ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2012) 602 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με μελέτη σκοπιμότητας για συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κοσσυφοπεδίου {SWD(2012) 339 τελικό} Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν θίγει τις θέσεις ως προς το καθεστώς, είναι δε σύμφωνος με την ΑΣΑΗΕ 1244/1999 και τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου. EL EL

2 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με μελέτη σκοπιμότητας για συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κοσσυφοπεδίου 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι βασικές αρχές της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης (ΔΣΣ) καθορίστηκαν στην ανακοίνωση της Επιτροπής του Μαΐου και επιβεβαιώθηκαν από το Συμβούλιο τον Ιούνιο του Μέσω της διαδικασίας αυτής, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εκφράζει την αποφασιστικότητά της να ανταποκριθεί στην πρόκληση και να αναλάβει την ευθύνη του να συμβάλει στη σταθερότητα της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων. Με την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με τους σχετικούς όρους, η ΕΕ προσφέρει στις χώρες ειδικά προσαρμοσμένες συμβατικές σχέσεις: συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης. Οι όροι για την καθιέρωση συμβατικών σχέσεων με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θεσπίστηκαν στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Απριλίου Τα κύρια στοιχεία περιλαμβάνουν μια αξιόπιστη δέσμευση για την ανάληψη δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, με σεβασμό και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των μειονοτήτων και της ελευθερίας έκφρασης, καθώς και τη διεξαγωγή ελεύθερων και τακτικών εκλογών. Το Συμβούλιο αναμένει επίσης την υλοποίηση των πρώτων οικονομικών μεταρρυθμίσεων, την επανεισδοχή των παράνομα διαμενόντων υπηκόων τους στο έδαφος κρατών μελών, καθώς και τη δέσμευσή τους για την περιφερειακή συνεργασία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Φέιρα (Ιούνιος του 2000) δίνει ένα σαφές μήνυμα στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων για τον καθορισμό του καθεστώτος των εν δυνάμει υποψηφίων προς ένταξη χωρών. Το μήνυμα αυτό ενισχύθηκε περαιτέρω από τη διάσκεψη κορυφής του Ζάγκρεμπ (Νοέμβριος 2000). Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2003 αναφέρεται ότι το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται εντός της ΕΕ και απαιτείται ισχυρή πολιτική βούληση και σημαντικές προσπάθειες για να εξασφαλιστεί αυτό. Το θεματολόγιο της Θεσσαλονίκης για τα Δυτικά Βαλκάνια του Ιουνίου 2003 καθιστά σαφές ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και η υποστήριξη για την προετοιμασία της μελλοντικής τους ένταξης στις ευρωπαϊκές δομές, καθώς και η τελική προσχώρησή τους στην Ένωση, αποτελούν υψηλή προτεραιότητα για την ΕΕ. Μέχρι σήμερα, εκπονήθηκαν μελέτες σκοπιμότητας για την Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Κροατία, την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Στη συνέχεια, υπογράφηκαν συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης με όλες αυτές τις χώρες. Το Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2011 υπενθυμίζει τη βούληση της ΕΕ να βοηθήσει στην οικονομική και πολιτική ανάπτυξη του Κοσσυφοπεδίου μέσω σαφούς ευρωπαϊκής προοπτικής, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής. Το Συμβούλιο υπογραμμίζει την ανάγκη να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για τον σκοπό αυτό. Τον 1 Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν θίγει τις θέσεις ως προς το καθεστώς, είναι δε σύμφωνος με την ΑΣΑΗΕ 1244/1999 και τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου. COM(1999) 235 τελικό. EL 2 EL

3 Φεβρουάριο του 2012, το Συμβούλιο σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να ξεκινήσει τη μελέτη σκοπιμότητας για τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κοσσυφοπεδίου, με την επιφύλαξη της θέσης των κρατών μελών σχετικά με το καθεστώς της χώρας ή τυχόν μελλοντικών αποφάσεων που θα ληφθούν από το Συμβούλιο. Στο πλαίσιο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου του Φεβρουαρίου 2012, η Επιτροπή προέβη σε δήλωση που αναφέρει ότι «η μελέτη σκοπιμότητας της Επιτροπής θα εξετάσει κατά πόσον πληρούνται τα πολιτικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια για τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Η έναρξη της μελέτης σκοπιμότητας για τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης με το Κοσσυφοπέδιο δεν θίγει το νομικό καθεστώς και τις θέσεις των κρατών μελών σχετικά με την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου». Μεθοδολογία Η μελέτη αυτή βασίζεται στα πορίσματα που παρουσιάστηκαν στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής 2. Αυτό έγινε με βάση ένα ερωτηματολόγιο που συμπληρώθηκε από τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου, μία αποστολή αξιολόγησης 20 εμπειρογνωμόνων, καθώς και συνεισφορές από το Γραφείο της ΕΕ στην Πρίστινα, διεθνείς οργανισμούς και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Η μελέτη αξιολογεί κατά πόσον το Κοσσυφοπέδιο είναι έτοιμο να προβεί σε διαπραγματεύσεις και στη συνέχεια εάν μπορεί να εφαρμόσει μια συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης. Το έγγραφο προσδιορίζει τα θέματα προτεραιότητας που πρέπει να εξεταστούν πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων και τους τομείς προτεραιότητας στους οποίους θα πρέπει το Κοσσυφοπέδιο να καταβάλλει προσπάθειες ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του βάσει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Νομικές πτυχές Η δυνατότητα για την Ένωση να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες δεν περιορίζεται σε γενικά αναγνωρισμένα ανεξάρτητα κράτη ή διεθνείς οργανισμούς. Οι εν λόγω συμφωνίες μπορούν να συναφθούν με κάθε οντότητα σε σχέση με την οποία το άλλο συμβαλλόμενο μέρος δέχεται ότι μπορεί να συνάπτει συμφωνία, η οποία διέπεται από το δημόσιο διεθνές δίκαιο. Κατά το παρελθόν, η ΕΕ συνήψε ορισμένες διεθνείς συμφωνίες με οντότητες που δεν ήταν κυρίαρχα κράτη. Οι συμφωνίες αυτές συνάφθηκαν από το Συμβούλιο βάσει του άρθρου 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ) (ή των προηγούμενων άρθρων, του άρθρου 300 και πρώην 228 ΕΚ). Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η χρήση του άρθρου 218 της ΣΛΕΕ ως νομική βάση για τη σύναψη συμφωνίας με το Κοσσυφοπέδιο, δεν συνιστά αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου ως ανεξάρτητου κράτους είτε από την Ένωση είτε από κάθε κράτος μέλος, με την προϋπόθεση ότι έχει εκφραστεί ρητή επιφύλαξη ως προς αυτό. Ομοίως, δεν συνιστά μεταστροφή της αναγνώρισης από τα κράτη μέλη τα οποία το έχουν ήδη αναγνωρίσει. Δεν υφίσταται νομικό εμπόδιο για την Ένωση για τη σύναψη συμφωνίας με το Κοσσυφοπέδιο. Δεν υφίσταται ακριβής ορισμός της έννοιας αυτής στο δίκαιο της ΕΕ: το άρθρο 217 της ΣΛΕΕ αναφέρει ιδίως ότι μια τέτοια συμφωνία συνιστά «σύνδεση, η οποία 2 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (2012) 339 τελικό. EL 3 EL

