ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Transcript

1 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, COM(2001)216 τελικό Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων (υποβληθείσα από την Επιτροπή)

2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Η παρούσα απόφαση σχετικά µε τον κατάλογο αποβλήτων και επικίνδυνων αποβλήτων αποσκοπεί στην τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής η οποία έχει τροποποιηθεί ήδη από την απόφαση 2001/118/ΕΚ, της Επιτροπής όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων. Οι τροποποιήσεις διενεργούνται µε βάση τις κοινοποιήσεις στις οποίες προέβησαν τα κράτη µέλη σύµφωνα µε το άρθρο 1 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας για τα επικίνδυνα απόβλητα. Στο άρθρο αυτό αναφέρεται ότι τα απόβλητα που δεν περιλαµβάνονται στον κατάλογο της απόφασης 94/904/ΕΚ και για τα οποία θεωρείται από κράτος µέλος ότι διαθέτουν ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά του παραρτήµατος ΙΙΙ της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ αποτελούν επικίνδυνα απόβλητα για τους σκοπούς της οδηγίας αυτής. Τα κράτη µέλη οφείλουν να κοινοποιούν τις περιπτώσεις αυτές στην Επιτροπή η οποία τις επανεξετάζει µε τη διαδικασία του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ µε στόχο την αναπροσαρµογή του καταλόγου. 2. Η Επιτροπή υπέβαλε σχέδιο των µέτρων που πρέπει να ληφθούν στην επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ. Το σχέδιο αυτό προέβλεπε τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής για αντικατάσταση της απόφασης 94/3/ΕΚ της Επιτροπής για τη θέσπιση καταλόγου αποβλήτων σύµφωνα µε το άρθρο 1 στοιχείο α) της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συµβουλίου περί αποβλήτων και της απόφασης 94/904/ΕΚ του Συµβουλίου για την κατάρτιση καταλόγου επικίνδυνων αποβλήτων κατ εφαρµογή του άρθρου 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ του Συµβουλίου για τα επικίνδυνα απόβλητα. Η τροποποίηση αυτή απέβλεπε στην αντικατάσταση του καταλόγου της εν λόγωοδηγίας από νέο κατάλογο στον οποίο έχουν ενσωµατωθεί οι 300 κοινοποιήσεις που ελήφθησαν από τα κράτη µέλη. 3. Στις 7 εκεµβρίου 2000, η ανωτέρω επιτροπή ενέκρινε όλες τις τροποποιήσεις που περιείχε το σχέδιο πρότασης πλην εκείνων που αφορούσαν τέσσερις τύπους αποβλήτων. εν επετεύχθη ειδική πλειοψηφία υπέρ της προτάσεως της Επιτροπής να ταξινοµηθούν ως επικίνδυνα τα ακόλουθα απόβλητα: απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες υλικά δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο Επίσης, δεν επετεύχθη ειδική πλειοψηφία υπέρ της προτάσεως της Επιτροπής να ταξινοµηθούν ως µη επικίνδυνα τα ακόλουθα απόβλητα µε την εξής διατύπωση: µείγµατα λιπών και ελαίων από το διαχωρισµό ελαίου/ύδατος που περιέχουν βρώσιµα έλαια και λίπη. 4. Ο τροποποιηµένος κατάλογος χωρίς τις ανωτέρω τέσσερις καταχωρήσεις θεσπίστηκε ως απόφαση 2001/118/ΕΚ της Επιτροπής, σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ. υνάµει των ιδίων διατάξεων υποβάλλεται στο Συµβούλιο πρόταση για την ταξινόµηση των τεσσάρων αυτών προϊόντων. Εάν το Συµβούλιο δεν έχει αποφασίσει εντός τριών µηνών από την υποβολή της πρότασης, τα µέτρα θεσπίζονται από την Επιτροπή. 2

