ΥΙΛΟΛΟΓΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΥΡΟΝΣΙΣΗΡΙΟ Μ.Ε. Ιωαννίδης Άρης - Ντανοπούλου / Ιωαννίδου Όλγα. «Το αδίδακτο κείμενο στην αρχαία ελληνική» Β ΛΥΚΕΙΟΥ

Transcript

1 1

2 2 Άρης Ιωαννίδης Σχεδιασμός εξωφύλλου: schooltime.gr

3 ΚΕΙΜΕΝΟ 1 ο : Ἡ μέν οὗν Πεισιστράτου τυραννίς ἐξ ἀρχς τε κατέστη τοὖτον τόν τρόπον καί μεταβολάς ἕσχεν τοσαύτας. Διῴκει δέ ὁ Πεισίστρατος, ὥσπερ εἴρηται, τά περί τήν πόλιν μετρίως καί μλλον πολιτικῶς ἤ τυραννικῶς ἦν τε γάρ τοἶς ἄλλοις φιλάνθρωπος ἦν καί προς καί τοἶς ἁμαρτάνουσι συγγνωμονικός, καί δή καί τοἶς ἀπόροις προεδάνειζε χρήματα πρός τάς ἐργασίας, ὥστε διατρέφεσθαι γεωργοὖντας. Αριστοτέλους, Ἀθηναίων Πολιτεία 16, 1 2 Λέξεις: μεταβολή: αλλαγή, επανάσταση, ἁμαρτάνω : αποτυγχάνω, απατώ, αδικώ, βλάπτω 3 Μετάφραση:

4 ΚΕΙΜΕΝΟ 2 Ο : Πολλὴν μοι ἀπορίαν παρέχει ὁ ἀγὼν οτοσί, ὦ ἄνδρες δικασταί, ὅταν ἐνθυμηθῶ, ὅτι, ἅν ἐγὼ μὲν μὴ νὖν εὗ εἴπω, οὐ μόνον ἐγώ, ἀλλὰ καὶ ὁ πατὴρ δόξει ἄδικος εἷναι καὶ τῶν ὄντων ἁπάντων στερήσομαι. Ἀνάγκη οὗν εἰ καὶ μὴ δεινὸς πρὸς ταὖτα πέφυκα, βοηθεἶν τ πατρὶ καὶ ἐμαυτ οὕτως, ὅπως ἅν δύνωμαι. Σὴν μὲν οὗν παρασκευὴν καὶ προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν ὁρτε καὶ οὐδὲν δεἶ περὶ τούτων λέγειν τὴν δ ἐμὴν ἀπειρίαν πάντες ἴσασιν, ὅσοι ἐμὲ γιγνώσκουσιν. Αἰτήσομαι οὗν ὑμς δίκαια καὶ ῥᾴδια χαρίσασθαι, ἄνευ ὀργς καὶ ἡμῶν ἀκοὖσαι, ὥσπερ τῶν κατηγόρων. (ΛΤΙΟΤ, Ὑπὲρ τοῦ Ἀριστοφάνους χρημάτων) Λέξεις: ἀπορία= δυσκολία, ὁ ἀγών= η δίκη, ἐνθυμοῦμαι= σκέπτομαι, δεινός= ικανός, φοβερός, χαρίζομαι δίκαια καὶ ῥᾴδια= κάνω δίκαιη και εύκολη χρήση. 4 Μετάφραση:

5 ΚΕΙΜΕΝΟ 3 Ο : Μετὰ ταὖτα περιέμενον Σισσαφέρνην οἵ τε Ἕλληνες καὶ ὁ Ἀριαἶος ἐγγὺς ἀλλήλων ἐστρατοπεδευμένοι ἡμέρας πλείους ἥ εἴκοσιν. Ἐν δὲ ταύταις ἀφικνοὖνται πρὸς Ἀριαἶον καὶ οἱ ἀδελφοὶ καὶ οἱ ἄλλοι ἀναγκαἶοι καὶ πρὸς τοὺς σὺν ἐκείνῳ Περσῶν τινες, οἳ παρεθάρρυνόν τε καὶ δεξιὰς ἐνίοις παρὰ βασιλέως ἔφερον μὴ μνησικακήσειν βασιλέα αὐτοἶς τς σὺν Κύρῳ ἐπιστρατείας μηδὲ ἄλλου μηδενὸς τῶν παροιχομένων. τούτων δὲ γιγνομένων ἔνδηλοι ἦσαν οἱ περὶ Ἀριαἶον ἧττον προσέχοντες τοἶς Ἕλλησι τὸν νοὖν ὥστε καὶ διὰ τοὖτο τοἶς μὲν πολλοἶς τῶν Ἑλλήνων οὐκ ἤρεσκον, ἀλλὰ προσιόντες τ Κλεάρχῳ ἔλεγον καὶ τοἶς ἄλλοις στρατηγοἶς τί 5 μένομεν; Ἤ οὐκ ἐπιστάμεθα ὅτι βασιλεὺς ἡμς ἀπολέσαι ἅν περὶ παντὸς ποιήσαιτο, ἵνα καὶ τοἶς ἄλλοις Ἕλλησι φόβος εἴη ἐπὶ βασιλέα μέγαν στρατεύειν; καὶ νὖν μὲν ἡμς ὑπάγεται μένειν διὰ τὸ διεσπάρθαι αὐτοὖ τὸ στράτευμα ἐπὰν δὲ πάλιν ἁλισθῆ αὐτ ἡ στρατιά, οὐκ ἔστιν ὅπως οὐκ ἐπιθήσεται ἡμἶν. (ΞΕΝΟΥΩΝΣΟ, Κύρου Ἀνάβασις 2, 4 1-3) Λέξεις: ἀναγκαῖοι= συγγενείς, φέρω δεξιάς = φέρω διαβεβαιώσεις, παροίχομαι =παρέρχομαι, περὶ παντὸς ποιοῦμαι= θεωρώ σπουδαιότατον ζήτημα, ὑπάγομαί τινα= παρασύρω κάποιον, ἁλίζομαι= συγκεντρώνομαι, οὐκ ἔστιν ὅπως οὐκ = ασφαλώς. Μετάφραση:

6 ΚΕΙΜΕΝΟ 4 Ο : 6 Ὅτι μὲν ἀπέγραψεν Ἀγόρατος οὑτοσὶ τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τὰ ὀνόματα, καὶ τὰ ἐν τῆ βουλῆ καὶ τὰ ἐν τ δήμῳ, καὶ ἔστι φονεὺς ἐκείνων, σχεδόν τι οἷμαι ὑμς ἐπίστασθαι ὡς τοίνυν ἁπάντων τῶν κακῶν αἴτιος τῆ πόλει ἐγένετο καὶ οὐδ' ὑφ' ἑνὸς αὐτὸν προσήκει ἐλεεἶσθαι, ἐγὼ οἷμαι ὑμἶν ἐν κεφαλαίοις ἀποδείξειν. ἐπειδὴ γὰρ ἐκεἶνοι συλληφθέντες ἐδέθησαν, τότε καὶ ὁ Λύσανδρος εἰς τοὺς λιμένας τοὺς ὑμετέρους εἰσέπλευσε, καὶ αἱ νες αἱ ὑμέτεραι Λακεδαιμονίοις παρεδόθησαν, καὶ τὰ τείχη κατεσκάφη, καὶ οἱ τριάκοντα κατέστησαν, καὶ τί οὐ τῶν δεινῶν τῆ πόλει ἐγένετο; ἐπειδὴ τοίνυν οἱ τριάκοντα κατεστάθησαν εὐθέως κρίσιν τοἶς ἀνδράσι τούτοις ἐποίουν ἐν τῆ βουλῆ, ὁ δὲ δμος «ἐν τ δικαστηρίῳ ἐν δισχιλίοις»

7 ἐψήφιστο. Καί μοι ἀνάγνωθι τὸ ψήφισμα. Λυσίου, Κατὰ Ἀγοράτου Λέξεις: ἐν κεφαλαίοις= περιληπτικά Μετάφραση 7 ΚΕΙΜΕΝΟ 5 Ο : Ἀλλὰ γὰρ ὅτι μὲν ἐν πάρτῃ μάλιστα πείθονται ταἶς ἀρχαἶς τε καὶ τοἶς νόμοις, ἴσμεν ἅπαντες. ἐγὼ μέντοι οὐδ' ἐγχειρσαι οἷμαι πρότερον τὸν Λυκοὖργον ταύτην τὴν εὐταξίαν καθιστάναι πρὶν ὁμογνώμονας ἐποιήσατο τοὺς κρατίστους τῶν ἐν τῆ πόλει. τεκμαίρομαι δὲ ταὖτα, ὅτι ἐν μὲν ταἶς ἄλλαις πόλεσιν οἱ δυνατώτεροι οὐδὲ βούλονται δοκεἶν τὰς ἀρχὰς φοβεἶσθαι, ἀλλὰ νομίζουσι τοὖτο ἀνελεύθερον εἷναι ἐν δὲ τῆ πάρτῃ οἱ κράτιστοι καὶ ὑπέρχονται μάλιστα τὰς ἀρχὰς καὶ τ ταπεινοὶ εἷναι μεγαλύνονται καὶ τ ὅταν καλῶνται τρέχοντες ἀλλὰ μὴ βαδίζοντες ὑπακούειν, νομίζοντες, ἥν αὐτοὶ κατάρχωσι τοὖ σφόδρα πείθεσθαι,

8 ἕψεσθαι καὶ τοὺς ἄλλους ὅπερ καὶ γεγένηται. Ξενοφῶντος, Λακεδαιμονίων πολιτεία 8, 1 Μετάφραση ΚΕΙΜΕΝΟ 6 Ο : 8 Καὶ περὶ μὲν τούτων ἱκανά μοι τὰ εἰρημένα: περὶ δὲ τῶν ἐξαιτησομένων βραχέα πρὸς ὑμς εἰπεἶν βούλομαι. παρεσκευασμένοι γάρ τινές εἰσι καὶ τῶν φίλων καὶ τῶν τὰ τς πόλεως πραττόντων δεἶσθαι ὑπὲρ αὐτοὖ: ὧν ἐγὼ ἡγοὖμαι ἐνίοις προσήκειν ὑπὲρ τῶν ἑαυτοἶς πεπραγμένων ἀπολογεἶσθαι πολὺ μλλον ἥ τοὺς ἀδικοὖντας σῴζειν προαιρεἶσθαι. δεινὸν δέ μοι δοκεἶ εἷναι, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἰ τούτου μὲν ἑνὸς ὄντος καὶ οὐδὲν ὑπὸ τς πόλεως ἠδικημένου οὐκ ἐπεχείρησαν δεἶσθαι ὡς χρὴ παύσασθαι εἰς ὑμς ἐξαμαρτάνοντα, ὑμς δὲ τοσούτους ὄντας καὶ ἠδικημένους ὑπὸ τούτου πείθειν ζητήσουσιν ὡς οὐ χρὴ δίκην παρ' αὐτοὖ λαμβάνειν. χρὴ τοίνυν, ὥσπερ καὶ τούτους ὁρτε προθύμως σῴζοντας

9 τοὺς φίλους, οὕτως καὶ ὑμς τοὺς ἐχθροὺς τιμωρεἶσθαι, εὗ εἰδότας ὅτι τούτοις πρώτοις ἄνδρες ἀμείνους δόξετε εἷναι, ἐὰν παρὰ τῶν ἀδικούντων δίκην λαμβάνητε. Μετάφραση: (ΛΤΙΟΤ, Κατὰ Νικομάχου 31-33) 9 Λέξεις: τὰ τς πόλεως πράττω= πολιτεύομαι, ἔνιοι= μερικοί, δίκην λαμβάνω παρὰ τινος = τιμωρώ κάποιον. ΚΕΙΜΕΝΟ 7 Ο : Μαρτύρων μὲν οὐκ ἀπορίαν μοι ἔσεσθαι δοκῶ, ὦ ἄνδρες δικασταί πολλοὺς γὰρ ὑμῶν ὁρῶ δικάζοντας τῶν τότε παρόντων, ὅτε Λυσίθεος Θεόμνηστον εἰσήγγελλε τὰ ὅπλα ἀποβεβληκότα, οὐκ ἐξὸν αὐτ δημηγορεἶν. Ἐν ἐκείνῳ γὰρ τ ἀγῶνι τὸν πατέρα μ ἔφασκε ἀπεκτονέναι

10 τὸν ἐμαυτοὖ. Ἐγὼ δ εἰ μὲν τὸν ἑαυτοὖ με ἀπεκτονέναι ἠτιτο, συγγνώμην ἅν εἷχον αὐτ τῶν εἰρημένων (φαὖλον γὰρ αὐτὸ καὶ οὐδενὸς ἄξιον ἠγούμην) οὐδ εἴ τι ἄλλο τῶν ἀπορρήτων ἤκουσα, οὐκ ἅν ἐπεξλθον αὐτ (ἀνελεύθερον γὰρ καὶ λίαν φιλόδικον εἷναι νομίζω κακηγορίας δικάζεσθαι) νυνὶ δὲ αἰσχρὸν μοι εἷναι δοκεἶ περὶ τοὖ πατρός, πολλοὖ ἀξίου γεγενημένου καὶ τεθνηκότος καὶ ὑμἶν καὶ τῆ πόλει, μὴ τιμωρήσασθαι τὸν ταὖτα εἰρηκότα. Καὶ παρ ὑμῶν εἰδέναι βούλομαι, πότερον δώσει δίκην ἥ τούτῳ μόνῳ Ἀθηναίων ἐξαίρετόν ἐστι καὶ ποιεἶν καὶ λέγειν παρὰ τοὺς νόμους ὅ,τι ἅν βούληται. (ΛΤΙΑ Κατὰ Θεομνήστου Α 1-3) 10 Λέξεις: εἰσαγγέλλω= καταγγέλλω, δημηγορῶ = αγορεύω στη συνέλευση του λαού, ἀγών= δίκη, ἐπεξέρχομαι τινι= καταγγέλλω, κακηγορίας δικάζομαι= καταφεύγω στα δικαστήρια για δυσφήμηση, δίκην δίδωμι= τιμωρούμαι. Μετάφραση:

