Αγροτικος. Τύπος. συνταξεισ ογα. Τι θα πάρουν όσοι βγουν

Transcript

1 Αγροτικος 12 σελιδεσ Τύπος Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 h εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου Επενδύοντας στην ελληνική γη και τον Ελληνα αγρότη #14 Αγροτικές εξαγωγές Με ταυτότητα και λιγότερη γραφειοκρατία»σελίδα 11 Φράουλα Πλήρης οδηγός για την καλλιέργεια στην Ελλάδα»σελίδα 4 συνταξεισ ογα Τι θα πάρουν όσοι βγουν Κοινωνικός Τουρισμός Τι προβλέπεται για ασφαλισμένους του ΟΓΑ»σελίδα 10»σελίδα 2 τη διετία Αναλυτικοί πίνακες, η δυνατότητα συμψηφισμού οφειλόμενων εισφορών με τη σύνταξη, πώς αναγνωρίζονται έτη πρόσθετης ασφάλισης

2 2 Αγροτικός Τύπος 24 Ασφαλιστικά Πέµπτη 8 Μαΐου 2014 h ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΜΕ ΧΡΕΗ ΑΠΟ ΕΙΣΦΟΡΕΣ Τι σύνταξη θα πάρουν όσοι βγουν το ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com Χαρτιά για σύνταξη από τον ΟΓΑ θα πρέπει να ετοιµάζουν από φέτος όσοι διανύουν το 66ο προς 67ο έτος της ηλικίας τους καθώς και όσοι είναι ήδη 67 αλλά έχουν απλήρωτες εισφορές. Οι αγρότες που κλείνουν το 67ο έτος το 2015, δηλαδή οι γεννηθέντες το 1948, θα είναι οι πρώτοι που θα πάρουν σύνταξη µετά το µπλοκάρισµα της συνταξιοδότησης που προκάλεσε την 1η/1/2013 η αύξηση του ορίου ηλικίας από τα 65 στα 67 έτη. Ταυτόχρονα, όµως, όσοι έχουν ήδη κλείσει τα 67 αλλά δεν είχαν πληρώσει τις εισφορές τους και ως εκ τούτου δεν βγήκαν στη σύνταξη µπορούν να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2014 συµψηφίζοντας µε τη σύνταξη τα χρέη από εισφορές εφόσον αυτές δεν υπερβαίνουν τις ευρώ. Ανάλυση της σύνταξης Οι αγρότες παίρνουν από τον ΟΓΑ τρία διαφορετικά ποσά σύνταξης: Τη σύνταξη που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης και τις εισφορές που πλήρωσαν στον κλάδο κύριας ασφάλισης που λειτουργεί από την 1η/1/1998. Οι εισφορές είναι υποχρεωτικές. Τη σύνταξη που αναλογεί στον κλάδο πρόσθετης ασφάλισης που λειτούργησε προαιρετικά από το 1988 ως το Ο χρόνος στην πρόσθετη ασφάλιση µπορεί να πληρωθεί και σήµερα µε δύο τρόπους και µε διαφορετικό ποσό σύνταξης. Τη βασική προνοιακή σύνταξη των 360 ευρώ που είναι χωρίς εισφορές αλλά από το 2003 και κάθε χρόνο µειώνεται για τους καινούργιους συνταξιούχους κατά 4%. Η βασική σύνταξη είναι 187,2 ευρώ το µήνα για όσους συνταξιοδοτηθούν από τον ΟΓΑ το 2014 (-48%) και πέφτει στα 172,8 ευρώ (-52%) για όσους αποχωρούν το Οταν υπάρχουν οικογενειακά βάρη η σύνταξη προσαυξάνεται µε επίδοµα συζύγου και τέκνων ως εξής: Επίδοµα για σύζυγο αγρότη που δεν παίρνει καθόλου σύνταξη και δεν ασφαλίζεται σε κανένα Ταµείο. Το επίδοµα είναι ίσο µε το 10% του ποσού της κατηγορίας που ασφαλίζεται ο κάθε αγρότης. Για παράδειγµα αγρότης µε σύνταξη στα 67 και µε σύζυγο θα πάρει επίδοµα 48,6 ευρώ το µήνα (το 10% των 486 ευρώ της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας). Επίδοµα τέκνων εφόσον είναι άγαµα και ανήλικα και δεν εργάζονται ή είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία και δεν λαµβάνουν σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, περιλαµβανοµένου και του ΟΓΑ. Εφόσον σπουδάζουν, τότε το επίδοµα καταβάλλεται µέχρι τη λήψη του πτυχίου και πάντως όχι πέραν της συ- µπλήρωσης του 24ου έτους της ηλικίας τους. Το επίδοµα υπολογίζεται µε βάση το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας και είναι 8% για ένα παιδί, 10% για το δεύτερο και 12% για το τρίτο και κάθε επόµενο. Ετσι αγρότης µε σύνταξη στα 67 και µε δύο παιδιά που σπουδάζουν δικαιούται επίδοµα 38,8 ευρώ το µήνα για το πρώτο και 48,6 ευρώ για το δεύτερο παιδί. Και αν υπάρχει και τρίτο παιδί που έστω είναι ανήλικο, τότε παίρνει και άλλα 58 ευρώ. Η αγροτική σύνταξη υπολογίζεται από το άθροισµα τριών µερών: κύριας ασφάλισης, πρόσθετης και βασικής προνοιακής σύνταξης Συµψηφισµός µε χρέη Οι αγρότες για να πάρουν σύνταξη από τον ΟΓΑ θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον 15 χρόνια πληρωµής εισφορών είτε στον κλάδο της κύριας είτε µαζί µε τον κλάδο της πρόσθετης ασφάλισης. Οµως, όποιος συνταξιοδοτηθεί το 2014 και έχει οφειλές δεν θα µπορεί να βγει στη σύνταξη. Εδώ είναι που πολλοί επιλέγουν τη λύση του συµψηφισµού χρεών µε σύνταξη, µέτρο που ισχύει από πέρυσι τον Μάιο και έχει αξιοποιηθεί από χιλιάδες αγρότες που ήταν ήδη 67 ετών αλλά επειδή χρωστούσαν εισφορές δεν µπορούσαν να βγουν στη σύνταξη. Ο χρόνος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας συνυπολογίζεται στο χρόνο ασφάλισης για µετατροπή της σύνταξης σε γήρατος, αλλά µόνο για τη θεµελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώµατος. ηλαδή ο χρόνος που ένας αγρότης έπαιρνε σύνταξη αναπηρίας που του διακόπηκε θα υπολογιστεί µόνο µέχρι να συµπληρωθεί η 15ετία που δίνει ο ΟΓΑ τη σύνταξη γήρατος στα 67. Αν η ασφάλιση είναι µικρότερη των 15 ετών, τότε προκειµένου να χορηγηθεί και η βασική σύνταξη θα πρέπει να αποδεικνύεται 25ετής συστηµατική απασχόληση µε αγροτικές ή άλλες εργασίες. Σύνταξη γήρατος χορηγείται ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας σε γονείς και αδέλφια ατόµων άγαµων µε ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω τα οποία δεν εργάζονται και δεν νοσηλεύονται σε ιδρύµατα µε δαπάνη ασφαλιστικού ή άλλου δηµόσιου φορέα, καθώς και σε συζύγους αναπήρων µε ποσοστό 80% και άνω, εφόσον έχουν διανύσει τουλάχιστον 10ετή έγγαµο βίο. Ο γονέας, σύζυγος ή αδελφός ανάπηρου ατόµου, ασφαλισµένος του ΟΓΑ, πρέπει να έχει συµπληρώσει 20 έτη. Από 1ης/1/2013 και εφεξής, ο χρόνος των 20 ετών ασφάλισης αυξάνεται σε 25 έτη ασφάλισης και καταβολής εισφορών στον κλάδο. Αναγνώριση ετών Οσοι δεν έχουν πληρώσει καθόλου εισφορές στον κλάδο πρόσθετης ασφάλισης µπορούν να αναγνωρίσουν όλα τα χρόνια ή όσα θέλουν, αλλά σε αυτή την περίπτωση οι εισφορές αναγνώρισης υπολογίζονται επί του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης ΟΓΑ κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για αναγνώριση. Για όσους υποβάλλουν αίτηση αναγνώρισης φέτος θα πληρώσουν ευρώ για κάθε έτος που θέλουν να αναγνωρίσουν στην πρόσθετη ασφάλιση. Με εφάπαξ καταβολή των εισφορών προβλέπεται έκπτωση 5%, ήτοι το κόστος εξαγοράς µειώνεται στα ευρώ. Η αναγνώριση µπορεί να γίνει µόνο εφόσον οι αγρότες ήταν εγγεγραµµένοι στα Μητρώα του Κλάδου Πρόσθετης Ασφάλισης. Παράδειγµα: Τα 10 χρόνια στον Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης κοστίζουν ευρώ ( ευρώ µετά την έκπτωση 5% για εφάπαξ πληρωµή) ενώ η προσαύξηση σύνταξης ανέρχεται στα 97,35 ευρώ το µήνα. ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚ ΟΣΗΣ: Πάνος Μπαΐλης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Χρήστος Γ. Κτενάς ΥΠΟ ΟΧΗ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Mίνα Γιαννάκη sales@e-typos.com, τηλ.:

3 Ασφαλιστικά 3 25 εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου h Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 Αγροτικός Τύπος Πώς υπολογίζεται Για τα χρόνια ασφάλισης στον κλάδο κύριας σύνταξης η σύνταξη υπολογίζεται ως εξής: Ποσό ασφαλιστικής κατηγορίας Χ 2% Χ έτη ασφάλισης στον κλάδο. Παράδειγμα: Ασφαλισμένος για 16 χρόνια στην πρώτη κατηγορία θα πάρει 486,7 Χ 0,02 Χ 16= 155,76. Για τα χρόνια ασφάλισης στον κλάδο πρόσθετης ασφάλισης, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το παλιό -πριν από τη μείωση- ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη επί τα έτη ασφάλισης επί αναλογικό συντελεστή, που είναι 0,3 για την α κλάση, 0,425 για τη β κλάση και 0,55 για τη γ. