in English (1974) 4) Ιταλικά: Κατ επιλογή μάθημα στο ΑΠΘ ( ).

Transcript

1 Ι. ΓΕΝΙΚΑ-ΣΠΟΥΔΕΣ : Γεννηθείς την στη Θεσσαλονίκη. Το 1971 αποφοίτηση από το εξατάξιο Γυμνάσιο του Πειραμ ατικού Σχολείου του Παν/ μίου Θεσσαλονίκης μ ε βαθμό «άριστα», πρώτος επιτυχών στις πανελλήν ι- ες εισαγωγικές εξετάσεις, εγγραφή στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. Στα τέσσερα έτη προπτυχιακών σπουδών λήψη ισάριθμων τίτλων υποτρ όφου του Ι.Κ.Υ. Την λήψη του πτυχίου Νομικής Σχολής του ΑΠΘ με βαθ μό «άριστα». Από Μάρτιο 1976 ως Σεπτέμβριο 1979 εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στη Νομική Σχολή του Παν/μίου Regensburg Γερμανίας, υπό την επίβλεψη του Prof. Dr. Dr. h.c. Dieter Medicus, με θέμα «Zur Präzisierung der Rechtsfindungsmethode bei gemischten Verträgen». Δημόσια υποστήριξή της στις , αναγόρευση σε διδάκτορα του δικαίου με τη διάκριση «summa cum laude». Την η παραπάνω διατριβή τιμήθηκε με το βραβείο «Kulturpreis Ostbayern» με την αιτιολογία της «ιδιαίτερης επιστημονικής ε π ί- δοσης». Ξένες γλώσσες: 1) Γερμανικά: α) Mittelstufe Diplom/Goethe-Institut Thessaloniki (1969), β)mittelstufe Diplom/Goethe-Institut Iserlohn (1975) 2) Γαλλικά: Certificat de bonne Connaissance (1970) 3) Αγγλικά: Lower Certificate in English (1974) 4) Ιταλικά: Κατ επιλογή μάθημα στο ΑΠΘ ( ). ΙΙ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ: Την εκλογή από τη Γενική Συνέλευση Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ σε θέση λέκτορα με θητεία στον Τομέα Αστικού, Αστι κού Δικονομικού και Εργ ατικού Δικαίου, με γν ωστικό αντ ι- κείμενο Αστικό Δίκαιο (ΦΕΚ 144/ ). Την εξέλιξη στη βαθμίδα επίκουρου καθηγητή με θητεία (ΦΕΚ 307/ , μονιμοποίηση στη θέση αυτή μετά από απόφαση Γενικής Συνέλευσης (ΦΕΚ 158/ ). Την εξέλιξη στη βαθμίδα αναπληρωτή καθηγητή (ΦΕΚ 221/ ), την εξέλιξη στη βαθμίδα Καθηγητή, διορισμός σε οργανική θέση μόνιμου καθηγητή πρώτης βαθμίδας (ΦΕΚ 181/ , τ. Γ ). III. ΔΙΚΗΓΟΡΙΑ: Την διορισμός ως δικηγόρου στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, την προαγωγή στο Εφετείο Θεσσαλονίκης, την προαγωγή ως δικηγόρου στον Άρειο Πάγο. Από τον Απρίλιο 1983 συμμετοχή σε εταιρικό δικηγορικό σχήμα υπό τον αείμνηστο Καθηγητή Δ. Ε υ- ρυγένη. Από έως νομικός σύμβουλος της τότε Τράπ εζας Μακεδονίας-Θράκης, από Προϊστάμενος του Τομέα Δικτύου των Νομικών Υπηρεσιών της, από Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών και από νομικός σύμβουλος του Διοικητικού Συμβο υλίου της Τράπεζας και του ομίλου των θυγατρικών της εταιριών. Παραίτηση από τις θέσεις αυτές την με στόχο την απρόσκοπτη ενασχόληση με τα παν επιστημιακά καθήκοντα. Την παραίτηση και από την ιδιότητα του δικηγόρου. ΙV. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ : Ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Αστικολόγων (1994), της Εταιρίας Νομικών Β ορείου Ελλάδος (1987), της Μακεδονικής Ένωσης Εμπορικού Δικαίου (1995) και της Ένωσης Δικαίου Προστασίας του Καταναλωτή (2002). Από έως Ιαν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Αστικολόγων (από έως Γενικός Γραμματέας του Δ.Σ.). Από έως σήμερα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Δικαίου Πρ οστασίας Καταναλωτή. Μέλος της οργανωτικής Επιτροπής του 8 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ένωσης Αστ ι- κολόγων (Θεσσαλονίκη, ), μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής για τη διοργάνωση του 9 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της ίδιας Ένωσης (Αθήνα, ). Μέλος της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών (2009). V. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ : Μέλος της συντακτικής επιτροπής του μηνιαίου νομικού περιοδικού «Χρονικά Ιδιωτικού Δικαίου» 1

2 ( ΧρΙΔ) και του τρι μηνιαίου νομικού περιοδικού «Επισκόπηση Εμπορικού Δ ι- καίου». Τακτικός επιστημονικός συνεργάτης των μηνιαίων νομικών περιοδικών «Δίκαιο Επιχειρήσεων και Εταιριών» (ΔΕΕ) και «Εφαρμογές Αστικού Δ ικαίου» (ΕφΑΔ). VΙ. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Κοσμήτορας της (μονοτμηματικής) Νομικής Σχολής του ΑΠΘ από , με ταυτόχρον α καθήκοντα Προέ δρου του Τ μήματος Νομικής ( Πρυτανική Πρ ά- ξη με αρ. πρωτ / ). Πρόεδρος της Νομικής Επιτροπής του ΑΠΘ από (απόφ. Συγκλήτου 2856/ ) έως Αντιπρόεδρος της Νομικής Επιτροπής του ΑΠΘ από (απόφ. Συγκλήτου 2827/ ). Μέλος της Νομικής Επιτροπής του ΑΠΘ από (αποφάσεις Συγκλήτου 2784/ , 2820/ , 2827/ ). Μέλος της Συγκλήτου του ΑΠΘ ως εκπρόσωπος του Τμήματος Νομικής από και ως Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής από έως σήμερα. Μέλος της προβλεπόμενης από το άρθρο 5 του Ν. 4297/2014 Επιτροπής με αντικείμενο την παροχή γνώμης προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την επιλογή υποψήφιου Έλληνα Δικαστή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με αριθ οίκ./ Απόφαση Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων). Μέλος του προβλεπόμενου στο άρθρο 91 του Συντάγματος Ανωτάτου Πειθα ρ- χικού Συμβουλίου για τους δικαστικούς λειτουργούς από το βαθμό του Αρε ο- παγίτη ή Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου για το έτος 2013 (2311/ Απόφαση Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων). Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομε ί- ου Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ (απόφ. Συγκλήτου 2845/ , ΦΕΚ 214/Τεύχος ΥΕΘΟΔΦ/ ), θέση από την οποία έχει παραιτηθεί. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης (από ). Μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΑΠΘ για το Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό (ΕΕΠ) και το Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (ΕΔΙΠ) από έως (Πράξη Πρύτανη 26334/ ). Εκπρόσωπος της Συγκλήτου του ΑΠΘ για τα ζητήματα σύνταξης του πρότυπου Οργανισμού των ελληνικών ΑΕΙ στη Σύνοδο των Πρυτάνεων (Νοέ ). Εκπρόσωπος της Συγκλήτου του ΑΠΘ για το ζήτημα διαθεσιμότητας και κιν η- τικότητας του διοικητικού προσωπικού του ΑΠΘ ενώπιον του Υπουργού Πα ι- δείας (Νοέ./Δεκ. 2013). Πρόεδρος της Κεντρικής Εφορευτικής Επιτροπής του ΑΠΘ για την ανάδειξη εσωτερικών μελών Σ.Ι. την (Πράξη Πρυτανικού Συμβουλ ίου 133/ ). 2

3 Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικής, Τεχνικής και Διοικητ ικής Υποστήριξης για τη διεξαγωγή της αντίστοιχης ηλεκτρονικής ψηφοφορίας (Πράξη Πρυτανικού Συμβουλίου 130/ ). Μέλος της Ομάδα ς Δι οίκησης του έργου «Ανάπτυξη Οδι κού Χάρτη της Λειτουργίας των Διοι κητι κών Υπηρε σιών του ΑΠΘ» ( Ιαν.-Μάρτ. 2013) και Συντονιστής της υποομάδας έργου Διοικητικής Λειτουργίας του ΑΠΘ. Μέλος της Εξεταστικής Επιτροπής για την Εθνική Σχολή Δικαστών Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης για το έτος 2012 (ΦΕΚ 440/ , με αριθ / Απόφαση Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπ ί- νων Δικαιωμάτων). Μέλος της Επιτροπής που συνέστησε η Σύγκλητος του ΑΠΘ για την επισήμα ν- ση και υποβολή προτάσεων επ ίλυσης λειτουργικών προβλημάτων από την ε- φαρμογή του Ν. 4009/2011 για τα ΑΕΙ (συνεδρ. Συγκλήτου 2842/ ). Μέλος της Επιτροπής που συνέστησε η Σύγκλητος του ΑΠΘ για την επισήμα ν- ση και υποβολή προτάσεων επίλυσης λειτουργικών προβλημάτων από την ε- φαρμογή του Ν. 4076/2012 για τα ΑΕΙ καθώς και για την έκδοση οδηγιών λε ι- τουργίας των δομών του ΑΠΘ (συνεδρ. Συγκλήτου από ). Μέλος της Ομάδας Διοίκησης Έργου του Προγράμματος «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» του ΑΠΘ (αποφάσεις Πρυτανικού Συμβουλίου 15 00/ , 1505/ ) για την αντιμετώπιση νομικών ζητημάτων που ανακύπτουν κατά την εφα ρμογή του Ν.3861/ Μέλος της Κοινής Ομάδας Διοίκησης Έργου διαχείρ ησης του προγράμματος ΔΙΑΥΓΕΙΑ και του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δ ημοσίων Συμβάσεων ΚΗΜΔΣ (απόφ. Πρύτ. με αρ. πρωτ / ). Μέλος της Επι τροπής ελέγχου δικαιολογητικών αποχωρούντων καθηγητών λ ό- γω συνταξιοδότησης (απόφ. Πρύτ. με αρ. πρωτ / ). Μέλος της Επιτροπής Επεξεργασίας και Κατάρτισης Σχεδίου Κανονιστικής Απόφασης της Συγκλήτου για τη διαδικασία εκλογής και εξέλιξης λεκτόρων και καθηγητών κατ άρθρο 77 3 Ν. 4009/2011 (απόφ. Πρυτανικού Συμβουλίου 1579/ ). Μέλος της Επιτροπής του ΑΠΘ για την αξιολόγηση εφαρμογών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (απόφ. Πρυτανικού Συμβο υλίου 1642/ ). Μέλος της Επιτροπής που συνέστησε η Σύγκλητος του ΑΠΘ για τη σύνταξη της ιδρυτι κής απόφασης/καταστατικού του Διεπιστημονικού Κέντρου Αρχαι ο- λογικών Μελετών «Μανόλης Ανδρόνικος» (συνεδρ. Συγκλήτου 2880/ ). Μέλος της Επιτροπής που συνεστήθη με απόφαση του Δ.Σ. της Εταιρίας Αξι ο- ποίησης και Διαχείρισ ης της Περιουσίας του ΑΠΘ για τη διερεύνηση καταγγ ε- λιών και την υποβολή εισήγησης στη Σύγκλητο του ΑΠΘ (συνεδρ. Δ.Σ. 155/ ). Μέλος της Συντονιστι κής Επι τροπής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπο υ- δών του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ κατά τα έτη

4 Μέλος της Επιτροπής Αναμόρφωσης Προγράμματος και Κανονισμού Προπτ υ- χιακών Σπουδών του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ από το 2009 και μέλος της Διευρυμένης Επιτροπής Προγράμματος Σπουδών Τμήματος Νομικής από Μέλος της Επιτροπής Εσωτερικής Αξιολόγησης της λειτουργίας των Προγρα μ- μάτων Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ για το ακαδημαϊκό έτος 2009/2010. Μέλος της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομ ικής κατά τα ακαδημαϊκά έτη 1997/1998, 1998/1999, 2004/2005, 2006/2007, 2008/2009, 2011/2012 και 2012/2013. Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης της Νομικής Σχολής από το ακαδημαϊκό έ- τος 2013/2014. VII. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΟ ΑΠΘ Α) ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ 1) Χειμερινό εξάμηνο 1996/1997: α. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο (συνδιδ. με τον τότε λέκτορα Γ. Αρχανιωτάκη), β. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο (συνδιδ. με τον κ α- θηγητή Π. Κορνηλάκη). 2) Εαρινό εξάμηνο 1997: α. Δίκαιο Δικαιοπραξίας (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Λαδά), β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 3) Χειμερινό εξάμηνο 1997/ 1998: Δίκαιο Δικαιοπραξίας ( συνδιδ. με τον καθ η- γητή Αστ. Γεωργιάδη). 4) Εαρινό εξάμηνο 1998: α. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο (συνδιδ. με τον τότε επ ίκουρο καθηγητή Γ. Αρχ ανιωτάκη), β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Κατ αναλωτή. 5) Χειμερινό εξάμηνο 1998/1999: Γενικό Ενοχικό Δίκαιο. 6) Εαρινό εξάμηνο 1999: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή. 7) Χειμερινό εξάμηνο 1999/2000: Εκπαιδευτική άδεια πέντε μηνών. 8) Εαρινό εξάμηνο 2000: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 9) Χειμερινό εξάμηνο 2000/2001: α. Δίκαιο Δικαιοπραξίας (συνδιδ. με τον τ ό- τε λέκτορα Α. Βαλτούδη), β. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο. 10) Εαρινό εξάμηνο 2001: α. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 11) Χειμερινό εξάμηνο 2001/2002: Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο. 12) Εαρινό εξάμηνο 2002: α. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 13) Χειμερινό εξάμηνο 2002/2003: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών. 14) Εαρινό εξάμηνο 2003: α. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 15) Χειμερινό εξάμηνο 2003/2004: α. Διεξαγωγή εξετάσεων περιόδου Σεπτε μ- βρίου 2003, β. Εκπαιδευτική άδεια τεσσάρων (4) μηνών 16) Εαρινό εξάμηνο 2004: α. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 4