11 ΚΕΙΜΕΝΟ 8 Ο : Οὐκ ἄρξασθαί μοι δοκεἶ ἄπορον εἷναι, ὦ ἄνδρες δικασταί, τς κατηγορίας, ἀλλὰ παύσασθαι λέγοντι τοιαὖτα αὐτοἶς τὸ μέγεθος καὶ τοσαὖτα τὸ πλθος εἴργασται, ὥστε μήτ ἅν ψευδόμενον δεινότερα τῶν ὑπαρχόντων κατηγορσαι, μήτε τἀληθ βουλόμενον εἰπεἶν ἅπαντα δύνασθαι, ἀλλ ἀνάγκη ἥ τὸν κατήγορον ἐπειπεἶν ἥ τὸν χρόνον ἐπιλιπεἶν. Σοὐναντίον δὲ μοι δοκοὖμεν πείσεσθαι ἥ ἐν τ πρὸ τοὖ χρόνῳ. Πρότερον μὲν γὰρ ἔδει τὴν ἔχθραν τοὺς κατηγοροὖντας ἐπιδεἶξαι, ἥτις εἴη πρὸς τοὺς φεύγοντας νυνὶ δὲ παρὰ τῶν φευγόντων χρὴ πυνθάνεσθαι, ἥτις ἦν αὐτοἶς πρὸς τὴν πόλιν ἔχθρα, ἀνθ ὅτου τοιαὖτα ἐτόλμησαν εἰς αὐτὴν ἐξαμαρτεἶν. Οὐ 11 μέντοι ὡς οὐκ ἔχων οἰκείας ἔχθρας καὶ συμφορὰς τοὺς λόγους ποιοὖμαι, ἅλλ ὡς ἅπασι πολλς ἀφθονίας οὔσης ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἥ ὑπὲρ τῶν δημοσίων ὀργίζεσθαι. (ΛΤΙΟΤ, Κατὰ Ἐρατοσθένους 1-2) Λέξεις: ἄρχομαί τινος= αρχίζω κάτι, ἀπαγορεύω= κουράζομαι. Μετάφραση:

12 ΚΕΙΜΕΝΟ 9 Ο : Πρῶτος δ ὁ φήσας ποτὲ συγγενής του Κύρου εἷναι εἷπεν «Ἀλλ ἐγὼ μέν», εἷπεν «ὦ βασιλεὖ, βασιλεὺς γὰρ ἔμοιγε δοκεἶς σὺ φύσει πεφυκέναι οὐδὲν ἧττον ἥ ὁ ἐν τ σμήνει φυόμενος τῶν μελιττῶν ἡγεμών ἐκείνῳ τε γὰρ αἱ μέλιτται ἐκοὖσαι μὲν πείθονται, ὅπου δ ἅν μένῃ, οὐδεμία ἐντεὖθεν ἀπέρχεται ἐὰν δὲ ποι ἐξίῃ, οὐδεμία αὐτοὖ ἀπολείπεται. Οὕτω δεινὸς τις ἔρως αὐταἶς τοὖ ἄρχεσθαι ὑπ ἐκείνου ἐγίγνετο καὶ πρὸς σε δὲ μοι 12 δοκοὖσι παραπλησίως πως οἱ ἄνθρωποι οτοι διακεἶσθαι. Καὶ γὰρ εἰς Πέρσας ὅτε παρ ἡμῶν ἀπῄεις, τίς Μήδων ἥ νέος ἥ γέρων σου ἀπελείφθη τὸ μὴ σοι ἀκολουθεἶν ἔστε Ἀστυάγης ἡμς ἀπέτρεψεν; Ἐπειδὴ δ ἐκ Περσῶν βοηθὸς ἡμἶν ὡρμήθης, σχεδὸν αὗ ἐωρῶμεν τοὺς φίλους σου πάντας ἐθελουσίους συνεπομένους. Ὅτε δ αὗ τς δεὖρο στρατείας ἐπεθύμησας, πάντες σοι Μδοι ἑκόντες ἠκολούθησαν.» (ΞΕΝΟΥΩΝΣΟ, Κύρου Παιδεία ) Μετάφραση

13 Λέξεις: ἀπέρχομαι= απομακρύνομαι, ἀπολείπομαι= μένω πίσω, ἔρως= επιθυμία, ἔστε= μέχρις ότου, ἀποτρέπω= γυρίζω κάποιον πίσω. ΚΕΙΜΕΝΟ 10 Ο : Ἴσως τινὲς ὑμῶν θαυμάζουσιν, ὅτι τὸν ἄλλον χρόνον ἐμμεμενηκὼς τοἶς τς πόλεως νομίμοις ὡς οὐκ οἷδ' εἴ τις ἄλλος τῶν ἡλικιωτῶν τοσαύτην πεποίημαι τὴν μεταβολήν, ὥστε περὶ ὧν ὀκνοὖσιν οἱ πρεσβύτεροι λέγειν, 13 περὶ τούτων νεώτερος ὢν παρελήλυθα συμβουλεύσων Ἐγὼ δ εἰ μὲν τις τῶν ἐθισμένων ἐν ὑμἶν ἀγορεύειν ἀξίως ἦν τς πόλεως εἰρηκώς, πολλὴν ἅν ἡσυχίαν ἦγον νὖν δ ὁρῶν τοὺς δὲ συναγορεύοντας οἰς οἱ πολέμιοι προστάττουσι, τοὺς δὲ οὐκ ἐρρωμένως ἐναντιουμένους, τοὺς δὲ παντάπασιν ἀποσεσιωπηκότας, ἀνέστην ἀποφανούμενος, ἃ γιγνώσκω περὶ τούτων, αἰσχρὸν νομίσας, εἰ τὴν ἰδίαν τοὖ βίοιυ τάξιν διαφυλάττων περιόψομαι τὴν πόλιν ἀνάξια ψηφισαμένην αὐτς. (ΙΟΚΡΑΣΟΤ, Ἀρχίδαμος, 1-3) Λέξεις: θαυμάζω= απορώ, ἐμμένω τινι= μένω πιστός, ἡλικιώτης= συνομήλικος, ἀποφαίνομαι= λέγω την γνώμη μου, περιορῶ= βλέπω με αδιαφορία. Μετάφραση

14 ΚΕΙΜΕΝΟ 11 Ο : Ὑπὸ δὲ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς Ὄλυνθος ἥλω καὶ πολλοὶ τῶν ἡμετέρων 14 ἐγκατελήφθησαν πολιτῶν, ὧν ἦν Ἰατροκλς ὁ Ἐργοχάρους ἀδελφὸς καὶ Εὔκρατος ὁ τρομβίχου υἱός. Ὑπὲρ δὲ τούτων ἱκετηρίαν θέντες οἱ οἰκεἶοι ἐδέοντο ὑμῶν ἐπιμελείαν ποιήσασθαι. Παρελθόντες δὲ αὐτοἶς συνηγόρουν Υιλοκράτης καὶ Δημοσθένης, ἀλλ οὐκ Αἰσχίνης. Καὶ πέμπουσι πρεσβευτὴν Ἀριστόδημον τὸν ὑποκριτὴν πρὸς Υίλιππον διὰ τὴν γνῶσιν καὶ φιλανθρωπίαν τς τέχνης. Ὡς δ ἐπανήκων ἀπὸ τς πρεσβείας ὁ Ἀριστόδημος διὰ τινος ἀσχολίας οὐ προσῄει πρὸς τὴν βουλήν, ἀλλ ἔφθασεν αὐτὸς Ἰατροκλς ἐλθὼν ἐκ Μακεδονίας ἀφεθεὶς ὑπὸ Υιλίππου ἄνευ λύτρων, ἐνταὖθ ἠγανάκτουν πολλοί, ὅτι τὴν πρεσβείαν οὐκ ἀπήγγειλεν ὁ Ἀριστόδημος, τοὺς αὐτοὺς λόγους ἀκούοντες τοὖ

15 Ἰατροκλέους περὶ τοὖ Υιλίππου. Σελευταἶον δ εἰς τὴν βουλὴν εἰσελθὼν Δημοκράτης ὁ Ἀφιδναἶος ἔπεισε τὴν βουλὴν ἀνακαλέσασθαι τῶν Ἀριστόδημον. ΕἸς δὲ τῶν βουλευτῶν ἦν Δημοσθένης ὁ ἐμὸς κατήγορος. (ΑΙΦΙΝΟΤ, Περὶ παραπρεσβείας 15-17) Λέξεις: ἁλίσκομαι = κυριεύομαι, ἐγκαταλαμβάνω = αιχμαλωτίζω, ἱκετηρίαν τίθημι ὑπὲρ τινος = ικετεύω, ἐπιμελείαν ποιοῦμαι = φροντίζω, ἐπανήκω = επιστρέφω, φθάνω ἐλθὼν = φθάνω νωρίτερα. Μετάφραση 15 ΚΕΙΜΕΝΟ 12 Ο : Υίλιππος γὰρ ἄρχεται περὶ Ἀλοννήσου λέγων ὡς ἡμἶν δίδωσιν ἐαυτ οὗσαν, ὑμς δὲ οὔ φησι δικαίως αὐτὸν ἀπαιτεἶν οὐ γὰρ ὑμετέραν οὗσαν οὔτε λαβεἶν οὔτε νὖν ἔχειν. Ἔλεγε δὲ καὶ πρὸς ἡμς τοιούτους λόγους, ὅτε

16 πρὸς αὐτὸν ἐπρεσβεύσαμεν, ὡς ληστὰς ἀφελόμενος ταύτην τὴν νσον κτήσαιτο καὶ προσήκειν αὐτὴν ἑαυτοὖ εἷναι. Σοὖτον δὲ τὸν λόγον, ὡς οὔκ ἐστι δίκαιος, οὐ χαλεπὸν ἐστιν αὐτοὖ ἀφελέσθαι. Ἅπαντες γὰρ οἱ λησταὶ τοὺς ἀλλοτρίους τόπους καταλαμβάνοντες καὶ τούτους ἐχθροὺς ποιούμενοι ἐντεὖθεν τοὺς ἄλλους κακῶς ποιοὖσιν. Ὁ δὴ τοὺς ληστὰς τιμωρησάμενος καὶ κρατήσας οὐκ ἅν δήπου εἰκότα λέγοι, εἰ φαίη, ἃ ἐκεἶνοι ἀδίκως καὶ ἀλλότρια εἷχον, ταὖθ ἑαυτοὖ γίγνεσθαι. Εἰ γὰρ ταὖτα συγχωρήσετε, τί κωλύει, καὶ εἴ τινα τς Ἀττικς λησταὶ τόπον καταλάβοιεν ἥ Λήμνου ἥ Ἴμβρου ἥ κύρου, καὶ τινες τούτους τοὺς ληστὰς ἐκκόψαιεν, εὐθὺς καὶ τὸν τόπον τοὖτον, ο ἦσαν οἱ λησταί, τὸν ὄντα ἡμέτερον, τῶν τιμωρησαμένων τοὺς ληστὰς γίγνεσθαι; (ΔΗΜΟΘΕΝΟΤ, Περὶ Ἀλοννήσου 2-4) 16 Λέξεις: πρεσβεύω = στέλλομαι ως πρεσβευτής. Μετάφραση

17 ΚΕΙΜΕΝΟ 13 Ο : Εἰδότες ὑμς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναἶοι, καὶ τοἶς ἀδικουμένοις προθύμως βοηθεἶν εἰθισμένους καὶ τοἶς εὐεργέταις μεγίστην χάριν ἀποδιδόντας, ἥκομεν ἰκετεύσοντες μὴ περιιδεἶν ἡμς, εἰρήνης οὔσης, ἀναστάτους ὑπὸ Θηβαίων γεγενημένους. Πολλῶν δὲ ἤδη πρὸς ὑμς καταφυγόντας καὶ διαπραξαμένων ἅπανθ ὅσων ἐδεήθησαν, πολλὴν ἡγούμεθα μάλιστα προσήκειν ὑμἶν περὶ τς ἡμετέρας πόλεως ποιήσασθαι πρόνοιαν οὔτε 17 γὰρ ἀδικωτέρους οὐδένας ἅν ἠμῶν εὕροιτε τηλικαύταις συμφοραἶς περιπεπτωκότας οὕτ ἐκ πλείονος χρόνου πρὸς τὴν ἡμετέραν πόλιν οἰκειότερον διακειμένους. Ἔτι δὲ περὶ τούτων δεησόμενοι πάρεσμεν, ἐν οἰς κίνδυνος μὲν οὐδεὶς ἔνεστι, πάντες δὲ ἄνθρωποι πειθομένους νομιοὖσιν ὑμς ὀσιωτάτους καὶ δικαιοτάτους εἷναι τῶν Ἑλλήνων. (ΙΟΚΡΑΣΗ, Πλαταϊκὸς α 14, 1-3) Λέξεις: ἀποδίδωμι χάριν = ανταποδίδω ευγνωμοσύνη, περιορῶ = αδιαφορώ, περιφρονώ, εγκαταλείπω, ἀνάστατος γίγνομαι = καταστρέφομαι, ερημώνομαι, διαπράττομαι = κατορθώνω, πάρειμι = έχω έλθει, διάκειμαι = είμαι διτεθειμένος. ΚΕΙΜΕΝΟ

18 ΚΕΙΜΕΝΟ 14 Ο : Πανταχόθεν μὲν τοίνυν ἄν τις ἴδοι τὴν ἀγνωμοσύνην αὐτοὖ καὶ τὴν βασκανίαν, οὕχ ἥκιστα δ ἀφ ὧν περὶ τς τύχης διελέχθη. Ἐγὼ δ ὅλως 18 μέν, ὅστις ἄνθρωπος ὢν ἀνθρώπῳ τύχην προφέρει, ἀνόητον ἡγοὖμαι ἣν γὰρ ὁ βέλτιστα πράττειν νομίζων καὶ ἀρίστην ἔχειν οἰόμενος οὐκ οἷδεν εἰ μένει τοιαύτη μέχρι τς ἑσπέρας, πῶς χρ περὶ ταύτης λέγειν ἥ πῶς ὀνειδίζειν ἐτέρῳ, ἐπειδὴ δ οτος πρὸς πολλοἶς ἄλλοις καὶ περὶ τούτων ὑπερηφάνως χρται τ λόγῳ, σκέψασθ ὦ ἄνδρες Ἀθηναἶοι, καὶ θεωρήσατε ὅσῳ καὶ ἀληθέστερον καὶ ἀνθρωπινώτερον ἐγὼ περὶ τς τύχης τούτου διαλεχθήσομαι. Ἐγὼ τὴν τς πόλεως τύχην ἀγαθὴν ἡγοὖμαι, καὶ ταὖτ ὁρῶ καὶ τὸν Δία τὸν Δωδωναἶον ὑμἶν μαντευόμενον, τὴν μέντοι τῶν πάντων ἀνθρώπων, ἣ νὖν ἐπέχει, χαλεπὴν καὶ δεινήν. (ΔΗΜΟΘΕΝΟΤ, Ὑπὲρ τοῦ τεφάνου [311] 252)

