Χρηματοδότηση Επιχειρηματικότητας

Transcript

1 Χρηματοδότηση Επιχειρηματικότητας Κωνσταντινίδης Παναγιώτης Σύμβουλος Ανάπτυξης & Ποιότητας Συντονιστής LEADER, Αναπτυξιακή Κιλκίς Α.Ε.

2 Οι φιλόδοξοι στόχοι της παρουσίασης: Να γνωρίσετε τις διαθέσιμες επιλογές χρηματοδότησης που υπάρχουν για την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας. Να είστε σε θέση να αξιολογείτε τις διάφορες παραδοσιακές και εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Να γνωρίσετε τις δυνατότητες επιχορήγησης και επιδότησης μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Να ξέρετε τι ακριβώς χρειάζεται για να μπορείτε να αιτείστε για χρηματοδότηση αλλά και να την κερδίζετε. Να μπορείτε να αξιολογείτε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε δυνατής επιλογής καθώς και τους περιορισμούς που υπάρχουν.

3

4

5 Ανάγκες Χρηματοδότησης Δημιουργία πρωτότυπου, ίδρυση & εγκατάσταση (αρχική φάση) Κεφάλαια Κίνησης (λειτουργία) Επενδύσεις Παγίου Εξοπλισμού (ανάπτυξη, εκσυγχρονισμός, επέκταση)

6 Μορφές Χρηματοδότησης Εσωτερικές Εξωτερικές Άμεσες Έμμεσες Παραδοσιακές Σύγχρονες

7 Εσωτερικές Πηγές Χρηματοδότησης Τα Ίδια Κεφάλαια, δηλαδή τα χρήματα που βάζει, που διακινδυνεύει ο ίδιος ο επιχειρηματίας στην επιχείρησή του προκειμένου να αγοράσει τα αναγκαία έπιπλα, μηχανήματα και υλικά, να πληρώσει για τις απαραίτητες άδειες, νομικές διατυπώσεις και αμοιβές. Το Κεφάλαιο Κίνησης, που είναι η διαφορά ανάμεσα στο βραχυπρόθεσμο ενεργητικό (αποθέματα, πελάτες, μετρητά στο ταμείο και στην τράπεζα) και στο βραχυπρόθεσμο παθητικό (πιστώσεις προμηθευτών, λοιποί πιστωτές, φόροι). Η σωστή διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης έχει καίρια σημασία για την ρευστότητα, την επιβίωση και την επιτυχία της επιχείρησης. Τα Αποθεματοποιημένα Κέρδη, όσα καθαρά κέρδη, αν και όταν εμφανισθούν, δεν οικειοποιούνται από τον επιχειρηματία αλλά παραμένουν στην επιχείρηση για την ενίσχυσή της. Η φειδωλή διαχείριση της επιχειρηματικής κερδοφορίας έχει εξ ίσου καίρια σημασία για την ρευστότητα, την επιβίωση και την επιτυχία της επιχείρησης. Τα Πάγια Περιουσιακά Στοιχεία (κτίρια, μηχανήματα, φορτηγά) όσα και όταν αποκτηθούν από την επιχείρηση και σε μεταγενέστερο χρόνο -όταν δεν χρειάζονται πια- εκποιηθούν έναντι μετρητών για την ενίσχυση της ρευστότητας της επιχείρησης.

8 Τραπεζικό Δάνειο (Overdraft, Τοκοχρεωλυτικά Δάνεια) Τραπεζική Πίστωση (Εγγυητικές Επιστολές, Ενέγγυες Πιστώσεις Εισαγωγών) Χρηματοδοτική Μίσθωση (Leasing) Πρακτόρευση / Εκχώρηση Απαιτήσεων (Factoring) Κρατική / Κοινοτική Στήριξη (Αναπτυξιακοί Νόμοι, ΤΕΜΠΜΕ, Προγράμματα Ευρωπαϊκής Ένωσης) Πηγές Εξωτερικές Χρηματοδότησης

9 Κατηγορίες επιχειρηματικών δανείων Οι τράπεζες προσφέρουν δύο μεγάλες κατηγορίες δανείων προς τις επιχειρήσεις: A. Τα δάνεια Κεφαλαίου Κίνησης, τα οποία είναι μικρής διάρκειας και έχουν σκοπό τη βελτίωση της ρευστότητας της επιχείρησης Ανοιχτά ή ανακυκλούμενα δάνεια και Αλληλόχρεοι λογαριασμοί. B. Τα Μακροπρόθεσμα δάνεια που περιλαμβάνουν: Δάνεια εγκατάστασης και τα δάνεια επαγγελματικού εξοπλισμού. Δάνεια για επαγγελματική στέγη Δάνεια για αγορά πάγιου εξοπλισμού. Έχουν χαμηλότερο επιτόκιο λόγω της μεγαλύτερης διάρκειας αποπληρωμής τους.

10 Τραπεζικά κριτήρια πιστοδότησης Τα θεμελιώδη κριτήρια πιστοδότησης μπορούν να συνοψισθούν σε δύο απλές και αδρές προτάσεις : 1. Ο οφειλέτης πρέπει να είναι σε θέση να πληρώνει, εμπρόθεσμα, τους τόκους. 2. Ο οφειλέτης πρέπει να είναι σε θέση να εξοφλήσει, εμπρόθεσμα, το κεφάλαιο. Πόσα χρήματα ζητάς; Για πόσο χρόνο; Πώς θα χρησιμοποιηθούν; Πως θα μας εξοφλήσεις; Πρέπει να πεισθεί ο Πιστοδότης ότι η πράξη πιστοδότησης στην οποία καλείται να τοποθετήσει τα χρήματα που άντλησε από τους καταθέτες του ή από τους φορολογούμενούς του θα είναι: 1. Ασφαλής (τα χρήματα, τελικά, θα επιστραφούν) 2. Ρευστή (τα χρήματα θα επιστρέφονται στις προθεσμίες τους) 3. Επικερδής

11 Είναι ένας Δημόσιος «χρηματοδοτικός φορέας» με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 1,7 δισ., εκ των οποίων 1,5 δισ. αποτελούν ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και περίπου 213 εκατ. μετρητά. Το ΕΤΕΑΝ έχει ως σκοπό την προώθηση της επιχειρηματικότητας και τη διευκόλυνση των ΜΜΕ στην πρόσβαση έξυπνων χρηματοδοτικών προϊόντων κυρίως για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων. Το ΕΤΕΑΝ στηρίζει όλες τις μορφές των επιχειρήσεων, οιασδήποτε ηλικίας και των τριών τομέων της οικονομίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη στήριξη των επιχειρήσεων που στοχεύουν σε δραστηριότητες και προϊόντα της νέας ζήτησης του 21ου αιώνα καθώς και σε βιώσιμες, κερδοφόρες και εξωστρεφείς επιχειρήσεις.

12 Τι προσφέρει το ΕΤΕΑΝ 1. Παροχή εγγυήσεων ή αντεγγυήσεων υπέρ των Πολύ Μικρών, Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων για τη κάλυψη υποχρεώσεων έναντι πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων ή εταιρειών Επιχειρηματικών Συμμετοχών. 2. Συνεπένδυση ποσών με μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής, όπως ταμεία δανειοδοτήσεων των επιχειρήσεων, που λειτουργούν είτε ως αυτοτελή νομικά πρόσωπα είτε ως αυτόνομα τμήματα υφισταμένων χρηματοπιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων, ταμεία εγγυήσεων, ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου, ταμεία σποράς, ταμεία στήριξης νέων καινοτόμων επιχειρήσεων («ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ», ΤΑΜΕΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΤΑΜΕΙΟ «ΕΝΑΛΙΟ»). 3. Συνεπένδυση ποσών σε επενδυτικά ταμεία, σχήματα παραχώρησης ή ΣΔΙΤ ή άλλα κατάλληλα εταιρικά σχήματα που επενδύουν για τη βιώσιμη και φιλική στο περιβάλλον ανάπτυξη αστικών ή άλλων περιοχών, είτε για την εξοικονόμηση ενέργειας είτε για την προώθηση δραστηριοτήτων που αξιοποιούν νέες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

13

14 Χρηματοδοτική Μίσθωση (Leasing) Μεταβίβαση του δικαιώματος χρήσης ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου από τον εκμισθωτή (Lessor), σε ένα άλλο πρόσωπο, το μισθωτή (Lessee) έναντι ορισμένης αμοιβής για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο με τη μορφή της μίσθωσης (Lease). Πλεονεκτήματα Δεν απαιτεί την εκταμίευση ιδίων κεφαλαίων. Διευκολύνει τον προγραμματισμό των πληρωμών, δεδομένου ότι τα ποσά των μισθωμάτων είναι προκαθορισμένα για όλη τη διάρκεια της μίσθωσης. Τα μισθώματα του Leasing θεωρούνται λειτουργικές δαπάνες και εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. Τα μισθώματα του Leasing χρηματοδοτούνται μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου. Οι διαδικασίες σύναψης σύμβασης leasing είναι γρήγορες και απλές. Μπορεί να αυξήσει τη ρευστότητα της επιχείρησης, δεδομένου ότι υπάρχει η δυνατότητα πώλησης στην εταιρεία leasing πάγιων περιουσιακών στοιχείων και στη συνέχεια μισθώσεως τους (Sale and Lease-back).

