Παρασκευή Δ. Καρρά 1 1 Πληροφορικός Msc

Transcript

1 Αναλύοντας τις προτιμήσεις των μαθητών σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα μάθησης ανάλογα το μαθησιακό τους στυλ. Μια λέτη περίπτωσης στην Τεχνολογική Εκπαίδευση Παρασκευή Δ. Καρρά 1 karra_evi@hotmail.com 1 Πληροφορικός Msc Περίληψη Η εργασία αυτή αποτελεί μία λέτη περίπτωσης (case study) και ασχολείται τη λέτη των προτιμήσεων των μαθητών των τμημάτων «αυτοματισμού» και «ηλεκτρονικών υπολογιστικών συστημάτων» του ΤΕΙ Πειραιά, σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα μάθησης ανάλογα το μαθησιακό τους στυλ (learning styles). Με το ερωτηματολογίου του Felder, εντοπίσα τα μαθησιακά στυλ των μαθητών και έπειτα, πάλι τη μέθοδο ερωτηματολογίου, εντοπίσα τις προτιμήσεις τους όσον αφορά το σύστημα ηλεκτρονικής μάθησης, τη διεξαγωγή του μαθήματος, τη βοήθεια ή μη των καθηγητών και βοηθών (προσωπικά και διαδικτυακά) και την ποιότητα και χρησιμότητα του υλικού που διαμοιράστηκε ηλεκτρονικά. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι περισσότεροι φοιτητές είναι καλά ισορροπημένοι ανάσα στις δύο αντίθετες διαστάσεις των μαθησιακών στυλ, εκτός από τους οπτικούς λεκτικούς, όπου εξέφρασαν απόλυτη τάση προς τον οπτικό πόλο. Σχετικά τις προτιμήσεις τους, θα λέγα ότι διατήρησαν ουδέτερη προς θετική στάση. Λέξεις κλειδιά: μαθησιακό στυλ, Felder, προτιμήσεις, ηλεκτρονικό σύστημα μάθησης, εξ αποστάσεως εκπαίδευση Εισαγωγή Στο όνομα της μάθησης, είτε αυτή περιγράφεται ως διαδικασία, είτε ως σκοπός και αποτελέσματα, συνειδητοποιού ότι έχουν γραφεί πολλές θεωρίες οι οποίες έχουν διατηρηθεί, τροποποιηθεί, ενισχυθεί και εμπλουτιστεί το πέρασμα των χρόνων και τις αλλαγές του κοινωνικού, πολιτιστικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος. Κάθε μία από τις θεωρίες που έχουν διατυπωθεί, ασχολείται τρόπους και συμπεριφορές που ενισχύουν την κατανόηση και αφομοίωση της πληροφορίας που εκπέμπεται από έναν εκπαιδευτή και λαμβάνεται από έναν εκπαιδευόνο. Παρ όλα αυτά, αν και ο σκοπός είναι ο ίδιος, δηλαδή η κατάκτηση της γνώσης, κάθε μία εκθέτει τις απόψεις της βλέποντας από διαφορετική σκοπιά. Χαρακτηριστικές οπτικές είναι αυτή της ύλης από άποψη όγκου και τρόπου τάδοσης καθώς επίσης και της συμπεριφοράς του καθηγητή και του μαθητή. Γενικά, κάθε δάσκαλος, καθηγητής, εκπαιδευτής υιοθετεί, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα μια ή μέρος κάποιων από τις ήδη υπάρχουσες θεωρίες μάθησης. Είναι αρκετοί αυτοί που ασχολήθηκαν το συγκεκριμένο αντικείνο και διατύπωσαν τις θεωρίες τους. Πολλοί δε, παρουσιάζουν κοινά σηία αναφοράς, επηρεασμένοι από τα εκάστοτε ρεύματα. Παράλληλα, από την πλευρά του εκπαιδευόνου, υπάρχουν αυτοί που μαθαίνουν καλύτερα μέσα από την οπτική παρουσίαση του μαθησιακού υλικού, ενώ άλλοι μέσα από την προφορική του παρουσίαση. Άλλοι πάλι προτιμούν να επεξεργάζονται τμηματικά τα δεδομένα τους, ενώ άλλοι τα προσεγγίζουν συνολικά κ.ο.κ. Οι διαφορές στον προσωπικό τρόπο μάθησης οδήγησε και στην δημιουργία ποικίλων θεωρητικών προσεγγίσεων. Κοινή συνιστάνη των θεωριών αυτών είναι ότι το μαθησιακό στυλ είναι μια πολυδιάστατη έννοια η οποία είναι συνάρτηση των γνωστικών διαδικασιών (δηλαδή του τρόπου αντίληψης και επεξεργασίας πληροφοριών), της προσωπικότητας Πρακτικά Εργασιών 7 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Καθηγητών Πληροφορικής, Θεσσαλονίκη, Απριλίου 2013

