολιθωμένο Δάσος σε σχολεία της Θεσσαλονίκης. 55 ΔΡΑΣΗ 6: Θερινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μικροί Παλαιοντολόγοι».. 56 ΔΡΑΣΗ 7: Πρακτική άσκηση φοιτητών ΔΡΑΣΗ 8: Εθελοντικές εργασίες στο Απολιθωμένο Δάσος ΔΡΑΣΗ 9: Ενημέρωση εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου για το Απολιθωμένο Δάσος.. 58 ΚΕΦΑΛΑΙΟ V Ευρωπαϊκά Προγράμματα ΔΡΑΣΗ 1: Έργα ΕΣΠΑ Κατάθεση νέων προτάσεων 59 ΠΕΠ Β. Αιγαίου «Θαλάσσιο Πάρκο Δυτικής Λέσβου» 59 ΔΡΑΣΗ 2: Πρόγραμμα RACCE.. 59 ΔΡΑΣΗ 3: ΙΝΤΕRRΕG IVC.. 60 ΔΡΑΣΗ 4: Συμμετοχή του Μουσείου σε προγράμματα που υλοποιούνται από άλλους φορείς ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ Συνεργασίες ΔΡΑΣΗ 1: Πανεπιστήμιο Αιγαίου 61 ΔΡΑΣΗ 2: Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ευεργέτουλα ΔΡΑΣΗ 3: Μουσεία και Ερευνητικά Ιδρύματα.. 63 ΔΡΑΣΗ 4: Σωματείο «Οι Φίλοι του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου». 63 Β. Διεθνείς Συνεργασίες. 63 ΔΡΑΣΗ 1: Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων 63 ΔΡΑΣΗ 2: Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO ΔΡΑΣΗ 3: Διεθνείς συμφωνίες συνεργασίας

5 ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ Α Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ Δ Ρ Α Σ Η Σ 2010 Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ιδρύθηκε το 1994 και αποτελεί κοινωφελές νομικό πρόσωπο με σκοπό την μελέτη, έρευνα, ανάδειξη, έκθεση, συντήρηση και φύλαξη του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου. Το Μουσείο λειτουργεί ως Ν.Π.Ι.Δ. εποπτευόμενο από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ιδρυτικού του Νόμου (Ν.2260/94, ΦΕΚ 204 /Α/ ) και του Κανονισμού Λειτουργίας του (Π.Δ. 183/95, ΦΕΚ 96/Α/ ). Τη χρονιά που πέρασε έγιναν προσπάθειες με στόχο το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου να αποτελέσει φορέα ανάδειξης, προστασίας και προβολής του Απολιθωμένου Δάσους καθώς και ένα σημαντικό εκπαιδευτικό φορέα, πόλο έλξης και μοχλό ανάπτυξης για τη Λέσβο. Μέσα από σειρά δράσεων που συμβάλουν στην προστασία και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους, της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής αλλά και προβολής της τοπικής παράδοσης και των τοπικών προϊόντων, το Μουσείο έχει μετατραπεί σε ουσιαστικό μοχλό τοπικής ανάπτυξης, προβάλλοντας το πρότυπο της ποιότητας. Τη χρονιά που πέρασε το Μουσείο κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για την ανάδειξη του μνημείου και την εξυπηρέτηση των επισκεπτών στις εγκαταστάσεις του αλλά και των Πάρκων του Απολιθωμένου Δάσους. Κατά το 2010 συμπληρώθηκαν εισιτήρια εισόδου επισκεπτών στο Μουσείο και τα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους. Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια του 2010 το Μουσείο ανέπτυξε δραστηριότητα στους ακόλουθους τομείς: I) Λειτουργία Ενημέρωση και εξυπηρέτηση επισκεπτών IΙ) Έρευνα, ανασκαφές, συντηρήσεις, ανάδειξη και προστασία απολιθωμάτων III) Εκθέσεις Εκδηλώσεις Εκδόσεις και δράσεις προβολής IV) Εκπαιδευτικές δράσεις V) Ευρωπαϊκά Προγράμματα VI) Συνεργασίες. 5

6 επισκέπτες στο Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου εισιτήρια εισόδου επισκεπτών συμπληρώθηκαν το Σάββατο 17 Ιουλίου 2010 στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, στους οποίους περιλαμβάνονται οι επισκέπτες του Μουσείου, του Πάρκου Απολιθωμένου Δάσους και των Πάρκων Πλάκας και Σιγρίου. Ο αριθμός του επισκεπτών συμπληρώθηκε στις 5.00 το απόγευμα από ομάδα νέων της Κοινότητας Ανιχνευτών Μυτιλήνης του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων που επισκέφτηκαν το Μουσείο προκειμένου να συμμετάσχουν στα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης «ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ - ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ: Από το Δεινοθήριο της Λέσβου στον Άνθρωπο των Πετραλώνων». Ο Διευθυντής του Μουσείου Αναπλ. Καθ. Ν. Ζούρος και ο Πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου Καθ. Α. Κελεπερτζής συγχαίρουν το 2ο Σύστημα Προσκόπων Μυτιλήνης καθώς τα μέλη του συμμετείχαν στη συμπλήρωση του επισκεπτών στο Απολιθωμένο Δάσος Στα μέλη Κοινότητας Ανιχνευτών του 2ου Συστήματος Προσκόπων Μυτιλήνης Μυρσίνη Σβώρου, Μαριάνα Τρούμπη, Παναγιώτη Μπαλάσκα, Νίκο Μυρογιάννη- Κούκο, Γιώργο Χούσο και στο βαθμοφόρο τους Βασίλη Ροζακή απένειμε τιμητικά διπλώματα και αναμνηστικά δώρα ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής κ. Ν. Σηφουνάκης, μαζί με τον Πρόεδρο του Μουσείου Καθηγητή Ακ. Κελεπερτζή και το Διευθυντή του Μουσείου Αν. Καθηγητή Ν. Ζούρο. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής κ. Ν. Σηφουνάκης με αφορμή τη συμπλήρωση επισκεπτών στο Απολιθωμένο Δάσος, αναφέρθηκε στις προσπάθειες, τις δυσκολίες και τελικά τη δημιουργία ενός σύγχρονου Μουσείου στην περιοχή της Δυτικής Λέσβου, το οποίο αποτελεί μοναδικό χώρο ανάδειξης και προβολής του Απολιθωμένου Δάσους αλλά και ταυτόχρονα χώρο γνώσης, εκπαίδευσης, μελέτης, πολιτισμού και έρευνας και το οποίο εμφανίζει επισκεψιμότητα πολύ μεγαλύτερη ακόμα και από αυτή που εμφανίζουν μεγάλα Μουσεία. 6

7 Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής κ. Ν. Σηφουνάκης, ο Διευθυντής του Μουσείου Αναπλ. Καθ. Ν. Ζούρος, ο Πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου Καθ. Α. Κελεπερταής με τα μέλη του 2ου Συστήματος Προσκόπων Μυτιλήνης που ήταν οι επισκέπτες στο Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου Το Μουσείο από την ίδρυσή του κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για την ανάδειξη του μνημείου, την εξυπηρέτηση των επισκεπτών του Απολιθωμένου Δάσους και την προβολή του μνημείου και της Λέσβου τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Ο αριθμός του επισκεπτών αναδεικνύει ότι η προσπάθεια ανάδειξης και προστασίας του μοναδικού αυτού μνημείου με παγκόσμια ακτινοβολία, αγκαλιάστηκε από τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Λέσβου αναδεικνύοντας το στο σημαντικότατο πόλο έλξης για τη Λέσβο. Με τον τρόπο αυτό το Μουσείο μέσω σειράς επιστημονικών, εκπαιδευτικών και πολιτιστικών δράσεων που συμβάλουν στην προστασία και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους και της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής αλλά και προβολής της τοπικής παράδοσης και των τοπικών προϊόντων, έχει μετατραπεί σε ουσιαστικό μοχλό τοπικής ανάπτυξης. 7

