à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê 32246_Inner.indd 3 25/04/2013 2:18 μ. μ μ.. μ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê 32246_Inner.indd 3 25/04/2013 2:18 μ. μ μ.. μ"

Transcript

1

2 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê

3 Σειρά: Υγεία Copyright κειμένου 2013: Δρ Νικηφόρος Κλήμης Παραγωγή: MINΩAΣ A.E.E. 1η έκδοση: Απρίλιος 2013 Eπιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καπνίση Σχεδιασμός εξωφύλλου Σελιδοποίηση: Δήμητρα Μυτσκίδου Copyright για την παρούσα έκδοση: Εκδόσεις MINΩAΣ Τ.Θ , N. Hράκλειο, AΘHNA τηλ.: fax: ISBN

4 Ùìá ôá íùóôéëà çéá ôï óôüõï

5 Δρ Nικηφόρος Κλήμης Ùìá ôá íùóôéëà çéá ôï óôüõï

6 Στη μητέρα μου, με παντοτινή αγάπη

7

8 ¹ª 01 Ĺ Ìû Á ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΜΑΣΤΟΥ Ανατομία Αγγείωση του μαστού Φυσιολογικές μεταβολές του μαστού ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ινοαδενώματα...21 Kύστη μαστού...22 Θήλωμα Λίπωμα Ινοκυστικές αλλαγές Πόνος στον μαστό (μασταλγία) Έκκριμα θηλής (εκροή υγρού από θηλή) Εισολκή θηλής Αλλοιώσεις του δέρματος Φλεγμονές Διαταραχές ανάπτυξης ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ιστορικό Φυσική εξέταση Επισκόπηση... 31

9 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê Ψηλάφηση Πρόληψη για τον καρκίνο του μαστού Αυτοεξέταση Προληπτικός έλεγχος Διαγνωστικός έλεγχος Μαστογραφία Υπερηχογράφημα μαστού Μαγνητική μαστογραφία/mri Έλεγχος εκρίμματος θηλής Αναρροφητική παρακέντηση με λεπτή βελόνη/fna Ιστολογική εξέταση Τεστ ΠΑΠ μαστού/naf ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Iστορική αναδρομή Συμπτώματα Επιδημιολογία και παράγοντες επικινδυνότητας Διατροφή και τρόπος ζωής Kληρονομικός καρκίνος και γονίδια Κλινική σημασία των γονιδίων BRCA1 και BRCA Διεξαγωγή γενετικής ανάλυσης BRCA1 και BRCA Προγνωστικές παράμετροι στον καρκίνο του μαστού Παθολογοανατομικοί χαρακτήρες των κακοήθων όγκων του μαστού Σταδιοποίηση Θεραπευτική αντιμετώπιση Χειρουργική θεραπεία Αποκατάσταση του μαστού Διαγνωστικοί και θεραπευτικοί δείκτες καρκίνου του μαστού Καρκινικοί δείκτες μαστού Ιστολογικοί και προγνωστικοί παράγοντες του καρκίνου του μαστού Oncotype Mammaprint Τest Επικουρική θεραπεία Παρακολούθηση... 72

10 Ĺ Ìû Á Έλεγχος γυναικών υψηλού κινδύνου Ειδικές περιπτώσεις Tριπλά αρνητικός καρκίνος μαστού/tnbc Καρκίνος μαστού στην εγκυμοσύνη Η γονιμότητα μετά τον καρκίνο του μαστού Καρκίνος του μαστού στον άνδρα Ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του καρκίνου του μαστού Επίδραση στη θηλυκότητα και τη σεξουαλικότητα Μηχανισμοί προσαρμογής και αντιμετώπισης του καρκίνου του μαστού Ο ρόλος του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος ΦΥΣΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ Διατροφή Ένας πιο υγιεινός τρόπος ζωής Εναλλακτικές θεραπείες ενάντια στις παρενέργειες Βελονισμός Αρωματοθεραπεία Βοτανοθεραπεία Ιδιότητες των βοτάνων Γιόγκα Ομοιοπαθητική ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ Νέα αιματολογική εξέταση ως προγνωστικό μέσo Ο ρόλος της ανοσοθεραπείας Ιντερφερόνες Ιντερλευκίνες Αυξητικοί παράγοντες Εμβόλια Μονοκλωνικά αντισώματα Ο παράγοντας «ινσουλίνη» Ο ρόλος της μετφορμίνης Η συμβολή των πολύτιμων μετάλλων Η αντίσταση στη χημειοθεραπεία Ο ΜΑΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΘΗΛΑΣΜΟ...111

11 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê Kύηση Θηλασμός ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΣΤΟΥ Αισθητικές επεμβάσεις Ανόρθωση Μεγέθυνση Σμίκρυνση Αντιμετώπιση γυναικομαστίας Ενθέματα Προθέσεις μαστού (Μύθοι και πραγματικότητα) Ποιο είναι το κατάλληλο ένθεμα; Επιπλοκές Οδηγίες και χρήσιμες συμβουλές σχετικά με τα ενθέματα Συμβουλές για να διατηρήσετε τον μαστό σας νεανικό Μικρά καθημερινά μυστικά Συνήθη αισθητικά προβλήματα Xαλάρωση Kηλίδες Pαγάδες ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...139

12 ¹ª 01 ¹ª Ο ΜΑΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΚΑΙ ΑΙΩΝΙΟ ΣΥΜΒΟΛΟ της γυναικείας φύσης, που σχετίζεται άμεσα με τη θηλυκότητα, την ομορφιά, τον έρωτα, τη γονιμότητα αλλά και την ίδια τη δημιουργία, την ανάπτυξη και τη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής. Σεξουαλικό και αισθητικό στολίδι που τυγχάνει θαυμασμού από άνδρες και γυναίκες, το στήθος παίζει ιδιαίτερο ρόλο σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως στην ιατρική, στην τέχνη αλλά και στο εμπόριο. Η ιατρική των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων φανέρωσε ήδη ενδιαφέρον για τη μητέρα που θηλάζει. Υπάρχουν λεπτομερείς συμβουλές για τις αλλαγές που παρουσιάζει το στήθος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για τη διατροφή, την άσκηση και τις κατάλληλες μεθόδους θηλασμού. Αντιθέτως η ιατρική του 20ού αιώνα εστιάζει περισσότερο στον καρκίνο του μαστού και, τις τελευταίες δεκαετίες, στην αισθητική του. Στους τομείς της τέχνης και του πολιτισμού γενικότερα, πίνακες που απεικονίζουν γυμνό το ένα ή και τα δύο στήθη, γυμνόστηθα αγάλματα, καθώς και λογοτεχνικά έργα εξυμνούν τον αισθησιακό και ερωτικό χαρακτήρα του. Το στήθος, από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, απέκτησε και εμπορικό ενδιαφέρον καθότι αποτέλεσε προσοδοφόρα πηγή εκμετάλλευσης, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να βομβαρδίζονται με διαφημίσεις προϊόντων κάθε τύπου για την υποστήριξη, διαμόρφωση και αύξηση του στήθους τους: κορσέδες, σουτιέν, κρέμες, λοσιόν, ενθέματα σιλικόνης κτλ. Τέλος, από τη μία πλευρά το στήθος συνδέεται με τη μεταμόρφωση του 15

13 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê κοριτσιού σε γυναίκα, με τη σεξουαλική έκφραση και την προσφορά ζωής μέσω του θηλασμού, από την άλλη, όμως, η σύνδεσή του με τον καρκίνο και τον θάνατο ολοένα και αυξάνεται. Αν και υπάρχουν αξιόλογα συγγράμματα που αναφέρονται στο στήθος και ιδιαίτερα στον καρκίνο του μαστού και την αντιμετώπισή του, ωστόσο είναι πολύ εκτενή, λιγότερο σχηματικά, ενώ δεν δίνεται έμφαση σε μια πιο φυσική και εναλλακτική προσέγγιση του θέματος. Με το παρόν προστίθεται στην ελληνική βιβλιογραφία ένα έργο περιεκτικό, γραμμένο με τρόπο απλό και κατανοητό, τόσο για τη γυναίκα και κάθε ενδιαφερόμενο αναγνώστη που επιθυμεί να αντλήσει γρήγορα, αξιόπιστες και χρήσιμες πληροφορίες για τα θέματα που αφορούν τον γυναικείο μαστό, όσο και για τον φοιτητή και τον επιστήμονα που ενδιαφέρεται για τον μαστό. Στο βιβλίο αυτό γίνεται αναφορά σε όλες τις παθήσεις που σχετίζονται με τον μαστό και αφιερώνεται ένα μεγάλο μέρος του στην ασθένεια του καρκίνου του μαστού, τη διάγνωση και τη θεραπεία του. Επίσης, η πρόληψη αναφορικά με την υγεία του μαστού της γυναίκας με έμφαση σε φυσικούς και εναλλακτικούς τρόπους φροντίδας καταλαμβάνει σημαντικό τμήμα του βιβλίου. Παράλληλα, εκφράζονται αισιόδοξα μηνύματα σχετικά με πρόσφατα δεδομένα για τους νέους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης του καρκίνου του μαστού, καθώς παρατίθενται και πληροφορίες ως προς τις αισθητικές επεμβάσεις και τις μη επεμβατικές θεραπείες με στόχο την ομορφιά και την υγεία του. 16