2 2 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής (δηλαδή όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας καθώς και τις συναισθηματικές αντιδράσεις), του κοινωνικού πλαισίου (δηλαδή τα χαρακτηριστικά μαθησιακού περιβάλλοντος) και των φυσιολογικών παραμέτρων (αφορά την εγκεφαλική λειτουργία). Οι παραπάνω διαστάσεις καθορίζουν τους τρόπους τους οποίους το άτομο μαθαίνει καλύτερα. Στην παρούσα εργασία, αυτό που καλούμαστε να κάνου είναι να συγκεράσου τον προσωπικό τρόπο μάθησης τις προτιμήσεις που εκφράζουν οι ίδιοι οι εκπαιδευόνοι όσον αφορά τον τρόπο διδασκαλίας, ο οποίος γίνεται τη χρήση ηλεκτρονικού συστήματος μάθησης, το διδακτικό υλικό και τις μαθησιακές δραστηριότητες. Σώμα Θεωρητικό υπόβαθρο Μάθηση και θεωρίες μάθησης Με τον όρο μάθηση, εννοού μία διαδικασία κατά την οποία ο μαθητής οδηγείται στην κατάκτηση της γνώσης. Έχουν γραφεί πάρα πολλές θεωρίες για αυτή τις περισσότερο γνωστές και διαδεδομένες τις ακόλουθες: Συμπεριφορισμός: Ο συμπεριφορισμός (Ράπτης & Ράπτη, 2004) είναι ένα ρεύμα το οποίο υποστηρίζει ότι κατά τη γνωστική διαδικασία, αυτό που έχει σημασία είναι το αποτέλεσμα, δηλαδή το πώς μπορεί να αλλάξει συμπεριφορά και στάση ο μαθητής απέναντι στα αντικείνα κ συμβάντα, ενώ δεν ασχολείται καθόλου το τι συμβαίνει στον εσωτερικό του κόσμο. Εποικοδομητισμός: Ο εποικοδομητισμός (Ράπτης & Ράπτη, 2004) τόσο ως ρεύμα, όσο και ως παιδαγωγική σχολή, έρχεται σε πλήρη αντίθεση τα όσα υποστηρίζει ο συμπεριφορισμός. Δεν αντιτωπίζουν τη μάθηση ως μια αιτιοκρατική διαδικασία αλλά ως μια διεργασία κατά την οποία ο εκπαιδευόνος οικοδοί πάνω σε υπάρχουσα γνώση βάση τις εμπειρίες του και την προσωπικότητά του (εμπειρική μάθηση) Συνεργατική μάθηση: Η πιο σύγχρονη θεωρία μάθησης είναι αυτή της συνεργατικής. Σύμφωνα αυτή, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει τόσο η συνεργασία εκπαιδευόνου εκπαιδευόνου όσο και η συνεργασία εκπαιδευόνου εκπαιδευτή. Με αυτόν τον τρόπο, προάγεται η ατομική μάθηση μέσω της συλλογικής και ομαδικής προσπάθειας. Διερευνητική - Ανακαλυπτική μάθηση: Η θεώρηση της διερευνητικής ανακαλυπτικής μάθησης (Ελληνιάδου κ.α, 2004; 2012) στηρίζεται στην αντίληψη ότι οι εκπαιδευόνοι πρέπει να εμπλέκονται ενεργά στη γνωστική διαδικασία τη βοήθεια και καθοδήγηση πάντα του εκπαιδευτή. Όμως, ο ρόλος του τελευταίου δεν είναι να ταδίδει στείρα γνώση, αλλά να «πέφτει» στο επίπεδο των εκπαιδευομένων και να αναζητούν μαζί λύσεις σε προβλήματα και απορίες. Κοινωνικοπολιτισμικές θεωρήσεις: Η θεώρηση αυτή, αν και μπορεί να ενταχθεί σε ένα παρακλάδι του εποικοδομητισμού, την αντιτωπίζου ως διαφορετική κατηγορία. Αυτή πρεσβεύει ότι το κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται ο εκπαιδευόνος, παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία μάθησης, διότι θεωρούνται εξίσου σημαντικοί φορείς μάθησης και εκπαίδευσης. Προσωπικός τρόπος μάθησης (learning style) και προσεγγίσεις Ο προσωπικός τρόπος μάθησης (learning style), είναι μια δυναμική και εξελισσόνη σύνθεση επιμέρους παραγόντων, μοναδική για το κάθε άτομο (Μεταλλίδου & Πλατσίδου, 2004). Στηρίζεται στους εξής τρείς πυλώνες: Ο καθένας μπορεί να μάθει, αλλά δε μαθαίνουν όλοι τον ίδιο τρόπο Δεν υπάρχει μία και μόνη προσέγγιση που να είναι κατάλληλη για όλους

3 3 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Ένα άτομο δε μαθαίνει αποκλειστικά ένα τρόπο, και στόχο έχει φυσικά μέσα από την συλλογή πληροφοριών, την επεξεργασία πληροφοριών καθώς επίσης και την οργάνωσή τους να οδηγήσει ένα άτομο στη γνώση. Πιο συγκεκριμένα, αυτό που επιθυμού να επιτευχθεί είναι κάθε άτομο να βρίσκεται σε θέση να κατανοήσει μια πληροφορία ή ένα γνωστικό αντικείνο, να μπορεί να το συγκρατήσει στη μνήμη του για περισσότερο χρονικό διάστημα και τέλος να βρίσκεται σε θέση να μπορέσει να εφαρμόσει τη θεωρητική αυτή γνώση στην πράξη. Στη διεθνή βιβλιογραφία, μπορεί κανείς να βρει και να απαριθμήσει πάρα πολλές προσεγγίσεις για τον προσωπικό τρόπο μάθησης, τις ακόλουθες να υπερέχουν: Kolb Hermann Felder Silverman Myers Briggs Παρ όλα αυτά, η παρούσα έρευνα βασίστηκε εξολοκλήρου στην προσέγγιση των Felder Silverman για το μαθησιακό στυλ. Ο Felder και ο Silverman (Felder, 2002) πριν καταθέσουν την πρότασή τους για το μοντέλο μάθησης, πρώτα από όλα όρισαν το μαθησιακό στυλ βασιζόνοι στις εξής συνισταμένες: Στον τρόπο πρόσληψης της πληροφορίας (αισθητηριακά, διαισθητικά): Αισθητηριακός (Sensory): Τα άτομα τα οποία ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, τα διακρίνει η πρακτικότητα και η έμφαση που δίνουν στη λεπτομέρεια. Προτιμούν να κάνουν αργά και σταθερά βήματα για την αποφυγή λαθών και την κατάκτηση των στόχων τους, ενεργοποιώντας την παρατηρητικότητά τους και την ικανότητά τους να ακολουθούν προκαθορισμένες διαδικασίες. Διαισθητικός (Intuitive): Σε αντίθεση τους αισθητηριακούς τύπους, αυτοί λειτουργούν περισσότερο διαισθητικά. Τους κουράζει η λεπτομέρεια και η επανάληψη, γι αυτό και οι ενέργειές τους υπογραμμίζονται από την ποικιλία και την πολυπλοκότητα. Λαμβάνουν αποφάσεις πολύ γρήγορα, κάτι που τους ωθεί συχνά στο να κάνουν λάθη. Στη δίοδο την οποία γίνεται αντιληπτή η πληροφορία (οπτικά, λεκτικά): Οπτικός (Visual): Ο οπτικός τύπος μαθαίνει και θυμάται την πληροφορία που του δόθηκε όταν αυτή παρουσιάζεται οπτικά. Δηλαδή, για αυτόν τον τύπο, λειτουργεί άριστα η τάδοση πληροφορίας μέσω εικόνας (π.