ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ

Transcript

1 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Με τον όρο «ενεργειακή αναβάθμιση» εννοούμε μια σειρά απλών επεμβάσεων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό του κτηρίου με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει ακόμα και το 60%. Η διαδικασία της ενεργειακής αναβάθμισης είναι σχετικά απλή και έχει ως εξής: 1. Αποτυπώνεται η υπάρχουσα κατάσταση του κτηρίου. 2. Προσδιορίζονται τα σημεία που χρήζουν βελτίωσης και σχεδιάζονται οι απαραίτητες επεμβάσεις. Κατόπιν συντάσσεται τεχνοοικονομική μελέτη για το κόστος των επεμβάσεων καθώς και το χρόνο απόσβεσης του έργου. 3. Κατόπιν συμφωνίας με τον ενδιαφερόμενο υλοποιούνται οι επεμβάσεις από εξειδικευμένο προσωπικό υπό την επίβλεψη μηχανικού. 4. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών γίνεται αποτίμηση του έργου με παράλληλη παρακολούθηση της νέας κατάστασης για τυχόν αποκλίσεις από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτηρίου έχει σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας και επακόλουθο την μείωση της οικονομικής

2 επιβάρυνσης του χρήστη. Κι αυτό γιατί η μόνωση του κτηρίου το μεν καλοκαίρι δεν επιτρέπει στη ζέστη να εισέλθει στο εσωτερικό του, το δε χειμώνα διατηρεί την θέρμανση εσωτερικά και το απομονώνει από το εξωτερικό κρύο. Με άλλα λόγια οι επεμβάσεις που προβλέπει μια ενεργειακή αναβάθμιση για ένα κτήριο μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας και επιφέρουν σημαντική οικονομία στον ετήσιο οικιακό προϋπολογισμό. Οι τελευταίες οικονομικές προβλέψεις καταδεικνύουν ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, του πετρελαίου καθώς και του φυσικού αερίου θα αυξάνονται συνεχώς τα επόμενα χρόνια Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την επιπλέον οικονομική επιβάρυνση της τσέπης μας από υψηλότερους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και θέρμανσης. Είναι προφανές λοιπόν ότι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας μέσω της εξοικονόμησης αποτελεί μονόδρομο για μεγαλύτερη οικονομία στον οικιακό προϋπολογισμό. Η χρηματοδότηση των επεμβάσεων μπορεί να γίνει είτε με τη διαμεσολάβηση χρηματοπιστωτικού οργανισμού (τραπεζικός οργανισμός) είτε με συμφωνία με τον ανάδοχο για τη σταδιακή αποπληρωμή του. Τον τελευταίο καιρό οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες λανσάρουν τα πράσινα δάνεια τα οποία αποσκοπούν στην χρηματοδότηση πράσινων επεμβάσεων με χαμηλό επιτόκιο. Μέρος του κόστος των επεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί και από το πρόγραμμα Εξοικονόμηση κατ οίκον του Υπουργείου Περιβάλλοντος που έχει ξεκινήσει την 1/2/2011. Για την υποστήριξη των πολιτών, τόσο κατά το στάδιο υποβολής αίτησης στο πρόγραµµα όσο και κατά την υλοποίηση του έργου, λειτουργεί γραµµή αρωγής χρηστών (helpdesk) στο Ο οδηγός εφαρµογής και τα έντυπα του προγράµµατος βρίσκονται αναρτηµένα στον διαδικτυακό τόπο exoikonomisi.ypeka.gr.