14 ¹ª 01 1 Á¹º Ĺ» ªÆÃË OΙ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΙ ΜΑΣΤΟΙ ΕΙΝΑΙ μικροί ή μεγάλοι, μαλακοί ή σκληροί, ομοιογενείς ή ετερογενείς, με διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του κύκλου όπως και κατά τη διάρκεια της γενετήσιας ζωής. Το σχήμα του μαστού ποικίλλει ανάλογα με τη χρονική περίοδο που διανύει η γυναίκα π.χ. εφηβεία, κύηση, γαλουχία, εμμηνόπαυση. Επίσης, παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία και το μέγεθος και εξαρτάται από το σωματικό βάρος, την παχυσαρκία και την κληρονομικότητα. Μια μικρή ασυμμετρία μεγέθους παρατηρείται πάντως στις περισσότερες γυναίκες εκ κατασκευής. ANATOMIA Οι μαστοί βρίσκονται στην πρόσθια επιφάνεια του θώρακα, στο ύψος μεταξύ της 2ης έως και την 7η πλευρά, και αποτελούνται από δέρμα, άφθονο υποδόριο λίπος, συνδετικό ιστό και μαζικό αδένα. Ζυγίζουν κατά μέσο όρο γρ. και μπορεί να φτάσουν ως τα 800 ή και τα 900 γρ. στις θηλάζουσες μητέρες. Είναι σπάνιο και οι δύο μαστοί να είναι απολύτως συμμετρικοί. Ο ένας είναι πάντα κάπως μεγαλύτερος κι αυτή η διαφορά γίνεται ακόμα πιο έντονη έπειτα από την εγκυμοσύνη. Στον μαστό διακρίνονται μια πρόσθια και μια οπίσθια επιφάνεια, καθώς και η περιφέρεια. Η πρόσθια επιφάνεια φέρει τη θηλή και τη θηλαία άλω. Στην κορυφή της θηλής εκβάλλουν στόμια, οι γαλακτοφόροι πόροι. Στη θηλαία άλω παρατηρούνται μικρά επάρματα, γνωστά ως αδένες του Montgomery. Υπό την επίδραση του ψύχους, της επαφής ή του σεξουαλικού ερεθισμού, οι μυϊκές ίνες που βρίσκονται κάτω από τη θηλή συστέλλονται, και η θηλή φτάνει σε στύση. 17

15 1 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê Σ όλη τη διάρκεια της ζωής της ενήλικης γυναίκας, οι μαστοί δεν σταματούν να αλλάζουν μορφή κάτω από την επίδραση των ορμονών κατά τον έμμηνο κύκλο αλλά και με το πέρασμα του χρόνου. Στη διάρκεια της κύησης αυξάνουν σε όγκο τους πρώτους και τους τελευταίους μήνες κι η διάστασή τους μπορεί ακόμα και να τριπλασιαστεί την περίοδο του θηλασμού. Τα ποσοστά λίπους, συνδετικού ιστού και μαζικού αδένα ποικίλλουν σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα, σε σημείο που καθεμία έχει μοναδική «εσωτερική αρχιτεκτονική». Ανάλογα με την επικράτηση συνδετικού ιστού, λίπους ή μαζικού αδένα, η συνοχή του μαστού διαφέρει. Οι γυναίκες που οι μαστοί τους αποτελούνται κυρίως από λιπώδη ιστό θα τους δουν να μειώνονται σε όγκο όταν αδυνατίσουν, ενώ εκείνες που ο μαστός τους αποτελείται κύρως από μαζικό αδένα δεν θα παρατηρήσουν σχεδόν καμία αλλαγή. Οι μαστοί είναι εφοδιασμένοι με αρτηρίες, φλέβες, νεύρα και λεμφαγγεία. 18 ΑΓΓΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Α. Αρτηρίες Η πλούσια αιμάτωση του μαστού προέρχεται από τις διακλαδώσεις τριών αρτηριών: α) της έσω μαστικής αρτηρίας, β) της πλάγιας ή έξω θωρακικής αρτηρίας και γ) της ακρομυοθωρακικής αρτηρίας. Οι τελευταίες δύο αρτηρίες αποτελούν κλάδο της μασχαλιαίας αρτηρίας. Οι άλλες διακλαδώσεις αρτηριών που αιματώνουν σε πολύ μικρότερο ποσοστό τον μαστό είναι η ανωτάτη θωρακική αρτηρία, κλάδος της μασχαλιαίας, οι διατιτρώντες κλάδοι των μεσοπλεύριων αρτηριών και ορισμένοι μικροί κλάδοι της υποπλατίου αρτηρίας. Β. Φλέβες Ένα μέρος του φλεβικού δικτύου των μαστών παροχετεύεται προς την έσω μαστική φλέβα, ένα άλλο προς τη μασχαλιαία φλέβα, ενώ ένα τελευταίο προς τις μεσοπλεύριες φλέβες. Γ. Λεμφαγγεία Λεμφικές οδοί Η λέμφος παροχετεύεται κυρίως προς τα μασχαλιαία και έσω μαστικά λεμφογάγγλια. Λεμφική παροχέτευση και λεμφαδένες Η λέμ φος παροχετεύεται, δηλαδή εκβάλλει, κατευθύνεται, κυρίως (το 97%) στους μασχαλιαίους αδένες, και κατά 3% στους έσω μαστικούς. Τοπογραφικά, η λέμφος κατευθύνεται προς τα άνω στους υπερκλείδιους, προς τα έξω στους μασχαλιαίους, προς τα έσω στους έσω μαστικούς, και προς τα πίσω μέ σω

16 Á¹º Ĺ» ªÆÃË 1 των θωρακικών μυών στους κορυφαίους λεμφαδένες. Επομένως, υπάρχουν κλινικά τρεις ομά δες λεμφαδένων: α) οι υπερκλείδιοι, β) οι μα σχαλιαίοι με τους Rotter και γ) οι έσω μαστικοί. Χειρουργικά, η ομάδα των μασχαλιαίων λεμφαδένων διαφοροποιείται κατά επίπεδα: Επίπεδο Ι: Λεμφαδένες της μασχάλης (έ ξω από το χείλος του ελάσσονος θωρακικού μυός). Επίπεδο II: Λεμφαδένες της μασχαλιαίας φλέβας (κάτω από τον ελάσσονα θωρακικό). Επίπεδο III: Κορυφαίοι λεμφαδένες και λεμφαδένες Rotter (έσωθεν του χείλους του ελάσσονος θωρακικού μυός). Δ. Τα νεύρα του μαστού προέρχονται από τους έξω και τους έσω μαστικούς κλάδους των μεσοπλεύριων νεύρων, ενώ στο δέρμα, την άλω και τη θηλή καταλήγουν τα συμπαθητικά δίκτυα. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ο μαστός της νεογνικής και της παιδικής ηλικίας Κατά τη γέννηση και αρκετά χρόνια μετά, ο μαστός είναι υποτυπώδης και περιέχει ελάχιστους μόνο πόρους, χωρίς αδενικούς σχηματισμούς. Η στοιχειώδης αυτή δομή είναι απόρροια της πλήρους έλλειψης γεννητικών ορμονών. Ο μαστός της ήβης και της εμμηναρχής Η ανάπτυξη του μαστού της γυναίκας αρχίζει με την ήβη όταν, υπό την επίδραση των οιστρογόνων ορμονών, οι πόροι επιμηκύνονται, διακλαδίζονται και αναπτύσσουν πολλαπλές μικρές εκβλαστήσεις. Ταυτόχρονα παρατηρείται εναπόθεση ινώδους συνδετικού ιστού και λίπους, που οδηγεί σε εντυπωσιακή αύξηση του μεγέθους του μαστού. Η περαιτέρω ανάπτυξη του αδένα ολοκληρώνεται με την εμφάνιση της έμμηνου ρύσεως (περιόδου), όταν με τη συνδυασμένη δράση διαφόρων ορμονών (αυξητική ορμόνη, θυροξίνη, ινσουλίνη) και κυρίως των οιστρογόνων και της προγεστερόνης πραγματοποιείται η διαμόρφωση των αδενοκυψελών από τις τελικές εκβλαστήσεις των πόρων. Ο ώριμος φυσιολογικός μαστός Το επιθήλιο των αδενοκυψελών είναι ευαίσθητο στις διάφορες ορμονικές επιδράσεις και ανταποκρίνεται σ αυτές με μεταβολές του μεγέθους και της υφής τους. Τέτοιες φυσιολογικές μεταβολές αναγνωρίζονται στη διάρκεια του έμμηνου κύκλου, της κύησης και της γαλουχίας, καθώς και μετά την εμμηνόπαυση. 19

17

18 ¹ª 01 2 º à ¹ª ª ¹ª ÆÃË» ªÆÃË ΟΙ ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ αποτελούν μια ομάδα βλαβών οι οποίες αποκαλύπτονται κατά την κλινική και απεικονιστική εξέταση του μαστού. Συνήθως εμφανίζονται κατά την αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας και σπανιότερα πριν από την εφηβεία και κατά την εμμηνόπαυση. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι βλάβες αυτές δεν είναι προκαρκινικές και δεν παρουσιάζουν μεγάλο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Μερικές, όμως, καλοήθεις παθήσεις παρουσιάζουν σχετικά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Γι αυτό τον λόγο κρίνεται απαραίτητη η συχνή εξέταση του μαστού τόσο από την ίδια τη γυναίκα όσο και από τους ειδικούς. ΙΝΟΑΔΕΝΩΜΑΤΑ Αποτελούν το 10-15% όλων των ψηλαφητών βλαβών του μαστού. Είναι συχνότερα στην ηλικία των ετών (60% των ψηλαφητών βλαβών). º ¹Á¹º ¹ºÃÁ Τα ινοαδενώματα παρουσιάζονται συνήθως ως ψηλαφητά ογκίδια στον μαστό. Στην κλινική εξέταση είναι πολύ καλά περιγεγραμμένα, σκληρά και κινητά. Η πλειονότητά τους εντοπίζεται στο άνω έξω τεταρτημόριο του μαστού. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να μεγαλώσουν λόγω των υψηλών ποσοστών των οιστρογόνων. Εφόσον το ογκίδιο είναι μικρό, δεν μεγαλώνει και δεν πονάει, δεν υπάρχει και λόγος να αφαιρεθεί. 21