5 17) Χειμερινό εξάμηνο 2004/2005: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών (συνδιδ. με τον τότε επίκουρο καθ ηγητή Α. Βαλτούδη). 18) Εαρινό εξάμηνο 2005: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 19) Χειμερινό εξάμηνο 2005/2006: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών (συνδιδ. με τον τότε επίκουρο καθ ηγητή Α. Βαλτούδη). 20) Εαρινό εξάμηνο 2006: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας του Καταναλωτή (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη), γ. Συμμετοχή στην εκπαιδευτική διημερίδα φοιτητών με γενικό θέμα «Προστ ασία της προσωπικότητας», που διοργάνωσε ο Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου στις Μαΐου 2006, ως επιβλέπων της ομάδας με το ειδικότερο θέ μα «Προστασία της προσωπικό τητας από τα ΜΜΕ», βλ. «Προστασία Προσωπικότητας», Εκδ. Σάκκουλα Αθ ήνα-θεσσαλονίκη, ) Χειμερινό εξάμηνο 2006/2007: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών. 22) Εαρινό εξάμηνο 2007: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας των Καταναλωτών (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλ άκη). 23) Χειμερινό εξάμηνο 2007/2008: Εκπαιδευ τική άδεια πέντε (5) μηνών, από έως (απόφ. Γ.Σ. 279/ ). 24) Εαρινό εξάμηνο 2008: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Δίκαιο Αστικής Προστασίας των Καταναλωτών (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλ άκη). 25) Χειμερινό εξάμηνο 2008/2009: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών (συνδιδ. με τον τότε επίκουρο καθ ηγητή Α. Βαλτούδη). 26) Εαρινό εξάμηνο 2009: α. Εμβάθυνση στο Αστικό Δίκαιο, β. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, γ. Δίκαιο Αστικής Προστασίας των Καταναλωτών (συ νδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 27) Χειμερινό εξάμηνο 2009/2010: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών. 28) Εαρινό εξάμηνο 2010: α. Εμβάθυνση στο Αστικό Δίκαιο, β. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο (επαναλ.), γ. Δίκαιο Αστικής Προστασίας των Κ αταναλωτών (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 29) Χειμερινό εξάμηνο 2010/2011: α. Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών. 30) Εαρινό εξάμηνο 2011: Εκπαιδευτική άδεια από (Πρυτανική Πράξη με αρ. πρωτ / ). 31)Χειμερινό εξάμηνο 2011/2012: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών, γ. Μαθήματα Erasmus στη γερμανική γλώσσα. 32) Εαρινό εξάμηνο 2012: α. Εμβάθυνση στο Αστικό Δίκαιο, β. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, σε συνδιδασκαλία με τον λέκτορα Σ. Κουμάνη, γ. Δίκαιο Αστικής Προστασίας των Καταναλωτών (συνδιδ. με τον καθηγητή Π. Κορνηλάκη). 33) Χειμερινό εξάμηνο 2012/2013: α. Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο (συνδιδασκαλία με τον αναπληρωτή καθηγητή Α. Βαλτούδη), β. Συμβατικές Μορφές των Σύγχρονων Συναλλαγών. 34) Εαρινό εξάμηνο 2013: α. Εμβάθυνση στο Αστικό Δίκαιο (συνδιδασκαλία με τον καθηγητή Α. Κουτσουράδη), β. Γεν ικό Ενοχικό Δίκαιο ( ε παν., συνδ ι- δασκαλία με τον λέκτορα Σ. Kουμάνη), γ. Δίκαιο Αστικής Προστασίας των Καταναλωτών. 35) Χειμερινό εξάμηνο 2013/2014: Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο. 36) Εαρινό εξάμηνο 2014: Εμβάθυνση στο Αστικό Δίκαιο (συνδιδασκαλία με τον καθηγητή Α. Κουτσουράδη). 5

6 37) Χειμερινό εξάμηνο 2014/2015: Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο (συνδιδασκαλία με τον καθηγητή Α. Πουλιάδη). 38) Εαρινό εξάμηνο 2015: Εμβάθυνση στο Αστικό Δίκαιο (συνδιδασκαλία με τον καθηγητή Α. Κουτσουράδη). 39) Χειμερινό εξάμηνο 2015/ 2016: α. Σύνθεση Αστικού Δικαίου ( συνδιδασκαλία με τον αναπλ. καθηγητή Α. Κορνηλάκη). β. Συντονισμός και συμμετοχή στη διδασκαλία του διακλαδικού σεμιναρίου «Σύγχρονες Μορφές Συμβάσεων». 40) Εαρινό εξάμηνο 2016: α. Σύνθεση Αστικού Δικαίου (συνδιδασκαλία με τον καθηγητή Γ. Αρχανιωτάκη). β. Συντονισμός και συμμετοχή στη διδασκαλία του διακλαδικού σεμιναρίου «Προστασία καταν αλωτών». Η ύλη του μαθήματος επιλογής «Ασ τική Προστασία του Καταναλωτή» περ ι- λαμβάνει αρχικά μια εποπτική παρουσίαση των ζητημάτων που ρυθμίζονται στο ν. 2251/1994 και στα ειδικότερα νομοθετήματα για την προστασία των κ α- ταναλωτών ( Π. Δ. 339/ 1996, Π. Δ. 182/ 199 9, ΚΥΑ Z.1-699/ 2010 και Φ /1991, Υ.Α. Ζ /2007, Ζ.1-798/2008, Ζ.1-21/2011, Ζ.1-74/2011 κλπ), ακολούθως δε εμβάθυνση στα ζητήματα του ελέγχου των γενικών όρων συνα λ- λαγών ( άρθρο 2 ν. 2251/ 1994), της προστασίας από την «ανεπιθύμητη» συμβ α- τική δέσμευση (άρθρα 3, 4, 4α ν.2251/1994), της ευθύνης του παραγωγού από ελαττωματικά προϊόντα (άρθρα 6, 7 ν. 2251/1994) και της συλλογικής αγωγής των ενώσεων καταναλωτών (άρθρο 10 ν. 2251/1994). Η ύλη του μαθήματος επιλογής «Συμβατικέ ς μορφές των σύγχρονων συναλλ α- γών» περιλαμβάνει μια γενική εισαγωγή στα ζητήματα των «μικτών» και των «άτυπων» συμβάσεων καθώς και παρουσιάσεις των κύριων ζητημάτων ανώμ α- λης εξέλιξης των ακόλουθων συμβατικών μορφών: 1) Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing), 2) Πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτ ήσεων (factoring), 3) Σύμβαση δικαιόχρησης (franchising), 4) Σύμβαση χρήσης πιστωτικής κάρτας ( credit card), 5) Σύμβαση δι οίκησης και διαχείρισης ε πιχείρησης ( management agreement), 6) Σύμβαση ανταποδοτικής χορηγίας ( sponsoring). Β) ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ 1) Χειμερινό εξάμηνο 2002/2003: Συμμετοχή στην ομάδα διδασκόντων του Προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ της Μεταπτυχιακής Κατεύθυνσης «Ενιαίος Ευρ ω- παϊκός Νομικός Χώρος» και του Εργαστηρίου «Νέες Τεχνολογίες και Δίκα ιο». 2) Χειμερινό εξάμηνο 2002/2003: Συμμετοχή στην ομάδα διδασ κόντων του Προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ της Μεταπτυχιακής Κατεύθυνσης «Ενιαίος Ευρ ω- παϊκός Νομικός Χώρος» και του Εργαστηρίου «Νέες Τεχνολογίες και Δίκαιο». 3) Χειμερινό εξάμηνο 2002/2003: Συμμετοχή στην ομάδα διδασκόντων του Προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ της Μεταπτυχιακής Κατεύθυνσης «Ενιαίος Ευρ ω- παϊκός Νομικός Χώρος και του Εργαστηρίου «Νέες Τεχνολογίες και Δίκαιο». 4-5) Χειμερινό εξάμηνο 2006/2007 Εαρινό εξάμηνο 2007: Παραδόσεις μαθ η- μάτων της θεματικής «Εκφάνσεις και όρια της συμβατικής ελευθερίας» στους φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. 6-7) Χειμερινό εξάμηνο 2007/2008 Εαρινό εξάμηνο 2008: Παραδόσεις μαθημάτων της θεματικής «Εκφάνσεις και όρια της συμβατικής ελευθερ ίας», στους φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών κ ατά το εαρινό εξάμηνο. Οι πέντε εργασίες της θεματικής «Εκφάνσεις και όρια της συμβατικής ελευθερίας» δημοσιεύθηκαν, σε συνεπτυγμένη και πε ραιτέρω επ ε- ξεργασμένη από τους φοιτητές μορφή, υπό την επιμέλεια και με σύντομη εισ α- γωγή και επίμετρο του διδάσκοντο ς, στο περιοδικό Digesta 2009, σ ) Χειμερινό εξάμηνο 2008/2009 Εαρινό εξάμηνο 2009: Παραδόσεις μαθ η- μάτων της θεματικής «Εκφάνσεις και όρια της συμβατικής ελευθερίας» στους φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. 6

7 10-11) Χειμερινό εξάμηνο 2009/2010 Εαρινό εξάμηνο 2010: Παραδόσεις μ α- θημάτων της θεματικής «Προβληματισ μοί από το Δίκαιο των Νομικών Προσ ώ- πων» στου ς φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπο υ- δών. 12) Χειμερινό εξάμηνο 2010/2011: Παραδόσεις μαθημάτω ν της θεματικής «Προβληματισμοί από το Δίκαιο των Νομικών Προσώπων» στους φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. 13)Χειμερινό εξάμηνο 2011/2012 εαρινό εξάμηνο 2012: Παραδόσεις μαθ η- μάτων της θε ματι κής «Προβληματισμοί από το Δίκαιο τ ων Νομι κών Προσ ώ- πων» στου ς φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπο υ- δών. 14)Χειμερινό εξάμηνο 2012/2013 εαρινό εξάμηνο 2013: Παραδόσεις μαθ η- μάτων της θεματικής «Ειδικά μαθήματα Μεθοδολογίας του Ιδιωτικού Δικαίου» στους φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. 15) Χειμερινό εξάμηνο 2013/2014 εαρινό εξάμηνο 2014: Παραδόσεις μαθημάτων της θεματι κής «Συρροή αξιώσεων και συναφή ζητήματα» στους φοιτ η- τές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών 16) Χειμερινό εξάμηνο 2014/2015 εαρινό εξάμηνο 2015: Παραδόσεις μαθημάτων της θε ματι κής «Προβληματισμοί από το Δίκαιο των Νομι κών Προσ ώ- πων» στου ς φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπο υ- δών. 17) Χειμερινό εξάμηνο 2015/2016 εαρινό εξάμηνο 2016: Παραδόσεις μαθημάτων της θε ματι κής «Προβληματισμοί από το Δίκαιο των Νομι κών Προσ ώ- πων» στου ς φοιτητές του Α έτους του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπο υ- δών. Τα μαθήματα με γενικό τίτλο «Προβληματισμοί από το Δίκαιο των Νομικών Προσώπων» (ΑΚ ) περιλαμβάνουν αναπτύξεις των ακόλουθων ειδικότερων θεματικών: 1) Άρση ή κάμψη της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου, 2) Αρχή του «κλειστού αριθμού» των μορφών ν.π.ι.δ. και de facto («ανώμαλη») νομική προσωπικότητα, 3) Νομικά πρόσωπα «μικτής φύσης» και νομική μετ α- χείρισή τους, 4)Προστασία της προσωπικότητας του νομικού προσώπου, 5) Αμφισβητούμενα ζητήματα κατά το διορισμό προσωρινής διοίκησ ης του νομ ι- κού προσώπου, 6) «Υποκατάσταση» του οργάνου διοίκησης του νομικού πρ ο- σώπου από με μονωμένα φυσικά πρόσωπα, 7) Όρια της δικαιοπ ρακτικής δέσμευσης του νομικού προσώπου, 8) Ευθύνη του ν.π.ι.δ. έναντι τρίτων για πρ άξεις ή παραλείψεις του οργάνου διοίκησης, 9) Ο καταλογισμός της «γνώσης» στα νομικά πρόσωπα, 10) Ελαττωματικέ ς αποφάσεις συλλογικών οργάνων και ο ρ- γάνων διοίκησης του νομικού προσώπου (η «υποδειγματική» ρύθμιση της ΑΚ 101). Τα μαθήματα με γενικό τίτλο «Εκφάνσεις και Όρια της Συμβατικής Ελευθερ ί- ας» περιλαμβάνουν αναπτύξει ς των ακόλουθων ειδικότερων θεματι κών: 1) Π ε- ριορισμοί της συμβατικής ελευθερίας από το νόμο και τα χρη στά ήθη (ΑΚ ), 2) Αξιολογική σύγκριση των νομοθετημένων συστημάτων προστασίας της δικαιοπρακτικής αυτοδιάθεσης (ΑΚ 127 επ., 140 επ., 147 επ., 150 επ., 179 ΙΙ και άρθρ. 2-4 Ν. 2251/ 1994), 3) Δικαστική προστασία από την άρνηση σ ύ- ναψης σύμβασης (ΑΚ 281, 919), 4) Δικαστικός έλεγχος των μη διαπραγματε ύ- σιμων όρων σε καταναλωτικές και αμφιμερώς επαγγελματικές συμβάσεις (ΑΚ 281, 288, 371 επ. και άρθρα 2 και επ. Ν. 2251/1994), 5) Δικαστική αντιμετώπιση ζητημάτων ανώμαλης εξέλιξης σε μη ρυθμισμένες από το νόμο συμβατικές μορφέ ς, 6) Δικαστική προστασία του αντισυμβαλλομένου σε περ ιπτώσεις ουσιώδους μεταβολής των συνθηκών που επικρατούσαν κατά τη σύν αψη της σύμβασης (ΑΚ 288, 388). 7

