ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΤΟΙΧΕIΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚHΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, JOIN(2017) 31 final ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΤΟΙΧΕIΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚHΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ EL EL

2 ΣΤΟΙΧΕIΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚHΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ Σκοπός Από το 2001, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τα κράτη μέλη της συνεργάζονται με το Αφγανιστάν και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα με επιδίωξη την εξεύρεση κοινού στρατηγικού ενδιαφέροντος για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας και, παράλληλα, εργάζονται για την ειρήνη και την ανάπτυξη στην χώρα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, το Αφγανιστάν αντιμετωπίζει επιδείνωση της κατάστασης της ασφάλειας και την αυξανόμενη πίεση τρομοκρατικών και ανταρτικών ομάδων. Παρά τις κάποιες βελτιώσεις, οι δημοκρατικοί θεσμοί και το νομικό πλαίσιο των εκλογών παρουσιάζουν ακόμη αδυναμίες. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι επισφαλή, ιδίως για τις γυναίκες και τα παιδιά. Το Αφγανιστάν έχει σημειώσει πρόοδο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, αλλά το ασταθές οικονομικό πλαίσιο, η έλλειψη υποδομών και ο μεγάλος αριθμός Αφγανών που επαναπατρίζονται από γειτονικές χώρες, θέτουν σε κίνδυνο την πρόοδο αυτή. Πέραν αυτού, η αυξανόμενη ανασφάλεια σε συνδυασμό με την απουσία οικονομικής προοπτικής είχε ως αποτέλεσμα πολλοί Αφγανοί να εγκαταλείψουν τη χώρα, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση της παράτυπης μετανάστευσης, ιδίως προς την Ευρώπη. Για την επίλυση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το Αφγανιστάν και σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 18ης Ιουλίου , η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να διαθέτουν μια πραγματικά ολοκληρωμένη στρατηγική για την ανάπτυξη της χώρας σε ένα αυτάρκες και βιώσιμο κράτος. Επίκεντρο αυτής της νέας στρατηγικής είναι να διαμορφωθούν οι αναγκαίες συνθήκες μιας πολιτικής διαδικασίας που μπορεί να προλειάνει το έδαφος για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη σύρραξη και, ταυτόχρονα, να αναπτυχθούν περαιτέρω οι κρατικοί θεσμοί και η οικονομία για να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα της χώρας και να βγει από την αστάθεια, παράλληλα δε να αντιμετωπισθούν τα θέματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση. 1. Πολιτικό πλαίσιο Το Αφγανιστάν έχει σημειώσει πρόοδο από άποψη οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, με σημαντικά αποτελέσματα την τελευταία δεκαπενταετία στην πρόσβαση στη βασική 1 Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 18ης Ιουλίου 2016: Συμπεράσματα του Συμβουλίου για το Αφγανιστάν, εγγρ /16 2

3 υγειονομική περίθαλψη, τη βασική εκπαίδευση και τη χειραφέτηση και την εκπροσώπηση των γυναικών. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει πενταπλασιαστεί και το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 15 έτη. Ωστόσο, είναι εμφανής ο κίνδυνος να διακυβευθεί η εν λόγω πρόοδος. Η τρίπτυχη μετάβαση - πολιτική/ασφάλειας/οικονομική- του Αφγανιστάν το ασκεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση στο κράτος, με αποτέλεσμα να καθυστερείται η ειρήνευση και να υπονομεύονται τα αναπτυξιακά οφέλη που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Το Αφγανιστάν είναι αντιμέτωπο με μια ολοένα και πιο ρευστή κατάσταση όσον αφορά την ασφάλεια 3, ενώ ταυτόχρονα αγωνίζεται με εύθραυστη την οικονομία και αδύναμη τη διακυβέρνηση. Εν προκειμένω, η περιφερειακή δυναμική διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, ιδίως από άποψη ασφάλειας, αλλά και από οικονομική άποψη. Ταυτόχρονα το Αφγανιστάν αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου αύξηση του επαναπατρισμού Αφγανών με ή χωρίς έγγραφα ταυτότητας, κυρίως από το Πακιστάν και το Ιράν, γεγονός που ασκεί σημαντική πίεση στην κοινωνία. Επιπλέον, η επιδείνωση της κατάστασης όσον αφορά την ασφάλεια, η πολιτική αστάθεια και η οικονομική κρίση οδήγησαν στην αύξηση της μετανάστευσης προς την Ευρώπη. Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, το 2016 η διεθνής κοινότητα επιβεβαίωσε τη συνεχιζόμενη υποστήριξή της στο Αφγανιστάν. Η σύνοδος του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο του 2016 στη Βαρσοβία επιβεβαίωσε τη διεθνή στήριξη της ειρήνης και της σταθερότητας με την ανάληψη χρηματοδοτικών υποχρεώσεων στον τομέα της ασφάλειας έως το Στη Διάσκεψη των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν τον Οκτώβριο του 2016, η διεθνής κοινότητα εξασφάλισε τη διατήρηση της πολιτικής στήριξης και δεσμεύθηκε να χορηγήσει χρηματοδοτική στήριξη ύψους 13,6 δισεκατομμυρίων EUR για το αναπτυξιακό πρόγραμμα του Αφγανιστάν κατά το ίδιο διάστημα. Η κοινή δέσμευση της ΕΕ που επιβεβαιώθηκε στη Διάσκεψη των Βρυξελλών είναι 5 δισεκατομμύρια EUR, γεγονός που καθιστά συνολικά την ΕΕ τον σημαντικότερο εταίρο αναπτυξιακής συνεργασίας του Αφγανιστάν. Οι περιφερειακοί 2 Το Αφγανιστάν αναλαμβάνει την ευθύνη για την παροχή ασφάλειας μικρότεροι πόροι λόγω των περικοπών στις διεθνείς δαπάνες που σχετίζονται με τη μείωση των διεθνών στρατευμάτων, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και αλλαγή της ηγεσίας μετά τις προεδρικές εκλογές του Το 2016, η Αποστολή Βοηθείας των ΗΕ στο Αφγανιστάν (UNAMA) κατέγραψε θύματα μεταξύ των αμάχων (3498 νεκροί και 7920 τραυματίες) θάνατοι πολιτών + 2% και τραυματίες πολίτες + 6%. αύξηση του συνολικού άμαχων θυμάτων + 3% σε σύγκριση με το Από το 2009, λόγω της σύρραξης έχουν σκοτωθεί άτομα και έχουν τραυματισθεί άτομα. 3