4 συνεπάγεται αμοιβαία δικαιώματα και υποχρεώσεις, κοινές δράσεις και ειδικές διαδικασίες». Από την πρακτική της Ένωσης προκύπτει ότι οι συμφωνίες σύνδεσης δημιουργούν ειδικούς, προνομιακούς δεσμούς με μία τρίτη χώρα. Ειδικότερα, οι συμφωνίες σύνδεσης θέτουν πάντα μεγάλη έμφαση στις κοινές αξίες και αρχές, περιλαμβανομένης σημαντικής εμπορικής συνιστώσας, παρέχουν μια προσέγγιση των εθνικών νομοθεσιών και πολιτικών με όλες τις βασικές πολιτικές της Ένωσης, και οργανώνουν τη συνεργασία σε σχεδόν κάθε πεδίο αρμοδιότητας της Ένωσης. Η σύνδεση αναπτύσσεται μέσω ενός θεσμικού πλαισίου, το οποίο όχι μόνον περιλαμβάνει ένα μηχανισμό λήψης αποφάσεων, αλλά εξασφαλίζει επίσης εντατικό διάλογο σε επίπεδο δημόσιας διοίκησης. Κατά συνέπεια, η Ένωση μπορεί να συνάψει μια τέτοια συμφωνία με τρίτη χώρα εάν οι πολιτικές και δικαστικές αρχές της είναι σε θέση να εγγυηθούν ότι τηρούνται, εφαρμόζονται και εκτελούνται οι όροι της συμφωνίας. Αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός της παρούσας μελέτης σκοπιμότητας προκειμένου να εξεταστεί εάν η πολιτική και οικονομική ανάπτυξη του Κοσσυφοπεδίου θα μπορούσε να του επιτρέψει να αναλάβει τις εκτεταμένες υποχρεώσεις μιας συμφωνίας σύνδεσης. Ωστόσο, από νομική άποψη, αρκεί να διαπιστωθεί ότι το γεγονός πως ορισμένα κράτη μέλη δεν έχουν αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο ως ανεξάρτητο κράτος δεν αποτελεί νομικό εμπόδιο για τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που θα προκύψουν από μια συμφωνία σύνδεσης. Η σύνδεση του Κοσσυφοπεδίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συγκρούεται με το γεγονός ότι τα κράτη μέλη της Ένωσης έχουν διαφορετικές θέσεις για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου, βάσει του διεθνούς δικαίου. Επιπλέον, η ακριβής νομική φύση της συμφωνίας θα έπρεπε να καθοριστεί μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, ενόψει του πραγματικού περιεχομένου της και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το νομικό πλαίσιο. Η διεθνής παρουσία 3 στο Κοσσυφοπέδιο επίσης δεν συνιστά εμπόδιο για την εφαρμογή εκ μέρους των αρχών του Κοσσυφοπεδίου των υποχρεώσεων που απορρέουν από μία συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης. Μια τέτοια συμφωνία δεν θα ήταν σε αντίφαση με την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 1244 του 1999 και συνάδει με την παρουσία της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών για την προσωρινή διοίκηση του Κοσσυφοπεδίου. Το διεθνές μη στρατιωτικό γραφείο (ΔΜΣΓ) συστάθηκε για να επιβλέπει την υλοποίηση της συνολικής πρότασης για τη διευθέτηση του καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου. Στις 10 Σεπτεμβρίου, η διεθνής διευθύνουσα ομάδα (ISG), αφού καθόρισε ότι το Κοσσυφοπέδιο είχε επί της ουσίας εφαρμόσει τους όρους της πρότασης συνολικής διευθέτησης και το Κοσσυφοπέδιο είχε θεσπίσει το αναγκαίο συνταγματικό και νομικό πλαίσιο, κήρυξε το τέλος της εποπτείας της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου και το τέλος της εντολής του διεθνούς μη στρατιωτικού αντιπροσώπου. Κατά συνέπεια, το διεθνές μη στρατιωτικό γραφείο θα κλείσει πριν από το τέλος του Μετά τη διαδικασία αυτή, η ΕΕ θα αναλάβει πιο εξέχοντα ρόλο στο Κοσσυφοπέδιο. Ο κεντρικός στόχος της αποστολής της ΕΕ για την επιβολή του κράτους δικαίου (EULEX), συνίσταται στο να δοθεί στήριξη και βοήθεια στις αρχές του Κοσσυφοπεδίου σε βασικούς τομείς του κράτους δικαίου αστυνομία, δικαστικό σώμα και τελωνεία. Η εντολή της έχει ως 3 Υπενθυμίζεται ότι η παρουσία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη Ύπατου Εκπροσώπου, που υποστηρίζεται από το Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου (OHR), ο οποίος διορίζεται από το Συμβούλιο για την εφαρμογή της ειρήνης για να επιβλέπει τη μη στρατιωτική εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Dayton, δεν θεωρείται νομικό κώλυμα για την υπογραφή της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. EL 4 EL

5 περιεχόμενο ορισμένες εκτελεστικές αρμοδιότητες. Εάν συναφθεί συμφωνία σύνδεσης, η εν λόγω αποστολή της ΕΕ θα πρέπει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να υποστηρίξει τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου στην εφαρμογή αυτής της συμφωνίας. Πτυχές που αφορούν το βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου Το βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου αντιστοιχεί σε μία ζώνη που περιλαμβάνει τους δήμους Leposaviq/Leposavić, Zubin Potok και Zveçan/Zvečan, καθώς και το τμήμα του δήμου Mitrovicë/Mitrovica βορείως του ποταμού Ibër/Ibar. Η ζώνη αυτή κατοικείται κυρίως από Σέρβους. Η Σερβία εξακολουθεί να χρηματοδοτεί και να συντηρεί ορισμένες υποδομές σε αυτό το τμήμα του Κοσσυφοπεδίου, μεταξύ των οποίων όχι μόνον νοσοκομεία και σχολεία, αλλά επίσης δημοτικές διοικήσεις, υπηρεσίες ασφαλείας και δικαστήρια. Αυτή τη στιγμή, το πρωτοδικείο της Μιτρόβιτσα μπορεί να λειτουργήσει μόνον με την υποστήριξη των δικαστών της EULEX. Το σερβικό δίκτυο ηλεκτροδότησης διατηρεί χωρίς άδεια ένα υποκατάστημα στο βορρά, μη αδειοδοτημένες σερβικές εταιρείες κινητής τηλεφωνίας εξακολουθούν να λειτουργούν και ο πληθυσμός του βορρά συχνά χρησιμοποιεί εναλλακτικές οδούς για να διασχίσει τα σύνορα/τη διαχωριστική γραμμή. [Για να σημειωθεί πρόοδος στα θέματα αυτά απαιτείται από όλους τους σχετικούς εμπλεκόμενους παράγοντες να συνεργαστούν με εποικοδομητικό πνεύμα. Οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Πρέπει να προωθήσουν ένα πολυεθνοτικό Κοσσυφοπέδιο και να δημιουργήσουν τις συνθήκες υπό τις οποίες οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου θα μπορούν να αισθάνονται ότι ανήκουν στο Κοσσυφοπέδιο και ότι έχουν εκεί ένα βιώσιμο μέλλον. Το Κοσσυφοπέδιο συνέχισε την προετοιμασία ενός προγράμματος δράσης για το βόρειο τμήμα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου Άλλες κοινότητες του βορρά θα επωφεληθούν επίσης από την εξομάλυνση της κατάστασης. Η τρέχουσα κατάσταση δεν αποτελεί εμπόδιο για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, αλλά χρειάζονται περαιτέρω βελτιώσεις με την πάροδο του χρόνου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα οφέλη της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης θα χρησίμευαν ως κίνητρο για τον πληθυσμό όλων των μερών του Κοσσυφοπεδίου, συμπεριλαμβανομένου του βορρά.] Το βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει δυσχερή οικονομική κατάσταση. Ο τοπικός πληθυσμός εξαρτάται σε υπερβολικό βαθμό από θέσεις απασχόλησης στον δημόσιο τομέα και κοινωνική ασφάλιση που χρηματοδοτείται από το Βελιγράδι. Ως προς το δυναμικό που προσφέρουν οι φυσικοί πόροι, όπως το μεταλλείο Trepça/Trepča, σε μεγάλο βαθμό παραμένει αναξιοποίητο. Οργανώθηκε απογραφή το 2011, αλλά τα αποτελέσματά της δεν περιλαμβάνουν κανένα δεδομένο σχετικά με αυτό το τμήμα του Κοσσυφοπεδίου. Κατά τις τελευταίες εκλογές, το ποσοστό συμμετοχής υπήρξε εξαιρετικά χαμηλό στους δήμους του βορρά. Τον Μάιο του 2012, οι δήμοι Zubin Potok και Zveçan/Zvečan οργάνωσαν μονομερώς χωριστές δημοτικές εκλογές που διεξάχθηκαν συγχρόνως με τις εκλογές στη Σερβία. Οι εκλογές αυτές δεν αναγνωρίστηκαν από την Πρίστινα και το Βελιγράδι ούτε από τη διεθνή κοινότητα. Κατά τη διάρκεια του θέρους του 2011, εγκαταστάθηκαν φράγματα μετά την ανάπτυξη αστυνομικών και τελωνειακών δυνάμεων του Κοσσυφοπεδίου στα σημεία διέλευσης του συνόρου/διαχωριστικής γραμμής. Τα περισσότερα αφαιρέθηκαν στη συνέχεια, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει ένα στην κεντρική γέφυρα του ποταμού Ibër/Ibar. Η σημερινή EL 5 EL