χ. πίνακες, διαγράμματα). Λεκτικός (Verbal): Η δίοδος που βοηθά αυτήν την κατηγορία ατόμων είναι ο λόγος, προφορικός ή γραπτός. Για το λόγο αυτόν, τα άτομα αυτά μαθαίνουν και θυμούνται για περισσότερο χρονικό διάστημα λέξεις και επεξηγήσεις. Η έκταση ενός γραπτού κειμένου δεν τους προβληματίζει, αντίθετα τους ενισχύει και τους κάνει να κατανοούν εις βάθος την πληροφορία. Στον τρόπο επεξεργασίας της πληροφορίας (ενεργητικά, στοχαστικά): Ενεργητικός (Active): Ο ενεργητικός τύπος είναι αυτός ο οποίος θέλει να εμπλέκεται ενεργά σε μια διαδικασία έτσι ώστε να του γίνει κτήμα η πληροφορία. Για το λόγο αυτό, δεν προτιμά μια παθητική μέθοδο διδασκαλίας όπως είναι η διάλεξη. Τον βοηθά να συναναστρέφεται άλλα άτομα και να συζητά μαζί τους, να προβληματίζεται και να μαθαίνει από την πράξη και όχι από τη θεωρία. Στοχαστικός (Reflective): Άτομα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία προτιμούν να λετούν ατομικά. Χρειάζονται χρόνο να διαβάσουν, ακούσουν και να

4 4 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής αντιληφθούν την πληροφορία. Ακόμα και όταν την αντιληφθούν, την αναλύουν πολλαπλούς τρόπους σκοπό να την αφομοιώσουν. Στον τρόπο κατανόησης της πληροφορίας (σειριακά, ολιστικά): Σειριακός (Sequential): Αυτό που χαρακτηρίζει το σειριακό τύπο, είναι η τάση του να ακολουθεί συγκεκριμένα ακολουθιακά βήματα για να αντιληφθεί την πληροφορία και έπειτα να μπορέσει να εξηγήσει ή να λύσει ένα πρόβλημα. Εάν, αυτό το επιτύχει, να κατανοήσει δηλαδή την εισερχόνη πληροφορία, τότε μπορεί να την αποδώσει υπέρ αναλυτικό τρόπο. Σφαιρικός (Global): Ένα σφαιρικό άτομο, για να μπορέσει να κατανοήσει και να αφομοιώσει στη συνέχεια την πληροφορία, χρειάζεται να αντιτωπίσει την κατάσταση ολιστικά, χωρίς να του είναι εντελώς ξεκάθαρη από την αρχή. Κάποια στιγμή, όταν έχει όλη τη γνώση μπροστά του, συλλαμβάνει τις έννοιες ξαφνικά και τυχαίο ενδεχομένως τρόπο. Είναι χαρακτηριστική η συνθετική ικανότητα που το διακρίνει και επίσης, είναι η μόνη κατηγορία τύπων, η οποία μπορεί να κάνει συνδέσεις και να επισημάνει σηία που οι άλλοι δεν έχουν αντιληφθεί. Ηλεκτρονικά περιβάλλοντα μάθησης Τα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα μάθησης είναι ειδικοί ηλεκτρονικοί χώροι οι οποίοι φιλοξενούν και ταδίδουν γνώση και πληροφορία απώτερο σκοπό να συντελεστεί η μάθηση. Σε αυτούς τους χώρους, αναρτάται υλικό από το εκπαιδευτικό προσωπικό σχετικό το εκάστοτε αντικείνο που διδάσκουν, έτσι ώστε οι μαθητές να έχουν άση πρόσβαση σε αυτό. Η διαδικασία ανάπτυξης του υλικού δεν είναι μια υπόθεση εύκολη. Επιβάλλεται κάθε φορά να ακολουθηθούν συγκεκριμένα βήματα και να καταβληθεί γάλη προσπάθεια από εκπαιδευτές και τεχνικό προσωπικό έως ότου το υλικό να αναρτηθεί στο διαδίκτυο. Τα βήματα αυτά απαριθμούνται παρακάτω (Σχήμα 1): Ανάλυση Δραστηριοτήτων Σχεδιασμός Δραστηριοτήτων Ανάπτυξη Δραστηριοτήτων Εφαρμογή και Δοκιμή Αξιολόγηση Και τέλος, αφού ακολουθηθούν όλα τα παραπάνω βήματα, οι δραστηριότητες διανέμονται σε ένα σύστημα διαχείρισης γνώσης (Learning Managment System, LMS)