4 παράγοντες και η διεθνής κοινότητα επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για πολιτική διαδικασία που θα επιφέρει συμφιλίωση και βιώσιμη ειρήνη. Επιπλέον, η συμφωνία συνεργασίας ΕΕ-Αφγανιστάν για την εταιρική σχέση και την ανάπτυξη, η οποία υπογράφηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2017, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της ΕΕ για την ανάπτυξη του Αφγανιστάν κατά τη διάρκεια της «δεκαετίας μετασχηματισμού» ( ) 4. Η συμφωνία θέτει το πλαίσιο υποστήριξης της ΕΕ και καθιστά δυνατή την αποκατάσταση του επίσημου διαλόγου σε ορισμένα πεδία 5. Το θεματολόγιο βιώσιμης ανάπτυξης του 2030 («Ατζέντα 2030») με τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης θέτει νέο πλαίσιο αναφοράς των κοινών στόχων μεταξύ των αναπτυσσόμενων και των ανεπτυγμένων χωρών, με επιπτώσεις τόσο στην ανάπτυξη του Αφγανιστάν όσο και στη στήριξη της ΕΕ στην πορεία αυτή. Επίσης, η νέα «Ευρωπαϊκή Συναίνεση για την Ανάπτυξη» στηρίζεται στις προτεραιότητες της Ατζέντας 2030 και παρέχει στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της νέα κοινή θεώρηση της αναπτυξιακής πολιτικής που είναι σημαντική για το Αφγανιστάν. Η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει το Αφγανιστάν από άποψη πολιτική, οικονομική και ασφάλειας. Η ειρήνη, η ασφάλεια και η ανάπτυξη παραμένουν οι πρωταρχικές και αλληλένδετες προκλήσεις και θα συνιστούν τη βάση της νέας στρατηγικής. 2. Στόχοι Με δεδομένες τις προκλήσεις που περιγράφονται ανωτέρω και λαμβανομένων υπόψη όσων έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα, καθώς και της προηγούμενης στρατηγικής της ΕΕ, η ΕΕ θα πρέπει να εστιάσει στην αμοιβαία ενίσχυση των στόχων σε πεδία όπου μπορεί να επιτύχει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, ήτοι: 1. προαγωγή της ειρήνης, της σταθερότητας και της περιφερειακής ασφάλειας 4 Απόφαση (EE) 2017/434 του Συμβουλίου, της 13ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ένωσης, και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας συνεργασίας για την εταιρική σχέση και την ανάπτυξη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν, αφετέρου (ΕΕ L 67 της , σ. 1) και κείμενο της συμφωνίας (σ. 3). Εν αναμονή της έναρξης ισχύος της, η συμφωνία θα εφαρμόζεται προσωρινά σύμφωνα με το άρθρο 3 της απόφασης. 5 Ανθρώπινα δικαιώματα, ισότητα των φύλων, χρηστή διακυβέρνηση, μετανάστευση και οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, καθώς και πτυχές του εμπορίου, των επενδύσεων και της περιφερειακής συνεργασίας. 4

5 2. ενίσχυση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και της χειραφέτησης των γυναικών 3. στήριξη της οικονομικής και ανθρώπινης ανάπτυξης και 4. αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τη μετανάστευση Προαγωγή της ειρήνης, της σταθερότητας και της περιφερειακής ασφάλειας Υποστήριξη πολιτικής διαδικασίας χωρίς αποκλεισμούς που θα οδηγήσει μετά από διαπραγμάτευση στην αποκατάσταση της ειρήνης καταπολέμηση των απειλών από τη βιομηχανία ναρκωτικών, την παράνομη εξόρυξη και άλλες παραοικονομίες στήριξη της καταπολέμησης της διαφθοράς διαμόρφωση περιφερειακού περιβάλλοντος που ευνοεί την ειρηνευτική διαδικασία υπό αφγανική ευθύνη και ηγεσία με την ενθάρρυνση της συναίνεσης μεταξύ των βασικών περιφερειακών κρατικών παραγόντων και με την παροχή συνδρομής στην κυβέρνηση και την κοινωνία των πολιτών. Η ειρήνευση στο Αφγανιστάν παραμένει ανεπιτυχής. Το Αφγανιστάν βιώνει σοβαρή σύρραξη επί δεκαετίες. Η εμπλοκή εξωτερικών δυνάμεων σε συνδυασμό με εσωτερικές συγκρούσεις έχουν διαμορφώσει μια σύνθετη συγκρουσιακή κατάσταση, η οποία μπορεί να λυθεί μόνον με πολιτικά μέσα. Η ειρήνη αποτελεί προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη: χωρίς ειρήνη, δεν υφίσταται βιώσιμη ανάπτυξη. Προς τον σκοπό αυτό, έχει αναληφθεί τα τελευταία έτη μια σειρά περιφερειακών και διεθνών ειρηνευτικών πρωτοβουλιών. Στις πρωτοβουλίες αυτές συμπεριλαμβάνεται η «Διαδικασία συνεργασίας της Καμπούλ για την ειρήνη και την ασφάλεια» που δρομολόγησε η κυβέρνηση του Αφγανιστάν τον Ιούνιο του Η διαδικασία αυτή συγκεντρώνει ορισμένους περιφερειακούς και διεθνείς παράγοντες και μπορεί να δώσει νέα ώθηση στις ειρηνευτικές προσπάθειες. Κάθε ειρηνευτική διαδικασία για να επιτύχει δεν πρέπει να εισάγει αποκλεισμούς και πρέπει να τελεί υπό αφγανική ηγεσία και ευθύνη. Θα πρέπει να εκπροσωπεί όλους τους πολίτες και τα νόμιμα συμφέροντά τους για διαφύλαξη της ενότητας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και των ίσων δικαιωμάτων για όλους δυνάμει του Συντάγματος. Η διαδικασία αυτή πρέπει να οδηγήσει στην αποκήρυξη της βίας, στη διακοπή όλων των 5

