SantoProtect 2017: Διαχείριση Περιβάλλοντος, Κινδύνων & Κρίσεων στο ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης. Χάρτης Δραστηριοτήτων Σεμιναρίου

Transcript

1 1 Περιεχόμενα Καλωσορίσατε! Αντικείμενα Σεμιναρίου Πιστοποίηση ECVET Πρόγραμμα Σεμιναρίου Χάρτης Δραστηριοτήτων Σεμιναρίου Γνωριμία με το νησί των ηφαιστείων Ο Προϊστορικός Οικισμός του Ακρωτηρίου Η Γεωλογία του ηφαιστείου της Σαντορίνης Διαγωνισμός Φωτογραφίας SantoProtect Concepts Λίγα λόγια για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών

2 2

3 3 Καλωσορίσατε! Αγαπητοί Συνάδελφοι και Φίλοι, Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών ο και Κρίσεων» σας καλωσορίζει στο 3 Εφαρμοσμένο Σεμινάριο Πεδίου SantoProtect 2017: «Διαχείριση Περιβάλλοντος, Κινδύνων και Κρίσεων στο ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης». Η επιλογή του χώρου έχει γίνει δεδομένου ότι το σύμπλεγμα της Σαντορίνης παρουσιάζει μοναδικό παγκόσμιο ενδιαφέρον με χαρακτηριστικά που ταυτίζονται απολύτως με τα αντικείμενα του ΠΜΣ. Πρόκειται για το πιο αξιόλογο παγκοσμίως φυσικό μνημείο, που συνδυάζει έντονες γεωδυναμικές διεργασίες, με μία από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορική περίοδο, την πιο μεγάλη καλδέρα στον κόσμο, έντονη σεισμικότητα και σεισμο-ηφαιστειακή δραστηριότητα, συνεχή κατολισθητικά φαινόμενα και σεισμο-ηφαιστειακά θαλάσσια κύματα, μοναδικό γεω- και βιο- περιβάλλον που αποτέλεσαν την κοιτίδα ενός απαράμιλλου πολιτισμού πριν από 3 χιλιετίες περίπου, ο οποίος διακόπηκε βίαια από την Μινωική έκρηξη και δ ομημένο περιβάλλον, υποδειγματικά προσαρμοσμένο στο φυσικό περιβάλλον. Τα συσσωρευμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα προσελκύουν στο ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης πάνω από 2 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως. Η τουριστική ανάπτυξη ωστόσο επιφέρει την αύξηση των κινδύνων ανθρωπογενούς προέλευσης με πρόσφατα παραδείγματα το ναυάγιο του SeaDiamond και την κατάρρευση του στεγάστρου στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου θα πραγματοποιηθούν πρωτότυπες και καινοτόμες εργασίες και δράσεις με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής και ασκήσεις που συνδυάζουν την παραγωγή επιστημονικής γνώσης με την εκπαίδευση. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν τη φύση των κινδύνων, τις περιβαλλοντικές προκλήσεις και τις ιδιαιτερότητες του ηφαιστειακού νησιωτικού συμπλέγματος. Η σύνταξη και εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων σε ένα τόσο ενδιαφέρον και σύνθετο πλαίσιο διαχείρισης αποτελεί αναγκαιότητα, αλλά και εκπαιδευτική πρόκληση. Δρ. Ευθύμης Λέκκας Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Καταστροφών Διευθυντής Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών & Κρίσεων»

4 4 Αντικείμενα Σεμιναρίου ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΕΙΣΜΟΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΤΟΛΙΣΘΗΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ & NATECH ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ & ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Πιστοποίηση ECVET Το ECVET European Credit system for Vocational Education & Training είναι ένα σύστημα για την αναγνώριση, συγκέντρωση και μεταφορά πιστωτικών μονάδων (credits) στο χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Με το σύστημα αυτό μπορούν να αξιολογηθούν και να πιστοποιηθούν οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες (μαθησιακά αποτελέσματα) που απέκτησε ένα άτομο, κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του εκπαίδευσης και κατάρτισης, τόσο εντός των συνόρων της χώρας του, όσο και σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, μέσω του ECVET, δίνεται η δυνατότητα στους εκπαιδευόμενους, που έχουν αποκτήσει εκπαιδευτική εμπειρία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να αναγνωριστεί και να συμπεριληφθεί αυτή η εμπειρία ως μέρος της επαγγελματικής τους εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα τους. Η επιτυχής ολοκλήρωση του SantoProtect απονέμει στους συμμετέχοντες 4 πιστωτικές μονάδες ECVET, οι οποίοι, μαζί με το πιστοποιητικό θα λαμβάνουν και το Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού Europass.

