Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Επιχειρηματικότητα & Αειφόρος Ανάπτυξη

Transcript

1 Επιχειρηματικότητα & Αειφόρος Ανάπτυξη

2 Επιχειρηματικότητα η προσπάθεια μετατροπής της πρωτοβουλίας σε αποτέλεσμα και από αυτή τη διαδικασία να προκύψει και οικονομικό κέρδος. Περιλαμβάνει σαν βήματα την: Καινοτομία Ηγεσία Διαχείριση Ανάπτυξη της πρωτοβουλίας. Στην Ελλάδα θεωρείται αναγκαίο να γίνει μια προσπάθεια ένταξη της στην εκπαίδευση, με το σκεπτικό πως βοηθάει στην ανάπτυξη της παιδείας, της οικονομίας και της κοινωνίας. 2 Υπάρχουν Οργανισμοί που προάγουν την επιχειρηματικότητα σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, όπως το JCI (Junior Chamber International), η JADE, η EUROPEN και άλλοι.

3 Αειφόρος Ανάπτυξη οικονομική ανάπτυξη που σχεδιάζεται και υλοποιείται λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιωσιμότητα ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους Βασικές έννοιες: μέγιστη δυνατή απολαβή αγαθών από το περιβάλλον, χωρίς να διακόπτεται η φυσική παραγωγή τους οι φυσικοί πόροι θα πρέπει να υφίστανται εκμετάλλευση με ρυθμό μικρότερο από αυτόν με τον οποίον ανανεώνονται Σημείο αναφοράς αποτελεί το πρωτόκολλο του Κιότο (1997) που τέθηκε μερικώς σε ισχύ το 2005 Επίκαιρες τάσεις και ζητήματα που απασχολούν τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι: 3 η προώθηση χρήσης «ενεργειακά καθαρών» μορφών μετακίνησης, η «βιωσιμότερη» αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ο οικολογικός χαρακτηρισμός καταναλωτικών προϊόντων, η βιοτεχνολογία.

4 Το Οικολογικό Αποτύπωμα της Γης 4

5 Αποδάσωση Αμαζονίου 5

6 Αειφόρος Ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση Η προσέγγιση των τριών πυλώνων της ΕΕ: i. οικονομική αποτελεσματικότητα ii. περιβαλλοντική προστασία iii. κοινωνική συνοχή Η πορεία επίτευξης βιώσιμης ανάπτυξης εμπεριέχει 6 κύριες πηγές απειλής: a. Οι κλιματικές αλλαγές οι οποίες επιδρούν στην άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη και στην παρουσία ακραίων καιρικών φαινομένων, b. Οι κίνδυνοι για την δημόσια υγεία από ασθένειες ανθεκτικές στα αντιβιοτικά, αλλά και από τη χρήση χημικών ουσιών στην καθημερινή ζωή, c. Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός, d. Η γήρανση του πληθυσμού, e. Η αυξανόμενη πίεση στους ζωτικούς φυσικούς πόρους και η μείωση της βιοποικιλότητας, f. Το πρόβλημα των μεταφορών (κυκλοφοριακά προβλήματα στις αστικές περιοχές) και η ρύπανση που προκαλούν τα μέσα μεταφοράς 6

7 Στρατηγική της ΕΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη Στα πλαίσια της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης, η ΕΕ λαμβάνει μέτρα με σκοπό την: τόνωση της ζήτησης, ενίσχυση της αποκατάστασης της εμπιστοσύνη προώθηση της απασχόλησης και της κοινωνικής ένταξης. Περιλαμβάνει επίσης προτάσεις για «έξυπνες επενδύσεις» του αύριο που θα αποδώσουν υψηλότερη οικονομική ανάπτυξη και αειφόρο ευημερία μακροπρόθεσμα Η αναθεωρημένη κοινωνική ατζέντα υπογραμμίζει τη σημασία της αειφόρου ανάπτυξης για την επίτευξη στόχων ευημερίας «πέραν του ΑΕΠ» 7

