ΙΣΤΟΡΙΑ Στ ΣΤΕΛΙΟΣ Κ. ΚΡΑΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΕ 70

Transcript

1 ΙΣΤΟΡΙΑ Στ ΣΤΕΛΙΟΣ Κ. ΚΡΑΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΕ 70

2 ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 80 ΜΕ ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ Διαφοροποιούνται ως προς τη Μυθολογία, την Τοπική Ιστορία, την συνοπτική παρουσίαση της διδακτέας ύλης και την ανάπτυξη σύγχρονων θεμάτων Αναβαθμίζεται και αυτονομείται η Ελληνική Μυθολογία, η οποία δεν συνεξετάζεται παράλληλα με την προϊστορία και την πρωτοϊστορία Επισημοποιείται η Τοπική Ιστορία με τη διάθεση διδακτικού χρόνου γι αυτήν στο Αναλυτικό Πρόγραμμα και τη διατύπωση στόχων και μεθοδολογικών υποδείξεων Περιορίζεται η διδακτέα ύλη και προτείνονται για ανάπτυξη σύγχρονα θέματα

3 ΤΟ ΝΕΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Α.Π.Σ.) ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΑΡΜΟΝΙΖΕΤΑΙ: Με το ρόλο της εκπαίδευσης και του σχολείου, όπως αυτός προσδιορίζεται στα επίσημα θεσμικά κείμενα Με τις επικρατέστερες ψυχοπαιδαγωγικές και διδακτικές απόψεις για τη μάθηση, όπως: απόψεις για την εννοιολογική οργάνωση της γνώσης που διευκολύνει τη διαθεματική προσέγγιση, την απόκτηση γνώσεων αλλά και την καλλιέργεια δεξιοτήτων: (γνωστικές, κοινωνικές, μεθοδολογικές οικοδόμηση αξιών, ανάπτυξη στάσεων και συμπεριφορών) Με τις επιστημονικές απόψεις για την αναγκαιότητα, το σχεδιασμό, τη σύνταξη και την αξιολόγηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων Με αιτήματα και απόψεις που έχουν διατυπωθεί για: αξιοποίηση ιστορικών πηγών ανάπτυξη θεμάτων από τη σύγχρονη ιστορία διδασκαλία ιστορικών εννοιών διδασκαλία της Τοπικής Ιστορίας «αυτονόμηση και αναβάθμιση» της Μυθολογίας κτλ.

4 γενικός σκοπός του μαθήματος ανάπτυξη ιστορικής σκέψης = κατανόηση των ιστορικών γεγονότων μέσα από την εξέταση αιτίων και αποτελεσμάτων καλλιέργεια ιστορικής συνείδησης = κατανόηση της συμπεριφοράς των ανθρώπων σε συγκεκριμένες καταστάσεις και διαμόρφωση αξιών και στάσεων που οδηγούν στην εκδήλωση υπεύθυνης συμπεριφοράς στο παρόν και το μέλλον

5 και στόχοι Τα παιδιά: να έρθουν σε επαφή µε τους σημαντικότερους ελληνικούς μύθους να αποκτήσουν ιστορικές γνώσεις (προϊστορίας, πρωτοϊστορίας και ιστορίας) να αναπτύξουν δεξιότητες γνωστικές, κοινωνικές, μεθοδολογικές και μεταγνωστικές που διευκολύνουν τον ιστορικό εγγραµµατισµό, ο οποίος αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη ιστορικής σκέψης και ιστορικής συνείδησης, που αποτελεί τον απώτερο σκοπό του µαθήµατος

6 Για τους μύθους «ο μύθος είναι κάτι που δεν έγινε ποτέ, αλλά υπήρχε πάντοτε» Στέφανος Βυζάντιος (6ος µ.χ αι)

7 Με τη διδασκαλία της Ιστορίας ο μαθητής μπορεί να αποκτήσει όχι µόνο την επίγνωση ότι ο σύγχρονος κόσμος αποτελεί συνέχεια του παρελθόντος, αλλά και την αντίληψη ότι ο σύγχρονος ιστορικός ορίζοντας συνδέεται άμεσα µε τη ζωή του