6 κατάσταση που χαρακτηρίζεται από εκρήξεις βίας και ισχυρές εντάσεις, δεν είναι βιώσιμη. Η KFOR και η EULEX έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, συμβάλλοντας στη διατήρηση της ηρεμίας. Διάλογος μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας Η κατάσταση στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για το Κοσσυφοπέδιο, τη Σερβία, την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και τη διεθνή κοινότητα. Μετά το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών του Σεπτεμβρίου 2010, η ΕΕ διευκόλυνε τη θέσπιση διαλόγου μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου. Ο διάλογος αυτός ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2011, με στόχο την προώθηση της συνεργασίας, την πρόοδο ως προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη βελτίωση των όρων διαβίωσης του πληθυσμού. Μέχρι σήμερα, τα μέρη συνήψαν συμφωνίες σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, τις τελωνειακές σφραγίδες, την αναγνώριση πανεπιστημιακών τίτλων, τα κτηματολόγια, τα ληξιαρχεία, την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων και την περιφερειακή συνεργασία. Το Κοσσυφοπέδιο και η Σερβία οφείλουν να συνεχίσουν να επιδεικνύουν καλή πίστη στην υλοποίηση όλων των συμφωνιών που συνάφθηκαν μέχρι σήμερα και να ενεργούν με οικοδομητικό τρόπο για την εξεύρεση λύσης με τη βοήθεια της ΕΕ στο σύνολο των προβλημάτων. Για περαιτέρω πρόοδο στην επίλυση των προβλημάτων του βορείου τμήματος, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να συνεργαστούν σε εποικοδομητικό πνεύμα και οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου θα πρέπει να συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή, υπερασπιζόμενες το πολυεθνοτικό Κοσσυφοπέδιο και σεβόμενες τις ειδικές ανάγκες του τοπικού πληθυσμού. Το Κοσσυφοπέδιο συνέχισε να εκπονεί ένα πρόγραμμα για τον βορρά, όπως το κάλεσε να πράξει το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του του Δεκεμβρίου Οι μη σερβικές μειονότητες του βορρά θα επωφεληθούν επίσης από μία εξομάλυνση αυτού του τμήματος του Κοσσυφοπεδίου. Η σημερινή κατάσταση θα έχει πολλές προκλήσεις και απαιτεί επείγουσα βελτίωση. Η Επιτροπή θεωρεί ως προς αυτό ότι τα ευεργετικά αποτελέσματα μιας συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης θα αποτελούσαν ενθάρρυνση για το σύνολο του πληθυσμού του Κοσσυφοπεδίου, περιλαμβανομένου του πληθυσμού του βορείου τμήματος. 2. ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟΥ Το Κοσσυφοπέδιο έχει σταδιακά ενισχύσει τις δομές που αφορούν τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Συγκρότησε εθνικό συμβούλιο για την ένταξη στην ΕΕ υπό την προεδρία του Προέδρου. Ο στόχος αυτού του εθνικού συμβουλίου είναι να κινητοποιήσει τα θεσμικά όργανα του Κοσσυφοπεδίου για την υλοποίηση του προγράμματος μεταρρυθμίσεων της ΕΕ. Το Υπουργείο Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης διευθύνει μια ειδική ομάδα (Task Force) για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και επέδειξε την ικανότητα ικανοποιητικής κινητοποίησης άλλων υπουργείων και οργάνων, συντονίζοντας μια ολοκληρωμένη συμβολή του Κοσσυφοπεδίου στην προετοιμασία της μελέτης σκοπιμότητας. Επανεξέταση της ανακοίνωσης του 2009 για το Κοσσυφοπέδιο Υλοποίηση της ευρωπαϊκής του προοπτικής 4 4 COM(2009) 534 τελικό. EL 6 EL

7 Το 2009, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για το Κοσσυφοπέδιο, η οποία περιλάμβανε συστάσεις για ορισμένα πρακτικά μέτρα που θα μπορούσε να λάβει η ΕΕ για να διασφαλιστεί η συνέχιση της προόδου του Κοσσυφοπεδίου στην πορεία του προς την Ευρώπη. Η ΕΕ έχει ξεκινήσει διάλογο για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων και παρουσίασε τον χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων στις αρχές του Κοσσυφοπεδίου που υπέβαλαν τώρα την πρώτη τους έκθεση. Το 2011, η ΕΕ συμφώνησε να επεκταθούν τα αυτόνομα εμπορικά μέτρα για το Κοσσυφοπέδιο. Το Κοσσυφοπέδιο περιλήφθηκε επίσης στη σύμβαση για την πανευρωμεσογειακή σώρευση καταγωγής, στην οποία θα μπορεί να συμμετέχει ενεργά αφής στιγμής θεσπιστεί μία εμπορική συμφωνία. Το Κοσσυφοπέδιο συνεχίζει να προετοιμάζει την ένταξή του στο πλαίσιο της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας. Τον Δεκέμβριο του 2011, το Συμβούλιο αναγνώρισε ότι η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη του Κοσσυφοπεδίου θα είχε επίσης όφελος από την προσχώρηση αυτού του τελευταίου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Τον Μάρτιο του 2011, η Επιτροπή συνέστησε στο Συμβούλιο να την εξουσιοδοτήσει να διαπραγματευθεί συμφωνία-πλαίσιο που να επιτρέπει τη συμμετοχή του Κοσσυφοπεδίου στα προγράμματα της ΕΕ. Η Επιτροπή και το Κοσσυφοπέδιο έχουν ολοκληρώσει τρεις κύκλους διαλόγου για τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης. Ο διάλογος αυτός αποδείχθηκε αποτελεσματικός μηχανισμός για την παρακολούθηση και παροχή συμβουλών στο Κοσσυφοπέδιο σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λάβει για να εφαρμόσει το ευρωπαϊκό του πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει επίσης διαβουλεύσεις με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Το Κοσσυφοπέδιο επωφελείται από τα διασυνοριακά προγράμματα συνεργασίας του μέσου προενταξιακής βοήθειας με την Αλβανία, την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και το Μαυροβούνιο. Οι επιχορηγήσεις του Κοσσυφοπεδίου για τα προγράμματα «Erasmus-Mundus», «Tempus» και «Young Cell scheme» βάσει του μέσου έχουν αυξηθεί. Συνολικά, εντός του πλαισίου , διατίθενται για το Κοσσυφοπέδιο 635,4 εκατ. ευρώ. Από κοινού με τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου, η Επιτροπή ξεκίνησε διαρθρωμένο διάλογο για το κράτος δικαίου. Αυτό αποδεικνύει την πολιτική δέσμευση των αρχών του Κοσσυφοπεδίου και της Επιτροπής για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις στον τομέα αυτό ήδη από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας διεύρυνσης. Παρουσία της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο Η διπλή ιδιότητα του γραφείου του ειδικού εντεταλμένου της ΕΕ και του διεθνούς μη στρατιωτικού αντιπροσώπου έχει αποσυνδεθεί. Το γραφείο του ειδικού εντεταλμένου της ΕΕ και το γραφείο συνδέσμου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν συγχωνευθεί σε ένα γραφείο της ΕΕ, πράγμα που ενισχύει την προβολή και την παρουσία της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο. Για να ληφθούν υπόψη οι αυξημένες ικανότητες των αρχών του Κοσσυφοπεδίου, έχει αναδιαρθρωθεί και συρρικνωθεί η εντολή της αποστολής EULEX. Για να βοηθηθεί το Κοσσυφοπέδιο στην αντιμετώπιση των εναπομενουσών προκλήσεων, η εντολή της αποστολής παρατάθηκε μέχρι τον Ιούνιο του Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να διατηρήσει την καλή συνεργασία με την αποστολή και να υποστηρίξει ενεργά την εφαρμογή της εντολής της. Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με την EULEX μέσω της αναδιάρθρωσης της εντολής της για την εξασφάλιση ομαλής μετάβασης και διαρκούς υποστήριξης στις αρχές του Κοσσυφοπεδίου. EL 7 EL