3 Οι κυριότερες επεμβάσεις που προτείνονται είναι οι εξής: Θερμομόνωση του συνόλου του κελύφους του κτηρίου και ψυχρή βαφή του (εξωτερική η εσωτερική θερμομόνωση, θερμομόνωση πιλοτής και δώματος) Τοποθέτηση θερμομονωτικών πλαισίων κουφωμάτων και διπλών θερμομονωτικών υαλοπινάκων Αντικατάσταση παλαιού συστήματος καυστήρα/λέβητα με νέο υψηλής απόδοσης ή με σύστημα φυσικού αερίου ή με σύστημα που χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης Χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας π.χ. φωτοβολταϊκών στοιχειών, γεωθερμικής αντλίας Εξωτερικός σκιασμός Αεροστεγάνωση ανοιγμάτων στα κουφώματα Τοποθέτηση ανεμιστήρων οροφής Η εφαρμογή των παραπάνω επεμβάσεων έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας του κτηρίου. Ο τομέας των κτιρίων στην χώρα μας συμμετέχει με ποσοστό 40% στην συνολική κατανάλωση ενέργειας και είναι σαφής η εξοικονόμηση ενέργειας που θα προέλθει με την εφαρμογή της νέας πολιτικής στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Tα κτήρια αποτελούσαν ανέκαθεν τον πιο λαίμαργο ενεργειακό καταναλωτή. Aυτό συμβαίνει διότι σε πολλές περιπτώσεις οι μελέτες θέρμανσης, ψύξης και φωτισμού που πραγματοποιούνται είναι χαμηλής ποιότητας, με αποτέλεσμα την υπερδιαστασιολόγηση των συστημάτων, συνεπώς και την υπερκατανάλωση ενέργειας. Η βέλτιστη ενεργειακή απόδοση κτιρίων επιτυγχάνεται με το σχεδιασμό κτιρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (βιοκλιματικός σχεδιασμός,

4 ορθολογικός ενεργειακός σχεδιασμός), την εφαρμογή ώριμων & αποδοτικών ενεργειακών τεχνολογιών για την κάλυψη των επικουρικών ενεργειακών αναγκών (θέρμανσης, ψύξης, φωτισμού, ΖΝΧ), την εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου απόδοσης και λειτουργίας των εγκαταστάσεων του κτιρίου. Oι επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας εφαρμόζονται σε νεόδμητα κτήρια, αλλά και σε υφιστάμενα κτήρια τα οποία υφίστανται ριζική ή μερική ανακαίνιση. Yπάρχει η δυνατότητα να αναβαθμιστεί σημαντικά - στο βαθμό που αυτό είναι τεχνικά, λειτουργικά και οικονομικά εφικτόη ενεργειακή απόδοσή τους. Eίτε σε υφιστάμενο κτήριο είτε σε νεοανεγειρόμενο, αφού εκτελεστούν όλες οι απαραίτητες μελέτες οι οποίες επικεντρώνονται σε κάθε είδους ενέργεια που καταναλώνει το κτήριο, τότε αποφασίζονται οι επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας που μπορούν τελικά να εφαρμοστούν. Oι μελέτες που πραγματοποιούνται σε αυτόν τον τομέα επικεντρώνονται στην ενέργεια που καταναλώνει ένα κτήριο, η οποία αφορά την κάλυψη των ηλεκτρικών του φορτίων, τη θέρμανση και την ψύξη των χώρων και την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Σημαντικό ρόλο για την επιλογή των μεθόδων εξοικονόμησης ενέργειας που θα εφαρμοστούν στο κτήριο παίζει το είδος χρήσης του κτηρίου και η γνώση της λειτουργίας κάθε χώρου. Στη συνέχεια λαμβάνει χώρα ο σχεδιασμός του με τέτοιο τρόπο ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι θερμικές του απώλειες. Συγκεκριμένα, η επιλογή των ανοιγμάτων και η τοποθέτησή τους σε σημεία όπου θα επιτρέπουν το φυσικό φωτισμό και αερισμό, ενώ ο προσανατολισμός τους θα είναι τέτοιος που θα επιτρέπει την αποθήκευση της θερμικής ενέργειας από τον ήλιο κατά τη χειμερινή περίοδο. Aντίστοιχα, βέβαια, τη θερινή περίοδο θα πρέπει με τον ίδιο τρόπο να εξασφαλίζεται ο δροσισμός του κτηρίου. Ενεργειακή Επιθεώρηση Η διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης είναι απαραίτητη για την εκτίμηση της υπάρχουσας κατάστασης του κτηρίου. Συγκεκριμένα με τη χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού (θερμογραφική κάμερα, ψηφιακά θερμόμετρα και υγρασιόμετρα κ.λ.π.) ελέγχονται συγκεκριμένα σημεία του κτηρίου τα οποία ευθύνονται για τις απώλειες θέρμανσης και ψύξης. Αφού συγκεντρωθούν όλα τα απαραίτητα στοιχεία και μετρήσεις, τα δεδομένα αυτά εισάγονται σε ειδικό λογισμικό το οποίο υπολογίζει τις συνολικές ενεργειακές