8 διδακτική προσέγγιση Η συνδυαστική διδακτική προσέγγιση αντλεί στοιχεία από: το Αναλυτικό Πρόγραµµα Σπουδών τη Διδακτική της Ιστορίας τις παραδοσιακές και τις σύγχρονες προσεγγίσεις αξιοποιεί τη διαθεµατική προσέγγιση της γνώσης τις ιστορικές πηγές, γραµµατειακές και εικαστικές την οµαδοσυνεργατική και ερευνητική διδασκαλία τη δηλωτική αλλά και τη διαδικαστική γνώση

9

10

11 εποπτικά μέσα εικόνες στα βιβλία οπτικοαουστικό υλικό ιστορικοί χάρτες τεχνολογίες πληροφορικής στην εκπαίδευση μουσειοσκευές επισκέψεις

12 διαθεµατικότητα και έννοιες Η διαθεµατική προσέγγιση της γνώσης στο μάθημα της Ιστορίας εξασφαλίζεται µε: αναφορές στα κείμενα, διαθεµατικές δραστηριότητες (δραματοποιήσεις, εικαστικές δραστηριότητες, θεατρικό παιχνίδι, παιχνίδια ρόλων, προτάσεις για σχέδια εργασίας) και κυρίως µε την αξιοποίηση των βασικών εννοιών: ενδοκλαδικών και διεπιστηµονικών - διαθεµατικών

13 ενδοκλαδικές & διεπιστημονικές /διαθεµατικές έννοιες ενδοκλαδικές έννοιες εννοούνται οι έννοιες κάθε γνωστικού αντικειμένου, π.χ. οι ιστορικές έννοιες για το μάθημα της Ιστορίας διεπιστημονικές - διαθεµατικές έννοιες εννοούνται οι έννοιες που συναντώνται στις περισσότερες επιστήμες, όπως: μεταβολή, αλληλεπίδραση, άτομο/σύνολο, επικοινωνία, ομοιότητα/διαφορά, σύστημα, χώρος/χρόνος

14 διαθεματικές προσεγγίσεις μέσα από σχέδια εργασίας

15 Τα σχέδια εργασίας [στο 10% του συνολικού διδακτικού χρόνου κάθε θεματικής ενότητας και μετά την ολοκλήρωση 8-10 διδακτικών κεφαλαίων] αποτελούν ιδανικό τρόπο για τη διαθεματική προσέγγιση της γνώσης μέσω δραστηριοτήτων με διαφορετικά θέματα και περιεχόμενο τα οποία λειτουργούν συμπληρωματικά και οδηγούν στη δημιουργία ενός ενιαίου πλαισίου γνώσεων και δεξιοτήτων.

16 Οι δραστηριότητες αποτελούν προϊόν των ενδιαφερόντων των μαθητών και οι στόχοι που αναμένεται να επιτευχθούν μέσα από αυτές βρίσκονται σε άμεση σχέση με το μαθησιακό επίπεδο της τάξης. Οι πηγές αναζήτησης πληροφοριών θα πρέπει να είναι φιλικές και προσβάσιμες για τους μαθητές και να αξιοποιούνται τα προτεινόμενα εποπτικά μέσα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο του δασκάλου.

17

18 διδακτικές επισκέψεις στα μουσεία

19

20 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΒΙΒΛΙA ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ το περιεχόμενό τους είναι συμβατό με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών, σύμμετρο προς το ωρολόγιο πρόγραμμα, επιστημονικά έγκυρο, συμβάλλει στην απόκτηση γνώσεων και προωθεί την ανάπτυξη δεξιοτήτων οι ενότητες και τα κεφάλαια έχουν οργανωθεί και κατανεμηθεί με βάση το διδακτικό χρόνο που διατίθεται για το μάθημα

21 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΒΙΒΛΙA ΓΙΑ ΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ Περιλαμβάνουν: Εισαγωγικό μέρος για την επιστήμη της Ιστορίας και την ιστορική περίοδο που εξετάζεται στο αντίστοιχο βιβλίο του μαθητή Μεθοδολογικές οδηγίες που εξειδικεύουν τις αντίστοιχες οδηγίες του Α.Π.Σ. Ενδεικτικό διάγραμμα διδασκαλίας Οδηγίες και υποδείξεις για τη διδασκαλία της Τοπικής Ιστορίας, την αξιολόγηση, τις επισκέψεις σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, την αξιοποίηση μουσειοσκευών, του διαδικτύου κ.ά. Οδηγίες για την εκπόνηση σχεδίων εργασίας (Projects) και αναπτυγμένα σχέδια εργασίας

22 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ περιλαμβάνουν ποικιλία ασκήσεων, διατυπωμένες με σαφήνεια ώστε να συμβάλλουν στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας, της κριτικής σκέψης και την καλλιέργεια δεξιοτήτων συνεργασίας, έρευνας, συλλογής, επεξεργασίας, παρουσίασης δεδομένων κτλ.