8 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Λειτουργία Ενημέρωση Εξυπηρέτηση επισκεπτών Ι ΔΡΑΣΗ 1: Λειτουργία Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου - Επισκεψιμότητα Το Μουσείο κατά το 2010 λειτούργησε αποτελεσματικά με στόχο την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας στους επισκέπτες του, ολοκληρωμένη ενημέρωση και εξυπηρέτηση. Η ικανοποίησή τους αποτυπώνεται τόσο στις προσωπικές ευχαριστίες όσο και στο βιβλίο εντυπώσεων. Η ενημέρωση των επισκεπτών στο χώρο του Μουσείου και οι παρερχόμενες υπηρεσίες περιλαμβάνουν : Ενημερωτική προβολή με χρήση οπτικοακουστικών μέσων σε όλους τους επισκέπτες. Ενημέρωση επισκεπτών στις μόνιμες εκθέσεις (Ελληνικά, Αγγλικά). Ενημέρωση επισκεπτών στις περιοδικές εκθέσεις. Λειτουργία αναψυκτηρίου και πωλητηρίου. Κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου εφαρμόστηκε το διευρυμένο ωράριο όλες τις ημέρες της εβδομάδας, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της επισκεψιμότητας στο Μουσείο. Το χρονικό διάστημα από 1 έως 10 Ιανουαρίου 2010 καθώς και τα Σαββατοκύριακα Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2010 οι επισκέπτες του Μουσείου είχαν την ευκαιρία για δωρεάν ενημέρωση και περιήγηση στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου. Κατά τη διάρκεια των ημερών δωρεάν εισόδου στο Μουσείο, είχε προετοιμαστεί ένα πλούσιο πρόγραμμα ενημέρωσης για όλους τους επισκέπτες. Ειδικότερα οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στους χώρους του Μουσείου, να γνωρίσουν τα μοναδικά εκθέματα του Μουσείου και τα μυστικά της δημιουργίας του Απολιθωμένου Δάσους. Επίσης, οι επισκέπτες του Μουσείου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν στην αίθουσα οπτικοακουστικών μέσων την ειδική παρουσίαση για τη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και να γνωρίσουν όλες τις επιστημονικές πληροφορίες για τα νέα ευρήματα στο Απολιθωμένο Δάσος. Επίσης, με στόχο την αύξηση της επισκεψιμότητας στο Μουσείο και με αφορμή την τελευταία ηφαιστειακή έκρηξη του ηφαιστείου του Αγιαφιγιαπλαγιουρκούλ στην Ισλανδία που προκάλεσε τη μεγαλύτερη διακοπή στις αεροπορικές πτήσεις στην Ευρώπη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, και επηρέασε την καθημερινότητα δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, το Μουσείο οργάνωσε μια πρωτότυπη ενημερωτική δράση για την ηφαιστειακή δράση ενώ παράλληλα υλοποίησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ηφαιστειακές εκρήξεις και η δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους». Οι επισκέπτες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Σίγρι είχαν παράλληλα τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν σε πραγματικό χρόνο την ηφαιστειακή δραστηριότητα του κρατήρα του Αγιαφιγιαπλαγιουρκούλ, σε ζωντανή σύνδεση με τα παρατηρητήρια που γύρω από το ηφαίστειο. Η ενημερωτική αυτή δράση του Μουσείου, που είχε ως στόχο να συμβάλει στην ολοκληρωμένη ενημέρωση των επισκεπτών για την ηφαιστειακή δραστηριότητα, εγκαινιάστηκε την Πέμπτη 29 Απριλίου

9 Επισκεψιμότητα Απολιθωμένου Δάσους Κατά τη διάρκεια του 2010 γνώρισαν το Απολιθωμένο Δάσος άτομα, τα οποία επισκέφτηκαν τους παρακάτω χώρους του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου: Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου Σύνολο: άτομα Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Σύνολο: άτομα Πάρκο Σιγρίου Σύνολο: άτομα Πάρκο Πλάκας Σύνολο: άτομα Κέντρο Πληροφόρησης Μυτιλήνης Σύνολο: 172 άτομα Η κατανομή των επισκεπτών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ανά μήνα για το έτος 2010 φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα: Αριθμός επισκεπτών Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Κατανομή επισκεπτών Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου έτους 2010 ανά μήνα (Σύνολο: άτομα) 9

10 ΔΡΑΣΗ 2: Προσωπικό Οι δραστηριότητες του Μουσείου υλοποιούνται από το προσωπικό με σύμβαση αορίστου χρόνου και από προσωπικό με σύμβαση ορισμένου χρόνου που προσλαμβάνεται για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Κατά τη διάρκεια του 2010 απασχολήθηκε στο Μουσείο το παρακάτω προσωπικό : Προσωπικό αορίστου χρόνου ΠΕ Γεωλόγος Παλαιοντολόγος (2) ΠΕ Γεωλόγος (1) ΔΕ Δακτυλογράφων Στενογράφων (1) ΥΕ Φυλάκων (2) ΥΕ Εργατών (1) Βαλιάκος Ηλίας Βασιλειάδου Αικατερίνη Μπεντάνα Κωνσταντίνα Βαρνά Δέσποινα Αμπουλός Παναγιώτης Πλουσάκη Βασιλική Σαλαμπαρχός Νικόλαος Προσωπικό ορισμένου χρόνου ΤΕ Πληροφορικής (1) ΔΕ Συντηρητής απολιθωμάτων (1) ΔΕ Φυλάκων (3) ΥΕ Συντηρητής κτιρίου (1) ΥΕ Εργατών (5) ΥΕ Προσωπικό καθαριότητας (1) Μπάτσιος Δημήτριος Νεράντζου Άννα Γεωργίου Αντώνης Γκόγκος Μιχάλης Χατζημιχαήλ Βασίλειος Αξιώτης Μιχάλης Γανταδέλου Μαρία Καταχανάς Κωνσταντίνος Νεράντζου Ξένη Παρασκευά Παναγιώτα Πασλή Ελευθερία Γκόγκου Άρτεμις ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ: 19 10

11 ΔΡΑΣΗ 3: Λειτουργία Κέντρου Πληροφόρησης Μυτιλήνης Κατά το 2010 το Κέντρο Πληροφόρησης Μυτιλήνης λειτούργησε με κύριο στόχο την προβολή του Απολιθωμένου Δάσους. Προς αυτή την κατεύθυνση υλοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις: Ενημέρωση κοινού Εκπαιδευτικά προγράμματα Φιλοξενία περιοδικών εκθέσεων (Έκθεση απολιθωμάτων του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου). ΔΡΑΣΗ 4: Λειτουργία Πάρκων Απολιθωμένου Δάσους Το Μουσείο είχε την ευθύνη λειτουργίας των Πάρκων του Απολιθωμένου Δάσους (Σιγρίου και Πλάκας), της ενημέρωσης και εξυπηρέτησης των επισκεπτών τους καθώς και του Πάρκου Απολιθωμένου Δάσους, σε συνεργασία με την Διεύθυνση Δασών Λέσβου. Κατά το 2010 δεν δόθηκε η δυνατότητα επίσκεψης της νησίδας Νησιώπης. Α. Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Το Μουσείο ανέλαβε, σε συνεργασία με την Διεύθυνση Δασών Λέσβου, την υλοποίηση εργασιών οι οποίες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία και επισκεψιμότητα του Πάρκου καθώς και τη λειτουργία του κυλικείου. Συνολικά κατά το 2010 το Πάρκο του Απολιθωμένου Δάσους το επισκέφτηκαν άτομα. Σημειώνεται ότι το 50% των εσόδων του Πάρκου διατίθεται στο Μουσείο. Συμμετέχοντες από του 4 ου Συνεδρίου Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων κατά την επίσκεψή τους στο Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Β. Πάρκο Σιγρίου Το Πάρκο Σιγρίου λειτούργησε και το 2010 με ευθύνη του Μουσείου. Το Πάρκο, συνολικής έκτασης 30 στρεμμάτων, λειτούργησε ως προέκταση των εκθέσεων του Μουσείου. Στους επισκέπτες δόθηκε η δυνατότητα ενημέρωσης από το προσωπικό του Μουσείου. Συνολικά το Πάρκο Σιγρίου το επισκέφτηκαν άτομα. Γ. Πάρκο Πλάκας Το Πάρκο Πλάκας λειτούργησε και το 2010 με ευθύνη του Μουσείου για περιορισμένο χρονικό διάστημα λόγω έλλειψης προσωπικού. Συνολικά το Πάρκο Πλάκας το 2010, το επισκέφτηκαν άτομα. Σημαντικό πρόβλημα για την επισκεψιμότητα του χώρου παραμένει η αδυναμία πρόσβασης λεωφορείων. 11