15

16 Πρακτόρευση Απαιτήσεων (Factoring) Η πρακτόρευση επιχειρηματικών απαιτήσεων εφαρμόζεται από τις τράπεζες και τις ανώνυμες εταιρείες που έχουν ως αποκλειστικό σκοπό αυτή τη δραστηριότητα. Το Factoring αποτελεί δέσμη χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων που πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες με βραχυπρόθεσμη πίστωση στους οφειλέτες τους. Πρόκειται για τριμερή συνεργασία μεταξύ ενός προμηθευτή, των οφειλετών του και ενός εξειδικευμένου χρηματοοικονομικού ενδιάμεσου (Factor), o οποίος αναλαμβάνει τη λογιστική παρακολούθηση, διαχείριση και είσπραξη των επί πιστώσει απαιτήσεων. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης προκαταβολών επί της αξίας τους και, υπό προϋποθέσεις, ο Factor αναλαμβάνει και την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου του προμηθευτή.

17 Παρεχόμενες Υπηρεσίες I. Χρηματοδότηση της επιχείρησης. Ο Factor δύναται να χορηγήσει προκαταβολή επί της ονομαστικής αξίας των εισπρακτέων απαιτήσεων, η οποία ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 80%-90% της αξίας αυτής. Με τον τρόπο αυτό η επιχείρηση επιτυγχάνει: α) Άμεση ρευστότητα β) Βελτίωση ταμειακού προγραμματισμού και γ) Συνάρτηση των εισροών της με το ύψος των πωλήσεων II. Αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των πελατών, με τη χρήση εξειδικευμένης τεχνογνωσίας βάσει σύγχρονων μοντέλων χρηματοοικονομικής αξιολόγησης και εκτίμησης της συναλλακτικής συμπεριφοράς οφειλετών στην εμπορική τους πρακτική III. Λογιστική Παρακολούθηση, Διαχείριση και Είσπραξη των τιμολογίων. Δυνατότητα άντλησης λογιστικής και διοικητικής πληροφόρησης υψηλού επιπέδου σημαντικής για τη λήψη αποφάσεων. IV. Ανάληψη του πιστωτικού κινδύνου σε περίπτωση αδυναμίας του οφειλέτη να καταβάλει την αξία των σχετικών τιμολογίων και όχι την άρνησή του να τα εξοφλήσει λόγω διαφορών που ανακύπτουν μεταξύ πωλητή και αγοραστή

18 Πλεονεκτήματα Factoring Η συνεχής αξιολόγηση από τον πράκτορα της πιστοληπτικής ικανότητας των υφιστάμενων και νέων αγοραστών, εξυγιαίνει το πελατολόγιο της επιχείρησης και δημιουργεί συνθήκες υγιούς εισπραξιμότητας των απαιτήσεων. Η ανάληψη από τον πράκτορα της είσπραξης των τιμολογίων βελτιώνει τη συμπεριφορά των οφειλετών, με αποτέλεσμα την έγκαιρη ρευστοποίηση των εισπρακτέων απαιτήσεων. Η ανάθεση της διαχείρισης και λογιστικής παρακολούθησης των εμπορικών απαιτήσεων στον πράκτορα μειώνει σημαντικά τα λειτουργικά κόστη της συνεργαζόμενης επιχείρησης. Η ανάληψη του πιστωτικού κινδύνου από την εταιρία Factoring διασφαλίζει την πληρωμή των τιμολογίων και την αποφυγή επισφαλειών, γεγονός που διευκολύνει τον οικονομικό σχεδιασμό της επιχείρησης, εγγυάται την ανάπτυξή της, ενώ παράλληλα βελτιώνει την εικόνα του ισολογισμού της και την πιστοληπτική ικανότητά της. Γενικότερα, το Factoring δίνει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να εκλογικεύσει την οργανωτική και λειτουργική δομή της, να περιορίζει το κόστος της, να βελτιώνει την ανταγωνιστικότητά της και να επικεντρώνει τη δράση της στην ανάπτυξή της.

19 Συνολικό κόστος εξωτερικής χρηματοδότησης Κάθε μία από τις μορφές Εξωτερικής Χρηματοδότησης έχει το κόστος της. Στόχος του επιχειρηματία δεν μπορεί να είναι άλλος από το κατά το δυνατόν χαμηλότερο συνολικό κόστος, διότι κάθε μορφή πιστοδότησης έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της! Πολύ συχνά δεν είναι καθόλου προφανές ή αντιληπτό το συνολικό κόστος που επωμίζεται ο επιχειρηματίας και επενδυτής και τούτο επειδή έχει επικρατήσει, έχει παγιωθεί η ατυχής αντίληψη που θεωρεί το επιτόκιο, και μόνο το επιτόκιο, ως το μοναδικό στοιχείο κόστους πιστοδότησης. Ή ότι τα Ίδια Κεφάλαια επειδή δεν έχουν επιτόκιο είναι «φτηνό χρήμα» αλλά και στην ακόμα χειρότερη πλάνη ότι «οι Πιστώσεις των Προμηθευτών δεν έχουν κόστος». Στην εκτίμηση του συνολικού κόστους περιλαμβάνονται, κυρίως, το επιτόκιο αλλά και η κρίσιμη φορολογική μεταχείριση της μορφής πιστοδότησης. Και όχι μόνο..

20 Συνολικό κόστος εξωτερικής χρηματοδότησης Είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνονται κοστολογούμενα στοιχεία και μεγέθη όπως: 1. η μεγάλη ή μικρή διάρκεια της διαδικασίας πιστοδότησης, 2. η επάρκεια ή η ανεπάρκεια της εγκεκριμένης πιστοδότησης, 3. η διαχειριστική και νομική περιπλοκότητα, 4. η απώλεια ευκαιριών εκπτώσεων, 5. η ευελιξία ή η δυσκαμψία στην δόμηση της εξόφλησης, 6. η απαίτηση για εύλογες ή δυσανάλογες εξασφαλίσεις και 7. οι δεσμεύσεις για θέσεις απασχόλησης ή οι περιορισμοί στην πώληση συμμετοχής, στις περιπτώσεις κρατικών / κοινοτικών προγραμμάτων.

21 Start Up Funding Pre seed Seed Growth

22

23

24

25 Επιχειρηματικοί Άγγελοι Οι επιχειρηματικοί άγγελοι είναι εξαιρετικά εύποροι ιδιώτες που επιθυμούν να επενδύσουν μέρος των πλεοναζόντων κεφαλαίων τους σε νέες επιχειρήσεις. Συχνά, οι εν λόγω ιδιώτες είναι εξαιρετικά δραστήριοι επιχειρηματίες με σημαντική εμπειρία από τη διαχείριση των δικών τους εταιρειών. Ο επενδυτής και η ΜΜΕ διαπραγματεύονται μία συμφωνία βάσει της οποίας ο επιχειρηματικός άγγελος παρέχει κεφάλαια και σε πολλές περιπτώσεις συμβουλευτική υποστήριξη έναντι μετοχικών μεριδίων στην επιχείρηση. Πολλά κράτη ενθαρρύνουν τους επιχειρηματικούς αγγέλους να αποκτήσουν μετοχές σε ΜΜΕ με την παροχή φορολογικών κινήτρων (Η.Β. και ΗΠΑ). Angels Inventors H Ελληνική Ένωση Νεοφυών Επιχειρήσεων (Hellenic Start up Association) με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων ίδρυσε το δίκτυο «Hellenic Angels».