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος στη γ κλάση της πρόσθετης για 10 χρόνια ( ) θα πάρει 33,57 Χ 10 Χ 0,55= 184,63. Στα δύο παραπάνω τμήματα σύνταξης προστίθεται η βασική του ΟΓΑ που μειώνεται 4% ετησίως από το 2003 και μετά. Για όσους αποχωρήσουν το 2014 η βασική είναι 187,2 και για όσους φύγουν το 2015 είναι 172,80. Παραδείγματα Αγρότης με 10 χρόνια στην 3η ασφαλιστική κατηγορία και 10 χρόνια στη β κλάση της πρόσθετης που θα συνταξιοδοτηθεί το 2014 θα πάρει: 232,33 ευρώ από την κύρια ασφάλιση, 142,67 ευρώ από την πρόσθετη και 187,2 ευρώ από τη βασική. Σύνολο: 562,20 ευρώ. Αγρότης με πέντε χρόνια στην 1η κατηγορία, πέντε χρόνια στην 3η, επτά χρόνια στην 4η κατηγορία και δέκα χρόνια στη γ κλάση της πρόσθετης ασφάλισης, που θα συνταξιοδοτηθεί το 2015, θα πάρει: 48,67 ευρώ για τα πέντε χρόνια στην 1η κατηγορία, 72,60 ευρώ για τα πέντε χρόνια εισφορών στην 3η κατηγορία, 125,42 ευρώ για τα επτά χρόνια εισφορών στην 4η κατηγορία, 184,63 ευρώ για τα 10 χρόνια στη γ κλάση της πρόσθετης και 172,8 ευρώ βασική ΟΓΑ. Σύνολο: 604,12 ευρώ. Για όσους αποχωρήσουν το 2014 η βασική προνοιακή σύνταξη είναι 187,2 και για όσους φύγουν το ,80 Σύνταξη το 2014 (ποσά σε ευρώ) Ασφαλιστική κατηγορία κλάδου κύριας σύνταξης και αντίστοιχα ποσά για υπολογισμό σύνταξης Κύρια σύνταξη με 16 χρόνια εισφορών ( ) 16 χρόνια στην κύρια ασφάλιση - 10 χρόνια στην α κλάση της πρόσθετης και βασική Ενδεικτικά τελικά ποσά 16 χρόνια στην κύρια ασφάλιση - 10 χρόνια στη β κλάση της πρόσθετης και βασική 16 χρόνια στην κύρια ασφάλιση - 10 χρόνια στη γ κλάση της πρόσθετης και βασική 1η 486,77 155,76 443,67 485,63 527,59 2η 603,37 193,07 480,98 522,94 564,90 3η 726,05 232,33 520,24 562,20 604,16 4η 895,92 286,69 574,60 616,56 658,52 5η 1.065,78 341,04 628,95 670,91 712,87 6η 1.234,46 395,02 682,93 724,89 766,85 7η 1.401,86 448,59 736,50 778,46 820,42 Βασική σύνταξη ΟΓΑ 2014: 187,20 Σύνταξη από κλάδο πρόσθετης ασφάλισης ( ): α κλάση: 100,71, β κλάση: 142,67, γ κλάση: 184,63 Σύνταξη το 2015 (ποσά σε ευρώ) Ασφαλιστική κατηγορία κλάδου κύριας σύνταξης και αντίστοιχα ποσά για υπολογισμό σύνταξης Κύρια σύνταξη με 17 χρόνια εισφορών ( ) 17 χρόνια στην κύρια ασφάλιση - 10 χρόνια στην α κλάση της πρόσθετης και βασική Ενδεικτικά τελικά ποσά 17 χρόνια στην κύρια ασφάλιση - 10 χρόνια στη β κλάση της πρόσθετης και βασική 17 χρόνια στην κύρια ασφάλιση - 10 χρόνια στη γ κλάση της πρόσθετης και βασική 1η 486,77 165,50 439,01 480,97 522,93 2η 603,37 205,14 478,65 520,61 562,57 3η 726,05 246,85 520,36 562,32 604,28 4η 895,92 304,61 578,12 620,08 662,04 5η 1.065,78 362,36 635,87 677,83 719,79 6η 1.234,46 419,71 693,22 735,18 777,14 7η 1.401,86 476,63 750,14 792,10 834,06 Βασική σύνταξη ΟΓΑ 2014: 172,80 Σύνταξη από κλάδο πρόσθετης ασφάλισης ( ): α κλάση: 100,71, β κλάση: 142,67, γ κλάση: 184,63

4 4 26 Αγροτικός Τύπος Καλλιέργειες Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 h εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου πως αντιμετωπιζουμε τα βασικα προβληματα Φράουλα Πλήρης οδηγός ανάπτυξης και απόδοσης Ζήσης Γ. Τζηκαλιός Γεωπόνος ΑΠΘ, MSc Γενετικής Βελτίωσης Φυτών, Αγροκομίας & Ζιζανιολογίας ΑΠΘ Η φράουλα είναι ένας καρπός «διάσημος» για τη γεύση, το χρώμα και το άρωμά του, ενώ τα φυτά της πιθανότατα καλλιεργούνται σε όλα τα μήκη και πλάτη τη Γης, υπαίθρια ή υπό κάλυψη, τόσο σε χωράφια ή θερμοκήπια όσο και σε οικιακούς λαχανόκηπους. Γνωστή στην αρχαία Ελλάδα ως χαμαικέρασος, καλλιεργείται σήμερα σε πολλές περιοχές, κυρίως της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου. Συμπεριφορά ανά εποχή Χειμώνας: Το φυτό είναι πολυετές, ποώδες και αναπτύσσεται κοντά στο έδαφος και αν «του το επιτρέψουν» οι εδαφοκλιματικές συνθήκες, τα έντομα και οι μύκητες, μπορεί να ζει για μερικά χρόνια. Καθώς μικραίνει η διάρκεια της ημέρας και αρχίζει να μειώνεται η θερμοκρασία, σκληραγωγείται βαθμιαία για να αντέξει το χειμερινό ψύχος. Η αντοχή αυτή που δίνει στο φυτό αφενός η σκληραγώγηση, αφετέρου η μετέπειτα διαχείμασή του σε ληθαργική κατάσταση (μπαίνει σε λήθαργο κάτω από τους 5 C περίπου), παρατηρείται βέβαια ως ενός σημείου, ανάλογα πάντα με την ποικιλία/το γενότυπο, την ένταση και τη διάρκεια του παγετού. Η αποτελεσματικότερη προστασία της φραουλιάς από τον παγετό είναι ακούσια/παθητική και απλά συμβαίνει όταν αυτή καλυφθεί από το χιόνι. Ευνόητα, δεν πρέπει να ξεσκεπάζουμε τις φραουλιές από το χιόνι, που λειτουργεί ως ένα «πάπλωμα», που δεν ζεσταίνει μεν αλλά αποτρέπει την περαιτέρω πτώση της θερμοκρασίας και το θάνατο των φυτών. Ανοιξη: Αφού η φραουλιά εκτεθεί κατά τη χειμερινή περίοδο για μερικές εκατοντάδες ώρες, ανάλογα με την ποικιλία, σε θερμοκρασίες κάτω των 7 C, τότε σε συνθήκες βραχείας φωτοπεριόδου (σε ημέρες με σχετικά μικρή διάρκεια) και σχετικά χαμηλών θερμοκρασιών, την άνοιξη, μετά την αναβλάστησή της, σχηματίζει άνθη που στη συνέχεια θα γίνουν καρποί. Οι περισσότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες είναι βραχείας φωτοπεριόδου που με απλά λόγια ανθίζουν και καρποφορούν την άνοιξη ή ενίοτε μπορεί να είναι και ουδέτερης φωτοπεριόδου που τα φυτά μπορούν να ανθίζουν ανεξαρτήτως εποχής. Υπάρχουν όμως και ποικιλίες μακράς φωτοπεριόδου, που ανθίζουν δηλαδή μόνο το καλοκαίρι, που η μέρα είναι μεγάλη. Καλοκαίρι: Σε συνθήκες μακράς φωτοπεριόδου και υψηλών θερμοκρασιών, το καλοκαίρι, η φραουλιά σχηματίζει τους λεγόμενους στόλωνες, οι οποίοι μπορούν να περιγραφούν σαν έρπουσες νηματόμορφες «παραφυάδες», σαν ευλύγιστα-λεπτά-κοκκινωπά καλωδιάκια. Κάθε στόλωνας έχει τη μορφή νήματος, στην άκρη του οποίου δημιουργείται νέος βλαστός με φύλλα και στη βάση αυτού σχηματίζονται ρίζες, οπότε ριζώνει στο χώμα. Στην πορεία του καλοκαιριού το νέο φυτό, θα δημιουργήσει σταδιακά μερικούς νέους στόλωνες και ο καθένας από αυτούς με τη σειρά του ένα νέο γενετικά πανομοιότυπο φυτό κ.ο.κ. Αυτός είναι λοιπόν ο λόγος που φυτεύοντας 1-2 φραουλιές, στον κήπο μας, παρατηρούμε το ίδιο ή τα αμέσως επόμενα καλοκαίρια αυτές να πολλαπλασιάζονται και να εξαπλώνονται σε τέτοιο σημείο που να καλύπτουν μεγάλο μέρος του διαθέσιμου χώρου. Εγκατάσταση σε χωράφι Η φραουλιά, αναλόγως περιοχής, κλίματος, προσδοκώμενης πρωιμότητας και παραγωγικότητας ή αναλόγως επιζητούμενης διάρκειας (σε έτη) καλλιέργειας και φυσικά κόστους παραγωγής, μπορεί να καλλιεργείται σε γόνιμες ποτιστικές εκτάσεις, τόσο στο ύπαιθρο όσο και υπό κάλυψη σε τούνελ. Τα τελευταία είναι σαν χαμηλά-μικρά θερμοκήπια ύψους περίπου 1,5-2,5 μέτρων και πλάτους επίσης λίγων μέτρων, ανάλογου με τον αριθμό των γραμμών φύτευσης. Τα τούνελ χρησιμοποιούνται όπως και τα θερμοκήπια για γρηγορότερη θέρμανση των φυτών στις αρχές της άνοιξης και πρωίμιση της παραγωγής. Για το λόγο αυτό καλύπτονται με διαφανές πλαστικό, που να μπορεί όμως να σηκώνεται τουλάχιστον από τη μια πλευρά για αερισμό (αν τα τούνελ είναι χαμηλά) ή να έχει οπές εισόδου του αέρα (αν είναι ψηλότερα), καθώς οδεύουμε προς το καλοκαίρι και η θερμοκρασία αυξάνεται πολύ ή όποτε γενικότερα επιζητείται η άνετη κίνηση των εργατών μέσα σε αυτά. Κατασκευή «σαμαριών» Στο χωράφι ή στα τούνελ, τα φυτά μπορεί να φυτεύονται σε γραμμές επάνω σε «σαμάρια» χώματος, συνήθως από τέλη Μαρτίου έως και τις αρχές Μαΐου. Στις νότιες και θερμότερες περιοχές της Ελλάδας οι φραουλιές μπορούν να φυτεύονται κάτω από τα τούνελ και το φθινόπωρο για επιτάχυνση της εξέλιξής τους. Κάθε «σαμάρι» είναι ένα μικρό 30 εκ. ύψωμα χώματος, πλάτους περίπου εκ., ισοπεδωμένο/πατικωμένο στην κορυφή του. Η φύτευση σε «σαμάρια» πρωιμίζει την παραγωγή, μιας και το έδαφος, δεχόμενο ήλιο από τρεις πλευρές, θερμαίνεται γρηγορότερα την άνοιξη, ενώ διατηρεί τη θερμοκρασία σε σχετικά καλά επίπεδα και το φθινόπωρο, που τα νέα κυρίως φυτά μπορεί να αναπτύσσονται ακόμα. Συνήθως φυτεύονται 2 σειρές φυτών σε κάθε «σαμάρι», οι οποίες πρακτικά απέχουν μεταξύ τους περίπου μία πλήρως ανοιγμένη παλάμη, δηλαδή περίπου εκ. Ομοίως θα απέχουν και τα φυτά μεταξύ τους επάνω στην κάθε γραμμή φύτευσης. Ανάμεσα στα «σαμάρια» των χωραφιών αφήνουμε διάδρομο πλάτους περίπου 50 εκ., για την κίνηση και την εργασία μας. Ευνόητα, κάνοντας ακόμα πιο πλατιά τα «σαμάρια», μπορούμε να φυτέψουμε περισσότερες σειρές φράουλας, π.χ. τρεις ή τέσσερις. Κάλυψη με πλαστικό Στο χωράφι (ή και στο απλό - μη θερμαινόμενο θερμοκήπιο), για ακόμα καλύτερη θέρμανση των φυτών, μπορούμε να καλύψουμε τα «σαμάρια» με επιμήκη φύλλα μαύρου πλαστικού πολυαιθυλενίου, τις άκρες καθενός από τα οποία θα θάψουμε με χώμα, για να μην τα σηκώνει ο αέρας. Το άπλωμα του πλαστικού θα γίνει όμως αφού προηγουμένως έχουμε τοποθετήσει σωλήνα άρδευσης με σταλακτήρες (άρδευση με σταγόνες). Με την κάλυψη των «σαμαριών» παρεμποδίζεται η ανάπτυξη των όσων ζιζανίων φυτρώνουν με το νερό του ποτίσματος κάτω από το μαύρο πλαστικό, αφού αυτά πεθαίνουν κυρίως από το σκοτάδι ή και από τη ζέστη (θα κάνουμε λοιπόν αργότερα ζιζανιοκτονία μόνο μεταξύ των «σαμαριών»). Τέλος, το υλικό αυτό δεν αφήνει τις φράουλες να ακουμπάνε στο βρεγμένο χώμα και να έρχονται σε επαφή είτε με παθογόνους μύκητες και να σαπίζουν είτε με σκουλήκια. Πολυετής καλλιέργεια Αν πρόκειται να διατηρήσουμε την καλλιέργεια για 2-3 χρόνια, τότε γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως η φραουλιά εξαπλώνεται με στόλωνες (παραφυάδες), φυτεύουμε αραιότερα επάνω στην κάθε γραμμή (1 φυτό ανά 50 εκ.)