3 5. Η Επιτροπή, βασιζόµενη στο άρθρο 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αµφισβήτησε τον επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των αποβλήτων που περιέχουν χλωροσιλάνια ( ), όπως προέβλεπε η κοινοποίηση της Γερµανίας. Τα χλωροσιλάνια είναι µια οµάδα πολυµερών που περιέχουν, µεταξύ άλλων στοιχείων, πυρίτιο, υδρογόνο και χλώριο. Έχουν δοµή αντίστοιχη εκείνης των αλογονοµένων υδρογονανθράκων. Αν και υπάρχουν άπειρες δυνατότητες συνδυασµού όλων των ενώσεων της εν λόγω οµάδας, ορισµένες από αυτές, όπως το τριχλωροσιλάνιο, το διµεθυλοδιχλωροσιλάνιο, το τριχλωροµεθυλοσιλάνιο, το τριµεθυλοχλωροσιλάνιο έχουν ταξινοµηθεί σύµφωνα µε τη χηµική νοµοθεσία ως πολύ ή εξαιρετικά εύφλεκτα, επιβλαβή σε περίπτωση εισπνοής ή κατάποσης, ερεθιστικά για τους οφθαλµούς, το δέρµα ή τους πνεύµονες. Θα απαιτηθεί ταξινόµηση και άλλων χλωροσιλανίων αλλά επειδή δεν είναι δυνατόν να ταξινοµηθούν όλα η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει ταξινόµηση των αποβλήτων που περιέχουν χλωροσιλάνια εν γένει ως επικίνδυνα απόβλητα. 6. Η επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αµφισβήτησε τον επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των αποβλήτων που περιέχουν σιλικόνες ( ) όπως προέβλεπε η σχετική κοινοποίηση των Κάτω Χωρών και της Γερµανίας. Οι σιλικόνες είναι µια µεγάλη οµάδα πολυµερών σιλοξάνης των οποίων η δοµή συνίσταται σε εναλλαγή πυριτίου και οξυγόνου όπου το πυρίτιο είναι συνδεδεµένο µε διάφορα οργανικά µόρια. Και στην περίπτωση αυτή οι δυνατοί συνδυασµοί είναι άπειροι. Ωστόσο, για πολλές από τις ενώσεις αυτές είναι γνωστό ότι είναι επιβλαβείς σε περίπτωση επαφής µε το δέρµα ή κατάποσης, προκαλούν εγκαύµατα και είναι τοξικές για το υδάτινο περιβάλλον και οικοτοξικές εν γένει. Ως εκ τούτου, η πρόταση της Επιτροπής ταξινοµεί εν γένει τα απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες ως επικίνδυνα. 7. Η επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αµφισβήτησε τον επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των υλικών δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο, όπως προέβλεπε σχετική κοινοποίηση του Ηνωµένου Βασιλείου και της ανίας. Η πρόταση της Επιτροπής βασίζεται στην εκτενή κοινοτική νοµοθεσία περί αµιάντου και υλικών που περιέχουν αµίαντο. Σύµφωνα µε την οδηγία 99/45/ΕΚ για την ταξινόµηση, συσκευασία και επισήµανση των επικίνδυνων παρασκευασµάτων, ο αµίαντος ταξινοµείται ως καρκινογόνο κατηγορίας 1. Το 1999, η επιτροπή τεχνικής προσαρµογής της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ για τους περιορισµούς κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης ορισµένων επικίνδυνων ουσιών και παρασκευασµάτων διατύπωσε ευνοϊκή γνώµη σχετικά µε απόφαση της Επιτροπής που τροποποιούσε την οδηγία και προέβλεπε απαγόρευση των περισσότερων από τις εναποµένουσες