23 Για τα επαναληπτικά µαθήµατα Συμφώνα µε το Αναλυτικό Πρόγραµµα Σπουδών: τα επαναληπτικά μαθήματα, που αναπτύσσονται µε μορφή ασκήσεων και δραστηριοτήτων στα Τετράδια Εργασιών, ανακεφαλαιώνουν ευρύτερες διδακτικές ενότητες», αποσκοπούν στη συστηματοποίηση των γνώσεων που απέκτησαν οι μαθητές στις επιμέρους ενότητες, τη συμπλήρωση κενών και ελλείψεων που διαπιστώνονται, τη δημιουργική ανασύνθεση των επιμέρους μαθημάτων, την αξιοποίηση του ιστορικού λεξιλογίου, την κρίση, την αξιολόγηση και τη σύνδεση ενεργειών µε πρόσωπα, την αιτιολόγηση απόψεων κ.ά.

24 Τα επαναληπτικά μαθήματα: μπορούν να αξιοποιηθούν στην αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών, η οποία έχει ανατροφοδοτικό και όχι εξεταστικό σκοπό

25

26 νέα [2012] βιβλία Ιστορίας Στ τάξης

27 διάρθρωση βιβλίου μαθητή 5 ενότητες / 49 κεφάλαια 3 κεφάλαια 10 κεφάλαια 18 κεφάλαια 6 κεφάλαια 12 κεφάλαια

28 ΔΕΠΠΣ/ΑΠΣ

29

30 διάρθρωση κεφαλαίου ενότητας στο βιβλίο μαθητή εισαγωγικό ενότητας παρουσίαση κεφαλαίων ενότητας προοργανωτής: εισαγωγή ιστορική γραμμή

31 γλωσσάρι: ερμηνεία όρων ιστορική γραμμή δισέλιδο ιστορικής αφήγησης: με στοιχεία υποβοήθησης σε σχέση με τον ιστορικό χρόνο και τους όρους / έννοιες

32 στην ιστορική αφήγηση είναι χρήσιμο να επισημάνουμε με τους μαθητές τα κύρια σημεία / λέξεις - κλειδιά τα οποία θα είναι σημαντικά στην «αναδιήγηση του κειμένου / κατάκτηση νέας γνώσης»

33 οι πηγές αφηγούνται: παραθέματα από γραπτές πηγές τεκμηρίωση αφήγησης / ολοκληρωμένη προσέγγιση γεγονότων εικόνες /χάρτες / διαγράμματα: κριτική επεξεργασία ιστορικών πηγών / γνώση γεωγραφικού πλαισίου, αισθητοποίηση / ταξινόμηση / κατανόηση εννοιών ερωτήσεις κατανόησης: (ενδεικτικές) κατανόηση / εμπέδωση ματιά στο παρελθόν: εμβάθυνση σε σημαντικά σημεία δισέλιδο επεξεργασίας: με ιστορικές πηγές και υλικό που υποστηρίζουν την αρχή «μαθαίνω να μαθαίνω»

34 ανακεφαλαίωση ενότητας: τα σημαντικότερα γεγονότα, έννοιες και όροι της ενότητας συζήτηση / επανάληψη

35 διάρθρωση τετραδίου εργασιών ανασύνθεση της ενότητας απάντηση του κεντρικού ερωτήματος εξασφάλιση διαθεματικότητας αξιολόγηση

36

37 διάρθρωση βιβλίου δασκάλου Εισαγωγή: ορισμοί πηγές μέθοδοι Ιστορίας Ιστορία & βιβλίο Ιστορίας (διδακτική, αρχές, μεθοδολογία, εγχειρίδιο) Βιβλιογραφία Διδακτική προσέγγιση ενότητας: Διδακτικούς στόχους Σχόλια πηγών & εικόνων Επί πλέον πηγές

38 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ ΣΤΕΛΙΟΣ Κ. ΚΡΑΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΕ 70