5 5

6 6 Πρόγραμμα

7 7

8 8 A3 Α Α1 5 Π 4 3

9 9 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΧΩΡΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ - ΟΜΙΛΙΩΝ Π: ΠΥΡΓΟΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΔΙΟΥ Α1: ΧΩΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ - ΚΑΡΤΕΡΑΔΟΣ Α2: ΝΕΑ ΚΑΜΜΕΝΗ Α3: ΟΙΑ ΧΩΡΟΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ 1: 2: 3: 4: 5: 6: ΚΑΡΤΕΡΑΔΟΣ ΦΗΡΑ ΑΚΡΩΤΗΡΙ ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ ΑΘΗΝΙΟΣ ΟΡΜΟΣ ΦΗΡΩΝ - ΠΑΛΑΙΟΣ ΛΙΜΕΝΑΣ

10 10 Γνωριμία με το νησί των ηφαιστείων Το νησιωτικό σύμπλεγμα της Σαντορίνης αποτελείται από τα νησιά: Θήρα, Θηρασιά, Ασπρονήσι, Παλαιά και Νέα Καμμένη, καταλαμβάνοντας έκταση τ.χλμ και μήκος 67 χλμ. Το σχήμα του συμπλέγματος είναι σχεδόν κυκλικό. Μεγαλύτερη νήσος είναι η Θήρα, με ημικυκλικό σχήμα και κοίλο τμήμα προς δυσμάς, ενώ η Θηρασία και το Ασπρονήσι καταλαμβάνουν το δυτικό τμήμα του συμπλέγματος και όλα μαζί αποτελούν τα υπολείμματα της κατάρρευσης του ηφαιστειακού κώνου και σχηματίζουν έναν δακτύλιο γύρω από τη γιγαντιαία υποθαλάσσια καλδέρα. Η μεγάλη διάμετρος της καλδέρας, με διεύθυνση Β Ν, είναι περίπου 11 χιλιόμετρα, ενώ η μικρή με διεύθυνση Α Δ,είναι περίπου 7 χιλιόμετρα. Το μέγιστο βάθος της καλδέρας κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας φθάνει τα 380 μέτρα. Το ύψος των τοιχωμάτων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας φθάνει τα 300 περίπου μέτρα. Το μεγαλύτερο υψόμετρο από όλες τις νήσους έχει η Θήρα με ύψος 564 μέτρα, στον ορεινό όγκο του Προφήτη Ηλία, στα νοτιοανατολικά της νήσου. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή ξεκίνησε περίπου πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια και οφείλεται στην υποβύθιση της Αφρικανικής πλάκας κάτω από τη ευρωπαϊκή πλάκα του Αιγαίου. Το ηφαίστειο της Σαντορίνης είναι ίσως ένα από τα πιο γνωστά ηφαίστεια της Μεσογείου, με μία σειρά εκρήξεων μεγάλης κλίμακας στη διάρκεια των τελευταίων ετών.

11 11 Η Μινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης (Θήρας) στα τέλη της Εποχής του Χαλκού, το 1610 π.χ., αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αυτό το μεγάλο γεωλογικό γεγονός προκάλεσε διαχρονικά το ενδιαφέρον των ερευνητών, γεωλόγων, ιστορικών και αρχαιολόγων. Αποτέλεσμα αυτής της γεωλογικής διεργασίας ήταν η σταδιακή παρακμή του Μινωικού πολιτισμού. Στο νησί κατοικούν περίπου κάτοικοι που κατανέμονται σε δεκαπέντε χωριά: Φηρα, Φηροστεφάνι, Ημεροβίγλι, Οία, Εμπορείο, Μεγάλο Χωριό, Πύργος, Μέσα Γωνιά Καμάρι, Έξω Γωνιά, Βουρβούλος, Βόθωνας, Καρτεράδος, Κοντοχώρι, Μεσαριά. Ακρωτήρι.