26

27 Εταιρείες Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών - Venture Capital - Μεσο-μακροπρόθεσμες επενδύσεις υψηλής απόδοσης και υψηλού κινδύνου με συμμετοχή στα ίδια κεφάλαια νέων ή ταχέως αναπτυσσόμενων μη εισηγμένων επιχειρήσεων Είναι ένας τρόπος χρηματοδότησης της ίδρυσης, ανάπτυξης ή εξαγοράς μιας εταιρείας, βάσει του οποίου ο επενδυτής αποκτά τμήμα του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας ως αντάλλαγμα για την παροχή χρηματοδότησης. Το venture capital είναι μια σχετικά νέα μορφή χρηματοδότησης που πρωτοεμφανίστηκε στις ΗΠΑ μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην Ελλάδα αρχίζει να αναπτύσσεται από τις αρχές της δεκαετίας του H κεφαλαιακή ενίσχυση μιας εταιρείας είναι δυνατή τόσο σε αρχικό στάδιο (σποράς ή εκκίνησης) όσο και σε μεταγενέστερο (ανάπτυξης ή εξαγοράς). Οι αποδόσεις στις οποίες αποβλέπουν οι εταιρείες venture capital είναι ανάλογες του επιχειρηματικού κινδύνου που αναλαμβάνουν. Η χρηματοδότηση venture capital πραγματοποιείται συνήθως μέσω ΑΜΚ, κατά την οποία δε συμμετέχουν οι υφιστάμενοι μέτοχοι (εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν προνομιούχες μετοχές ή μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια). Χαρακτηριστικά παραδείγματα: Ελλάδα: Goody's, Γερμανός και Chipita (Ελλάδα), Microsoft, Amazon και Yahoo (εξωτερικό)

28 Πλεονεκτήματα των Venture Capital Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων: α) παρέχουν μεσο-μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση δημιουργώντας μια ισχυρή κεφαλαιακή βάση για τη μελλοντική ανάπτυξη της επιχείρησης β) γίνονται συνέταιροι στην επιχείρηση, αφού μοιράζονται τόσο τους κινδύνους όσο και τις επιτυχίες γ) παρέχουν συμβουλές σε θέματα στρατηγικής, οργάνωσης και χρηματοοικονομικής διοίκησης των επιχειρήσεων με βάση την εμπειρία που διαθέτουν από ομοειδείς επιχειρήσεις δ) έχουν εκτεταμένα δίκτυα επαφών σε διάφορους κλάδους, γεγονός ιδιαίτερα χρήσιμο για μια επιχείρηση σε θέματα προσέλκυσης πελατών, πρόσληψης στελεχών, καθώς και αναζήτησης στρατηγικών συμμάχων και επενδυτών Η συμμετοχή μιας εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων προσδίδει κύρος σε μια επιχείρηση και διευκολύνει την πρόσβαση σε παραδοσιακές μορφές χρηματοδότησης όπως π.χ. στον τραπεζικό δανεισμό.

29 Ονόμασα την εφεύρεσή μου «Ο Τροχός» αλλά δεν έχω καταφέρει ακόμη να προσελκύσω κάποιο Venture Capital

30 Συμμετοχική χρηματοδότηση

31 Crowdfunding Το crowdfunding ή αλλιώς participative financing - («χρηματοδότηση από το πλήθος» --«συμμετοχική χρηματοδότηση») είναι μία νέα δημοφιλής μέθοδος για την άντληση κεφαλαίων από μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων, κατά κύριο λόγο μέσω του διαδικτύου. Ενώ το crowdfunding αρχικά συνδέθηκε με τη χρηματοδότηση διαφόρων κοινωφελών έργων ή με τη χρηματοδότηση μορφών τέχνης, τον τελευταίο καιρό αναδεικνύεται ως μια μέθοδος άντλησης κεφαλαίων για νεοσύστατες εταιρίες (startups) ή άλλα εμπορικά εγχειρήματα. Το crowdfunding λειτουργεί συνήθως μέσω μίας ιστοσελίδας, στην οποία παρουσιάζονται εταιρείες ή έργα που χρειάζονται χρηματοδότηση και στην οποία έχει πρόσβαση το κοινό.

32 Μορφές Crowdfunding Κεφαλαιοδότηση (equity model) Η χρηματοδότηση συνεπάγεται συμμετοχή στο κεφάλαιο μίας εταιρείας. Δάνεια (lending model) Η χρηματοδότηση γίνεται με τη μορφή δανεισμού. Δωρεές (donations-rewards model) Οι δωρεές χρησιμοποιούνται κυρίως για τη χρηματοδότηση κοινωφελών και φιλανθρωπικών σκοπών ή για τη χρηματοδότηση της τέχνης. Στην περίπτωση αυτή, οι επενδυτές χρηματοδοτούν έργα της επιλογής τους είτε για λόγους ηθικής ικανοποίησης και χωρίς αντάλλαγμα ή για να λάβουν το μη χρηματικό αντίτιμο που ενδεχομένως προσφέρει το έργο, το οποίο μπορεί να είναι από ευχαριστήριο σημείωμα έως μικρό δώρο συμβολικής αξίας, όπως εισιτήρια, μπλουζάκια, ή ακόμα και σπιτικά γεύματα.

33

34 Top Crowdfunding Platforms

35

36 Θερμοκοιτίδες Επιχειρήσεων - Business Incubators - Μια δυναμική διαδικασία ανάπτυξης (επώαση) επιχειρήσεων με στόχο την ενθάρρυνση των ανθρώπων να ξεκινήσουν τη δικιά τους επιχείρηση και τη στήριξη σε νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη της καινοτομίας. Οι θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων παρέχουν πρόσβαση σε πόρους και σε μια σειρά από υποστηρικτικές υπηρεσίες (χρηματοδότηση, χώρους και εξοπλισμό, υπηρεσίες γραμματειακής υποστήριξης, συμβουλευτικές υπηρεσίες και υποστήριξη, δίκτυο επαφών με πελάτες και προμηθευτές). Σε αντάλλαγμα, ο incubator παίρνει ένα ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας ή, σε μία περισσότερο ατελή μορφή θερμοκοιτίδας (που όμως συναντιέται στη χώρα μας), απλώς κάποιο ενοίκιο από την νέα επιχείρηση. Γενικά, η αποστολή του incubator είναι να «μεγαλώσει» την νέα εταιρεία τόσο ώστε αυτή να φτάσει με επιτυχία ως την πόρτα του VC για να ζητήσει την πρώτη μεγάλη επένδυση που θα της επιτρέψει να αναπτυχθεί και να επιβληθεί στην αγορά. Η χρονική διάρκεια της επένδυσης του incubator κυμαίνεται συνήθως μεταξύ των 6 και 18 μηνών και το ύψος της επένδυσης μεταξύ και

37 Κριτήρια αξιολόγησης των υποψήφιων incubatees I. Τα προσόντα της διοικητικής ομάδας, όπως η σχετική εμπειρία, η αποφασιστικότητα και η αφοσίωση, η ποιότητα και τα ηγετικά προσόντα ως στοιχεία του χαρακτήρα, κ.λ.π. II. Το επιχειρηματικό μοντέλο και προϊόν / υπηρεσία, όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, η ανάγκη της αγοράς για το συγκεκριμένο προϊόν/ υπηρεσία, η βιωσιμότητα του επιχειρηματικού μοντέλου, το κεφάλαιο κίνησης και επενδυτικές ανάγκες, η δυνατότητα επέκτασης σε άλλες αγορές, το επίπεδο του υφιστάμενου ανταγωνισμού, τα εμπόδια στην είσοδο νέων ανταγωνιστών, οι ενδεχόμενες συνεργασίες, το κόστος και η βιωσιμότητα των προτεινόμενων δραστηριοτήτων μάρκετινγκ, οι ενδεχόμενες συνέργιες με άλλες εταιρείες που συμμετέχουν στη θερμοκοιτίδα, το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου, οι επιχειρηματικοί κίνδυνοι, κ.λ.π. III. Άλλα επενδυτικά χρηματοοικονομικά κριτήρια, όπως οι ανάγκες χρηματοδότησης έναντι προσφερόμενης εταιρικής συμμετοχής, το στάδιο της επένδυσης, η διάρθρωση της συμφωνίας μετόχων, η συμβατότητα με τους υφιστάμενους incubates, κ.λ.π.