12 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΙΙ Έρευνα, ανασκαφές, συντηρήσεις, ανάδειξη & προστασία απολιθωμάτων Κατά τo 2010 οι εργασίες του Μουσείου επικεντρώθηκαν στην συντήρηση των απολιθωμάτων στα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους αλλά και στα κινητά ευρήματα που φυλάσσονται στο χώρο του Μουσείου. Για την εξυπηρέτηση του βασικού άξονα των εργασιών συντήρησης, προστασίας και ανάδειξης των απολιθωμάτων στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους κατά το 2010 πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες δράσεις: ΔΡΑΣΗ 1: Νέα ευρήματα στο Απολιθωμένο Δάσος Το πρόγραμμα ανασκαφικών εργασιών του Μουσείου για το έτος 2010 περιλάμβανε την πραγματοποίηση σωστικών ανασκαφών στις ακόλουθες περιοχές του Απολιθωμένου Δάσους: Περιοχή Μετόχι Παναγιάς, Σιγρίου: Πραγματοποιήθηκαν εργασίες ανασκαφής (απομάκρυνση αργίλου και ποώδους βλάστησης) απολιθωμένου κορμού, μήκους περίπου 2m και χρώματος λευκό, ώχρα σιδήρου, μπεζ. Μεταφορά και τοποθέτηση του απολιθωμένου κορμού Περιοχή Ακρόχειρας, Σιγρίου: - Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 22cm, περιμέτρου 70cm και ύψους 19cm. - Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 20cm, περιμέτρου 52cm και ύψους 10cm. - Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 16cm, περιμέτρου 44cm και ύψους 13cm. 12

13 Περιοχή Άντισσας: - Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 34cm και περιμέτρου 47cm. Παραδόθηκε στο Μουσείο από την κα. Παρασκεύη Πατέρη. - Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 26cm, περιμέτρου 68cm και ύψους 24cm. Παραδόθηκε στο Μουσείο από την κα. Παρασκεύη Πατέρη. Περιοχή Αξά Βολάδα, Σιγρίου: Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 41cm και περιμέτρου 45cm. Τμήμα απολιθωμένου κορμού από την περιοχή Αξά Βολάδα Σιγρίου Περιοχή Τσιχλιώντα, Σιγρίου: Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού μήκους 41cm, περιμέτρου 42cm και ύψους 21cm. Περιοχή Άγρα: Εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μουσείο τμήμα απολιθωμένου κορμού ύψους 8cm και διαμέτρου 85cm. Παραδόθηκε στο Μουσείο από τον κ. Αξιώτη Μάκη. Περιοχή Πάρκο Πλάκας, Σιγρίου (δυτικό τμήμα): Εντοπίστηκαν και μεταφέρθηκαν στο Μουσείο 3 τμήματα απολιθωμένου κλαδίσκου, συνολικού μήκους 68cm και περιμέτρου 37cm. ΔΡΑΣΗ 2: Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης απολιθωμάτων Για την εφαρμογή μιας αποτελεσματικής πολιτικής προστασίας του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου πραγματοποιήθηκαν έργα συντήρησης και αισθητικής αποκατάστασης των απολιθωμάτων στο Πάρκο Σιγρίου, στον υπαίθριο χώρο και τις συλλογές του Μουσείου. Αναλυτικότερα, υλοποιήθηκαν οι ακόλουθες εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης απολιθωμάτων: Πρόγραμμα συντήρησης απολιθωμάτων Πάρκου Σιγρίου: Συντηρήθηκαν τα απολιθωμένα ριζικά συστήματα Νο 1, Νο 2, Νο 3, Νο 5, Νο 6 και Νο7, από τα οποία τα Νο 6 και Νο7 αντιμετώπιζαν σημαντικά προβλήματα συντήρησης εξαιτίας μεγάλων μηχανικών βλαβών. 13

14 Ριζικό σύστημα Νο1 Πάρκου Σιγρίου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης Πρόγραμμα συντήρησης απολιθωμάτων των συλλογών του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους: Το πρόγραμμα περιλάμβανε καθαρισμό και συντήρηση απολιθωμάτων που ανήκουν στις συλλογές του Μουσείου, των απολιθωμάτων που βρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο και το αίθριο του Μουσείου. Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκε συντήρηση στα ακόλουθα ευρήματα των συλλογών του Μουσείου: Απολιθωμένος κορμός που αποτελείται από 11 συγκολλημένα τμήματα. Μεταφέρθηκε στο Μουσείο μετά την σωστική ανασκαφή του που πραγματοποιήθηκε στο Αιολικό Πάρκο Σκαμνιούδας Άντισσας ( ). Τμήμα φυσικού κορμού φοινικόδεντρο το οποίο εκτίθεται στην «Αίθουσα Απολιθωμένου Δάσους». 16 τμήματα φυλλοφόρου ορίζοντα που ανασκάφηκαν από την περιοχή Ακρόχειρας-Βρυσάκι της Δυτικής Λέσβου κατά τη διάρκεια εκπόνησης της μελέτης κατασκευής και διάνοιξης του νέου οδικού άξονα Καλλονής-Σιγρίου (2008). Τμήμα απολιθωμένου κορμού φοίνικα, προερχόμενο από δωρεά του Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Υψηλού Αρχιμανδρίτη Ραφαήλ. Τα απολιθώματα που βρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο και το αίθριο του Μουσείου στα οποία πραγματοποιήθηκε συντήρηση είναι τα ακόλουθα: Τμήμα θαλάσσιου απολιθωμένου κορμού που ανελκύσθηκε για λόγους προστασίας το 2002 από το κόλπο Σιγρίου (Νησιώπη). Απολιθωμένος κορμός ο οποίος μεταφέρθηκε τμηματικά στο Μουσείο μετά την ανασκαφή του που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή Βεϊλής, Σιγρίου (Νοέμβριος 2007). Αποτελείται από 11 μεγάλα αποσπασμένα τμήματα και πολυάριθμα μικρότερα κομμάτια και τμήματα. Τα παραπάνω ριζικά συστήματα αντιμετώπιζαν σημαντικά προβλήματα συντήρησης που σχετίζονται με τον κατακερματισμό τους. Η συσσώρευση αργίλου, ριζιδίων ζώντων φυτών στις ρωγμές, οπές και στις κοιλότητες τους καθώς και οι μηχανικές καταπονήσεις από επισκέπτες προκάλεσαν την απόσπαση και την αποκόλληση πολλών κομματιών. Επίσης ο θρυμματισμός του ηφαιστειακού υλικού είχε ως αποτέλεσμα την αποκόλληση πολλών βάσεων στήριξης σε παλαιότερες συγκολλημένες ομάδες. 14

15 ΔΡΑΣΗ 3: Εργασίες προστασίας απολιθωμάτων Στα πλαίσια του προγράμματος προστασίας απολιθωμάτων, πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες εργασίες προστασίας απολιθωμάτων και απολιθωματοφόρων θέσεων στο Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους, το Πάρκο Πλάκας και το Πάρκο Σιγρίου καθώς και στον υπαίθριο χώρο του Μουσείου: Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου Κάλυψη απολιθωμάτων με ειδικό προστατευτικό κάλυμμα στους υπαίθριους χώρους του Μουσείου. Καλύφθηκαν τα εξής: το ριζικό σύστημα ΑΤΧ005 (χταπόδι) που βρίσκεται δίπλα στο αμφιθέατρο του Μουσείου, ο απολιθωμένος κορμός ΑΠΗ001 (μήκος 11,95m) που βρίσκεται στον περιβάλλοντα χώρο πίσω από την «Αίθουσα Εξέλιξης Αιγαίου», ο απολιθωμένος κορμός ΑΧΑ001 (μήκος 14m) που βρίσκεται δεξιά της 3ης πύλης, το ΤΠΛΔ1 (Ταφόνι) που βρίσκεται στην είσοδο του Μουσείου (δίπλα στο εκδοτήριο), ο απολιθωμένος κορμός ΑΣΝ101 (μήκος 7,80m) που βρίσκεται αριστερά της κεντρικής εισόδου του Μουσείου, ο απολιθωμένος κορμός ΑΒΕ006 που βρίσκεται αριστερά της εισόδου του Μουσείου. Μεταφορά απολιθωμάτων στον εξωτερικό χώρο του Αναψυκτηρίου. Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Μηχανικός καθαρισμός περιμετρικά των ανασκαφικών θέσεων Νο1, Νο3, Νο4, Νο23, Νο24, Νο28, Νο35, Νο36, Νο37, Νο38, Νο67, Νο68, Νο70 για την απομάκρυνση ποώδους βλάστησης και φερτών υλικών. Τοποθέτηση προστατευτικών καλυμμάτων στους απολιθωμένους κορμούς Νο1, Νο3, Νο4, Νο6α, Νο7, Νο8, Νο9, Νο10, Νο21, Νο23, Νο24, Νο28, Νο31, Νο35, Νο36, Νο37, Νο38, Νο67, Νο68, Νο69, Νο70. Πάρκο Σιγρίου Μηχανικός καθαρισμός των απολιθωμένων κορμών Νο Σ8, Νο Σ9, Νο Σ18, Νο Σ19 και περιμετρικά των ανασκαφών. Τοποθέτηση προστατευτικών καλυμμάτων στους απολιθωμένους κορμούς και ριζικά συστήματα Νο Σ1, Νο Σ2, Νο Σ3, Νο Σ4α, Νο Σ4β, Νο Σ5, ΝοΣ6, Νο Σ18, Νο Σ31, Νο Σ32, Νο Σ33. Πάρκο Πλάκας Σιγρίου Τοποθέτηση προστατευτικών καλυμμάτων στους απολιθωμένους κορμούς Νο ΠΔ1, Νο ΠΔ2, Νο ΠΔ3, Νο ΠΔ4, Νο ΠΔ5, Νο ΠΔ6, Νο ΠΔ7, Νο ΠΔ8, Νο ΠΔ9, Νο ΠΔ10, Νο ΠΔ12, Νο ΠΔ13, Νο ΠΔ14, Νο ΠΔ15, Νο ΠΔ16, Νο ΠΔ17, Νο ΠΔ18, Νο ΠΔ19, Νο ΠΔ20, Νο ΠΔ21, Νο ΠΔ23, Νο ΠΔ24 του δυτικού τμήματος και στους απολιθωμένους κορμούς Νο ΠΑ2, Νο ΠΑ3, Νο ΠΑ4, Νο ΠΑ5, Νο ΠΑ6, Νο ΠΑ7, Νο ΠΑ8, Νο ΠΑ9, Νο ΠΑ10, Νο ΠΑ11, Νο ΠΑ12, Νο ΠΑ13, Νο ΠΑ14, Νο ΠΑ15, Νο ΠΑ16, Νο ΠΑ17, Νο ΠΑ18, Νο ΠΑ19, Νο ΠΑ20, Νο ΠΑ21, Νο ΠΑ22, Νο ΠΑ24, Νο ΠΑ25, Νο ΠΑ26 του ανατολικού τμήματος. 15