12 12 Ο προϊστορικός οικισμός του Ακρωτηρίου Ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του Αιγαίου στα προϊστορικά χρόνια ήταν το Ακρωτήρι. Οι πρώτες εγκαταστάσεις στο Ακρωτήρι χρονολογούνται από την Ύστερη Νεολιθική Εποχή (τουλάχιστον από την 4η χιλιετία π.χ.). Κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3η χιλιετία π.χ.) υπήρχε οικισμός στο Ακρωτήρι. Κατά τη Μέση και την Πρώιμη Ύστερη Εποχή του Χαλκού (20ος-17ος αιώνας π.χ.) ο οικισμός αυτός επεκτάθηκε και αναδείχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα αστικά κέντρα και λιμάνια του Αιγαίου. Στοιχεία για την κατοίκηση του Ακρωτηρίου της Θήρας κατά την προϊστορική εποχή άρχισαν να έρχονται στο φως μετά το Οι συστηματικές όμως ανασκαφές άρχισαν εκεί το 1967 από τον καθηγητή Σπυρίδωνα Μαρινάτο υπό την αιγίδα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Ο Μαρινάτος αποφάσισε να ανασκάψει στο Ακρωτήρι ελπίζοντας ότι θα επαληθεύσει μια παλιά του θεωρία που είχε δημοσιεύσει από τη δεκαετία του '30, ότι η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας προκάλεσε την κατάρρευση του πολιτισμού της Μινωικής Κρήτης. Μετά το θάνατο του Μαρινάτου, το 1974, η ανασκαφή συνεχίζεται υπό την διεύθυνση του καθηγητή Χρίστου Ντούμα. Η μεγάλη του έκταση, η άριστη πολεοδομική του οργάνωση, το αποχετευτικό του δίκτυο, τα περίτεχνα πολυόροφα κτίρια του με τον υπέροχο τοιχογραφικό διάκοσμο, την πλούσια επίπλωση και οικοσκευή μαρτυρούν για τη μεγάλη ανάπτυξη του οικισμού του Ακρωτηρίου. Τα προϊόντα που βρέθηκαν μέσα στα κτίρια δείχνουν πόσο ευρύ ήταν το πλέγμα των εξωτερικών σχέσεων του