19 2 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê ¹ Á ªÆ¹º ª Æ ª ¹ª 1. Υπερηχογράφημα 2. Μαστογραφία (για γυναίκες άνω των 35 ετών) 3. Κυτταρολογική εξέταση Ä ¹ Απαιτείται χειρουργική αφαίρεση ινοαδενωμάτων που έχουν διάμετρο μεγαλύτερη των 4-5 εκ. ή που το μέγεθός τους αυξάνεται γρήγορα. Για μικρότερα ινοαδενώματα όπου η διάγνωση έχει επιβεβαιωθεί κυτταρολογικά, αυτά μπορεί να παρακολουθούνται κατά περιόδους με υπερηχογράφημα. ΚΥΣΤΗ ΜΑΣΤΟΥ Περίπου το 7% των γυναικών του δυτικού κόσμου σε κάποια φάση της ζωής τους θα παρουσιάσουν στους μαστούς τους κυστικούς σχηματισμούς. Η ηλικία με τη μεγαλύτερη επίπτωση είναι περί της εμμηνόπαυσης, ενώ οι κύστεις είναι σπάνιες ύστερα από αυτή. º ¹Á¹º ¹ºÃÁ Η κύστη του μαστού εκδηλώνεται συνήθως ως μια ομαλή, διακριτή μάζα, η οποία μπορεί να είναι ευαίσθητη ή επώδυνη, και περιέχει υγρό. Είναι περισσότερο συχνή στον αριστερό μαστό, ενώ το ⅓ των γυναικών έχουν κύστεις αμφοτερόπλευρα. ¹ Á ªÆ¹º ª Æ ª ¹ª 1. Υπερηχογράφημα 2. Μαστογραφία (για γυναίκες άνω των 35 ετών) 3. Κυτταρολογική εξέταση Ä ¹ 22 Η θεραπευτική αντιμετώπιση της κύστης είναι η εκκενωτική παρακέντηση και η αποστολή του υγρού για κυτταρολογική εξέταση. Η ασθενής πρέπει να επανεξεταστεί ύστερα από 3 έως 6 εβδομάδες για τυχόν υποτροπή. Επί υποτροπής η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται 3 ως 4 φορές. Εάν συνεχίσει να υποτροπιάζει, χρειάζεται χειρουργική αφαίρεση της κύστης για τη λεπτομερή ιστολογική της εξέταση. Οι ασθενείς με κύστεις που υποτροπιάζουν έχουν ελάχιστα αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως κακοήθειας του μαστού.

20 º à ¹ª ª ¹ª ÆÃË» ªÆÃË 2 ΘΗΛΩΜΑ Είναι αρκετά συχνό και ένεκα της συχνότητάς του πολλοί το θεωρούν και αυτό παρέκκλιση της φυσιολογικής ανάπτυξης του μαστού και όχι αληθές καλοήθες νεόπλασμα. º ¹Á¹º ¹ºÃÁ Το συχνότερο σύμπτωμα είναι η αυτόματη ή προκλητή αιμορραγική έκκριση από τη θηλή. Η αιματηρή έκκριση αφορά έναν συγκεκριμένο πόρο και δύναται να αναπαραχθεί κλινικά. ¹ Á ªÆ¹º ª Æ ª ¹ª 1. Επανειλημμένες κυτταρολογικές εξετάσεις του εκκρίματος 2. Υπερηχογράφημα, το οποίο μερικές φορές μπορεί να αναδείξει τον διατεταμένο γαλακτοφόρο πόρο και λιγότερο συχνά το ενδοαυλικό θήλωμα 3. Μαστογραφία Ä ¹ Η θεραπεία περιλαμβάνει είτε την εκτομή του πόρου που φέρει το θήλωμα (μικροπορεκτομή), είτε συνολικώς όλων των μεγάλων γαλακτοφόρων πόρων σε γυναίκες που έχουν ήδη παιδιά και έχουν θηλάσει. ΛΙΠΩΜΑ Το λίπωμα συχνά εντοπίζεται τόσο στον λιπώδη ιστό που περιβάλλει τον μαστό όσο και εντός του μαστικού αδένα. º ¹Á¹º ¹ºÃÁ Εμφανίζεται συνήθως ως ευπίεστη, μαλακή, καλά περιγεγραμμένη λοβωτή μάζα. ¹ Á ªÆ¹º ª Æ ª ¹ª 1. Υπερηχογράφημα 2. Μαστογραφία 3. Κυτταρολογική εξέταση ύστερα από παρακέντηση με λεπτή βελόνα για ιστολογική επιβεβαίωση 23

21 2 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê Ä ¹ Εάν το μέγεθος του λιπώματος είναι μεγάλο ή ενοχλεί ή υπάρχει υποψία κακοήθειας, τότε γίνεται βιοψία εκτομής. 24 ΙΝΟΚΥΣΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ Ο όρος «ινοκυστική νόσος» αναφέρεται σε μια σειρά μεταβολών και αλλαγών που υφίσταται ο γυναικείος μαστός κατά τη διάρκεια του έμμηνου κύκλου. Η διέγερση των μαστών λόγω των ορμονών προκαλεί διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, διόγκωση των αδένων και των πόρων και κατακράτηση υγρού. Η γυναίκα συνήθως νιώθει τους μαστούς της πρησμένους, επώδυνους με ψηλαφητά «εξογκώματα». Έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα οι μαστοί συνήθως «ηρεμούν» και επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση. Μπορεί, όμως, ορισμένες περιοχές των μαστών να παραμείνουν πιο σκληρές, να εμφανίσουν κύστεις και εξογκώματα. Οι ινοκυστικές αλλαγές μπορεί να εμφανίζονται και στους δύο μαστούς, συχνά στο άνω και έξω τεταρτημόριο, όπου ο αδένας του μαστού βρίσκεται σε μεγαλύτερη ποσότητα. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να προκαλούν ήπιο πόνο ή έντονη ευαισθησία, σε βαθμό που η γυναίκα να μην μπορεί να ακουμπήσει το στήθος της. Αυτή θεωρείται μια φυσιολογική διαδικασία που οφείλεται στις γυναικείες ορμόνες, κατά την οποία ο μαστός διογκώνεται και υπερτρέφεται κατά το δεύτερο μισό του κύκλου και επανέρχεται μετά την έμμηνο ρύση. Αυτός είναι και ο λόγος που ο όρος «ινοκυστική νόσος» έχει πλέον καταργηθεί και έχει αντικατασταθεί από τον όρο «ινοκυστικές αλλαγές». Οι ινοκυστικές αλλαγές παρατηρούνται κατ ουσία σε όλες τις γυναίκες, αλλά αποκτούν ιδιαίτερη κλινική σημασία όταν καταλήγουν να δημιουργούν προβλήματα και συμπτώματα όπως πόνο στον μαστό, κύστεις και ογκίδια. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των συμπτωμάτων συνήθως υποχωρούν στον επόμενο έμμηνο κύκλο της γυναίκας. Συμπερασματικά, οι γυναίκες με έντονα συμπτώματα, όπως πόνο και ψηλαφητά οζίδια, θα πρέπει να επισκέπτονται τον ειδικό, του οποίου ο ρόλος είναι να διακρίνει ποιες από αυτές τις ενοχλήσεις είναι ανησυχητικές και χρειάζονται περαιτέρω έλεγχο και ποιες εντάσσονται απλώς σε μια φυσιολογική μεταβολή που υφίστανται οι μαστοί όλων των γυναικών κάθε μήνα. ΠΟΝΟΣ ΣΤΟΝ ΜΑΣΤΟ (ΜΑΣΤΑΛΓΙΑ) Ο πιο κοινός τύπος μασταλγίας προκαλείται από τις ορμόνες που ρυθμίζουν τον έμμηνο κύκλο της γυναίκας. Αυτές οι ορμονικές μεταβολές μπορεί να προκαλέσουν