16 ΔΡΑΣΗ 4: Προβλήματα λόγω βροχόπτωσης στο Μουσείο και στα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους Μεγάλα προβλήματα και καταστροφές στις υποδομές του Απολιθωμένου Δάσους προκάλεσαν οι έντονες βροχοπτώσεις στην περιοχή Σιγρίου στις 19 Οκτωβρίου Η βροχόπτωση ήταν τόσο έντονη και μεγάλης διάρκειας που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία χειμάρρων, οι οποίοι απείλησαν τις εγκαταστάσεις του Μουσείου. Η στάθμη των υδάτων στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου ανέβηκε επικίνδυνα και κινδύνευσαν οι εκθεσιακοί χώροι από τυχόν εισχώρηση υδάτων στο εσωτερικό του Μουσείου. Ειδικότερα, μεγάλες ζημιές έγιναν στους υπαίθριους χώρους, όπου οι έντονες βροχοπτώσεις προκάλεσαν τη δημιουργία χειμάρρων και προξένησαν φθορές στα απολιθώματα, καταστροφές των μονοπατιών περιήγησης, φθορές στο υπαίθριο αμφιθέατρο, κατολισθήσεις τοιχίων. Παράλληλα κατολισθήσεις και σημαντικά προβλήματα προκλήθηκαν στο οδικό δίκτυο που οδηγεί στο Πάρκο του Απολιθωμένου Δάσους. Τοιχίο όπισθεν εγκαταστάσεων Μουσείου Χώρος πίσω από την "Αίθουσα Αιγαίου" Χώρος μπροστά από το αμφιθέατρο Είσοδος Μουσείου Πάρκα Απολιθωμένου Δάσους Σημαντικές ήταν οι ζημιές εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων και στις υπαίθριες απολιθωματοφόρες θέσεις στα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους. Στο Πάρκο Σιγρίου η περιοχή των ανασκαφών των ριζικών συστημάτων πλημμύρισε, με αποτέλεσμα τα ριζικά συστήματα να κινδυνεύουν να καταστραφούν παρά το γεγονός 16

17 ότι λίγες μέρες πριν είχε ολοκληρωθεί η ετήσια συντήρηση των ιδιαίτερα ευαίσθητων αυτών ευρημάτων. Οι φθορές που προκάλεσε η νεροποντή στα απολιθώματα ήταν τόσο μεγάλες, ώστε κρίθηκε επιτακτική η ανάγκη άμεσης συντήρησης των απολιθωμάτων και επισκευής των τοιχίων προστασίας των απολιθωματοφόρων θέσεων ώστε να αποτραπεί η καταστροφή των απολιθωμάτων. Φθορές στα ριζικά συστύματα Νο7 και Νο8 στο Πάρκο Σιγρίου Λεπτομέρειες από φθορές εξαιτίας της πλημμύρας στο Πάρκο Σιγρίου Φθορές στα μονοπάτια του Πάρκου Σιγρίου 17

18 ΔΡΑΣΗ 5: Εργασίες συντήρησης υπαίθριων χώρων και κτιριακών εγκαταστάσεων Μουσείου Κατά τη διάρκεια του 2010 πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες εργασίες συντήρησης των υπαίθριων χώρων και του κτιρίου του Μουσείου καθώς και των Πάρκων του Απολιθωμένου Δάσους: Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου Τοποθέτηση και στεγανοποίηση αλουμινοκατασκευής στον χώρο όπου στεγάζεται ο προσομοιωτής σεισμών. Αντικατάσταση της ξύλινης εξωτερικής πόρτας στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων με πόρτα αλουμινίου. Αντικατάσταση των ξύλινων εξωτερικών πορτών με πόρτες αλουμινίου στους ξενώνες Νο3, Νο4. Διαμόρφωση χώρου στον σεισμολογικό σταθμό («Αίθουσα Εξέλιξης Αιγαίου»). Εργασίες στεγανοποίησης στους τοίχους των ξενώνων λόγω εκτεταμένης διαρροής νερού από το σύστημα ύδρευσης. Συντήρηση εσωτερικά των ξενώνων του Μουσείου. Συντήρηση του έργου τέχνης «Κοσμογονία» που φιλοτέχνησε η Βανιώ. Δημιουργία πετρόχτιστου τοιχίου με τσιμεντοκονίαμα στο χώρο δίπλα στο «Γεώραμα» για διαμόρφωση και αξιοποίηση του χώρου. Κάλυψη του Γεωράματος με ειδικό προστατευτικό κάλυμμα. Συντήρηση στις πύλες Νο 1, Νο2, Νο3 και Νο4. Συντήρηση στους πασσάλους θέσεων ανάδειξης των απολιθωμάτων στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου. Αποψίλωση του περιβάλλοντος χώρου του Μουσείου. Μεταφύτευση φυτών (κάκτοι) στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου. Δημιουργία αντιπλημμυρικής κατασκευής στο μονοπάτι που οδηγεί στο Πάρκο Σιγρίου. Επιδιόρθωση της συρμάτινης περίφραξης του Μουσείου πάνω και δίπλα στη Γεννήτρια. Απομάκρυνση φερτών υλικών στο τμήμα του κήπου που βρίσκεται πίσω από τις εγκαταστάσεις του Μουσείου εξαιτίας της πλημμύρας. Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Συντήρηση των ενημερωτικών πινακίδων. Κατασκευή τοιχίου παραπλεύρως του ήδη υπάρχοντος στον κορμό Νο1 για την επιδιόρθωση του. Αντικατάσταση της ξύλινης οροφής του εκδοτηρίου εισιτηρίων και συντήρησή της. 18