13 13 Ακρωτηρίου. Διατηρούσε στενές σχέσεις με τη Μινωική Κρήτη αλλά βρισκόταν σε επικοινωνία κυρίως με την Ηπειρωτική Ελλάδα, τη Δωδεκάνησο, την Κύπρο, τη Συρία και την Αίγυπτο. Η ζωή στην πόλη τελείωσε απότομα το τελευταίο τέταρτο του 17ου αιώνα π.χ., όταν οι κάτοικοι της αποφάσισαν να την εγκαταλείψουν εξαιτίας ισχυρών σεισμών. Στη συνέχεια ακολούθησε η έκρηξη του ηφαιστείου. Η έκρηξη του ηφαιστείου τοποθετείται το 1610 (±5) π.χ., σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες χρονολογήσεις με ραδιενεργό άνθρακα ενός κλαδιού ελιάς που θάφτηκε από την τέφρα της έκρηξης. Το γεγονός ότι στον οικισμό δεν βρέθηκαν καθόλου ανθρώπινοι σκελετοί μαρτυρά ότι μια σειρά από προειδοποιητικούς σεισμούς εξανάγκασε τους κατοίκους να τον εγκαταλείψουν έγκαιρα. Πριν ταφεί ο οικισμός από την τέφρα της ηφαιστειακής έκρηξης, είχε χτυπηθεί από μεγάλο σεισμό. Κάποιοι κάτοικοι επέστρεψαν αργότερα στον οικισμό για να απεγκλωβίσουν όσους δεν είχαν προλάβει να φύγουν και να συλλέξουν πολύτιμα και προσωπικά αντικείμενα. Άλλα πρόδρομα της ηφαιστειακής εκρήξεως φαινόμενα, όμως, ανάγκασαν τους κατοίκους να ξαναεγκαταλείψουν την πόλη, όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι οι εργασίες διάνοιξης των δρόμων δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, ενώ ένας μεγάλος αριθμός από αγγεία βρέθηκαν πάνω σε σωρούς μπαζών, όπου, προφανώς, είχαν τοποθετηθεί αρχικά για να μεταφερθούν σε πιο ασφαλείς θέσεις. Δεν υπάρχουν ενδείξεις για το που κατέφυγαν. Ο χρόνος, ωστόσο, μεταξύ του μεγάλου σεισμού και της ηφαιστειακής έκρηξης δεν πρέπει να υπερέβαινε τις λίγες δεκάδες μέρες, ενώ η χρονική διάρκεια από τις πρώτες εκρήξεις μέχρι την δημιουργία της καλδέρας υπολογίζεται σε δύο με τρία εικοσιτετράωρα. Τα αλλεπάλληλα κύματα της τέφρας παρέσυραν τις στέγες και τα ανώτερα τμήματα των κτηρίων του οικισμού. Μετά την ηφαιστειακή έκρηξη η απόθεση των ηφαιστειακών υλικών οδήγησε στον ενταφιασμό του οικισμού, κάτι που οδήγησε τόσο στη διατήρηση του περιεχομένου του, όσο και στην παραμονή στη θέση τους των δαπέδων των υπερκείμενων ορόφων.

14 14 Η Γεωλογία του ηφαιστείου της Σαντορίνης Εικ. 1: Απλοποιημένος Γεωλογικός Χάρτης ( Druitt et al., 1999) Εικ. 2: Ψηφιακός Βυθομετρικός Χάρτης του πεδίου του ηφαιστείου της Σαντορίνης ( Nomikou et al., 2012) Η Σαντορίνη είναι ίσως ένα από τα πιο γνωστά ηφαίστεια στη Μεσόγειο και υπήρξε κέντρο πολλών εκρήξεων μεγάλης κλίμακας κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Η Μινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης (Θήρας) κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, περ π.χ., πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορία της ανθρωπότητας τουλάχιστον 3 φορές μεγαλύτερη από την καταστροφική έκρηξη του Κρακατόα. Το γεγονός συνεχίζει να διατηρεί το ενδιαφέρον του για γεωλόγους, ιστορικούς, και αρχαιολόγους εξαιτίας του αντίκτυπου που είχε στην περιοχή, όπου έθαψε την ακμάζουσα κατά την Εποχή του Χαλκού πόλη του Ακρωτηρίου, και οδήγησε στην απότομη ύφεση του Μινωικού πολιτισμού. Πριν την έκρηξη, υπήρχε μία παλαιότερη καλδέρα στο βόρειο τμήμα της Σαντορίνης, εν μέρει πλήρης από μια ρηχή λιμνοθάλασσα. Νέα στοιχεία που ελήφθησαν από έρευνα του θαλάσσιου πυθμένα δείχνουν ότι η καλδέρα δεν ήταν ανοιχτή προς τη θάλασσα κατά τη διάρκεια της κύριας φάσης της έκρηξης, και πλημμύρισε μόνο αφότου είχαν ολοκληρωθεί οι κύριες φάσεις της έκρηξης. Η ταχεία εισροή θαλασσινού νερού και οι κατολισθήσεις δημιούργησαν ένα βαθύ υποβρύχιο κανάλι, το οποίο εξακολουθεί να εμφανίζεται σήμερα βόρεια του νησιού. Παλαιότερα υπήρχε η θεωρία ότι η κατάρρευση της καλδέρας οδήγησε στη δημιουργία ενός μεγάλου τσουνάμι, γεγονός όμως που αποκλείστηκε λόγω νέων δεδομένων που ήλθαν στην επιφάνεια. Αντ' αυτού, μικρότερα τσουνάμι θα είχαν δημιουργηθεί από