5 5 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Σχήμα 1: Διαδικασία ανάπτυξης υλικού (Molenda, 2003) Στο σηίο αυτό, αξίζει να σηιώσου, ότι για να στηθεί ένα διδακτικό σύστημα (Πόλκας κ.α, 2005) και να μπορέσει να αξιοποιηθεί για διδακτικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, χρειάζεται τη συμβολή τριών υποσυστημάτων για να θεωρηθεί ολοκληρωμένο και αξιοποιήσιμο. Αυτά τα υποσυστήματα είναι τα εξής: Υποσύστημα Ανθρώπινων Πόρων Υποσύστημα Μαθησιακών Πόρων Υποσύστημα Τεχνικής Υποστήριξης Θέματα ποιότητας Όπως σε κάθε παροχή υπηρεσίας, έτσι και στην εκπαίδευση και πόσο μάλλον στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση θεωρείται υψίστης σημασία η ποιότητα. Με άλλα λόγια, είναι σημαντικό να εντοπίσου το τι θεωρείται ποιοτικό και τι όχι. Σε γενικές γραμμές, στη βιβλιογραφία, θα βρει κανείς πάρα πολλές παραμέτρους που συνάδουν την ποιότητα (Malik, 2010), όπως είναι η αλληλεπίδραση του συστήματος το μαθητή, η υποστήριξη του προσωπικού, η υποστήριξη των εκπαιδευομένων, ο θεσμικός μηχανισμός υποστήριξης της ποιότητας, η πληροφόρηση και η δημοσιότητα, οι μαθησιακές δραστηριότητες που παρέχονται. Παρόλα αυτά, εμάς αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι η ικανοποίηση των εκπαιδευόνων, γιατί εάν ίνουν οι εκπαιδευόνοί μας ικανοποιημένοι από την όλη διαδικασία, τότε θεωρητικά κι είς έχου επιτύχει (Sun et al, 2008). Όμως, από τι εξαρτάται και από τι επηρεάζεται η ικανοποίηση των εκπαιδευόνων σε μια διδασκαλία η οποία γίνεται εξ αποστάσεως (Jung, 2010); Πρώτα από όλα, από τη στάση των εκπαιδευτών απέναντι στις νέες τεχνολογίες. Είναι σαφώς πιο εξυπηρετικό όταν οι ίδιοι οι εκπαιδευτές έχουν μια εξοικείωση τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και το διαδίκτυο. Επιπλέον, λειτουργεί και ενθαρρυντικά προς τους εκπαιδευόνους το γεγονός ότι δε λαμβάνουν αρνητικά συναισθήματα προς την τεχνολογία, όπως φόβο και δισταγμό.

6 6 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Στη συνέχεια, η ευχέρεια των μαθητών τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Όταν οι ίδιοι οι εκπαιδευόνοι είναι εξοικειωμένοι την τεχνολογία, τους δίνει ένα κίνητρο να συνεχίσουν αφού δεν χάνουν χρόνο τα τεχνοκρατικά ζητήματα και προχωρούν κατευθείαν στην ουσία. Έπειτα, τα περιβάλλοντα μάθησης. Επιθυμού φιλικά περιβάλλοντα μάθησης (user friendly) έτσι ώστε η πλοήγησή τους να είναι μια εύκολη διαδικασία. Τέλος, η ταχύτητα επίλυσης τεχνικών προβλημάτων. Όσο πιο άσα επιλύονται προβλήματα τεχνικής φύσεως, τόσο περισσότερο ικανοποιημένοι νιώθουν και οι εκπαιδευόνοι και τους δίνεται ώθηση να συνεχίσουν εφόσον τους καλλιεργείται και το αίσθημα της συνέπειας. Ερευνητικό μέρος Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να συσχετίσου το μαθησιακό στυλ τις προτιμήσεις των φοιτητών. Η έρευνα πέρασε από τέσσερις (4) φάσεις οι οποίες είναι οι ακόλουθες: Διανομή και συμπλήρωση ερωτηματολογίου Felder Silverman, διανομή και συμπλήρωση ερωτηματολογίου για εκμαίευση προτιμήσεων των φοιτητών, στατιστική επεξεργασία δεδομένων και τέλος διεξαγωγή των δικών μας συμπερασμάτων και προτάσεων Ερωτηματολόγιο Felder - Silverman Σε πρώτη φάση μοιράσα το ερωτηματολόγιο των Felder Silverman στους φοιτητές μας για να εκμαιεύσου το μαθησιακό τους στυλ και στη συνέχεια να γίνει κατηγοριοποίηση των προτιμήσεών τους σύμφωνα τις ομάδες μαθησιακών στυλ που δημιουργήθηκαν. Συμπληρώθηκε από 148 άτομα (134 άνδρες, 14 γυναίκες) από δύο τμήματα του ΤΕΙ Πειραιά, αυτά του Αυτοματισμού και των Ηλεκτρονικών Υπολογιστικών Συστημάτων. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 44 ερωτήσεις συνολικά, 11 για κάθε ένα από τα τέσσερα πεδία: Ενεργητικό Στοχαστικό Οπτικό Λεκτικό Αισθητηριακό Διαισθητικό Σειριακό Ολιστικό Ερωτηματολόγιο προτιμήσεων Σε δεύτερη φάση δημιουργήσα ένα ερωτηματολόγιο για να εντοπίσου τις προτιμήσεις των φοιτητών. Το ερωτηματολόγιο αυτό συμπληρώθηκε από 129 άτομα (17 από το τμήμα του αυτοματισμού και 112 από το τμήμα των Ηλεκτρονικών Υπολογιστικών Συστημάτων). Είναι διαμορφωμένο κατά κύριο λόγο τη μέθοδο Likert και αφορά 6 ερευνητικά πεδία: Πρόσβαση στο σύστημα Αξιολόγηση των on line μαθησιακών δραστηριοτήτων στη βελτίωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων των φοιτητών Αξιολόγηση των face to face μαθησιακών δραστηριοτήτων στη βελτίωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων των φοιτητών Κατάταξη 10 μαθησιακών ενοτήτων από την καλύτερη προς τη χειρότερη Αξιολόγηση των προτιμήσεων στο ικτό τρόπο διδασκαλίας Ερωτήσεις ανοικτού τύπου Στατιστική επεξεργασία δεδομένων Σε τρίτη φάση ασχοληθήκα τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων τη χρήση του στατιστικού προγράμματος Spss.

7 7 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Αποτελέσματα μαθησιακών τύπων Συμπεράνα ότι το δείγμα μας σε γενικές γραμμές είναι καλά ισορροπημένο ταξύ των δύο εκ διαμέτρου αντίθετων διαστάσεων ποσοστά από 40% και πάνω, αλλά εάν θέλου να δώσου το γενικό μαθησιακό προφίλ της τεχνολογικής εκπαίδευσης μπορού να πού ότι: Όσον αφορά τον τρόπο επεξεργασίας της πληροφορίας, ένα γάλο ποσοστό (33.8%) είναι ενεργητικοί Όσον αφορά τον τρόπο πρόσληψης της πληροφορίας, το 48% είναι αισθητηριακοί Όσον αφορά τη δίοδο που γίνεται αντιληπτή η πληροφορία, 57,4% αυτών είναι οπτικοί Όσον αφορά τον τρόπο κατανόησης της πληροφορίας, εμφανίστηκε το γαλύτερο ποσοστό ισορροπίας (66,2%) και ένα 21,7% είναι ακολουθιακοί Προτιμήσεις ανά μαθησιακό στυλ Λόγω του ότι είχα δυο ερωτηματολόγια, ένα που αφορούσε τα μαθησιακά στυλ και ένα που αφορούσε τις προτιμήσεις των φοιτητών, έπρεπε να εντοπίσου τους φοιτητές που είχαν συμπληρώσει και τα δύο ερωτηματολόγια έτσι ώστε να μπορέσου να κατατάξου τις προτιμήσεις ανά μαθησιακό στυλ. Το δείγμα μας σε αυτή την περίπτωση επήλθε στα 72 άτομα. - Πρόσβαση στο σύστημα: Όσον αφορά την πρόσβαση στο σύστημα, δε διαπιστώθηκαν διαφοροποιήσεις σε σχέση το μαθησιακό στυλ. Πιο συγκεκριμένα: Όλοι διέθεσαν 1 2 ώρες τη βδομάδα στο σύστημα ηλεκτρονικής μάθησης Όλοι παρακολούθησαν πάνω από τις μισές θεωρητικές διαλέξεις Όλοι θα ήθελαν να παρακολουθήσουν ξανά και άλλα μαθήματα που να υποστηρίζονται από το σύστημα ηλεκτρονικής μάθησης Όλοι παρακολούθησαν σχεδόν όλες τις ασκήσεις πράξεις, εκτός από τους καλά ισορροπημένους ταξύ οπτικής και λεκτικής διάστασης που παρακολούθησαν τις λιγότερες (1 2 