39

40

41 Η πολιορκία της Ακρόπολης Η πολιορκία της Ακρόπολης, (Πίνακας των Π. Ζωγράφου, Ι. Μακρυγιάννη, Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) «Το πυροβολικό, που είχε μεταφέρει και οργανώσει ο Βουτιέ άρχισε να βάλη εναντίον της Ακροπόλεως από την τελευταία ημέρα τού Φεβρουαρίου, ενώ ο υπονομοποιός Κώστας Χόρμοβας άρχισε να κατασκευάζη υπόνομο κάτω από την τρίτη πύλη τού φρουρίου, που τον ανατίναξε στις 18 Απριλίου, αφού πρώτα έγινε πρόταση στους τούρκους να παραδοθούν. Με την ανατίναξη αυτή κατέρρευσε και αυτή η πύλη τού φρουρίου...» «Ιστορία του ελληνικού έθνους» («Εκδοτική Αθηνών», τ. ΙΒ, σελ. 226)

42 Η πολιορκία της Ακρόπολης Η πολιορκία της Ακρόπολης από τον Κιουταχή, κατά το (Υδατογραφία σε χαρτόνι των Δ. Ζωγράφου, Ι. Μακρυγιάννη, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη) «Ο Κιουταχής προσπάθησε να γκρεμίση τα τείχη με υπονόμους και να εισδύση στην Ακρόπολη, αλλά οι έλληνες τού ματαίωσαν τα σχέδια με ανθυπονόμους, που κατασκεύαζε ο Κώστας Χορμοβίτης, ο επονομαζόμενος Λαγουμιτζής... Καθώς όμως οι εχθροί πλησίαζαν, ανατίναξαν (σ.σ. οι ρωμιοί) τον υπόνομο, που είχαν κατασκευάσει προληπτικά και οι εχθροί βρέθηκαν κάτω από τα ερείπια... Ο Κιουταχής εξαπέλυσε στη θέση Λιοντάρι επίθεση εναντίον των ελλήνων, που όμως κατρακυλώντας από το κάστρο βόμβες, τού προξένησαν σοβαρές απώλειες»... Στις 8 Οκτωβρίου, μόλις άρχισε να νυκτώνη, οι έλληνες ανατίναξαν μια δική τους υπόνομο, που έφτανε κοντά στα εχθρικά χαρακώματα και επωφελούμενοι από την ταραχή των αντιπάλων τους εξόρμησαν εναντίον τους, τούς προξένησαν αρκετές απώλειες και ξαναγύρισαν στις θέσεις τους με πολλά λάφυρα». «Ιστορία του ελληνικού έθνους» («Εκδοτική Αθηνών», τ. ΙΒ, σελ )

43

44

45 Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας Ήταν ένα αριστουργηματικό θέατρο, από τα κομψοτεχνήματα της Αθήνας, έργο του Ερνέστου Τσίλερ, που χτίστηκε κατά το διάστημα στη σημερινή πλατεία Δημαρχείου (ακριβώς ανάμεσα στην Εθνική Τράπεζα και στο Δημαρχιακό Μέγαρο). Ο Τσίλερ (που στο διάστημα οικοδόμησε και το σημερινό Εθνικό Θέατρο) άρχισε το έργο του με ιδιωτικά κεφάλαια, αλλά το θέατρο ολοκληρώθηκε αργότερα με σημαντική δωρεά του Α. Συγγρού. Επί σειρά ετών, συνεχώς ή κατά διαστήματα, δεν λειτούργησε. Από το 1922 και μέχρι το 1928 στέγασε Μικρασιάτικες προσφυγικές οικογένειες. Το 1929 αποφασίστηκε η επαναλειτουργία του ως θεάτρου και γι' αυτό ανακαινίστηκε και διακοσμήθηκε κατάλληλα. Όμως και πάλι δεν έγινε εφικτή η τακτική χρησιμοποίησή του, ώσπου το 1939 αποφασίστηκε η κατεδάφισή του, για να επαυξηθεί είπαν το μέγεθος της πλατείας Δημαρχείου.

46 . Μετά την καταστροφή του 1922 και μέχρι το 1928 στο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας στεγάστηκαν Μικρασιάτες πρόσφυγες, οι οποίοι τον χειμώνα για να αντιμετωπίσουν το κρύο έκαιγαν σε φουφούδες σκηνικά και έπιπλα.

47

48

49 Πηγές και μέσα στο διαδίκτυο ontent&view=article&id=87%3a &catid=25%3athe-project&lang=el