8 Πολιτικές της ΕΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη (1/3) 1) Κλιματική αλλαγή και καθαρή ενέργεια ( ) Μείωση των συνολικών της εκπομπών κατά 20% έως το 2020 Αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ποσοστό 20% έως το 2020 Νομοθεσία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, των προϊόντων που καταναλώνουν ενέργεια και τον οικολογικό σχεδιασμό Με σκοπό την αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας σε λιγότερο από 2 C, οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν τουλάχιστον κατά 50% έως το ) Αειφορία στις μεταφορές Η ηχορύπανση και η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένουν βασικά θέματα Έως το 2020 το 10% της κατανάλωσης καυσίμων για τις μεταφορές θα πρέπει να γίνεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 3) Βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή Αποσύνδεση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της χρήσης των φυσικών πόρων, από την οικονομική ανάπτυξη Βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των προϊόντων, ενισχύοντας τη ζήτηση για περισσότερα αειφόρα αγαθά και παραγωγή τεχνολογιών και καινοτομίας 8 Αναδιατύπωση των οδηγιών για οικολογικό σχεδιασμό και τη σήμανση της ενεργειακής απόδοσης καθώς και αναθεώρηση των κανονισμών για το οικολογικό σήμα

9 Πολιτικές της ΕΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη (2/3) 4) Διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων 9 Η ανθρώπινη δραστηριότητα συνεχίζει να απειλεί τη βιοποικιλότητα και τις περιοχές φυσικής γης Το ετήσιο κόστος των υπηρεσιών οικοσυστημάτων υπολογίζεται σε 50 δισ., ενώ έως το 2050 οι σωρευμένες απώλειες ευημερίας υπολογίζεται ότι θα αντιστοιχούν στο 7% του ΑΕΠ Περισσότερη και καλύτερη ανακύκλωση. Ιεράρχηση αποβλήτων, πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και ένταξη στον περιβαλλοντικό κύκλο ζωής. Στόχος: ανακύκλωση του 50% των οικιακών απορριμμάτων και του 70% των αποβλήτων από κατασκευές και κατεδαφίσεις 5) Δημόσια υγεία Ο αριθμός των ετών που αναμένεται να ζήσουν σε καλή κατάσταση υγείας οι ευρωπαίοι αργά αλλά σταθερά αυξάνεται Υπάρχουν επίσης λιγότερα εργατικά ατυχήματα Πάντως, υπάρχει μεγαλύτερη έκθεση σε ατμοσφαιρική ρύπανση και μεγαλύτερη παραγωγή τοξικών χημικών ουσιών 6) Κοινωνική ένταξη, δημογραφία και μετανάστευση Ο αριθμός των άνεργων νοικοκυριών, η εισοδηματική ανισότητα και η μακροχρόνια ανεργία έχουν μειωθεί, αλλά ο αριθμός των εργαζόμενων φτωχών και του συνολικού κινδύνου της φτώχειας παραμένει αμετάβλητος.

10 10 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Πολιτικές της ΕΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη (3/3) 7) Εκπαίδευση και κατάρτιση Τα ποσοστά χαμηλού μορφωτικού επιπέδου σε όλες τις ηλικιακές ομάδες έχουν ελαττωθεί Πάντως, η αύξηση των ατόμων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες δια βίου μάθησης και η μείωση του αριθμού των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο δεν γίνεται με αρκετά ικανοποιητικό ρυθμό 8) Έρευνα και ανάπτυξη Η ακαθάριστη εγχώρια δαπάνη για Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκε μεταξύ 2000 και 2007 από 1,85% σε 1,83%. Κατά συνέπεια, αυτός ο δείκτης δείχνει απομάκρυνση από τον στόχο της ΕΕ του 3% έως το 2010 Τρεις σημαντικές συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, με βάση τρία βασικά θέματα αειφορίας: «πράσινα αυτοκίνητα», «ενεργειακά αποδοτικότερα κτίρια» και «εργοστάσια του μέλλοντος». 9) Χρηματοδότηση και οικονομικά μέσα Την περίοδο , 105 δισ. ή το 30% του συνόλου 347 δισ. ευρώ των κονδυλίων για την πολιτική συνοχής θα δαπανηθούν για το περιβάλλον Νέες κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, που θα εξισορροπήσουν την παροχή μεγαλύτερων οφελών για το περιβάλλον και την ελαχιστοποίηση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, επιτρέποντας κατά τον τρόπο αυτό στα κράτη μέλη να εισάγουν τα ορθά μέσα πολιτικής και να χρηματοδοτήσουν την οικο-καινοτομία