22 º à ¹ª ª ¹ª ÆÃË» ªÆÃË 2 πόνο και στους δύο μαστούς αρκετές ημέρες πριν από την περίοδο. Ο τύπος αυτός του πόνου εμφανίζεται και κατόπιν υποχωρεί στις διάφορες φάσεις του κύκλου και γι αυτό ονομάζεται «κυκλική μασταλγία». Η κυκλική μασταλγία δεν σχετίζεται συνήθως με καρκίνο του μαστού ή άλλα σοβαρά προβλήματα. Σε περίπτωση ανάγκης χορήγησης φαρμακευτικής αγωγής, αποτελεσματική είναι η χορήγηση δαναζόλης ή ταμοξιφαίνης στο δεύτερο μισό του κύκλου. Λιγότερο συχνά, μια γυναίκα μπορεί να εμφανίσει «μη κυκλική μασταλγία». Αυτός ο τύπος πόνου δεν σχετίζεται με τον έμμηνο κύκλο και μπορεί να αφορά μόνο τον έναν μαστό ή μία περιοχή του. Η μη κυκλική μασταλγία συνήθως προκαλείται από προβλήματα στο υπόλοιπο σώμα εκτός του μαστού, όπως μυοσκελετικές κακώσεις, κακώσεις του δέρματος, παθήσεις της σπονδυλικής στήλης ή άλλων συστημάτων (π.χ. πόνος στον θώρακα, αίσθημα καψίματος από δυσπεψία, κ.ά.). Μπορεί να οφείλεται σε καρκίνο του μαστού μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό γυναικών. Οι γυναίκες με επιμένοντα πόνο στους μαστούς θα πρέπει να επισκεφθούν τον γιατρό τους, ο οποίος θα αποφασίσει εάν απαιτούνται περαιτέρω εξετάσεις. Όταν τελικά αποφασιστεί ότι ο πόνος δεν σχετίζεται με κάποιο σοβαρό πρόβλημα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει χορήγηση απλών παυσίπονων. Επιπλέον βοηθούν: Η μείωση της δόσης ή και η διακοπή των φαρμάκων που πιθανώς λαμβάνει η γυναίκα και που περιέχουν οιστρογόνα (ύστερα από συζήτηση με τον γιατρό). Η καθημερινή χρήση ειδικών στηθόδεσμων που στηρίζουν τους μαστούς (αθλητικού τύπου). Οι διατατικές ασκήσεις του αυχένα και του θώρακα, όταν ο πόνος οφείλεται σε μυοσκελετικά αίτια. Σε ορισμένες γυναίκες μπορεί να βοηθήσει η τροποποίηση της διατροφής ή η λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων, όπως π.χ. η ελάττωση της κατανάλωσης καφεΐνης ή η χορήγηση εκχυλίσματος νυχτολούλουδου (evening primrose oil). ΕΚΚΡΙΜΑ ΘΗΛΗΣ (Εκροή υγρού από θηλή) Η εκροή γαλακτόχρωμου εκκρίματος (ονομάζεται και γαλακτόρροια) από τις θηλές των μαστών είναι συχνή, ιδίως κατά τον πρώτο χρόνο μετά τον τοκετό. Έκκριμα της θηλής και από τους δύο μαστούς μπορεί επίσης να συμβεί σε γυναίκες με υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υποθυρεοειδισμό) ή ως παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων (ηρεμιστικά, αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά). Τέτοια έκκριση μπορεί επίσης να εμφανιστεί λόγω όγκων στην υπόφυση (αδένας που βρίσκεται στον εγκέφαλο), που προκαλούν αύξηση μιας ορμόνης που λέγεται προλακτίνη. 25

23 2 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê Ο αδένας του γυναικείου μαστού αποτελείται από πολλούς μικρότερους αδένες (αδενικά λόβια), καθένας από τους οποίους επικοινωνεί με τη θηλή του μαστού μέσω μικρών σωλήνων (εκφορητικοί πόροι) ώστε να αποβάλλεται το έκκριμά του. Αρκετές γυναίκες μπορεί να παρατηρήσουν να βγαίνει μικρή ποσότητα υγρού από τη θηλή τους όταν πιέσουν τον μαστό ή την περιοχή γύρω από τη θηλή. Αυτό το υγρό, που συνήθως είναι κιτρινωπό ή πρασινωπό ή καφέ, λέγεται φυσιολογική έκκριση και δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας. Η φυσιολογική έκκριση δεν περιέχει αίμα. Όταν παρουσιάζεται αυτόματη έκκριση υγρού (υγρό που βγαίνει από μόνο του, χωρίς πίεση του μαστού ή της θηλής), αυτό μπορεί να οφείλεται σε κάποιο μικρό καλοήθες ογκίδιο μέσα σε κάποιον πόρο του μαστού ή, σπανιότερα, σε καρκίνο του μαστού. Κάθε γυναίκα με έκκριμα θηλής πρέπει να επισκεφθεί τον γιατρό της, ο οποίος θα αξιολογήσει τον τύπο του εκκρίματος και θα προτείνει τις κατάλληλες εξετάσεις (κυτταρολογική εξέταση του εκκρίματος, μαστογραφία, υπερηχογράφημα ή ειδική εξέταση των πόρων του μαστού). 26 ΕΙΣΟΛΚΗ ΘΗΛΗΣ Με τον όρο «εισολκή θηλής» περιγράφεται το φαινόμενο κατά το οποίο η μία ή και οι δύο θηλές, αντί να προβάλλουν προς τα έξω, κάνουν μια στροφή («βαθούλωμα») προς τα μέσα. Πολλές γυναίκες παρουσιάζουν εισολκή θηλής από τη γέννησή τους και αυτό αποτελεί ένα φυσικό χαρακτηριστικό τους. Σε άλλες γυναίκες, η εισολκή θηλής εμφανίζεται και εξαφανίζεται κατά καιρούς ή παρατηρείται μετά τον θηλασμό. Η εισολκή θηλής αυτής της μορφής δεν είναι ανησυχητική. Όταν μια γυναίκα της οποίας οι θηλές πρόβαλλαν πάντα προς τα έξω εμφανίσει για πρώτη φορά εισολκή θηλής, θα πρέπει να επισκεφθεί τον γιατρό της. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εισολκή θηλής δεν είναι ανησυχητική, όμως ενίοτε μπορεί να αποτελεί το πρώτο σημάδι καρκίνου του μαστού. Η πρωτοεμφανιζόμενη εισολκή θηλής συνήθως απαιτεί τη διενέργεια μαστογραφίας (πέρα από την αυτονόητη κλινική εξέταση από ειδικό). ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Οι αλλοιώσεις στο δέρμα των μαστών μπορεί να προκαλέσουν φαγούρα, ερυθρότητα, πρήξιμο ή εισολκή της επιφάνειας του δέρματος. Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα δεν είναι ανησυχητικά, αλλά όταν επιμένουν, θα πρέπει να εκτιμώνται από γιατρό.

24 º à ¹ª ª ¹ª ÆÃË» ªÆÃË 2 Ειδικά η εισολκή του δέρματος μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα συμπώματα καρκίνου του μαστού. Ένα άλλο σημάδι που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή είναι η όψη «φλοιού πορτοκαλιού» (peau d orange), η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε σπανιότερες μορφές καρκίνου, όπως η νόσος Paget και ο φλεγμονώδης καρκίνος του μαστού. Η διερεύνηση αυτών των συμπτωμάτων απαιτεί προσεκτική κλινική εξέταση των μαστών και τη διενέργεια μαστογραφίας ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, μαγνητικής μαστογραφίας ή και βιοψίας της δερματικής αλλοίωσης. ΦΛΕΓΜΟΝΕΣ Μαστίτιδα Η φλεγμονή του μαστού περιγράφεται με τον γενικό όρο «μαστίτιδα». Υπάρχουν αρκετές υποκατηγορίες μαστίτιδας και στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν σχετίζονται με τον καρκίνο του μαστού. Η πλέον συχνή μορφή μαστίτιδας είναι η μαστίτιδα του θηλασμού. Παρατηρείται στις γυναίκες που θηλάζουν και οφείλεται στην απόφραξη κάποιων πόρων, που οδηγεί στη συσσώρευση μητρικού γάλακτος στον μαστό. Το συσσωρευμένο γάλα σχηματίζει κύστεις και εξογκώματα, που δημιουργούν πίεση και πόνο στον μαστό. Ακολουθεί η ανάπτυξη μικροβίων, που επιβαρύνουν τα συμπτώματα. Η βασική θεραπεία είναι η παροχέτευση του συσσωρευμένου γάλακτος από τον μαστό, κάτι που γίνεται με μασάζ στον μαστό ή με χρήση των ειδικών αντλιών του εμπορίου που αδειάζουν το γάλα. Παράλληλα με την παροχέτευση του γάλακτος από τον μαστό, πρέπει να χορηγηθούν και αντιβιοτικά. Αρκετά συχνές είναι και οι φλεγμονές του μαστού σε καπνίστριες ή γυναίκες που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Φαίνεται ότι οι βλαπτικές ουσίες που περιέχει ο καπνός προκαλούν αλλοιώσεις των πόρων του αδένα, νέκρωση του ιστού, απόφραξη των πόρων και φλεγμονές. Και σε αυτή την περίπτωση, η θεραπεία γίνεται με χορήγηση αντιβιοτικών, ενώ συνιστάται και η διακοπή του καπνίσματος. Στις γυναίκες με διαβήτη απαιτείται πολύ καλός έλεγχος του σακχάρου του αίματος. Κάθε γυναίκα με φλεγμονή στον μαστό θα πρέπει να επισκεφθεί τον γιατρό της, ώστε να λάβει έγκαιρα τη σωστή θεραπευτική αγωγή. Όπως προαναφέρθηκε, οι περισσότερες φλεγμονές του μαστού δεν σχετίζονται με κακοήθεια. Παρ όλα αυτά, μόλις η φλεγμονή υποχωρήσει, θα πρέπει να γίνει λεπτομερής έλεγχος του μαστού (και με μαστογραφία, αναλόγως της ηλικίας της γυναίκας), ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο φλεγμονώδους καρκίνου του μαστού. Οι φλεγμονές που δεν ανταποκρίνονται στην αντιβιοτική αγωγή πρέπει επίσης να διερευνώνται με περαιτέρω εξετάσεις. 27