6 δεσμών με τη διεθνή τρομοκρατία και στον σεβασμό του συντάγματος και των διατάξεών του περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδίως των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών. Η διαφθορά και η παραοικονομία, κυρίως των ναρκωτικών και της παράνομης εξόρυξης, παραμένουν επίσης μείζονες και κρίσιμες προκλήσεις για μακροπρόθεσμη σταθερότητα και βιωσιμότητα του κράτους, ενώ ταυτόχρονα συνιστούν σημαντικούς οικονομικούς πόρους για τις αντικυβερνητικές δυνάμεις και τα εγκληματικά δίκτυα. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι έτοιμα να στηρίξουν σθεναρά την ειρήνη στο Αφγανιστάν 6. Προς τον σκοπό αυτό, θα επιδιώξουν τη συνεχή και στενή συνεργασία με τους αρμόδιους διεθνείς φορείς, ιδίως τα ΗΕ και το ΝΑΤΟ. Συνεπώς, οι πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα αυτόν θα πρέπει να περιλαμβάνουν: Υποστήριξη της ειρήνης και της συμφιλίωσης υπό αφγανική ευθύνη και ηγεσία με σκοπό τον πολιτικό διακανονισμό που αποτρέπει τη βία, απορρίπτει κάθε σχέση με την τρομοκρατία και σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ιδίως τα δικαιώματα των θυμάτων της σύρραξης, ιδίως των γυναικών και των παιδιών. Προώθηση διεθνούς και περιφερειακής συναίνεσης για την εν λόγω ειρηνευτική διαδικασία υπό αφγανική ηγεσία και ευθύνη. Εξασφάλιση δέσμευσης της ΕΕ σε υψηλό επίπεδο για σχετικές με το Αφγανιστάν περιφερειακές/διεθνείς ειρηνευτικές πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένης της Διαδικασίας Συνεργασίας της Καμπούλ για την ειρήνη και την ασφάλεια. Ανάπτυξη της ικανότητας της αφγανικής κυβέρνησης να προσεγγίσει όλους όσοι εμπλέκονται σε ειλικρινείς διαπραγματεύσεις για την ειρήνη και τη συμφιλίωση, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης στο Ανώτατο Συμβούλιο Ειρήνης και στην εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ αφγανικής κυβέρνησης και Hezb-e- Islami. 6 Η παγκόσμια στρατηγική της ΕΕ του Ιουνίου 2016 για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας έχει καθορίσει με όμοιο τρόπο την προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τα σύγχρονα προβλήματα ασφάλειας και πολιτικής, με κατευθυντήρια επιχειρησιακή αρχή της την ολοκληρωμένη προσέγγιση. Για το Αφγανιστάν, αυτό σημαίνει ολοκληρωμένη προσέγγιση των συγκρούσεων, με ανάληψη δράσης κυρίως στους τομείς της ασφάλειας και της ανάπτυξης, της χρηστής διακυβέρνησης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να ενισχυθεί η κρατική και η κοινωνιακή ανθεκτικότητα. 6

7 Ενίσχυση της περιφερειακής (οικονομικής) συνεργασίας μεταξύ του Αφγανιστάν και των γειτονικών χωρών. Ενίσχυση των αφγανικών και των περιφερειακών προσπαθειών περιορισμού του οργανωμένου εγκλήματος και στήριξη της υλοποίησης του αφγανικού εθνικού σχεδίου δράσης κατά των ναρκωτικών. Ενίσχυση των προσπαθειών του Αφγανιστάν στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, σύμφωνα με διεθνή πρότυπα, ιδίως με την ομάδα διεθνούς χρηματοοικονομικής δράσης (FATF) για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Στήριξη των προσπαθειών για ουσιαστική μείωση των παράνομων εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Στήριξη των μη στρατιωτικών πτυχών της μεταρρύθμισης του τομέα της ασφάλειας σύμφωνα με τον οδικό χάρτη της κυβέρνησης, καθώς και του επαγγελματισμού της αστυνομίας και των ενισχυμένων προσπαθειών καταπολέμησης της διαφθοράς, καθώς και της καταπολέμησης της διαφθοράς σε αυτόν τον τομέα Ενίσχυση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και της χειραφέτησης των γυναικών Ενίσχυση του δημοκρατικού ελέγχου σε επίπεδο εθνικό, επαρχίας και διαμερίσματος στήριξη της διεξαγωγής αξιόπιστων και διαφανών εκλογών χωρίς αποκλεισμούς βελτίωση της δημιουργίας ικανοτήτων σε καίρια θεσμικά όργανα και συστήματα διακυβέρνησης ενίσχυση του κράτους δικαίου και του δικαστικού τομέα και προστασία και προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών, μεταξύ άλλων κατά την ειρηνευτική διαδικασία. Παρά ορισμένα θετικά βήματα και τη δέσμευση των αρχών για την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένει επισφαλής, ιδίως για τις γυναίκες και τα παιδιά, καθώς και για τα άτομα που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επιπλέον, οι δημοκρατικές αρχές και ο δημοκρατικός έλεγχος εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα. Οι δημοκρατικοί θεσμοί είναι συχνά αδύναμοι και αντιμέτωποι με τη διαφθορά και τις αδιαφανείς διαδικασίες λήψης αποφάσεων. 7