19 Τοποθέτηση αντλίας ύδατος στο ποτάμι για την μεταφορά νερού στη δεξαμενή (ενεργοποίηση της ανά δεκαπενθήμερο). Επανατοποθέτηση ξύλινων προστατευτικών κιγκλιδωμάτων στην αρχική τους θέση περιμετρικά των ανασκαφικών θέσεων. Αποψίλωση μονοπατιών που οδηγούν σε ανασκαφικές θέσεις, θέας. Μονοπάτια: α) απομάκρυνση μικρών βράχων από όλα τα μονοπάτια του Πάρκου, β) αρμολόγηση πλακόστρωτου μονοπατιού από το αναψυκτήριο έως τον απολιθωμένο κορμό Νο2, γ) διαμόρφωση μονοπατιού από τον κορμό Νο19 έως τις τουαλέτες. Κατασκευή αυλακιών και απομάκρυνση εδαφικού υλικού από αυτά, για την καλύτερη διέλευση των όμβριων υδάτων από τους παρακάτω απολιθωμένους κορμούς: Νο5, Νο6, Νο16, Νο17, Νο2, Νο69, Νο64, Νο65, Νο61, Νο62, Νο67, Νο63, Νο60, Νο65, πάνω από τους απολιθωμένους κορμούς Νο3, Νο4 και Νο7 έως Νο10. Πάρκο Σιγρίου Αποψίλωση μονοπατιών που οδηγούν σε ανασκαφικές θέσεις και θέσεις θέας. Συντήρηση στους πασσάλους θέσεων ανάδειξης των απολιθωμάτων στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου. Συντήρηση των ενημερωτικών πινακίδων. Δημιουργία αυλακιού για την συγκράτηση όμβριων υδάτων και εδαφικού υλικού γύρω από ριζικά συστήματα Νο1, Νο2, Νο3, Νο5, Νο6, Νο7 (γύρω από προεκτάσεις ριζών του ριζικού συστήματος). Συντήρηση στις δύο καγκελόπορτες του Πάρκου Σιγρίου. Πάρκο Πλάκας Αποψίλωση μονοπατιών που οδηγούν σε ανασκαφικές θέσεις, θέας. Συντήρηση των ενημερωτικών πινακίδων. Ευρύτερη προστατευόμενη περιοχή Απολιθωμένου Δάσους Συντήρηση και επιδιόρθωση πινακίδων από το Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους έως τη διασταύρωση. Συντήρηση και επιδιόρθωση πινακίδων από το Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους έως την Κάλλονη. Συντήρηση και επιδιόρθωση πινακίδων από το Σίγρι έως την Ερεσό. Μεταφορά stand και βιβλίων στην αίθουσα περιβαλλοντικής ενημέρωσης στο χωριό Ρέμα. Καθαριότητα και βάψιμο τοίχων της αίθουσας. Περίφραξη δύο πάρκων στην περιοχή όπου βρίσκονται οι ανεμογεννήτριες Σιγρίου. 19

20 ΔΡΑΣΗ 6: Εγκατάσταση και λειτουργία σύγχρονου επιταχυνσιογράφου στο χώρο του Μουσείου Μια ακόμη εξαιρετικά σημαντική υποδομή εγκαταστάθηκε και ξεκίνησε τη λειτουργία της στη Λέσβο, ο επιταχυνσιογράφος Σιγρίου. Ο επιταχυνσιογράφος Σιγρίου εγκαταστάθηκε από το Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας, Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ). Ειδικότερα, έγινε εγκατάσταση ψηφιακού σεισμογράφου/επιταχυνσιογράφου υψηλής ανάλυσης (24 bits) που καταγράφει την ισχυρή σεισμική δόνηση σε περίπτωση σεισμού στην ευρύτερη περιοχή της Λέσβου. Εγκατάσταση σύγχρονου επιταχυνσιογράφου στο χώρο του Μουσείου Ο επιταχυνσιογράφος Σιγρίου εγκαταστάθηκε από τον Δρ. Νικόλαο Θεοδουλίδη, Σεισμολόγο Γεωλόγο, Διευθυντή ερευνών του Ινστιτούτου Τεχνικής Σεισμολογίας, Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ). Ειδικότερα, έγινε εγκατάσταση ψηφιακού σεισμογράφου/επιταχυνσιογράφου υψηλής ανάλυσης (24 bits) που καταγράφει την ισχυρή σεισμική δόνηση σε περίπτωση σεισμού στην ευρύτερη περιοχή της Λέσβου. Οι επιταχυνσιογράφοι αποτελούν ειδική κατηγορία σεισμομέτρων. Χρησιμοποιούνται για την μέτρηση της επιτάχυνσης κατά την γένεση των σεισμών. Δεν βρίσκονται σε συνεχή λειτουργία, όπως συμβαίνει με τα άλλα σεισμόμετρα, αλλά μπαίνουν σε λειτουργία με κατάλληλη διέγερση στην αρχή του σεισμού και γράφουν την προκαλούμενη επιτάχυνση από το σεισμό. Οι πληροφορίες που δίνουν τα όργανα χρησιμοποιούνται στον αντισεισμικό σχεδιασμό των κατασκευών (Αντισεισμικός Κανονισμός - Ευρωκώδικας 8). Σε περίπτωση ισχυρής δόνησης μπορεί να γίνει άμεσα ενημέρωση για το επίπεδο της μέγιστης εδαφικής επιτάχυνσης (σε ποσοστό της βαρύτητας g), δεδομένου ότι ο επιταχυνσιογράφος θα παρακολουθείται μέσω διαδικτύου από το ΙΤΣΑΚ. Η εγκατάσταση του επιταχυνσιογράφου σε συνδυασμό με τη λειτουργία του Σεισμολογικού Σταθμού Σιγρίου αναμένεται ότι θα δώσει πολύτιμα στοιχεία για τη συμπεριφορά σε συνθήκες σεισμικής δραστηριότητας αλλά και χρήσιμα στοιχεία πάνω στα οποία μπορεί να στηριχτεί η αντισεισμική θωράκιση της Λέσβου και η βελτίωση της αντισεισμικής τεχνολογίας. Οι δράσεις του Μουσείου για την εγκατάσταση και λειτουργία μεγάλων υποδομών για προστασία από τους σεισμούς έχουν ξεκινήσει στα πλαίσια του ερευνητικού έργου «Αξιοποίηση σύγχρονων μεθόδων των γεωεπιστημών στη διαχείριση του σεισμικού κινδύνου με έμφαση στο δομημένο περιβάλλον των νησιών του Βορείου Αιγαίου Πελάγους», της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας και της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου του οποίου ανάδοχος ήταν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. 20

21 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΙΙΙ Εκθέσεις Εκδηλώσεις Εκδόσεις & Δράσεις προβολής Α. Εκθέσεις Εκδηλώσεις ΔΡΑΣΗ 1: Διοργάνωση Περιοδικών Εκθέσεων Κατά το 2010 το Μουσείο διοργάνωσε 3 περιοδικές εκθέσεις, οι οποίες φιλοξενήθηκαν στις εγκαταστάσεις του στο Σίγρι και στο Κέντρο Πληροφόρησης του Μουσείου στη Μυτιλήνη, και οι οποίες προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του κοινού. Ειδικότερα, το Μουσείο διοργάνωσε τις παρακάτω περιοδικές εκθέσεις: Έκθεση απολιθωμάτων «Απολιθώματα στο Αιγαίο - Βιοποικιλότητα θηλαστικών: Από το Δεινοθήριο της Λέσβου στον Άνθρωπο των Πετραλώνων» (Έναρξη: 17 Ιουλίου 2010) Η έκθεση «Απολιθώματα στο Αιγαίο - Βιοποικιλότητα θηλαστικών: Από το Δεινοθήριο της Λέσβου στον Άνθρωπο των Πετραλώνων» οργανώθηκε στα πλαίσια του εορτασμού του Διεθνούς Έτους Βιοποικιλότητας 2010, με στόχο να τονιστεί η σημασία της περιοχής του Αιγαίου για τη μελέτη της βιοποικιλότητας και της εξέλιξης της ζωής στον πλανήτη μας. Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο 17 Ιουλίου με ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία. Η έκθεση πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Μουσείου Παλαιοντολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από τις συλλογές του οποίου προέρχονται σπάνια απολιθώματα από τις παλαιοντολογικές έρευνες στον Ελληνικό χώρο, και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, το οποίο προσέφερε σημαντικά ευρήματα από την Κρήτη. Την επιμέλεια της έκθεσης ανέλαβε η Ερευνήτρια - Παλαιοντολόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, Δρ. Κατερίνα Βασιλειάδου. Μέλη του Γεωπάρκου Ningde από την Κίνα επισκέφτηκαν την περιοδική έκθεση απολιθωμένων θηλαστικών του Αιγαίου 21