38 Η Ελληνική πραγματικότητα Στην Ευρώπη λειτουργούν πάνω από 900 τεχνολογικά πάρκα και θερμοκοιτίδες, ενώ στην Ελλάδα έχουν υπάρξει δύο κύματα εφαρμογής των τεχνολογικών πάρκων και θερμοκοιτίδων Η πλέον διαδεδομένη μορφή στη χώρα μας είναι τα «τεχνολογικά πάρκα» τα οποία δημιουργούνται από φορείς με σκοπό να προωθήσουν συγκεκριμένα συμφέροντα μέσω της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων. Περιορίζονται στο να παρέχουν σε νέες επιχειρήσεις (κυρίως) εγκαταστάσεις και (προαιρετικά) υπηρεσίες υποστήριξης επί πληρωμή. Με την υποστήριξη του δημοσίου λοιπόν δημιουργήθηκαν τεχνολογικά πάρκα σε περιφέρειες της Ελλάδας όπως Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Πάτρα, Θεσσαλία και Ήπειρος. Ωστόσο, δεν φτάνουν στην πλήρη έννοια του Incubator, κυρίως γιατί δεν περιλαμβάνουν το κομμάτι της χρηματοδότησης, και της συνακόλουθης συμμετοχής στο κεφάλαιο και στο ρίσκο, της νέας επιχείρησης. Τελευταία, έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν κανονικά πλέον οι πρώτες ελληνικές «θερμοκοιτίδες» με την διεθνή έννοια του όρου, κυρίως από ελληνικές εταιρείες Venture Capital.

39

40 Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Επενδυτικά Ταμεία 1.Ταμείο Συνοχής ( ,54 ) 2.Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ( ,29 ) 3.Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης ( ,00 ) 4.Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας 5.Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο

41 Ευρωπαϊκοί Χρηματοδοτικοί Πόροι A. Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Επενδυτικά Ταμεία / Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία B. Ευρωπαϊκό Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα LIFE C. Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης D. Μηχανισμός Προ-ενταξιακής Βοήθειας E. Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος (ΕΟΧ) F. Άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία(jeremie /Jessica)

42

43

44 Το πρόγραμμα "Ορίζοντας 2020" Το νέο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρηματοδότηση της Έρευνας και της Kαινοτομίας την περίοδο , με προϋπολογισμό 79,4 δισ. ευρώ, αποσκοπεί : στην ενδυνάμωση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, στην αξιοποίηση των επιστημονικών επιτευγμάτων σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ευρωπαίων πολιτών.

45

46 Το πρόγραμμα "Ορίζοντας 2020" στηρίζεται σε τρεις άξονες: Επιστημονική Αριστεία (Εxcellent Science): Επιστημονική έρευνα υψηλού επιπέδου με παγκοσμίου εμβέλειας ερευνητικές υποδομές με στόχο την προσέλκυση στην ΕΕ των καλύτερων επιστημόνων στον κόσμο Βιομηχανική Υπεροχή (Ιndustrial Leadership): Στρατηγική επένδυση σε καίριας σημασίας τεχνολογίες με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία Κοινωνικές Προκλήσεις (Societal Challenges): Αντιμετώπιση των σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τους κοινωνικούς προβληματισμούς και δίνοντας έμφαση στην εφαρμοσμένη επιστήμη

47

48

49 Erasmus Νέοι Επιχειρηματίες Είναι ένα πρόγραμμα διασυνοριακής ανταλλαγής το οποίο προσφέρει σε νέους ή φιλόδοξους επιχειρηματίες την ευκαιρία να αποκομίσουν γνώσεις από έμπειρους επιχειρηματίες οι οποίοι διευθύνουν μικρές επιχειρήσεις σε κάποια από τις συμμετέχουσες στο πρόγραμμα χώρες. Η ανταλλαγή εμπειριών πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της παραμονής κοντά στον έμπειρο επιχειρηματία, γεγονός που βοηθά το νέο επιχειρηματία να αποκτήσει τις απαραίτητες δεξιότητες για τη διοίκησης μίας μικρής επιχείρησης. Ο επιχειρηματίας υποδοχής ωφελείται από τις νέες προοπτικές που παρέχονται για την επιχείρησή του/ της και αποκτά την ευκαιρία να συνεργαστεί με εταίρους από άλλες χώρες ή να ενημερωθεί για νέες αγορές. Η διαμονή χρηματοδοτείται κατά ένα μέρος από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είτε είστε νέοι είτε ιδιαίτερα έμπειροι επιχειρηματίες, το πρόγραμμα μπορεί να παράσχει ισχυρή προστιθέμενη αξία στην επιχείρησή σας: στα πιθανά οφέλη περιλαμβάνεται η ανταλλαγή γνώσης και εμπειρίας, οι ευκαιρίες δικτύωσης στην Ευρώπη, οι νέες εμπορικές σχέσεις ή οι νέες αγορές στο εξωτερικό.

50

51

52 1. Πέντε Τομεακά Προγράμματα Εθνικής Εμβέλειας: 1.1 Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα- Καινοτομία (ΕΠΑvΕΚ)~(3,6δις) Ενδεικτικές δράσεις είναι: Τουρισμός, Πολιτισμός, Έρευνα & Τεχνολογία, ΤΠΕ για επιχειρήσεις, Δίκτυα Ενέργειας, Κατάρτιση, Εκπαίδευση & Απασχόληση, Δημόσια Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα. 1.2 Περιβάλλον-Μεταφορές~(3,5Δις) Υποδομές και Αναγκαία Εργα για την προστασία του περιβάλλοντος και ολοκλήρωση έργων του ΕΣΠΑ. 1.3 Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα~(0,4Δις) Εφαρμογές και ανάπτυξη στρατηγικών για αλλαγές σε οριζόντιους τομείς που σχετίζονται με προβλήματα οργάνωσης, διαχείρισης και ελέγχου. 1.4 Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού-Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση~ (1,9Δις) Προώθηση και ανάπτυξη δράσεων για την αντιμετώπιση της ανεργίας, σύνδεση εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος με καινοτόμα προγράμματα. 1.5 Τεχνική Βοήθεια (0,3Δις) 2. Δεκατρία Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα ~ (5,3Δις) 3. Ε.Π. Αγροτικής Ανάπτυξης 4. Ε.Π. Αλιείας & Θάλασσας 5. Νέος Επενδυτικός (Αναπτυξιακός) Νόμος.

53

54 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ Στόχοι προγράμματος: 1. Δημιουργία νέων, καινοτόμων και βιώσιμων επιχειρήσεων 2. Ενίσχυση της απασχόλησης με την πρόσληψη τουλάχιστον ενός ατόμου Δυνητικοί Δικαιούχοι είναι οι άνεργοι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕ, μέχρι την ημερομηνία έναρξης της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας στη ΔΟΥ και οι οποίοι δεν ασκούσαν επιχειρηματική δραστηριότητα ή ελευθέριο επάγγελμα από 1/1/2014 έως και την ημερομηνία προκήρυξης. Τα επιχειρηματικά σχέδια που θα χρηματοδοτηθούν θα πρέπει να έχουν καινοτομικό χαρακτήρα και να αφορούν, κατά προτεραιότητα, στους εννέα (9) στρατηγικούς τομείς προτεραιότητας του ΕΠΑνΕΚ: Αγροδιατροφή /Βιομηχανία Τροφίμων, Εφοδιαστική Αλυσίδα, Ενέργεια, Περιβάλλον, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), Τουρισμός, Υγεία, Υλικά Κατασκευές, Πολιτιστική - Δημιουργική Βιομηχανία Προϋπολογισμός έργων: Ποσοστό ενίσχυσης: 100% του συνολικού προϋπολογισμού

55 Προϋποθέσεις συμμετοχής Οι επιχειρήσεις που θα συσταθούν στο πλαίσιο των επενδυτικών προτάσεων θα πρέπει: Να έχουν κάνει έναρξη στη ΔΟΥ μετά την ημερομηνία προκήρυξης του Προγράμματος Να λειτουργήσουν νόμιμα εντός της Ελληνικής Επικράτειας Να λειτουργήσουν αποκλειστικά με μία από τις ακόλουθες επιχειρηματικές μορφές: Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρεία, Ετερόρρυθμη Εταιρεία, Ι.Κ.Ε, ατομική επιχείρηση και κοινωνική επιχείρηση. Κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο να συμμετέχει στην υποβολή μίας επενδυτικής πρότασης. Το επιχειρηματικό τους σχέδιο να αφορά στις επιλέξιμες κατηγορίες επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Εξαιρούνται οι δραστηριότητες που δεν στηρίζονται από τον Κανονισμό για Ενισχύσεις Ήσσονος Σημασίας De Minimis (EK 1407/2013).