5 Καλλιέργειες 5 27 εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου h Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 Αγροτικός Τύπος Στο θερμοκήπιο και στην πορεία, το καλοκαίρι, βάζουμε με το χέρι τους στόλωνες στη σειρά ώστε να φυτρώσουν νέα φυτά σε ευθεία γραμμή. Εννοείται ότι εάν προηγουμένως έχουμε καλύψει τα «σαμάρια» με πλαστικό, πρέπει να ανοίξουμε τρύπες για να ριζώσουν τα νέα φυτά. Τα νέα αυτά φυτά θα πολλαπλασιάσουν την παραγωγικότητα την επόμενη χρονιά. Ετήσια καλλιέργεια Αν ωστόσο θέλουμε να καλλιεργήσουμε τη φραουλιά ως ετήσιο φυτό, τη φυτεύουμε και πάλι σε «σαμάρια» την άνοιξη, αλλά άμεσα μετά το τέλος της συγκομιδής ξεριζώνουμε τα φυτά και μεταφυτεύουμε στο ίδιο χωράφι και φυσικά επάνω στα ίδια «σαμάρια», στις ίδιες ή και σε νέες τρύπες, αναλόγως του κλίματος της περιοχής μας, έτοιμα φυτά, π.χ. λαχανοκομικών ειδών, ώστε αυτά να είναι έτοιμα προς συγκομιδή το φθινόπωρο. Εάν τα λαχανικά είναι η καλλιέργεια που έπεται της φράουλας, πρέπει πρακτικά να επιλέγονται είδη που: α) κατά το δυνατόν να μην προσβάλλονται από τα ίδια έντομα και ασθένειες με τη φράουλα, β) να προλαβαίνουν να καρποφορήσουν, να δέσουν ή να ωριμάσουν κ.λπ. μέχρι τα μέσα (για τη Βόρεια Ελλάδα) ή τα τέλη του φθινοπώρου (για τη Νότια Ελλάδα), γ) να μην πικρίζουν ή να σποριάζουν/σποροποιούν πριν από την ώρα τους επηρεαζόμενα από την καλοκαιρινή ζέστη και δ) να είναι οικονομικά συμφέρουσα η καλλιέργειά τους. Οι ανάγκες λίπανσης Η φραουλιά ως χαμηλόσωμο φυτό με μικρούς καρπούς δεν έχει γενικότερα μεγάλες ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία. Οπως τα περισσότερα καλλιεργούμενα φυτά, χρειάζεται περισσότερο τα τρία βασικά στοιχεία, δηλαδή το άζωτο, το φώσφορο και το κάλιο. Σε γόνιμα εδάφη δεν είναι απαραίτητη η σύγχρονη χορήγηση και των τριών βασικών στοιχείων (άζωτο, φώσφορος, κάλιο), όπως ευνόητα και σε χωράφια Για ακόμα καλύτερη θέρμανση των φυτών, μπορούμε να καλύψουμε τα «σαμάρια» με επιμήκη φύλλα μαύρου πλαστικού πολυαιθυλενίου ΓΥΡΙΣΤΕ ΣΕΛΙΔΑ Α. Εγκατάσταση στο έδαφος: Οταν υπάρχει η δυνατότητα καλλιέργειας των φυτών σε γυάλινο θερμαινόμενο θερμοκήπιο με ειδικούς λαμπτήρες για αύξηση της θερμοκρασίας, αύξηση της έντασης του φωτός και ρύθμιση της φωτοπεριόδου (της διάρκειας της ημέρας), τότε τα φυτά είναι δυνατό να εγκαθίστανται και από το φθινόπωρο. Στις νότιες περιοχές βέβαια τα έξοδα θέρμανσης μπορεί να είναι λιγότερα σε σχέση με τις βορειότερες, παράμετρος που επηρεάζει σημαντικά το κόστος παραγωγής και το κέρδος. Από τα τέλη της άνοιξης και μετά οι συνθήκες μέσα στο θερμοκήπιο μπορούν, ανάλογα με την περιοχή, το ύψος επένδυσης της θερμοκηπιακής εγκατάστασης και το προσδοκώμενο οικονομικό αποτέλεσμα, να τροποποιούνται (δροσισμός) με άνοιγμα των παραθύρων, με ειδικό σύστημα σκίασης (θερμοκουρτίνες) ή με σύστημα δροσισμού. Μπορεί η καλλιέργεια της φραουλιάς να διατηρείται το καλοκαίρι για να συνεχιστεί ως πολυετής ή να φυτεύονται λαχανικά κ.ο.κ. Β. Υδροπονική καλλιέργεια: Το σύστημα της υδροπονίας εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια για την εντατικοποίηση της παραγωγής σε αρκετές καλλιέργειες, με την ευρύτητα της χρήσης όμως να διαφέρει κατά περίπτωση, μιας και πρόκειται για μια επένδυση που προϋποθέτει ανάλογη οικονομική δυνατότητα, επενδυτικό πνεύμα και απαιτεί την απόκτηση τεχνογνωσίας. Στην περίπτωση αυτή, πριν γίνει οποιαδήποτε επένδυση, εξυπακούεται ότι θα πρέπει να συνεκτιμηθούν: α) η δυνατότητα παροχής νερού, του οποίου προηγουμένως θα έχει εκτιμηθεί με χημική ανάλυση η ποιότητα και η καταλληλότητά του για χρήση στην υδροπονία (να μην περιέχει πολλά άλατα), και β) η δυνατότητα κατασκευής γυάλινου συνήθως ηλεκτροδοτούμενου θερμοκηπίου. Γενικά, τα φυτά στερεώνονται ή όχι σε αδρανές υλικό και οι ρίζες τους παραμένουν συνεχώς μέσα σε κατάλληλο θρεπτικό υδατικό διάλυμα, συνεχούς (NFT) ή περιοδικής ροής, που υποκαθιστά το χώμα, περιέχοντας όμως μόνο τα ανόργανα στοιχεία που χρειάζεται το φυτό. Το σύστημα αυτό επιτρέπει την ακριβέστερη θρέψη των φυτών όσον αφορά στο είδος και την ποσότητα των απορροφούμενων από τις ρίζες τους θρεπτικών στοιχείων, άρα την καλύτερη φυτική ανάπτυξη, την ποιοτικότερη και μεγαλύτερη παραγωγή. Το θρεπτικό διάλυμα παρασκευάζεται με την ανάμιξη ανόργανων στοιχείων και ενώσεων, όχι αυθαίρετα, αλλά με συγκεκριμένη συνταγή και δοσολογία. Τα όρια βέλτιστης συγκέντρωσης για κάποια στοιχεία μπορεί να είναι «πολύ λεπτά» και αυτό έχει άμεση σχέση και με την οξύτητα του διαλύματος (ph), γι αυτό χρειάζεται πολλή προσοχή και πάνω απ όλα συνεργασία με κάποιον εξειδικευμένο γεωπόνο. Από την άλλη, δεν υφίσταται πρόβλημα με ζιζάνια ή προσβολές του ριζικού συστήματος από μύκητες και σκουλήκια αφού ευνόητα οι ρίζες δεν βρίσκονται μέσα στο χώμα. Ο απόλυτος και τακτικός έλεγχος της ποιότητας θρέψης των φυτών με τον παράλληλο έλεγχο, ανά εποχή, του φωτισμού και της θερμοκρασίας, προσδίδει εντατικότητα και χρονικό προγραμματισμό της φυτικής παραγωγής γενικότερα ή της φράουλας ειδικότερα. Στην εντατικότητα της παραγωγής συντελεί και η δυνατότητα τοποθέτησης και καλλιέργειας των φυτών σε σειρές, με ροή θρεπτικού διαλύματος, αλλά σε δύο ή περισσότερους ορόφους. Επιτυγχάνεται με τον τρόπο αυτό αύξηση του συνολικού αριθμού φυτών ανά μονάδα εδαφικής επιφάνειας, άρα και της παραγωγής, ενώ διευκολύνεται η συγκομιδή αφού μπορεί να μη χρειάζεται σκύψιμο κατά την εργασία.