15 15 Εικ. 3: Σχηματική απεικόνιση της γεωλογικής τομής του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, από την μολασσική οπισθοχώρα της λεκάνης της Κρήτης έως το νησί Ίος (Κυκλάδες) στην οπισθοχώρα ( Kilias et al., 2013) πυροκλαστικές ροές που εισήλθαν στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της έκρηξης. Η πρόταση αυτή είναι σύμφωνη με προηγούμενους ισχυρισμούς ότι οι πυροκλαστικές ροές ήταν η κύρια αιτία των τσουνάμι του Κρακατόα. Η έκρηξη κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού περιλάμβανε τέσσερις φάσεις, με την παραγωγή «πλίνιων» τόφφων στην πρώτη φάση, φρεατομαγματικές πυροκλαστικές ροές στη δεύτερη και τρίτη φάση, και υποαέριες ροές στην τέταρτη. Παρήγαγε κάλυψη πυροκλαστικών αποθέσεων με πάχος τουλάχιστον 50m στη Σαντορίνη και άφησε πίσω της τη θεαματική καλδέρα που υπάρχει σήμερα. Η τεράστια αυτή έκρηξη εκκένωσε μεγάλους όγκους μάγματος, προκαλώντας την κατάρρευση της μεγάλης καλδέρας, η οποία είναι πλέον γεμάτη με θαλασσινό νερό. Οι μετέπειτα εκρήξεις έχουν σχηματίσει τα δακιτικά νησιά της Καμένης στο κέντρο της καλδέρας και έχουν εκραγεί οκτώ φορές τα τελευταία πεντακόσια χρόνια (τα έτη 46-47, 726, , , , , , και 1950 μ. Χ, συμπεριλαμβανομένης

16 16 Εικ. 4: Βάθη μαγματικών αποθέσεων κάτω από τη Σαντορίνη ( Cadoux et al., 2014) Εικ. 5: Απλοποιημένος γεωλογικός χάρτης, και αποθέσεις πυρομβριτών κατά τη Μινωική έκρηξη ( Druitt, 2014) της πιο πρόσφατης έκρηξης). Τα τοιχώματα της καλδέρας υψώνονται πάνω από 300 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ το μέγιστο βάθος του θαλάσσιου πυθμένα της καλδέρας είναι περίπου 390 m. Η καλδέρα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού έχει πλάτος 10x7 km, αποτελείται από τρεις επίπεδες λεκάνες γύρω από το σύμπλεγμα της Καμένης, και συνδέεται με τη θάλασσα σε τρεις πορθμούς (έναν στα ΒΔ και δύο στα ΝΔ). Πρόσφατες έρευνες με σεισμικά προφίλ αντανάκλασης αποκάλυψαν τρία κύρια στρωματογραφικά επίπεδα εντός των άνω ~200m της εσωτερικής καλδέρας, αριθμημένες 1 έως 3 από πάνω προς τα κάτω: ιζηματογενή επίπεδα από σύγχρονες αποθέσεις των λόφων της καλδέρας (επίπεδο 1), ηφαιστειακά ιζήματα που παρήχθησαν κατά τη διάρκεια των πρώιμων υποθαλάσσιων σταδίων του Ηφαιστείου της Καμένης (επίπεδο 2), και το υλικό του κατώτερου τεμάχους που ερμηνεύεται ως το κορυφαίο από τα προϊόντα της έκρηξης κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (επίπεδο 3). Υδροθερμικοί λοφίσκοι από κιτρινωπό βακτηριακό στρώμα ύψους έως 1 μέτρο εμφανίζονται στη Βόρεια λεκάνη της καλδέρας σε βάθος 330 m. Οι ιριδίζουσες λίμνες που ανακαλύφθηκαν και σχηματίζονται σε βάθος 250m περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα ( CO2), και μπορεί να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα που σχετίζονται με την αποθήκευση άνθρακα σε βάθος, καθώς επίσης και να χρησιμοποιηθούν ως μέσο παρακολούθησης του ηφαιστείου για μελλοντικές εκρήξεις.