56 Επιλέξιμες δαπάνες 1) Λειτουργικές (ενοίκια, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, έξοδα προβολής & διαφήμισης) 2) Εξοπλισμός, προμήθεια πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων, αποσβέσεις παγίων 3) Δαπάνες παροχής υπηρεσιών (νομικής, συμβουλευτικής, λογιστικής υποστήριξης και σύνταξης και παρακολούθησης επιχειρηματικού σχεδίου κλπ.) 4) Ασφαλιστικές εισφορές επιχειρηματία 5) Μισθολογικό κόστος για νέα/ες θέση/εις εργασίας υπό την προϋπόθεση διατήρησής της/τους μετά το πέρας της επιχορήγησής της/τους. Η επιλεξιμότητα των δαπανών δύναται να ξεκινήσει από την ημερομηνία προκήρυξης.

57

58 ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕ ΔΥΝΑΜΙΚΑ Αφορά: Υφιστάμενες Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Για τις ανάγκες του προγράμματος (και μόνο) χαρακτηρίζεται ως υφιστάμενη, επιχείρηση που έχει κλείσει τουλάχιστον μία (1) πλήρη διαχειριστική χρήση. Στρατηγικοί Τομείς Προτεραιότητας: Αγροδιατροφή / Βιομηχανία Τροφίμων, Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες (ΠΔΒ), Υλικά, Κατασκευές, Εφοδιαστική Αλυσίδα,Ενέργεια, Περιβάλλον, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας ΤΠΕ, Υγεία. Προϋπολογισμός Έργων: Ποσοστό ενίσχυσης: 50% Υπάρχει δυνατότητα καταβολής προκαταβολής μέχρι και το 40% της Αναλογούσας Δημόσιας Δαπάνης έναντι ισόποσης εγγυητικής επιστολής. Περισσότερες πληροφορίες:

59 Επιλέξιμες Ενέργειες / Δαπάνες 1. Πιστοποίηση διαχειριστικών Συστημάτων, Σχεδιασμός και Τυποποίηση 2. Προβολή - Προώθηση των επιχειρήσεων σε αγορές στόχους 3. Δικαιώματα Τεχνογνωσίας και αξιοποίησή της για την ενίσχυση της αποτελεσματικότερης παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών 4. Τεχνολογική αναβάθμιση μέσω της αύξησης της χρήσης Τεχνολογίας 5. Τεχνική και Συμβουλευτική Υποστήριξη / Καθοδήγηση επιχειρήσεων που θα συμβάλει στην βελτίωση της οργάνωσης και παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, στην υποστήριξη καινοτομικής και τεχνολογικής επιχειρηματικότητας και θα υποστηρίζει τον προσανατολισμό προς νέες αγορές 6. Κτιριακή αναβάθμιση υποδομών για την λειτουργία σύγχρονων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων 7. Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού Ως ημερομηνία έναρξης της επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η , υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχει ολοκληρωθεί το επιχειρηματικό σχέδιο, πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης.

60 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ

61 1. Γενική Επιχειρηματικότητα Κατηγορίες Επενδύσεων Αφορά: κάθε επιχειρηματία Προβλέπει: Φοροαπαλλαγές κλιμακούμενες έως και 10 χρόνια, μέχρι το 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης 2. Περιφερειακή Συνοχή Αφορά: επενδυτές με σχέδια που καλύπτουν τοπικές ανάγκες ή αξιοποιούν τοπικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Προβλέπει: όλα τα είδη των ενισχύσεων. Το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης leasing μπορεί να φτάσει μέχρι και το 70% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης. Για τις νέες επιχειρήσεις, το παραπάνω ποσοστό προσαυξάνεται κατά 10%. 3. Τεχνολογική Ανάπτυξη Αφορά: επιχειρήσεις που σχεδιάζουν να επενδύσουν στην καινοτομία και να εκσυγχρονίσουν τεχνολογικά την επιχείρηση τους. Προβλέπει: όλα τα είδη των ενισχύσεων. Το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης leasing μπορεί να φτάσει μέχρι και το 80% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης. 4. Νεανική Επιχειρηματικότητα Αφορά: επιχειρήσεις νέων, 20 μέχρι 40 ετών. Προβλέπει: ενίσχυση για το σύνολο σχεδόν των δαπανών (και των λειτουργικών) για 5 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας. Η συνολική ενίσχυση μπορεί να φτάσει μέχρι ευρώ.

62 Κατηγορίες Επενδύσεων 5. Μεγάλα Επενδυτικά Σχέδια Αφορά: επενδυτές με σχέδια ύψους τουλάχιστον ευρώ. Προβλέπει: όλα τα είδη των ενισχύσεων μεμονωμένα ή συνδυαστικά. Το ύψος της ενίσχυσης μειώνεται όσο αυξάνει το ύψος της επένδυσης. Η επιχορήγηση-επιδότηση δεν μπορεί να ξεπερνά το 60% της συνολικής ενίσχυσης. 6. Ολοκληρωμένα Πολυετή Επενδυτικά Σχέδια Αφορά: επιχειρηματίες με σχέδια υλοποίησης ολοκληρωμένων πολυετών (2-5 έτη) σχεδίων επιχειρήσεων, για τις οποίες έχει παρέλθει τουλάχιστον πενταετία από τη σύστασή τους, άνω των ευρώ. Στόχος είναι ο τεχνολογικός, διοικητικός, οργανωτικός, και επιχειρησιακός εκσυγχρονισμός. Προβλέπει: φοροαπαλλαγές μέχρι το 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης. 7. Σχέδια Συνέργειας και Δικτύωσης (Clustering) Αφορά: επιχειρηματικά σχήματα συνέργειας και δικτύωσης 10 τουλάχιστον επιχειρήσεων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και πέντε στην υπόλοιπη Ελλάδα, υπό μορφή κοινοπραξίας. Προβλέπει τη δυνατότητα παροχής κάθε είδους ενίσχυσης.

63 Υποβολή Ο υποψήφιος επενδυτής εγγράφεται στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων μέσω των σχετικών ιστοσελίδων ( και λαμβάνει προσωπικό κωδικό. Υποβάλλει ηλεκτρονικά όλα τα τεχνοοικονομικά στοιχεία του επενδυτικού σχεδίου και των απαιτούμενα δικαιολογητικά. Εκτυπώνει την αίτηση. Υποβάλλει σε έντυπη μορφή τον επενδυτικό φάκελο (συμπεριλαμβανομένων και των πρωτότυπων εγγράφων) στο αρμόδιο Γραφείο Εξυπηρέτησης Επενδυτών. Κάθε δικαιολογητικό έγγραφο ή στοιχείο που υποβάλλεται σε έντυπη μορφή, πρέπει να έχει υποβληθεί και ηλεκτρονικά. Προέλεγχος Οι υπάλληλοι του Γραφείου ελέγχουν την πληρότητα του φακέλου της αίτησης και εφόσον είναι πλήρης, δίνουν απόδειξη. Αν λείπουν απαραίτητα δικαιολογητικά ή στοιχεία, προσκομίζονται μέσα σε 10 ημέρες. Αξιολόγηση Κάθε φάκελος ελέγχεται και αξιολογείται σε 40 ημέρες από την καταληκτική ημερομηνία συμπλήρωσής του από τυχαίους επιλεγμένους αξιολογητές. Κατά το διάστημα αυτό, ο υποψήφιος επενδυτής μπορεί να παρακολουθεί ηλεκτρονικά την πορεία της αίτησής του. Αποτελέσματα Δημοσιεύεται στο διαδίκτυο προσωρινός πίνακας κατάταξης των επενδυτικών σχεδίων με τη βαθμολογία τους. Ο υποψήφιος επενδυτής έχει δικαίωμα ένστασης μέσα σε 10 ημέρες. Η διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων ολοκληρώνεται εντός 15 ημερών από την λήξη της προθεσμίας υποβολής της αίτησης. Αναρτάται ο τελικός πίνακας αποτελεσμάτων