19 Λέξεις: βασκανία = κακία, φθόνος, προφέρω τινί τι = κατηγορώ κάποιον για κάτι, βέλτιστα πράττω = ευτυχώ πάρα πολύ, ὀνειδίζω τινί τι = κατηγορώ κάποιον για κάτι, ὑπερηφάνως χρῶμαι τ λόγῳ = μιλώ αλαζονικά. Μετάφραση 19 ΚΕΙΜΕΝΟ 15 ο : Ἡγοὖμαι δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, περὶ μὲν τοὖ νόμου καὶ αὐτοὖ τοὖ πράγματος οὐχ ἕξειν αὐτοὺς ὅ,τι λέξουσιν ἀναβαίνοντες δ ὑμς ἐξαιτήσονται καὶ ἀντιβολήσωσιν οὐκ ἀξιοὖντες τοὖ Ἀλκιβιάδου υἱέος τοσαύτην δειλίαν καταγνῶναι, ὡς ἐκεἶνον πολλῶν ἀγαθῶν ἀλλ οὐχὶ πολλῶν κακῶν αἴτιον γεγενημένον ὃν εἰ τηλικοὖτον ὄντα ἀπεκτείνατε, ὅτε πρῶτον εἰς ὑμς ἐλάβετε ἐξαμαρτάνοντα, οὐκ ἅν ἐγένοντο συμφοραὶ τοσαὖται τῆ πόλει. Δεινὸν δέ μοι δοκεἶ, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἷναι, εἰ αὐτοὖ μὲν ἐκείνου θάνατον κατέγνωτε, τοὖ δὲ υἱέος ἀδικοὖντος δι ἐκεἶνον

20 ἀποψηφιεἶσθε, ὃς αὐτὸς μὲν οὐκ ἐτόλμα μεθ ὑμῶν μάχεσθαι, ὁ δὲ πατὴρ αὐτοὖ μετὰ τῶν πολεμίων ἠξίου στρατεύεσθαι. (ΛΤΙΟΤ, Κατὰ Ἀλκιβιάδου Α [141] 16) Λέξεις: οὐκ ἔχω + πλάγ. ερ. = απορώ, βρίσκομαι σε αμηχανία, ἐξαιτέω -ῶ = ζητώ, ἐξαιτοῦμαι = σώζω κάποιον με ικεσίες, ἀντιβολῶ + αιτιολ. πρόταση = παρακαλώ, καταγιγνώσκω τινός (= καταψηφίζομαί τινος) = καταδικάζω κάποιον ( ἀποψηφίζομαι ἀπογιγνώσκω τινός), καταγιγνώσκω τι = γνωρίζω καλά κάτι, τηλικοῦτος τηλικαύτη τηλικοῦτον= τόσο μεγάλος ή μικρός (για ηλικία), ἐξαμαρτάνω εἴς τινα = βλάπτω. Μετάφραση 20 ΚΕΙΜΕΝΟ 16 Ο : Βούλομαι καὶ ἐν κεφαλαίοις ἐπανελθεἶν τὴν ἀρετὴν αὐτοὖ, ὡς ἅν ὁ ἔπαινος εὐμνημονεστέρως ἔχῃ. Ἀγησίλαος ἱερὰ μὲν καὶ τὰ ἐν τοἶς πολεμίοις ἐσέβετο ἡγούμενος τοὺς θεοὺς οὐχ ἧττον ἐν τῆ πολεμίᾳ χρναι ἥ ἐν τῆ φιλίᾳ συμμάχους ποιεἶσθαι ἱκέτας δὲ θεῶν οὐδὲ ἐχθροὺς ἐβιάζετο, νομίζων ἄλογον εἷναι τοὺς δὲ βωμῶν ἱκέτας ἀποσπῶντας εὐσεβεἶς

21 ἡγεἶσθαι. Ἐκεἶνός γε μὴν ὑμνῶν οὕποτ ἔληγεν ὡς τοὺς θεοὺς οἴοιτο οὐδὲν ἧττον ὁσίοις ἔργοις ἥ ἁγνοἶς ἱεροἶς ἥδεσθαι. Ἀλλὰ μὴν καὶ ὅποτε εὐτυχοίη, οὐκ ἀνθρώπων ὑπερεφρόνει, ἀλλὰ θεοἶς χάριν ᾔδει καὶ θαρρῶν πλείονα ἔθυεν ἥ ὀκνῶν ηὔχετο. Εἴθιστο δὲ φοβούμενος μὲν ἱλαρὸς φαίνεσθαι, εὐτυχῶν δὲ προς εἷναι. (ΞΕΝΟΥΩΝΣΟ, Ἀγησίλαος ΦΙ, 1) Λέξεις: ἐν κεφαλαίοις = σε γενικές γραμμές, ἐπανέρχομαι = συγκεφαλαιώνω, ὑμνῶ = εξυμνώ, λέω πολλές φορές, ὑπερφρονῶ = περιφρονώ. Μετάφραση 21 ΚΕΙΜΕΝΑ 17 Ο : Καὶ εἰ μὲν ἐωρτε, ὦ ἄνδρες δικασταί, σῳζόμενα τῆ πόλει τὰ ὑπὸ τούτων

22 δημευόμενα, συγγνώμην ἅν εἴχομεν νὖν δ ἐπίστασθε ὅτι τὰ μὲν αὐτῶν ὑπὸ τούτων ἀφανίζεται, τὰ δὲ πολλοὖ ἄξια ὄντα ὀλίγου πιπράσκεται. Ἄν δ ἐμοὶ πίθησθε, οὐκ ἐλάττω ἀπ αὐτῶν ὑμεἶς ὠφελήσεσθε ἥ ἡμεἶς οἱ κεκτημένοι, ἐπεὶ καὶ νυνὶ Διόμνηστος καὶ ἐγὼ καὶ ὁ ἀδελφὸς ἐκ μις οἰκίας τρεἶς ὄντες τριηραρχοὖμεν, καὶ ὅταν ἡ πόλις δέηται χρημάτων, ἀπὸ τούτων ὑμἶν εἰσφέρομεν. Ὡς οὗν ἡμῶν τοιαύτη τῆ γνώμη χρωμένων, καὶ τῶν προγόνων τῶν ἡμετέρων τοιούτων γεγενημένων, φείδεσθε ἡμῶν οὐδὲν γὰρ ἅν ἡμς κωλύοι, ὦ ἀνδρὲς δικασταί, ἀθλιωτάτους εἷναι, ἐπὶ μὲν τῶν τριάκοντα ὀρφανοὺς καταλειφθέντας ἐν δὲ τῆ δημοκρατίᾳ τῶν ὄντων ἐστερημένους, οἰς ἡ τύχη παρεδώκαμεν ὥστ ἔτι ἡμς παἶδας ὄντας ἐπὶ τὴν Παυσανίου σκηνὴν ἐλθόντας βοηθσαι τ πλήθει. (ΛΤΙΟΤ, Ὑπὲρ τοῦ Νικίου Ἀδελφοῦ [151] 20) 22 Λέξεις: πιπράσκω= πουλώ, δέομαι τίνος (+ τελ. απρμφ.)= έχω ανάγκη, παρακαλώ, γνώμη χρῶμαι = σκέπτομαι, φείδομαι = λύπαμαι, λογαριάζω, δείχνω οίκτο. Μετάφραση

23 ΚΕΙΜΕΝΟ 18 Ο : Ἐνόμιζον μέν, ὦ ἄνδρες Αἰγινται, οὕτω καλῶς βεβουλεὖσθαι περὶ τῶν αὐτοὖ Θρασύλοχον, ὥστε μηδέν ἅν ποτ ἐλθεἶν ἐναντία πράξοντα ταἶς διαθήκαις αἰς ἐκεἶνος κατέλιπεν ἐπειδὴ δὲ τοἶς ἀντιδίκοις τοιαύτη γνώμη παρέστηκε, ὥστε καὶ πρὸς οὕτως ἐχούσας αὐτὰς ἀμφισβητεἶν, ἀναγκαίως ἔχει παρ ὑμῶν πειρσθαι τῶν δικαίων τυγχάνειν. Σοὐναντίον δὲ πέπονθα τοἶς πλείστοις τῶν ἀνθρώπων. Σοὺς μὲν γὰρ ἄλλους ὁρῶ χαλεπῶς φέροντας, ὅταν ἀδίκως περὶ τινὸς κινδυνεύωσιν, ἐγὼ δ ὀλίγου δέω χάριν ἔχειν τούτοις, ὅτι μ εἰς τουτονὶ τὸν ἀγώνα κατέστησαν. Ἀκρίτου μὲν γὰρ ὄντος τοὖ πράγματος τετελευτηκότα κληρονόμος εἰμὶ 23 τῶν ἐκείνου πυθόμενοι δὲ τὰ πραχθέντα πάντες εἵσεσθ ὅτι δικαίως ἅν καὶ μείζονος ἥ τοσαύτης δωρεὰς ἠξιώθην. (ΙΟΚΡΑΣΟΤ, Αἰγινητικὸς 1-2) Λέξεις: βουλεύομαι = σκέπτομαι, χαλεπῶς φέρω = δυσανασχετώ, ὀλίγου δέω = σχεδόν, ἄκριτον πργμα = αδίκαστος υπόθεση. Μετάφραση

24 ΚΕΙΜΕΝΟ 19 Ο : Ἵνα δὲ εἰδτε, ὦ ἄνδρες, ὅτι τὰ πεποιημένα ὑμἶν εἰς ὁμόνοιαν οὐ κακῶς ἔχει, ἀλλὰ τὰ προσήκοντα καὶ τὰ συμφέροντα ὑμἶν αὐτοἶς ἐποιήσατε, βραχέα βούλομαι καὶ περὶ τούτων εἰπεἶν. Οἱ γὰρ πατέρες οἱ ὑμέτεροι γενομένων τῆ πόλει κακῶν μεγάλων, ὅτε οἱ τύραννοι μὲν εἷχον τὴν πόλιν, ὁ δὲ δμος ἔφευγε, νικήσαντες μαχόμενοι τοὺς τυράννους ἐπὶ Παλληνίῳ, στρατηγοὖντος Λεωγόρου τοὖ προπάππου τοὖ ἐμοὖ καὶ Φαρίου, ο 24 ἐκείνου τὴν θυγατέραν εἷχεν, ἐξ ἧς ὁ ἡμέτερος ἦν πάππος, κατελθόντες εἰς τὴν πατρίδα τοὺς μὲν ἀπέκτειναν, τῶν δὲ φυγὴν κατέγνωσαν τοὺς δὲ μένειν ἐν τῆ πόλει ἐάσαντες ἠτίμωσαν. Ὕστερον ἡνίκα βασιλεὺς ἐστράτευσε ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα γνόντες τῶν σύμφορων τῶν ἐπιουσῶν τὸ μέγεθος καὶ τὴν παρασκευὴν τὴν βασιλέως, ἔγνωσαν τοὺς τὲ φεύγοντας κατάδεξασθαι καὶ τοὺς ἀτίμους ἐπιτίμους ποισαι καὶ κοινὴν τὴν τὲ σωτηρίαν καὶ τοὺς κινδύνους ποιήσασθαι. (ΑΝΔΟΚΙΔΟΤ, Περὶ τῶν μυστηρίων ) Λέξεις: ὁ δμος φεύγει = οι δημοκρατικοὶ εξορίζονται, κατέρχομαι εἰς τὴν πετρίδα = επιστρέφω από την εξορία, ἀτιμῶ τίνα = στερώ κάποιου τα πολιτικὰ δικαιώματα, γιγνώσκω = αποφασίζω, κακῶς ἔχω = βρίσκομαι σε ασχημη κατάσταση, οἱ φεύγοντες = οι εξόριστοι.