8 Το Κοσσυφοπέδιο σε περιφερειακό επίπεδο Το Κοσσυφοπέδιο συμμετέχει στο Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας, τη Συνθήκη για την ίδρυση της Κοινότητας Ενέργειας, το Παρατηρητήριο μεταφορών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEE), και τη Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών (CEFTA), και είναι πρόθυμο να συμμετέχει σε άλλες περιφερειακές πρωτοβουλίες. Ο τρόπος συμμετοχής του Κοσσυφοπεδίου στις συμφωνίες περιφερειακής συνεργασίας που συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο του 2012 αποτελεί μια καλή βάση για την ενίσχυση και επέκταση της άμεσης συμμετοχής του Κοσσυφοπεδίου στους μηχανισμούς αυτούς, μεταξύ των οποίων, η Συνθήκη της Κοινότητας Μεταφορών, η δικαστική συνεργασία και οι διευθετήσεις για την απασχόληση και την κοινωνική μέριμνα εντός του πλαισίου που προσφέρει το δίκτυο για την πολιτική απασχόλησης και κοινωνικής μέριμνας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και το δίκτυο υγείας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Θα πρέπει επίσης να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή του Κοσσυφοπεδίου στην «δεκαετία ένταξης των Ρομά». 3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 3.1. Πολιτικά ζητήματα Το πολιτικό σύστημα του Κοσσυφοπεδίου βασίζεται στις αρχές της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας που ορίζονται στο Σύνταγμα της χώρας και στο νομικό της πλαίσιο. Κατά την τελευταία τριετία, η λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και ο σεβασμός του κράτους δικαίου έχουν παγιωθεί και συστάθηκαν τα αναγκαία θεσμικά όργανα. Η προεδρία, η κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο είναι τα κυριότερα θεσμικά όργανα που είναι αρμόδια για την προώθηση της διαδικασίας μεταρρύθμισης. Το Συνταγματικό Δικαστήριο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση των δημοκρατικών αρχών και στο σεβασμό του Συντάγματος, για παράδειγμα, μέσω των αποφάσεών του σχετικά με την εντολή του σημερινού προέδρου. Η συνεργασία στον νομοθετικό τομέα μεταξύ της κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου έχει επίσης σταδιακά βελτιωθεί. Το Κοσσυφοπέδιο απέδειξε επαρκή δέσμευση στις δημοκρατικές αρχές της διακυβέρνησης για την έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Ιδίως, η Συνέλευση και οι επιτροπές της πρέπει να ενισχύσουν τον έλεγχό τους στην εκτελεστική εξουσία και στον τομέα της ασφάλειας, πράγμα που προϋποθέτει αποτελεσματικότερη εξέταση της νομοθεσίας και καλύτερη παρακολούθηση των νόμων και των πολιτικών. Πρέπει επίσης να ενισχυθεί η οικονομική και διοικητική αυτονομία της Συνέλευσης σε σχέση με τις ανάγκες της κυβέρνησης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη θέσπιση νομοθεσίας σχετικά με το καθεστώς των μονίμων υπαλλήλων της Συνέλευσης. Είναι επίσης σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι το σχέδιο προϋπολογισμού της Συνέλευσης τροποποιείται από την κυβέρνηση κατόπιν διαβουλεύσεως με τη Συνέλευση, προτού η κυβέρνηση υποβάλλει προς έγκριση στη Συνέλευση το σχέδιο προϋπολογισμού. Το Κοσσυφοπέδιο πραγματοποίησε τακτικές εκλογές τόσο σε κεντρικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Το εκλογικό σύστημα επιτρέπει τον ανταγωνισμό μεταξύ των διαφόρων πολιτικών κομμάτων και την ελεύθερη επιλογή για τους εκλογείς. Το γεγονός αυτό οδήγησε στη διαδοχή διαφορετικών κυβερνητικών συνασπισμών με την πάροδο του χρόνου. Οι πλέον πρόσφατες γενικές εκλογές του 2010/2011 αποδεικνύουν ότι νέα πολιτικά κόμματα μπορούν να εισέλθουν στη Συνέλευση. Το Κοσσυφοπέδιο είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης. Ταυτόχρονα, οι εκλογές EL 8 EL