25 2 à ƻ˪ƹº ¹ Æà ªÆ ê Απόστημα μαστού Το απόστημα είναι ουσιαστικά η συγκέντρωση πύου σε κάποιο σημείο του μαστού. Προκαλείται για τους ίδιους λόγους που δημιουργείται η μαστίτιδα και χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση. Στην περίπτωση αποστήματος είναι απαραίτητη η παροχέτευση του πύου, που πραγματοποιείται κατά προτίμηση με παρακέντηση με βελόνα υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Εάν αυτή η μέθοδος αποτύχει, το επόμενο βήμα είναι η χειρουργική παροχέτευση. Παράλληλα με την παροχέτευση του πύου, απαιτείται και χορήγηση αντιβιοτικών. Και για το απόστημα του μαστού ισχύει ό,τι και για τη μαστίτιδα. Παρόλο που οι περισσότερες περιπτώσεις δεν σχετίζονται με κακοήθεια, είναι σκόπιμο να ακολουθήσει περαιτέρω διερεύνηση, μόλις η φλεγμονή υποχωρήσει. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Οι συχνότερες διαταραχές ανάπτυξης (διαπλαστικές παθήσεις) του μαστού είναι: Αμαστία: Είναι η συγγενής έλλειψη των μαστών, που μπορεί να συμβαίνει στον ένα ή και στους δύο μαστούς. Συχνότερα συναντάται στον έναν μαστό. Αθηλία: Είναι η έλλειψη της θηλής και της θηλαίας άλω. Συγγενής εισολκή θηλής: Όταν η θηλή, αντί να προβάλλει προς τα έξω, είναι προς τα μέσα. Συμβαίνει συνήθως σε γυναίκες με μεγάλο στήθος. Υπεράριθμοι μαστοί ή θηλές: Όταν υπάρχουν παραπάνω από δύο μαστοί ή παραπάνω από δύο θηλές. Ψευδομαστία: Όταν αναπτύσσονται η θηλή και η θηλαία άλως χωρίς να υπάρχει μαζικός αδένας. Ανισομαστία: Είναι η φυσιολογική ανάπτυξη του ενός μαστού και η ελλιπής ανάπτυξη του άλλου. Στις περισσότερες γυναίκες το μέγεθος του ενός μαστού είναι ελαφρώς διαφορετικό από το άλλο. Όταν η διαφορά είναι μεγάλη, ονομάζεται ανισομαστία και τη θεωρούμε φυσιολογική παραλλαγή παρά ανωμαλία. Στη γυναίκα μπορεί απλώς να προκαλέσει ψυχολογικό πρόβλημα, οπότε η χειρουργική διόρθωση βοηθά. Υποπλασία: Είναι μια κατάσταση όπου οι δύο μαστοί δεν έχουν αναπτυχθεί και δεν πρέπει να τη συγχέουμε με τους μαστούς μικρού μεγέθους, που είναι μια φυσιολογική κατάσταση. Γιγαντομαστία: Είναι μια κατάσταση κατά την οποία το μέγεθος του στήθους είναι αρκετά μεγάλο και μπορεί να παρατηρηθεί στην εφηβεία λόγω ορμονικών διαταραχών, στην ενήλικη ζωή, στην εγκυμοσύνη και μετά τη λήψη ορισμένων φαρμάκων. 28

26 º à ¹ª ª ¹ª ÆÃË» ªÆÃË 2 Ιατρογενείς δυσμορφίες: Πρόκειται για καταστάσεις που προκαλούνται από κάποια ιατρική παρέμβαση, όπως π.χ. οι εγχειρητικές ουλές (ύστερα από βιοψία), το κάψιμο του δέρματος και η νέκρωση του λίπους έπειτα από ακτινοβολία. 29

27

Καλοήθεις παθήσεις των μαστών

Καλοήθεις παθήσεις των μαστών Καλοήθεις παθήσεις των μαστών Dr. Παναγιώτης Παπαλάμπρος MD, DFFP, BMS, BSCCP, CCST Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Εισαγωγή Ως γνωστόν, όπως όλα τα θηλαστικά ζώα, έτσι και ο άνθρωπος έχουν μαστούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Τι είναι η μαστολογία? Μαστολογία είναι ο κλάδος της ιατρικής πού ασχολείται με τον μαστικό αδένα (μαστός) και τις παθήσεις αυτού. Τι είναι ο μαστός? Ο Μαστός αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή, 3 Σεπτεµβρίου 2006

Κυριακή, 3 Σεπτεµβρίου 2006 Χρήστος Μαρκόπουλος Αν. Καθηγητής Χειρουργικής Ιατρικής Σχολής Αθηνών /ντης Κλινικής Μαστού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών Πρόεδρος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού - Στατιστικά στοιχεία Στη χώρα µας,

Διαβάστε περισσότερα

Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεις

Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεις Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεις Επιστημονική Επιμέλεια: Χρήστος Μαρκόπουλος, Αναπλ. Καθηγητής Χειρουργικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών για τον καρκίνο του μαστού Δεδομένα για τον καρκίνο του μαστού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας ΕΓΠΠΑ, Α.Π.Θ. Μαστός Λοβοί: εκβάλουν στη θηλή με γαλακτοφόρο πόρο. Διακλαδιζόμενοι πόροι κατάληξη-λοβιακές λοβιακές μονάδες. Λοβιακή μονάδα: αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

Στο τέλος του 3ου μήνα της κύησης τα πλακώδη κύτταρα από την επιφάνεια της θηλής θα αρχίσουν να εκτείνονται εις βάθος σχηματίζοντας τους πόρους.

Στο τέλος του 3ου μήνα της κύησης τα πλακώδη κύτταρα από την επιφάνεια της θηλής θα αρχίσουν να εκτείνονται εις βάθος σχηματίζοντας τους πόρους. ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΜΑΣΤΩΝ Η εμβρυϊκή καταβολή τους γίνεται από τις δυο μαζικές ακρολοφίες που εμφανίζονται την 6η εβδομάδα της ενδομήτριας ζωής και εκτείνεται από την αρχέγονη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΘΟΥΣ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΘΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΘΟΥΣ Σ.N. ΓΕΩΡΓΙΑΝΝΟΣ, Μ.D., Ph.D. Ογκολόγος Χειρουργός Αγγειοχειρουργός Στη χώρα μας το ποσοστό της ανακάλυψης καρκίνων του μαστού σε πρώιμο στάδιο ανέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος. Δημήτρης Λ. Αβραμόπουλος

Πρόλογος. Δημήτρης Λ. Αβραμόπουλος Δημήτρης Λ. Αβραμόπουλος Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πρόλογος ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Η πρόληψη αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του στρατηγικού μας σχεδιασμού για την Υγεία.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Αντωνίου Χαρά Διευθύντρια Β Χειρουργικής Κλινικής Γενικού Νοσοκομείου Χανίων ΣΕ ΤΙ ΘΑ ΑΝΑΦΕΡΘΟΥΜΕ??? Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του μαστού? Ποια αίτια τον προκαλούν?

Διαβάστε περισσότερα

Οι σκοποί της Εταιρείας μας είναι επιστημονικοί και κοινωνικοί και αφορούν στην:

Οι σκοποί της Εταιρείας μας είναι επιστημονικοί και κοινωνικοί και αφορούν στην: Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη νεοπλασματική νόσο που προσβάλλει τις γυναίκες, με αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνο για την ίδια την ασθενή, αλλά και για το οικογενειακό και φιλικό της περιβάλλον.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΗΛΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ

ΥΔΡΟΚΗΛΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ ΥΔΡΟΚΗΛΗ Είναι η συλλογή υγρού μεταξύ των πετάλων του ιδίως ελυτροειδούς χιτώνα

Διαβάστε περισσότερα

Η πρώιμη διάγνωση σώζει. Ο ειδικός θεραπεύει

Η πρώιμη διάγνωση σώζει. Ο ειδικός θεραπεύει Κλείσε ένα ραντεβού ζωής Αφιέρωσε 10 λεπτά στον εαυτό σου για μια μαστογραφία Όσα θα θέλατε να μάθετε για τον καρκίνο του μαστού Η πρώιμη διάγνωση σώζει. Ο ειδικός θεραπεύει Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;

Διαβάστε περισσότερα

Η πραγματική αιτία του καρκίνου του ενδομητρίου είναι άγνωστη.

Η πραγματική αιτία του καρκίνου του ενδομητρίου είναι άγνωστη. KΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Η ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ Όγκοι - Γυναικολογικός Καρκίνος Με τον όρο καρκίνο περιγράφονται ομάδες νοσημάτων που η αιτία τους βρίσκεται σε κυτταρικό επίπεδο. Ο όρος αναφέρεται σε υπερβολική

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοεξέταση Μαστών : Οδηγίες κατά στάδια

Αυτοεξέταση Μαστών : Οδηγίες κατά στάδια Αυτοεξέταση Μαστών : Οδηγίες κατά στάδια Η αυτοεξέταση μαστών είναι η πρώτη ασπίδα που έχει η γυναίκα κατά του καρκίνου του μαστού. Η Αμερικάνικη Ογκολογική Εταιρία συστήνει στις γυναίκες να κάνουν κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική προσέγγιση για τον μη ειδικό Σταύρος Καρακόζης, Γενικός Χειρουργός

Κλινική προσέγγιση για τον μη ειδικό Σταύρος Καρακόζης, Γενικός Χειρουργός Κλινική προσέγγιση για τον μη ειδικό Σταύρος Καρακόζης, Γενικός Χειρουργός Εισαγωγή Ο μαστός αποτελεί ένα μοναδικό όργανο του ανθρωπίνου σώματος και τα προβλήματα που παρουσιάζει απασχολούν συχνά τον ειδικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ O καρκίνος του µαστού αφορά όλες τις γυναίκες. Κάθε χρόνο στη χώρα µας καταγράφονται περίπου νέα πε

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ O καρκίνος του µαστού αφορά όλες τις γυναίκες. Κάθε χρόνο στη χώρα µας καταγράφονται περίπου νέα πε ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΘΩΜΑΣ ΓΕΩΡΓ. ΓΚΙΚΑΣ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΑ 23 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2009 ΣΙΒΙΤΑΝΙΔΕΙΟΣ ΣΧΟΛΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ O καρκίνος του