64 Υποχρεώσεις ενισχυόμενων επιχειρήσεων Η διάρκεια τήρησης των υποχρεώσεων είναι 5 έτη από τη δημοσίευση της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης λειτουργίας της επένδυσης: 1. Τήρηση των όρων υπαγωγής 2. Μη παύση της λειτουργίας της επιχείρησης 3. Μη διακοπή της παραγωγικής δραστηριότητας της επένδυσης 4. Μη πώληση των ενισχυθέντων πάγιων περιουσιακών στοιχείων 5. Μίσθωση επένδυσης κατόπιν έγκρισης του φορέα υπαγωγής

65 Το ποσοστό επιχορήγησης κάθε προγράμματος είναι διαφορετικό ανά πρόγραμμα και σε ορισμένες περιπτώσεις και ανά επιλέξιμη δαπάνη. Η καταβολή της επιχορήγησης γίνεται απολογιστικά είτε στο τέλος του προγράμματος είτε με βάση το βαθμό υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου. Είναι δυνατή η χορήγηση προκαταβολής με την έκδοση ισόποσης εγγυητικής επιστολής. Επιχορήγηση

66 Αναπτυξιακός Νόμος Ενίσχυση Επιχειρηματικότητας Νέων Στο ειδικό καθεστώς Επιχειρηματικότητας των Νέων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011 ενισχύονται αποκλειστικά επενδυτικά σχέδια που αφορούν την ίδρυση και λειτουργία πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν με ποσοστό άνω του 50% φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους και ασκούν αποκλειστικά τη διαχείριση των επιχειρήσεων αυτών. Επίσης απαιτείται: Να έχουν τη νομική μορφή που προβλέπεται από το νόμο 3908/2011. Να έχουν ιδρυθεί τον Ιανουάριο του 2011 και εντεύθεν (ή να είναι υπό ίδρυση).

67 Επιλέξιμες δαπάνες Για Μικρές Επιχειρήσεις επένδυση ελάχιστου ύψους ευρώ. Για Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις επένδυση ελάχιστου ύψους ευρώ. Στο ειδικό καθεστώς της Επιχειρηματικότητας των Νέων δεν ενισχύονται οι δαπάνες παγίων της επένδυσης. Ενισχύονται δαπάνες της επένδυσης που αφορούν: Α. Δαπάνες ίδρυσης, οργάνωσης και λειτουργίας της επιχείρησης: Υπηρεσίες συμβούλων που έχουν άμεση σχέση με τη δημιουργία της επιχείρησης (νομικές, διοικητικές, κ.α.) μέχρι ποσοστού 10% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου και έως ποσό Ευρώ. Τόκοι εξωτερικής χρηματοδότησης.

68 Μίσθωση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού παραγωγής και χρησιμοποίηση τεχνολογικών υποδομών (σε περίπτωση εγκατάστασης εντός Τεχνολογικού Πάρκου, Ζώνης Καινοτομίας, κ.α.). Δαπάνες για ενέργεια, ύδρευση και θέρμανση, διοικητικές επιβαρύνσεις και φόρους (εκτός του Φ.Π.Α. και των εταιρικών φόρων). Μισθοδοσία βάσει συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (υπό την προϋπόθεση ότι γι αυτές δεν έχουν δοθεί άλλου είδους ενισχύσεις). Β. Δαπάνες Χρηματοδοτικής Μίσθωσης (Leasing) για μίσθωση κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού παραγωγής

69 Στο ειδικό καθεστώς της Επιχειρηματικότητας των Νέων παρέχεται ενίσχυση υπό τη μορφή της Επιχορήγησης ή/και της Επιδότησης Leasing. Η ενίσχυση παρέχεται κατά τα πρώτα 5 έτη λειτουργίας της επιχείρησης μετά την ίδρυσή της. Η Επιχορήγηση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 100% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου (μη συμπεριλαμβανομένου του κόστους της Χρηματοδοτικής Μίσθωσης). Το κατ έτος χορηγούμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει το 33% του συνόλου της χορηγούμενης ενίσχυσης. Το ποσό της ενίσχυσης δεν μπορεί να ξεπεράσει το ευρώ στην περίπτωση που γίνεται χρήση της Χρηματοδοτικής Μίσθωσης (Leasing).

70 Ο νέος νόμος 4146/13 περιλαμβάνει τροποποιήσεις στους τελευταίους Αναπτυξιακούς νόμους 3299/2004 και 3908/2011, όπως: 1. Ενισχύεται η ρευστότητα των επενδυτών με τη δυνατότητα προκαταβολής από 50% έως και 100% της επιδότησης με κάλυψη εγγυητικής επιστολής. 2. Καταργείται ο χρονικός περιορισμός υποβολής επενδυτικών σχεδίων (κάθε Απρίλιο & Οκτώβριο) και παρέχεται δυνατότητα υποβολής επενδυτικών σχεδίων καθ όλη τη διάρκεια του έτους. 3. Απελευθερώνεται η επιλογή του μίγματος ευεργετημάτων του Επενδυτικού Νόμου (φοροαπαλλαγές, επιδότηση κ.α.) για επενδύσεις κάτω από 50 εκατομμύρια, ώστε να ενισχυθεί η ευελιξία της χρηματοδότησης για Μικρούς και Μεσαίους επενδυτές. 4. Επιτρέπεται η εμπροσθοβαρή χρήση των φοροαπαλλαγών, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων και η βιωσιμότητα τους. 5. Παρέχεται στους φορείς επένδυσης, η δυνατότητα κάλυψης της ίδιας συμμετοχής και με άμεσα ρευστοποιήσιμα πάγια στοιχεία της επιχείρησής τους που αφορούν τους τρεις τελευταίους μήνες λειτουργίας. 6. Διευρύνονται οι ενισχυόμενοι τομείς επιχειρηματικότητας.

71 7. Αυξάνεται το ποσοστό επιδότησης κυρίως στις Πολύ Μικρές και Μικρές επιχειρήσεις που θα κάνουν την επένδυσή τους σε περιοχές Β.Ε.Π.Ε. 8. Μειώνεται από 6ετία σε 5ετία ο χρόνος που πρέπει να παρέλθει από την ίδρυση ή τον τελευταίο εκσυγχρονισμό σε ξενοδοχειακή μονάδα 3* και άνω. 9. Εντάσσονται τα Κέντρα Αποκατάστασης στις ευνοϊκές διατάξεις επιχορήγησης. Εφόσον ο επενδυτής επιλέξει την επιχορήγηση μέσω της φορολογικής απαλλαγής έχει το δικαίωμα να την εφαρμόσει για 10 χρόνια ή 12 αν είναι νέα επιχείρηση, αντί των 8 ή τα 10 αντίστοιχα που ίσχυε. 10. Εξαιρούνται από τις ενισχύσεις του Ν.3908/2011 τα επενδυτικά σχέδια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιοθερμικούς σταθμούς. Τα επενδυτικά σχέδια στον τομέα των ΑΠΕ λαμβάνουν μόνο φοροαπαλλαγές. 11. Το ποσοστό των δαπανών για κτιριακά, ειδικές και βοηθητικές εγκαταστάσεις και ειδικών δαπανών για διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου που ενισχύεται μπορεί να φτάνει έως το 60% του συνολικού προϋπολογισμού κάθε επενδυτικού σχεδίου και για κάθε επιχείρηση, ενώ για τις ΜΜΕ το ποσοστό αυτό φτάνει στο 70%.

72 12. Ενισχύονται οι ΙΚΕ, οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις καθώς και ομάδες παραγωγών και Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις. 13. Τροποποιείται το όριο του προϋπολογισμού από σε ως όριο για την σύσταση νομικής μορφής πριν την καταβολή οποιασδήποτε ενίσχυσης. 14. Στα μεγάλα επενδυτικά έργα μέχρι και 50 εκ. ευρώ παρέχεται το δικαίωμα επιλογής όλων των ειδών των ενισχύσεων, μεμονωμένα ή συνδυαστικά. Για αυτά που είναι πάνω από 50 εκ. ευρώ παρέχεται το δικαίωμα της φορολογικής απαλλαγής για το ποσό της επένδυσης που ξεπερνά το ποσό αυτό. 15. Παρέχεται η δυνατότητα διενέργειας ενδιάμεσων και τελικών ελέγχων από πιστοποιημένους φορείς του ιδιωτικού τομέα, όπως Τράπεζες και ελεγκτικές εταιρείες, ώστε να καταστεί δυνατή η άμεση περαίωση σωρευμένων ελέγχων και η εκταμίευση εκκρεμών δόσεων.