9 αυτές χαρακτηρίζονται από σοβαρές ελλείψεις και τεχνικές δυσκολίες. Συνεπώς, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να διασφαλίσει ότι το νομικό πλαίσιο βελτιώνεται για να ανταποκριθεί καλύτερα στις βέλτιστες πρακτικές και πρότυπα της ΕΕ ώστε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του βάσει της συμφωνίας αυτής. Σχετικά με το κράτος δικαίου, το νομικό πλαίσιο είναι πολύπλοκο, λόγω της συνύπαρξης νομοθεσιών από την πρώην Γιουγκοσλαβία και από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, των αποφάσεων της UNMIK και της νέας νομοθεσίας του Κοσσυφοπεδίου. Θεσπίστηκαν ορισμένα νέα στοιχεία των αναγκαίων νομοθετικών μεταρρυθμίσεων για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, αλλά απαιτούνται ακόμη σημαντικοί νόμοι ή τροποποιήσεις στην υπάρχουσα νομοθεσία, ιδίως στον τομέα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της δήμευσης περιουσιακών στοιχείων. Βραχυπρόθεσμα, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να αποδείξει τη σαφή του δέσμευση για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ιδίως με την κίνηση ερευνητικών διαδικασιών, σε στενή συνεργασία με την EULEX. Οφείλει να υιοθετήσει νέα νομοθεσία στον τομέα της δήμευσης περιουσιακών στοιχείων και να προσαρμοστεί στο νόμιμο κεκτημένο σχετικά με την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Παραμένει σημαντική πρόκληση η εφαρμογή του νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση διαφόρων μορφών οργανωμένου εγκλήματος. Για να αντιμετωπίσει το Κοσσυφοπέδιο τις υποχρεώσεις του δυνάμει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης απαιτούνται συγκεκριμένες αποδείξεις για την παραγωγή αποτελεσμάτων στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει επίσης να συνεχίσει να ενισχύει και να εφαρμόζει τη νομοθεσία του, ιδίως στην πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, ναρκωτικών και πρόδρομων ουσιών και της διακίνησης όπλων. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει επίσης να βελτιώσει την αξιοπιστία των στατιστικών του στοιχείων. Το Κοσσυφοπέδιο έθεσε σε εφαρμογή σημαντικά στοιχεία του απαιτούμενου νομοθετικού πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, μεταξύ των οποίων, η νομοθεσία για τη δήλωση των περιουσιακών στοιχείων, η πρόληψη των συγκρούσεων συμφερόντων κατά την άσκηση δημοσίων καθηκόντων, οι πληροφοριοδότες, οι δημόσιες συμβάσεις και η χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων. Είναι σημαντικό ότι τώρα το Κοσσυφοπέδιο επιτυγχάνει απτά αποτελέσματα στον τομέα αυτό. Κατά την τελευταία τριετία, η εισαγγελία και η αστυνομία αναδιοργάνωσαν τις δραστηριότητές τους ούτως ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα καταπολέμησης της διαφθοράς. Το Κοσσυφοπέδιο διαθέτει επίσης μία υπηρεσία για την καταπολέμηση της διαφθοράς με δικαίωμα διεξαγωγής διοικητικών ερευνών και υποβολής εκθέσεων. Η ικανότητα της υπηρεσίας αυτής αντιστοιχεί με τις ευθύνες της. Βραχυπρόθεσμα, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να αποδείξει τη σαφή του δέσμευση για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ιδίως με την κίνηση ερευνητικών διαδικασιών, σε στενή συνεργασία με την EULEX. Απαιτείται η υιοθέτηση μιας νέας στρατηγικής για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του στο πλαίσιο της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, απαιτείται επίσης από το Κοσσυφοπέδιο να εφαρμόζει αποτελεσματικά τη νομοθεσία του για την καταπολέμηση των διαφθοράς και να θεσπίσει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό για την πρόληψη της διαφθοράς. Κατά προτεραιότητα, πρέπει να αποδείξει απτά την ύπαρξη αποτελεσμάτων στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Αυτό συνεπάγεται την ολοκλήρωση των ερευνών και τη δίωξη υπαλλήλων, διορισμένων ή εκλεγμένων που EL 9 EL

10 κρίθηκαν ένοχοι δωροδοκίας. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει επίσης να βελτιώσει την αξιοπιστία των στατιστικών του στοιχείων στον τομέα αυτό. Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Απριλίου 1997 υπογραμμίζουν τη σημασία των ικανοποιητικών διαδικασιών επανεισδοχής. Στο πλαίσιο της διαδικασίας ελευθέρωσης του καθεστώτος θεωρήσεων, το Κοσσυφοπέδιο θέσπισε νόμο περί επανεισδοχής και εξακολουθεί να συνεργάζεται σε θέματα επανεισδοχής με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Απαιτείται να εφαρμόσει πλήρως τη νομοθεσία σχετικά με την επανεισδοχή, καθώς επίσης να εξασφαλίσει την επανένταξη των ατόμων που επιστρέφουν. Κατά την τελευταία τριετία, το Κοσσυφοπέδιο θέσπισε νομοθεσία για σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό τομέα που διέπονται από τις αρχές της αμεροληψίας, της ανεξαρτησίας, της υποχρέωσης λογοδοσίας και της αποδοτικότητας και οι οποίες αλλάζουν τη διάρθρωση του δικαστικού συστήματος και των εισαγγελικών αρχών. Θεσπίστηκε εισαγγελικό συμβούλιο και ενισχύθηκε το δικαστικό συμβούλιο. Υπάρχουν πλέον βασικά δικαστικά όργανα, παρότι στο δικαστήριο της Βόρειας Μιτρόβιτσα είναι παρόντες μόνον οι δικαστές της EULEX. Έχουν προοδευτικά ενισχύσει την ικανότητά τους και έχουν καλή κατανόηση των τρόπων προώθησης των μεταρρυθμίσεων αυτών. Οι προσπάθειες για τη μείωση των καθυστερήσεων σε παλαιές υποθέσεις άρχισαν τώρα σε αργό ρυθμό να έχουν αποτελέσματα. Κατά την εφαρμογή της νέας δομής του δικαστικού συστήματος, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να διασφαλίσει ότι η ειδική εισαγγελία που είναι αρμόδια για τις περισσότερες σοβαρές υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος, εγκλημάτων πολέμου και διαφθοράς διατηρεί τις αρμοδιότητές της. Είναι σαφές ότι το Κοσσυφοπέδιο αντιμετωπίζει πολλές σημαντικές προκλήσεις στον τομέα αυτόν. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του δυνάμει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να συνεχίσει τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της δυνατότητας λογοδοσίας και της αμεροληψίας του δικαστικού σώματος. Πρέπει να εφαρμοστούν επιτυχώς οι τέσσερις βασικοί νόμοι για τη δικαστική μεταρρύθμιση, περιλαμβανομένης της εξασφάλισης της συνοχής τους. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη μείωση του συνολικού αριθμού των υποθέσεων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου πρέπει να παρέχουν τη δέουσα ασφάλεια και προστασία στους δικαστές, τους εισαγγελείς, τους μάρτυρες και τους ενάγοντες, καθώς και τους δικαστικούς υπαλλήλους. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να διασφαλίσει τη διεξαγωγή των δικαστικών διαδικασιών σε κατάλληλους χώρους και σύμφωνα με τις δικαστικές διαδικασίες. Πρέπει να συνεχιστεί η πρόσληψη δικαστών και εισαγγελέων που προέρχονται από μειονότητες, όπως ορίζεται στο νομοθετικό πλαίσιο. Έχει καθιερωθεί σε μεγάλο βαθμό το νομικό πλαίσιο που προβλέπει τις βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη σταθερής και επαγγελματικής δημόσιας διοίκησης. Η νομοθεσία εμπνέεται από τις πλέον πρόσφατες προσεγγίσεις της δημόσιας διοίκησης στην Ευρώπη. Η ικανότητα της δημόσιας διοίκησης σε κεντρικό επίπεδο αναπτύσσεται καλύτερα από εκείνην σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Το Κοσσυφοπέδιο θέσπισε επίσης το θεσμό του Διαμεσολαβητή, που αποτελεί βασικό ανεξάρτητο φορέα για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Ωστόσο, ο Διαμεσολαβητής αντιμετωπίζει προβλήματα, ιδίως όσον αφορά τον προϋπολογισμό και τις εγκαταστάσεις. Βραχυπρόθεσμα, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να θεσπίσει τις αναγκαίες εκτελεστικές πράξεις για τις δημόσιες υπηρεσίες και το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Επιπλέον, πρέπει να διαθέσει κατάλληλες εγκαταστάσεις για τον Διαμεσολαβητή και να διασφαλίσει τη δημοσιονομική του ανεξαρτησία. Η κυβέρνηση πρέπει να περιλάβει το προσχέδιο EL 10 EL