8 Η διασφάλιση της εφαρμογής των δημοκρατικών αρχών, η ενίσχυση του κράτους δικαίου και η προώθηση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνιστούν σημαντικά στοιχεία για την αντιμετώπιση τέτοιων ελλειμμάτων. Το Αφγανιστάν χρειάζεται να ενισχύσει τους δημοκρατικούς θεσμούς και τον δημοκρατικό του έλεγχο και να βελτιώσει την ποιότητα των δημοσίων υπηρεσιών του. Τα κυβερνητικά θεσμικά όργανα πρέπει να συμπληρωθούν και να ελέγχονται από πολυφωνικά και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και από πλουραλιστική ενεργό κοινωνία των πολιτών. Η μεγαλύτερη συμμετοχή και εκπροσώπηση των γυναικών σε όλα τα επίπεδα του δημοσίου είναι ζωτικής σημασίας. Θα πρέπει να συνεχιστούν οι εργασίες για τον σεβασμό του κράτους δικαίου, καθώς και για επίσημο δικαστικό σύστημα που λειτουργεί ομαλά, λιγότερη διαφθορά και μεγαλύτερη λογοδοσία. Χρειάζονται αξιόπιστες και διαφανείς εκλογές χωρίς αποκλεισμούς με αποτελέσματα ευρέως αποδεκτά από όλους τους Αφγανούς για να ενισχυθούν οι δημοκρατικές πρακτικές και αξίες. Η εκλογική μεταρρύθμιση και η επιβολή μηχανισμών μετριασμού της απάτης θα αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη σε ευρύτερες δημοκρατικές διαδικασίες. Η διατήρηση του δικαιώματος της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, η ενίσχυση της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης είναι και αυτοί τομείς που αξίζει να υποστηριχθούν. Επιπλέον, η λήξη της νοοτροπίας της ατιμωρησίας για σοβαρά εγκλήματα πολέμου και τις καταχρήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ουσιαστικής σημασίας για τις ειρηνευτικές διαδικασίες. Τα εν λόγω μέτρα θα συμβάλουν να διασφαλιστούν η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών του Αφγανιστάν και η διεύρυνση και η βελτίωση της παροχής υπηρεσιών στους πολίτες. Οι δράσεις της ΕΕ στο Αφγανιστάν θα στοχεύουν ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ενίσχυση της δημοκρατίας και την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης. Η ΕΕ παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις σχετικές εξελίξεις στους εν λόγω τομείς και παρέχει τη στήριξη και τη συνδρομή της. Εκτενείς συζητήσεις σε αυτούς τους τομείς πραγματοποιούνται κατά τον ετήσιο σε τοπικό επίπεδο διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο οποίος θα εξελιχθεί περαιτέρω σε έναν διαρθρωμένο διάλογο δυνάμει της συμφωνίας συνεργασίας για εταιρική σχέση και ανάπτυξη (CAPD). Οι εν λόγω τομείς προτεραιότητας έχουν ενσωματωθεί στην αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ. Οι πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα αυτόν θα πρέπει να περιλαμβάνουν: 8

9 Υποστήριξη της εφαρμογής του εθνικού σχεδίου δράσης για την απόφαση 1325 του ΣΑΗΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια, το πρόγραμμα οικονομικής χειραφέτησης των γυναικών και τον Χάρτη των Πολιτών σε όλη τη χώρα. Υποστήριξη της ενσωμάτωσης του δικαίου για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών στην ποινική νομοθεσία και της σύστασης ειδικού δικαστηρίου σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και της λήψης μέτρων που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης. Υποστήριξη της βελτίωσης της προστασίας των παιδιών, μεταξύ άλλων με την εκπόνηση και την έκδοση αναλυτικής πράξης για το παιδί και εθνικού σχεδίου δράσης για την προστασία των παιδιών. Υποστήριξη της καταπολέμησης της διαφθοράς εν γένει και της εθνικής στρατηγικής κατά της διαφθοράς. Ενίσχυση της συνεργασίας στην καταπολέμηση της απάτης στα κονδύλια της ΕΕ που εκταμιεύει το Αφγανιστάν. Ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τη σημασία των εκλογών και άλλων σχετικών πρωτοβουλιών αγωγής του πολίτη όσον αφορά τις εκλογές. Αύξηση της συμμετοχής των ψηφοφόρων, ιδίως των γυναικών και των ευάλωτων ομάδων. Υποστήριξη των κύριων εκλογικών αρχών (Ανεξάρτητη Εκλογική Επιτροπή, Επιτροπή Εκλογικών Καταγγελιών) και της σύνταξης εκλογικής νομοθεσίας και κανονισμών διασφάλιση μετριασμού της απάτης και ενίσχυση της ακεραιότητας της εκλογικής διαδικασίας, της ανεξάρτητης εποπτείας των εκλογών από εγχώριους και διεθνείς παρατηρητές ενίσχυση του συστήματος επίλυσης διαφορών κατά την εκλογική διαδικασία. Παροχή συνεχούς υποστήριξης αποτελεσματικού δικαστικού και νομοθετικού συστήματος και έννομης τάξης. Εν προκειμένω συμπεριλαμβάνεται η υποστήριξη μεταρρυθμίσεων στον τομέα του δικαστικού συστήματος με βάση το κράτος δικαίου, της ανάπτυξη κρατικής μεταβατικής διαδικασίας στη δικαιοσύνη που περιλαμβάνει την αντιμετώπιση της ατιμωρησίας, με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των θυμάτων. 9