χρήσεις αµιάντου, όπως η χρήση του στο τσιµέντο. Η απόφαση βασίστηκε σε επιστηµονικά τεκµήρια (γνώµη της Επιστηµονικής Επιτροπής για την Τοξικότητα, την Οικοτοξικότητα και το Περιβάλλον του Σεπτεµβρίου 1998) που καταδεικνύουν ότι δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί επίπεδο έκθεσης κάτωαπό το οποίο ο χρυσοτιλικός αµίαντος (που περιέχεται συνήθως στο αµιαντοτσιµέντο) δεν ενέχει κίνδυνο καρκινογένεσης. Η οδηγία 83/477/ΕΟΚ για την προστασία των εργαζοµένων από τους κινδύνους που οφείλονται στην έκθεσή τους στον αµίαντο προβλέπει ότι τα απόβλητα αµιάντου πρέπει να συλλέγονται και να αποµακρύνονται από το χώρο εργασίας το συντοµότερο δυνατό µέσα σε κατάλληλες κλειστές 3

4 συσκευασίες που φέρουν σχετική ετικέτα (το µέτρο αυτό δεν εφαρµόζεται στις εξορυκτικές δραστηριότητες). Πέραν τούτου, η οδηγία αυτή αναφέρει ότι για τα απόβλητα αµιάντου εφαρµόζονται οι διατάξεις της οδηγίας 78/319/ΕΟΚ περί τοξικών και επικίνδυνων αποβλήτων (άρθρο 6) όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 91/689/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα. Η οδηγία 87/217/ΕΟΚ σχετικά µε την πρόληψη και τη µείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος από τον αµίαντο προβλέπει ότι όλα τα απόβλητα αµιάντου (όπως ορίζονται στην οδηγία 75/442/ΕΟΚ) θα αντιµετωπίζονται µε τρόπο ώστε οι εκποµπές στον αέρα και στο νερό να περιορίζονται στο ελάχιστο. Λαµβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Επιτροπή προτείνει την ταξινόµηση των υλικών δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο ως επικίνδυνα απόβλητα. Ορισµένα κράτη µέλη υποστήριξαν ότι στο αµιαντοτσιµέντο, οι ίνες αµιάντου είναι συνυφασµένες στο σώµα του τσιµέντου και δεν αποδεσµεύονται εύκολα. Η αντίδρασή τους συνδέονταν µε τις συνέπειες που θα είχε η ταξινόµηση του αµιαντοτσιµέντου ως επικίνδυνο απόβλητο για την υγειονοµική ταφή των εν λόγω υλικών σύµφωνα µε την οδηγία 99/31/ΕΚ περί υγειονοµικής ταφής των αποβλήτων. Σε ορισµένα κράτη µέλη τα υλικά δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο αποτίθενται σε χώρους υγειονοµικής ταφής αδρανών ή µη επικίνδυνων αποβλήτων. Η άποψη της Επιτροπής σχετικά µε τα επιχειρήµατα που προέβαλαν τα κράτη µέλη κατά τη συζήτηση της πρότασής της είναι ότι η διάθεση του αµιαντοτσιµέντου δεν µπορεί να γίνει σε χώρους υγειονοµικής ταφής αδρανών αποβλήτων βάσει του ορισµού των αδρανών αποβλήτων που αναφέρεται στο άρθρο 2 στοιχείο ε) της οδηγίας για την υγειονοµική ταφή. Το αµιαντοτσιµέντο δεν ανταποκρίνεται στον ορισµό αυτό διότι µπορεί να αποδεσµεύσει ίνες µετά την υγειονοµική ταφή του εάν υποβληθεί σε πίεση που οδηγεί σε θραύση. Πέραν τούτου, η περιεκτικότητά του σε ρύπους (ίνες αµιάντου) δεν είναι αµελητέα και µπορεί να φθάσει το 40%. Εποµένως, ανεξάρτητα από την ταξινόµησή του ως επικίνδυνο ή µη επικίνδυνο η διάθεση του υλικού αυτού σε χώρους υγειονοµικής ταφής αδρανών αποβλήτων δεν θα επιτρέπεται µετά την ηµεροµηνία ενάρξεως εφαρµογής της οδηγίας περί υγειονοµικής ταφής των αποβλήτων. Ακόµη και αν ταξινοµηθεί ως επικίνδυνο απόβλητο, το αµιαντοτσιµέντο µπορεί να διατεθεί σε χώρους υγειονοµικής ταφής µη επικίνδυνων αποβλήτων σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος γ) εδάφιο iii) που προβλέπει ότι ένας χώρος υγειονοµικής ταφής µη επικίνδυνων αποβλήτων δύναται να χρησιµοποιηθεί για τη διάθεση σταθερών, µη ενεργών επικίνδυνων αποβλήτων (π.