11 προϋπολογισμού για τον Διαμεσολαβητή χωρίς τροποποιήσεις στο συνολικό σχέδιο προϋπολογισμού που υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο. Ταυτόχρονα, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει την αναγκαία μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του δυνάμει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να σημειώσει πρόοδο στην εφαρμογή της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης της δημόσιας διοίκησης και της συναφούς νομοθεσίας. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσει βιώσιμη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, ιδίως με την παροχή της αναγκαίας χρηματοδότησης και προσωπικού. Το ποσοστό των απασχολούμενων στη δημόσια διοίκηση, οι οποίοι ανήκουν σε μειονότητες, πρέπει να αυξηθεί. Η αποτελεσματική και επαγγελματική δημόσια διοίκηση έχει αποφασιστική σημασία για την επιτυχή εφαρμογή της συμφωνίας. Το Σύνταγμα του Κοσσυφοπεδίου και το συνολικό νομοθετικό πλαίσιο παρέχουν εγγυήσεις για βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των μειονοτήτων. Παρότι το Κοσσυφοπέδιο δεν είναι μέλος των ΗΕ ή του Συμβουλίου της Ευρώπης, το σύνταγμά του προβλέπει ότι οι βασικές συμβάσεις και τα πρωτόκολλα των ΗΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης εφαρμόζονται άμεσα στο Κοσσυφοπέδιο και υπερισχύουν της νομοθεσίας του. Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, το Κοσσυφοπέδιο έλαβε μέτρα για την εφαρμογή αυτών των διατάξεων στην πράξη. Υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν από το Κοσσυφοπέδιο προκειμένου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Ο τομέας αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός, λαμβανομένων υπόψη του νέου πλαισίου στρατηγικής και του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο τον Ιούνιο του Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να ερευνά και να διώκει κάθε σωματική επίθεση κατά δημοσιογράφων και να ολοκληρώσει την κοινοβουλευτική διαδικασία τροποποίησης του ποινικού κώδικα για την ποινική ευθύνη των μέσων ενημέρωσης και την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει επίσης να εκσυγχρονίσει και να απλουστεύσει την πληθώρα διαφορετικών φορέων που ασχολούνται με την προστασία των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική παρακολούθηση και εφαρμογή του νομικού πλαισίου στον τομέα αυτό. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να σημειώσει πρόοδο σχετικά με την επιβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, για παράδειγμα, μέσω της μείωσης του όγκου των εκκρεμουσών δικαστικών υποθέσεων και της βελτίωσης της εκτέλεσης των δικαστικών και διοικητικών αποφάσεων. Είναι αναγκαία η περαιτέρω εναρμόνιση με τους κανόνες της ΕΕ της νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η ενίσχυση των διοικητικών ικανοτήτων στον τομέα αυτό. Το νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των μειονοτήτων έχει θεσπιστεί, περιλαμβανομένων των συνταγματικών εγγυήσεων. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η σύμβαση πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων εφαρμόζεται άμεσα στο Κοσσυφοπέδιο. Άτομα που ανήκουν σε μειονότητες εκπροσωπούνται ικανοποιητικά στη Συνέλευση και στην άσκηση πολιτικών καθηκόντων σε κυβερνητικό επίπεδο. Με ισχυρή διεθνή στήριξη, το Κοσσυφοπέδιο συνέχισε να προσφέρει δυνατότητα επιστροφής των εκτοπισθέντων. Συνολικά, άνω των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες έχουν επιστρέψει στο Κοσσυφοπέδιο από το EL 11 EL

12 Το Κοσσυφοπέδιο έχει επίσης ξεκινήσει την υλοποίηση της αποκέντρωσης, περιλαμβανομένης της δημιουργίας νέων δήμων, ο πληθυσμός των οποίων προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από τις μειονότητες. Βραχυπρόθεσμα, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να εξασφαλίσει τη δημιουργία ενός φορέα που θα επιτρέπει την άμεση διαβούλευση για την προώθηση και προστασία της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς με θρησκευτικές κοινότητες, και ιδίως τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του δυνάμει τη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να προωθήσει ένα πολυεθνοτικό Κοσσυφοπέδιο, με τη δημιουργία προϋποθέσεων για τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου να αισθανθούν ότι αποτελούν μέρος του μέλλοντος του Κοσσυφοπεδίου και με την επιστροφή των ατόμων που επιθυμούν να το πράξουν. Η Επιτροπή αναμένει επίσης ότι το Κοσσυφοπέδιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει την αποκέντρωση, ιδίως στους νέους δήμους και με τον τρόπο αυτό θα δημιουργήσει μια θετική δυναμική για τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου. Πρέπει να διατεθούν για το γραφείο του Επιτρόπου Γλωσσών προϋπολογισμός, προσωπικό και εγκαταστάσεις. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει επίσης να εφαρμόσει τη νομοθεσία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ιδίως νόμους για το ιστορικό κέντρο του Prizren και το χωριό Velika Hoča/Hoçë e Madhe. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση του Κοσσυφοπεδίου πρέπει να εξασφαλίσει ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις στη σερβική γλώσσα. Οι επιθέσεις που υποκινούνται από λόγους εθνοτικούς ή θρησκευτικούς πρέπει να διερευνώνται και οι δράστες πρέπει να προσάγονται στη δικαιοσύνη. Πρέπει να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις. Όσον αφορά τους Ρομά, τους Ασκάλι και τους Αιγύπτιους που ζουν ακόμη σε πολύ κακές συνθήκες, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να σημειώσει πρόοδο στην εφαρμογή της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης, μεταξύ άλλων και με τη χορήγηση των απαιτούμενων πόρων. Σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου, το Κοσσυφοπέδιο διατήρησε καλή συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει επίσης να υποστηρίξει την ειδική ερευνητική ομάδα εργασίας της EULEX Οικονομικά θέματα Το Κοσσυφοπέδιο εφάρμοσε τις πρώτες ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για τη δημιουργία μιας πλήρως λειτουργούσας οικονομίας της αγοράς. Αυτό αρκεί για τη σύναψη συμβατικών σχέσεων με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Απριλίου Συγχρόνως, η οικονομία του Κοσσυφοπεδίου αντιμετωπίζει πολλές σημαντικές προκλήσεις. Η ανεργία είναι πολύ υψηλή και ο ιδιωτικός τομέας εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Οι παρατυπίες είναι ευρέως διαδεδομένες και το κράτος δικαίου πρέπει να ενισχυθεί για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και τη στήριξη της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα. Απαιτούνται σημαντικές περαιτέρω προσπάθειες για την καλύτερη στοχοθέτηση οικονομικών πολιτικών, τη δημοσιονομική εξυγίανση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την επίλυση ζητημάτων ανταγωνιστικότητας, καθώς και την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων για την επίτευξη πιο βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης. EL 12 EL