6 6 28 Αγροτικός Τύπος Καλλιέργειες Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 h εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου Σε ένα χωράφι πλήρους παραγωγικότητας συγκομίζονται συνολικά γύρω στους 2,5 τόνους/στρέμμα που την ίδια ή και την προηγούμενη χρονιά έχουμε ρίξει προηγουμένως κοπριά. Βέβαια, η κοπριά, παρά τα οφέλη της στη δομή και τη γονιμότητα του εδάφους, ως ποσότητα είναι δύσκολο να βρεθεί και να συγκεντρωθεί σε περίπτωση χωραφιών μεγάλης έκτασης. Επιπλέον, περιέχει πολλούς και δύσπεπτους από το πεπτικό σύστημα των ζώων σπόρους ζιζανίων και μάλιστα σπόρων πολλών δυσεξόντωτων ειδών εξ αυτών. Διασπορά λιπασμάτων Οσον αφορά στη λίπανση, εάν και όποτε αυτή χρειάζεται, μπορεί πρακτικά να γίνεται με διασπορά βασικών/ αμμωνιακών κοκκωδών λιπασμάτων με το χέρι επάνω στα «σαμάρια», εάν δεν υπάρχει φυσικά πλαστικό κάλυμμα. Στην αντίθετη περίπτωση, που σκοπεύουμε να τοποθετήσουμε μαύρο πλαστικό, η διασπορά του λιπάσματος πρέπει να γίνεται πριν από την κάλυψη των σαμαριών. Υδρολίπανση Ευκολότερα και ακριβέστερα χωρίς σπατάλες, τα λιπάσματα (κυρίως το άζωτο) μπορεί να χορηγούνται ανά διαστήματα σε 3-4 μικρές δόσεις με υδρολίπανση, κυρίως στα πρώτα στάδια βλαστικής αύξησης ή και στο μέσο αυτής έως και λίγο πριν από την άνθιση και την ανάπτυξη των καρπών. Για την υδρολίπανση απαιτείται η σύνδεση του υδρολιπαντήρα με το σωλήνα που διανέμει το νερό στις γραμμές άρδευσης. Το υδατοδιαλυτό λίπασμα, αφού αρχικά λιώσει στη συσκευή, μεταφέρεται σε κάθε σημείο κατά μήκος του «σαμαριού» με το νερό του ποτίσματος. Ανάλογα πάντα με τις οικονομικές δυνατότητες του κάθε παραγωγού, μια επιπλέον και τελευταία μικρή δόση αζωτούχου λιπάσματος μπορεί να δοθεί το καλοκαίρι, την περίοδο που το φυτό έχει ανάγκες θρέψης με το στοιχείο αυτό προκειμένου να δημιουργήσει στόλωνες (παραφυάδες) και στη συνέχεια από εκείνους νέα φυτά. Εάν στόχος είναι η καλλιέργεια της φράουλας να διατηρηθεί και την επόμενη χρονιά, τότε πρακτικά τα φυτά, τα «σαμάρια» και το μαύρο πλαστικό τους κάλυμμα παραμένουν ως έχουν, ενώ καλό είναι να γίνεται την επόμενη άνοιξη μια πρώτη δόση υδρολίπανσης, δύο περίπου εβδομάδες πριν από την έναρξη της νέας βλαστικής περιόδου (πριν από την αναβλάστηση των φυτών που διαχείμασαν) για την επαρκή τροφοδοσία της καλλιέργειας στα πρώτα στάδιά της και την ενίσχυση της βλαστικής αύξησης των φυτών (φορτσάρισμα). Πρέπει να αποφεύγεται γενικότερα η υπέρμετρη χορήγηση αζώτου, διότι προκαλούνται υπερβολική βλαστική ανάπτυξη και αλληλοσκίαση φύλλων, Εκτίμηση αναγκών σε νερό Η φραουλιά είναι ένα χαμηλό φυτό με επιφανειακό ριζικό σύστημα (όχι πολύ βαθύ). Λόγω του ότι το επιφανειακό χώμα στεγνώνει γρήγορα τις θερμές ημέρες (ιδίως εάν δεν σκιάζεται από το μαύρο πλαστικό των «σαμαριών»), και πόσω μάλλον σε ένα θερμοκήπιο ή σ ένα τούνελ, πρέπει να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα πότισμα, χωρίς σπατάλες νερού, ως τη διαβροχή του εδάφους σε βάθος εκ., όπου βρίσκονται κυρίως οι ρίζες των φυτών μας. Η άφθονη παροχή νερού μέχρι βάθους, όπου οι ρίζες της φραουλιάς δεν μπορούν να φτάσουν, είναι περιττή και ξεπλένει τα λιπάσματα. Προβλήματα υγρασίας Η πρακτική εκτίμηση των αρδευτικών αναγκών των φυτών μας, αφενός, τα προφυλάσσει από την ξηρασία και προωθεί την απρόσκοπτη φωτοσύνθεση και την παραγωγή καρπών, αφετέρου αποφεύγονται οι άσκοπες σπατάλες νερού αλλά και η δυσλειτουργία των ριζών ή και η σήψη τους λόγω προσβολής από μύκητες τους εδάφους. Πολλές φορές έπειτα από παρατεταμένη περίοδο βροχοπτώσεων ή από υπερβολικά συχνό πότισμα, μπορεί να παρατηρηθεί κιτρίνισμα (χλώρωση) των φύλλων χωρίς να συμβαίνει το ίδιο στις νευρώσεις τους που παραμένουν πράσινες. Φαινομενικά, το σύμπτωμα είναι χαρακτηριστικό της έλλειψης σιδήρου, όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν οφείλεται στην έλλειψή του από το έδαφος αλλά στην αδυναμία των ριζών να προσλάβουν το στοιχείο. Ομοίως, χλώρωση παρατηρείται σε πολύ ασβεστούχα (ανοιχτόχρωμα/άσπρα) εδάφη, στα οποία πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργεια τη φραουλιάς. Τρόπος ποτίσματος Το πότισμα καλό είναι να γίνεται με σύστημα στάγδην άρδευσης για στοχευμένη και ποσοτικά ελεγχόμενη χορήγηση νερού, που: α) θα ευνοήσει την ανάπτυξη των φυτών και την παραγωγικότητά τους, β) δεν θα προκαλέσει λιμνάζοντα νερά και δεν θα ευνοήσει την ανάπτυξη μυκήτων, που προκαλούν σηψιρριζίες, γ) δεν πρόκειται να χαλάσει τα «σαμάρια» φύτευσης παρασύροντας το χώμα, β) δεν θα ποτίσει άθελά μας το χώμα στους διαδρόμους, ευνοώντας έτσι τα ζιζάνια και εμποδίζοντας λόγω λάσπης την κίνηση του καλλιεργητή.

7 Καλλιέργειες 7 37 εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου h Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 Αγροτικός Τύπος ώστε οι φράουλες να μη φωτίζονται επαρκώς, να αργούν για κάποιες ημέρες να κοκκινίσουν και να εμφανίζονται προσβολές, σήψεις από μυκητολογικές ασθένειες και μαλακώματα, λόγω της πρωινής κυρίως υγρασίας ανάμεσα στο πυκνό και αλληλοκαλυπτόμενο φύλλωμα μεταξύ των φυτών. Aλατότητα εδάφους Προς αποφυγήν είναι τα αλατούχα εδάφη, διότι τα άλατα διαταράσσουν το ph του εδάφους, κάνουν τις ρίζες και γενικότερα ολόκληρα τα φυτά να υπολειτουργούν και να έχουν ορατά συμπτώματα στα φύλλα και τους καρπούς, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρείται ολική ξήρανση. Συσσώρευση αλάτων στο έδαφος και επακόλουθα παρόμοια συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται και σε περιπτώσεις χρόνιας υπερλίπανσης. Πριν από την κατασκευή «σαμαριών» χώματος και τη φύτευση/ εγκατάσταση της καλλιέργειας, μερικά πολύ καλά ποτίσματα ή και μερικές δυνατές και παρατεταμένης διάρκειας βροχές μπορούν να αμβλύνουν το πρόβλημα ξεπλένοντας τα άλατα και οδηγώντας τα με τη ροή του νερού σε μεγαλύτερο βάθος, στο οποίο δεν φτάνουν οι ρίζες. Ζιζανιοκτονία Α. Αντιμετώπιση σε νέο χωράφι: Το πρόβλημα των ζιζανίων είναι πιο έντονο σε χωράφια που ήταν ακαλλιέργητα/παρατημένα, γεμάτα αγριόχορτα και εύλογα με ένα μεγάλο φορτίο ανεπιθύμητων σπόρων στο χώμα τους. Στην περίπτωση αυτή αρκετό καιρό πριν από την κατασκευή των «σαμαριών», αρχίζοντας κιόλας από το καλοκαίρι (εάν είναι δυνατόν), απαιτείται κατεργασία εδάφους (π.χ. φρεζάρισμα) σε συνδυασμό με χορτοκοπή, και μάλιστα περισσότερες από μία φορές. Η ύπαρξη πλούσιας άγριας βλάστησης αφενός μαρτυρά τη γονιμότητα ενός τέτοιου αγρού, από την άλλη όμως η χρησιμοποίηση ενός χωραφιού, όπου προηγουμένως καλλιεργούνταν π.χ. σιτάρι ή καλαμπόκι, διευκολύνει αρκετά την κατάσταση λόγω του ότι στα σιταροχώραφα ή στα καλαμποκοχώραφα γίνεται κάθε χρόνο κατεργασία εδάφους με άροτρο ή φρέζα, καλλιεργητή, φρεζοσκαλιστήρι κ.λπ., καθώς και χημική ζιζανιοκτονία. Με απλά λόγια, και το έδαφος είναι καλά δουλεμένο και έχει προηγηθεί καταπολέμηση των ζιζανίων με ζιζανιοκτόνα. Επιπλέον, η φραουλιά ως φυτό διαφορετικής βοτανικής οικογένειας (οικογ. Rosaceae) από το σιτάρι ή το καλαμπόκι (και τα δύο: οικογ. Gramineae) δεν προσβάλλεται κατά κύριο λόγο από τα ίδια έντομα και τους ίδιους μύκητες εδάφους. Β. Aντιμετώπιση κάθε χρόνο: Σε μια επαγγελματική υπαίθρια καλλιέργεια φράουλας τα «σαμάρια» συνήθως καλύπτονται με μαύρο πλαστικό, υλικό το οποίο αποτρέπει τοπικά την ανάπτυξη των ζιζανίων. Το πρόβλημα λοιπόν της αυτοφυούς βλάστησης περιορίζεται μόνο στους διαδρόμους και εάν ο παραγωγός προτίθεται να εφαρμόσει τοπικά χημική ζιζανιοκτονία μόνο κατά μήκος αυτών, πρέπει η επέμβαση να γίνεται όταν οι φράουλες δεν έχουν ακόμα αναβλαστήσει την άνοιξη ή και το φθινόπωρο μετά το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα φυτοτοξικότητας/καψίματος/ ξήρανσης φύλλων ή και ολόκληρων φυτών. Συμπληρωματικά μπορεί κατά σημεία να εφαρμόζεται και τσάπισμα ή ξεβοτάνισμα με το χέρι. Παραγωγικότητα Δεδομένου ότι ένα άνθος γονιμοποιείται με γύρη και δίνει έναν καρπό, πρέπει ο καλλιεργητής