10 Παροχή συνεχούς υποστήριξης πιο αποτελεσματικών, ευέλικτων και διαφανών αστυνομικών δυνάμεων, καθώς και υποστήριξη των θεσμικών μεταρρυθμίσεων και της ανάπτυξης ικανοτήτων, με βάση την πείρα της αποστολής EUPOL που ολοκληρώθηκε το Εξέλιξη του διαλόγου μεταξύ ΕΕ και Αφγανιστάν για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε πιο διαρθρωμένο διάλογο δυνάμει της συμφωνίας συνεργασίας για τις εταιρικές σχέσεις και την ανάπτυξη. Υποστήριξη της Ανεξάρτητης Αφγανικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Συνδρομή στην εκπόνηση της νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αύξηση της ευαισθητοποίησης των αφγανικών θεσμών όσον αφορά τη σημασία της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και της ελευθερίας της έκφρασης. Συνέχιση της προώθησης μορατόριουμ για τη θανατική ποινή και την κύρωση συναφών διεθνών συμβάσεων. Συνέχιση της υποστήριξης του αγώνα κατά των βασανιστηρίων και της κακομεταχείρισης και ισχυρή παρέμβαση για την κύρωση του προαιρετικού πρωτοκόλλου της Σύμβασης κατά των βασανιστηρίων. Βελτίωση του διαλόγου και της συνεργασίας με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και προώθηση της αποτελεσματικής του λειτουργίας, σύμφωνα με την κοινή δέσμευση ΕΕ- Αφγανιστάν που διατυπώθηκε στη συμφωνία συνεργασίας για τις εταιρικές σχέσεις και την ανάπτυξη (άρθρο 8). Συνέχιση της υποστήριξης της δημιουργίας ικανοτήτων στην αφγανική κοινωνία των πολιτών. Ενίσχυση της καταπολέμησης της διαφθοράς και της απάτης, καθώς και υποστήριξη των θεσμικών οργάνων στην καταπολέμηση της διαφθοράς και της απάτης Υποστήριξη της οικονομικής και της ανθρώπινης ανάπτυξης Περιλαμβάνεται η δημιουργία διαφανούς οικονομικού πλαισίου για την τόνωση των επενδύσεων, την αύξηση των εσόδων και την κατανομή των οικονομικών πόρων, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και βελτίωση της πρόσβασης στην υγεία, στην εκπαίδευση και 10

11 σε οικονομικά προσιτές και βιώσιμες υπηρεσίες ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των πιο ευάλωτων τμημάτων του πληθυσμού, τη βελτίωση της περιφερειακής συνδεσιμότητας. Το Αφγανιστάν συνεχίζει να έχει ορισμένους από τους χαμηλότερους δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης παγκοσμίως: το 36% των Αφγανών ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Σχεδόν τα δύο τρίτα των Αφγανών είναι αναλφάβητοι και περίπου το 40% των Αφγανών είναι άνεργοι. Αυτό συμβαίνει παρά την πρόσφατη πρόοδο στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν επιφέρει αύξηση των κρατικών εσόδων και καλύτερο οικονομικό πλαίσιο με αποτέλεσμα την προσχώρηση του Αφγανιστάν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το Ο κίνδυνος της φτώχειας αυξήθηκε από τον μεγάλο αριθμό των επαναπατριζόμενων από γειτονικές χώρες, τις εκτοπίσεις λόγω της σύρραξης και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών. Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, η αφγανική κυβέρνηση δεσμεύθηκε στη Διάσκεψη των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν για ένα σφαιρικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Στο επίκεντρο της εταιρικής σχέσης βρίσκεται το εθνικό ειρηνευτικό και αναπτυξιακό πλαίσιο του Αφγανιστάν, το οποίο συμπληρώνει την Επίτευξη Αυτάρκειας μέσω Πλαισίου Αμοιβαίας Λογοδοσίας. Εθνικά προγράμματα προτεραιότητας (ΕΠΠ) 7 που καταρτίσθηκαν πρόσφατα μεθερμηνεύουν το πλαίσιο αυτό σε τομεακούς στόχους και πολιτικές που εστιάζουν σε κρίσιμα ζητήματα όπως η παροχή υπηρεσιών μέσω του Χάρτη των Πολιτών, η οικονομική χειραφέτηση των γυναικών, η γεωργία, η αστική ανάπτυξη και οι εθνικές υποδομές 8. Η ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα αποτελεί βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη της οικονομίας του Αφγανιστάν. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ευνοϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο με σκοπό την ενίσχυση της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα και τη βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών. Ο γεωργικός τομέας διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη. Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας, μεταξύ άλλων στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην αγροτική οικονομία, θα είναι κρίσιμης σημασίας για την επίτευξη των επιπέδων ανάπτυξης που χρειάζεται για τη δημιουργία επαρκών θέσεων εργασίας και την αύξηση των δημοσίων εσόδων. Η πρόοδος στους τομείς αυτούς θα συντελέσει στη μείωση της φτώχειας, τη 7 1) Ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, 2) εθνικές υποδομές και συνδεσιμότητα, 3) αποτελεσματική διακυβέρνηση, 4) μεταρρύθμιση του δικαστικού και του νομικού τομέα, 5) Χάρτης των Πολιτών, 6) συνολική γεωργική ανάπτυξη, 7) αστική ανάπτυξη, 8) εθνική ανάπτυξη μεταλλευμάτων και πόρων, 9) ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, 10) οικονομική χειραφέτηση των γυναικών. 8 Για τα παραδοτέα της Διάσκεψης των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν εν γένει και ιδίως για τα πέντε εθνικά σχέδια προτεραιότητας: 11