17 17 Εικ. 6: Συνδυαστικός βυθομετρικός και τοπογραφικός χάρτης της Καλδέρας της Σαντορίνης ( Nomikou et al., 2014) Εικ. 7: Η κύρια πυροκλαστική στήλη ( Druitt et al., 1999) Εικ. 8: Χρονολογικά δεδομένα της Καλδέρας της Σαντορίνης ( Druitt et al., 1999, τροποποιημένα) Εικ. 9: Δομή του ηφαιστειακού οικοδομήματος του Σκάρου ( Druitt et al., 1999)

18 18 Εικ. 10: Εξέλιξη του ηφαιστειακού πεδίου κατά τα τελευταία χρόνια (Druitt et al., 1999) Εικ. 11: Αρχιτεκτονική και Χρονολόγηση του Μορφολογικού Οικοδομήματος της Θηρασίας ( Fabbro et al., 2013) Εικ. 12: Χρονοστρωματογραφική στήλη περιόδου 70 έως 22 ka ( Fabbro et al., 2013)

19 19 Εικ. 14: Άποψη του βράχου νότια από τα Φηρά ( Druitt et al., 1999) Εικ. 13: Γεωλογικός χάρτης του λόφου στα Φηρά ( Druitt et al., 1999) Εικ. 15: Ζώνη ρήγματος που διασχίζει τις πλίνιες αποθέσεις των Μεσαίων Τόφφων στο λιμάνι των Φηρών Εικ. 16: Άποψη του Ακρ. Θερμιών Εικ. 17: Άποψη του Ακρωτηρίου του Σκάρου

20 20 Εικ. 18: Χαρακτηριστική ηφαιστειακή φλέβα στο νοτιότερο τμήμα της Θηρασίας Εικ. 19: Ηφαιστειακές φλέβες με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ στο βορειότερο τμήμα των τοιχωμάτων της καλδέρας της Σαντορίνης ( Nomikou et al., 2012) Εικ. 20: Το ρήγμα του Κολούμπο στο βορειότερο τμήμα της καλδέρας της Σαντορίνης (ηφαίστειο Περιστερίου)

21 21 Εικ. 21: Μορφολογικό Σύμπλεγμα Θηρασίας Εικ. 22: Αποθέσεις της Μινωικής έκρηξης στο λατομείο βόρεια του Ακρωτηρίου (Druitt et al., 1999)

22 22 Εικ. 23: Απεικόνιση των γεγονότων κατά τη διάρκεια της Μινωικής έκρηξης ( Druitt, 2014) Εικ. 24: Οι τέσσερις φάσεις της Μινωικής Έκρηξης ( Druitt, 2014)

23 23 Εικ. 25: Εξέλιξη των νήσων Καμένης (Nomikou et al., 2014) Εικ. 26: Γεωλογικός χάρτης του νησιωτικού συμπλέγματος Καμένης ( Druitt et al., 1999)

24 24 Εικ. 27: Γεωμορφολογικός χάρτης της καλδέρας ( Druitt & Francaviglia, 1992) Εικ. 28: Απεικόνιση της Σαντορίνης κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού ( Druitt & Francaviglia, 1992) Εικ. 29: Ιστορικές χερσαίες/ υπεράκτιες ροές λάβας στην περιοχή των νησιών Καμένης ( Nomikou et al., 2014)

25 25 Εικ. 30: Παραμόρφωση και σεισμικότητα κατά τη διάρκεια της περιόδου αναταραχών από τον Ιανουάριο 2011 έως τον Μάρτιο 2012 ( Newman et al., 2012) Εικ. 31: Μοντέλο της συνολικής κατακόρυφης παραμόρφωσης (Βάθος 4.4 km, Όγκος 14.9 x 106 km3 ( Parks et al., 2012)