25 Μετάφραση ΚΕΙΜΕΝΟ 20 ο : 25 Οὐ μὴν οὕδ ἅν δι αὐτῶν εἷχον τὴν πόλιν οἱ νὖν ὄντες ἐν αὐτῆ Ῥόδιοι, περῄνεσ ἅν ὑμἶν τούτους ἑλέσθαι, οὐδ εἰ πάνθ ὑπισχνοὖνθ ὑμἶν ποιήσειν. Ὁρῶ γὰρ αὐτοὺς τὸ μὲν πρῶτον, ὅπως καταλύσωσι τὸν δμον, προσλαβόντας τινὰς τῶν πολιτῶν, ἐπειδὴ δὲ τοὖτο ἔπραξαν, πάλιν ἐκβαλόντας τούτους τοὺς οὗν μηδετέροις πιστῶς κεχρημένους οὐδ ἅν ὑμἶν βεβαίους ἡγοὖμαι γενέσθαι συμμάχους. Καὶ ταὖτ οὐδεπώποτ εἷπον ἄν, εἰ τ Ῥοδίων δήμῳ μόνον ἡγούμην συμφέρειν οὔτε γὰρ προξενῶ τῶν ἀνδρῶν οὕτ ἰδίᾳ ξένος αὐτῶν οὐδεὶς ἐστι μοί. Οὐ μήν, οὐδ εἰ ταὖτα ἀμφότερα ἦν, εἰ μὴ συμφέρειν ὑμἶν ἡγούμην, εἷπον ἄν, ἐπεὶ Ῥοδίους γ, εἰ οἷόν τε τοὖτ εἰπεἶν τ συναγορεύοντι τῆ σωτηρίᾳ αὐτῶν, συγχαίρω τῶν

26 γεγενημένων. (ΔΗΜΟΘΕΝΟΤ, Ὑπὲρ τῆς Ροδίων ἐλευθερίας 14-15) Λέξεις: οὐ μὴν = αλλά όμως, οὐδ εἰ = ούτε και αν, ἔχω = έχω υπό την εξουσία, οἱ νῦν ὄντες ἐν τῆ πόλει = οι ισχύοντες τώρα στην πόλη, ἐκβάλλω = εξορίζω, πιστῶς χρῶμαί τινι = φέρομαι πιστα σε κάποιον, βέβαιος = ασφαλής, προξενῶ τινος = ενεργώ ως αντιπρόσωπος κάποιου. Μετάφραση 26 ΚΕΙΜΕΝΟ 21 Ο : Οὕτως ἔμοιγε δοκεἶ, ἔφη, ὁ μὴ εἰδὼς τὴν αὑτοὖ δύναμιν ἀγνοεἶν ἑαυτόν. Ἐκεἶνο δὲ οὐ φανερόν, ἔφη, ὅτι διὰ μὲν τὸ εἰδέναι ἑαυτοὺς πλεἶστα ἀγαθὰ πάσχουσιν ἄνθρωποι, διὰ δὲ τὸ ἐψεὖσθαι ἑαυτῶν πλεἶστα κακά; οἱ μὲν γὰρ εἰδότες ἑαυτοὺς τά τε ἐπιτήδεια ἑαυτοἶς ἴσασι καὶ διαγιγνώσκουσιν ἅ τε δύνανται καὶ ἃ μή καὶ ἃ μὲν ἐπίστανται πράττοντες πορίζονταί τε ὧν δέονται καὶ εὗ πράττουσιν, ὧν δὲ μὴ ἐπίστανται ἀπεχόμενοι ἀναμάρτητοι γίγνονται καὶ διαφεύγουσι τὸ κακῶς πράττειν διὰ τοὖτο δὲ καὶ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους δυνάμενοι δοκιμάζειν καὶ διὰ τς τῶν ἄλλων χρείας τά τε ἀγαθὰ πορίζονται καὶ τὰ κακὰ φυλάττονται. οἱ δὲ μὴ εἰδότες, ἀλλὰ

27 διεψευσμένοι τς ἑαυτῶν δυνάμεως, πρός τε τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους καὶ τἆλλα ἀνθρώπινα πράγματα ὁμοίως διάκεινται, καὶ οὔτε ὧν δέονται ἴσασιν οὔτε ὅ τι πράττουσιν οὔτε οἰς χρῶνται, ἀλλὰ πάντων τούτων διαμαρτάνοντες τῶν τε ἀγαθῶν ἀποτυγχάνουσι καὶ τοἶς κακοἶς περιπίπτουσι. Ξενοφῶντος, Ἀπομνημονεύματα 4, 2, λέξεις: ἐπιτήδεια= κατάλληλα, χρήσιμα, αναγκαία Μετάφραση 27 ΚΕΙΜΕΝΟ 22 Ο : Βούλομαι δ ὑμἶν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐν Λοκροἶς ὡς νομοθετοὖσι διηγήσασθαι ούδέν γάρ χείρους ἔσεσθε παράδειγμα τι ἀκηκοότες, ἄλλως τε καί ᾧ πόλις εὐνομουμένη χρται. Ἐκεἶ γάρ οὕτως οἴονται δεἶν

28 τοἶς πάλαι κειμένοις χρσθαι νόμοις καί τά πάτρια περιστέλλειν καί μή προς τάς βουλήσεις μηδέ προς τάς διαδύσεις τῶν ἀδικημάτων νομοθετεἶσθαι, ὥστ ἄν τις βούληται νόμον καινόν τιθέναι, ἐν βρόχῳ τόν τράχηλον ἔχων νομοθετεἶ, καί ἐάν μέν δόξῃ καλός καί χρήσιμος εἷναι ὁ νόμος, ζῆ ὁ τιθείς καί ἀπέρχεται, εἰ δέ μή, τέθνηκεν ἐπισπασθέντος τοὖ βρόχου. Καί γάρ τοι καινούς μέν οὐ τολμῶσι τίθεσθαι, τοἶς δέ πάλαι κειμένοις ἀκριβώς χρῶνται. Λεξεις: περιστέλλω= διατηρώ, ἐπισπται ὁ βρόχος= σφίγγει η θηλειά, ἄλλως τε και= και μάλιστα Μετάφραση: 28 ΚΕΙΜΕΝΟ 23 Ο : Ἀλλά καί ὑμς χρή, ὦ ἅνδρες δικασταί, εὐέλπιδας εἷναι πρός τόν θάνατον καί ἓν τι τοὖτο διανοεἶσθαι ἀληθές, ὃτι οὐκ ἕστιν ἀνδρί ἀγαθ

29 κακόν οὐδέν οὕτε ζῶντι οὕτε τελευτήσαντι, οὐδέ ἀμελεἶται ὑπό θεῶν τά τούτου πράγματα οὐδέ τά ἐμά νὖν ἀπό τοὖ αὐτομάτου γέγονεν, ἀλλά μοι δλόν ἐστι τοὖτο, ὃτι ἥδη τεθνάναι καί ἀπηλλάχθαι πραγμάτων βέλτιον ἦν μοι. Διά τοὖτο καί ἐμέ οὐδαμοὖ ἀπέτρεψε τό σημεἶον. Καί ἕγωγε τοἶς καταψηφισαμένοις μου καί τοἶς κατηγόροις οὐ πάνυ χαλεπαίνω καίτοι οὐ ταύτῃ τῆ διανοίᾳ κατεψηφίζοντό μου καί κατηγόρουν, ἀλλ οἰόμενοι βλάπτειν τοὖτο αὐτοἶς ἅξιον μέμφεσθαι. Σοσόνδε μέντοι αὐτῶν δέομαι τούς υἱεἶς μου, ἐπειδάν ἡβήσωσι, τιμωρήσασθε, ὦ ἄνδρες, ταὐτά ταὖτα λυποὖντες, ἅπερ ἐγώ ὑμς ἐλύπουν, ἐάν ὑμἶν δοκῶσιν ἤ χρημάτων ἤ ἄλλου του πρότερον ἐπιμελεἶσθαι ἤ ἀρετς, καί, ἐάν δοκῶσι τι εἷναι μηδέν ὄντες, ὀνειδίζετε 29 αὐτοἶς, ὥσπερ ἐγώ ὑμἶν, ὅτι οὐκ ἐπιμελοὖνται ὧν δεἶ καί οἴονταί τι εἷναι ὄντες οὐδενός ἄξιοι. Καί ἐάν ταὖτα ποιτε δίκαια πεπονθώς ἐγώ ἔσομαι ὑφ ὑμῶν αὐτός τε καί οἱ υἱεἶς. (Πλάτωνος, Απολογία ωκράτους 41c e) Λέξεις:ὁ, ἡ εὔελπις, τό εὔελπι= αυτός που έχει καλές ελπίδες, ο αισιόδοξος, τά ἐμά (πράγματα)= τα δικά μου ζητήματα, ἀπό τοὖ αὐτομάτου= από την τύχη, καί ἀπηλλάχθαι πραγμάτων= και να έχω απαλλαχθεί από ενοχλήσεις, καί ἐμέ οὐδαμοὖ ἀπέτρεψε τό σημεἶον= και σε καμιά περίπτωση δε με απέτρεψε το «δαιμόνιο», χαλεπαίνω= αγανακτώ, ταύτῃ τῆ διανοίᾳ= με αυτό το πνεύμα, ἡβάω-ῶ= ενηλικιώνομαι, έρχομαι στη νόμιμη ηλικία, τιμωροὖμαι= εδώ εκδικούμαι, μηδέν ὄντες= ενώ δεν είναι τίποτε, ὀνειδίζω τινί= ψέγω, κατηγορώ, πεπονθώς ἔσομαι συντελ. μέλλοντας του ρ. πάσχω= θα έχω πάθει, θα έχω υποστεί Μετάφραση:

30 ΚΕΙΜΕΝΟ 24 Ο : Ἐπειδή δὲ ἐπύθοντο οἱ Κερκυραἶοι τὴν παρασκευήν, ἐλθόντες ἐς Κόρινθον μετά Λακεδαιμονίων καὶ ικυωνίων πρέσβεων, οὕς 30 παρέλαβον, ἐκέλευον Κορινθίους τοὺς ἐν Ἐπιδάμνῳ φρουρούς τε καὶ οἰκήτορας ἀπάγειν, ὡς οὐ μετόν αὐτοἶς Ἐπιδάμνου. Εἰ δὲ τι ἀντιποιοὖνται, δίκας ἤθελον δοὖναι ἐν Πελοποννήσῳ παρά πόλεσιν, αἰς ἄν ἀμφότεροι ξυμβῶσιν ὁποτέρων δ ἄν δικασθ εἷναι τὴν ἀποικίαν, τούτους κρατεἶν ἤθελον δὲ καὶ τῶ ἐν Δελφοἶς μαντείῳ ἐπιτρέψαι. Πόλεμον δὲ οὐκ εἴων ποιεἶν εἰ δὲ μὴ, καὶ αὐτοὶ ἀναγκασθήσεσθαι ἔφασαν, ἐκείνων βιαζομένων φίλους ποιεἶσθαι οὕς οὐ βούλονται, ἑτέρους τῶν νὖν ὄντων μλλον, ὠφελίας ἕνεκα. Οἱ δὲ Κορίνθιοι ἀπεκρίναντο αὐτοἶς, ἤν τὰς τε ναὖς καὶ τοὺς βαρβάρους ἀπὸ Ἐπιδάμνου ἀπαγάγωσι, βουλεύσεσθαι πρότερον δ οὐ καλῶς ἔχειν τοὺς μὲν

31 πολιορκεἶσθαι, ἑαυτούς δὲ δικάζεσθαι. Κερκυραἶοι δὲ ἀντέλεγον, ἤν καὶ ἐκεἶνοι τοὺς ἐν Ἐπιδάμνῳ ἀπαγάγωσι, ποιήσειν ταὖτα ἑτοἶμοι δὲ εἷναι καὶ ὥστε ἀμφοτέρους μένειν κατὰ χώραν σπονδὰς δὲ ποιήσασθαι, ἕως ἄν ἡ δίκη γένηται. (Θουκυδίδη Ιστορία Ι, 28) Λέξεις: Οἰκήτωρ = ο κάτοικος, ο άποικος, ὡς οὐ μετὸν (του ρ. μέτεστὶ μοι τινὸς)= με τη δικαιολογία ότι αυτοί δεν είχαν κανένα δικαίωμα, ἀντιποιοὖμαι= προβάλλω κάποια διεκδίκηση, ἤθελον δίκην δοὖναι= ήταν αποφασισμένοι να αναθέσουν την κρίση μαντείῳ ἐπιτρέψαι= ακόμη και στο μαντείο των Δελφών να αναθέσουν την κρίση, ἑαυτούς δὲ δικάζεσθαι= και αυτοί (δηλ. οι Κερκυραίοι και οι Κορίνθιοι) να προσφύγουν σε δίκη,ἀπαγάγωσι= αποσύρουν, ὥστε ἀμφοτέρους μένειν κατὰ χώραν= με τον όρο να παραμείνουν και οι δυο στις θέσεις τους Μετάφραση: 31 ΚΕΙΜΕΝΟ 25 Ο : Σοσοὖτον δ' ἀπολέλοιπεν ἡ πόλις ἡμῶν περὶ τὸ φρονεἶν καὶ λέγειν τοὺς

32 ἄλλους ἀνθρώπους, ὥσθ' οἱ ταύτης μαθηταὶ τῶν ἄλλων διδάσκαλοι γεγόνασιν, καὶ τὸ τῶν Ἑλλήνων ὄνομα πεποίηκεν μηκέτι τοὖ γένους, ἀλλὰ τς διανοίας δοκεἶν εἷναι, καὶ μλλον Ἕλληνας καλεἶσθαι τοὺς τς παιδεύσεως τς ἡμετέρας ἥ τοὺς τς κοινς φύσεως μετέχοντας. Ἵνα δὲ μὴ δοκῶ περὶ τὰ μέρη διατρίβειν ὑπὲρ ὅλων τῶν πραγμάτων ὑποθέμενος, μηδ' ἐκ τούτων ἐγκωμιάζειν τὴν πόλιν ἀπορῶν τὰ πρὸς τὸν πόλεμον αὐτὴν ἐπαινεἶν, ταὖτα μὲν εἰρήσθω μοι πρὸς τοὺς ἐπὶ τοἶς τοιούτοις φιλοτιμουμένους ἡγοὖμαι δὲ τοἶς προγόνοις ἡμῶν οὐχ ἧττον ἐκ τῶν κινδύνων τιμσθαι προσήκειν ἥ τῶν ἄλλων εὐεργεσιῶν. Οὐ γὰρ μικροὺς οὐδ' ὀλίγους οὐδ' ἀφανεἶς ἀγῶνας ὑπέμειναν, ἀλλὰ πολλοὺς καὶ δεινοὺς καὶ μεγάλους, τοὺς μὲν ὑπὲρ τς αὑτῶν χώρας, τοὺς δ' ὑπὲρ τς τῶν 32 ἄλλων ἐλευθερίας ἅπαντα γὰρ τὸν χρόνον διετέλεσαν κοινὴν τὴν πόλιν παρέχοντες καὶ τοἶς ἀδικουμένοις ἀεὶ τῶν Ἑλλήνων ἐπαμύνουσαν. Ἰσοκράτους, Πανηγυρικὸς Μετάφραση:

33 ΚΕΙΜΕΝΟ 26 Ο : Ὃς εἰς τοσοὖτον ἦλθεν ὑπερηφανίας ὥστε μικρὸν μὲν ἡγησάμενος ἔργον εἷναι τὴν Ἑλλάδα χειρώσασθαι, βουληθεὶς δὲ τοιοὖτον μνημεἶον καταλιπεἶν ὃ μὴ τς ἀνθρωπίνης φύσεώς ἐστιν, οὐ πρότερον ἐπαύσατο πρὶν ἐξεὖρε καὶ συνηνάγκασεν ὃ πάντες θρυλοὖσιν, ὥστε τ στρατοπέδῳ πλεὖσαι μὲν διὰ τς ἠπείρου, πεζεὖσαι δὲ διὰ τς θαλάττης, τὸν μὲν Ἑλλήσποντον ζεύξας, τὸν δ' Ἄθω διορύξας. Πρὸς δὴ τὸν οὕτω μέγα φρονήσαντα καὶ τηλικαὖτα διαπραξάμενον καὶ τοσούτων δεσπότην 33 γενόμενον ἀπήντων διελόμενοι τὸν κίνδυνον, Λακεδαιμόνιοι μὲν εἰς Θερμοπύλας πρὸς τὸ πεζὸν, χιλίους αὑτῶν ἐπιλέξαντες καὶ τῶν συμμάχων ὀλίγους παραλαβόντες, ὡς ἐν τοἶς στενοἶς κωλύσοντες αὐτοὺς περαιτέρω προελθεἶν, οἱ δ' ἡμέτεροι πατέρες ἐπ' Ἀρτεμίσιον, ἑξήκοντα τριήρεις πληρώσαντες πρὸς ἅπαν τὸ τῶν πολεμίων ναυτικόν. Ἰσοκράτους, Πανηγυρικὸς Μετάφραση:

34 ΚΕΙΜΕΝΟ 27 ο : Δεἶ δὲ μηδὲ τοὖτο λανθάνειν ὑμς, ὅτι πάντες τ συλλόγῳ τούτῳ καὶ τοἶς γνωσθησομένοις ὑφ' ἡμῶν προσέχουσι τὸν νοὖν. Ὥσπερ οὗν ἐν κοιν θεάτρῳ τῶν Ἑλλήνων διδοὺς ἔλεγχον ἕκαστος ὑμῶν τς αὑτοὖ φύσεως, οὕτω διακείσθω τὴν γνώμην. Ἔστι δ' ἁπλοὖν τὸ καλῶς βουλεύσασθαι περὶ τούτων. Ἢν μὲν γὰρ ἐθέλωμεν ἀποθνῄσκειν ὑπὲρ τῶν δικαίων, οὐ μόνον 34 εὐδοκιμήσομεν, ἀλλὰ καὶ τὸν ἐπίλοιπον χρόνον ἀσφαλῶς ἡμἶν ἐξέσται ζν εἰ δὲ φοβησόμεθα τοὺς κινδύνους, εἰς πολλὰς ταραχὰς καταστήσομεν ἡμς αὐτούς. Παρακαλέσαντες οὗν ἀλλήλους ἀποδῶμεν τὰ τροφεἶα τῆ πατρίδι, καὶ μὴ περιίδωμεν ὑβρισθεἶσαν τὴν Λακεδαίμονα καὶ καταφρονηθεἶσαν, μηδὲ ψευσθναι ποιήσωμεν τῶν ἐλπίδων τοὺς εὔνους ἡμἶν ὄντας, μηδὲ περὶ πλείονος φανῶμεν ποιούμενοι τὸ ζν τοὖ παρὰ πσιν ἀνθρώποις εὐδοκιμεἶν, ἐνθυμηθέντες ὅτι κάλλιόν ἐστιν ἀντὶ θνητοὖ σώματος ἀθάνατον δόξαν ἀντικαταλλάξασθαι, καὶ ψυχς, ἣν οὐχ ἕξομεν ὀλίγων ἐτῶν, πρίασθαι τοιαύτην εὔκλειαν, ἣ πάντα τὸν αἰῶνα τοἶς ἐξ ἡμῶν γενομένοις παραμενεἶ, πολὺ μλλον ἥ μικροὖ χρόνου γλιχομένους μεγάλαις αἰσχύναις ἡμς αὐτοὺς περιβαλεἶν.

35 Λέξεις: γλιχομένους (γλίχομαι)=επιθυμώ πολύ, ποθώ Μετάφραση: Ἰσοκράτους, Ἀρχίδαμος ΚΕΙΜΕΝΟ 28 ο : Ἀπορῶ τίνων ἥ ποίων ἀρχή με λάβῃ πρός σε ἐφ' ἃ γὰρ ἅν ἐπισκοπῶν ἐπιβάλω τὴν διάνοιαν, πάντα μοι φαίνεται μεγάλα καὶ θαυμαστά, καὶ λήθης οὐδὲν ἄξιον ὁρῶ, μνήμης δὲ οἰκεἶα καὶ προτρέψεως. ὧν οὐδὲν οὐδεὶς ἀμαυρώσει χρόνος αἱ γὰρ καλαὶ τῶν διδασκάλων παραινέσεις καὶ προτρέψεις θεατὴν ἔχουσι τὸν αἰῶνα. διὸ πειρῶ τὴν ἀρχὴν μὴ εἰς ὕβριν ἀλλ' εἰς εὐεργεσίαν κατατίθεσθαι, ἧς οὐδὲν μεἶζον τῶν ἐν βίῳ ὑπάρχειν

36 πέφυκε. διὸ καὶ τὸ θνητὸν τς φύσεως πολλάκις ὑπὸ τοὖ χρεὼν διαλυόμενον ἄφθαρτον διὰ τὸ μέγεθος τῶν ἔργων κέκτηται τὴν μνήμην. τούτων οὗν τὴν ἔννοιαν ἔχε οὐ γὰρ ἀλόγως ἠνέχθης ὡς ἔνιοι, οἳ ἀτόπως καὶ τὰς γνώμας διετέθησαν. σοὶ καὶ γένος ἔντιμον καὶ βασιλεία πατρος καὶ παιδεία βέβαιος καὶ δόξα περίβλεπτος, καὶ ὅσον ταἶς ἀφορμαἶς τς τύχης διαφέρεις, τοσοὖτον καὶ ταἶς ἀρεταἶς τῶν καλῶν πρωτεύειν σε δεἶ. τὰ δ' ἄλλα πρττε μὲν τὰ συμφέροντα, ἐπιτέλει δὲ τὰ δόξαντα. Ἀριστοτέλους, Ἐπιστολαί (Ἀλεξάνδρῳ) Μετάφραση: 36 ΚΕΙΜΕΝΟ 29 ο : Ἐγὼ μέντοι, ἐπεὶ καὶ περὶ γενέσεως ἐξήγημαι, βούλομαι καὶ τὴν παιδείαν ἑκατέρων σαφηνίσαι. τῶν μὲν τοίνυν ἄλλων Ἑλλήνων οἱ φάσκοντες

37 κάλλιστα τοὺς υἱεἶς παιδεύειν, ἐπειδὰν τάχιστα αὐτοἶς οἱ παἶδες τὰ λεγόμενα ξυνιῶσιν, εὐθὺς μὲν ἐπ' αὐτοἶς παιδαγωγοὺς θεράποντας ἐφιστσιν, εὐθὺς δὲ πέμπουσιν εἰς διδασκάλων μαθησομένους καὶ γράμματα καὶ μουσικὴν καὶ τὰ ἐν παλαίστρᾳ. πρὸς δὲ τούτοις τῶν παίδων πόδας μὲν ὑποδήμασιν ἁπαλύνουσι, σώματα δὲ ἱματίων μεταβολαἶς διαθρύπτουσι σίτου γε μὴν αὐτοἶς γαστέρα μέτρον νομίζουσιν. ὁ δὲ Λυκοὖργος, ἀντὶ μὲν τοὖ ἰδίᾳ ἕκαστον παιδαγωγοὺς δούλους ἐφιστάναι, ἄνδρα ἐπέστησε κρατεἶν αὐτῶν ἐξ ὧνπερ αἱ μέγισται ἀρχαὶ καθίστανται, ὃς δὴ καὶ παιδονόμος καλεἶται, τοὖτον δὲ κύριον ἐποίησε καὶ ἁθροίζειν τοὺς παἶδας καὶ ἐπισκοποὖντα, εἴ τις ῥᾳδιουργοίη, ἰσχυρῶς κολάζειν. ἔδωκε δ' αὐτ καὶ τῶν ἡβώντων μαστιγοφόρους, ὅπως τιμωροἶεν ὁπότε 37 δέοι, ὥστε πολλὴν μὲν αἰδῶ, πολλὴν δὲ πειθὼ ἐκεἶ συμπαρεἶναι. Ξενοφῶντος, Λακεδαιμονίων πολιτεία 2, 1-2 Λέξεις: διαθρύπτουσι (διαθρύπτω)=τεμαχίζω, αδυνατίζω, εκλεπτύνω Μετάφραση:

38 ΚΕΙΜΕΝΟ 30 ο : Καὶ ἦν μὲν ἴσως πολυλογώτερος, ἅμα μὲν διὰ τὴν παιδείαν, ὅτι ἠναγκάζετο ὑπὸ τοὖ διδασκάλου καὶ διδόναι λόγον ὧν ἐποίει καὶ λαμβάνειν παρ' ἄλλων, ὁπότε δικάζοι, ἔτι δὲ καὶ διὰ τὸ φιλομαθὴς εἷναι πολλὰ μὲν αὐτὸς ἀεὶ τοὺς παρόντας ἀνηρώτα πῶς ἔχοντα τυγχάνοι, καὶ ὅσα αὐτὸς ὑπ' ἄλλων ἐρωττο, διὰ τὸ ἀγχίνους εἷναι ταχὺ ἀπεκρίνετο, ὥστ' ἐκ πάντων τούτων ἡ πολυλογία συνελέγετο αὐτ ἀλλ' ὥσπερ γὰρ ἐν σώματι, ὅσοι νέοι ὄντες μέγεθος ἔλαβον, ὅμως ἐμφαίνεται τὸ νεαρὸν αὐτοἶς ὃ κατηγορεἶ τὴν ὀλιγοετίαν, οὕτω καὶ Κύρου ἐκ τς πολυλογίας οὐ θράσος διεφαίνετο, ἀλλ' ἁπλότης καὶ φιλοστοργία, ὥστ' ἐπεθύμει ἄν τις 38 ἔτι πλείω αὐτοὖ ἀκούειν ἥ σιωπῶντι παρεἶναι. Ξενοφῶντος, Κύρου παιδεία 1, 4, 3 Λέξεις:ἀγχίνους=ευφυής, κατηγορεἶ =σημαίνει, αποδεικνύει Μετάφραση:

39 ΚΕΙΜΕΝΟ 31 ο : Πολλάκις ἐθαύμασα τίσι ποτὲ λόγοις Ἀθηναίους ἔπεισαν οἱ γραψάμενοι ωκράτην ὡς ἄξιος εἴη θανάτου τῆ πόλει. ἡ μὲν γὰρ γραφὴ κατ' αὐτοὖ τοιάδε τις ἦν ἀδικεἶ ωκράτης οὓς μὲν ἡ πόλις νομίζει θεοὺς οὐ νομίζων, ἕτερα δὲ καινὰ δαιμόνια εἰσφέρων ἀδικεἶ δὲ καὶ τοὺς νέους διαφθείρων. Πρῶτον μὲν οὗν, ὡς οὐκ ἐνόμιζεν οὓς ἡ πόλις νομίζει θεούς, ποίῳ ποτ' ἐχρήσαντο τεκμηρίῳ; θύων τε γὰρ φανερὸς ἦν πολλάκις μὲν οἴκοι, πολλάκις δὲ ἐπὶ τῶν κοινῶν τς πόλεως βωμῶν, καὶ μαντικῆ χρώμενος οὐκ ἀφανὴς ἦν. διετεθρύλητο γὰρ ὡς φαίη ωκράτης τὸ δαιμόνιον ἑαυτ σημαίνειν ὅθεν δὴ καὶ μάλιστά μοι δοκοὖσιν αὐτὸν αἰτιάσασθαι καινὰ δαιμόνια εἰσφέρειν. ὁ δ' οὐδὲν καινότερον εἰσέφερε τῶν ἄλλων, ὅσοι 39 μαντικὴν νομίζοντες οἰωνοἶς τε χρῶνται καὶ φήμαις καὶ συμβόλοις καὶ θυσίαις. οτοί τε γὰρ ὑπολαμβάνουσιν οὐ τοὺς ὄρνιθας οὐδὲ τοὺς ἀπαντῶντας εἰδέναι τὰ συμφέροντα τοἶς μαντευομένοις, ἀλλὰ τοὺς θεοὺς διὰ τούτων αὐτὰ σημαίνειν, κἀκεἶνος δὲ οὕτως ἐνόμιζεν. Ξενοφῶντος, Ἀπομνημονεύματα 1, 1, 1-4 Μετάφραση:

40 ΚΕΙΜΕΝΟ 32 ο : Καὶ προσδεχομένῳ μοι τὰ τς ὀργς ὑμῶν ἔς με γεγένηται (αἰσθάνομαι γὰρ τὰς αἰτίας) καὶ ἐκκλησίαν τούτου ἕνεκα ξυνήγαγον, ὅπως ὑπομνήσω καὶ μέμψωμαι εἴ τι μὴ ὀρθῶς ἥ ἐμοὶ χαλεπαίνετε ἥ ταἶς ξυμφοραἶς εἴκετε. ἐγὼ γὰρ ἡγοὖμαι πόλιν πλείω ξύμπασαν ὀρθουμένην ὠφελεἶν τοὺς ἰδιώτας ἥ καθ' ἕκαστον τῶν πολιτῶν εὐπραγοὖσαν, ἁθρόαν δὲ 40 σφαλλομένην. καλῶς μὲν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὸ καθ' ἑαυτὸν διαφθειρομένης τς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται, κακοτυχῶν δὲ ἐν εὐτυχούσῃ πολλ μλλον διασῴζεται. ὁπότε οὗν πόλις μὲν τὰς ἰδίας ξυμφορὰς οἵα τε φέρειν, εἰς δ' ἕκαστος τὰς ἐκείνης ἀδύνατος, πῶς οὐ χρὴ πάντας ἀμύνειν αὐτῆ, καὶ μὴ ὃ νὖν ὑμεἶς δρτε ταἶς κατ' οἷκον κακοπραγίαις ἐκπεπληγμένοι τοὖ κοινοὖ τς σωτηρίας ἀφίεσθε, καὶ ἐμέ τε τὸν παραινέσαντα πολεμεἶν καὶ ὑμς αὐτοὺς οἳ ξυνέγνωτε δι' αἰτίας ἔχετε. καίτοι ἐμοὶ τοιούτῳ ἀνδρὶ ὀργίζεσθε ὃς οὐδενὸς ἥσσων οἴομαι εἷναι γνῶναί τε τὰ δέοντα καὶ ἑρμηνεὖσαι ταὖτα, φιλόπολίς τε καὶ χρημάτων κρείσσων.