8 Τα μαθήματα με γενικό τίτλο «Ειδικά μαθήματα μεθοδολογίας του Ιδιωτικού Δικαίου» περιλαμβάνουν αναπτύξεις των ακόλουθων ειδικότερων θεματικών: 1) Το πρόβλημα της ερμηνείας του Δικαίου, 2) Κύρια μεθοδολογικά ρεύματα της νομικής επιστήμης, 3) Θεμελιώδη κριτήρια ερμηνείας του νόμου (secundum legem), 4) Κάλυψη κενών της νομοθετικής ρ ύθμισης με «συμπλ η- ρωτικές» παρεμβάσεις του δικαστή ( praeter legem), 5) Σε εξαιρε τικές περι π- τώσεις ανάγκη δημιου ργίας νέων νομικών μορφωμάτων με «υ περβατικέ ς» π α- ρεμβάσεις του δικαστή (extra legem intra jus), 6) Όλως εξαιρετική αναζήτηση του δι καίου contra legem, 7) Θε μελιώδεις κανόνες ερμηνείας των δικαιο π- ραξιών. Γ) ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΙΒΩΝ & ΔΙΠΛΩΜ ΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: Συμμετοχή σε επτά (7) τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές για την επίβλεψη εκπόνησης διδακτορικών διατριβών. Μέλος επταμελών Επιτροπών για την εξέταση διδακτορικών διατριβών, επιβλέπων διπλωμ α- τικών εργασιών φοιτητών του Β Έτους του Προγράμματος Μεταπτυχι α- κών Σπουδών του Τομέα Αστικού, Αστικού Δικονομ ικού και Εργατικού, μέλος τριμελών Επιτροπών για την εξέταση των διπλωματικών ε ργασιών άλλων επιβλεπόντων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. VIII. ΛΟΙΠΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Α. Στην Εθνική Σχολή Δικαστών (ΕΣΔι) 1. Διδακτικό έτος 2003/2004 (σειρά 9 η ) - Δίκαιο αλληλόχρεου λογαριασμού - Δίκαιο προστασίας καταναλωτή 2. Διδακτικό έτος 2004/2005 (σειρά 10 η ) - Δίκαιο προστασίας καταναλωτή - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων 3. Διδακτικό έτος 2007/2008 (σειρά 13 η, 3 τμήματα) - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων 4. Διδακτικό έτος 2008/2009 (σειρά 14 η, 4 τμήματα) - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων - Δίκαιο αλληλόχρεου λογαριασμού 5. Διδακτικό έτος 2009/2010 (σειρά 15 η, 4 τμήματα) - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων - Δίκαιο αλληλόχρεου λογαριασμού 6. Διδακτικό έτος 2010/2011 (σειρά 16 η, 2 τμήματα) - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων - Δίκαιο αλληλόχρεου λογαριασμού 7. Διδακτικό έτος 2011/2012 (σειρά 17 η, 3 τμήματα) - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων - Δίκαιο αλληλόχρεου λογαριασμού 8. Διδακτικό έτος 2012/2013 (σειρά 18 η, 3 τμήματα) - Σύγχρονες μορφές συμβάσεων - Δίκαιο αλληλόχρεου λογαριασμού Το μάθημα «Σύγχρονες μορφές συμβάσεων» στ ους σπουδαστές της ΕΣΔι περιλαμβάνει μια γενική εισαγωγή στα ζητήματα ρύθμισης των μικτών και ατύπων συμβάσεων και, ακολ ούθως, παρουσίαση της δομής και εξέταση των κυριότ ε- ρων ζητημάτων ανώμαλης εξέλιξης των ακόλουθων μορφών συμβάσεων, με παράλληλη ανάπτυξη των τάσεων της νομολογίας και συζήτηση πάνω σε επ ι- 8

9 λεγμένες δικαστι κές αποφάσει ς: 1) Σύμβαση χρηματοδοτι κής μίσθωσης ( leasing), 2) Σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων ( factoring), 3) Σύμβαση πώλησης απαίτησης από εξαγωγική δραστηριότητα ( forfaiting), 4) Σύμβαση δικαιόχρησης (franchising), 5) Σύμβαση αμιγούς ή συμβουλευτικής διαχείρισης επιχείρησης (management agreement), 6) Σύμβαση έκδοσης και χρήσης πιστωτικής κάρτας (credit-card contract), 7) Σύμβαση χρονομεριστικής μίσθωσης (timesharing), 8) Σύμβαση ανταποδοτικής χορηγίας (sponsoring), 9) Συμπράξεις επιχειρήσεων (Joint Ventures), 10) Επισκόπηση των κυριότερων άλλων σύγχρονων συμβατικών μορφωμάτων (παραχώρηση τεχνογνωσίας -know how contract, consulting κλπ) και 11) Το ζήτημα του ελέγχου των γενικών ό- ρων συναλλαγών στις σύγχρονες μορφές συμβάσεων. Το μάθημα «Δίκαιο Αλληλόχρεου Λογαριασμού» στους σπουδαστές της ΕΣΔι περιλαμβάνει μια γενική παρουσίαση του τρόπου λειτουργίας του Α. Α. Λ., ιδ ί- ως στις τραπεζικές συμβάσεις, στο πλαίσιο των ΑΚ 874, ΕισΝΑΚ , ΕμπΝ 669, άρθρ. 47 και ν.δ. 17.7/ και των διατάξεων των ν. 2601/1998 και ν. 2789/2000, με επικέντρωση στα ζητήματα του ανατοκισμού, της αναγνώρισης του καταλοίπου, της άκαιρης καταγγελίας της σύμβασης και της ευθύνης του εγγυητή, με παράλληλη ανάπτυξη των τάσεων της νομολογίας και συζήτηση πάνω σε επιλεγμένες δικαστικές αποφάσεις. Για το έτος 2009 μέλ ος του Συμβουλίου Διδασκόντων της Κατεύθυνσης Πολ ι- τικής-ποινικής Δικαιοσύνης της ΕΣΔι (άρθρ. 8 2 ν. 3689/2008). Μέλος της Εξεταστική ς Επι τροπής του εισαγ ωγικού διαγωνισμού για την Εθν ι- κή Σχολή Δι καστικών Λειτουργών ( κατεύθυνση Πολιτικής και Ποι νικής Δικα ι- οσύνης) έτους 2012 (ΦΕΚ 440/ , τεύχος υπαλλήλων ειδικών θέσεων και οργάνων διοίκησης φορέων του Δημοσίου). B. Στα ετήσια σεμ ινάρια για την επιμόρφωση νέων Δικαστικών Επ ι- μελητών: Συμμετοχή επί τετραετία ( ), με 16 ώρες διδασκαλίας κάθε φορά, στο ετήσιο σεμινάριο που διοργανώνει η Ομοσπονδία Δικ αστικών Επιμελητών Ελλάδας. IΧ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Επιστημονικός υπεύθυνος ερευνητικών έργων (κατηγορίας «Εφαρμοσμ ένης Έρευνας») που διαχειρίστηκε η Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ. X. ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ 1) 24/ : Εισήγηση σε διήμερη επιστημονική εκδήλωση του Δικηγορ ι- κού Συλλόγου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Η προστασία του καταναλωτή στις τραπεζικές συναλλαγές». 2) : Παρέμβαση στο 1 ο Συνέδριο της Ένωσης Αστικολόγων στη Να ύ- πακτο, με θέμα: «Συμβάσεις καταστρατήγησης εννόμων ρυθμίσεων». 3) : Διάλεξη στον Κύκλο Νομικής του Ανοιχτού Πανε πιστημίου του Δήμου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Η προστασία του καταναλωτή Ασφαλιστικές συμβάσεις και συμβάσεις κινητής τηλεφωνίας». 4) : Διάλεξη στον Κύκλο Νομικής του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Δήμου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Χρηματιστηριακές συναλλαγές». 9

10 5) : Εισήγηση σε επιστημονική εκδήλωση της Μακεδονικής Ένωσης Εμπορικού Δικαίου με θέμα: «Η έννοια του καταναλωτή στην ελληνική και κ ο- ινοτική νομοθεσία». 6) : Διάλεξη στον Κύκλο Νομικής του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Δήμου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Συμβάσεις προώθησης και διανομής προϊ όντων». 7) : Διάλεξη στον Κύκλο Νομικής του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Δήμου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Η χρηματοδοτική μίσθωση ( leasing)». 8) : Διάλεξη στον Κύκλο Νομικής του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Δήμου Θεσσαλονίκης με θέμα: «Νομικά ζητήματα από τις συμβάσ εις πιστωτ ι- κών καρτών». 9) : Εισήγηση με θέμα: «Η διαφορά μεταξύ ατομικής και συλλογικής αγωγής για τον έλεγχο των γενικών όρων στις καταναλωτικές συναλλαγές», σε επιστημονι κή εκδήλω ση που διοργ άνωσε στη Θεσσαλονίκη η Μακεδονι κή Έ- νωση Εμπορικού Δικαίου. 10) : Εισήγηση με θέμα: «Καλή πίστη και γενικοί όροι συναλλαγών», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσαν στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανε πιστήμιο Αθηνών, η Κοσμητεία της Σχολής ΝΟΠΕ, το Τμήμα Νομικής και η Ένωση Αστικ ο- λόγων προς τιμή του αείμνηστου Καθηγητή Νικ. Παπαντωνίου. 11) : Εισήγηση με θέμα: «Ρήτρες πλασματικής γνώσης και πλασματ ι- κής αναγνώρισης του ύψους της οφειλής στις καταναλ ωτικέ ς πιστωτικές συ μ- βάσεις», στο 1 ο συνέδριο της Ένωσης Δικαίου Προστασίας Καταναλωτή στην Αθήνα με γενικό θέμα «Η προστασία του καταναλωτή στις τραπεζικές συνα λ- λαγές». 12) : Παρέμβαση με θέμα: «Η απαγόρευση απαλλακτικών ρητρών που δεν αποτέλεσαν αν τικείμενο ατομικής διαπραγμάτευσης, μετά την πρόσφ α- τη τροποποίηση των άρθρων 332, 334 ΑΚ», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Εταιρία Νομικών Βορείου Ελλάδος με θέμα: «Το νέο δίκαιο των πραγματικών ελαττωμάτων στην πώληση». 13) : Διάλεξη με θέμα: «Η προστασία των καταναλωτών ως παράγων εκσυγχρονισμού του Ιδιωτικού Δικαίου», εν ώπιον των φοιτητών του Προγρά μ- ματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Παν ε- πιστημίου Θράκης. 14) : Παρέμβαση με θέμα: «Το τεκμήρι ο υπαιτιότητας του παρέχοντος υ πηρεσίες», σε επι στημονική ημερί δα που διοργάνωσε στο Αγρίνιο η Ένωση Αστικολόγων σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αγρινίου. 15) : Εισήγηση με θέμα: «Ατομικά Δικαιώματα και Ιδιωτικό Δίκα ι- ο», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ένωση Αστικ ο- λόγων. 16) : Εισήγηση με θέμα: «Τάσεις διεύρυνσης του πεδίου προστασίας των καταναλωτών στον Ευρωπαϊκό χώρο», στην ημερίδα: «Εργατικό -Αστικό Δίκαιο, Πρόσφατες εξελίξεις στον Ευρωπαϊκό χώρο» που διοργάνωσε στ η Θεσσαλονίκη το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου σε συνεργασία με τον Τομέα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δ ι- καίου του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ. 17) : Διάλεξη με θέμα: «Έννοια, λειτουργία και ανώμαλη εξέλιξη της σύμβασης δι καιόχρησης ( franchising)», ενώπιον των σπουδαστών του Πρ ογράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Π α- νεπιστημίου Θράκης. 18) και : Εισήγηση με θέμα: «Νομολογιακές εξελίξεις σχ ε- τικά με τον έλεγχο του περιεχομένου τραπε ζικών πιστωτικών συμβάσεων», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών στις Η εισήγηση επαναλήφθηκε την σε επιστ η- 10