να γνωρίζει πως: α) τα μεγάλα άνθη δίνουν μεγάλους καρπούς, άρα αναλογικά με πολλά σποράκια, και το αντίθετο, β) τα φυτά που παράγουν ταυτόχρονα λίγα άνθη, δίνουν λίγους και μεγαλύτερους καρπούς, διότι ευνόητα η τροφή του φυτού μοιράζεται σε λίγα άνθη, δηλαδή σε λίγα και μεγαλύτερα μερίδια, ενώ αυτά με πολλά άνθη δίνουν πολλούς και σχετικά μικρότερους καρπούς. Η συνολική παραγωγή ανά φυτό, αναλόγως ποικιλίας, εδαφοκλιματικών συνθηκών και καλλιεργητικών φροντίδων, είναι συνήθως περίπου μισό κιλό, οπότε σε ένα χωράφι πλήρους παραγωγικότητας (συνήθως φυτά/στρέμμα x περίπου 0,5 κιλά/φυτό) συγκομίζονται συνολικά κάθε καλλιεργητική περίοδο γύρω στους 2,5 τόνους/στρέμμα. Κατάλληλο στάδιο συγκομιδής Οι φράουλες, ως προϊόν με μικρή διατηρησιμότητα, πρέπει να συγκομίζονται κόκκινες, όταν αυτές ωριμάσουν μεν και γλυκάνουν, πρακτικά όμως όταν είναι ακόμα σκληρές-τραγανές, ώστε: α) να αντέχουν κατά τη συγκομιδή ή τους μετασυλλεκτικούς χειρισμούς (να μην πατιούνται σε μαλακά σημεία), β) να δίνεται ο χρόνος για τη μεταφορά τους στα σημεία πώλησης εντός ή εκτός της χώρας και γ) να έχουν κάπως μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο «ράφι του καταναλωτή» ή στη συνέχεια στο ψυγείο κάθε νοικοκυριού. Η φράουλα δεν πρέπει να συγκομίζεται άγουρη διότι μετά το κόψιμό της από το φυτό, λόγω της φύσης της, δεν συνεχίζει να ωριμάζει, ενώ το μαλάκωμα του καρπού οφείλεται σε απώλειες νερού. Η φραουλιά ως χαμηλόσωμο φυτό με μικρούς καρπούς δεν έχει γενικότερα μεγάλες ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία Ζημιές από έντομα και μύκητες Οπως σε όλα τα είδη φυτών, έτσι και στη φραουλιά, είναι δυνατόν τα όργανά της (ρίζες, φύλλα, βλαστοί, καρποί) να προσβάλλονται από διάφορα έντομα και μύκητες. Τέτοια μπορεί να είναι π.χ.: α) ο τετράνυχος, ένα άκαρι με μισό χιλιοστό μήκος που όμως κατά ομάδες δημιουργεί προβλήματα κυρίως στα φύλλα ρουφώντας τους χυμούς τους, β) ο θρίπας, μήκους 1,5 χιλιοστού, που βλάπτει τα άνθη και τους καρπούς, γ) ο επίσης μικροσκοπικός αλευρώδης που βλάπτει με παρόμοιο τρόπο τα φύλλα, δ) οι αφίδες (ψείρες) που ρουφούν κατά μεγάλες ομάδες χυμό από τα φύλλα, ε) διάφορα είδη σκουληκιών κ.ά. Οι διάφοροι παθογόνοι μύκητες μπορεί να ευνοηθούν κυρίως από θερμοκρασίες C και σταγόνες δροσιάς, νερού βροχής/ποτίσματος ή από υγρή ατμόσφαιρα. Οι μικροοργανισμοί αυτοί προσβάλλουν και μολύνουν τη φραουλιά παρασιτώντας πολλαπλασιαζόμενοι επάνω στα φυτικά της όργανα. Προκαλούν ασθένειες με συμπτώματα, όπως π.χ.: α) σήψη ριζών, δυσκολία στην απορρόφηση νερού, επακόλουθη μάρανση και ξήρανση φυτού (φυτόφθορα, βερτιτσιλίωση, ριζοκτόνια) ή β) σημάδια στα φύλλα, στα άνθη και τους καρπούς και σήψη αυτών (ωίδιο, βοτρύτης). Προληπτική φυτοπροστασία Για την καλύτερη δυνατή προστασία, πρέπει πριν ακόμα από την εγκατάσταση της φυτείας να επιλέγονται ποικιλίες όσο το δυνατόν πιο ανθεκτικές στα βλαβερά έντομα ή στους παθογόνους μύκητες. Μετά τη φύτευση μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη καλλιεργητικές φροντίδες και πρακτικές όπως: α) η φύτευση σε χωράφια με έδαφος ελαφρύ - καλής στράγγισης, όπου προηγουμένως δεν καλλιεργούνταν φυτά ευπρόσβλητα (κυρίως ντοματιές, πατατιές, μελιτζάνες, πιπεριές) σε ίδια έντομα και μύκητες όπως η φράουλα, β) η απομάκρυνση από τις φραουλιές ξερών φύλλων της προηγούμενης καλλιεργητικής περιόδου για καλύτερο αερισμό γύρω από το φύλλωμά τους και γρήγορη απομάκρυνση της υγρασίας, γ) η αποφυγή υπερλίπανσης με άζωτο για την αποφυγή βλαστομανίας και παγίδευσης της υγρασίας στο πυκνό φύλλωμα, δ) η καταστροφή των αυτοφυών φυτών στα όρια του χωραφιού, που πιθανόν να «φιλοξενούν» βλαβερά για τις φραουλιές έντομα ή μολύσματα παθογόνων μυκήτων, ε) ο αερισμός του θερμοκηπίου για την απομάκρυνση της υγρασίας, ιδίως τις ημέρες με ευνοϊκές θερμοκρασίες, που δεν υπάρχει κίνδυνος τα φυτά να δεχτούν απότομα για αρκετή ώρα ρεύμα ψυχρού αέρα. Χημική φυτοπροστασία Η φυτοπροστασία της φραουλιάς μέσω επεμβάσεων με φυτοπροστατευτικά προϊόντα, όπως και όλων των καλλιεργούμενων φυτών, πρέπει να διέπεται και αυτή από την αρχή της πρόληψης και όχι της χρονικά καθυστερημένης αντιμετώπισης. Πέρα από το γενικό κλίμα μιας περιοχής, το κάθε χωράφι έχει το δικό του μικρόκλιμα (άλλη κλίση, υψόμετρο, κοντά σε αρδευτικό κανάλι, ιδιαίτερη σύσταση εδάφους κ.ά.). Απαιτούνται η συνεργασία με τον τοπικό γεωπόνο, οι άκρως απαραίτητες στοχευμένες επεμβάσεις στα κατάλληλα στάδια ευαισθησίας για κάθε ποικιλία ανάλογα με την πρωιμότητά της και όχι η αυθαίρετη ή μιμητική διενέργεια ψεκασμών. Η φιλοσοφία της ορθής φυτοπροστασίας προϋποθέτει την τήρηση των συμβουλών του γεωπόνου και των οδηγιών της ετικέτας του κάθε φορά επιλεγόμενου σκευάσματος. Ως προς την επιλογή σκευασμάτων, πρέπει πέρα από το κόστος τους να κάνουμε εναλλαγή της χρήσης αυτών, προς αποφυγήν ανάπτυξης ανθεκτικών φυλών βλαβερών εντόμων ή στελεχών μυκήτων, και να συνυπολογίζουμε την προστασία των μελισσών και των άλλων ωφέλιμων εντόμων. Επειτα, η τακτική των συχνών ελέγχων στον αγρό ή στο θερμοκήπιο και η εποπτεία κατά μήκος των γραμμών φύτευσης για τυχόν συμπτώματα συμβάλλουν στον έγκαιρο εντοπισμό της προσβολής και την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος στα πολύ πρώιμα στάδιά του.

8 8 38 Αγροτικός Τύπος Καλλιέργειες Πέµπτη 8 Μαΐου 2014 h ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΤΙ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΣΕ ΛΙΠΑΝΣΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Σπαράγγι Καλές τιµές στις εξαγωγές ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΥΓΑΣ Γεωπόνος Τ.Ε., επιβλέπων γεωπόνος του A.Σ. Aιτωλοακαρνανίας «Aχελώος» Το σπαράγγι (Asparagus officinalis) είναι φυτό πολυετές, δίοικο και µονοκοτυλήδονο, το οποίο καλλιεργείται για τους πολύ νεαρούς βλαστούς του, οι οποίοι συλλέγονται ως λευκοί, δηλαδή δεν έρχονται σε επαφή µε το ηλιακό φως, καθώς αναπτύσσονται µέσα στο έδαφος σε «σαµάρια» (αναχώµατα) καλυµµένα µε πλαστικό, οπότε εµποδίζεται η φωτοσύνθεση. Υπάρχουν επίσης τα βιολέ σπαράγγια, µια υποκατηγορία των λευκών, ουσιαστικά λευκά κι αυτά που δέχονται για λίγες ώρες την επίδραση του ηλίου, όπως και τα πράσινα σπαράγγια, οι βλαστοί δηλαδή που αναπτύσσονται στο φως του ήλιου. Η καλλιέργειά του ήταν γνωστή περίπου από το 200 π.χ. πρώτα στους Αρχαίους Ελληνες και έπειτα στους Ρωµαίους. Στην Ελλάδα επανήλθε το 1961, όταν καλλιεργήθηκε στους Γαλατάδες του Νοµού Πέλλας, και έκτοτε το σπαράγγι καλλιεργείται στη Μακεδονία, στη Θράκη και από τα µέσα της δεκαετίας του 1990 η καλλιέργειά του επεκτάθηκε και στην Αιτωλοακαρνανία. Εδαφικές απαιτήσεις Το σπαράγγι προτιµά εδάφη ελαφρά, πλούσια σε οργανική ουσία, βαθιά και µε καλή αποστράγγιση, ώστε να µη δηµιουργούνται ασφυκτικά φαινόµενα στα ριζώµατα και οι βλαστοί να αναπτύσσονται ίσια. Αναπτύσσεται καλά σε εδαφικό ph ουδέτερο ως ελαφρά αλκαλικό, δεν είναι ευαίσθητο στα άλατα και θέλει το χειµώνα τουλάχιστον δύο µήνες µε ψυχρό κλίµα, ώστε να έρθει σε λήθαργο. Πολλαπλασιασµός και φύτευση Τα φυτά πολλαπλασιάζονται µε σπορά και µεταφύτευση, κατά κανόνα όµως µια καινούργια φυτεία ξεκινά µε µεταφύτευση πιστοποιηµένων ριζωµάτων, ηλικίας ενός έτους. Η περίοδος φύτευσης εκτείνεται από αρχές Μαρτίου έως τέλος Απριλίου. Κατά τη φύτευση τα ριζώµατα τοποθετούνται µε τους οφθαλ µούς προς τα πάνω και τις κύριες ρίζες απλω- µένες, ενώ η ποσότητα των ριζωµάτων που απαιτούνται είναι για µεν τα λευκά σπαράγγια / στρέµµα, για δε τα πράσινα /στρέµµα. Η φύτευση γίνεται σε γραµµές, από µεταφυτευτικές µηχανές, οι οποίες φυτεύουν τα ριζώµατα σε βάθος εκ. και σε απόσταση µεταξύ τους από 20 έως 25 εκ. Οι αποστάσεις µεταξύ των γραµµών συνήθως είναι εκ. στα λευκά σπαράγγια και από 220 έως 240 εκ. στα πράσινα. Θρεπτικές απαιτήσεις Οι πιο σηµαντικές απαιτήσεις του σπαραγγιού σε θρεπτικά στοιχεία εντοπίζονται µετά τη συγκοµιδή