22 Στην έκθεση περιλαμβάνονται περισσότερα από 40 εντυπωσιακά απολιθώματα θηλαστικών ζώων που έχουν ζήσει στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου Πελάγους κατά τον Καινοζωικό Αιώνα. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία μέσα από την έκθεση να ταξιδέψουν στο μακρινό παρελθόν και να γνωρίσουν από κοντά, μέσω των απολιθωμάτων, φωτογραφικού υλικού και αναπαραστάσεων, Δεινοθήρια, τεράστια Γομφοθήρια, φοβερούς Μαχαιρόδοντες, ψηλόλαιμες αλλά και κοντόλαιμες καμηλοπαρδάλεις, τριδάκτυλα ιππάρια, γαζέλες με ποικιλόμορφα κέρατα, περίεργα χαλικοθήρια, τριχωτούς ρινόκερους, νάνους ιπποπόταμους και πολλά άλλα ζώα, που έζησαν στα τροπικά και υποτροπικά δάση, τις ξηρές σαβάνες ή τις παγωμένες τούνδρες, που αντιπροσωπεύουν οικοσυστήματα που διαδοχικά κυριάρχησαν στην Ανατολική Μεσόγειο κατά τη διάρκεια των τελευταίων 23 εκατομμυρίων ετών. Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης ειδική αναφορά στα πρωτεύοντα θηλαστικά, βασισμένη στα παλαιοντολογικά ευρήματα του Βορειοελλαδικού χώρου. Πρόκειται για μια γνωριμία με την τεράστια ποικιλία των ζώων που έζησαν στην περιοχή του Αιγαίου από την εποχή του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, παρουσιάζοντας τα νεότερα τεκμήρια για τα ζώα που έζησαν πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια στην περιοχή, μέχρι την εξάπλωση του ανθρώπου, που αντιπροσωπεύεται από το κρανίο του Ανθρώπου των Πετραλώνων που ανακαλύφθηκε στα μέσα του 20ου αιώνα στη Χαλκιδική και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παλαιοανθρωπολογικά ευρήματα παγκοσμίως. Μέσα από πολυάριθμα επεξηγηματικά κείμενα και αναπαραστάσεις τονίζονται τα χαρακτηριστικά των θηλαστικών που παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλομορφία και συνθέτουν τη βιοποικιλότητα στα θηλαστικά, τόσο κατά το παρελθόν όσο και στα σύγχρονα οικοσυστήματα. Άποψη του εκθεσιακού χώρου της μεγάλης περιοδικής έκθεσης απολιθωμένων θηλαστικών του Αιγαίου που φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι 22

23 Έκθεση χαρτογραφικού υλικού «Σεισμοί και σεισμικός κίνδυνος στο Βόρειο Αιγαίο» Για δεύτερη συνεχή χρονιά παρουσιάστηκε με επιτυχία στο Μουσείο η έκθεση χαρτογραφικού υλικού με θέμα «Σεισμοί και σεισμικός κίνδυνος στο Βόρειο Αιγαίο» για το σεισμικό κίνδυνο στο Βόρειο Αιγαίο και τα μέτρα αντιμετώπισης. Η έκθεση οργανώθηκε στα πλαίσια του ερευνητικού έργου «Αξιοποίηση σύγχρονων μεθόδων των γεωεπιστημών στη διαχείριση του σεισμικού κινδύνου, με έμφαση στο δομημένο περιβάλλον των νησιών του Βορείου Αιγαίου Πελάγους», της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας και της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με ανάδοχους φορείς το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, η ΕΝΑ ΧΙΟΥ Α.Ε, η ΑΝΚΟ Α.Ε., το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τομέας Γεωφυσικής και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Μέσα από την έκθεση παρουσιάζονται τα αποτελέσματα, για το χώρο του Βορείου Αιγαίου και ειδικότερα της Λέσβου, των ερευνητικών εργασιών για το σεισμικό κίνδυνο στο Βόρειο Αιγαίο αλλά και οι τρόποι μείωσης και διαχείρισης των δυσμενών επιπτώσεών των σεισμών στο δομημένο περιβάλλον. Η έκθεση περιλαμβάνει πλούσιο χαρτογραφικό υλικό μέσα από το οποίο οι επισκέπτες της γνώρισαν το φαινόμενο του σεισμού, τα ιστορικά και μυθολογικά στοιχεία που συνδέονται μ αυτό στην αρχαία Ελλάδα, αλλά και στις μυθολογίες των λαών. Παράλληλα, αναλυτικές απεικονίσεις και επεξηγηματικά σχήματα ενημέρωναν το κοινό για το τι είναι σεισμός, πως μεταφέρεται η σεισμική ενέργεια, πως μετράμε ένα σεισμό, τα όργανα σεισμικής καταγραφής, τα καταστροφικά φαινόμενα που ακολουθούν ένα σεισμό και κυρίως τι πρέπει να κάνουμε για να προστατευτούμε από τους σεισμούς. Ειδικά τμήματα της έκθεσης είναι αφιερωμένα στην σεισμικότητα της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου. Έκθεση «Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου» Η περιοδική έκθεση «Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου» συνεχίστηκε για δεύτερη συνεχή χρονικά στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Πληροφόρησης Μυτιλήνης. Στον ειδικό εκθεσιακό χώρο του Κέντρου Πληροφόρησης Μυτιλήνης παρουσιάστηκε πλούσιο φωτογραφικό υλικό με θέματα από τα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους ενώ σε ειδικές προθήκες παρουσιάζονται απολιθώματα από την ευρύτερη περιοχή του Απολιθωμένου δάσους, όπως τεμάχη απολιθωμένου ξύλου με άριστη διατήρηση της δομής τους, ριζικά συστήματα και αποτυπώματα απολιθωμένων φύλλων. 23

24 ΔΡΑΣΗ 2: Καλοκαιρινές εκδηλώσεις «Γιορτές της Γης 2010» Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα των καλοκαιρινών εκδηλώσεων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου «Γιορτές της Γης 2010». Οι καλοκαιρινές εκδηλώσεις του Μουσείου υλοποιήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα Ιούνιος έως Σεπτέμβριος 2010 στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι. Στόχος των φετινών εκδηλώσεων ήταν το Μουσείο να προσφέρει τόσο στους κατοίκους της περιοχής όσο και στους επισκέπτες του Απολιθωμένου Δάσους ποιοτικές εκδηλώσεις μέσα από τις οποίες είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τη Λέσβο και τον πολιτισμό της. Προσέφερε έτσι μια πολύ ουσιαστική πρόταση ψυχαγωγίας και επαφής με την Τέχνη ενώ έδωσε βήμα προβολής σε δημιουργούς της Λέσβου, ανταποκρινόμενο με επιτυχία στις δυνατότητες ενός σύγχρονου Μουσείου στην ελληνική περιφέρεια. Κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου εφαρμόστηκε το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας όλες τις ημέρες της εβδομάδας, με στόχο την αύξηση της επισκεψιμότητας στο Μουσείο. Ειδικότερα, διοργανώθηκαν οι παρακάτω καλοκαιρινές εκδηλώσεις: Παρουσιάσεις & Επιστημονική ενημέρωση - Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης επισκεπτών για το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου (Ιούνιος - Σεπτέμβριος 2010) Το Μουσείο συνεχίζοντας τις προσπάθειές του για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των επισκεπτών του Απολιθωμένου Δάσους, υλοποίησε κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου σειρά παρουσιάσεων και δράσεων ενημέρωσης για το Απολιθωμένο Δάσος. Στόχος της προσπάθειας ήταν η ενημέρωση του κοινού για την επιστημονική αξία, τη διαδικασία της απολίθωσης και τον πλούτο των εντυπωσιακών νέων ευρημάτων που επιβεβαιώνουν τη μοναδικότητα του Απολιθωμένου Δάσους σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οργανώθηκαν ειδικές διαλέξεις - παρουσιάσεις και προβολές οπτικοακουστικού υλικού με θέμα «Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου» οι οποίες πραγματοποιούνταν καθημερινά στην αίθουσα Οπτικοακουστικών μέσων του Μουσείου. Παράλληλα, για δεύτερη χρονιά υλοποιήθηκε η δραστηριότητα για ενήλικες με θέμα «Γνωρίζω τους σεισμούς Αντιμετωπίζω το σεισμικό κίνδυνο». Η δραστηριότητα περιλάμβανε ενημέρωση για το φυσικό φαινόμενο του σεισμού και τις δράσεις προστασίας και πρόληψης από τους σεισμούς αλλά έδινε επίσης τη δυνατότητα στους επισκέπτες να βιώσουν την εμπειρία μιας σεισμικής δόνησης στη σεισμική τράπεζα του Μουσείου. Θεατρική παράσταση από την θεατρική ομάδα «Θάλασσα» του Πολιτιστικού Ομίλου Σιγρίου «Γκόλφω for Ever» (26 Ιουλίου 2010) Τη μαγευτική θεατρική παράσταση «Γκόλφω for Ever» είχαν τη ευκαιρία να παρακολουθήσουν πλήθος επισκεπτών και κατοίκων της περιοχής υπό το φως της πανσέληνου στο υπαίθριο αμφιθέατρο του Μουσείου στις 26 Ιουλίου Η θεατρική παράσταση «Γκόλφω for Ever» δόθηκε από την θεατρική ομάδα «Θάλασσα» του δραστήριου Πολιτιστικού Ομίλου Σιγρίου «Θεοφάνης Σιγριανής» και απέσπασε τις καλύτερες κριτικές από το κοινό. 24