12 βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, την ενίσχυση της παροχής βασικών υπηρεσιών, ιδιαίτερα στην υγεία και την εκπαίδευση, και στην επιτάχυνση της κοινωνικής και της ανθρώπινης ανάπτυξης που βρίσκεται κάτω από τα περιφερειακά επίπεδα. Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων και η ενίσχυση των δικαιωμάτων των γυναικών πρέπει να παραμείνει στο επίκεντρο όλων των προσπαθειών για την τόνωση της βιώσιμης ανάπτυξης. Πέραν της αγροτικής οικονομίας, το Αφγανιστάν έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης της εξορυκτικής βιομηχανίας. Οι εν λόγω φυσικοί πόροι θα πρέπει επίσης να συμβάλουν στην οικοδόμηση μιας οικονομίας χωρίς αποκλεισμούς, η οποία πρέπει να είναι επωφελής για την εθνική ανάπτυξη με δίκαιο τρόπο. Η βελτίωση της διακυβέρνησης των εξορύξεων και η διασφάλιση πλήρους διαφάνειας στη διαχείριση των εξορυκτικών βιομηχανιών είναι, συνεπώς, σημαντικές για να είναι βέβαιο ότι ο πληθυσμός θα ωφεληθεί πλήρως από τους πόρους αυτούς. Η ενίσχυση της περιφερειακής και της διεθνούς οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην τόνωση της οικονομίας του Αφγανιστάν και στην προώθηση της σταθερότητας. Πρωτοβουλίες που βελτιώνουν την περιφερειακή συνδεσιμότητα και καθιστούν δυνατή την αύξηση του εμπορίου σε όλη την περιοχή, με προώθηση της διαμετακόμισης, των μεταφορών και των ενεργειακών διαδρόμων είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας. Η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει: Την εφαρμογή του εθνικού ειρηνευτικού και αναπτυξιακού πλαισίου του Αφγανιστάν, στο οποίο καθορίζονται οι στρατηγικές πολιτικές προτεραιότητες της κυβέρνησης και άλλα συναφή αποτελέσματα των παραδοτέων της διάσκεψης των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν, καθώς και της ειρηνευτικής διαδικασίας. Την ενίσχυση των βασικών κοινωνικών υπηρεσιών, και για τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού, ιδιαίτερα στην εκπαίδευση και την υγεία. Την ενίσχυση του ρόλου των αγροτικών οικονομιών και της γεωργίας ως κύριας πηγής της δημιουργίας θέσεων εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των αξιακών αλυσίδων. 12

13 Την εφαρμογή πολιτικών επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας με σκοπό την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων της υπαίθρου και της πρόληψης επισιτιστικών κρίσεων. Την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ ανθρωπιστικών και αναπτυξιακών προσπαθειών. Την προώθηση βιώσιμων και ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή πρακτικών και την προώθηση βιώσιμης χρήσης της γης και διαχείρισης των υδάτων. Την υποστήριξη των προσπαθειών του Αφγανιστάν για την αξιοποίηση της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων. Την αύξηση της περιφερειακής συνδεσιμότητας, ιδίως στο πλαίσιο της διάσκεψης περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας για το Αφγανιστάν και των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης της διάσκεψης στην «Καρδιά της Ασίας» για περαιτέρω βελτίωση της διαμετακόμισης, των μεταφορών και των ενεργειακών διαδρόμων και αύξηση του εμπορίου σε όλη την περιοχή. Την αύξηση της αποτελεσματικότητας της βοήθειας και την αποκατάσταση της φορολογικής βιωσιμότητας με τη βελτίωση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών και μεγαλύτερη κινητοποίηση των εγχώριων εσόδων, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πολιτικές. Συγχρόνως συνέχιση της διερεύνησης δυνατοτήτων για παροχή συνδρομής εντός του προβλεπόμενου προϋπολογισμού σύμφωνα με εστιασμένα εθνικά προγράμματα προτεραιότητας. Τη διασφάλιση αμοιβαίας λογοδοσίας, καθώς και της παρακολούθησης της εφαρμογής της αυτάρκειας μέσω του πλαισίου αμοιβαίας λογοδοσίας και των δεικτών του. Την ενίσχυση της παρουσίας και της συμμετοχής διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης, καθώς και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και τα αναπτυξιακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των κρατών μελών, για την προώθηση της ανάπτυξης των υποδομών, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και, κυρίως, της μεταρρύθμισης της εξορυκτικής βιομηχανίας, μεταξύ άλλων με την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. 13