5 απώλειες του κτηρίου ανά έτος. Ο νέος Κανονισμός Ενεργειακής Αποδοτικότητας των Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ) προβλέπει από 9/1/2011 την υποχρεωτική έκδοση Ενεργειακού Πιστοποιητικού για όλα τα υφιστάμενα και νέα κτήρια κατόπιν ενεργειακής επιθεώρησης. Το πιστοποιητικό αυτό κατατάσσει το κτήριο σε βαθμίδες ενεργειακής απόδοσης με τρόπο ανάλογο με αυτόν που ισχύει τώρα για τις ηλεκτρικές συσκευές. Σε περίπτωση που το επιθεωρούμενο κτήριο καταταχθεί σε χαμηλή βαθμίδα ενεργειακής απόδοσης τότε ο ενεργειακός επιθεωρητής προτείνει μια σειρά επεμβάσεων στο εσωτερικό και εξωτερικό του κτηρίου (στα πρότυπα της ενεργειακής αναβάθμισης) η εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει στην κατάταξη του κτηρίου σε υψηλότερη βαθμίδα ενεργειακής απόδοσης και ως εκ τούτου στην έκδοση του ενεργειακού πιστοποιητικού. Σύμφωνα με τον ΚΕΝΑΚ στο εφεξής όλες οι μεταβιβάσεις και μισθώσεις ακινήτων θα πρέπει να συνοδεύονται υποχρεωτικά από Ενεργειακό Πιστοποιητικό. Χωρίς αυτό οι συμβολαιογραφικές πράξεις μίσθωσης και μεταβίβασης ακινήτων θα είναι αδύνατες. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ήδη εκδώσει λίστα με προσωρινούς Ενεργειακούς Επιθεωρητές ανά περιοχή Πρέπει να καταλάβουμε ολοι μας ότι «η πιο φτηνή ενέργεια και η πιο φιλική στο περιβάλλον δεν είναι αυτή που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές αλλά αυτή που δεν καταναλώθηκε ποτέ. Η σημασία της εξοικονόμησης ενέργειας τόσο για την επίτευξη των εθνικών στόχων, όσο και για την μείωση των αερίων του θερμοκηπίου είναι μεγάλη και δεν πρέπει να παραγνωρίζεται». Το κτιριακό δυναμικό της χώρας, που ανέρχεται σε περίπου 4,5 εκατ. μονάδες. Από αυτές, σχεδόν 4 εκατ. είναι κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν από το 2000, ενώ στη συντριπτική πλειονότητά τους έχουν χτιστεί προ του 1980 χωρίς καμιά πρόβλεψη για κατάλληλες μονώσεις ή άλλα ενεργειακά συστήματα. Είναι εντυπωσιακό ότι στην Ελλάδα έχουμε σήμερα 606 χιλιάδες οικιστικές μονάδες προ του 1945, 2,1 εκατ. μονάδες της περιόδου και 1,2 εκατ. που χτίστηκαν την περίοδο Τα

6 τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι προστίθενται μονάδες ετησίως. Για να επιτευχθουν τα παραπάνω ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης πρέπει να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο τεχνικο γραφειο με μακρόχρονη εμπειρία και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό και να αναλαβει τη μελέτη και την εφαρμογή της ενεργειακής βελτίωσης του κτηρίου του. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Α. ΓΑΖΗ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 239 Α ΒΟΛΟΣ ΤΗΛ ,