25 Οι θεατές που κατέκλυσαν το υπαίθριο αμφιθέατρο του Μουσείου στο Σίγρι παρακολούθησαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον να ξετυλίγεται ένα ρομαντικό δράμα όπου κυριαρχεί ο απαγορευμένος έρωτας μεταξύ του Τάσου και της Γκόλφω, ίντριγκες και δολοπλοκίες και έντονες πινελιές από το σύγχρονο τρόπο ζωής μας. Την επιμέλεια της παράστασης είχε ο Αντώνης Χιώτης και η διασκευή έγινε από τον Κ. Σπυρόπουλο. Πλήθος θεατών παρακολούθησαν την θεατρική παράσταση «Γκόλφω for Ever» στο υπαίθριο αμφιθέατρο του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου Η παράσταση συνοδευόμενη από υπέροχη μουσική, καταπληκτικά κουστούμια, εμπνευσμένα σκηνικά και κυρίως με την εντυπωσιακή ερμηνεία των συντελεστών της, καθήλωσε το ακροατήριο, το οποίο με το χειροκρότημά του έδειξε τον ενθουσιασμό του. Διήμερο αστρονομικών εκδηλώσεων στο Απολιθωμένο Δάσος (6-7 Αυγούστου 2010) Με επιτυχία και με μεγάλη προσέλευση του κοινού ολοκληρώθηκε το διήμερο αστρονομικών εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή 6 και το Σάββατο 7 Αυγούστου 2010 στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και το Πάρκο Πλάκας. Η εκδήλωση διοργανώθηκε με τη συνεργασία του Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και του Σωματείου «Οι φίλοι του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου». Στόχος των εκδηλώσεων ήταν η γνωριμία και η επαφή μικρών και μεγάλων με το απέραντο μεγαλείο του νυχτερινού ουρανού καθώς και η κατανόηση βασικών αστρονομικών εννοιών. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλάμβανε προβολές, εκπαιδευτικές δραστηριότητες και αστροπαρατήρηση με τηλεσκόπια στο ύπαιθρο, κάτω από τον έναστρο Σιγριανό ουρανό. Ο κ. Αντώνης Γεωργίου, ο κ. Δανιήλ Τσιορμπατζής και ο κ. Λεωνίδας Παπασωτηρίου ενθουσίασαν μικρούς και μεγάλους συμμετέχοντες με την παρουσίαση για τους αστερισμούς που πραγματοποιήθηκε στο χώρο του Μουσείου. Τα μικρά παιδία με μεγάλο ενδιαφέρον συμμετείχαν στη Δημιουργική Διαστημική Δραστηριότητα όπου γνώρισαν τα διάφορα αστέρια του ουρανού και αργότερα πήραν χρώματα και χαρτί 25

26 και αποτύπωσαν ζωγραφιές μέσα από την δική τους μοναδική και παιδική οπτική ματιά. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την προβολή τριών εκλαϊκευμένων ταινιών για τους πλανήτες, τους αστερισμούς και τον Ήλιο μας. Μαθητές γνωρίζουν τις έννοιες του αστρικού ουρανού Η εκδήλωση συνεχίστηκε στο Πάρκο Πλάκας, όπου πλήθος επισκεπτών ενθουσιάστηκαν παρατηρώντας τις Περσίδες στον έναστρο Σιγριανό ουρανό. Μοναδική ήταν η εμπειρία παρατήρησης της συνόδου των πλανητών Αφροδίτη- Κρόνου Άρη, του Δία καθώς και των αντικειμένων του βαθύ ουρανού όπως τα νεφελώματα. Το Σάββατο 7 Αυγούστου οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν στις εγκαταστάσεις του Μουσείου, όπου το κοινό είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τις δημιουργίες των μικρών φίλων του Απολιθωμένου Δάσους για την αστρονομία κατά τη διάρκεια της έκθεσης των έργων των παιδιών που συμμετείχαν στη "Δημιουργική Διαστημική Δραστηριότητα". Μαθητές Δημοτικού συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες με θέμα το γαλαξία μας κατά τη διάρκεια της "Δημιουργικής διαστημικής δραστηριότητας" του διημέρου αστροπαρατήρησης 26

27 Παρουσίαση του βιβλίου του Φώτη Βασίλογλου «Ένα καλάθι ιστορίες Η τέχνη της καλαθοπλεκτικής στο Μεσότοπο» (9 Αυγούστου 2010) Σε μία κατάμεστη αίθουσα στις εγκαταστάσεις του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Σίγρι παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 9 Αυγούστου 2010 το βιβλίο του Φώτη Βασίλογλου με τίτλο «Ένα καλάθι ιστορίες». Στο βιβλίο γίνεται μια ιστορική αναφορά στην τέχνη της καλαθοπλεκτικής στο Μεσότοπο μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων του χωριού, όπου μεγάλωσαν ασκώντας για βιοποριστικούς λόγους την τέχνη της καλαθοπλεκτικής. Η παρουσίαση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε από τον φιλόλογο κ. Ιωάννη Μανούκα. Παρουσίαση του βιβλίου του Φώτη Βασίλογλου «Ένα καλάθι ιστορίες Η τέχνη της καλαθοπλεκτικής στο Μεσότοπο» από τον φιλόλογο κ. Ιωάννη Μανούκα Οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία στη συνέχεια να παρακολουθήσουν μια ταινία του Φώτη Βασίλογλου, η οποία είναι αφιερωμένη στη τέχνη της καλαθοπλεκτικής στο Μεσότοπο. Μετά τη παρουσίαση του βιβλίου οι συμμετέχοντες της εκδήλωσης απόλαυσαν μια ξεχωριστή βραδιά με παραδοσιακή μουσική, τραγούδια και χορό από τους «Γλεντιστάδες» του Συλλόγου Μεσοτοπιτών «Η Αναγέννηση», η οποία οργανώθηκε από τον κ. Φώτη Βασίλογλου. Στο κατάμεστο υπαίθριο αμφιθέατρο του Μουσείου οι «Γλεντιστάδες» παρουσίασαν μια εξαιρετική μουσικοχορευτική παράσταση, η οποία ενθουσίασε το κοινό το οποίο και την χειροκρότησε θερμά. Μουσική βραδιά με παραδοσιακή μουσική και χορό από τους «Γλεντιστάδες» του Συλλόγου Μεσοτοπιτών κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσίασης του βιβλίου του Φώτη Βασίλογλου 27

28 Έκθεση ζωγραφικής του Νίκου Αναγνώστου «Λέσβος-Άγιο Όρος» (17 Αυγούστου - 15 Σεπτεμβρίου) Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η έκθεση ζωγραφικής του Νίκου Αναγνώστου με θέμα «Λέσβος Άγιο Όρος», η οποία φιλοξενήθηκε στις εγκαταστάσεις του Μουσείου από 4 έως 24 Αυγούστου Η έκθεση περιλάμβανε 30 έργα με τοπία από το Άγιο όρος και τη Λέσβο. Στα έργα του Νίκου Αναγνώστου που παρουσιάστηκαν στο Μουσείο ήταν αποτυπωμένες εικόνες καθημερινές, αγαπημένες, όσο κι όμορφες με έντονα χρώματα. Ο καλλιτέχνης στα έργα του δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο φυσικό πλούτο και πιο συγκεκριμένα στην πλούσια χλωρίδα της Λέσβου μέσα από φυσικά τοπία που δηλώνουν τη φιλική και ζεστή πλευρά του. Σπίτια, δρόμοι, εκκλησιές, γειτονιές και πλατείες με έντονο το υγρό στοιχείο, ζωγραφισμένα με μεράκι και πραγματική αγάπη, συνθέτουν έργα με ζεστασιά και ανθρωπιά. Περιήγηση επισκεπτών στην έκθεση ζωγραφικής του Νίκου Αναγνώστου Παρουσίαση του βιβλίου του Χαράλαμπου Μοσχόβη «Νίκος Καλαϊτζής ΜΠΙΝΤΑΓΙΑΛΑΣ. Έρωτας με τις χορδές των οργάνων» (20 Αυγούστου 2010) Σε μια κατάμεστη αίθουσα, στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι, παρουσιάστηκε στις 20 Αυγούστου 2010, το βιβλίο του Χαράλαμπου Μοσχόβη με τίτλο «Νίκος Καλαϊτζής ΜΠΙΝΤΑΓΙΑΛΑΣ - Έρωτας με τις χορδές των οργάνων». Το βιβλίο προλόγισε ο καθηγητής του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Δημήτρης Παπαγεωργίου ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία της καταγραφής των τεκμηρίων που συνέθεσε ο Χαράλαμπος Μοσχόβης με τόσο αριστοτεχνικό τρόπο και δημιούργησε ένα βιβλίο προκειμένου να μάθουν οι νέοι την ιστορία του μουσικού Νίκου Μπινταγιάλα, μια ιστορία βγαλμένη από την λαϊκή και μεταπολεμική Ελλάδα. Στην συνέχεια της εκδήλωσης ο κ. Χαράλαμπος Μοσχόβης παρουσίασε στους συμμετέχοντες την συνάντησή του με τον μουσικό Νίκο Μπινταγιάλα, ο οποίος έχει καταγωγή από το Μεσότοπο και διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο του. Αργότερα έγινε προβολή του ντοκιμαντέρ με θέμα «Νίκος Καλαϊτζής 28