χ. στερεοποιηµένων, υαλοποιηµένων) µε συµπεριφορά απόπλυσης αντίστοιχη προς τη συµπεριφορά µη επικίνδυνων αποβλήτων. Τα εν λόγωεπικίνδυνα απόβλητα δεν πρέπει να αποτίθενται σε κυψέλες που προορίζονται για βιοαποδοµήσιµα µη επικίνδυνα απόβλητα. Πολλά κράτη µέλη συµφωνούν µε την άποψη ότι πρέπει να αποφεύγεται η διάθεση αµιαντοτσιµέντου µαζί µε µη επικίνδυνα απόβλητα και ιδίως µε βιοαποδοµήσιµα απόβλητα δεδοµένου ότι όξινα στραγγίσµατα είναι δυνατόν να προσβάλουν το σώµα του τσιµέντου µε κίνδυνο αποδέσµευσης ινών µέσωτου συστήµατος συλλογής αερίων του χώρου υγειονοµικής ταφής. Η διάθεση εποµένως του αµιαντοτσιµέντου στους χώρους υγειονοµικής ταφής θα πρέπει να γίνεται σε χωριστές κυψέλες. Αυτό σηµαίνει ότι η πρακτική της υγειονοµικής ταφής δεν αλλάζει, είτε ο αµίαντος ταξινοµηθεί ως επικίνδυνο απόβλητο είτε όχι. Ανάλογα µέτρα θα ισχύουν αν ταξινοµηθεί ως µη επικίνδυνο απόβλητο. 4

5 8. Η επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αµφισβήτησε τον µη επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των µειγµάτων λιπών και ελαίων από το διαχωρισµό ελαίου/ύδατος που περιέχουν βρώσιµα έλαια και λίπη (190809).Για την επιτροπή αυτή, και ιδίως για την Ισπανία, η διατύπωση της καταχώρισης δεν εξασφαλίζει ότι µόνο τα µείγµατα που περιέχουν ΜΟΝΟ βρώσιµα έλαια και λίπη µπορούν να θεωρούνται µη επικίνδυνα. Για λόγους σαφήνειας, εποµένως, η Επιτροπή δεν αρκείται στα όσα εξυπακούονται και προτείνει να αναφέρεται ρητά ότι τα µείγµατα που περιέχουν ΜΟΝΟ βρώσιµα έλαια και λίπη (τα οποία δεν είναι αυτά καθ αυτά επικίνδυνα) µπορούν να ταξινοµηθούν ως µη επικίνδυνα. 9. Η προβλεπόµενη ηµεροµηνία εφαρµογής είναι η 1η Ιανουαρίου Ταυτίζεται µε την ηµεροµηνία κατά την οποία θα αρχίσουν να εφαρµόζονται οι αποφάσεις 2000/532/ΕΚ και 2001/118/ΕΚ. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη µέλη να θεσπίσουν εθνικά µέτρα για την εφαρµογή όλων των αποφάσεων µε µία και µόνο νοµοθετική πράξη. Έτσι θα διευκολυνθεί η εφαρµογή των µέτρων από τις αρµόδιες αρχές και από τις επιχειρήσεις δεδοµένου ότι θα έχουν να αντιµετωπίσουν µια µόνο αλλαγή της νοµοθεσίας. 5

6 Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την οδηγία 91/689/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 12ης εκεµβρίου 1991 για τα επικίνδυνα απόβλητα 1, και ιδίως το άρθρο 1 παράγραφος 4, την πρόταση της Επιτροπής, Εκτιµώντας τα εξής: (1) Με την απόφαση 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής της 3ης Μαΐου 2000 για την αντικατάσταση της απόφασης 94/3/ΕΚ για τη θέσπιση καταλόγου αποβλήτων σύµφωνα µε το άρθρο 1 στοιχείο α) της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συµβουλίου περί αποβλήτων και της απόφασης 