ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Ενότητα # 5: Μονάδες Ανάλυσης Μιλτιάδης Χαλικιάς Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί Ενότητας Η ενότητα αυτή εστιάζει στην αναγνώριση της μονάδας ανάλυσης. 4

5 Περιεχόμενα Ενότητας Αναγνώριση Μονάδας Ανάλυσης Οικολογικό σφάλμα Αναγωγισμός και αναγωγικό σφάλμα 5

6 Αναγνώριση Μονάδας Ανάλυσης Συνήθως είναι εύκολα αναγνωρίσιμη (κάποιο άτομο που δίνει την πληροφορία) Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν είναι εύκολα αναγνωρίσιμη οπότε προκύπτουν λάθη λόγω επιλογής εσφαλμένης μονάδας ανάλυσης. Εκτός από άτομα σε μια εμπειρική έρευνα μονάδες ανάλυσης μπορεί να είναι: ομάδες (νοικοκυριά, κόμματα), οργανώσεις (επιχειρήσεις, νοσοκομεία), ανθρώπινα δημιουργήματα ( βιβλία, πίνακες ζωγραφικής, τραγούδια κ.λπ). Παράδειγμα στην έρευνα για το επίπεδο φτώχειας ενός πληθυσμού έχει αποδειχτεί ότι «ένα νοικοκυριό» είναι καλύτερη μονάδα ανάλυσης από τυχόν εξέταση μεμονωμένων ατόμων 6

7 Οικολογικό σφάλμα Η ανεπιτυχής επιλογή μονάδων ανάλυσης καλείται οικολογικό σφάλμα (ecological fallacy) και συνεπάγεται φυσικά και λανθασμένα συμπεράσματα. Παράδειγμα Εξετάζουμε την περίπτωση συμμετοχής της Ελλάδας στο διαγωνισμό της Eurovision με ένα ελληνόφωνο τραγούδι! Ας θεωρήσουμε ότι θέλοντας να τεκμηριώσουμε την άποψη ότι η ελληνόφωνη μουσική έχει μεγαλύτερη απήχηση στους δυτικοευρωπαίους σε σχέση με τους ανατολικοευρωπαίους βλέπουμε τις βαθμολογίες που έδωσαν οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης (Ρωσία, Πολωνία κ.λπ) και οι χώρες της δυτικής (Αγγλία, Γερμανία κ.ο.κ.). Στην Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία ζει όμως μεγάλος αριθμός Ελλήνων μεταναστών και φοιτητών οι οποίοι υποστήριξαν το τραγούδι. Έτσι το καλό αποτέλεσμα σε αυτές τις χώρες δεν οφείλεται στις προτιμήσεις του ιθαγενούς πληθυσμού. Το λάθος προήλθε γιατί μονάδα ανάλυσης στη συγκεκριμένη έρευνα πρέπει να είναι η καταγωγή του ψηφοφόρου και όχι ο τόπος διαμονής του. 7

8 Αναγωγισμός Αναγωγισμός (reductionism) είναι η προσέγγιση ενός θέματος μέσω της κατανόησης των μερών που το απαρτίζουν Βοήθησε ιδιαίτερα την ανάπτυξη των επιστημών αλλά όπως και άλλες μέθοδοι έχει συγκεκριμένα όρια απόδοσης, τα οποία όταν τα ξεπερνάμε, λέμε ότι διαπράττουμε αναγωγικό σφάλμα, το οποίο είναι σύνηθες όταν χρησιμοποιούνται ακατάλληλες μονάδες ανάλυσης. Σε αυτή την περίπτωση προσπαθούμε να εξαγάγουμε κάποιο αποτέλεσμα ερμηνεύοντάς το βάσει ενός παράγοντα (που τον θεωρούμε ως πιο σημαντικό), χωρίς να υπολογίζουμε ότι η πολυπλοκότητα του φαινομένου απαιτεί άλλη προσέγγιση. 8

9 Αναγωγικό σφάλμα Αναγωγικό σφάλμα, π.χ., διαπράττουμε όταν αναλύοντας τη μακροβιότητα των κατοίκων μιας περιοχής της Κρήτης θεωρούμε ότι αυτή οφείλεται στη μεσογειακή διατροφή. Στην περίπτωση αυτή το συμπέρασμα μπορεί να είναι σωστό, εν μέρει, αλλά η ερμηνεία είναι ελλιπής: έχουμε απομονώσει ένα μόνο παράγοντα, γιατί η μακροβιότητα μπορεί να οφείλεται και σε πάρα πολλούς άλλους λόγους, όπως άθληση, καλή ιατρική περίθαλψη, έλλειψη άγχους, περιβαλλοντολογικές συνθήκες κ.ά. Άλλο παράδειγμα έχουμε αν προβλέψουμε ότι η Ρεάλ Μαδρίτης θα γίνει πρωταθλήτρια Ευρώπης την επόμενη χρονιά, απλά επειδή είναι η ομάδα με το μεγαλύτερο προϋπολογισμό στην Ευρώπη. 9

10 Βιβλιογραφία Θεοφανίδης Στ., Μπένου Γ.(2002) Μεθοδολογία της επιστημονικής σκέψης και έρευνας. Αθήνα. Εκδόσεις ΕΚΕΒΙ Καλφόπουλος, Θ. (2003) (επιμ.), Η Ποιοτική Παράδοση στις Κοινωνικές Επιστήμες, Αθήνα. Κάπολα,Κων. Παγώνα Εκδόσεις - Εκθέσεις - Μελέτες. Φράγγος Χρ. (2004). Μεθοδολογία έρευνας και ανάλυση δεδομένων. Αθήνα. Εκδόσεις Interbbooks Babbie E. (2007). The Practice of Social Research. Eκδόσεις Chapman University Babbie E. (2011). Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα. Αθήνα, Εκδόσεις Κριτική Α.Ε. Creswell, J. W. (2012). Εκπαιδευτική έρευνα. Σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση της ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. Αθήνα. Εκδόσεις ΕΚΕΒΙ Gagnon Y. (2010).The case study as a research method. Α practical handbook.québec. Presses de la Université du Qubec Grawitz M. (2006).Μέθοδοι των Κοινωνικών Επιστημών, Τόμοι Α και Β, Αθήνα: Βιβλιόπολις Α.Ε.Β.Ε. Προϊόντα Πνευματικής Δημιουργίας, Mason J. (2003) Η διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας. Αθήνα.Εκδόσεις: ΕΚΕΒΙ 10

11 Τέλος Ενότητας