13 3.3. Ικανότητα ανάληψης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης Η ανάλυση της Επιτροπής επιβεβαιώνει ότι για τους περισσότερους τομείς, το Κοσσυφοπέδιο έθεσε σε εφαρμογή στοιχεία του νομοθετικού πλαισίου και απέκτησε βασική διοικητική ικανότητα. Αυτό είναι επαρκές για την έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης. Ταυτόχρονα, το έγγραφο εργασίας τονίζει ότι υπάρχουν σημαντικά κενά και πολλά προβλήματα που θα πρέπει σταδιακά να αντιμετωπιστούν από το Κοσσυφοπέδιο, ώστε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του βάσει της εν λόγω συμφωνίας. Το εμπόριο αποτελεί βασικό τομέα στο πλαίσιο μιας συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Το Κοσσυφοπέδιο διαθέτει φιλελεύθερο καθεστώς εμπορικών συναλλαγών και αποτελεί μια πολύ ανοικτή οικονομία, με λίγους περιορισμούς στο εμπόριο. Το Κοσσυφοπέδιο είναι μέλος της ΚΕΖΕΣ και έχει καθεστώς άνευ δασμών για όλα τα βιομηχανικά και γεωργικά προϊόντα, όπως όλα τα μέλη της ΚΕΖΕΣ. Το Κοσσυφοπέδιο διαθέτει επίσης ελεύθερη τελωνειακή πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ για τα προϊόντα μεταποίησης και σχεδόν όλα τα γεωργικά προϊόντα, μέσω του αυτόνομου καθεστώτος της ΕΕ. Το Κοσσυφοπέδιο λαμβάνει μέτρα για τον εκσυγχρονισμό του κανονιστικού πλαισίου που διέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και την προσέγγιση του κεκτημένου, μέσω της θέσπισης νέας νομοθεσίας, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ και της κατάργησης των ρυθμίσεων που δεν είναι συμβατές με την ΕΕ. Το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας αναδιοργανώνεται για να βελτιώσει την ικανότητά του στη διαχείριση της εμπορικής πτυχής μιας συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Η αναδιάρθρωση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Επομένως, βραχυπρόθεσμα, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να εφαρμόσει την απόφαση της κυβέρνησης για την αναδιάρθρωση του υπουργείου και επίσης να εφαρμόσει έναν μηχανισμό για τη διεξαγωγή και τον συντονισμό των διαπραγματεύσεων αυτών. Για τη βελτίωση της κατανόησης του αντικτύπου των εμπορικών διατάξεων της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης στην οικονομία του Κοσσυφοπεδίου, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να προετοιμάσει αναλυτική μελέτη, συμπεριλαμβανομένης σαφούς δήλωσης σχετικά με τις διαπραγματευτικές του προτεραιότητες. Υπάρχουν και άλλοι τομείς στους οποίους το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του βάσει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Ένα από τα βασικά στοιχεία είναι η εφαρμογή του νομικού πλαισίου στο εμπόριο, τον ανταγωνισμό και τα θέματα εσωτερικής αγοράς. Οι παράνομες πρακτικές στην εμπορία και σφαγή ζώων συνεχίζονται και πρέπει να ενισχυθεί ο έλεγχος των πρακτικών αυτών. Οι έλεγχοι στις αγορές ζωεμπορίου πρέπει επίσης να ενισχυθούν. Το Κοσσυφοπέδιο θα είχε όφελος από τη βελτίωση των στατιστικών στοιχείων των επιχειρήσεων. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του δυνάμει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να ενισχύσει τις εγκαταστάσεις των φυτοϋγειονομικών και κτηνιατρικών ελέγχων εισαγωγών, καθώς και την ικανότητα μεταφοράς δειγμάτων. Η μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων της ασφάλειας των τροφίμων και των κτηνιατρικών ελέγχων από τους δήμους στην υπηρεσία τροφίμων και κτηνιατρικών ελέγχων του Κοσσυφοπεδίου πρέπει να ολοκληρωθεί. Η καταχώρηση δεδομένων στη βάση δεδομένων για την αναγνώριση, καταγραφή και κυκλοφορία των ζώων πρέπει να συστηματοποιηθεί. Τα εργαστήρια που διενεργούν ελέγχους στα τρόφιμα πρέπει να είναι διαπιστευμένα. EL 13 EL

14 4. ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Από τη σύγκρουση του τέλους της δεκαετίας του 90, το Κοσσυφοπέδιο έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην πορεία του προς την ΕΕ. Δημιούργησε ένα σταθερό θεσμικό και νομικό πλαίσιο το οποίο απαιτείται για τη δημοκρατική διακυβέρνηση, καθώς και την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, όλων των μειονοτήτων που ζουν στο Κοσσυφοπέδιο, καθώς και των δικαιωμάτων επιστροφής των εκτοπισθέντων. Θεσπίστηκε ο πυρήνας του θεσμικού και νομικού πλαισίου για την εξασφάλιση του κράτους δικαίου. Η νομοθεσία προβλέπει αξιόπιστες εγγυήσεις για την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας. Τα βασικά θεσμικά όργανα της δικαστικής εξουσίας άρχισαν να ανταποκρίνονται στο ρόλο τους. Το αναγκαίο νομικό πλαίσιο για την επίτευξη σταθερής και επαγγελματικής δημόσιας διοίκησης έχει επίσης σε μεγάλο βαθμό συγκροτηθεί. Το Κοσσυφοπέδιο εφάρμοσε τις πρώτες ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για τη δημιουργία μιας λειτουργικής οικονομίας της αγοράς. Το Κοσσυφοπέδιο διαθέτει φιλελεύθερο καθεστώς εμπορικών συναλλαγών και γενικά, μια πολύ ανοικτή οικονομία, με λίγους περιορισμούς στο εμπόριο. Μια από τις βασικές οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Κοσσυφοπέδιο είναι το πολύ υψηλό επίπεδο της ανεργίας. Συμμετέχοντας, με τη διευκόλυνση της ΕΕ, στον διάλογο με τη Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο απέδειξε τη δέσμευσή του για περιφερειακή συνεργασία και σταθερότητα. Το Κοσσυφοπέδιο δημιούργησε επίσης καλές σχέσεις με τις περισσότερες από τις γειτονικές χώρες. Συμμετέχει σε ορισμένα περιφερειακά φόρουμ και προεδρεύει της ΚΕΖΕΣ. Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, το Κοσσυφοπέδιο αύξησε την ικανότητά του για την τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από μία συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης. Το Κοσσυφοπέδιο είναι σήμερα η μόνη χώρα των Δυτικών Βαλκανίων που δεν έχει ακόμη συμβατικές σχέσεις με την ΕΕ ούτε επωφελείται από την ελευθέρωση των θεωρήσεων. Στο εμπόριο, βασίζεται σε αυτόνομα εμπορικά μέτρα της ΕΕ. Από νομική άποψη, η ΕΕ μπορεί να συνάψει συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης με το Κοσσυφοπέδιο, σύμφωνα με τα άρθρα 217 και 218 της ΣΛΕΕ. Μία συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και του Κοσσυφοπεδίου μπορεί να συναφθεί κατά τρόπο που να σέβεται τις θέσεις των κρατών μελών σχετικά με το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου. Το Συμβούλιο επιβεβαίωσε επανειλημμένα την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Πιο πρόσφατα, το Συμβούλιο επιβεβαίωσε αυτήν την προοπτική για το Κοσσυφοπέδιο, τον Δεκέμβριο του Οι ευρωπαϊκές φιλοδοξίες του Κοσσυφοπεδίου απολαύουν ισχυρής στήριξης από τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών του. Η κατάσταση στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση για το Κοσσυφοπέδιο, την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων γενικότερα, καθώς και την ίδια την ΕΕ. Όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες πρέπει να αναλάβουν θετικά και δυναμικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Εναπόκειται στις αρχές του Κοσσυφοπεδίου να προωθήσουν ένα πολυεθνοτικό Κοσσυφοπέδιο. Πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες για τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου ώστε να αισθάνονται ότι έχουν μέλλον στο Κοσσυφοπέδιο. Η τρέχουσα κατάσταση δεν αποτελεί εμπόδιο για τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, αλλά απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις ώστε το Κοσσυφοπέδιο να μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που θα απέρρεαν από αυτή τη συμφωνία. Η σύναψη μιας συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης δεν θα ήταν παρά επωφελής για τους κατοίκους του βορείου τμήματος του Κοσσυφοπεδίου. Η ΕΕ έχει EL 14 EL