94/904/ΕΚ του Συµβουλίου για την κατάρτιση καταλόγου επικίνδυνων αποβλήτων κατ εφαρµογή του άρθρου 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ του Συµβουλίου για τα επικίνδυνα απόβλητα 2, θεσπίστηκε κοινοτικός κατάλογος αποβλήτων. (2) Το άρθρο 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ απαιτεί από τα κράτη µέλη να κοινοποιούν στην Επιτροπή τα απόβλητα που δεν περιλαµβάνονται στον κατάλογο των επικίνδυνων αποβλήτων και που θεωρούν ότι διαθέτουν µια ή περισσότερες από τις ιδιότητες που απαριθµούνται στο παράρτηµα ΙΙΙ της εν λόγωοδηγίας. Πολλά κράτη µέλη έχουν κοινοποιήσει απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια, απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες που υλικά δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο και έχουν ζητήσει αντίστοιχη αναπροσαρµογή του καταλόγου επικίνδυνων αποβλήτων. (3) Για λόγους σαφήνειας είναι σκόπιµο να προβλεφθεί ρητά ότι µόνο τα µείγµατα λιπών και ελαίων από διαχωρισµό ελαίου/ύδατος που περιέχουν µόνο βρώσιµα έλαια και λίπη µπορούν να θεωρούνται µη επικίνδυνα. (4) Η απόφαση 2000/532/ΕΚ πρέπει να τροποποιηθεί ανάλογα. 1 2 ΕΕ L 377 της , σ. 20.Οδηγία που τροποποιήθηκε από την οδηγία 94/31/ΕΚ (ΕΕ L 168 της , σ.28). ΕΕ L 226 της , σ. 3.Απόφαση που τροποποιήθηκε από την απόφαση 2001/118/ΕΚ (ΕΕ L47 της , σ. 1). 6

7 (5) Τα µέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση δεν συµφωνούν µε τη γνώµη της επιτροπής του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 15ης Ιουλίου 1975 περί αποβλήτων 3. Εποµένως, δυνάµει του άρθρου 18 τέταρτη παράγραφος της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ, πρέπει να θεσπιστούν από το Συµβούλιο, ΕΞΕ ΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Το παράρτηµα της απόφασης 2000/532/ΕΚ τροποποιείται σύµφωνα µε το παράρτηµα της παρούσας απόφασης. Άρθρο 2 Η παρούσα απόφαση εφαρµόζεται από 1ης Ιανουαρίου Άρθρο 3 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη µέλη. Βρυξέλλες, [ ] Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος [ ] 3 ΕΕ L 194 της , σ.39. Οδηγία που τροποποιήθηκε τελευταία από την απόφαση 96/350/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕ L135της , σ. 32). 7

8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Το παράρτηµα της απόφασης 2000/532/ΕΚ τροποποιείται ως εξής: (1) Ο αριθµός καταχώρισης απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα: *απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια (2) Ο αριθµός καταχώρισης απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα: *απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες (3) Ο αριθµός καταχώρισης υλικά δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα: *υλικά δοµικών κατασκευών που περιέχουν αµίαντο (4) Ο αριθµός καταχώρισης * µείγµατα λιπών και ελαίων από το διαχωρισµό ελαίου/ύδατος που περιέχουν βρώσιµα έλαια και λίπη, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα: µείγµατα λιπών και ελαίων από το διαχωρισµό ελαίου/ύδατος που περιέχουν µόνο βρώσιµα έλαια και λίπη" 8