14 2.4 Αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τη μετανάστευση Διαμόρφωση αντιμετώπισης σε παγκόσμιο επίπεδο με βάση την αλληλεγγύη και τον καταμερισμό ευθυνών με συνέχιση και ενίσχυση της συνεργασίας στα σχετικά διεθνή πλαίσια και τις περιφερειακές δομές εφαρμογή της κοινής πορείας ΕΕ-Αφγανιστάν σε θέματα μετανάστευσης υποστήριξη βιώσιμης λύσης στην περιφερειακή διάσταση των βιαίως εκτοπισθέντων Αφγανών με εξασφάλιση σταδιακής, ομαλής, ασφαλούς και αξιοπρεπούς διαδικασίας επαναπατρισμού και βιώσιμης επανένταξης από τις γειτονικές χώρες στο Αφγανιστάν. Η επιδείνωση της κατάστασης από άποψη ασφάλειας, η πολιτική αστάθεια και η οικονομική κρίση έχουν μειώσει την εμπιστοσύνη του κοινού στο Αφγανιστάν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εγκαταλείψουν τη χώρα περισσότερα άτομα και, λόγω της αυξημένης δραστηριοποίησης των δικτύων λαθραίας διακίνησης, είχε άμεσες επιπτώσεις στην Ευρώπη. Το 2015 και το 2016 οι Αφγανοί ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα παράτυπων μεταναστών στην ΕΕ. Παράλληλα, σε περιφερειακό επίπεδο, η κατάσταση των εκτοπισμένων Αφγανών στις γειτονικές χώρες ήρθε στο προσκήνιο το 2016, έτος κατά το οποίο σημειώθηκε άνευ προηγουμένου αύξηση των επαναπατριζόμενων Αφγανών στο Αφγανιστάν, κυρίως από το Πακιστάν και το Ιράν. Το γεγονός αυτό άσκησε σημαντική πίεση στο Αφγανιστάν ως προς την απορρόφηση των επαναπατριζόμενων και την πρόβλεψη βιώσιμης επανένταξής τους. Αναθέρμανε επίσης τη συζήτηση σχετικά με την ανάγκη να εξευρεθεί η καλύτερη δυνατή προσέγγιση για την αντιμετώπιση του εν λόγω μακροχρόνιου θέματος σε διεθνές επίπεδο. Πέραν αυτού, πολλοί Αφγανοί έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ένοπλης σύγκρουσης, αλλά και λόγω φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής. Η ΕΕ αντέδρασε στις εξελίξεις αυτές με την προώθηση ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη μετανάστευση, η οποία εστιάζεται στις βραχυπρόθεσμες ανάγκες και, ταυτόχρονα, στις μακροπρόθεσμες προοπτικές. Η ΕΕ δεσμεύεται να συνεχίσει να παρέχει την υποστήριξή της στο Αφγανιστάν για την επίτευξη μεταναστευτικών πολιτικών με χρηστή διαχείριση, μεταξύ άλλων με την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και της αναγκαστικής εκτόπισης με αυξημένη υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης και εξασφάλιση βιώσιμης επανένταξης των επαναπατριζόμενων Αφγανών υπηκόων. Εν προκειμένω περιλαμβάνεται η προστασία και η βιώσιμη επανένταξη των εσωτερικά εκτοπισμένων Αφγανών υπηκόων στην περιοχή τους, καθώς και των επαναπατριζόμενων 14

15 Αφγανών υπηκόων από την Ευρώπη και τις γειτονικές χώρες, κυρίως από το Πακιστάν και το Ιράν. Για να ενισχυθεί η πολιτική συνεργασία σε διάφορα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, τον Οκτώβριο του 2016 η ΕΕ και το Αφγανιστάν συμφώνησαν σε «κοινή πορεία σε θέματα μετανάστευσης» 9. Η κοινή πορεία καλύπτει τον επαναπατρισμό, την επανεισδοχή και την επανένταξη των παράτυπων μεταναστών, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση, καθώς και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών και εμπορίας ανθρώπων. Η κοινή πορεία συμπληρώνεται από διμερή μνημόνια συνεννόησης που συνάφθηκαν παράλληλα από διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ. Η μεικτή ομάδα εργασίας ΕΕ-Αφγανιστάν για την υλοποίηση της κοινής πορείας παρακολουθεί σήμερα την εφαρμογή της. Τον Δεκέμβριο του 2016, το Αφγανιστάν ενέκρινε Πλαίσιο Πολιτικής για επαναπατριζόμενους και εσωτερικά εκτοπισθέντες, στο οποίο προσδιόριζε τα βασικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για τη βιώσιμη επανένταξη των επαναπατριζόμενων και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της χώρας. Με βάση τις υπάρχουσες δράσεις και μέτρα, οι πρωτοβουλίες της ΕΕ για τη μετανάστευση θα πρέπει να περιλαμβάνουν: Σε διμερές επίπεδο: Πλήρη εφαρμογή της κοινής πορείας ΕΕ-Αφγανιστάν σε θέματα μετανάστευσης και των διμερών μνημονίων συνεννόησης που έχουν συναφθεί μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και του Αφγανιστάν. Με βάση την έκβαση της εφαρμογής της κοινής πορείας και σύμφωνα με τις διατάξεις της συμφωνίας συνεργασίας για εταιρική σχέση και ανάπτυξη, η ΕΕ και το Αφγανιστάν θα διερευνήσουν τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας επανεισδοχής. Υποστήριξη της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και της αναγκαστικής εκτόπισης, με στόχο τη δημιουργία περιβάλλοντος που προσφέρει στους Αφγανούς εναλλακτική λύση στην παράτυπη μετανάστευση. 9 Κοινή πορεία σε θέματα μετανάστευσης μεταξύ του Αφγανιστάν και της ΕΕ που υπογράφηκε στις 4 Οκτωβρίου