41 Λέξεις: ὀρθουμένην (ὀρθοὖμαι)=ευτυχώ, αναπτύσσομαι ξυνέγνωτε (ξυγγιγνώσκω)= συμφωνώ, συναποφασίζω Μετάφραση: Θουκυδίδου Ἱστορίαι Β, 60, ΚΕΙΜΕΝΟ 33 ο : Παρεσκευάζοντο δὲ καὶ τὴν ἐς τὴν Ἀττικὴν ἐσβολὴν οἱ Λακεδαιμόνιοι, ὥσπερ τε προυδέδοκτο αὐτοἶς καὶ τῶν υρακοσίων καὶ Κορινθίων ἐναγόντων, ἐπειδὴ ἐπυνθάνοντο τὴν ἀπὸ τῶν Ἀθηναίων βοήθειαν ἐς τὴν ικελίαν, ὅπως δὴ ἐσβολς γενομένης διακωλυθῆ. καὶ ὁ Ἀλκιβιάδης προσκείμενος ἐδίδασκε τὴν Δεκέλειαν τειχίζειν καὶ μὴ ἀνιέναι τὸν

42 πόλεμον. μάλιστα δὲ τοἶς Λακεδαιμονίοις ἐγεγένητό τις ῥώμη, διότι τοὺς Ἀθηναίους ἐνόμιζον διπλοὖν τὸν πόλεμον ἔχοντας, πρός τε σφς καὶ ικελιώτας, εὐκαθαιρετωτέρους ἔσεσθαι, καὶ ὅτι τὰς σπονδὰς προτέρους λελυκέναι ἡγοὖντο αὐτούς ἐν γὰρ τ προτέρῳ πολέμῳ σφέτερον τὸ παρανόμημα μλλον γενέσθαι, ὅτι τε ἐς Πλάταιαν ἦλθον Θηβαἶοι ἐν σπονδαἶς, καὶ εἰρημένον ἐν ταἶς πρότερον ξυνθήκαις ὅπλα μὴ ἐπιφέρειν, ἥν δίκας ἐθέλωσι διδόναι, αὐτοὶ οὐχ ὑπήκουον ἐς δίκας προκαλουμένων τῶν Ἀθηναίων. καὶ διὰ τοὖτο εἰκότως δυστυχεἶν τε ἐνόμιζον, καὶ ἐνεθυμοὖντο τήν τε περὶ Πύλον ξυμφορὰν καὶ εἴ τις ἄλλη αὐτοἶς ἐγένετο. Θουκυδίδου, Ἱστορίαι Ζ, 18, 1-2 Μετάφραση: 42 ΚΕΙΜΕΝΟ 34 ο : Ἅπας ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναἶοι, κἅν μεγάλην πόλιν οἰκῶσι κἅν μικράν, φύσει καὶ νόμοις διοικεἶται. τούτων δ' ἡ μὲν φύσις ἐστὶν ἄτακτον καὶ κατ' ἄνδρ' ἴδιον τοὖ ἔχοντος, οἱ δὲ νόμοι κοινὸν καὶ

43 τεταγμένον καὶ ταὐτὸ πσιν. ἡ μὲν οὗν φύσις, ἅν ᾖ πονηρά, πολλάκις φαὖλα βούλεται διόπερ τοὺς τοιούτους ἐξαμαρτάνοντας εὑρήσετε. οἱ δὲ νόμοι τὸ δίκαιον καὶ τὸ καλὸν καὶ τὸ συμφέρον βούλονται, καὶ τοὖτο ζητοὖσιν, καὶ ἐπειδὰν εὑρεθῆ, κοινὸν τοὖτο πρόσταγμ' ἀπεδείχθη, πσιν ἴσον καὶ ὅμοιον, καὶ τοὖτ' ἔστι νόμος. ᾧ πάντας πείθεσθαι προσήκει διὰ πολλά, καὶ μάλισθ' ὅτι πς ἐστι νόμος εὕρημα μὲν καὶ δῶρον θεῶν, δόγμα δ' ἀνθρώπων φρονίμων, ἐπανόρθωμα δὲ τῶν ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁμαρτημάτων, πόλεως δὲ συνθήκη κοινή, καθ' ἣν πσι προσήκει ζν τοἶς ἐν τῆ πόλει. ἀλλὰ μὴν ὅτι νὖν Ἀριστογείτων τοἶς μὲν τς ἐνδείξεως δικαίοις ἅπασιν ἑάλωκεν, ἕτερος δ' οὐδὲ εἰς ἔστιν ἀνεκτὸς αὐτ λόγος, περὶ τούτων ῥᾴδιον διδάξαι. Δημοσθένους, Κατ' Ἀριστογείτονος Α Μετάφραση:

44 ΚΕΙΜΕΝΟ 35 ο : Σοὖτο γὰρ ἔχει μέγιστον ἡ πόλις ὑμῶν ἀγαθόν, ὅτι τῶν καλῶν ἔργων παράδειγμα τοἶς Ἕλλησι γέγονεν ὅσον γὰρ τ χρόνῳ πασῶν ἐστιν ἀρχαιοτάτη, τοσοὖτον οἱ πρόγονοι ἡμῶν τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ἀρετῆ διενηνόχασιν. ἐπὶ Κόδρου γὰρ βασιλεύοντος Πελοποννησίοις γενομένης ἀφορίας κατὰ τὴν χώραν αὐτῶν ἔδοξε στρατεύειν ἐπὶ τὴν πόλιν ἡμῶν, καὶ ἡμῶν τοὺς προγόνους ἐξαναστήσαντας κατανείμασθαι τὴν χώραν. καὶ πρῶτον μὲν εἰς Δελφοὺς ἀποστείλαντες τὸν θεὸν ἐπηρώτων εἰ λήψονται τὰς Ἀθήνας ἀνελόντος δ αὐτοἶς τοὖ θεοὖ, ὅτι τὴν πόλιν αἱρήσουσιν ἐὰν μὴ τὸν βασιλέα τὸν Ἀθηναίων,Κόδρον} ἀποκτείνωσιν, ἐστράτευον ἐπὶ τὰς Ἀθήνας. Λυκούργου Κατά Λεωκράτους Μετάφραση: ΚΕΙΜΕΝΟ 36 ο :

45 Μείναντες δὲ ταύτην τὴν ἡμέραν τῆ ἄλλῃ ἐπορεύοντο πρῳαίτερον ἀναστάντες. χαράδραν γὰρ ἔδει αὐτοὺς διαβναι ἐφ ᾗ ἐφοβοὖντο μὴ ἐπιθοἶντο αὐτοἶς διαβαίνουσιν οἱ πολέμιοι. διαβεβηκόσι δὲ αὐτοἶς πάλιν φαίνεται Μιθραδάτης, ἔχων ἱππέας χιλίους, τοξότας δὲ καὶ σφενδονήτας εἰς τετράκισχιλιους. τοσούτους γὰρ ἥτησε Σισσαφέρνην, καὶ ἔλαβεν ὑποσχόμενος, ἅν τούτους λάβῃ, παραδώσειν αὐτ τοὺς Ἕλληνας, καταφρονήσας, ὅτι ἐν τῆ πρόσθεν προσβολὴ ὀλίγους ἔχων ἔπαθε μὲν οὐδέν, πολλὰ δὲ κακὰ ἐνόμιζε ποισαι. ἐπει δὲ οἱ Ἕλληνες διαβεβηκότες ἀπεἶχον τς χαράδρας ὅσον ὀκτώ σταδίους, διέβαινε καὶ ὁ Μιθραδάτης ἔχων τὴν δύναμιν. Ξενοφών, Κύρου Ανάβαση, Γ, 4, Μετάφραση: ΚΕΙΜΕΝΟ 37 ο : Φαλεπόν, ὦ ώκρατες, ἐστίν ἀντιλέγειν πρός τά καλῶς εἰρημένα ἐκεἶνο δ οὗν ἐννοῶ, ὅσων κακῶν αἰτία ἡ ἄγνοια τοἶς ἀνθρώποις, ὁπότε, ὡς ἔοικε,

46 λελήθαμεν ἡμς αὐτούς διά ταύτην καί πράττοντες καί τό γ ἔσχατον εὐχόμενοι ἡμἶν αὐτοἶς τά κάκιστα. Ὅπερ οὗν οὐδείς ἄν οἰηθείη, ἀλλά τοὖτό γε πς ἄν οἴοιτο ἱκανός εἷναι, αὐτός αὑτ τά βέλτιστα εὔξασθαι, ἀλλ οὐ τά κάκιστα. Σοὖτο μέν γάρ ὡς ἀληθῶς κατάρᾳ τινί ἀλλ οὐκ εὐχῆ ὅμοιον ἄν εἴη. Πλάτωνος Ἀλκιβιάδης Β, 6 Μετάφραση: 46 ΚΕΙΜΕΝΟ 38 ο : Βούλομαι δ ὑμἶν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐπιδεἶξαι οἵων ἀνδρῶν ὑπ Ἀγοράτου ἀπεστέρησθε. εἰ μὲν οὗν οὐ πολλοὶ ἦσαν, καθ ἕκαστον ἅν περὶ αὐτῶν ἠκούετε, νὖν δὲ συλλήβδην περὶ πάντων. οἱ μὲν γὰρ στρατηγήσαντες ὑμἶν πολλάκις μείζω τὴν πόλιν τοἶς διαδεχομένοις στρατηγοἶς παρεδίδοσαν οἱ δ ἑτέρας μεγάλας ἀρχὰς ἄρξαντες καὶ τριηραρχίας πολλὰς τριηραρχήσαντες οὐδεπώποτε ὑφ ὑμῶν οὐδεμίαν αἰτίαν αἰσχρὰν

47 ἔσχον. οἱ δ αὐτῶν περιγενόμενοι καὶ σωθέντες, οὓς οτος μὲν ἀπέκτεινεν ὁμοίως καὶ θάνατος αὐτῶν κατεγνώσθη, ἡ δὲ τύχη καὶ ὁ δαίμων περιεποίησε, φυγόντες *γὰρ+ ἐνθένδε καὶ οὐ συλληφθέντες οὐδὲ ὑπομείναντες τὴν κρίσιν, κατελθόντες ἀπὸ Υυλς τιμῶνται ὑφ ὑμῶν ὡς ἄνδρες ἀγαθοὶ ὄντες. Μετάφραση: (Λυσίου Κατά Αγοράτου ενδείξεως 62 63) 47 ΚΕΙΜΕΝΟ 39 ο : Προσήκει μέν, ὦ ἄνδρες δικασταί, πσιν ὑμἶν τιμωρεἶν ὑπὲρ τῶν ἀνδρῶν οἳ ἀπέθανον εὗνοι ὄντες τ πλήθει τ ὑμετέρῳ, προσήκει δὲ κἀμοὶ οὐχ ἥκιστα κηδεστὴς γὰρ μοι ἦν Διονυσόδωρος καὶ ἀνεψιός. Συγχάνει οὗν ἐμοὶ ἡ αυτὴ ἔχθρα πρὸς Ἀγόρατον τουτονὶ καὶ τ πλήθει τ ὑμετέρῳ ὑπάρχουσα ἔπραξε γὰρ οτος τοιαὖτα, δι ἃ ὑπ ἐμοὖ νυνὶ εἰκότως μισεἶται, ὑπό τε ὑμῶν, ἐὰν θεὸς θέλῃ, δικαίως τιμωρηθήσεται.

48 Διονυσόδωρον γὰρ τὸν κηδεστὴν τὸν ἐμὸν καὶ ἑτέρους πολλούς, ὧν δὴ τὰ ὀνόματα ἀκούσεσθε, ἄνδρας ὄντας ἀγαθοὺς περὶ τὸ πλθος τὸ ὑμέτερον, ἐπὶ τῶν τριάκοντα ἀπέκτεινε, μηνυτὴς κατ ἐκείνων γενόμενος. Λέξεις: τιμωρῶ ὑπέρ τινος: παίρνω εκδίκηση για κάποιον, κηδεστής: συγγενής (εξ αγχιστείας), ἀνεψιός: εξάδελφος, εἰκότως: εύλογα, δικαιολογημένα Μετάφραση: 48 ΚΕΙΜΕΝΟ 40 ο : Οἷμαι τοίνυν ἅπαντας ἄν ὁμολογήσειν ὑμς τάδε δεἶν ὑπάρξαι τ δημοτικ, πρῶτον μέν ἐλεύθερον αὐτόν εἷναι καί πρός πατρός καί πρός μητρός, ἵνα μή διά τήν περί τό γένος ἀτυχίαν δυσμενής ᾖ τοἶς νόμοις, οἵ σώζουσι την δημοκρατίαν, δεύτερον δ ἀπό τῶν προγόνων εὐεργεσίαν τινά αὐτ πρός τον δμον ὑπάρχειν, ἤ τό γ ἀναγκαιότατον μηδεμίαν ἔχθραν, ἵνα μή βοηθῶν τοἶς τῶν προγόνων ἀτυχήμασι κακῶς ἐπιχειρῆ

49 ποιεἶν τήν πόλιν. Σρίτον σώφρονα καί μέτριον χρή πεφυκέναι αὐτόν πρός τήν καθ ἡμέραν δίαιταν». Αισχίνης ( Κατά Κτησιφῶντος Μετάφραση: ΚΕΙΜΕΝΟ 41 ο : 49 Σήν μέν οὗν ἐκ τς τέχνης εὐπορίαν καί τόν ἄλλον τόν ἐμόν βίον, οἰος τυγχάνει, πάντας ὑμς οἴομαι γιγνώσκειν ὅμως δέ κἀγώ διά βραχέων ἐρῶ. Ἐμοί γάρ ὁ μέν πατήρ κατέλιπεν οὐδέν, τήν δέ μητέρα τελευτήσασαν πέπαυμαι τρέφων τρίτον ἔτος τουτί, παἶδες δέ μοι οὔπω εἰσίν, οἵ με θεραπεύσουσι. Σέχνην δέ κέκτημαι βραχέα δυναμένην ὠφελεἶν, ἥν αὐτός μέν ἤδη χαλεπῶς ἐργάζομαι, τόν διαδεξόμενον δ' αὐτήν οὔπω δύναμαι κτήσασθαι. Πρόσοδος δέ μοι οὐκ ἔστιν ἄλλη πλήν ταύτης, ἥν ἄν ἀφέλησθέ με, κινδυνεύσαιμ' ἄν ὑπό τῆ δυσχερεστάτῃ γενέσθαι τύχῃ. Λυσία, Ὑπέρ Ἀδυνάτου, 6 Λέξεις: βίος: η περιουσία, το βιος, τρίτον ἔτος τουτί: εδώ και τρία χρόνια, οὔπω: όχι ακόμα, ὠφελῶ βραχέα: παρέχω μικρή ωφέλεια, μικρά κέρδη, ἀφαιροῦμαι τινά τι: αφαιρώ από κάποιον κάτι, γίγνομαι ὑπό τινί: καταντω στην εξουσία κάποιου, πέφτω σε κάτι.