73 Είδη Ενισχύσεων Επιχορήγηση κεφαλαίου: Αφορά στην κάλυψη από το Δημόσιο, τμήματος της ενισχυόμενης δαπάνης του επενδυτικού σχεδίου. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing): Αφορά στην κάλυψη από το Δημόσιο, τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων leasing, για την απόκτηση μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, όπου η μέγιστη διάρκεια δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 7 έτη. Φορολογική απαλλαγή: που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρων κερδών, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και ισχύει 15 διαχειριστικές περιόδους από την διαχειριστική εντός της οποίας δημοσιεύθηκε η απόφαση ολοκλήρωσης. Το συνολικό όφελος από τη φορολογική απαλλαγή δεν δύναται να ξεπερνά το αντίστοιχο ποσό της Επιχορήγησης Κεφαλαίου.

74 Προϋπολογισμός Έργων Ο ελάχιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των επενδυτικών σχεδίων χωρίζεται ανά κατηγορία επιχείρησης ως εξής: Μεγάλες επιχειρήσεις: Μεσαίες επιχειρήσεις: Μικρές επιχειρήσεις: Πολύ μικρές επιχειρήσεις: Για ατομικές επιχειρήσεις ο μέγιστος προϋπολογισμός είναι Για τα επενδυτικά σχέδια γενικής επιχειρηματικότητας ο ελάχιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι το ήμισυ των παραπάνω ποσών.

75 Κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής

76 Ιδία συμμετοχή του επενδυτή στον Αναπτυξιακό Νόμο Για τα όλα τα επενδυτικά σχέδια, το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής (αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ή χρήση φορολογηθέντων αποθεματικών) του επενδυτή, δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 25% των ενισχυόμενων δαπανών. Κατά το μέρος που τα επενδυτικά σχέδια ενισχύονται με επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, δεν απαιτείται ίδια συμμετοχή. Κατά το μέρος της φορολογικής απαλλαγής ο δικαιούχος πρέπει να συνεισφέρει τουλάχιστον 25% του επενδυτικού κόστους, είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων, είτε μέσω εξωτερικής χρηματοδότησης. Δεν απαιτείται (χωρίς να αποκλείεται η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου). Η ίδια συμμετοχή τεκμηριώνεται από την αξία των καταθέσεων ή/και κινητών αξιών, ή/και τις τελευταίες λογιστικές καταστάσεις, ή/και άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία, σύμφωνα με την μέση αξία των τελευταίων τριών (3) μηνών.

77 Κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ Για την κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής, ο δυνητικός δικαιούχος της ενίσχυσης μπορεί να χρησιμοποιήσει: α) ιδίους πόρους (ίδια συμμετοχή) ή/και β) δάνειο (όχι υποχρεωτικό) Η τεκμηρίωση της δυνατότητας κάλυψης της Ιδιωτικής Συμμετοχής (Δάνειο ή/και Ιδία Συμμετοχή) ΔΕΝ είναι αναγκαία για τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα. Το δάνειο είναι δυνατόν να υποστηρίζεται από τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ, όπως αυτών της ΕΤΕΑΝ, του Ταμείου Επιχειρηματικότητας και του προγράμματος JEREMIE, τα οποία διατίθενται μέσω των Τραπεζών.

78 Επιλέξιμες δαπάνες Κτίρια, εγκαταστάσεις και περιβάλλων χώρος Μηχανήματα Εξοπλισμός Μεταφορικά Μέσα (επαγγελματικής χρήσης) Εξοπλισμός και εγκαταστάσεις Προστασίας Περιβάλλοντος και Εξοικονόμησης Ενέργειας Πιστοποίηση συστημάτων διασφάλισης ποιότητας Λογισμικό Προβολή - Προώθηση Συμβουλευτικές υπηρεσίες Λειτουργικές δαπάνες (με προϋποθέσεις)

79 Καταβολή δημόσιας χρηματοδότησης Η Δημόσια Χρηματοδότηση μπορεί να διακριθεί σε: α) Προκαταβολή, β) Ενδιάμεσες Καταβολές και γ) Αποπληρωμή του έργου Α) Προκαταβολή (δυνητική) Χορηγείται έως και το 100% της δημόσιας επιχορήγησης με την προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής επιστολής προκαταβολής διάρκειας τουλάχιστον έως την παραλαβή του έργου. O Δικαιούχος δύναται να κάνει χρήση εγγυητικής επιστολής ορισμένου χρόνου εγγυημένης από την ΕΤΕΑΝ ΑΕ. Β) Ενδιάμεσες καταβολές Χορηγούνται μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος ενδιάμεσης επαλήθευσης (έως δύο) και μετά την εκτέλεση τουλάχιστον του 30% και έως του 80% του επιχορηγούμενου οικονομικού αντικειμένου. Το αίτημα υποβάλλεται από τον δικαιούχο σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή, συνοδευόμενο από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Το αίτημα μπορεί να περιλαμβάνει προκαταβολές σε προμηθευτές, που αθροιστικά δε θα υπερβαίνουν το 50% του συνολικά εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού. Η καταβολή της αναλογούσας επιχορήγησης γίνεται μετά από διοικητικό έλεγχο.

80 Αποπληρωμή: Πραγματοποιείται με την ολοκλήρωση του έργου και έπειτα από υποβολή Αιτήματος Επαλήθευσης Πιστοποίησης Ολοκλήρωσης Η καταβολή της αναλογούσας επιχορήγησης γίνεται μετά από έναν ή περισσότερους επιτόπιους ελέγχους! Προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση και παραλαβή είναι: Να κριθεί το έργο ολοκληρωμένο και λειτουργικό Να είναι πλήρως εξοφλημένο το σύνολο των παραστατικών των δαπανών του έργου Να προσκομιστεί άδεια λειτουργίας εν ισχύ (ή πιστοποιητικό απαλλαγής) ή πιστοποιητικό οικείου Επιμελητηρίου

81 Υποχρεώσεις ενισχυόμενων επιχειρήσεων Για 3-5 χρόνια μετά την ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου πρέπει: α) Να τηρούνται οι όροι υπαγωγής β) Να μη διακοπεί η παραγωγική δραστηριότητα και να μην παυθεί η λειτουργία της επιχείρησης, εκτός αν συντρέχουν λόγοι ανωτέρας βίας. γ) Να μην μεταβιβασθούν πάγια περιουσιακά στοιχεία που έχουν επιδοτηθεί, εκτός αν αντικατασταθούν από άλλα κυριότητας του φορέα και ίσης αξίας δ) Να μην παραβιασθούν οι όροι σώρευσης κρατικών ενισχύσεων ε) Μετά την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου, η αντικατάσταση εξοπλισμού είναι δυνατή, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος στον αρμόδιο φορέα με αγορά νέου παρόμοιου εξοπλισμού /λογισμικού (όμοιας ή καλύτερης τεχνολογίας) και εντός 6 μηνών από την έγκριση του αιτήματος (με τήρηση όλων των παραστατικών που αφορούν τόσο στο νέο όσο και στο παλαιό εξοπλισμό). στ)δεν επιτρέπεται χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του ΕΦΔ να μεταβληθεί η εταιρική σύνθεση, να εκμισθώνεται μέρος ή το σύνολο της επένδυσης.