11 μονική ε κδήλωση της Μακεδονικής Ένωσης Εμπορικού Δικαίου στη Θεσσαλ ο- νίκη. 19) 25/ : Εισήγηση με θέμα: «Ελάχιστη και πλήρης εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών σε θέματα προστασίας των καταναλωτών», στο συνέδριο που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Ελληνική Καταναλωτική Οργάνωση σε συνεργασία με την Γενική Δ/νση Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα πλαίσια του προγράμματος «Training Courses for Judicial Actors». 20) : Εισήγηση με θέμα: «Η δικαιοδοτική λειτουργία του δικαστή σε μη ρυθμισμένες στο νόμο συμβατικές μορφές», στο συνέδριο που διοργάνωσε στην Κομοτηνή η Εθνική Σχολή Δικαστών στις 1/ με γενικό θέμα: «Προβλήματα δικαίου στη σύγχρονη εποχή» στα πλαίσια του Προγράμματος Επιμόρφωσης Δικαστών. 21) : Παρέμβαση με θέμα: «Σχέσεις μεταξύ της ειδικής νομοθεσίας για την ιδιωτική ασφάλιση και του Ν. 2251/1994 για την προστασία των καταν α- λωτών» στο 2 ο Συνέδριο της Ένωσης Δικαίου Προστασίας Καταναλωτή, που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με το Ερευνητικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με γενικό θέμα «Ιδιωτική Ασφάλιση και Προστασία του Καταναλωτή». 22) : Εισήγηση με θέμα: «Ο δικαστικός έλεγχος των όρων των κατ α- ναλωτικών συμβάσεων μετά την ΑΠ 430/2005» σε ημερίδα που διοργάνωσε στο Βόλο ο Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου σε συνεργασία με την Ένωση Δικα ί- ου Προστασίας των Καταναλωτών. 23) : Εισήγηση με θέμα: «Ελαττωματικότητα αποφάσεων Γενικής Σ υ- νέλευσης σωματείου», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στη Θεσσ α- λονίκη η Μακεδονική Ένωση Εμπορικού Δικαίου. 24) : Παρέμβαση με θέμα: «Παρατηρήσεις επί των προτεινόμενων τροποποιήσεων των άρθρων 1 και 2 του Ν. 2251/1994», σε επιστημονική εκδ ή- λωση που διοργάνωσε η Ένωση Αστικολόγων στην αίθουσα του Νομικού Συ μ- βουλίου του Κράτους στην Αθήν α με θέμα «Το Προσχέδιο Νόμου της Επιτρ ο- πής για την τροποποί ηση του Ν. 2251/1994 για την π ροστασία τω ν καταναλ ω- τών». 25) : Παρέμβαση με θέμα: «Η ανάγκη νομοθετικής αποτύπωσης της προστασίας του εγγυητή ως καταν αλωτή», στην ετήσια απολογιστική εκδήλ ω- ση της Ένωσης Αστικολόγων στην Αθήνα, σε σχέση με το αναθεωρημένο προσχέδιο νόμου της Επιτροπής για την τροποποίηση του Ν. 2251/ ) : Διάλεξη με θέμα: «Η δικαστική προστασία από την άρνηση σ ύ- ναψης σύμβασης (με βάση τα άρθρα 281 και 919 ΑΚ)» ενώπιον των φοιτητών του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Δημ οκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. 27) : Εισήγηση με θέμα: «Προτάσεις τροποποίησης του άρθρου 2 Ν. 2251/1994 για τους καταχρηστικούς όρους των συμβάσεων που συνάπτονται με καταν αλωτές», σε επι στημονική ε κδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα η Έ- νωση Δικαίου Προστασίας Καταναλωτή σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών. 28) : Εισήγηση με θέμα: «Ζητήματα από τη σύμβαση πρακτορείας επ ι- χειρηματικών απαιτήσεων (factoring): Το πρόβλημα της σύγκρουσής της με άλλες εξασφαλιστικές συμφωνίες», στο σεμινάριο Επιμόρφω σης Δικαστών Πολιτικής-Ποινικής Κατεύθυνσης, που διοργάνωσε στην Κομοτηνή στις η Εθνική Σχολή Δικαστών με γενικό θέμα: «Σύγχρονα προβλήματα και θέσεις της νομολογίας στις νέες μορφέ ς συμβάσεων, στο δίκαιο του αντ α- γωνισμού και της προστασίας του καταναλωτή». 29) : Εισήγηση με θέμα: «Η εξέλιξη της νομολογίας σε ζητήματα των συμβάσεων πιστωτικής κάρτας και των λοιπών πιστωτικών συναλλαγών των καταναλωτών με τις Τράπεζας», στο σεμινάριο Επιμόρφωσης Ειρηνοδικών, που 11

12 διοργάνωσε στην Κομοτηνή στις η Εθνική Σχολή Δικαστών με γενικό θέμα: «Επίκαιρα ζητήματα από τις νέες μορφές συμβάσεων και τις ρυ θ- μίσεις για τη συμμετοχή τρίτων στη δίκη -Επίμαχα ζητήματα από τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων». 30) : Εισήγηση με θέμα: «Η προτεινό μενη ρύθμιση της Κοινής Θέσης του Συμβουλίου Ε. Ε. της για την πρόωρη αποπληρωμή καταν α- λωτικών δανείων και πιστώσεων», στην 3 η Ετήσια Εσπερίδα της Ελληνικής Εταιρίας Τραπεζικού Δικαίου και Δικαίου της Κεφαλαιαγοράς, που έλαβε χώρα στην Αθήνα με γε νικό θέμα: «Προστασία καταν αλωτή χρηματοπιστωτικών υ- πηρεσιών». 31) : Προεδρία και συντονισμός της συζήτησης στη 2 η συνεδρία της ημερίδας με θέμα: «Ο Συνήγορος του Καταναλωτή», που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικο νομικού Δικαίου, τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης και την Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή». 32) : Εισήγηση με θέμα: «Το Νομοθετικό Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της για τις καταναλωτικές πιστώσεις και την κατά ρ- γηση της Οδηγίας 87/102/ΕΟΚ», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Μακεδονική Ένωση Εμπορικού Δικαίου. 33) : Κύρια εισήγηση με θέμα: «Ο νέος θεσμός της αναγνωριστικής αποζημιωτικής συλλογικής αγωγής των ενώσεων καταναλωτών (άρθρο περ. δ Ν. 2251/1994 μετά το Ν. 3587/2007)», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ένωση Αστικολόγων. 34) : Εισήγηση με θέμα: «Ο δικαστικός έλεγχος των όρων στις συμβ ά- σεις παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών», σε επιστημονική διημερίδα που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη στις η Εθνική Σχολή Δικαστών με γενικό θέμα «Δικαιοσύνη και Χρηματοπιστωτικό Δίκαιο». 35) : Διάλεξη με θέμα: «Η εξέλιξη της νομολογίας σε κρίσιμα ζητ ή- ματα για τα νομικά πρόσωπα: Άρση της αυτοτέλειας του ν.π. De facto νομική προσωπικότητα Δυν ατότητα υποκατάστασ ης του οργάνου διοίκησης Διορισμός προσωρινής διοίκησης Ευθύνη του ν.π. για πράξεις ή παραλείψεις των προσώπων της διοίκησης», ενώπιον των φοιτητών του Προγράμματος Μετ απτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. 36) : Εισήγηση με θέμα: «Η αξιοποίηση των δικαστικών κρίσεων επί συλλογικών αγωγών των ενώσεων καταναλωτών στις ατομικές διαφορές των μεμονωμένων καταναλωτών με τον προμηθευτή τους Με αφορμή την ΠΠρΑθ 936/2008», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ένωση Ελλήνων Δικονομολόγων σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών. 37) : Εισήγηση με θέμα: «Προβληματισμοί σχετικοί με το υποκε ι- μενικό και το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογή ς του σχεδίου νόμου για τη ρύθμιση χρεών υπερχρεωμένων καταναλωτών», σε έκτακτη επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ένωση Δικαίου Προστασίας Καταναλωτή σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, με γενικό θέμα «Το σχέδιο νόμου για τη ρύθμιση χρεών υπερχρεωμένων καταναλωτών». 38) : Εισήγηση με θέμα: «Τα όρια της προστασίας από τον ανεπιθύμ η- το συμβατικό δεσμό», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στη Θεσσ α- λονίκη η Μακεδονική Ένωση Εμπορικού Δικαίου. 39) : Διάλεξη με θέμα: «Ιδιωτική αυτονομία και δυνατότητα του κατ α- ναλωτή για πρόωρη περάτωση της σύμβασης», ενώπιον των φοιτητών του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτε ι- ου Πανεπιστημίου Θράκης. 40) : Εισήγηση με θέμα: «Συμβάσεις με κέντ ρα αδυνατίσματος και γυμναστήρια Ορισμένες πτυχές της Υ.Α. 1262/2007 Υφυπ. Ανάπτυξης», σε 12

13 επιστημονι κή εκδήλωση που διοργάνωσε στο Δικαστι κό Μέγαρο Βόλου ο Δ ι- κηγορικός Σύλλογος Βόλου. 41) : Εισήγηση με θέμα: «Η έννομη σχέση λιμένος χρήστη λιμενικών υπηρεσιών, με ειδική αναφορά στον Κανονισμό Λιμένος», σε διημερίδα που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη στις με συνεργασία του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Α ι- γαίου, του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και της Μακεδονικής Ένωσης Εμπορικού Δικαίου, με γενικό θέμα «Δίκαιο Λιμένων και Λιμενική Πολιτική». 42) : Συντονιστής της συζήτησης που έλαβε χώρα στο «στρογγυλό τραπέζι» του 20 ου Συνεδρίου του Συνδέσμου Ελλήνων Εμπορικολόγων ( , Καμμένα Βούρλα), με θέμα «Οι κανόνες για την είσπραξη των εμπορικών απαιτήσεων στο πεδίο έντασης κοινωνικής δικαιοσύνης και ανάγκης αποφυγής συστημικών κινδύνων». 43) : Εισήγηση με θέμα: «Η εξαίρεση της κύριας ή της μοναδικής κατοικίας του οφειλέτη από τη ρευστοποίησ η της περιουσίας του κατά το ά ρ- θρο 9 2 του ν. 3869/ 2010 για τη ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσ ι- κών προσώπων», στην 5 η Ετήσια Εσπερίδα της Ελληνικής Εταιρίας Τραπεζικού Δικαίου και Δι καίου της Κεφαλαιαγοράς, που έλαβε χώρα στην Αθήνα με γενικό θέμα «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων Ν. 3869/2010». 44) : Εισήγηση με θέμα: «Ερμηνευτικά ζητήματα από το ν. 3869/2010 για τη ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Μακεδονική Ένωση Εμπορικού Δικαίου. 45) : Εισήγηση με θέμα: «Η εξαίρεση της κατοικίας του υπερχρεωμένου οφειλέτη από τη ρευστοποίηση της περιουσίας του», σε επισ τημονική εσπερίδα που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Ένωση Καταν αλωτών Ποιότητα της Ζωής ( Ε. Κ. ΠΟΙ. ΖΩ), με γενικό θέμα: «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμ έ- νων φυσικών προσώπων Ν. 3869/2010» 46) : Εισήγηση με θέμα: «Η αποζημίωση του πιστωτικού φορέα λόγω πρόωρης εξόφλησης κατά τα άρθρα 16 της Οδηγίας 2008/48 και της Υπουργικής Απόφασης Ζ1-699/2010», σε επιστημονική διημερίδα που διοργ άνωσε στην Αθήνα η Ένωση Αστικολόγων σε συνεργασία με την Europäische Rechtsakademie (ERA) του Trier, με γενικό θέμα: Applying EU-Consumer Law in the Financial Services Sector. 47) : Εισήγηση με θέμα: «Εκκρεμε ίς πιστωτικές συμβάσ εις σε περι ό- δους οικονομικής κρίσης», σε επιστημονικό συμπόσιο που διοργάνωσε στην Αθήνα το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε συ νεργασία με την Ένωση Αστικολ ό- γων, με γενικό θέμα «Το δικαίωμα στην προσωπικότ ητα και οι σύγχρονες μορφές προστασίας του Επιταγές δικαιοσύνης επί εκκρεμών συμβάσεων σε π εριόδους οικονομικής κρίσης». 48) : Εισήγηση με θέμα: «Η προστασία του εγγυητή στο πλαίσιο του Ν. 3869/2010», σε επι στημονική ε κδήλωση που διοργάνωσε στην Αθήνα η Έ- νωση Δικαστών και Εισαγγελέων σε συνεργασία με την Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής, με γενικό θέμα «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσ ι- κών προσώπων Ένας χρόνος εμπειρίας από την εφαρμογή του Ν. 3869/2010». 49) : Εισήγηση με θέμα: «Τραπεζικές πιστωτικές συμβάσεις και οικονομική κρίση», σε επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τη Μακεδονική Έ- νωση Εμπορικού Δικαίου. 50) : Διάλεξη με θέμα: «Η λειτουργία του αλληλ όχρεου λογαριασμού, ιδίως στις τραπεζικές πιστωτικές συμβάσεις», ενώπιον των φοιτητών του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτε ι- ου Πανεπιστημίου Θράκης. 13