16 Υποστήριξη και διαμόρφωση βιώσιμης επανένταξης των επαναπατριζόμενων από κράτη μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες (π.χ. Πακιστάν και Ιράν) με προσέγγιση βασισμένη στην τοπική κοινότητα η οποία έχει ως αντικείμενο την κοινωνική συνοχή και τις πιθανές τριβές στις κοινότητες υποδοχής, προβλέπει την επαγγελματική κατάρτιση και μέτρα για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και την πρόσβαση στην αγορά, μεταξύ άλλων στη γεωργία και τη βιοτεχνική και χειροτεχνική παραγωγή και υποστηρίζει τις νεοσύστατες επιχειρήσεις και τη χρήση δεξιοτήτων και προσόντων που έχουν αποκτηθεί στο εξωτερικό για την ένταξη των επαναπατριζόμενων Αφγανών σε μια ευάλωτη οικονομία με υψηλή ανεργία. Υποστήριξη της καταπολέμησης της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης μεταναστών, καθώς και της ενίσχυσης των ελέγχων στα σύνορα. Σε περιφερειακό επίπεδο: Συνέχιση του πολιτικού διαλόγου τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο ενταγμένου σε σφαιρική προσέγγιση βασιζόμενη στον διάλογο, στον σεβασμό του ανθρωπιστικού δικαίου που αποσκοπεί στην εύρυθμη, ασφαλή και αξιοπρεπή διαδικασία επαναπατρισμού και στη βιώσιμη επανένταξη. Υποστήριξη προοδευτικής, αξιοπρεπούς και διαχειρίσιμης διαδικασίας επαναπατρισμού των μεταναστών από τις γειτονικές χώρες στο Αφγανιστάν. Σε συνεργασία με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και με τις τοπικές αρχές και τους διεθνείς οργανισμούς όπως η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, εφαρμογή περιφερειακού πλαισίου για τους εκτοπισμένους Αφγανούς, ώστε να καταστεί δυνατή η βιώσιμη επανένταξη των επαναπατριζόμενων. Σε πολυμερές επίπεδο: Συντονισμός ενόψει των επικείμενων παγκοσμίων συμφώνων για τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες και την εφαρμογή τους προώθηση αυξημένου/στοχευμένου διαλόγου δυνάμει της διαδικασίας της Βουδαπέστης και της εταιρικής σχέσης για τη μετανάστευση με τις χώρες κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού, καθώς και στο πλαίσιο «Καρδιά της Ασίας» και της Νοτιοασιατικής Ένωσης Περιφερειακής Συνεργασίας (SAARC). 16

17 3. Συμπέρασμα Παρά τις σημαντικές διεθνείς προσπάθειες επί μακρά χρονική περίοδο, το Αφγανιστάν εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρή συγκρουσιακή κατάσταση, η οποία παρεμποδίζει σημαντικά την οικονομική και την κοινωνική του ανάπτυξη. Για τον λόγο αυτόν, στη Διάσκεψη των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν, η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα τόνισαν τη συλλογική δέσμευσή τους να εμβαθύνουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους, για να βοηθήσουν το Αφγανιστάν να δημιουργήσει πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον που θα επιτρέψει στη χώρα να εδραιώσει την ειρήνη, την ασφάλεια, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ευημερία. Στόχος είναι να καταστεί το Αφγανιστάν αυτάρκες μέσα στη δεκαετία μετασχηματισμού ( ). Η νέα στρατηγική της ΕΕ θα βοηθήσει να επιτευχθεί ο στόχος αυτός με επίκεντρο τους ακόλουθους στόχους: προαγωγή της ειρήνης, της σταθερότητας και της περιφερειακής ασφάλειας ενίσχυση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και της χειραφέτησης των γυναικών υποστήριξη της οικονομικής και της ανθρώπινης ανάπτυξης και αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τη μετανάστευση. Πέραν αυτού, η νέα στρατηγική θα καταστήσει δυνατόν στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συντονίσουν καλύτερα τις δράσεις τους. Εν προκειμένω, στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 12ης Μαΐου 2016 επιβεβαιώνεται η αξία του κοινού προγραμματισμού για περαιτέρω στρατηγική ανάλυση, του συντονισμού όσον αφορά τους πόρους που δεσμεύθηκαν κατά τη διάσκεψη των Βρυξελλών και του δυναμικού υλοποίησης από κοινού. Ταυτόχρονα, η νέα στρατηγική είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να επηρεάσει και να ανταποκριθεί με τον κατάλληλο τρόπο στα διάφορα πιθανά σενάρια στο Αφγανιστάν. Το 2016, η αφγανική κυβέρνηση ανέλαβε ισχυρές δεσμεύσεις για την αυτάρκεια, την υπευθυνότητα και την ευθύνη της πολιτική της πορείας και της αναπτυξιακής πολιτικής της. Η ΕΕ, ως μέρος της ευρύτερης διεθνούς κοινότητας, παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην υποστήριξη της κυβέρνησης και του λαού του Αφγανιστάν στην προσπάθεια αυτή. Η συνεχής 17

18 δέσμευση και ανάληψη ευθύνης από πλευράς του Αφγανιστάν είναι ουσιώδεις για την επιτυχή έκβαση της προσπάθειας. 18