26 26 SantoProtect Concepts ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ To Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» διοργανώνει για τρίτη χρονιά τον φωτογραφικό διαγωνισμό SantoProtect Concepts και καλεί τους συμμετέχοντες του Σεμιναρίου SantoProtect να εμπνευστούν από τις εμπειρίες τους στην όμορφη Σαντορίνη κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου και να δημιουργήσουν αξέχαστες εικόνες κερδίζοντας βραβεία. Οι θεματικές κατηγορίες του φετινού διαγωνισμού είναι: Τοπία αιγαιοπελαγίτικης αύρας Μαθαίνουμε παρέα Το Μεταπτυχιακό μου Οι φωτογράφοι καλούνται να προσεγγίσουν τη μοναδική ομορφιά της Σαντορίνης αποτυπώνοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νησιού. Τα άγρια τοπία της νήσου Καμένης, οι ιδιαίτερες μορφές των πετρωμάτων του νησιού, είναι μόνο ορισμένα από τα θέματα που μπορούν να επιλέξουν οι φωτογράφοι. Οι φωτογράφοι καλούνται να αιχμαλωτίσουν στιγμές με τους φίλους και συμφοιτητές τους. Στιγμές από το ταξίδι, την εκπαίδευση, τη διασκέδαση ή οποιαδήποτε άλλη εμπειρία μοιράστηκαν με τους ανθρώπους που γνώρισαν στο σεμινάριο. Οι φωτογράφοι καλούνται να δημιουργήσουν όμορφες, έξυπνες, πρωτότυπες εικόνες χρησιμοποιώντας τον λογότυπου του Μεταπτυχιακού. Τα μπλουζάκια, τα καπελάκια και οι κονκάρδες είναι στη διάθεση των φωτογράφων για να στήσουν τις φωτογραφίες τους. Όροι συμμετοχής Δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό φωτογραφίας έχουν όλοι οι συμμετέχοντες του Santo Protect Προθεσμία Συμμετοχής Οι φωτογραφίες των συμμετεχόντων θα γίνονται δεκτές έως και τις 30 Ιουνίου Διαδικασία Συμμετοχής Κάθε φωτογράφος μπορεί να συμμετέχει στον διαγωνισμό με 1 έως 5 φωτογραφίες από οποιαδήποτε κατηγορία του διαγωνισμού. Οι φωτογραφίες θα πρέπει να είναι σε ψηφιακή μορφή, σε υψηλή ανάλυση. Οι φωτογραφίες θα πρέπει να αποσταλούν ηλεκτρονικά στο edcm@edcm.edu.gr μαζί με το ονοματεπώνυμο του συμμετέχοντα. Για κάθε φωτογραφία θα πρέπει να επισημαίνονται α) Το ονοματεπώνυμο του φωτογράφου και β) Ο τίτλος της φωτογραφίας. Κάθε διαγωνιζόμενος θα πρέπει επίσης μαζί με τις φωτογραφίες του να αποστείλει και ένα μικρό κείμενο σλόγκαν (5 έως 25 λέξεων) στο οποίο θα περιγράφει την εμπειρία του από τη συμμετοχή του στο SantoProtect ή στο ΠΜΣ «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων. Κριτική Επιτροπή Στην κριτική επιτροπή συμμετέχουν στελέχη του ΠΜΣ «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων». Η κριτική επιτροπή θα επιλέξει 5 φωτογραφίες από κάθε θεματική κατηγορία. Οι φωτογραφίες που θα επιλεγούν θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του ΠΜΣ και το τελικό αποτέλεσμα θα καθοριστεί από το κοινό μετά από δημόσια online ψηφοφορία η οποία θα διαρκέσει έως τις 15 Σεπτεμβρίου Βραβεία Κάθε νικητής θα λάβει τη νικήτρια φωτογραφία εκτυπωμένη σε καμβά μεγάλων διαστάσεων. Αποτελέσματα Διαγωνισμού Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού θα ανακοινωθούν μέσω της ιστοσελίδας του ΠΜΣ «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» εντός του Οκτωβρίου Οι νικητές θα ενημερωθούν μέσω από τη Γραμματεία του ΠΜΣ. Η απονομή του βραβείων θα γίνει σε ειδική εκδήλωση του ΠΜΣ. Η ημερομηνία της εκδήλωσης θα ανακοινωθεί μέσω της ιστοσελίδας του ΠΜΣ και θα οι νικητές θα λάβουν ενημέρωση και μέσω .