14 51) : Ομιλία με θέμα: «Χρίστος Τσολάκης, ο δάσκαλος του Πειραμ α- τικού Σχολείου», σε εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον Χρίστο Τσολάκη, που συνδιοργάνωσαν στο Πνευματικό Κέντρο Κατερίνης ο Δήμος Κατερίνης, οι Δ ι- ευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας, ο Σύνδ εσμος Φιλολόγων Πιερίας και λοιποί θεσμικο ί φορείς της εκπαιδευτικής κοιν ότητας Πιερίας. 52) : Διάλεξη με θέμα «Δώδεκα χρόνια νομολογίας του ΔικΕΕ για την αυτεπάγγελτη κατάγνωση των εννόμων συνεπειών του καταχρηστικού χ α- ρακτήρα γενικών όρων συναλλαγών σε καταναλωτικές συμβάσεις», ενώπιον των φοιτητών του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχ ο- λής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. 53) : Εισήγηση με θέμα Offene Rechtsfragen als Folge von Auswirkungen der Finanzkrise auf bestimmte Modifikationen des Cross Border Leasing (Sale and Lease Back, Lease In-Lease Out), σε επιστημονικό συμπόσιο που έλαβε χώρα στην Αθήνα μεταξύ των Νομικών Σχολών του Εθνικού και Kαποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών και του Goethe-Universität Frankfurt στις , με τη συνεργασία του D.A.A.D. 54) : Εισήγηση με θέμα «Η ελληνική νομολογία για την προστασία ή μη του εγγυητή ως καταναλωτή», σε επιστημονική ημερίδα που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ένωση Δικαίου Προστασίας των Καταναλωτών σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών. 55) : Εισήγηση, με θέμα «Η προστασία του εγγυητή ως καταναλωτή», σε επιστημονική διημερίδα που διοργάνωσαν στις 10-11/1/2014 σ τη Θεσσαλ ο- νίκη ο Δικηγορι κός Σύλλογος Θεσ/νίκης, το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλ ά- δος και ο Σύλλογος Μεταπτυχιακών Φοιτητών κα ι Υποψηφίων Διδακτόρων ΑΠΘ με γενικό τίτλο «Η προστασία από τις τραπεζικές συμβάσεις». 56) : Εισήγηση με θέμα «Εγγυητής: Κοινωνός ή απόκληρος του υπεύθυνου δανεισμού;», σε επιστημονικό συ νέδριο που διοργάνωσε στις στην Κομοτηνή η Ένωσ η Δικαίου Προστασίας Καταναλωτών σε σ υ- νεργασία με τον Τομέα Δικαίου των Επιχειρήσεων της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης με γενικό θέμα «Οικονομική κρίση και προστασία του καταναλωτή». 57) : Εισήγηση με θέμα «Η έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας ως προϋπόθεση για την υπαγωγή του υπερχρεωμένου εγγυητή στη διαδ ικασία του Ν. 3869/2010», σε επιστημονική ημερίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Καβάλας για τον εορτασμό των 100 ετών λειτουργίας του Πρωτοδικείου Καβ άλας, με γενικό θέμα «Η εφαρμογή του Ν. 3869/2010 από τα δικαστήρια». 58) : Εισήγηση με θέμα «Ζητήματα ουσιαστικού δικαίου από τη ρύ θ- μιση της αναγνωριστικής - αποζημιωτικής συλλογικής αγωγής (άρθρ περ. δ Ν. 2251/1994», σε επιστημονική εκδήλωση της Ένωσης Αστικολόγων στην Αθήνα, με γενικό θέμα «Ζητήματα ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου αναφορικά με τη συλλογική αγωγή των ενώσεων καταναλωτών». 59) Επίκειται: : Εισήγηση με θέμα «Δυνατότητε ς του Ασ τικού Κώδ ι- κα για προσαρμογή των δανειακών υποχρεώσεων στις εξαιρ ετικές συνθήκες της οικονομικής κρίσης», σε επιστημονική εκδήλωση που θα διοργανώσει στη Λευκωσία η Νομική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. XΙ. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ Κατά χρονολογική σειρά δημοσιεύθηκαν: 1. Μονογραφία, με θέμα: «Zur Präzisierung der Rechtsfindungsmethode bei gemischten Verträgen», Δι δακτορι κή δι ατριβή, Regensbur g 1981, σελ Αντικείμενό της αποτελεί ο προσδιορισμός της μεθόδου για την εύρεση των εφαρμοστέων κανόνων επί μικτών συμβάσεων, δηλ. συμβάσεων που ε μ- 14

15 φανίζουν μια άγνωστη στο νόμο σύνθεση στοιχείων, τα οποία ανήκουν σε διάφορους ρυθμισμένους στο νόμο συμβατικούς τύπους. Το κρίσιμο σημείο της προβληματικής βρίσκεται στη συρροή των νομοθετικών ρυθμίσεων των επιμέρους συμβατι κών τύπων και στην, συνεπεία τούτου, δημιουργία ποικ ί- λων προβλημάτων σύγκρουσης των συχνά αντιτιθέμενων μεταξύ τους καν ό- νων. Η όλη εργασία διαιρείται σε μια εισαγωγή ( 1, σ.33-40) και τρία κύρια μέρη: Στο πρώτο μέρος ( 2 και 3, σ.41-82) αναπτύσσονται οι βάσεις της προβληματικής των μικτών συμβάσεων, επισημαίνο νται οι ιδιομορφίες τους και επιχειρείται η ορι οθέτησή τους από την προβληματική συγγενών συμβ α- τικών μορφωμάτων. Στο δεύτερο μέρος ( 4-6, σ ) εξετάζονται τα προβλήματα σύγκρουσης εννόμων ρυθμίσεων με βάση τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα ( μικτή δωρε ά, μισθώσεις μικτών χώρων, μεριστικές συμβ άσεις). Στο τρίτο μέρος ( 7 και 8, σ ) καταγράφονται μεθοδολογικές παρατηρήσεις και προσδιορίζονται ορισμένες βασικές αρχές της μεθόδου προσδιορισμού του εφαρμοστέου δικαίου. Στα πλαίσια αυτά ελέγχονται και αποκρούονται πολλές επιμέρους απόψεις, τάσεις και φαινομενικέ ς αιτιολ ο- γίες που υιοθετούνται από μερίδα της θεωρίας ή και της νομολογίας (σ ). Η μέθοδος που προτείνεται για τον προσδιορισμό των εφαρμοστέων κανόνων, ακολουθεί τρία στάδια: Το πρώτο α φορά στην τυπολογική σύλλ η- ψη της συγκεκριμένης σύμβασης με βάση την οικονομική θεώρηση των πραγματικών περιστατικών, τον προσδιορισ μό των στοιχείων του κάθε συ μ- βατικού τύπου, τον προσδιορισμό του βαθμού έντασης με τον οποίο τα στο ι- χεία αυτά μετέχουν στη σύμβαση και, τέλος, τον προσδιορισμό της θέσης που κατέχει η συγκεκριμένη σύμβαση εγγύτερα ή μακρύτερα από τον ένα ή τον άλλο «πόλο» ( σ ). Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει την επισ ή- μανση των νομοθετικών αξιολογήσεων που συγκρούονται σε ένα ζήτημα ρύθμισης μικτής σύμβασης καθώς και τον προσδιορισμό του συγκεκριμένου τυπολογικού στοιχείου στο οποίο αναφέρεται καθεμιά από τις αξιολογήσεις αυτές (σ ). Τέλος, στο τρίτο στάδιο συνδυάζονται και συγκρίνονται τα πορίσματα των δύο προηγουμένων σταδίων, οι δε λύσεις δίνον ται ανάλ ο- γα με τη συνολική εικόνα που εμφανίζει κάθε συγκεκριμένο πρόβλημα (σ. 227 επ.). Ειδικότερα: Όταν μια ή περισσότερες από τις αλληλοσυγκρουόμ ε- νες διατάξεις δεν μπορεί να αποκλεισθεί τελολογικά (σ ), οι λύσεις που προτείνονται τείν ουν πρώτα στη σύμμετρη ικανοποίηση των συγκρου ό- μενων συμφερόντων με εφαρμογή «εν διάμεσ ων» έννομων συνεπειών, κλιμ α- κούμενων ανάλογα με το βαθμό συμμετοχής των στοιχείων των διαφόρων τύπων που εκπροσωπούνται στη συγκεκριμένη σύμβαση (σ ). Όπου μια τέτοια κλιμάκωση δεν είναι εφικτή (π.χ. όταν η έννομη συνέπεια δεν ε ί- ναι αποτι μητή σε χρήμα), η εργασία καταλ ήγει σε μια σειρά συνεκτιμώμ ε- νων «κριτηρίων προτίμησης» (σ ): Προτίμηση της ρύθμισης του τύπου που υπερισχύει οικονομικά στη σύμβαση προ τίμηση της ρύθμισης με τον εντονότερα προστατευτικό χαρακτήρα προτίμηση της διάταξης που ο σκοπός της καλύπτει περισσότερα έννομα συμφέροντα, ιδιαίτερα όταν ε κ- φράζει και ε πιδιώξεις του νομοθέτη χάριν του κοινωνικού συνόλου προτ ί- μηση, μεταξύ περισσοτέρων διαζευκτικώς συρρεουσών έννομων συνεπειών, εκείνης που θίγει λιγότερο τα συμφέροντα του άλλου συμβαλλομένου κλπ. Σε σχέση με το πρόβλημα, αν λόγοι λύσης που γεννώνται στο ένα σκέλος της μι κτής σύμβασης πρέπει να συμπαρασύ ρουν σε λύση ολόκληρη τη σύ μ- βαση (σ ), η μελέτη καθορίζει τις προϋποθέσεις διαχωρισμού της σύμβασης σύμφωνα με τα πρότυ πα των 323 Ι 2, 325 Ι 3, 346 S. 2, , 507 S. 1, 508 S. 1 γερμακ, δηλαδή με συγκεκριμένα αντικειμενικά κρ ι- τήρια που μπορούν να συμβάλουν στην εξεύρεση της ενδε δειγμένης λύσης (σ Ενδεικτικές αν αφορές στο έργο : Karin Nehlsen -v. Stryk, Un en tgelt liches schuld r ec h tliches Woh n r echt Zu r Ab g ren zu n gsprob lematik v on Leih e u n d Schen k u n g, AcP ( ), σ