11 Μέτρηση της προόδου προς την Αειφόρο Ανάπτυξη στην ΕΕ 11

12 Οι επιπτώσεις χρήσης άνθρακα στο περιβάλλον 12

13 Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα 13

14 Κίνδυνοι & Ευκαιρίες για τις Επιχειρήσεις Οι τρεις βασικοί επιχειρηματικοί κίνδυνοι είναι οι εξής: 1. Φυσικοί κίνδυνοι (καταιγίδες, πλημμύρες, ξηρασία, ισχυροί άνεμοι, δασικές πυρκαγιές) 2. Θεσμικοί κίνδυνοι (νέοι κανονισμοί, πρόσθετα φορολογικά βάρη, νέες επιβαλλόμενες διαχειριστικές διαδικασίες) 3. Κίνδυνοι αγοράς/φήμης (αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς ή τη διατάραξη των σχέσεων παραγωγού καταναλωτή) Οι βασικές επιχειρηματικές ευκαιρίες που αναδύονται συνοψίζονται ως εξής: 1. Ευκαιρίες από το φυσικό φαινόμενο: Οι αλλαγές στις καιρικές συνθήκες και στο τοπικό κλίμα, ενώ για συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας αποτελούν αναμφισβήτητο πρόβλημα, για άλλες, συνιστούν επιχειρηματική ευκαιρία. 2. Ευκαιρίες από την αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο: για καινοτομία, γεγονός που συνεπάγεται νέα προϊόντα και υπηρεσίες που θα είναι κλιματικά ουδέτερα ή με αμελητέο αντίκτυπο, δημιουργώντας, έτσι, θέσεις εργασίας και τονώνοντας τον επιχειρηματικό κύκλο εργασιών, με παράλληλη αύξηση της κερδοφορίας. 3. Ευκαιρίες αγοράς και φήμης: Η ανταπόκριση σε ένα ολοένα και περισσότερο ευαισθητοποιημένο καταναλωτικό κοινό, δεν συνιστά απλώς μια επικοινωνιακή στρατηγική δημιουργίας ενός κλιματικά φιλικού επιχειρηματικού προφίλ, αλλά αποτελεί και σώφρονα επιχειρηματική τακτική. 14

15 Ενέργεια Ο ενεργειακός τομέας συνεισφέρει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στη διόγκωση της κλιματικής αλλαγής, (κυρίως CO2) Η λύση στον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου είναι η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) για την παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας Σήμερα, οι ΑΠΕ αντιστοιχούν στο 19% της παγκόσμιας τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Στην Ελλάδα η συμμετοχή δεν ξεπερνά το 7% Η σημερινή εξάρτηση της χώρας από ορυκτά καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρισμού θα προξενήσει σημαντικές χρηματικές απώλειες μέσα από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών Απαιτούνται δράσεις, όπως η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, η αύξηση του ενεργειακού δυναμικού από ΑΠΕ και φυσικό αέριο, η διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και η παροχή αξιόπιστων ενεργειακών προϊόντων Ο κλάδος χρειάζεται ένα μακροπρόθεσμο πλάνο για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, καθώς και τη δημιουργία νέων υποδομών (νέα δίκτυα και διασυνδέσεις, έξυπνα δίκτυα) Η έγκαιρη στροφή σε πράσινη ενέργεια μπορεί να αυξήσει το πελατολόγιο (green certificates) 15