από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Για µια παραγωγή κιλών ανά στρέµµα µονάδες αζώτου είναι αρκετές. Αντίθετα, αυξηµένες ποσότητες αζώτου καθιστούν τη βλάστηση υπερβολική και ευαίσθητη στις σκωριάσεις. Οι ανάγκες σε φώσφορο είναι µικρές (8-10 µονάδες) και καλύπτονται εύκολα καθώς το σπαράγγι έχει βαθύ και εκτεταµένο ριζικό σύστηµα. Το κάλιο είναι το σηµαντικότερο θρεπτικό στοιχείο για την καλλιέργεια, καθώς είναι απαραίτητο για τη µεταφορά και την αποθήκευση των υδατανθράκων στις ρίζες. Παράλληλα, ισχυροποιεί το στέλεχος και βοηθά στην αντοχή του φυτού στις υψηλές θερµοκρασίες. Τριάντα πέντε µε σαράντα µονάδες καλίου είναι αναγκαίες για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων. Παράλληλα µε το κάλιο θα πρέπει να χορηγείται και µαγνήσιο προκειµένου να προληφθούν ελλείψεις. Πέντε µονάδες µαγνησίου είναι αρκετές. Τα λιπάσµατα καλό είναι να χορηγούνται µε το χάλασµα των «σαµαριών» προκειµένου να ελαχιστοποιούνται οι απώλειες στα ελαφρά αµµώδη εδάφη που προτιµά η καλλιέργεια. Από τα ιχνοστοιχεία µεγάλη προσοχή θέλει το βόριο, το οποίο συνήθως είναι ελλειµµατικό στα αµµουδερά εδάφη όπου συνήθως καλλιεργείται το σπαράγγι. Χαρακτηριστικό της έλλειψης βορίου είναι οι κούφιοι βλαστοί κατά την παραγωγή. Ασθένειες Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το φύλλωµα του σπαραγγιού προστατεύεται από τις διάφορες ασθένειες, οι σηµαντικότερες από τις οποίες Κατά µέσο όρο, ο παραγωγός λαµβάνει έως ευρώ ανά στρέµµα. Το σηµαντικότερο κόστος είναι τα εργατικά, µιας και ανέρχονται από 25% έως 50% των απολαβών του παραγωγού

9 Καλλιέργειες 9 39 εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου h Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 Αγροτικός Τύπος είναι η σκωρίαση και το στεμφύλιο. Φυτείες που έχουν προσβληθεί από τις παραπάνω ασθένειες εμφανίζουν μείωση της παραγωγής μέχρι και 30% σε συγκομισμένους βλαστούς. Τα στελέχη απομακρύνονται και καταστρέφονται πριν εμφανιστεί η καινούργια βλάστηση την άνοιξη. Ιδιαίτερα πρέπει να προσεχθούν οι ασθένειες εδάφους, όπως η ριζοκτόνια, το φουζάριο και η φυτόφθορα, μιας και παλιότερα ήταν λόγος για να χαθούν οι φυτείες του σπαραγγιού. Σήμερα όμως καταπολεμώνται ικανοποιητικά με βιολογικούς παράγοντες όπως οι μυκόρριζες. Συγκομιδή Η συγκομιδή ξεκινάει τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες. Τον πρώτο χρόνο συνιστάται να διαρκέσει μέχρι 1 μήνα και από την επόμενη χρονιά και εφεξής διαρκεί 2 μήνες περίπου. Γενικά το σπαράγγι «προειδοποιεί» όταν η συγκομιδή υπερβαίνει το δέον, καθώς οι βλαστοί του αρχίζουν να αδυνατίζουν, συνεπώς, μόλις παρατηρηθεί το παραπάνω σύμπτωμα, η συλλογή πρέπει να διακοπεί άμεσα. Το φυτό έχει ισχυρό ριζικό σύστημα, γεγονός που το κάνει ανθεκτικό στην έλλειψη νερού, όμως αυξημένες αποδόσεις επιτυγχάνονται μόνο με τη σωστή άρδευση, ιδιαίτερα από τον Ιούνιο έως τα τέλη Αυγούστου, όπου παρουσιάζει αυξημένες ανάγκες σε νερό. Κατά τη συγκομιδή, το φυτό παρουσιάζει μειωμένη κατανάλωση νερού, όμως οι ελλείψεις αυτή την περίοδο -ιδιαίτερα για το πράσινο σπαράγγι- έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στις αποδόσεις. Η συλλογή είναι μια κοπιώδης εργασία που γίνεται αποκλειστικά με τα χέρια τις πρωινές ώρες, καθημερινά. Η κοπή των βλαστών γίνεται με ειδικά μαχαίρια μέσα στο έδαφος για τα λευκά και τα βιολέ σπαράγγια και στην επιφάνεια του εδάφους στα πράσινα. Οι κομμένοι βλαστοί έχουν μήκος 24 εκ. στα λευκά-βιολέ και 27 εκ. στα πράσινα. Κατά την παραλαβή στο συσκευαστήριο η θερμοκρασία του συγκομισμένου βλαστού πέφτει στους 2-5 ο C με τη διαδικασία του υδροκούλερ. Ουσιαστικά, το πέρασμα των βλαστών στο παραπάνω μηχάνημα όπου διαβρέχεται με νερό θερμοκρασίας 4 ο C για μισή ώρα, περίπου, βοηθά ώστε να διατηρηθεί φρέσκο μέχρι να καταναλωθεί. Κατόπιν, οι βλαστοί περνούν από της μηχανές διαλογής, κόβονται στη βάση τους και κατατάσσονται σε κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος (μήκος και πάχος), το σχήμα (ευθεία - κυλινδρικά - σχήμα κορυφής) και το χρώμα (εντελώς λευκά - βιολέ - πράσινα). Κατόπιν, συσκευάζονται σε ματσάκια του μισού κιλού. Συντηρούνται σε ψυγείο 1 ο C - 2 o C και σχετική υγρασία 95%. Αποδόσεις Μια καλή φυτεία μπορεί να δώσει γύρω στα κιλά στο στρέμμα. Η τιμή του σπαραγγιού, όταν αρχίζει πρώιμα η συγκομιδή, είναι πολύ υψηλή και σταδιακά μειώνεται. Κατά μέσο όρο, ο παραγωγός λαμβάνει έως ευρώ ανά στρέμμα. Το σημαντικότερο κόστος είναι τα εργατικά, μιας και ανέρχονται από 25% έως 50% των απολαβών του παραγωγού. Το σπαράγγι είναι ένα προϊόν που καταναλώνεται κυρίως σε βόρειες και κεντρικές χώρες της Ευρώπης, καθώς είναι και οι ίδιες παραγωγοί. Το συγκριτικό μας πλεονέκτημα είναι η πρωιμότητα, οπότε, όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, ο παραγωγός απολαμβάνει υψηλές και ικανοποιητικές τιμές.

10 40 10 Αγροτικός Τύπος Πέμπτη 8 Μαΐου 2014 h εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου Κοινωνικές παροχές θα μετέχουν φέτος σε προγράμματα της Αγροτικής Εστίας Κοινωνικός Τουρισμός, βιβλία και θέατρο για τους αγρότες Ιωάννα Φεντούρη ifentouri@e-typos.com Μέχρι τις 23 Μαΐου μπορούν να καταθέτουν τις αιτήσεις τους οι επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στα πέντε προγράμματα Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) για το 2014, σύμφωνα με ανακοίνωση από τη διοίκηση του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ). Οσο για τους συνολικά ωφελουμένους από αυτές τις δράσεις, σε επόμενο διάστημα θα προσδιοριστούν από τον Οργανισμό οι ακριβείς ημερομηνίες για να ξεκινήσουν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους. Μορφή καταλύματος Ιούλιος & Αύγουστος 2014 Σημειώνεται πως οι συγκεκριμένοι ωφελούμενοι μπορεί να είναι συνταξιούχοι του ΟΓΑ, συνταξιούχοι του Λογαριασμού Ανασφαλίστων Υπερηλίκων, ασφαλισμένοι οι οποίοι έχουν εξοφλήσει τις εισφορές κατά το χρόνο υποβολής αίτησης συμμετοχής στο πρόγραμμα, αλλά και τα προστατευόμενα μέλη των οικογενειών τους που έχουν ασφαλίσει στον ΟΓΑ για περίθαλψη. Βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή τους είναι η κατοχή βιβλιαρίου Υγείας του ΟΓΑ σε ισχύ. Αν οι αιτήσεις που θα κατατεθούν υπερβούν τον εγκεκριμένο αριθμό δικαιούχων, θα γίνεται κλήρωση. Αναλυτικά, οι βασικοί όροι συμμετοχής ανά πρόγραμμα είναι οι εξής: Κοινωνικός Τουρισμός 1 Ξενοδοχεία όλων των λειτουργικών μορφών και τάξεων, ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα και επιπλωμένες κατοικίες, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) μπορούν να συμμετέχουν στη συγκεκριμένη δράση. Το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού έχει ισχύ μέχρι τις 3 Μαΐου του 2015 και περιλαμβάνει 6 ημέρες διακοπών (5 διανυκτερεύσεις) για άτομα στα τουριστικά καταλύματα, τα οποία θα συμβληθούν με τον ΟΓΑ και θα περιληφθούν σε ειδικό κατάλογο. Στον πίνακα αναγράφονται τα ποσά επιδότησης που θα λάβουν τα καταλύματα που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα για κάθε άτομο, ανά διανυκτέρευση. Πιο συγκεκριμένα: Ξενοδοχεία: κλασικού τύπου, τύπου επιπλωμένων διαμερισμάτων και παραδοσιακά καταλύματα (από 1* έως 5* Lux) Ενοικιαζόμενα δωμάτιαδιαμερίσματα (2 έως 4 κλειδιά), επιπλωμένες κατοικίες - επαύλεις Οργανωμένες κατασκηνώσεις (camping) επιδότηση 1η Σεπτεμβρίου 2014 έως 3 Μαΐου 2015 Επιδότηση Χωρίς πρωινό Με πρωινό 23 18,50 18,50 20,50 12 Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα του ΟΓΑ ( Τηλέφωνο επικοινωνίας: Ιαματικός Τουρισμός 2 Στο πλαίσιο του προγράμματος «Κοινωνικός Τουρισμός», θα υλοποιηθεί και αυτό του «Ιαματικού». Εκεί μπορούν να συμμετέχουν τουριστικά καταλύματα τα οποία βρίσκονται σε λουτροπόλεις ή περιοχές κοντά σε εγκαταστάσεις ιαματικών πηγών ή διαθέτουν υδροθεραπευτήριο, με την επιδότηση να φτάνει μέχρι και 5 ευρώ ανά λούση για κάθε δικαιούχο. Οσο για τους δικαιούχους Εκδρομικό