16 σημ. 8 5, σ σημ. 8 6 Larenz/Canaris, Leh rb u ch des Schuld r echts, Band II 2, 1 3. Au f l , 6 3 καθώς και σ. 47 σημ. 15, σ σημ. 29, 30, 31, 32, 33, 34, 4 3, 44, 4 6 Medicus, Schuld r echt II, 9. Au f l ( 1 2 1, σ επ., Rd n r ) Fikentscher, Schuld recht, 9. Au f l , 6 5, vor I1 Martinek, Mod ern e V ertra gst yp en, I, , σ. 1 0 Stoffels, Geset zlich n icht ger eg elt e Schuld v erträ g e, Tü b ingen (Moh r Si eb eck, Jus Privatum), , σ. 4 σημ. 1 3, σ. 2 1 σημ. 3, σ. 2 2 σημ. 6, σ. 3 4 σημ. 5 7, σ. 3 5 σημ. 5 9, σ. 3 7 σημ. 7 5 και 7 6, σ. 3 8 σημ. 8 0, 82 και 8 3, σ. 3 9 σημ. 8 8, σ. 4 1 σημ και 1 0 6, σ. 4 2 σημ και 1 1 9, σ. 4 3 σημ , σ. 53 σημ. 20, σ. 55 σημ. 32, σ. 107 σημ. 16, σ. 108 σημ. 21, σ. 111 σημ. 36, σ. 112 σημ. 39 και 4 1, σ σημ. 11 και 1 3, σ σημ. 1 7, σ σημ. 26, σ στο κείμεν ο και σ ημ , σ σημ. 60, σ /8 στο κείμ εν ο και σημ. 7 5, σ σημ. 55 3, σ /8 σημ , σ. 321 σημ , σ σημ και 73 6 Elefth eriadis, Die Bürgschaft auf erst es An f ord ern, , σ Fikentscher/Heinema n n, Schuld recht, 1 0. Au f l , 67 σ (Einl. ) Kosmides T., Pr o viding-v ert räge, S yst ematik u n d Method o lo gi e d er B estimmung von Recht s- n atur u n d Rechtsfolgen, München , σ. 1 7 σημ. 2 7, 28 και 2 9 σ. 1 8 σημ. 3 0, 3 1, 3 3, 3 4 και 35 σ. 19 σημ. 42, σ. 33 σημ. 121, 122 και 123 σ. 52 σημ. 232, 233 σ. 61 σημ. 45 σ. 62 σημ. 4 9, 5 0, 5 1, 5 2 σ. 6 3 ση μ. 6 2 σ. 6 4 /5 σημ. 6 6 σ. 6 6 σημ. 7 7, 7 8 και 7 9 σ. 6 7 σ ημ. 8 0 σ. 6 8 σημ. 8 7 σ. 6 9 σημ. 9 7 σ. 7 0 σημ. 9 9 σ. 7 1 σημ σ. 7 3 σημ σ. 7 4 ση μ σ. 9 2 σημ και σ. 93 σημ και 23 2, σ. 9 4 σημ , 2 34 και 23 6 σ. 95 σημ και σ. 9 6 σημ σ. 9 7 σημ σ. 9 8 σημ. 2 60, και 2 62 σ. 9 9 σημ και σ σημ σ σημ σ σημ. 331 και σ σημ σ σημ. 5 7 σ σημ. 6 2 και 6 4 σ σημ. 67 σ σημ. 6 7 και 7 1 σ σημ. 7 6 σ. 324 σημ. 9 0 σ σημ. 9 3 σ σημ. 9 7 σ ση μ Αρ χανιωτ άκη ς, Μετ α βίβασ η περι ουσ ίας ή επιχείρη σης, , σ σημ. 1 7 Δελη γι άννη-κορνηλ άκ η, Ειδικ ό Ε νο χικό Δ ί- καιο, , τομ. Ι ( σ. 1 2 ση μ. 2 σ. 1 5 σημ. 3 σ. 1 8 ση μ. 5 σ. 1 9 σημ. 9 σ. 2 3 ση μ. 1 5 σ σημ. 1, 5-7, 9-11 σ. 25 σημ. 1 1 σ σημ. 12, 17, 20, 28 σ σημ. 7, 11-14) Κορνηλάκη ς Π., Ειδικ ό Ενοχικό Δίκαι ο Ι, , σ. 9 σημ. 1 0, σ.10 σημ , σ.12 σημ. 4-5, σ σημ. 1-4, σ.19 σημ. 1 2, σ.21 σημ. 1 7, σ. 24 σημ , σ.25 σημ. 2 9, σ. 80 σημ. 5-6, σ. 8 1 σημ. 8-9, σ. 8 2 σημ Κο ρνηλάκη ς Π., Ειδ ικό Ενοχικ ό Δίκαι ο ΙΙ, , σ. 2 6 σημ. 2 0 Ιγ γλ εζά κη ς, Π λη ροφ ορ ική και Δημ όσι ο Δίκ αι ο. Έ μπειρ α συ στήματ α ασ αφούς λ ογικής και εφαρμ ογή τ ους στις αόριστες έν νο ιες ( ), σ σημ Κουτσουράδης, ΕΕμπΔ , επ, σ σημ. 75 Αρχανιωτ άκη ς, Η επαγγελματική μίσ θωση Ι, , σ. 1 0 σημ. 3 3 Καράσης, ΕλλΔ νη , σ. 1 3 επ. σημ. 7 9 Κλαβανίδου, Ζητήματ α από τ ην ξενοδ οχειακ ή σύμβασ η, ΕλλΔν η , 2 4 επ., σ. 2 4 σημ. 1,6 Κο ρνηλάκ ης,αγγ., Η ν ομικ ή φύση των σχέσ ε- ων της Τράπεζ ας με τ ον πελάτη της κ λπ, Αρμ , 5 01 επ., σ σημ. 3 2, σ σημ Νίκας, Πο λιτικ ή Δικ ον ο μία Ι, σ σημ. 8 6 Απ. Γεω ργιάδης, Ενοχικ ό Δίκ αιο Ε ι- δικό Μέρος Ι ( ), σ. 1 5 σ ημ. 1 Απ. Γεωρ γιάδη ς, Νέες μορφές της σύγχ ρο νης οικονομίας Leasing Fact oring Franchising, (σ. 2, 19, 21 σημ. 2, 2 2 επ., 25) και 4 η εκδ , σ. 1 7 σημ. 5 6 Βαλτούδης, Η ευθύν η απ ό τ α ελαττωματ ικά προ ϊόντα, , σ Βαλτούδης, Πώληση επιχεί ρησ ης ( ), σ. 2 0 σημ. 1 0, σ σημ. 2 0 Δεσποτίδου, Φύσ η και λ ειτ ου ργία της εκδοτικ ής σύμ βασης, , σ σημ. 1, σ ση μ. 1 1 Μικρουλέα Α λ., Ζητ ήμ ατα α σ- τικής ευθύ νης Τρ απεζών κατ ά τη διεν έργεια πληρω μών κ αι τη μετ αφορά κεφαλαί ων, , σ σημ Μαντενιώτου-Λυρατ ζοπούλου Κ., Ξεν οδοχειακή σ ύμβασ η κράτησης κ ατ ά μ ε ρίδιο ή υπό π ρο ειδοπ οίη ση ( Al lotmen t ), Χρ ΙΔ , 7 77, σ σημ. 6 Αλεξανδρίδου, Το Δίκαιο του ηλεκ τρον ικού εμπ ορ ίου, ελλη νικό κ αι κ οινοτικ ό, 2 η έκδ. ( ), σ. 95 σημ Μελέτη, με θέμα: «Η προστασία του καταναλωτή στις τραπεζικές συναλλ α- γές. Μια συμβολή στον έλεγχο της εγκυρότητας των γενικών συναλλακτ ι- κών όρων των τραπεζικών συμβάσεων», ΝοΒ 199 2, Η μελέτη αναφέρεται στον ήδη καταργηθέντα Ν. 1961/1991, ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Ν. 2251/1994, και παραθέτει διάφορες απαντώμενες στην καθημερ ι- νή τραπεζι κή πρακτι κή περιπτώσεις, από τι ς οποίες συνάγεται το συμπέρ ασμα ότι στις συνήθεις τραπεζικές εργασίες (σύμβαση χορήγησης πιστωτικής κάρτας, σύμβαση ανακυκλούμενης πίστωσης αγοράς ειδών διαρκείας, σύ μ- βαση παροχής πίστωσης με ανοικτό αλληλόχρεο λογαριασμό, σύμβαση μ ίσθωσης θυρί δας, εντολ ή πώλησης ονομαστι κών χρεογράφων κλπ) ο συνα λ- λασσόμενος παραδίδεται στη διάκριση του πιστωτικού οργανισμού. Ενδεικτικές αν αφορές στη μελέτη: Έ κθεσ η Επιστ. Υπηρ. Βουλής από , σ. 3 (επί του σχεδίου Ν / ) ΠΠρΑθ /199 8, ΔΕΕ , σ επ., Καράση ς, Γενικές Αρχές του Αστικ ού Δικαίου, , σ σημ Καράση ς, Σύγχρον α Ζη τήματ α Αστ ι- κού Δικ αί ου, , σ σημ. 5 Καράκ ωστα ς, Γεν ικοί Όρ οι Τραπεζ ικών Σ υνα λ λαγών, , σ. 6 4, Κλαβανίδου, Κατ ανα λωτικά Δά νεια, , σ. 7 3 σημ σ. 8 2 σημ. 1 Κλαβαν ί- δου, ΕπισκΕΔ Α/1996, σ. 156 σημ. 1 1 Χριστιανός, Θεμελιώδη Ζητήμ ατα προστα σίας του κ α- τανα λωτή τραπεζικών υπηρε σιών, στ ο συ λ λογικ ό έργ ο: Πρ οστα σία κ ατα ναλωτή και Τραπεζ ι- κές Υπηρε σίες, , σ. 1 3 επ., 1 8 σημ. 1 9 Βαλτούδης, Η ευθύ νη από τ α ελαττωμ ατικ ά πρ ο ϊ- όντ α, , σ Χελιδόνης, Η ΑΚ ως μέσο π ρ οσ τασίας της α ναγωγικής αξί ω σης του εγγυητή, ΕπισκΕΔ , 37 2, σ σημ. 4 0 Ευαγγελίδου, Παρατ. στη ν ΕφΠατ ρ 9 37 /1999, ΕπισκΕΔ , 5 0 7, σ σημ. 2 5 Μ εντής, Χ ρ ΙΔ , επ., σ σημ. 8 6 Παπ αϊωάννου, Χρ ΙΔ , ε π., σ σημ. 4 5 Στ. Α. Γεωργιάδης, Η ευθ ύνη τ ης ΕΠΕΥ κ λ π, , σ σημ. 6 8, σ σημ Κλαβανίδου, Ενστάσ ε ις του κατα να λωτή έ ναντ ι τη ς Τρ ά- πεζας στη χρημ ατοδ οτημ ένη πώλησ η, ΚριτΕ 2 /2002, 13 επ., σ. 1 3 σημ. 1 Βελέντζα ς, Δίκαι ο Αλ λη λόχ ρε ου Λογαρια σμού, , σ. 6 7, σημ , 2 1 9, Γαρδούνης, Οι κ ατα χρηστ ι- 16