50 Μετάφραση: ΚΕΙΜΕΝΟ 42 ο : Σίνα τρόπον ὑμεἶς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναἶοι, νενομίκατε περί τούτων καί πῶς 50 ἔχετε τάς διανοίας, θεωρήσατε. Ἄξιον γὰρ ὅμως καίπερ πρός εἰδότας διελθεἶν ἐγκώμιον γὰρ νή τήν Ἀθηνν εἰσί τς πόλεως οἱ παλαιοί νόμοι καί τά ἔθη τῶν ἐξ ἀρχς ταὖτα κατασκευασάντων οἰς ἄν προσέχητε, τά δίκαια ποιήσετε καί πσιν ἀνθρώποις σεμνοί καί ἄξιοι τς πόλεως δόξετε εἷναι. Ὑμἶν γάρ ἐστίν ὅρκος, ὅν ὀμνύουσι πάντες οἱ πολἶται, ἐπειδάν εἰς τό ληξιαρχικόν γραμματεἶον ἐγγραφῶσι καί ἔφηβοι γένωνται, μήτε τά ἱερά ὄπλα καταισχυνεἶν μήτε τήν τάξιν λείψειν, ἀμυνεἶν δέ τῆ πατρίδι καί ἀμείνω παραδώσειν. Λυκούργου, "Κατά Λεωκρατους", Μετάφραση:

51 ΚΕΙΜΕΝΟ 43 ο : Πολλῶν δέ καί δεινῶν ὑπαρχόντων τούς μέν παἶδας αὐτῶν ζηλῶ, ὅτι νεώτεροι εἰσίν ἤ ὥστε εἰδέναι οἵων πατέρων ἐστέρηνται, ἐξ ὧν δ' οτοι γεγόνασιν, οἰκτείρω, ὅτι πρεσβύτεροι ἤ ὥστε ἐπιλαθέσθαι τς 51 δυστυχίας τς ἑαυτῶν. Σί γάρ ἄν τούτων ἀνιαρότερον γένοιτο, ἤ τεκεἶν μέν καί θρέψαι καί θάψαι τούς αὑτῶν. ἐν δέ τ γήρᾳ ἀδυνάτους μέν εἷναι τ σώματι, πασῶν δ' ἀπεστερημένους τῶν ἐλπίδων ἀφίλους καί ἀπόρους γεγονέναι, ὑπέρ δε τῶν αὐτῶν πρότερον ζηλοὖσθαι καί νὖν ἐλεεἶσθαι, ποθεινότερον δ' αὐτοἶς εἷναι τόν θάνατον τοὖ βίου; Ὅσῳ γάρ ἄνδρες ἀμείνους ἦσαν, τοσούτῳ τοἶς καταλειπομένοις τό πένθος μεἶζον. Πῶς δ' αὐτούς χρή λξαι τς λύπης; Λυσίας Επιτάφιος Μετάφραση:

52 ΚΕΙΜΕΝΟ 44 ο : Κατηγόρηται δὴ Ἐρατοσθένους καὶ τῶν τούτου φίλων, οἰς τὰς ἀπολογίας ἀνοίσει καὶ μεθ ὧν αὐτ ταὖτα πέπρακται. Ὁ μέντοι ἀγὼν οὐκ ἐξ ἴσου τῆ πόλει καὶ Ἐρατοσθένει οτος μὲν γὰρ κατήγορος καὶ δικαστὴς αὐτὸς ἦν 52 τῶν κρινομένων, ἡμεἶς δὲ νυνὶ εἰς κατηγορίαν καὶ ἀπολογίαν καθέσταμεν. Καὶ οτοι μὲν τοὺς οὐδὲν ἀδικοὖντας ἀκρίτους ἀπέκτειναν, ὑμεἶς δὲ τοὺς ἀπολέσαντας τὴν πόλιν κατὰ τὸν νόμον ἀξιοὖτε κρίνειν, παρ ὧν οὐδ ἅν παρανόμως βουλόμενοι δίκην λαμβάνειν ἀξίαν τῶν ἀδικημάτων ὧν τὴν πόλιν ἠδικήκασι λάβοιτε. Σί γὰρ ἅν παθόντες δίκην τὴν ἀξίαν εἴησαν τῶν ἔργων δεδωκότες; Πότερον, εἰ αὐτοὺς ἀποκτείναιτε καὶ τοὺς παἶδας αὐτῶν, ἱκανὴν ἅν τοὖ φόνου δίκην λάβοιμεν, ὧν οτοι πατέρας καὶ υἱεἶς καὶ ἀδελφοὺς ἀκρίτους ἀπέκτειναν; (Λυσίας, Κατὰ Ἐρατοσθένους 81-83) Μετάφραση

53 ΚΕΙΜΕΝΟ 45 ο : Καὶ μὲν δὴ πολλ ῥᾶον ἡγοὖμαι εἷναι ὑπὲρ ὧν ὑμεἶς ἐπάσχετε ἀντειπεἶν ἥ ὑπὲρ ὧν οτοι πεποιήκασιν ἀπολογήσασθαι. Καίτοι λέγουσι ὡς Ἐρατοσθένει ἐλάχιστα τῶν τριάκοντα κακὰ εἴργασται, καὶ διὰ τοὖτο 53 αὐτὸν ἀξιοὖσι σωθναι ὅτι δὲ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων πλεἶστα εἰς ὑμς ἐξημάρτηκεν, οὐκ οἴονται χρναι ἀπολέσθαι. Ὑμεἶς δὲ δείξατε ἥντινα γνώμην ἔχετε περὶ τῶν πραγμάτων. Εἰ μὲν γὰρ τούτου καταψηφιεἶσθε, δλοι ἔσεσθε ὡς ὀργιζόμενοι τοἶς πεπραγμένοις εἰ δὲ ἀποψηφιεἶσθε, ὀφθήσεσθε τῶν αὐτῶν ἔργων ἐπιθυμηταὶ τούτοις ὄντες, καὶ οὐχ ἕξετε λέγειν ὅτι τὰ ὑπὸ τῶν τριάκοντα προσταχθέντα ἐποιεἶτε νυνὶ μὲν γὰρ οὐδεὶς ὑμς ἀναγκάζει παρὰ τὴν ὑμετέραν γνώμην ἀποψηφίζεσθαι. Ὥστε συμβουλεύω μὴ τούτων ἀποψηφισαμένους ὑμῶν αὐτῶν καταψηφίσασθαι. (Λυσίας, Κατὰ Ἐρατοσθένους 89-91)

54 ΚΕΙΜΕΝΟ 46 ο : Βούλομαι δὲ ὀλίγα ἑκατέρους ἀναμνήσας καταβαίνειν, τοὺς τὲ ἐξ ἄστεως καὶ τοὺς ἐκ Πειραιῶς, ἵνα τὰς ὑμἶν διὰ τούτων γεγενημένας συμφορὰς παραδείγματα ἔχοντες τὴν ψφον φέρητε. Καὶ πρῶτον μὲν ὅσοι ἐξ ἄστεώς ἐστε, σκέψασθε ὅτι ὑπὸ τούτων οὕτω σφόδρα ἤρχεσθε, ὥστε ἀδελφοἶς καὶ υἱέσι καὶ πολίταις ἠναγκάζεσθε πολεμεἶν τοιοὖτον πόλεμον, ἐν ᾧ 54 ἡττηθέντες μὲν τοἶς νικήσασι τὸ ἴσον ἔχετε, νικήσαντες δ ἅν τούτοις ἐδουλεύετε. Καὶ τοὺς ἰδὶους οἴκους οτοι μὲν ἐκ τῶν πραγμάτων μεγάλους ἐκτήσαντο, ὑμεἶς δὲ διὰ τὸν πρὸς ἀλλήλους πόλεμον ἐλάττους ἔχετε συνωφελεἶσθαι μὲν γὰρ ὑμς οὐκ ἠξίουν, συνδιαβάλλεσθαι δ ἠνάγκαζον, εἰς τοσούτον ὑπεροψίας ἐλθόντες, ὥστε οὐ τῶν ἀγαθῶν κοινούμενοι πιστοὺς ὑμς ἐκτῶντο, ἀλλὰ τῶν ὀνείδων μεταδιδόντες εὔνους ᾤοντο εἷναι. (Λυσίας, Κατὰ Ἐρατοσθένους 92-93) Μετάφραση

55 ΚΕΙΜΕΝΟ 47 ο : Δέομαι δ ὑμῶν, ὦ ἄνδρες δικασταί, μὴ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν τοἶς συκοφάνταις. Σούτων γὰρ ἔργον ἐστί καὶ τοὺς μηδὲν ἡμαρτηκότας εἰς αἰτίαν καθιστάναι ( ἐκ τούτων γὰρ ἅν μάλιστα χρηματίζοιντο), ὑμέτερον δὲ τοἶς μηδὲν ἀδικοὖσι ἐξ ἴσου τς πολιτείας μεταδιδόναι οὕτω γὰρ ἅν 55 τοἶς καθεστηκόσι πράγμασι πλέιστους συμμάχους ἔχοιτε. Ἀξιῶ δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐὰν ἀποφήνω συμφορς μὲν μηδεμις αἴτιος γεγενημένος, πολλὰ δὲ κἀγαθὰ εἰργασμένος τὴν πόλιν καὶ τ σώματι καὶ τοἶς χρήμασιν, ταὖτα γοὖν μοι παρ ὑμῶν ὑπάρχειν, ὧν οὐ μόνον τοὺς εὗ πεποιηκότας ἀλλὰ καὶ τοὺς μηδὲν ἀδικοὖντας τυγχάνειν δίκαιόν ἐστι. (Λυσίας, Δήμου καταλύσεως ἀπολογία 3-4) Μετάφραση

56 ΚΕΙΜΕΝΟ 48 ο : Πειράσομαι δ ὑμς διδάξαι οὓς ἡγοὖμαι τῶν πολιτῶν προσήκειν ὀλιγαρχίας ἐπιθυμεἶν καὶ οὓς δημοκρατίας. Ἐκ τούτου γὰρ καὶ ὑμεἶς γνώσεσθε, κἀγὼ περὶ ἐμαυτοὖ τὴν ἀπολογίαν ποιήσομαι, ἀποφαίνων ὡς οὔτε ἐξ ὧν ἐν δημοκρατίᾳ οὔτε ἐξ ὧν ἐν ὀλιγαρχίᾳ πεποίηκα οὐδὲν μοι προσκον κακόνουν εἷναι τ πλήθει τ ὑμετέρῳ. Πρῶτον μὲν οὗν ἐνθυμηθναι χρὴ ὅτι οὐδεὶς ἐστιν ἀνθρώπων φύσει οὔτε ὀλιγαρχικὸς οὔτε δημοκρατικός, ἀλλ ἥτις ἅν ἐκάστῳ πολιτεία συμφέρῃ, ταύτην προθυμεἶται καθεστάναι ὥστε οὐκ ἐλάχιστον ἐν ὑμἶν ἐστι μέρος ὡς 56 πλείστους ἐπιθυμεἶν τῶν παρόντων νυνὶ πραγμάτων. Καὶ ταὖτα ὅτι οὕτως ἔχει, οὐ χαλεπῶς ἐκ τῶν πρότερων γεγενημένων μαθήσεσθε. κέψασθε γάρ, ὦ ἄνδρες δικασταί, τοὺς προστάντας ἀμφοτέρων τῶν πολιτειῶν ὁσάκις δὴ μετεβάλοντο. Μετάφραση (Λυσίας, Δήμου καταλύσεως ἀπολογία 7-9)

57 ΚΕΙΜΕΝΟ 49 ο : Ἐγὼ γὰρ τοιοὖτον ἐμαυτὸν ἐν ταἶς τς πόλεως συμφοραἶς παρέσχον, ὥστε, εἰ πάντες τὴν αὐτὴν γνώμην ἔσχον ἐμοί, μηδένα ἅν ὑμῶν μηδεμιᾶ κεχρσθαι σύμφορᾳ. Ὑπ ἐμοὖ γὰρ ἐν τῆ ὀλιγαρχίᾳ οὔτε ἀπαχθεὶς οὐδεὶς φανήσεται οὔτε τῶν ἐχθρῶν οὐδεὶς τετιμωρημένος, οὔτε τῶν φίλων εὗ πεπονθὼς. Καὶ τοὖτο μὲν οὐκ ἄξιον θαυμάζειν εὗ μὲν γὰρ ποιεἶν ἐν ἐκείνῳ τ χρόνῳ χαλεπὸν ἦν, ἐξαμαρτάνειν δὲ τ βουλομένῳ ῥᾴδιον. Οὐ 57 τοίνυν οὐδ εἰς τὸν κατάλογον Ἀθηναίων καταλέξας οὐδένα φανήσομαι, οὐδὲ δίαιταν καταδιαιτησάμενος οὐδενός, οὐδὲ πλουσιώτερος ἐκ τῶν ὑμετέρων γεγονὼς σύμφορων. Καίτοι εἰ τοἶς τῶν γεγενημένων κακῶν αἰτίοις ὀργίζεσθε, εἰκὸς καὶ τοὺς μηδὲν ἡμαρτηκότας βελτίους ὑφ ὑμῶν νομίζεσθαι. (Λυσίας, Δήμου καταλύσεως ἀπολογία 15-16) Μετάφραση