το πολύ, 3 4 το πολύ) - Αξιολόγηση των on line μαθησιακών δραστηριοτήτων: Τα θετικά ( ) και αρνητικά ( - ) χαρακτηριστικά που εμφάνισαν στις προτιμήσεις τους στην αξιολόγηση των on line μαθησιακών δραστηριοτήτων οι μαθησιακοί τύποι παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 1): Πίνακας 1:Αξιολόγηση των on line μαθησιακών δραστηριοτήτων Κ. Ι. Act-Ref Sns Sns-Int Vis-Vrb Seq-Glo Glo Yποχρεωτικές εργασίες (50%) - Συνεργασία διδάσκοντα (50%) - Συνεργασία συμφοιτητές (22.2%) Η μόνη κατηγορία που εμφάνισε αρνητικότητα στα ηλεκτρονικά τεστ (10%) Λυμένες ασκήσεις (40%) Ηλεκτρονικά Τεστ (44%) - Συνεργασία διδάσκοντα (22.4%) Ηλεκτρονικά μαθήματα (75%) Λυμένες ασκήσεις (50%)

8 8 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Συνεργασία εργαστηριακο ύς καθηγητές (24%) Συνεργασία εργαστηριακο ύς καθηγητές Συνεργασία συμφοιτητές (28%) - Αξιολόγηση των face - to face μαθησιακών δραστηριοτήτων: Ανάλογα πριν, τα θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά που εμφάνισαν στις προτιμήσεις τους οι μαθησιακοί τύποι όσον αφορά την αξιολόγηση των face to face μαθησιακών δραστηριοτήτων παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα (Πίνακας 2): Πίνακας 1: Αξιολόγηση των face to face μαθησιακών δραστηριοτήτων Sns-Int Vis-Vrh Seq-Glo Glo Συνεργασία εργαστηριακούς καθηγητές (36.7%) Μαθήματα στην τάξη (36%) Ασκήσεις πράξεις στην τάξη (22.4%) - Ασκήσεις πράξεις στην τάξη (25%) - Συνεργασία συμφοιτητές (20%) Συνεργασία διδάσκοντα (36%) Συνεργασία εργαστηριακούς καθηγητές (50%) Συνεργασία συμφοιτητές (36%) Συνεργασία συμφοιτητές (62.6%) Κ.Ι = καλή ισορροπία στις δύο αντίθετες καταστάσεις Sns = Αισθητηριακός / Int = Διαισθητικός Vis = Οπτικός / Vrb = Λεκτικός Seq = Ακολουθιακός / Glo = Ολιστικός Act = Ενεργητικός / Ref= Στοχαστικός

9 9 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής - Αξιολόγηση του ικτού τρόπου διδασκαλίας: Όσον αφορά την αξιολόγηση του ικτού τρόπου διδασκαλίας, τρείς είναι οι κατηγορίες που εμφάνισαν ενδιαφέρον σε συγκεκριμένες προτάσεις. Συγκεκριμένα, οι ενεργητικοί τύποι θεώρησαν ότι: Βελτιώθηκε η επικοινωνία το διδάσκοντα 73,91% Βελτιώθηκε η επικοινωνία τους συμφοιτητές 65,22% Το σύστημα ηλεκτρονικής μάθησης παρείχε προσωποποιημένη βοήθεια 65,42% Τους ώθησε να εμπλακούν ενεργά σε δραστηριότητες 65,22% Οι ολιστικοί τύποι ποσοστό 87,5% θεώρησαν ότι υπήρχε απόλυτη συνάφεια στις on line δραστηριότητες αυτές που έλαβαν χώρα στην τάξη. Και τέλος, οι αισθητηριακοί τύποι, συμφώνησαν ποσοστό 36,12% ότι ο ικτός τρόπος διδασκαλίας τη χρήση του συστήματος ηλεκτρονικής μάθησης, ίωσε το ενδιαφέρον τους στο συγκεκριμένο μάθημα. Συμπεράσματα Σε τελευταία φάση περάσα στα συμπεράσματα και στην αξιολόγησή μας καθώς επίσης διατυπώσα και τις δικές μας προτάσεις. Συμπεράσματα αξιολόγηση Προτάσεις Το προφίλ φοιτητών τεχνολογικής εκπαίδευσης σε γενικές γραμμές διαμορφώθηκε ως εξής: Ενεργητικοί, Αισθητηριακοί, Οπτικοί, Σειριακοί. Όλοι θα ήθελαν να παρακολουθήσουν και άλλα μαθήματα ανάλογου τύπου, κάτι που αποδεικνύει