17 κές ρήτ ρες π ου σχετίζ οντ αι με το τίμημ α κατ ανα λωτ ικών συμβά σεω ν, Χ ρ ΙΔ , 2 3 επ., σ. 2 7 σημ. 27 Δο ύβλης, Δικαστ ικός έλεγχος λε ιτουργίας των ΓΟΣ στις τραπ εζικές συν α λλ αγές, ΕΤρΑξ Χρ Δ , 3 επ., σ. 5 σημ. 1, σ. 1 1 σημ. 1 4, 1 8 Δωρ ής, Αν αγνώ ριση υπ ο λοίπ ου οφε ι- λής κ λπ., Χρ ΙΔ 2004, 481 επ., σ. 491 σημ. 63= Πρακτικά 1 ου Σ υνεδ ρ. Εν. Δικ. Πρ. Κατ ανα λ ω- τή, , 1 49 επ., σ σημ. 6 3 Καράκωστας, Δ ίκαι ο Πρ οστα σίας Κα ταν αλω τή ( ), σ. 112 Βελέντζας, ΕΕμπΔ , σ επ, 4 01 σημ. 1 0, 4 02 σημ. 2 0 Γαζετάς, Γενικ οί ό ρο ι σ υ- ναλλαγών και κατ ανα λωτ ές, 4 η εκδ , σ. 6 7 σημ. 7 2 και 7 3, σ. 7 6 σημ. 8 4 σ σημ Γκούσκου, ΔΕΕ , σ επ., σημ. 3 4 Δ ε ληκω στοπούλου, ΔΕΕ , σ σημ. 2 4 Καλαμπούκα - Γιανν ο πούλου, ΔΕΕ , σ. 1 7 σημ. 3 9 Δημ. Λαδ άς, Αρ μ , σ επ., σημ. 7 4 Τσιρακοπούλου, Παρα τ. στη ν ΠΠ ρ Αθ /1997, ΔΕΕ 1 998, σημ. 6 Kapnopoulou, Das Recht d er miß b räuchlichen Klauseln in d er Europ äishen Un ion, Tü b ingen , σ σημ. 2 8 και σ Κουμάνης, Η προ στασ ία των κατ ανα λω τών μ ε συλλογική αγωγή κλπ, Αρ μ , 50 1 επ., σ σημ. 3 Αυγητί δης, Η ευθ ύνη του α ν αδόχου κλπ. ( ), σ σημ. 1 9 Λιναρίτης, Η π ρ όσβα ση στις χρηματ οο ικονομικές υπηρε σ ίε ς κλπ ( ), σ. 5 7 σημ. 2 3, σ. 61 σημ. 3 2, σ. 6 8 σημ. 4 8, σ. 380 σημ. 6 5 Κλαβανίδου, Νομ ι κά ζ η- τήματα απ ό τη χρήση πιστ ωτ ικών καρτ ών, Αφιέρ. Π. Γέσ ι ου -Φα λτσή, τ. Ι ( ), επ., σ σημ. 1 Σπ. Τσίρου, Πι στωτική κ άρτ α ( ), σ σημ και , σ σημ , σ σημ και , σ σημ και , σ σημ Κουμάνης Στ., Η σύμβ αση οργανωμ έν ο υ ταξιδίου κατ ά το ΠΔ 3 3 9, , Ι ( ), σ σημ Αυγητίδης, εις ΔικΠρΚατ (επιμ. Ε. Αλε ξανδ ρίδου), , σ Καρα γκουνίδη ς Απ., Πρ οστασία του επενδυτή σ το δίκαιο των επενδυτικών υπηρεσ ιών, , σ Τσενέ Χρ., Η εξωσυμβατ ική ε υθύ νη τ ων τ ραπ ε ζών απ ό τη ν παροχή εμπ ο ρικ ών τ ραπεζικ ών υπηρεσι ών, , σ. 4 σημ. 4, σ. 5 σημ. 1 0, σ. 6 σημ. 1 3 και 1 7, σ. 1 1 σημ. 37 Καργό πουλος Α. - Ι., Οι σ υ μβάσεις των κ ατ ανα λωτ ών υπό το π λ αίσι ο τ ου νέ ου Κα νο νισμ ού «Ρώμ η Ι» για τ ο εφαρμοστέ ο δίκαιο σε συμβα τικές εν οχές, Χ ρ ΙΔ , 95 4 επ., σ σημ. 6 3 Ιγγ λεζάκ ης Ι., στ ο Δούβλης/Μπώλος ( επ ιμ.), Δίκαι ο Πρ οστα σίας Κατα να λωτώ ν, , τ. ΙΙ 2 0 : Συσ τήματα Π ληρ ω- μών, σ. 1053, σ σημ. 3 Καρ άκω στας Γ., Δίκαι ο Πρ οστα σίας Κατα να λωτώ ν μετά το Ν /2 0 07, έκδ , σ. 116 Δεσποτίδου Α., Πα ρ οχή χ ρηματ ο οικονομικών υπηρεσ ι ών απ ό απόστ αση ( ), σ Β άρκα -Αδ άμη Α., Εισαγωγή σ το Δ ίκαι ο Πρ οστ ασίας Κατ α ναλωτή ( ), Βιβλ. Κεφ. ΙΙ Ευθυμίου Αιμ., Η αρχή της διαφάνειας στ ο δίκαιο των ΓΟΣ ( ), σ. 2 0 σημ. 60, 3. Μελέτη, με θέμα: «Η φαινομενική αιτιολογία δικαστικών αποφάσεων με απλή επίκληση γενικών ρητρών του Αστικού Κώδικα», Αρμ. 1992, Στη μελέτη εκτίθεται σειρά σκεπτικών διαφόρων δικαστικών αποφάσεων που κατά την εφαρμογή των γενικών ρητρών του ΑΚ είτε αποφεύγουν να προβούν στην αναγκαία εξειδίκευση (συναγωγή δευτερογενούς κανόνα) είτε εκκινούν την προσπάθεια εξειδίκευσης από εσφαλμ ένη κατεύθυνση. Ιδίως καταβάλλεται προσπάθεια να καταδειχθεί ο κίνδυνος διαισθητικής απονομής του δικαί ου όταν η εξειδίκευση της γενικής ρήτρας επιχειρείται με αποκλ ε- ιστικό γνώμονα την υ πηρέτηση της ασφάλειας και σταθερότητας των συνα λ- λαγών και με υποβάθμιση των ιδιαιτεροτήτων της κρινόμενης περίπτωσης, υποβάθμιση που είναι δυνατό να απολήξει σε αποδοχή μη δίκαιης in concreto λύσης, δηλαδή σε λύση σκοπιμότητας. Ενδεικτικές αναφορές στη μελέτη: Αστ. Γεωρ γιάδ ης, Ε νοχικ ό Δ ίκαι ο, Γενικ ό Μέρος ΙΙ, 4 η έκδ , σ. 6 σημ. 1 8 Ιγ γ λεζά κη ς, Πλη ρ οφορική και Δ ημόσι ο Δίκαιο. Έμπ ει ρα συσ τήματα ασαφούς λ ογικής και εφαρμ ογή τους στις α όρι στες έ νν ο ιες ( ), σ σημ Λελεντζή, Ο έ λεγχος του περι εχομ έ νου τω ν ΓΟΣ κατά την π ρόσφ ατη νομ ο λογία, ΝοΒ , 27 4 επ., σ σημ. 5 0 Βόγκλης, Κί νδυν οι κατά τη συγκ εκριμ εν οποίηση τω ν γενικών ρη τρώ ν, ΔΕΕ , επ., σ σημ. 5 Ζαπριάνος, Άρ ση της αυ τοτ έλε ιας του ν ομικ ού π ροσ ώπου προς διαφύλαξ η έ νν ομω ν σ υμφερό ντων τω ν μελώ ν τ ου, Αρμ , επ., σ σημ Ε- λευθεριάδ ης Ν., Η π ρο στασ ί α των δαν ειστ ών κεφαλαι ο υχικής εται ρίας ως πρόβ λημα ε υθύν ης των εταί ρω ν ( ), σ , σημ Ψαρουδάκη ς Γ., Ασφαλι στικ ό σ υμφέρον, Αθή ν α , σ. 83, σημ. 222, 4. Μελέτη, με θέμα: «Τύπος και έννοια στο δίκαιο των συμβάσεων (μια συ μ- βολή στην κατανόηση υποδειγματικών νομοθετικών ρυθμίσεων)», Αρμ. 1992, Η μελέτη τεκμηριώνει ότι οι ρυθμιζόμενες στον ΑΚ συ μ- βατικές μορφές (π.χ. πώληση, μίσθωση πράγματος κλπ.) δεν αποτελούν α υστηρά οριοθετημένες «έννοιες» αλλά ρυθμιστικούς «τύπου ς», δηλ. πρότυπα υποδειγματικής ρύθμι σης, με συνέπεια το πεδίο εφαρμογής των κανόνων τ ο- υς να διευρύνεται με τις γνωστές τεχνικές των παραπομπών ( από τον ν ομοθέτη) ή της ανάλογης εφαρμογής (από τον δικαστή). Τις πρακτικές συν έπειες της διάγνωσης αυτής επιχειρεί να αναδείξει η μελέτη με βάση το α μφιλεγόμενο σε θεωρία και νομολογία ζήτημα της διατήρησης ή μεταβολής της 17

18 νομικής προσωπικότητας σε περίπτωση καταχρηστικού μετασχηματ ισμού εμπορικής εταιρίας, π.χ. μετατροπής ομόρρυθμης εταιρίας σε ανών υμη. Ενδεικτικές αν αφορές στη μελέτη: Eleftheriadis,Die Bürgschaft auf erst es An f ord er n, , σ Κουτσουράδης, Ξ εν ο δοχειακή σύμβαση, Ιο νεπιθδ , 12 επ., σ. 2 0 σημ. 5 5, σ. 2 1 σημ. 5 8 Καράσης, Σταθμ οί στην ιστ ο ρική πορεί α του ν ομικ ού συ λλ ογισ μού, ΕλλΔν η , 613 επ., σημ. 7 9 Βαλτούδη ς, Η ε υθύ νη απ ό τ α ε λαττω ματ ικά προϊ όντ α, , σ Βαλτούδης, Πώ λησ η επιχ εί ρησης ( ), σ. 2 0 σημ. 1 0 Δ εσποτί δου, Φύση και λε ιτουργία τη ς εκδ ο- τικής σύμβα σης, , σ σημ , σ σημ. 16 Κουμάνης Στ., Η σύμβα ση οργανωμένο υ ταξιδίου κατά τ ο Π Δ /1 9 96, Ι ( ), σ σημ , σ σημ Παπαϊωάννου Γ., Η προ στασί α του κατανα λωτή στ ο ο υσια στικ ό ευρωπαϊκό δίκαι ο της κατα ν αλωτ ι- κής πίστης, , σ σημ. 1 Τασί κας Απ., Η υπ οχρέωση τ ου πισ τωτικ ού φ ορ έα γ ια προσυμβατ ική πλη ρ οφόρηση τ ο υ καταν αλω τή στη ν Οδηγία /48/ΕΚ και η έντ αξή της στο σύστημ α καν όν ων ιδιωτικ ού δικαίου για τη ν κατά ρτισ η τ ης σύμβασ ης, ΕλλΔν η , επ., σ σημ Ζαπριάνος, Άρση της αυτ οτέ λε ιας του νομ ικού π ρο σώπ ου προς διαφύλαξ η ένν ομω ν συμφ ερόντ ων των μ ελώ ν του, Αρμ. 2010, 1298 επ., σ σημ Μονογραφική μελέτη, με θέμα: «Η ιδιαίτερα ελαφρά αμέλεια, Σύγχρονες τάσεις στο δίκαιο της αστικής ευθύνης», Εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1993, σελ Ο προβληματισμός περί τον οπ οίο στρέφεται η μελέτη ε κ- κινεί από τη διαπίστωση ότι η δημιουργία ευθύνης προς πλήρη αποζημίωση ακόμη και όταν η ζημία οφείλεται σε πολύ μικρή απροσεξία ( ιδιαίτερα ε- λαφρά αμέλεια) αποτελεί ανεπιεική συνέπεια της μη παραδοχής σήμερα από το νόμο της παλαιότε ρα υφιστάμενης διάκρισης της culpa levissima. Το έργο, μετά από μια σύντομη εισαγωγή ( 1 σ ), διαιρείται σε πέντε εν ό- τητες. Στην πρώτη ( 2 σ ) ε κτίθενται ορισμένες σύ γχρονες τάσεις διάκρισης της culpa levissima, ενώ στη δεύτερη ( 3 σελ ) επιχειρείται μια κριτι κή επισκόπηση των μέχρι τώρα προσπαθειών δο γματικής θεμελί ω- σής της. Έπεται η ιστορική και συγκριτική θεώρηση των δ ιαβαθμίσεων της αμέλειας ( 4 σ ) και ακολουθεί μια εκτενής συστηματική και μεθοδολογική προσέγγιση των διαβαθμίσεων αυτών ( 5 σ ), που αποτελεί τη βάση για να διατυ πωθούν, στην τελευταία ενότητα, σκέψεις για μια δογμ α- τικά συνεπή θεμελίωση της διάκρισης της «ιδιαίτερα ελαφράς» αμέλειας ( 6 σ ). Συνοπτική παρουσίαση των πορισμάτων του έργου δημοσιεύθηκε και σε Αρμ. 1993, σ , υπό τον τίτλ ο «Η διάκριση της ιδιαίτερα ε- λαφράς αμέλειας». Ενδεικτικές αν αφο ρές στο έργο : Σιδέ ρης Δ., Το εργα σι ακό καθ εστώς τω ν δ ιευ θυν ό ντων υ- παλλήλων, , σ σημ Αρχανιωτάκ ης, Η επ αγγελματ ική μίσθ ωση ΙΙ ( ), σ. IVII Κοτζάμπασ η, Απ αλλακτικές ρήτ ρες, , σ σημ. 5 5 Βαλτούδης, Η ευθ ύνη από τ α ελατ τωματικ ά προϊ όντα, , σ Κορνηλάκης Α., Η αθέτηση της αμφοτε ροβ αρούς σύ μ- βασης, , σ σημ. 3 0, σ σημ. 3 3 και 3 4 Kosmides, Tim., Zi vi lr echtlich e Haftung fü r Dat en schutzv erst öße, M ü n chen (Rechtswiss en schaft li che Fo rschung und Entwicklung Bd ), 2010, σ. 121 σημ Μελέτη, με θέμα: «Το φαινόμενο των συμβάσεων καταστρατήγησης ενν ό- μων ρυθμίσεων», στο: Σύγχρονα ζητήματα αστικού δικαίου πέρα από το σύστημα του ΑΚ, Αθήνα-Κομοτηνή 1995, σελ Η μελέτη εκκινεί από την πρακτική των μεγαλοκαταθετών να προβαίνουν σε σύναψη συμβάσεων Repos ( αγορά μακροπρόθεσμων τίτλων του δημοσίου με τη συμφωνία επ α- ναγοράς τους σε σύντομο χρόνο από την πωλήτρια τράπεζ α με προκαθορ ισμένο τίμημα), με στόχο τη «νόμιμη» φοροαποφυγή. Με αφορμή το φαιν όμενο αυτό γίνεται αναφορά γενικότερα στην εφευρετικότητα των συναλλα σσομένων να χρησιμοποιούν συμβατικές μορφές υπό τις οποίες καλύπτουν τις αληθώς ηθελημένες συμφωνίες τους, η ευθεία σύναψη των οποίων θα είχε γι αυτούς και δυσμενή επακόλουθα. Η παράκαμψη αυτή καλύπτεται μεν από την αρχή της συμβατικής ελευθερίας (ΑΚ 361), η δε αρχή αυτή λειτουργεί μέσα στα όρια των αναγκαστικού δικαίου διατάξεων του ΑΚ (π.χ. άρθρα 174, 178, 288), που όμως είναι αμφίβολο αν μπορούν σε κάθε περίπτωση να εμποδίσουν την κατασ τρατήγηση ρυθμίσεων του φορολογικού νόμου. Η μ ε- λέτη κάνει δεκτό ότι αποτελεί μεν δικαίωμα του φορολογουμένου η επιλογή εκείνης της δικαιικής διάπλασης των συναλλαγών του που σ υνδέεται με τις 18