πρόγραμμα 3 Δικαίωμα συμμετοχής έχουν τουριστικά γραφεία (γενικού ή εσωτερικού τουρισμού) όλης της χώρας. Αυτά θα επιδοτούνται ως εξής: Μονοήμερη εκδρομή: 22 ευρώ ανά άτομο, διήμερη: 65 ευρώ, τριήμερη: 120 ευρώ. Οσον αφορά στους δικαιούχους υπάρχει η παρακάτω κατηγοριοποίηση ανά τύπο εκδρομής: Μονοήμερες εκδρομές (επιστροφή αυθημερόν): άτομα Διήμερες (1 διανυκτέρευση): άτομα Τριήμερες (2 διανυκτερεύσεις): άτομα Για τη συμμετοχή των δικαιούχων στις μονοήμερες εκδρομές δεν υπάρχει κάποια οικονομική επιβάρυνση. Ωστόσο, στις διήμερες και τριήμερες, εφόσον το κόστος της καθεμίας υπερβαίνει αυτό της επιδότησης, τότε το προτεινόμενο ποσό της οικονομικής συμμετοχής από τον ΛΑΕ-ΟΓΑ θα είναι 10 ευρώ ανά άτομο. Στην περίπτωση που η τιμή της εκδρομής είναι μικρότερη του αθροίσματος του ποσού επιδότησης του ΛΑΕ-ΟΓΑ και του ποσού συμμετοχής του δικαιούχου, το ποσό θα αφαιρείται από τη συμμετοχή του δικαιούχου. Αν πάλι ο τελευταίος επιλέξει να συμμετάσχει σε εκδρομή μεγαλύτερης διάρκειας από εκείνη στην οποία έχει κληρωθεί, τότε θα επιβαρύνεται τη διαφορά. Η ισχύς του προγράμματος είναι μέχρι 3 Μαΐου 2015 και οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν ατομικό δελτίο εκδρομικού προγράμματος. Για τα προγράμματα τουρισμού κατ εξαίρεση θα μπορούν να συμμετέχουν χωρίς κλήρωση οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον συμμετοχής, με την προϋπόθεση ότι λαμβάνουν προσαύξηση του ποσού της σύνταξής τους λόγω απόλυτης αναπηρίας ή τυφλότητας ή λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα παραπληγίαςτετραπληγίας. συνταξιούχους του προγράμματος, θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν έως και 4 απλές λούσεις κατά τη διαμονή (το ανώτερο 6 ημέρες, με 5 διανυκτερεύσεις) μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου Οι φετινοί δικαιούχοι για να λάβουν τα δελτία συμμετοχής στα προγράμματα θα πρέπει να προβαίνουν σε κράτηση δωματίου τουλάχιστον 25 ημέρες πριν πάνε στο κατάλυμα της επιλογής τους. Στη συνέχεια, η επιχείρηση οφείλει να τους αποστέλλει επιβεβαίωση κράτησης (voucher κ.λπ.) για να μπορούν να εισέρχονται στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή του ΟΓΑ και να καταχωρίζουν τα στοιχεία της κράτησης - τουλάχιστον 21 ημέρες πριν από την προσέλευσή τους. Η διαδικασία είναι υποχρεωτική για την παραλαβή των δελτίων από τα ΚΕΠ, στα οποία θα εκτυπώνεται η επωνυμία του καταλύματος που έκανε κράτηση ο δικαιούχος. Δωρεάν παροχή βιβλίων 4 Εδώ μπορούν να συμμετάσχουν βιβλιοπωλεία και εκδοτικοί οίκοι, υποβάλλοντας στον ΛΑΕ-ΟΓΑ τη σχετική αίτηση. Με τη σειρά του, ο Οργανισμός θα επιδοτήσει κάθε επιχείρηση μέχρι 20 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στην τιμή του βιβλίου ή των βιβλίων, αφού αφαιρεθεί έκπτωση 10%. Σε περίπτωση που η τιμή (με την έκπτωση) υπερβαίνει τα 20 ευρώ, τη διαφορά καταβάλει ο δικαιούχος. Στο πλαίσιο του προγράμματος -το οποίο προβλέπεται να ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου δικαιούχοι θα λάβουν δωρεάν βιβλία. Η χορήγησή τους θα γίνει και φέτος αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Δωρεάν διανομή εισιτηρίων θεάτρου 5 Οι θεατρικές επιχειρήσεις που θα λάβουν μέρος θα επιδοτηθούν για κάθε δελτίο θεάματος μέχρι 15 ευρώ για την κεντρική σκηνή και μέχρι 12 ευρώ, για την παιδική, ανά εισιτήριο. Οσο για τον αριθμό των ωφελουμένων, θα ανέλθει στους Αυτοί θα προμηθευτούν τα ατομικά δελτία θεάματος από τα ΚΕΠ όλης της χώρας έως τις 31 Μαΐου 2015.

11 Εξαγωγές Αγροτικός Τύπος εβδομαδιαια εκδοση του ελευθερου τυπου h Πέμπτη 8 Μαΐου δισ. η αξία των προϊόντων μας που περνούν τα σύνορα Αγροτική εξωστρέφεια Ιωσηφ κοκκινοσ ikokkinos@e-typos.com Παρεμβάσεις και ρυθμίσεις Η κρίση κρύβει ευκαιρίες για τα αγροτικά προϊόντα. Νέα δεδομένα έχουν παρουσιαστεί, ειδικά την τελευταία πενταετία, στον τομέα των αγροτικών εξαγωγών και ήδη έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, αλλά και στις νέες αγορές. Ο όγκος των εξαγωγών φτάνει πλέον τα 30 δισεκατομμύρια ετησίως και αντιστοιχεί σε περίπου 30% του συνόλου των εξαγωγών. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια ένας μεγάλος αριθμός ελληνικών προϊόντων, σε πολύ καλές συσκευασίες, τείνει να γίνει μόδα σε πολλές χώρες, όπως για παράδειγμα το μέλι στην Ιαπωνία, το λάδι «λ» στον αραβικό κόσμο ή το πεπόνι στην Ασία, όπου δωρίζεται σε πανάκριβη συσκευασία. Ολα αυτά βεβαίως δεν αφορούν παρά σε ελάχιστους παραγωγούς ή εξαγωγείς, δείχνουν όμως τη δυναμική που κρύβεται στην ποιότητα των ελληνικών προϊόντων. Οι ειδικοί, ωστόσο, υποστηρίζουν πως ακόμη και τώρα, που η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί θετικά, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν στο θέμα του συντονισμού και της έρευνας των αγορών ώστε να λάβει μόνιμο χαρακτήρα η όλη προσπάθεια. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, τα ελληνικά προϊόντα που σαρώνουν στις ξένες αγορές είναι: Τα ψάρια ιχθυοκαλλέργειας (λαβράκι, τσιπούρα) όπου η χώρα έχει την παγκόσμια πρωτιά, τη στιγμή μάλιστα που ο κλάδος περνά κρίση. Το ελαιόλαδο, η ελιά, τα ακτινίδια και ο κρόκος (σαφράν) όπου η Ελλάδα είναι τρίτη παγκοσμίως στην παραγωγή τους, με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης, σε μια περίοδο όπου η τυποποίηση αποκτά ταυτότητα, ενώ μεγάλες και μικρές βιομηχανίες έχουν επενδύσει σημαντικά κεφάλαια στις εξαγωγές τους. Τα σπαράγγια (δείτε σελ. 8) όπου παρά το γεγονός ότι σε αυτά δεχόμαστε ισχυρή πίεση από κράτη όπως η Γερμανία, είμαστε 5οι στον κόσμο σε εξαγωγές, κυρίως προς την Ευρώπη. Τα τυροκομικά, όπου η χώρα μας κατέχει τη 15η θέση, με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, αφού τα ελληνικά τυριά θεωρούνται από τα καλύτερα του κόσμου. Βασικός προμηθευτής Για τους παραγωγούς οι οποίοι θέλουν να επενδύσουν στις εξαγωγές, υπάρχουν πλέον χώρες «υποδοχής» στις οποίες έχει αναπτυχθεί ένα σοβαρό δίκτυο. Η Βόρειος Αμερική και οι χώρες της Βορείου Αφρικής και Μέσης Ανατολής είναι ο τρίτος και ο τέταρτος προορισμός των εξαγωγών μας Η Ελλάδα θεωρείται ως ο πρώτος προμηθευτής 43 αγροτικών προϊόντων σε 12 χώρες, ο δεύτερος προμηθευτής 19 προϊόντων σε 15 χώρες, ο τρίτος για 23 προϊόντα σε 15 χώρες, ο τέταρτος προμηθευτής 22 προϊόντων σε 14 χώρες και ο πέμπτος για μια γκάμα 19 προϊόντων, επίσης σε 14 χώρες. Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι τα φρούτα και τα λαχανικά (37,1% του συνόλου των εξαγωγών αγροτικών Τα πιο εξαγώγιμα αγροτικά προϊόντα του 2013 Σειρά κατάταξης Αξία σε Ποσότητα Περιγραφή προϊόντος εκατ. σε τονουσ 4 9 Παρθένο λάδι 452, ,4 6 5 Ψάρια, νωπά 414, ,9 7 6 Βαμβάκι 370, ,3 8 8 Λαχανικά, παρασκευασμένα ή διατηρημένα 333, , Τυριά 289, , Βερίκοκα, κεράσια και ροδάκινα 288, , Καπνά 165, ,6 προϊόντων). Ακολουθούν τα ψάρια και τα οστρακοειδή (14,7%), ο καπνός και προϊόντα καπνού (9,1%), τα γαλακτοκομικά (7,9%), τα δημητριακά (7,6%), τα λάδια και τα φυτικά λίπη (6,8%), τα ποτά (4,8%), τα διάφορα προϊόντα διατροφής (4,6%) και τα παρασκευάσματα από ζάχαρη και μέλι (2,8%). Αν και οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης είναι οι κυριότεροι προορισμοί, πλέον σημαντικές αγορές είναι και οι χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής (πρώην σοσιαλιστικές χώρες), αφού έχουν γίνει ο δεύτερος προορισμός. Η Βόρειος Αμερική και οι χώρες της Βορείου Αφρικής και Μέσης Ανατολής είναι ο τρίτος και ο τέταρτος προορισμός των εξαγωγών μας και με αυξητικές τάσεις. Ομως στη μάχη των εξαγωγών η χώρα μας καλείται να αντιμετωπίσει την Ιταλία, την Ισπανία, αλλά και την Τουρκία. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι ο αγροτικός τομέας οργανώνεται βήμα βήμα και στις βαλκανικές χώρες, ειδικά στην κτηνοτροφία, στην πτηνοτροφία και τα λαχανικά, με Ολλανδούς και Γερμανούς να επενδύουν σε αυτές. Από την πλευρά του, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων ζητά σειρά παρεμβάσεων για την αύξηση των εξαγωγών: Τη δημιουργία Clusters παραγωγών για προϊόντα υψηλής ποιότητας. Τη δημιουργία κέντρων διανομής σε κρίσιμες αγορές-στόχους. Την εκπαίδευση των Ελλήνων αγροτών σε θέματα εξαγωγών και marketing. Εκτός των παραπάνω, τροχοπέδη στις εξαγωγές αποτελούν η γραφειοκρατία και η έλλειψη ρευστότητας. Για τη διευκόλυνση των εξαγωγέων, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προωθεί το θεσμό του λεγόμενου «εγκεκριμένου εμπόρου». Οι εξαγωγείς αυτοί παίρνουν έναν κωδικό εγκεκριμένου εμπόρου και μπορούν μέσω του προσωπικού τους υπολογιστή να συνδεθούν στην πλατφόρμα Single Window (υπηρεσία μιας στάσης) και να καταχωρίσουν τα προϊόντα τους, κάνοντας την αποστολή με μια κίνηση. Οταν τα φορτηγά φτάσουν στα σύνορα, ο τελωνειακός μπαίνει στην ίδια εφαρμογή και βλέπει το νούμερο των παρτίδων, χωρίς να χρειάζεται να ελέγξει παραστατικά. Επιπλέον, το υπουργείο προωθεί: το Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, το Σύστημα Ελέγχου Νωπών Οπωροκηπευτικών, βάσει ανάλυσης κινδύνου (Risk Analysis), το Μητρώο Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων, που διασυνδέεται και λειτουργεί με το Γενικό Μητρώο Εμπόρων. Η Ελλάδα θεωρείται ως ο πρώτος προμηθευτής 43 αγροτικών προϊόντων σε 12 χώρες και ο δεύτερος προμηθευτής 19 προϊόντων σε 15 χώρες

12 42 12 Αγροτικός Τύπος Πέµπτη 8 Μαΐου 2014 h ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ Επικαιρότητα 40 εκατ. περισσότερα στρέµµατα για βόσκηση από το 2015 ΣΤΑ 51 εκατ. στρέµµατα µπορούν να φτάσουν οι αξιοποιήσιµες βοσκήσιµες εκτάσεις από περίπου 11 εκατ. που είναι σήµερα, σύµφωνα µε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Αθανάσιο Τσαυτάρη, µετά την τροπολογία που κατέθεσαν στη Βουλή βουλευτές της Ν.. και του ΠΑΣΟΚ στο νοµοσχέδιο για τις λαϊκές αγορές. Με την τρέχουσα ΚΑΠ, ο κτηνοτρόφος που ασκούσε ελεύθερη κτηνοτροφία (όχι σταβλισµένη) έπαιρνε µόνο µια ειδική ενίσχυση. Από το 2015, µε τη νέα ΚΑΠ, τα δικαιώµατα αυτά καταργούνται και οι επιδοτήσεις θα δίδονται ανάλογα µε τα στρέµµατα της βοσκήσιµης έκτασης που χρησιµοποιεί ο κτηνοτρόφος και τα οποία δηλώνει στον ΟΣ Ε. Επειτα από διεργασίες δύο χρόνων, για πρώτη φορά καθορίζεται ο ορισµός της έννοιας του βοσκοτόπου στη χώρα µας, ο οποίος είναι σε πλήρη συµφωνία µε το κανονιστικό πλαίσιο της νέας ΚΑΠ. Ο ορισµός µπορεί να συµπεριλάβει εκτάσεις και µε χαρακτηριστικά που εµφανίζονται κυρίως στις βοσκήσιµες γαίες των µεσογειακών χωρών, όπως φρυγανώδης, θαµνώδης ή αραιά δενδρώδης βλάστηση, εκτάσεις που µέχρι πρότινος αµφισβητούνταν αν είναι επιλέξιµες για ενίσχυση. Παράλληλα, θεσµοθετείται η ανάγκη σύνταξης και εφαρµογής διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ως προϋπόθεση για την άσκηση της βοσκής, καθώς µέχρι σήµερα οι φυσικοί βοσκότοποι δεν αξιοποιούνται ορθολογικά. Την ίδια ώρα, προβλέπεται η δηµιουργία θεµατικού χάρτη στο Σύστηµα Αναγνώρισης Αγροτεµαχίων (LPIS-GIS) ικανοποιώντας την ανάγκη απογραφής των βοσκοτόπων σε πανελλαδική κλίµακα. Επιπλέον, καθορίζεται ότι τα δικαιώµατα χρήση της βοσκής κατανέµονται από τις οικείες περιφερειακές ενότητες και παραχωρούνται για ικανό χρονικό διάστηµα για την υλοποίηση των στόχων διαχείρισης ύστερα από την υπογραφή µισθωτικής σύµβασης. ΤΡΕΧΟΥΝ ΤΩΡΑ! ΛΗΓΕΙ ΑΥΡΙΟ η προθεσµία για την καταβολή αιτήσεων των βιοµηχανιών για την κατανοµή χιλιόλιτρων αυτούσιου βιοντίζελ στο Eως τις 15 Μαΐου, θα πρέπει να καταβληθούν οι αιτήσεις ένταξης στο πρόγραµµα αναδιάρθρωσης και µετατροπής αµπελώνων. Ως τις 15 Μαΐου παρατείνεται η ηµερο- µηνία καταβολής αιτήσεων για τη µεταβίβαση δικαιωµάτων ενιαίας ενίσχυσης. Στις 16 Μαΐου λήγει η προθεσµία για την ένταξη στο πρόγραµµα των Νέων Αγροτών. Μέχρι τις 15 Μαΐου µπορεί να γίνει η εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Υδροληψίας. Λήγει στις 20 Μαΐου η προθεσµία για την υποβολή δηλώσεων στην εφορία των παραγωγών για την έναρξη επιτηδεύ- µατος. Εκδήλωση για µοναστηριακή διατροφή Ρεπορτάζ αγοράς Γεύσεις από την Πύλο ΜΕ ΣΤΟΧΟ την ανάδειξη της µοναστηριακής διατροφής, την υποστήριξη των ποιοτικών αγροτικών προϊόντων, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων διοργανώνει διήµερες εκδηλώσεις στην Αθήνα, την Κυριακή 11 και τη ευτέρα 12 Μαΐου, µε θέµα «Μοναστηριακή ιατροφή, Γεωργική Παραγωγή και Ανάπτυξη της Υπαίθρου». Οι εκδηλώσεις θα πραγµατοποιηθούν στο Μουσείο Ελληνικής Γαστρονοµίας, Αγίου ηµητρίου 13, Ψυρρή. Οι εκδηλώσεις ξεκινούν την Κυριακή 11 Μαΐου, παρουσία του υπουργού κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη, και αµέσως µετά τα εγκαίνια οι επισκέπτες θα γευτούν µοναστηριακές συνταγές που θα έχουν ετοιµάσει ο πατέρας Επιφάνιος από το Μετόχι Μυλοπόταµου της Ιεράς Μονής της Αγίας Λαύρας του Αγίου Ορους, ο πατέρας Γερ- µανός από τη Μονή Τατάρνας Ευρυτανίας και ο σεφ του Μουσείου Γαστρονοµίας κ. Αριστοτέλης Ζέρβας. Τη ευτέρα 12 Μαΐου θα αρχίσουν οι εργασίες του συνεδρίου µε θέµα: «Μοναστηριακή Γαστρονοµία και ιατροφή». Κατά το διήµερο των εκδηλώσεων, θα οργανωθούν επίσης έκθεση εργαλείων και σκευών µοναστηριακής διατροφής, ηλεκτρονική παρουσίαση φωτογραφικού υλικού µοναστηριακής διατροφής, έκθεση βιβλίων µε θέµα τη µοναστηριακή διατροφή και τη γαστρονοµία, γευσιγνωσία προϊόντων κ.ά. ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΑ ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΑ εδέσµατα παράγει εδώ και 5 χρόνια η εταιρία Πυλιακή Γη στην Πύλο αξιοποιώντας φρούτα, λαχανικά, µέλι κρασί και πετιµέζι, προτείνοντας ιδιαίτερες γεύσεις, όπως µαρµελάδα µε καρπούζι και σαφράν, ελιά γλυκό κουταλιού, σάλτσα µυρτιάς, κουλουράκια κρασιού, σύκο σε σιρόπι κονιάκ και πολλά ακόµη. Τα προϊόντα της µεσσηνιακής γης βρίσκονται ήδη σε αγορές του εξωτερικού, από τις ΗΠΑ έως τη Ρωσία, ενώ διατίθενται σε επιλεγµένα καταστήµατα σε όλη την Ελλάδα. Φυσικό εδαφοβελτιωτικό ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ µελέτες, η χρήση κατάλληλου και υψηλής ποιότητας φυσικού ζεόλιθου, όπως αυτού που διαθέτει η εταιρία Zeolite Farm σε νερά και γεωργικές καλλιέργειες, αποµάκρυνε κυανοβακτήρια κατά 51-92%, αέριες, ανόργανες, οργανικές και οργανοµεταλλικές ενώσεις κατά 20-99%, αύξησε την παραγωγή των γεωργικών προϊόντων κατά 17-66%, µείωσε τη χρήση λιπασµάτων κατά % και του νερού άρδευσης κατά 33-67%. Το φυσικό αυτό εδαφοβελτιωτικό ταιριάζει σε συµβατικές και βιολογικές καλλιέργειες. Μέχρι 31 Ιουλίου oι διαδικασίες µετατροπής των Αγροτικών Συνεταιρισµών MΕ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ που κατατέθηκε στη Βουλή, η 31η Ιουλίου 2014 ορίζεται ως καταληκτική ηµεροµηνία ολοκλήρωσης των διαδικασιών συγχώνευσης και µετατροπής των Αγροτικών Συνεταιρισµών και των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισµών, οι οποίες έχουν λάβει σχετική απόφαση. Με την ίδια τροπολογία, το Εθνικό Μητρώο Συλλογικών Αγροτικών Οργανώσεων µετονοµάζεται σε Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και ιεπαγγελµατικών Ενώσεων, στο οποίο εγγράφεται εφεξής και η ΠΑΣΕΓΕΣ. Επίσης µειώνεται σε , από ευρώ που είναι σήµερα, το συνεταιριστικό κεφάλαιο των Αγροτικών Συνεταιρισµών και επεκτείνεται και στις περιπτώσεις πτώχευσης Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων η αναστολή ή η άρση πάσης φύσεως µέτρων επί φυσικών προσώπων που διετέλεσαν µέλη στα όργανα διοίκησης. Τυριά από τη Λήµνο ΣΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΓΕΝΕΣ νησί της Λήµνου ιδρύθηκε πριν από 30 χρόνια η εταιρία Χρυσάφη, η οποία αναβιώνει παραδοσιακές συνταγές αξιοποιώντας τις µοναδικές πρώτες ύλες της Ληµνίας Γης, όπως το πρόβειο και αίγειο γάλα, το αλεύρι από την ποικιλία «µαυραγάνι» και τα ντόπια αβγά. Σήµερα παράγει µια σειρά από παραδοσιακά τυριά, Καλαθάκι Λήµνου, Μελίχλωρο, Φέτα και Κασκαβάλι, αλλά και χειροποίητητα ζυµαρικά, πίτες, παραδοσιακά γλυκίσµατα και αρτοποιήµατα.