ότι ικανοποιήθηκαν όλες οι κατηγορίες μαθησιακών τύπων. Είναι κοινή αποδοχή ότι το Σύστημα Ηλεκτρονικής Μάθησης τους παρείχε ελευθερία στον τρόπο λέτης. Είναι επίσης κοινή αποδοχή ότι ο ικτός τρόπος διδασκαλίας το Σύστημα Ηλεκτρονικής Μάθησης τους προσέφερε περισσότερες και καλύτερες μαθησιακές εμπειρίες. Περισσότερη σημασία δόθηκε στις ασκήσεις, εργασίες, ηλεκτρονικά τεστ, κάτι που μας δείχνει ότι το δείγμα μας επιθυί την ενεργή εμπλοκή στη μαθησιακή διαδικασία. Περισσότερο σημαντική θεωρήθηκε η συνεργασία τους εργαστηριακούς βοηθούς δια ζώσης, κάτι που αναδεικνύει τη σημασία των δραστηριοτήτων που εμπλέκουν τους φοιτητές σε αυτές. Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα που έχου στη διάθεσή μας, διατυπώσα τις προτάσεις μας για βελτίωση της διεξαγωγής του μαθήματος. Οι προτάσεις μας συνοψίζονται παρακάτω: Ανάρτηση πρόσθετου μαθησιακού υλικού έτσι ώστε οι εκπαιδευόνοι να αποκτήσουν μια πιο σφαιρική γνώση του αντικειμένου Περισσότερα ηλεκτρονικά τεστ για εξάσκηση και κατανόηση σκοπό να ενθαρρύνου ακόμα περισσότερο την ενεργή εμπλοκή των εκπαιδευόνων στη διαδικασία μάθησης. Ενθάρρυνση της ενεργής εμπλοκής τόσο των εκπαιδευόνων όσο και του εκπαιδευτή στο φόρουμ του μαθήματος. Δημιουργία «σύγχρονου» καναλιού διαδικτυακής επικοινωνίας (chat) για άση επίλυση προβλημάτων σε πραγματικό χρόνο. Εξάλειψη κάποιων τεχνικών προβλημάτων για γιστοποίηση της ικανοποίησης των εκπαιδευόνων.

10 10 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Αναφορές Ελληνιάδου Ε., Κλεφτάκη Ζ., Μπαλκίζας Ν. (2004). Η συμβολή των παιδαγωγικών προσεγγίσεων για την κατανόηση του φαινομένου της μάθησης. Retrieved 5 May 2012 from %85%CF%80%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE- %CE%9C%CE%AC%CE%B8%CE%B7%CF%83%CE%B7-Bruner#page=32 Μεταλλίδου Π. & Πλατσίδου Μ. (2004). Μαθησιακά στυλ και προτιμώνες στρατηγικές λύσης προβλημάτων, Στο:Μακρής N. & Δεσλή D. (Επιμ. Εκδ). Η γνωστική ψυχολογία σήρα. Γέφυρες για τη λέτη της νόησης (Πρακτικά συνεδρίου). Αθήνα Πόλκας Λ., Τσουμάκης Τ., Βλαχοκυριάκου Φ. (2005). Διαπροσωπικές σχέσεις και επικοινωνία. Τμήμα Διδακτικής της Τεχνολογίας και Ψηφιακών Συστημάτων. Πανεπιστήμιο Πειραιώς Ράπτης Α. & Ράπτη Α. (2004). Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Τόμος Α. Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών Felder R. M. (2002). Learning and Teaching styles in Engineering Education. [Engr. Education, 78 (7), ]. Autor s preface Gomes, Anabelal, Santos, Alvaro, Carmo, Lilian, Mendes, A.J. (2007) Learning Styles in an e learning tool Jung I. (2010) The dimensions of e learning quality: from the learner s perspective Malik M. W. (2010). Factors Effecting Learner s Satisfaction towards e learning: A conceptual framework Molenda M. (2003). In search of the elusive ADDIE model. Performance Improvement, 42(5), 34 Sun P. C., Tsai R. J., Finger G., Chen Y. Y., Yeh D. (2008) What drives a successful e learning? An empirical investigation of the critical factors influencing learner satisfaction