82 Τυπικές προϋποθέσεις συμμετοχής Οι επιχειρήσεις θα πρέπει: 1. Να υποβάλλουν έως μία επενδυτική πρόταση ανά Α.Φ.Μ. ή υπό-σύσταση επιχείρηση 2. Να υλοποιήσουν το επενδυτικό σχέδιο σε έναν ή περισσότερους επιλέξιμους ΚΑΔ της ίδιας Θεματικής Ενότητας 3. Να είναι εγκατεστημένες ή να προτίθενται να εγκατασταθούν στην Ελληνική Επικράτεια 4. Να έχουν ή να δεσμευτούν ότι θα έχουν την ιδιότητα της ΜΜΕ 5. Να διαθέτουν τον επιλέξιμο ΚΑΔ πριν την υποβολή της επενδυτικής πρότασης (οι υφιστάμενες και οι νέες) ή πριν την πρώτη εκταμίευση επιχορήγησης (οι υπό σύσταση) 6. Να λειτουργούν νόμιμα 7. Να λειτουργούν ή να προτίθενται να λειτουργήσουν αποκλειστικά ως ατομική επιχείρηση, Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε., Α.Ε. ή Ι.Κ.Ε.

83 Τυπικές προϋποθέσεις συμμετοχής 8. Να μην βρίσκονται υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση και να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ανάκτηση ενίσχυσης 9. Να μην είναι προβληματικές επιχειρήσεις 10. Να διαθέτουν ή να δεσμευθούν ότι θα μεριμνήσουν για τις κατάλληλες υποδομές με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εμποδίων πρόσβασης ατόμων με αναπηρία, όπου αυτό είναι απαραίτητο και αναγκαίο 11. Να υποβάλλουν στα επενδυτικά σχέδιά τους δαπάνες που δεν έχουν χρηματοδοτηθεί, δεν έχουν ενταχθεί ή δεν πρόκειται να ενταχθούν σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. 12. Εφόσον αιτηθούν λειτουργικές δαπάνες, θα πρέπει ο κύριος μέτοχος της επιχείρησης να μην έχει κλείσει κατά το προηγούμενο δωδεκάμηνο επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην ίδια σχετική ή όμορη αγορά

84

85 Διαδικασία Αξιολόγησης Τα στάδια της διαδικασίας αξιολόγησης ενός επενδυτικού σχεδίου στο πλαίσιο ενός Προγράμματος χρηματοδότησης περιλαμβάνουν: Έλεγχο Πληρότητας Δικαιολογητικών Έλεγχο τήρησης προϋποθέσεων συμμετοχής Τεχνική Αξιολόγηση από αξιολογητές (βαθμοί, κριτήρια, κ.λπ) Έλεγχος Βαθμολόγηση - Αξιολόγηση Π/Υ από Γνωμοδοτική Επιτροπή Αξιολόγησης και εισήγηση στον Αρμόδιο Υπουργό Περιφερειάρχη κ.λπ. Υπουργική Απόφαση ένταξης ή μη ένταξης έργων.

86 Η παρακολούθηση της υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου γίνεται με τη υποβολή εκθέσεων προόδου από τις επιχειρήσεις προς τον εκάστοτε φορέα επίβλεψης και τους επιτόπιους ελέγχους των αρμοδίων οργάνων. Υπό προϋποθέσεις και ανάλογα με το κάθε πρόγραμμα χρηματοδότησης μία επιχείρηση μπορεί να ζητήσει να εγκριθούν αλλαγές στη χρηματοδότηση του επιχειρηματικού της σχεδίου χωρίς όμως να μεταβάλλονται ο βασικός του σκοπός και οι στόχοι αυτού. Οι διαδικασίες πραγματοποιούνται με τη χρήση πληροφοριακών συστημάτων.

87 Σημεία ιδιαίτερης προσοχής κατά την τεχνική και οικονομική πιστοποίηση Κατά τον επιτόπιο έλεγχο: Ο εξοπλισμός πρέπει να είναι τοποθετημένος και σε πλήρη λειτουργία. Εξοπλισμός που θα βρίσκεται σε συσκευασίες δεν θα πιστοποιείται. Να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης του οργάνου ελέγχου σε όλους τους χώρους της επένδυσης και επίδειξης όλου του εξοπλισμού καθώς επίσης και των πινακίδων που φέρουν το σειριακό αριθμό του εξοπλισμού. Τα πρωτότυπα παραστατικά έκδοσης (τιμολόγια, δελτία αποστολής κ.λ.π.) και εξόφλησης αυτών (καταθετήρια, εμβάσματα, αντίγραφα επιταγών, αποδείξεις κ.λ.π.) να είναι αρχειοθετημένα και ταξινομημένα σε ξεχωριστό φάκελο προς διευκόλυνση του ελέγχου και του σφραγίσματος.

88 Οικονομική πιστοποίηση Έκδοση - Εξόφληση τιμολογίων Λογιστικές εγγραφές Δεν επιτρέπεται ο κατακερματισμός δαπάνης, δηλαδή η τιμολόγηση μιας δαπάνης με πολλά τιμολόγια με σκοπό τη μετάπτωση σε μικρότερη κατηγορία εξόφλησης δαπανών. Δεν επιτρέπεται ο κατακερματισμός πληρωμής ενός τιμολογίου, με σκοπό τη μετάπτωση σε μικρότερη κατηγορία εξόφλησης δαπανών. Η μερική εξόφληση τιμολογίου με τρόπο μη επιλέξιμο, δεν συνιστά λόγο απόρριψης του συνόλου του τιμολογίου. Απορρίπτεται το τμήμα του τιμολογίου που έχει εξοφληθεί με μη επιλέξιμο τρόπο. Στα λογιστικά βιβλία, οι δαπάνες του έργου πρέπει να είναι καταχωρημένες στη στήλη παγίων και όχι στις στήλες δαπάνες/έξοδα. Για το σύνολο των παραστατικών απαιτείται η ύπαρξη εξοφλητικής απόδειξης ανεξάρτητα από τον τρόπο πληρωμής (π.χ. μέσω τράπεζας), ακόμα και αν υπολείπεται 0,01 πρέπει να προσκομισθεί εξοφλητική απόδειξη. Οι καταθέσεις θα πρέπει να γίνονται στον εταιρικό λογαριασμό του προμηθευτή (επιβεβαίωση στην τράπεζα πριν την κατάθεση). Για τα Τιμολόγια Παροχής Υπηρεσιών τεχνικών έργων πρέπει να υπάρχουν τα σχετικά Δελτία Αποστολής που έχουν εκδοθεί είτε στο όνομα του δικαιούχου είτε στο όνομα του κατασκευαστή με τόπο προορισμού τον τόπο υλοποίησης της επένδυσης.

89 Συμβουλές για επιτυχημένη υποβολή πρότασης στα προγράμματα χρηματοδότησης Προσεκτική μελέτη Οδηγού και εντύπων υποβολής Συμμετοχή σε ενημερωτικές εκδηλώσεις Επιλογή και συνεργασία με αξιόπιστους συμβούλους Δημιουργία ομάδας έργου (προσωπικό, συνεργάτες & προμηθευτές) Θέσπιση αισιόδοξων αλλά ρεαλιστικών στόχων Αναλυτικό/Τεκμηριωμένο/Ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχέδιο Σωστή επιλογή δαπανών που έχουμε πραγματική ανάγκη Έμφαση στην καινοτομία και την προστασία του περιβάλλοντος Χρήση ηλεκτρονικών μέσων και τεχνολογίας Προσεχτική συλλογή όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών Τήρηση αντιγράφου στο αρχείο μας Συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης του προγράμματος Τήρηση προθεσμιών & Επιμελής υποβολή φακέλου

90

91 Ηλεκτρονικές πηγές ενημέρωσης για χρηματοδοτήσεις (γενική ιστοσελίδα ΕΣΠΑ) (για προγράμματα του ΥΠΑΝ) (για προγράμματα που διαχειρίζεται η ΚΕΠΑ-ΑΝΕΜ) (προγράμματα για ανέργους και απασχόληση) (για αγροτικές επιδοτήσεις) (Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας) (Διασυνοριακά Προγράμματα) (Αναπτυξιακός Νόμος) (για κατάρτιση) (για προγράμματα ψηφιακής σύγκλισης) (για χρηματοδοτήσεις από Ευρωπαϊκή Ένωση) (για ενισχύσεις σε έρευνα τεχνολογία) (εγγυήσεις- δάνεια) (δάνεια μέσω VP) www. Startupgreece.gr (ζητήματα ίδρυσης επιχείρησης, εκδηλώσεων, success stories, δυνατότητα δικτύωσης με άλλους νέους επιχειρηματίες κ.λπ.) (εκδηλώσεις, δραστηριότητες κ.λπ.)

92 WHAT YOU AND ΤΗΕ Marsha Sinetar