58 ΚΕΙΜΕΝΟ 50 ο : Πάντες γὰρ ἐπίστασθε ὅτι ἐν τῆ προτέρᾳ δημοκρατίᾳ τῶν τὰ τς πόλεως πραττόντων πολλοὶ μὲν τὰ δημόσια ἔκλεπτον, ἔνιοι δ ἐπὶ τοἶς ὑμετέροις ἐδωροδόκουν, οἱ δὲ συκοφαντοὖντες τοὺς συμμάχους ἀφίστασαν. Καὶ εἰ μὲν οἱ τριάκοντα τούτους μόνους ἐτιμωροὖντο, ἄνδρας ἀγαθοὺς καὶ ὑμεἶς ἅν αὐτοὺς ἡγεἶσθε νὖν δέ, ὅτε ὑπὲρ τῶν ἐκείνοις ἡμαρτημένων τὸ πλθος κακῶς ποιεἶν ἠξίουν, ἠγανακτεἶτε, ἡγούμενοι δεινὸν εἷναι τὰ τῶν ὀλίγων ἀδικήματα πάσῃ τῆ πόλει κοινὰ γίγνεσθαι. Οὐ τοίνυν ἄξιον χρσθαι τούτοις, οἰς ἐκείνους ἐωρτε ἐξαμαρτάνοντας, οὐδὲ ἃ πάσχοντες ἄδικα 58 ἐνομίζετε πάσχειν, ὅταν ἑτέρους ποιτε, δίκαια ἡγεἶσθαι, ἀλλὰ τὴν αὐτὴν κατελθόντες περὶ αὐτῶν γνώμην ἔχετε, ἥνπερ φεύγοντες περὶ ὑμῶν αὐτῶν εἴχετε. (Λυσίας, Δήμου καταλύσεως ἀπολογία 19-20) Μετάφραση

59 ΚΕΙΜΕΝΟ 51 ο : Ἐνθυμηθναι δὲ χρή, ὦ ἄνδρες δικασταί, καὶ τῶν ἐπὶ τῶν τριάκοντα γεγενημένων, ἵνα τὰ τῶν ἐχθρῶν ἁμαρτήματα ἄμεινον ὑμς ποιήσῃ περὶ τῶν ὑμετέρων αὐτῶν βουλεύσασθαι. Ὅτε μὲν γὰρ ἀκούοιτε τοὺς ἐν ἄστει τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν, μικρὰς ἐλπίδας εἴχετε τς καθόδου, ἡγούμενοι τὴν ἡμετέραν ὁμόνοιαν μέγιστον κακὸν εἷναι τῆ ὑμετέρᾳ φυγῆ ἐπειδὴ δὲ ἐπυνθάνεσθε τοὺς μὲν τρισχιλίους στασιάζοντας, τοὺς δὲ ἄλλους πολίτας ἐκ τοὖ ἄστεως ἐκκεκυρηγμένους, τοὺς δὲ τριάκοντα μὴ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχοντας, πλείους δὲ ὄντας τοὺς ὑπὲρ ὑμῶν δεδιότας ἥ τοὺς ὑμἶν πολεμοὖντας, τότ ἤδη καὶ κατιέναι προσεδοκτε καὶ παρὰ τῶν ἐχθρῶν 59 λήψεσθαι δίκην. Σαὐτὰ γὰρ τοἶς θεοἶς εὔχεσθε, ἅπερ ἐκείνους ἐωρτε ποιοὖντας. (Λυσίας, Δήμου καταλύσεως ἀπολογία 21-22) Μετάφραση

60 ΚΕΙΜΕΝΟ 52 ο : Ἄξιον δὲ μνησθναι καὶ τῶν μετὰ τοὺς τετρακοσίους πραγμάτων εὗ γὰρ εἴσεσθε ὅτι, ἃ μὲν οτοι συμβουλεύουσιν, οὐδεπώποθ ὑμἶν ἐλυσιτέλησεν, ἃ δ ἐγὼ παραινῶ, ἀμφοτέραις ἀεὶ ταἶς πολιτείαις συμφέρει. Ἴστε γὰρ Ἐπιγένην καὶ Δημοφάνην καὶ Κλεισθένην ἰδίᾳ μὲν καρπωσαμένους τὰς τς πόλεως συμφορὰς, δημοσίᾳ δ ὄντας μεγίστων κακῶν αἰτίους. Ἐνίων μὲν γὰρ ἔπεισαν ὑμς ἀκρίτων θάνατον καταψηφίσασθαι, πολλῶν δ ἀδίκως δημεὖσαι ταὰς οὐσίας, τοὺς δ ἐξελάσαι καὶ ἀτιμῶσαι τῶν πολιτῶν τοιοὖτοι γὰρ ἦσαν, ὥστε τοὺς μὲν ἡμαρτηκότας ἀργύριον λαμβάνοντες ἀφιέναι, τοὺς δὲ μηδὲν ἠδικηκότας εἰς ὑμς εἰσιόντες ἀπολλύναι. Καὶ οὐ πρότερον ἐπαύσαντο, ἕως τὴν μὲν πόλιν εἰς στάσεις 60 καὶ τὰς μεγίστας συμφορὰς κατέστησαν, αὐτοὶ δ ἐκ πενήτων πλούσιοι ἐγένοντο. (Λυσίας, Δήμου καταλύσεως ἀπολογία 25-26) Μετάφραση

61 ΚΕΙΜΕΝΟ 53 ο : Εἰ μὲν ἡγούμην οἰόν τε εἷναι, ὦ ἄνδρες, οἱ παρόντες ἐπὶ τδε τ τάφῳ, λόγῳ δηλῶσαι τὴν τῶν ἐνθάδε κειμένων ἀρετήν, ἐμεμψάμην ἅν τοἶς ἐπαγγείλασι ἐπ αὐτοἶς ἐξ ὀλίγων ἡμερῶν λέγειν ἐπειδὴ δὲ πσιν ἀνθρώποις ὁ πς χρόνος οὐχ ἱκανὸς λόγον ἴσον παρασκευάσαι τοἶς τούτων ἔργοις, διὰ τοὖτο καὶ ἡ πόλις μοι δοκεἶ, προνοουμένη τῶν ἐνθάδε λεγόντων, ἐξ ὀλίγου τὴν πρόσταξιν ποιεἶσθαι, ἡγουμένη οὕτως ἅν μάλιστα συγγνώμης αὐτοὺς παρὰ τῶν ἀκουσάντων τυγχάνειν. Ὅμως δὲ ὁ μὲν λόγος μοι περὶ τούτων, ὁ δὲ ἀγὼν οὐ πρὸς τὰ τούτων ἔργα ἀλλὰ πρὸς τοὺς πρότερον ἐπ αὐτοἶς εἰρηκότας. Σοσαύτην γὰρ ἀφθονίαν 61 πατεσκεύασεν ἡ τούτων ἀρετὴ καὶ τοἶς ποιεἶν δυναμένοις καὶ τοἶς εἰπεἶν βουληθεἶσιν, ὥστε καλὰ μὲν πολλὰ τοἶς προτέροις περὶ αὐτῶν εἰρσθαι, πολλὰ δὲ καὶ ἐκείνοις παραλελεἶφθαι, ἱκανὰ δὲ καὶ τοἶς ἐπιγιγνομένοις ἐξεἶναι εἰπεἶν. (Λυσίας, Ἐπιτάφιος, 1-2) Μετάφραση

62 ΚΕΙΜΕΝΟ 54 ο : Πολλὰ μὲν οὗν ὑπρχε τοἶς ἡμετέροις προγόνοις μιᾶ γνώμῃ χρωμένοις περὶ τοὖ δικαίου διαμάχεσθαι.ἥ τε γὰρ ἀρχὴ τοὖ βίου δικαία οὐ γάρ, ὥσπερ οἱ πολλοί, πανταχόθεν συνειλεγμένοι καὶ ἑτέρους ἐκβαλόντες τὴν ἀλλοτρίαν ᾤκησαν, ἀλλ αὐτόχθονες ὄντες τὴν αὐτὴν ἐκέκτηντο καὶ μητέρα καὶ πατρίδα. Πρῶτοι δὲ καὶ μόνοι ἐν ἐκείνῳ τ χρόνῳ ἐκβαλόντες τὰς παρὰ σφίσιν αὐτοἶς δυναστείας δημοκρατίαν κατεστήσαντο, ἡγούμενοι τὴν πάντων ἐλευθερίαν ὁμόνοιαν εἷναι μεγίστην, κοινὰς δ ἀλλήλοις τὰς ἐκ τῶν κινδύνων ἐλπίδας ποιήσαντες ἐλευθέραις ταἶς ψυχαἶς ἐπολιτεύοντο, νόμῳ τοὺς ἀγαθοὺς τιμῶντες καὶ τοὺς κακοὺς 62 κολάζοντες, ἡγησάμενοι θηρίων μὲν ἔργον εἷναι ὑπ ἀλλήλων βίᾳ κρατεἶσθαι, ἀνθρώποις δὲ προσήκειν νόμῳ μὲν ὁρίσαι τὸ δίκαιον, λόγῳ δὲ πεἶσαι, ἔργῳ δὲ τούτοις ὑπηρετεἶν, ὑπὸ νόμου μὲν βασιλευομένους, ὑπὸ λόγου δὲ διδασκομένους. (Λυσίας, Ἐπιτάφιος, 17-19) Μετάφραση

63 ΚΕΙΜΕΝΟ 55 ο : Ἐν μὲν οὗν τῆ ναυμαχίᾳ τοιούτους αὐτοὺς παρασχόντες καὶ πολὺ πλεἶστον τῶν κινδύνων μετασχόντες τῆ ἰδίᾳ ἀρετῆ κοινὴν τὴν ἐλευθερίαν καὶ τοἶς ἄλλοις ἐκτήσαντο. Ὕστερον δὲ Πελοποννησίων διατειχιζόντων τὸν Ἰσθμὸν καὶ ἀγαπώντων μὲν τῆ σωτηρίᾳ, νομιζόντων δ ἀπηλλάχθαι τοὖ κατὰ θάλατταν κινδύνου, καὶ διανοουμένων τοὺς ἄλλους Ἕλληνας περιιδεἶν ὑπὸ τοἶς βαρβάροις γενομένους, ὀργισθέντες Ἀθηναἶοι συνεβούλευον αὐτοἶς, εἰ ταύτην τὴν γνώμην ἕξουσι, περὶ ἅπασαν τὴν 63 Πελοπόννησον τεἶχος περιβαλεἶν εἰ γὰρ αὐτοὶ ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων προδιδόμενοι μετὰ τῶν βαρβάρων ἔσονται, οὕτ ἐκείνοις δεήσειν χιλίων νεῶν οὔτε τούτους ὠφελήσειν τὸ ἐν Ἰσθμ τεἶχος ἀκινδύνως γὰρ ἔσεσθαι τὴν τς θαλάσσης ἀρχὴν βασιλέως. (Λυσίας, Ἐπιτάφιος 44-45) Μετάφραση

64 ΚΕΙΜΕΝΟ 56 ο : Ἐπέδειξαν δὲ καὶ ἐν ταἶς δυστυχίαις τὴν ἑαυτῶν ἀρετήν. Ἀπολομένων γὰρ τῶν νεῶν ἐν Ἐλλησπόντῳ εἴτε ἡγεμόνος κακίᾳ εἴτε θεῶν διανοίᾳ, καὶ συμφορὰς ἐκείνης μεγίστης γενομένης καὶ ἡμἶν τοἶς δυστυχήσασι καὶ τοἶς ἄλλοις Ἕλλησιν, ἐδήλωσεν οὐ πολλ χρόνῳ ὕστερον ὅτι ἡ τς πόλεως δύναμις τς Ἑλλάδος ἦν σωτηρία. Ἑτέρων γὰρ ἡγεμόνων γενομένων ἐνίκησαν μὲν ναυμαχοὖντες τοὺς Ἕλληνας οἱ πρότερον εἰς τὴν θάλασσαν 64 οὐκ ἐμβαίνοντες, ἔπλευσαν δ εἰς τὴν Εὐρώπην, δουλεύουσι δὲ πόλεις τῶν Ἑλλήνων, τύραννοι δ ἐγκαθεστσι, οἱ μὲν μετὰ τὴν ἡμετέραν συμφοράν, οἱ δὲ μετὰ τὴν νίκην τῶν βαρβάρων. Ὢστ ἄξιον ἦν ἐπὶ τδε τ τάφῳ τότε κείρασθαι τῆ Ἑλλάδι καὶ πενθσαι τοὺς ἐνθάδε κειμένους, ὡς συγκαταθαπτομένης τς αὐτῶν ἐλευθερίας τῆ τούτων ἀρετῆ. (Λυσίας, Ἐπιτάφιος, 58-59) Μετάφραση

65 ΚΕΙΜΕΝΟ 57 ο : Εἰ μὲν γὰρ οἰόν τε ἦν τοἶς τοὺς ἐν τ πολέμῳ κινδύνους διαφυγοὖσιν ἀθανάτους εἷναι τὸν λοιπὸν χρόνον, ἄξιον τοἶς ζῶσι τὸν ἅπαντα χρόνον πενθεἶν τοὺς τεθνεῶτας νὖν δὲ ἥ τε φύσις καὶ νόσων ἥττων καὶ γήρως, ὅ τε δαίμων ὁ τὴν ἡμετέραν μοίραν εἰληχὼς ἀπαραίτητος. Ὥστε προσήκει τούτους εὐδαιμονεστάτους ἡγεἶσθαι, οἵτινες ὑπὲρ μεγίστων καὶ καλλίστων κινδυνεύσαντες οὕτω τὸν βίον ἐτελεύτησαν, οὐκ ἐπιτρέψαντες 65 περὶ αὐτῶν τῆ τύχῃ, οὐδ ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θάνατον, ἀλλ ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον. Καὶ γὰρ τοι ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνμαι, ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί. Οἳ πενθοὖνται μὲν διὰ τὴν φύσιν ὡς θνητοί, ὑμνοὖνται δὲ ὡς ἀθάνατοι διὰ τὴν ἀρετήν. Καὶ γὰρ τοι θάπτονται δημοσίᾳ, καὶ ἀγῶνες τίθενται ἐπ αὐτοἶς ῥώμης καὶ σοφίας καὶ πλούτου. (Λυσίας, Ἐπιτάφιος, 78-80) Μετάφραση