Διαβάστε περισσότερα

21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ 21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος της γυναίκας. Η επίπτωση παγκόσμια είναι περίπου 89 περιστατικά/100.000 γυναίκες ενώ αναφέρονται 800.000 νέα περιστατικά

Διαβάστε περισσότερα

Η βρογχοκήλη δεν είναι ψηλαφητή ή ορατή ακόμα και σε έκταση του τραχήλου

Η βρογχοκήλη δεν είναι ψηλαφητή ή ορατή ακόμα και σε έκταση του τραχήλου Βρογχοκήλη είναι η διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα. Η βρογχοκήλη ποικίλλει σημαντικά σε μέγεθος, και η διόγκωση μπορεί να είναι διάχυτη καθ 'όλη την έκταση του αδένα ή ακανόνιστη και να επηρεάζει μέρος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ. Κέντρο Πρόληψης Γυναικείων Καρδιολογικών Νοσηµάτων Β Καρδιολογική Κλινική. Ενηµερωτικό Έντυπο

ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ. Κέντρο Πρόληψης Γυναικείων Καρδιολογικών Νοσηµάτων Β Καρδιολογική Κλινική. Ενηµερωτικό Έντυπο ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ Β Καρδιολογική Κλινική Ενηµερωτικό Έντυπο ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ Οι γυναίκες σήµερα πληρώνουν (όπως και οι άνδρες) το τίµηµα της σύγχρονης ζωής. Η παράταση

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και αποτελείται από τρεις στιβάδες: επιδερμίδα, χόριο και το υποδόριο λίπος. Τα εξαρτήματα του δέρματος είναι οι τρίχες,

Διαβάστε περισσότερα

Εντοπίζεται συνήθως τυχαία διότι δεν εκδηλώνεται με πόνο. Εξαίρεση αποτελούν κάποιες πολύ σπάνιες προχωρημένες περιπτώσεις.

Εντοπίζεται συνήθως τυχαία διότι δεν εκδηλώνεται με πόνο. Εξαίρεση αποτελούν κάποιες πολύ σπάνιες προχωρημένες περιπτώσεις. 8SELIDO ENTIPO AGALIAZO.indd 1 Εισαγωγή Το έντυπο που κρατάτε στα χέρια σας έχει γραφτεί για να ρίξει φως στα σημαντικά σημεία για τον καρκίνου του θυρεοειδούς ο οποίος αποτελεί έναν από τους πιο σπάνιους

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω;

Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω; Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω; MegalakriaBroshure.indd 1 17/11/2010 1:27:39 μμ Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΜΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΜΑΣΧΑΛΕΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΕΝΤΟΛΟΥΡΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΜΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΜΑΣΧΑΛΕΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΕΝΤΟΛΟΥΡΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΜΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΜΑΣΧΑΛΕΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΕΝΤΟΛΟΥΡΗΣ 1. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΑ ΣΗΜΕΙΑ Οι μαστοί στις γυναίκες βρίσκονται στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα, επιπολής του μείζονα θωρακικού και του πρόσθιου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ Τι είναι οι Αιμορροΐδες; Η αιμορροϊδοπάθεια επηρεάζει πάνω από το 50% του πληθυσμού παγκοσμίως, ωστόσο, το ποσοστό εκτιμάται ότι είναι στην πραγματικότητα ακόμη μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

Προληπτική Μαστογραφία Ανακαλύπτοντας το DCIS. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Ειδικός Χειρουργός Μαστού

Προληπτική Μαστογραφία Ανακαλύπτοντας το DCIS. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Ειδικός Χειρουργός Μαστού Προληπτική Μαστογραφία Ανακαλύπτοντας το DCIS Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Ειδικός Χειρουργός Μαστού Ductal Carcinoma in Situ Πορογενές καρκίνωμα in Situ In Situ = επί τόπου Τοπικό πορογενές καρκίνωμα; Ductal

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος Μαστού Απρίλιος 2015

Καρκίνος Μαστού Απρίλιος 2015 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχολή Επιστημών Υγείας ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Καρκίνος Μαστού Απρίλιος 2015 Γιώργος Κύργιας Ογκολόγος Ακτινοθεραπευτής Αναπλ. Καθηγητής Ακτινοθεραπείας ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΜΑΣΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η υπόφυση είναι ένας μεγάλης σημασίας ενδοκρινής αδένας, που ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο και βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, πίσω από τη μύτη και στο ύψος των ματιών, σε μία περιοχή που λέγεται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ : ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΘΕΜΑ : ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ : ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΘΕΜΑ : ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΕΥΠ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ : ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΘΕΜΑ : ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ομάδα Ζ8 ΟΝΟΜΑΤΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ : ΦΕΡΕΝΤΙΝΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΜΥΡΟΦΟΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

1) Τι είναι η Ορμονοθεραπεία;

1) Τι είναι η Ορμονοθεραπεία; Γράφει: Χρήστος Μαρκόπουλος, Αν. Καθηγητής Χειρουργικής Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Διευθυντής Κλινικής Μαστού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Πρόεδρος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού 1) Τι είναι η Ορμονοθεραπεία;

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε Αιμίλιος Τίγκος Χειρουργός Οδοντίατρος - Ενδοδοντολόγος Κάθε δόντι αποτελείται από τη «μύλη», το τμήμα δηλαδή που βρίσκεται έξω από τα ούλα και είναι ορατό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραδοσιακά θεωρούνται νοσήματα των ανδρών. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη upadate swfobject.embedswf('/plugins/content/avreloaded/mediaplayer.swf','avreloaded0','400',' 320','7.0.14','/plugins/content/avreloaded/expressinstall.swf', {file:'http://www.aretaieio-obgyn.com/images/stories/videos/emino.flv',width:'400',height:'

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι Ο πιο απλός ορισμός είναι ότι ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και διασπορά ανώμαλων κυττάρων. Αν η εξάπλωση δεν ελεγχθεί θα οδηγήσει στο θάνατο. Ποσοστό

Διαβάστε περισσότερα

Κέντρο Μαστού & Κλινική Μαστού. Μέχρι χθες παράλειψη... από σήμερα πρόληψη!

Κέντρο Μαστού & Κλινική Μαστού. Μέχρι χθες παράλειψη... από σήμερα πρόληψη! Κέντρο Μαστού & Κλινική Μαστού Μέχρι χθες παράλειψη... από σήμερα πρόληψη! Η ΡΕΑ Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική δημιούργησε το Πρότυπο Κέντρο Μαστού και την Κλινική Μαστού, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη υποστήριξη

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργίες μαστού. Σύνθεση γάλακτος Έκκριση γάλακτος ΑΔΑΜΙΔΗΣ Δ. "ΜΙΛΕΝΑ ΡΟΥΖΚΟΒΑ 2014"

Λειτουργίες μαστού. Σύνθεση γάλακτος Έκκριση γάλακτος ΑΔΑΜΙΔΗΣ Δ. ΜΙΛΕΝΑ ΡΟΥΖΚΟΒΑ 2014 Λειτουργίες μαστού Σύνθεση γάλακτος Έκκριση γάλακτος Στάδια Ανάπτυξης Μαστού εφηβεία ενήλικη εγκυμοσύνη γαλουχία απογαλακτισμός λόβια Θηλαία άλω Θηλή λίπος Γαλακτοφόροι πόροι Μυοεπιθηλιακά κύτταρα (ωκυτοκίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝ ΟΜΗΤΡΙΟΥ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝ ΟΜΗΤΡΙΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝ ΟΜΗΤΡΙΟΥ Κ. ΣΥΚΙΩΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ-ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ - ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ του καρκίνου του

Διαβάστε περισσότερα

www.cirse.org www.uterinefibroids.eu

www.cirse.org www.uterinefibroids.eu Εμβολισμός Ινομυωμάτων Μήτρας Ενημέρωση Ασθενών Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική www.cirse.org www.uterinefibroids.eu Cardiovascular and Interventional Radiological Society of

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ (ΑΕΜ)

ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ (ΑΕΜ) ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Συχνότητα και θνησιμότητα Ca μαστού Ο κίνδυνος για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται ότι κυμαίνεται σε 800 νέες περιπτώσεις ανά έτος σε 1.000.000 γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Ρευματολογία Ψωριασική Αρθρίτιδα Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα; Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις αρθρώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα

Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα Journalist Handbook 1 Πληροφορίες για Δημοσιογράφους Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα Νοσος Cushing 3 TΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΟΣΟΣ CUSHING; Πριν μιλήσουμε για τη Νόσο Cushing, θα πρέπει να κατανοήσουμε την ασθένεια

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 Ο καρκίνος του µαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. Οι Ελληνίδες φαίνεται να ανησυχούν αρκετά για το ενδεχόµενο να νοσήσουν οι ίδιες, χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Σαράκης Πέτρος, Πλαστικός χειρουργός MD, MBA

Γράφει: Σαράκης Πέτρος, Πλαστικός χειρουργός MD, MBA Γράφει: Σαράκης Πέτρος, Πλαστικός χειρουργός MD, MBA Ο φόβος του καρκίνου του μαστού είναι κοινός αναμεσα στο γυναικείο πληθυσμό, καθώς η πιθανότητα ασθένειας από την νόσο, κατα την διάρκεια της ζωής μιας

Διαβάστε περισσότερα

Ανιχνευτική μαστογραφία

Ανιχνευτική μαστογραφία ια περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Πρόγραμμα του Κεμπέκ για την Ανίχνευση του Καρκίνου του Μαστού ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΟΝΤΡΕΑΛ Γραμμή πληροφοριών: 514 528-2424 Ανιχνευτική

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη.