29 ΜΠΙΝΤΑΓΙΑΛΑΣ - Έρωτας με τις χορδές των οργάνων», ένα οπτικοακουστικό υλικό των αφηγήσεων τόσο του μουσικού όσο και των ανθρώπων που συνεργάστηκαν και έζησαν μαζί του. Οι παρευρισκόμενοι είχαν επίσης την ευκαιρία να ακούσουν μερικά από τα κομμάτια που έχει παίξει ο Νίκος Μπιταγιάλας υπό τον ήχο του παραδοσιακού σαντουριού ενώ ο κ. Ιγνάτιος Πιπίνης «συνόδεψε» τα κομμάτια με τις χορευτικές του ικανότητες. Στιγμιότυπο από την εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Χαράλαμπου Μοσχόβη με τίτλο «Νίκος Καλαϊτζής ΜΠΙΝΤΑΓΙΑΛΑΣ - Έρωτας με τις χορδές των οργάνων» Εκδήλωση για τη νύκτα της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου «Λέσβος και Βιοποικιλότητα» (23 Αυγούστου 2010) Μια εξαιρετική βραδιά κάτω από το φως της αυγουστιάτικης πανσελήνου έζησαν όσοι επέλεξαν να βρεθούν το βράδυ της Τρίτης 23 Αυγούστου 2010 στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους. Το Μουσείο μέχρι αργά το βράδυ υποδέχθηκε τους πολυπληθείς επισκέπτες και φίλους του Απολιθωμένου Δάσους στα πλαίσια της εκδήλωσης «Λέσβος και Βιοποικιλότητα» που οργάνωσε με αφορμή τη συμμετοχή του στις εκδηλώσεις της νύχτας της αυγουστιάτικης πανσελήνου. Διάλεξη του Επίκουρου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου Γιώργου Κόκκορη κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για τη νύκτα της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου «Λέσβος και Βιοποικιλότητα» 29

30 Στα πλαίσια της εκδήλωσης προβλήθηκε για πρώτη φορά στο Σίγρι το ντοκιμαντέρ του BBC «Aristotle s lagοon», μια μεγάλη παραγωγή του ΒΒC αφιερωμένη στον Αριστοτέλη και στο ταξίδι του στη Λέσβο. Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό του Διευθυντή του Μουσείου Νίκου Ζούρου, ο οποίος αναφέρθηκε στη μεγάλη δημοσιότητα που γνώρισε η Λέσβος στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγω του ντοκιμαντέρ, που προβλήθηκε επανειλημμένα από την τηλεόραση του ΒΒC και αναφέρεται στην εμβληματική μορφή του Αριστοτέλη και τη σημασία της παραμονής του στη Λέσβο για την ανάπτυξη της έρευνας στη βιολογία και στις φυσικές επιστήμες. Στην ομιλία του ο Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Γιώργος Κόκκορης, ανέφερε ότι το ντοκιμαντέρ προβάλει μια ξεχασμένη και άγνωστη για το ευρύ κοινό ιδιότητα του Αριστοτέλη, αυτή του Βιολόγου, την οποία αναζήτησε στη Λέσβο ο καθηγητής Armand Leroi του Imperial College. Η βραδιά της αυγουστιάτικης πανσελήνου στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου συνεχίστηκε με συμμετοχή των επισκεπτών σε ειδικές νυχτερινές περιηγήσεις και προβολές. Περιήγηση επισκεπτών στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου τη νύκτα της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου Καθ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης οι επισκέπτες του Μουσείου είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν την ιστορία του Απολιθωμένου Δάσος, τα εντυπωσιακά ευρήματα και τη μοναδικότητά του αλλά και να γνωρίσουν την ιστορία της εξέλιξης των φυτών στη γη. Ιδιαίτερο ήταν το ενδιαφέρον των συμμετασχόντων για τα απολιθώματα θηλαστικών του Αιγαίου τα οποία φιλοξενούνται στο Μουσείο στα πλαίσια της περιοδικής έκθεσης «Aπολιθώματα στο Αιγαίο - Βιοποικιλότητα θηλαστικών: Από το Δεινοθήριο της Λέσβου στον Άνθρωπο των Πετραλώνων». Επίσης, οι συμμετέχοντες της εκδήλωσης είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την έκθεση ζωγραφικής του Νίκου Αναγνώστου «Λέσβος Άγιο Όρος» καθώς και την 11η Γιορτή Αγροτουρισμού και να γνωρίσουν τα μοναδικά προϊόντα των Γυναικείων Αγροτουριστικών Συνεταιρισμών, οικοτεχνιών, βιοτεχνιών και χειροτεχνών της Λέσβου. 30

31 Έκθεση φωτογραφίας του Ηλία Μεφίρη «Πόρτες τα Αϊβαλιού» (25 Αυγούστου - 14 Οκτωβρίου 2010) Με ιδιαίτερα μεγάλη συμμετοχή του κοινού ολοκληρώθηκε η έκθεση φωτογραφίας του Ηλία Μεφίρη με τίτλο «Πόρτες τ Αϊβαλιού», η οποία φιλοξενήθηκε στις εγκαταστάσεις του Μουσείου από 25 Αυγούστου έως 14 Οκτωβρίου Η έκθεση περιλάμβανε εντυπωσιακές φωτογραφίες από την επίσκεψη του φωτογράφου στο Αιβαλί. Οι φωτογραφίες της έκθεσης κίνησαν το ενδιαφέρον των επισκεπτών καθώς ο Ηλίας Μεφίρης μέσα από το φακό του προσπάθησε να αποτυπώσει την ελληνικότητα του τόπου, έτσι όπως έμεινε μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Ένα παράδειγμα ήταν η φωτογραφία της φυλακής όπου εκεί κρατούνταν φυλακισμένος ο Ηλίας Βενέζης, όπου τώρα στην θέση του έχει δημιουργηθεί μια ξενοδοχειακή μονάδα που ονομάζεται «Ayasma Hotel». Μέσα από τις φωτογραφίες του Ηλία Μεφίρη απεικονίζονται κιονόκρανα, πόρτες, ακόμα και στιγμές της καθημερινής ζωής των ανθρώπων στη γειτονική χώρα, που αποδεικνύουν ότι υπάρχουν αναλλοίωτα με το πέρασμα του χρόνου τα ίδια πράγματα, τα ίδια ήθη και έθιμα που πήραν φεύγοντας από τις χαμένες τους πατρίδες οι Έλληνες, «Χαμένες μεν, ξεχασμένες όχι» όπως υποστηρίζει ο φωτογράφος Ηλίας Μεφίρης. ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ (Ε.Η.Π.Κ.) 2010 (24-26 Σεπτεμβρίου 2010) Με μεγάλη επιτυχία γιορτάστηκαν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου από 24 έως 26 Σεπτεμβρίου 2010 οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς Το ειδικό θέμα των φετινών εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι ήταν «Η μαγεία των απολιθωμάτων: Από τη μυθολογική μέδουσα στην επιστημονική θεώρηση των απολιθωμάτων». Ειδικότερα, στα πλαίσια των φετινών εκδηλώσεων το Μουσείο πραγματοποίησε τις ακόλουθες εκδηλώσεις: Έκθεση «Η μαγεία των απολιθωμάτων: Από τη μυθολογική Μέδουσα στην επιστημονική θεώρηση των απολιθωμάτων» Έκθεση «Απολιθώματα στο Αιγαίο-Βιοποικιλότητα θηλαστικών: Από το δεινοθήριο της Λέσβου στον Άνθρωπο των Πετραλώνων» Στον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ο οποίος αποτελεί θεσμό, συμμετείχαν όλες οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Πολιτισμού. Στόχος των εκδηλώσεων ήταν να προβληθεί η ευρωπαϊκή διάσταση, να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες σε θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, να συνειδητοποιήσουν την κοινή ευρωπαϊκή πολιτιστική, κοινωνική, πολιτική και οικονομική ταυτότητα, αλλά και να προωθηθεί η ενίσχυση της συλλογικής μας μνήμης ως Ευρωπαίοι πολίτες. 31