27 27

28 28 Λίγα λόγια για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» είναι αποτέλεσμα προσπάθειας μιας μεγάλης ομάδας κορυφαίων επιστημόνων με μακρά εμπειρία στην Μελέτη και Διαχείριση του Περιβάλλοντος, στην Αειφόρο Ανάπτυξη, στην Πρόληψη και Αντιμετώπιση των Φυσικών και Τεχνολογικών Καταστροφών, στη Διαχείριση Κρίσεων που προκύπτουν από αυτές αλλά και σε θέματα Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Διεθνούς Συνεργασίας. Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει όχι απλά ένα μέσο για την απόκτηση ενός έγκυρου Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών από ένα κορυφαίο, σε παγκόσμιο επίπεδο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, αλλά ένα εργαλείο για την απόκτηση ουσιαστικών γνώσεων για τα τοπικά, περιφερειακά και παγκόσμια σύγχρονα προβλήματα και να συμβάλλει αποφασιστικά στην προώθηση της γνώσης αλλά και της επιστήμης. Η μεγάλη εμπειρία μας στη Διαχείριση των Καταστροφών και των Κρίσεων σε πάνω από 30 χώρες, η εκπόνηση Διεθνών Προγραμμάτων Πρόληψης και Διαχείρισης Καταστροφών και Κρίσεων καθώς επίσης και η εμπειρία μας στην Αειφόρο Ανάπτυξη, στη Διαχείριση του Περιβάλλοντος και των Περιβαλλοντικών Καταστροφών και Κρίσεων μας επιτρέπει να αναλάβουμε ένα τέτοιο εγχείρημα που είναι και το πρώτο αντίστοιχο στον Ελληνικό χώρο. Τα μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» μπορούν επιπρόσθετα να τα παρακολουθήσουν και ακροατές, οι οποίοι μπορούν να επιλέξουν τον κύκλο μαθημάτων που επιθυμούν, λαμβάνοντας Βεβαίωση Επιτυχούς Παρακολούθησης. Οι σπουδές εμπλουτίζονται κάθε χρόνο με πολλές παράλληλες επιστημονικές εκδηλώσεις, διαλέξεις, κύκλους σεμιναρίων, προσομοιώσεις, συμπόσια, ημερίδες, επιστημονικές ερευνητικές αποστολές και ειδικές δραστηριότητες σε περιοχές ιδιαίτερου περιβαλλοντικού, γεωδυναμικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος και σε περιοχές, σε όλο τον κόσμο, που εξελίσσονται Περιβαλλοντικές, Φυσικές και Τεχνολογικές Καταστροφές καθώς επίσης και Ανθρωπιστικές Κρίσεις. Φιλοδοξία μας είναι μια διαδρομή που να υπερβαίνει τα όρια της τυπικής εκπαιδευτικής διαδικασίας και να εξελίσσεται σε μια συναρπαστική εμπειρία στα πλέον ενδιαφέροντα, σύγχρονα επιστημονικά πεδία.

29 29 Κατευθύνσεις & Ειδικότητες Φοίτησης ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 1: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ & ΚΡΙΣΕΩΝ Στρατηγικές Διαχείρισης Καταστροφών και Κρίσεων στη Διοίκηση Στρατηγικές Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων στη Διοίκηση των Σχολικών Συγκροτημάτων Στρατηγικές Διαχείρισης Καταστροφών και Κρίσεων στον Τουριστικό Τομέα Στρατηγικές Διαχείρισης Καταστροφών και Κρίσεων στις Βιομηχανίες - Επιχειρήσεις Στρατηγικές και Τεχνικές Διαχείρισης Κρίσεων στο Εθνικό και Διεθνές Περιβάλλον ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 2: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Τεχνικές Διαχείρισης, Προστασίας και Αποκατάστασης Περιβάλλοντος Διδακτική Διαχείρισης Περιβάλλοντος ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 3: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ Περιβάλλον & Φυσικοί Πόροι Οικονομία & Ανάπτυξη Κοινωνική Πολιτική & Πολιτισμός ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 4: INTERNATIONAL MASTER'S DEGREE PROGRAM IN ENVIRONMENTAL, DISASTERS & CRISES MANAGEMENT STRATEGIES Disasters and Crises Management Strategies Environmental Management Strategies

30