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Καρκίνος του προστάτη Επιδημιολογία: Αποτελεί τον συχνότερα διαγνωσμένο καρκίνο στον άνδρα. 186.320

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ;

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ; ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Πρόκειται για το συχνότερο καρκίνο και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες. Η συχνότητά του αυξάνει με την αύξηση της ηλικίας και το

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ευάγγελος Γκικόντες, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος

Γράφει: Ευάγγελος Γκικόντες, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Γράφει: Ευάγγελος Γκικόντες, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο δυσπανευρία; Είναι η επώδυνη σεξουαλική επαφή. Η γυναίκα, είτε όταν την εξετάζει ο γυναικολόγος είτε κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΣΟΠΛΕΥΡΙΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ Σχηματίζονται μεταξύ παρακείμενων πλευρών και καταλαμβάνονται από τους μεσοπλεύριους μύες. Έσω θωρακική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ << H ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Σ>>. ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: Α.Ε.Μ. 391 ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ

ΣΧΟΛΗ << H ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Σ>>. ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: Α.Ε.Μ. 391 ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Θέμα πτυχιακής εργασίας:

Διαβάστε περισσότερα

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Τι είναι η απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς; Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς σημαίνει ότι μία φλέβα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού έχει αποφραχθεί.

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα»

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» Παρακάτω θα αναφερθούμε χωριστά στις επιπτώσεις και την αντιμετώπιση (α) του

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοεξέταση Μαστού. Τηλέφωνα: 2108064259 (Αθήνα) & 2261023430 (Λιβαδειά) web : drpappas.gr

Αυτοεξέταση Μαστού. Τηλέφωνα: 2108064259 (Αθήνα) & 2261023430 (Λιβαδειά) web : drpappas.gr Ανιχνεύει τις περισσότερες παθήσεις του μαστού Σωτήρια για τη ζωή της γυναίκας Εξέταση κάθε μήνα, στο τέλος της περιόδου Ξεκινήστε μπροστά στον καθρέπτη Πρόληψη Καρκίνου Μαστού Απόλυτη πρόληψη δεν υπάρχει,

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΙΡΗΣ Παρασκευή, 30 Σεπτέμβριος :08 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 02 Μάρτιος :48

Συντάχθηκε απο τον/την ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΙΡΗΣ Παρασκευή, 30 Σεπτέμβριος :08 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 02 Μάρτιος :48 Ένας πολύ σημαντικός αδένας, επιστάτης του οργανισμού στην σωστή διαχείριση των ενεργειακών αποθεμάτων του, είναι ο θυρεοειδής. Βρίσκεται στο κατώτερο τριτημόριο του πρόσθιου τμήματος του τραχήλου, έχει

Διαβάστε περισσότερα

Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε χρόνο υπάρχουν 1.38 εκατομμύρια καινούρια περιστατικά και περίπου 458 000 θάνατοι από τον καρκίνο του

Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε χρόνο υπάρχουν 1.38 εκατομμύρια καινούρια περιστατικά και περίπου 458 000 θάνατοι από τον καρκίνο του 1 Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε χρόνο υπάρχουν 1.38 εκατομμύρια καινούρια περιστατικά και περίπου 458 000 θάνατοι από τον καρκίνο του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού είναι με μεγάλη διαφορά

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Πια είναι η καλύτερη μέθοδος θεραπείας; Κιρσοί είναι το αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

Το μελάνωμα μπορεί επίσης να δώσει μεταστάσεις και μέσω του αίματος (αιματογενής διασπορά).

Το μελάνωμα μπορεί επίσης να δώσει μεταστάσεις και μέσω του αίματος (αιματογενής διασπορά). Γράφει: Κωνσταντίνος Βέρρος, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος Ο καρκίνος που αναπτύσσεται από τα μελανοκύτταρα (βλ. Καρκίνοι του δέρματος ), λέγεται μελάνωμα (άλλες ονομασίες: δερματικό μελάνωμα, κακόηθες

Διαβάστε περισσότερα

Πως ένα νεφρό αποφράσσεται Συχνές αιτίες απόφραξης των νεφρών και των ουρητήρων είναι:

Πως ένα νεφρό αποφράσσεται Συχνές αιτίες απόφραξης των νεφρών και των ουρητήρων είναι: ΟΥΡΗΤΗΡΙΚΑ STENTS ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στους ασθενείς που έχουν ή πιθανόν να έχουν απόφραξη του νεφρού, τοποθετείται ένας εσωτερικός σωλήνας παροχέτευσης, ο οποίος ονομάζεται stent, στον ουρητήρα που είναι το σωληνάκι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟ του ΠΡΟΣΤΑΤΗ. Πως να προλάβετε τον ΔΙΑΓΝΩΣΗ Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ. Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνική Ουρολογική Εταιρία

ΚΑΡΚΙΝΟ του ΠΡΟΣΤΑΤΗ. Πως να προλάβετε τον ΔΙΑΓΝΩΣΗ Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ. Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνική Ουρολογική Εταιρία Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ Πως να προλάβετε τον ΚΑΡΚΙΝΟ του ΠΡΟΣΤΑΤΗ με ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ Χορηγία Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνική Ουρολογική Εταιρία με ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ «Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για

Διαβάστε περισσότερα

«ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ. Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

«ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ. Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης «ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ Μαρία Μαλιδάκη, Χαράλαμπος Ν. Βερβερίδης Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης «ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΘΗΛΥΚΗ ΓΑΤΑ Ο ωοθηκικός κύκλος και

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους: Τι είναι ο HPV; Ο HPV (Human Pappiloma Virus) είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Είναι μια από τις πιο συχνές σεξουαλικώς μεταδιδόμενες μολύνσεις στον άνθρωπο. Ο HPV είναι ο πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενος

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΟΙΚΟΓΕΝΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ 1.1 Τι είναι; Ο Οικογενής Μεσογειακός Πυρετός (ΟΜΠ) είναι ένα γενετικά

Διαβάστε περισσότερα

Αιμορροΐδες. Οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες φλέβες στην περιοχή του πρωκτού.

Αιμορροΐδες. Οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες φλέβες στην περιοχή του πρωκτού. Αιμορροΐδες Οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες φλέβες στην περιοχή του πρωκτού. Οι αιμορροΐδες είναι η ποιο συχνή πάθηση του πρωκτού τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Έχει υπολογισθεί ότι περισσότερο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Δώρα Πετρακοπούλου. Αποκατάσταση μαστού μετά την μαστεκτομή. Τεχνικές αποκατάστασης μαστού ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ

Δώρα Πετρακοπούλου. Αποκατάσταση μαστού μετά την μαστεκτομή. Τεχνικές αποκατάστασης μαστού ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ Δώρα Πετρακοπούλου ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ Αποκατάσταση μαστού μετά την μαστεκτομή Η αποκατάσταση του μαστού μετά από μαστεκτομή είναι η διαδικασία δημιουργίας καινούργιου μαστού σε γυναίκες που έχουν υποστεί

Διαβάστε περισσότερα

Καλοήθεις Καταστάσεις Φωνητικών Χορδών

Καλοήθεις Καταστάσεις Φωνητικών Χορδών Καλοήθεις Καταστάσεις Φωνητικών Χορδών Oξύ τραύμα ή χρόνιος ερεθισμός προκαλεί αλλαγές στον βλεννογόνο των φωνητικών χορδών που μπορεί να οδηγήσει σε πολύποδες, όζους, κοκκιώματα ή κύστες. Ο ασθενής παραπονιέται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΟΣΦΥΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΛΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟY ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΟΣΦΥΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΛΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟY ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΟΣΦΥΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΛΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟY ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ Μία από της σημαντικότερες παθήσεις που αλλοιώνουν την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου, στην ώριμη ηλικία, είναι και η σπονδυλική

Διαβάστε περισσότερα

15λεπτη Προετοιμασία του φοιτητή για την παρακολούθηση του μαθήματος νευροουρολογίας, γυναικολογικής ουρολογίας και ακράτειας ούρων.

15λεπτη Προετοιμασία του φοιτητή για την παρακολούθηση του μαθήματος νευροουρολογίας, γυναικολογικής ουρολογίας και ακράτειας ούρων. 15λεπτη Προετοιμασία του φοιτητή για την παρακολούθηση του μαθήματος νευροουρολογίας, γυναικολογικής ουρολογίας και ακράτειας ούρων. Η ουροδόχος κύστη δεν είναι απλά μία κοιλότητα η οποία γεμίζει απλά

Διαβάστε περισσότερα

Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής. Το θαύµα... της ζωής!

Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής. Το θαύµα... της ζωής! Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής Το θαύµα... της ζωής! Οι Υπέρηχοι Εγκυμοσύνης... Τμήμα Υπερήχων & Εμβρυομητρικής Ιατρικής Στο Τμήμα Υπερήχων & Εμβρυομητρικής Ιατρικής της ΡΕΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις :

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Οι όρχεις αποτελούν κομμάτι του αναπαραγωγικού συστήματος (παραγωγή σπερματοζωάριων) του άνδρα αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Albert Salomon, Γερμανός χειρουργός, 1913 Ακτινογράφησε 3000 μαστούς από μαστεκτομή και συσχέτισε ακτινολογικά, κλινικά και παθολογοανατομικά

Albert Salomon, Γερμανός χειρουργός, 1913 Ακτινογράφησε 3000 μαστούς από μαστεκτομή και συσχέτισε ακτινολογικά, κλινικά και παθολογοανατομικά Albert Salomon, Γερμανός χειρουργός, 1913 Ακτινογράφησε 3000 μαστούς από μαστεκτομή και συσχέτισε ακτινολογικά, κλινικά και παθολογοανατομικά ευρήματα. Stafford Warren, 1930, επί ασθενών, (στερεοσκοπική

Διαβάστε περισσότερα

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ Κουτρούµπα Ι, Χαϊδόπουλος Δ, Θωµάκος Ν, Σωτηροπούλου Μ, Καθοπούλης Ν, Βλάχος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Μετεµµηνοπαυσιακό Ορµονικό Προφίλ Εµµηνόπαυση καλείται η παύση της εµµήνου ρύσης µιας γυναίκας και σηµατοδότηση το τέλος της δυνατότητας τεκνοποίησης µε φυσιολογικό τρόπο. Αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες:

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες: Δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα του κατώτερου πεπτικού σωλήνα, επηρεάζοντας κάθε χρόνο ένα μεγάλο αριθμό ασθενών, κυρίως των χωρών του δυτικού κόσμου. Εικόνα 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.)

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.) ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η καρδιά προωθεί το αίμα στον οργανισμό μέσω των αρτηριών, με αποτέλεσμα οι αρτηρίες να βρίσκονται υπό πίεση. Η πίεση αυξάνει όταν είμαστε αναστατωμένοι, όταν τρομάζουμε, όταν καταβάλουμε κάποια

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 13 ΓΕΛ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-PROJECT ΘΕΜΑ:ΥΓΕΙΑ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 ΤΑΞΗ Α1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1)ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΗΤΡΑΣ- ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 2)AIDS 3)ΜΗΝΙΣΚΟΣ 4)ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΜΑΣΤΟΥ: ΟΙ 1000 ΠΡΩΤΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΚΟΥ Γ MD, ΚΑΠΙΡΗΣ Σ MD, ΚΟΛΟΒΕΛΩΝΗΣ Γ MD, ΜΑΛΛΙΔΗΣ Ε MD,

ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΜΑΣΤΟΥ: ΟΙ 1000 ΠΡΩΤΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΚΟΥ Γ MD, ΚΑΠΙΡΗΣ Σ MD, ΚΟΛΟΒΕΛΩΝΗΣ Γ MD, ΜΑΛΛΙΔΗΣ Ε MD, Γ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ Εισαγωγή Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος των γυναικών στον Δυτικό κόσμο. Από την έναρξη λειτουργίας του Ιατρείου Παθήσεων Μαστού (του Γ Χειρουργικού

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ιουλία Χριστοδουλίδου, ΜD, PhD, Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού, Ευρωκλινική Αθηνών

Γράφει: Ιουλία Χριστοδουλίδου, ΜD, PhD, Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού, Ευρωκλινική Αθηνών Γράφει: Ιουλία Χριστοδουλίδου, ΜD, PhD, Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού, Ευρωκλινική Αθηνών Γιατί να κάνω μαστογραφία; Κάνω μαστογραφία όχι για να μην πάθω καρκίνο αλλά για να ανακαλύψω μία ενδεχόμενη κακοήθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Γνώσεις, στάσεις και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με λέμφωμα Οι ασθενείς που πάσχουν από λέμφωμα στην Ελλάδα εμφανίζονται ελλιπώς ενημερωμένοι σχετικά με ζητήματα που αφορούν στην

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Πυελική μάζα Επιδημιολογία Η πυελική μάζα είναι ένα σχετικά συχνό κλινικό εύρημα. Σε αρκετές περιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση;

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση; Υπέρταση Τι Είναι η Υπέρταση; Η πίεση του αίματος είναι η δύναμη που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν μεταφέρεται από την καρδιά στην κυκλοφορία. Η σταθερά αυξημένη πίεση, άνω των φυσιολογικών ορίων, αποκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

Μάθε πόσο σημαντική είναι η πρόληψη και η πρώιμη διάγνωση

Μάθε πόσο σημαντική είναι η πρόληψη και η πρώιμη διάγνωση σ αγαπώ, σε φροντίζω, προλαµβάνω Μάθε πόσο σημαντική είναι η πρόληψη και η πρώιμη διάγνωση Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί το συχνότερο κακόηθες νεόπλασμα των γυναικών στο δυτικό πολιτισμό και τη δεύτερη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες είναι οι εξετάσεις που δεν πρέπει να αμελείς; Σου φτιάξαμε την ατζέντα με τα ιατρικά ραντεβού σου!

Ποιες είναι οι εξετάσεις που δεν πρέπει να αμελείς; Σου φτιάξαμε την ατζέντα με τα ιατρικά ραντεβού σου! Ποιες είναι οι εξετάσεις που δεν πρέπει να αμελείς; Σου φτιάξαμε την ατζέντα με τα ιατρικά ραντεβού σου! Η πρόληψη σώζει ζωές. Δηλαδή η συνέπειά σου απέναντί στον εαυτό σου. Και πως μεταφράζεται αυτό;

Διαβάστε περισσότερα

12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ

12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ 12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ Η αναπαραγωγή είναι μία χαρακτηριστική λειτουργία, η μόνη που δεν είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ίδιου του οργανισμού αλλά για τη διαιώνιση του είδους. Η αναπαραγωγή στον

Διαβάστε περισσότερα

Γυναικολογικη επισκεψη

Γυναικολογικη επισκεψη Γυναικολογικη επισκεψη ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΤΩ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟ; Η πρώτη επίσκεψη στο γυναικολόγο είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για τις κοπέλες που έχουν ξεκινήσει τη σεξουαλική τους ζωή,

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μευτήρας - Γυναικολόγος

Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μευτήρας - Γυναικολόγος Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μευτήρας - Γυναικολόγος Ένα πέπλο μυστηρίου καλύπτει τη γυναικολογική πάθηση που λέγεται "ενδομητρίωση". Έχει δύσκολο όνομα, άγνωστη προέλευση, ποικιλία στη εμφάνιση και τη

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική αντιμετώπιση Καρκίνου Μαστού. Ξενοφών Ξενάκης MD PhD Χειρουργός Μαστού Ειδικός Μαστολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΑΣΩ General Hospital

Χειρουργική αντιμετώπιση Καρκίνου Μαστού. Ξενοφών Ξενάκης MD PhD Χειρουργός Μαστού Ειδικός Μαστολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΑΣΩ General Hospital Χειρουργική αντιμετώπιση Καρκίνου Μαστού Ξενοφών Ξενάκης MD PhD Χειρουργός Μαστού Ειδικός Μαστολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΑΣΩ General Hospital Καρκίνος Μαστού Ο καρκίνος Πολυπαραγοντική Νόσος Δυτικός

Διαβάστε περισσότερα

ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ

ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ ηµήτρης Γ. Χατζηχρήστου Καθηγητής Ουρολογίας Ανδρολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης 01 ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ Ποια είναι τα αγγειακά προβλήµατα της στύσης; Τα αγγειακά

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνές Συμβούλιο Εξεταστών Συμβούλων Γαλουχίας

Διεθνές Συμβούλιο Εξεταστών Συμβούλων Γαλουχίας I. Ανάπτυξη και Διατροφή 26 A. Βρέφος 1. Διατροφικές συμπεριφορές σε διαφορετικές ηλικίες 2. Διατροφικές δυσανεξίες/αλλεργίες 3. Ανατομία βρεφών και ανατομικές ιδιαιτερότητες/ ιδιαιτερότητες στο στόμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ.

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Η στυτική δυσλειτουργία είναι ένα από τα συχνότερα νοσήματα των ανδρών στην σημερινή εποχή.σε νεαρότερες ηλικίες το 30% οφείλεται σε οργανικές αιτίες και το 70 % σε ψυχολογικά αίτια

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιο Συνέδριο Ακτινολογίας-Αθήνα 2000

Πανελλήνιο Συνέδριο Ακτινολογίας-Αθήνα 2000 ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΣΠΙΝΘΗΡΟΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΕ ΤC99m-TETROFOSMIN Γεωργοσοπούλου Μ, Λύρα Σ, Χατζηλύρα Π Γεωργούντζος Β, Παππάς, Μανδάλου Α, Τσουρούλας Μ, Στριγγάρης Κ, Βλάχος Λ Εργ. Ακτινολογίας Παν/μίου

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση Ιστοπαθολογίας για τον Καρκίνο του Μαστού.

Έκθεση Ιστοπαθολογίας για τον Καρκίνο του Μαστού. Ο οδηγός σας αναφορικά µε την Έκθεση Ιστοπαθολογίας για τον Καρκίνο του Μαστού. Κάθε φορά που αφαιρείται ιστός από το σώµα µας για να ελεγχθεί ως προς την ύπαρξη καρκίνου, συντάσσεται µια έκθεση η οποία

Διαβάστε περισσότερα

Η λοίμωξη από τον ιό HPV

Η λοίμωξη από τον ιό HPV Η λοίμωξη από τον ιό HPV Γενικά Ο ιός HPV ή αλλιώς ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (εικόνα 1) είναι ένας μικρο-οργανισμός που αναπτύσσεται μέσα στα κύτταρα μας, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλους τους ιούς.

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Σακχαρώδης Διαβήτης Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Πάνω από ένα αιώνα πριν, ο J. Hutchinson, ένας χειρουργός-δερματολόγος, αναγνώρισε την πρώτη περίπτωση σαρκοείδωσης, στο Λονδίνο. Στα χρόνια πριν και μετά την

Διαβάστε περισσότερα