15 δεσμευθεί να βοηθήσει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στην εξεύρεση λύσεων για τη βελτίωση της ζωής στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου. Όπως προκύπτει από την ανάλυση που παρουσιάζεται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής και που συνοψίζεται στην παρούσα ανακοίνωση, το Κοσσυφοπέδιο είναι έτοιμο σε μεγάλο βαθμό για την έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Είναι επίσης σημαντικό ότι το Κοσσυφοπέδιο συνεχίζει να εφαρμόζει με καλή πίστη όλες τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί μεταξύ του Βελιγραδίου και της Πρίστινας μέχρι σήμερα και ότι δεσμεύεται εποικοδομητικά για την επίλυση όλων των ζητημάτων, με τη διευκόλυνση της ΕΕ. Με βάση το σκεπτικό αυτό, η Επιτροπή θα προτείνει την εκπόνηση διαπραγματευτικών οδηγιών, με σκοπό τη σύναψη μιας τέτοιας συμφωνίας, μόλις το Κοσσυφοπέδιο λάβει τα ακόλουθα μέτρα: Κράτος δικαίου: απόδειξη σαφούς δέσμευσης για την επίτευξη αποτελεσμάτων όσον αφορά την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, καθώς και για την έναρξη ερευνών και την εξασφάλιση συνεχούς και καλής συνεργασίας με την EULEX. Υποστήριξη του έργου της ειδικής ανακριτικής ομάδας (Task Force). Κατά την εφαρμογή της νέας δομής του δικαστικού συστήματος, εξασφάλιση ότι η ειδική δίωξη που έχει αρμοδιότητα για υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος, εγκλημάτων πολέμου και διαφθοράς θα διατηρεί τις αρμοδιότητές της. Θέσπιση νομοθεσίας για τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων και αναθεώρηση του νόμου για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Θέσπιση μιας νέας στρατηγικής για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Δημόσια διοίκηση: θέσπιση των αναγκαίων εκτελεστικών πράξεων για τις δημόσιες υπηρεσίες και το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Χορήγηση εγκαταστάσεων για τον Διαμεσολαβητή και εξασφάλιση της δημοσιονομικής του ανεξαρτησίας μέσω υποχρέωσης της κυβέρνησης να περιλαμβάνει την πρόταση σχεδίου προϋπολογισμού του Διαμεσολαβητή στο συνολικό σχέδιο προϋπολογισμού που υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο, χωρίς αλλαγές. Προστασία των μειονοτήτων: εξασφάλιση της ύπαρξης ενός οργανισμού που θα επιτρέπει την άμεση διαβούλευση σχετικά με την προώθηση και την προστασία της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, με θρησκευτικές κοινότητες, ιδίως τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία. Εμπόριο: εφαρμογή της κυβερνητικής απόφασης για την αναδιάρθρωση του Υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας, θέσπιση μηχανισμού για την έναρξη και τον συντονισμό διαπραγματεύσεων εντός του Κοσσυφοπεδίου και εκπόνηση ανάλυσης του αντικτύπου των εμπορικών πτυχών της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να συνεχίσει να αποδεικνύει τη δέσμευσή του για το σύνολο του προγράμματος μεταρρύθμισης ΕΕ, ιδίως με μεγαλύτερη εναρμόνιση της νομοθεσίας προς το κεκτημένο. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του βάσει της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να σημειώσει πρόοδο ειδικότερα στους ακόλουθους τομείς: Κράτος δικαίου: παροχή συγκεκριμένων στοιχείων και αποτελεσμάτων στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, κατά EL 15 EL

16 προτεραιότητα, και ενίσχυση της νομοθεσίας και της εφαρμογής της, ιδίως σχετικά με την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, τη διακίνηση ναρκωτικών και των πρόδρομων ουσιών τους και το λαθρεμπόριο όπλων. Βελτίωση της αξιοπιστίας των στατιστικών στοιχείων σχετικά με την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς. Ενεργή υποστήριξη της εφαρμογής της εντολής της EULEX, περιλαμβανομένης της ειδικής ανακριτικής ομάδας (Task Force). Εξασφάλιση της επανεισδοχής των παράνομα διαμενόντων υπηκόων τους στο έδαφος κρατών μελών. Δικαστικές αρχές: λήψη μέτρων για τη μείωση του συνολικού αριθμού των υποθέσεων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Εφαρμογή της δικαστικής μεταρρύθμισης, μεταξύ άλλων, με την εξασφάλιση της συνοχής μεταξύ της νομοθεσίας περί δικαστηρίων, δικαστικών και εισαγγελικών συμβουλίων και δίωξης. Παροχή κατάλληλης ασφάλειας και μέτρων προστασίας των δικαστών και του προσωπικού των δικαστηρίων, καθώς και των εισαγγελέων, μαρτύρων και εναγόντων και αποτελεσματική προστασία έναντι απειλών ή εκφοβισμών. Εξασφάλιση διεξαγωγής δικών σε κατάλληλους χώρους και σύμφωνα με τις δικαστικές διαδικασίες. Συνέχιση της πρόσληψης δικαστών και εισαγγελέων που προέρχονται από μειονότητες, όπως ορίζεται στο νομοθετικό πλαίσιο. Δημόσια διοίκηση: πραγματοποίηση προόδου στην εφαρμογή της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης για τη δημόσια διοίκηση και της συναφούς νομοθεσίας. Εξασφάλιση βιώσιμης μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της αναγκαίας χρηματοδότησής της και της εξασφάλισης προσωπικού. Αύξηση του συνολικού ποσοστού των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες στη δημόσια διοίκηση. Εκλογική μεταρρύθμιση και Συνέλευση: για να διασφαλιστεί ότι το νομικό πλαίσιο για τις εκλογές αντανακλά καλύτερα τις βέλτιστες πρακτικές στην ΕΕ και ότι η εφαρμογή τους είναι επίσης σύμφωνη με τα διεθνή πρότυπα. Η Συνέλευση πρέπει να ενισχύσει τον έλεγχό της επί της εκτελεστικής εξουσίας, περιλαμβανομένου του τομέα της ασφάλειας, μέσω βελτιωμένου ελέγχου της νομοθεσίας και της παρακολούθησης της εφαρμογής των πολιτικών και των νόμων. Η χρηματοδότηση και η διοίκηση της Συνέλευσης πρέπει να ανεξαρτητοποιηθούν περισσότερο από την κυβέρνηση, ιδίως με τη θέσπιση νομοθεσίας για το καθεστώς των μονίμων υπαλλήλων της Συνέλευσης, εξασφαλίζοντας ότι το σχέδιο προϋπολογισμού της Συνέλευσης τροποποιείται από την κυβέρνηση κατόπιν διαβουλεύσεως με τη Συνέλευση και προτού να υποβληθεί σε αυτήν για έγκριση. Δικαιώματα του ανθρώπου και θεμελιώδη δικαιώματα: διερεύνηση και δίωξη κάθε σωματικής βίας κατά δημοσιογράφων και ολοκλήρωση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας για την αλλαγή του ποινικού κώδικα σχετικά με την ποινική ευθύνη των μέσων ενημέρωσης και την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών. Εξορθολογισμός και απλοποίηση της πληθώρας των φορέων που ασχολούνται με την προστασία των δικαιωμάτων αυτών για την εξασφάλιση αποτελεσματικής παρακολούθησης και εφαρμογής του νομικού πλαισίου στον τομέα αυτόν. Πραγματοποίηση προόδου όσον αφορά την εφαρμογή των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, για παράδειγμα, μέσω της μείωσης του όγκου των εκκρεμουσών δικαστικών υποθέσεων και της βελτίωσης της εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων και των διοικητικών αποφάσεων. Εναρμόνιση της νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων με τα πρότυπα της ΕΕ και εστίαση στην εφαρμογή της, EL 16 EL