19 μικρότερες δυνατές φορολογικές υποχρεώσεις, χαρακτηρίζει όμως από τη σκοπιά του Ιδιωτικού Δικαίου προβληματική τη μεθοδευμένη συγκάλυψη των πραγματικών συναλλακτικών υποστάσεων με αποκλειστικό στόχο την αποφυγή της φορολόγησης. 7. Μελέτη, με θέμα: «Ο κρίσιμος βαθμός διατάραξης της συμβατικής ισο ρ- ροπίας για τον έλεγχο του περιεχομένου γενικών όρων συναλλαγών ( Σκ έψεις με αφορμή τη μερική αναδιατύπωση της γενικής ρήτρας του άρθρου 2 6 Ν. 2251/1994 από το άρθρο στοιχ. β Ν. 2741/1999)», Αρμ. 2000, Η μελέτη ασχολείται με τα προβλήματα που δημιούργησε ο όρος «υ πέρμετρη» δι ατάραξη, που υπήρχε στην παλαι ότερη διατύ πωση του ά ρ- θρου 2 6 Ν. 2251/ 1994, καθώ ς και με αυτά που δημιουργεί η ολοσχερής α- πάλειψη του όρου αυτού μέσω του άρθρου Ν. 2741/1999. Σε μια πρώτη ενότητα η μελέτη ανατρέχει μέσω της διατύπωσης των ΑΚ 140 επ., 179, 281, 294, 409, 518, 534, 550 εδ. β, 538, 582, 583, 707 κτλ. στη γενικότερη ιδέα των προορι ζόμεν ων για αποκατάσταση της συμβατι κής αδι κί ας διατ ά- ξεων του ΑΚ. Επισημαίνει δηλαδή ότι η διαμόρφωση ενός απλά ασύμφορου για τον αντισυμβαλλόμενο περιεχομένου της σύμβασης, τέτοιου που συνιστά επουσιώδη, μόνον, διατάραξη της συμβατικής ισορροπίας, πρέπει να γίνεται ανεκτή χάριν της ασφάλειας του δικαίου και των συ ναλλαγών. Ακολούθως το ζήτημα της χρήσης άδικων ΓΟΣ ανάγεται στη γενικότερη προβληματική της διάψευσης της εμπιστοσύνης και των δικαιολογημένων προσδοκιών του αντισυμβαλλομένου, διάψευσης που η μελέτη συνδέει με την απόκλιση από τους καθοδηγητικού χαρακτήρα, μόνον, ενδοτικούς κανόνες και όχι και από αυτούς που επιτελούν απλώς λειτουργία διε υκόλυνσης των συναλλασσομ έ- νων, επισημαίνοντας την επικράτηση της αντίληψης αυτής στις διατυπώσεις απαγόρευσης των καταχρηστικών ΓΟΣ που χρησιμοποιούν οι επιμέρους εθνικές νομοθεσίες και τα κοινοτικά κείμενα. Την ανάδειξη της ανασχετικής επίδρασης του όρου «υπέρμετρη διατάραξη» σε ένα μέρος της πρόσφατης ελληνικής νομολογίας επιχειρεί η μελέτη με βάση παραδείγματα αποφάσεων επί συλλογικών αγωγών ενώσεων καταναλωτών για την αποτίμηση του περ ι- εχομένου των ΓΟΣ ασ φαλιστικών συμβάσεων και συμβάσεων παροχής υ π η- ρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Από την άλλη πλευρά επισημαίνεται, όμως, ότι η νομοθετική αντίδραση της ολοσχερούς διαγραφής του όρου «υπέρμετρη», χωρίς αντικατάστασή του με κάπο ιον από τους ενδιάμεσους όρου ς που πρ ο- τάθηκαν σχετικά («ου σιώδης» ή «σημαντική» διατάραξη), υπήρξε υπερβολ ι- κή, διότι αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο, ένας ΓΟΣ που εμφανίζει μικρή ή επουσιώδη μόνον απόκλιση από τη ρύθμιση του ενδοτικού δικαίου να είναι έγκυρος μεν κατά την ΑΚ 281 («προφανής» διατάραξη), άκυρος δε ως κ α- ταχρηστικός κατά το άρθρο 2 6 εδ. α Ν. 2251/1994 («απλή» διατάραξη). Η μελέτη θεωρεί ότι το στοιχείο εξειδίκευσης που προσθέτει η ειδικότερη ρήτρα του Ν. 2251/1994, δηλαδή το στοιχείο της «προστα σίας του καταν α- λωτή», δεν επαρκεί αξιολογικά για την απαγόρευση επουσιωδών αποκλίσεων από τους ενδοτικούς κανόνες. Σε μια ιδιαίτερη, τέλος, ενότητα γίνεται αν α- φορά στο «πρότυπο» του πελάτη που θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση για την αποτίμηση του «δικαιολογημένου» των προσδοκιών. Από τη σκοπιά α υ- τή γίνεται διάκριση μεταξύ του εμπειρικού πρότυπου του «απροετοίμαστου, αδιάφορου και επιφανειακού καταναλωτή» και του δεοντολογικού πρότυπου του «ώρι μου και κριτι κού» αντισυμβαλλομέ νου. Αντίστοιχα η μελ έτη δι ακρίνει μεταξύ του σταδίου παρατήρησης και πρόσληψης των πληροφοριών και του σταδίου της νοητικής επεξεργασίας και μετασχηματισμού τους σε δικαιοπρακτική απόφαση, υιοθετώντας ένα ενδιάμεσο πρότυπο, αυτό του «επιφανειακά προσλαμβάνοντος αλλά λογικά σκεπτόμενου» κ αταναλωτή. Ενδεικτικές αν αφορές σ τη μελέτη: Κορνηλά κης, Ειδικό Ενοχικ ό Δ ίκαι ο Ι, , σ. 1 0 σημ. 1 2 Κορνηλάκης, Επίτ ομ ο Ει δικό Ενοχικ ό, , σ. 5 υπ ό 3 και ση μ. 1 Καρ άκωσ τας, Γενικ οί 19

20 Όρ οι Τραπ εζικών Συνα λ λαγών, , σ. 64, 140 Κοτζαμπάση, Απαλλακτικές ρή τρες, , σ. 2 7 σημ. 25, σ σημ. 1 29, σ /5 σημ σ σημ Δο ύβλης, Η προστ α σία Ε λ- λήνων π ελατώ ν πιστωτικών ι δρυμάτω ν από ΓΟΣ εφαρμοστέου α λ λοδαπ ού δικαί ου, ΔΕ Ε , επ., σ σημ. 1 9, σ σημ , Δελλή ς, Οι διατάξεις της ΣυμβΒρυξ κλπ, ΔΕΕ , επ., σ σημ. 4 4 Καράκωστ ας, Π ρ οστα σία τ ου Καταν αλωτή Ν /1994 ( ), σ. 9 1 σημ. 7 1 Αντωνοπούλου, Τα ό ρια της προσ τασίας του αποδέκτη τραπ εζ ικών υ- πηρεσ ιών κλπ, Ε λλδ νη , επ., σ σημ. 4 9 Στ. Γεωρ γιάδ ης, Η ευθ ύνη της ΕΠΕΥ κλπ., , σ σημ. 6 8, σ σημ Ασίκης, ΔΕΕ , 4 39 επ., σ σημ. 6 7 Τζίβα, Το ηλεκτρονικό ε μπόριο και η προστ ασία τω ν κατα ναλωτών απ ένα ντι στ ους ΓΟΣ, ΔΕΕ , επ., σ σημ. 3 9, σ σημ. 5 1 Αθανασιάδη ς Γ., Ασφάλισ η αε ρ οσ κάφους, , σ σημ. 2 59, σ σημ , σ σημ Δο ύβλη ς, Η υπ αγωγή ή μη τ ων τρ α- πεζικών εγγυητ ών στ ον Ν /19 9 4, ΔΕΕ , 8 76 επ., σ σημ. 6, σ σημ. 5 4 Βαλτούδη ς, Ζητήμ ατα απ ό τ ι ς υποχρεώσ εις πληροφόρησ η ς σ το ε υρωπαϊκ ό δίκαι ο τ ων συμβ ά- σεων, Χρ ΙΔ , επ., σ σημ. 6 1 Βενιέρης, Ο έλεγχ ος ΓΟΣ στ εγαστικ ού δ ανεί ου κλπ., Χ ρ ΙΔ , επ., σ σημ. 9 5 Καράκωσ τα ς, Δίκαι ο Π ρο στασ ίας Κατ α ναλωτή ( ), σ. 7 9, σ. 9 7 σημ. 3 9, σ σημ. 3 5 Λιναρίτης, Η πρόσ βαση στις χ ρηματ ο οι κον ομ ι- κές υπηρεσί ες κλπ ( ), σ σημ Αθανασιάδ ης Γ., Σύμ βαση ιδιωτ ικής ασφ άλισ ης, , σ σημ Σκο υλαρίκη, Ακυρότητα ΓΟΣ ασφαλιστη ρί ου συμ βολαί ου ( ΑΠΟ λ 6 /2006 ), Συνήγ ορ ος 2006, 3 0 επ., σ. 3 1 ση μ. 3 Λα δάς Δ., Η εφαρμ ογή τ ου Ν /199 4 στις σχέσεις εργασίας ( ), σ. 4 9 σημ , σ σημ Πε ράκ ης, εις Δ Πρ Κατ (ε πιμ. Ε. Αλε ξανδ ρίδου), , σ. 4 8 σημ Καρα γκουνίδη ς Απ., Πρ οστ ασία του επενδυτή στο δ ί- καιο τω ν επενδυτ ικών υπηρε σιών, , σ Καράκωστας Γ., Δίκαι ο Π ρο στασ ίας Κατα ν α- λωτή μετά το ν. 3587/200 7, έκδ. 2008, σ. 87, σ. 103 σημ. 39, σ. 693 σημ. 35 Βασιλόπουλος Σ., στο Δ ούβ λης/μπώλος (επ ιμ.), Δίκαιο Πρ οστ ασί ας Κατ ανα λωτώ ν , τ. Ι 1, σ. 2 4 σημ. 4 2 Χατζη γά γιος Θ., στ ο Δ ο ύβλης/μπώλος ( επ ιμ. ), ΔικΠρΚατ, , τ. Ι 1, σ , σ σημ Τριανταφυλλ άκη ς, Εισηγήσε ις Εμπορ ικού Δικαί ου, , σ. 12 9, σημ Βάρκα - Αδάμη Α., Εισαγωγή στ ο Δί καιο Π ρο στασ ίας Κατα να λω τή ( ), Βιβλ. Κεφ. ΙΙ Ε υθυμίου Αιμ., Η αρχή της διαφάνε ιας στο δίκαιο τ ων ΓΟΣ ( ), σ. 22 σημ. 64, σ. 92 σημ. 370, 8. Μονογραφία, με θέμα: «Προστασία των καταναλωτών και σύστημα του Ιδ ι- ωτικού Δικαίου, τόμος ΙΙ: Ο δικαστικός έλεγχος του περιεχομένου των κ α- ταναλωτικών συμβάσεων και τα όριά του (κατά τους Ν. 2251/1994 κ αι Ν. 2741/1999)», Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα -Θεσσαλονίκη 2001, σελ. Ι-ΧΧΧV και Πρόκειται για την εναρκτήρια προσπάθεια ενός ευρύτερου έργου με τον γενικό τί τλο «Προστασία των καταναλωτών και σύστημα του Ιδιωτ ι- κού Δικαίου». Το όλο έργο είναι προσανατο λισμένο στα ζητήματα οριοθ έ- τησης της ρυθμιστικής εμβέλειας της νομοθεσίας για την προστασία των κ α- ταναλωτών. Η κατάστρωση του προγράμματός του περιλαμβάνει τρεις εν ό- τητες, συνδεόμενες με έναν κοινό στόχο. Αυτός συνίσταται στην ανάδειξη των αξιολογικών χαρακτηριστικών της νομοθετικής ύλης για την προστασία των καταναλωτών, χαρακτηριστικών που την εντάσσουν ομαλά στο ήδη υ- φιστάμενο σύστημα αξιολογικών εκτιμήσεω ν του Ιδιωτικού Δικαίου και ε- πιτρέπουν μι α συνεπή και αποτελεσματι κή αντιμετώπισή της με το αναπτυ γ- μένο εκεί δογματικό και μεθοδολογικό οπλοστάσιο. Παράλληλα, όμως, η μελέτη στοχεύει και σε αξιοποίηση των δυνατοτήτων συμβολής της σύγχρ ο- νης αυτής νομοθετι κής ύλης στην κατεύθυνση της μετεξέλιξης του παραδ ο- σιακού συστήματος, φέρνοντας το τελευταίο σε επαφή με επίκαιρα ζητήματα και αναθεωρημένες δικαιικές αξίες. Ειδικότερα ο εν λόγω δεύτερος τόμος του έργου αναφέρεται στο αμφιλεγόμενο ζήτημα σχετικά με τα όρια του ε- λέγχου του περιεχομέ νου των συμβατικών όρων. Οι σχετικέ ς αν απτύξεις α- ποσκοπούν να συμβάλλουν στην ερμηνεία των διατάξεων της 6 του άρθρου 2 του Ν. 2251/1994. Κρίθηκε αναγκαίο να προηγηθεί η δημοσίευση αυτού, αντί του πρώτου τόμου της όλης μελέτης (ο οποίος δημοσιεύθηκε στη συν έ- χεια το 2005, βλ. π.κ. υπό στοιχ. 26), λόγω της παρεμβολής του Ν. 2741/1999. Οι δι ατάξεις του νόμου αυτού τροποποίησαν εν μέρει το περι ε- χόμενο του βασικού νομοθετήματος για την προστασία των καταναλωτών (Ν. 2251/1994), δίνοντας νέες διαστάσεις σε αρκετά επιμέρους ζητήματα του ελέγχου του περιεχομένου των συμβατικών όρων. Οι επ ίκαιρες αυτές διαστάσεις θεωρήθηκε σκόπιμο να παρουσιαστούν άμεσα, συνεκτιμώμενης και της νοηματι κής αυτοτέλειας του ειδικότερου αντικειμένου του εν λόγω δε ύ- τερου τόμου. Σ αυτόν προτάσσεται μια σύντομη γενική εισαγωγή για την ένταξη της υπό διαπραγμάτευση ύλης στη γενικότερη θεματική της προστ α- 20