16 Τρόφιμα & Ποτά Ο κλάδος τροφίμων και ποτών της ΕΕ είναι ίσως ο μεγαλύτερος τομέας αναφορικά με τον κύκλο εργασιών και τον αριθμό των απασχολούμενων (25% του κύκλου εργασιών, 25% των συνολικών κεφαλαίων, 24% της συνολικής προστιθέμενης αξίας και 22% των απασχολουμένων στο σύνολο του μεταποιητικού τομέα) Πρόκειται για έναν κλάδο, του οποίου, αρκετοί υποτομείς είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στην αλλαγή του κλίματος, όπως η αγορά κρέατος, η αλιεία και η οινοποιία Επίσης, δεν πρέπει να αγνοείται η μεγάλη συνεισφορά του συγκεκριμένου τομέα στην παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων αερίων του θερμοκηπίου (μεταποίηση, μεταφορά, αποθήκευση και διανομή) Η μείωση του όγκου συσκευασίας, η βελτιστοποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού, η ενσωμάτωση της έννοιας του «κύκλου ζωής» ενός προϊόντος, οι επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες χαμηλής έντασης άνθρακα αποτελούν βασικές επιλογές για την υγεία και την ανταγωνιστικότητα του κλάδου Η απαίτηση για καθαρότερα και πιο φιλικά για περιβάλλον προϊόντα θα δώσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες 16

17 Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα & Υπηρεσίες Ο σκοπός των εταιριών του κλάδου είναι η χρηματοδότηση έργων, η κάλυψη κινδύνων και οι χρηματοοικονομικές επενδύσεις Οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες πρέπει να προσαρμοσθούν ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της κλιματικής αλλαγής και να αντιμετωπίσουν τη διόγκωση του φαινομένου του θερμοκηπίου Ολοένα και περισσότερες τράπεζες στρέφουν την προσοχή τους σε πράσινες δράσεις και πολιτικές, αλλά και στη χρηματοδότηση πράσινων επενδύσεων. Προσέχουν επίσης τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των ενεργειών τους Ενίσχυση του εταιρικού προφίλ και νέες ευκαιρίες αν δημιουργηθεί εγκαίρως μια στρατηγική για το κλίμα και αλλάξει η ροή κεφαλαίων προς δραστηριότητες χαμηλής έντασης άνθρακα Νέα διαφοροποιημένα προϊόντα και υπηρεσίες κάνουν ολοένα και πιο έντονα την εμφάνισή τους: δάνεια για ενεργειακά αποδοτικά κτήρια και ΑΠΕ, αμοιβαία κεφάλαια που εστιάζουν σε καθαρές τεχνολογίες, κ.λ.π. Παρόμοια διογκούμενη κινητοποίηση παρατηρείται και στον κλάδο των ασφαλειών. Αναμένεται να διπλασιαστεί το ετήσιο κόστος για αξιώσεις που σχετίζονται με καιρικά φαινόμενα μέχρι το

18 Μεταφορές Οι μεταφορές ευθύνονται για ένα μεγάλο μέρος των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Στην Ελλάδα οι μεταφορές απαιτούν περισσότερο από το 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και εκλύουν σχεδόν το 15% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της χώρας. Το 85% των συγκεκριμένων εκπομπών οφείλεται στις οδικές μεταφορές Οι κυριότερες δράσεις που αναλαμβάνονται διεθνώς είναι η ανανέωση του στόλου οχημάτων, η προώθηση των θαλάσσιων και σιδηροδρομικών μεταφορών, η αποτροπή χρήσης ΙΧ και η παράλληλη μεγέθυνση του επιβατικού φορτίου των μέσων μαζικής μεταφοράς, η προώθηση πράσινων οχημάτων και η χρήση βιοκαυσίμων Η λήψη μέτρων μείωσης των εκπομπών μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα, καθώς όπως φαίνεται, το δυναμικό μείωσης των εκπομπών είναι πολύ μεγάλο. Σύμφωνα με έρευνα του WWF η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα μείωσης των εκπομπών από τις μεταφορές κατά τουλάχιστον 55% έως το 2050 (σε σχέση με το1990) Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών προς τους καταναλωτές (πχ. car-sharing) 18

19 Γεωργία Ο κλάδος της γεωργίας αντιστοιχεί στο 4% του ελληνικού ΑΕΠ, ωστόσο υπάρχει τεράστια δυναμική ανάπτυξης Η γεωργία της Μεσογείου και της Ελλάδας θα επηρεαστούν εξίσου από την αλλαγή του κλίματος, από παράγοντες που σχετίζονται με τη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις και γενικότερα τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τους παγετούς, την υγρασία του εδάφους και του αέρα Έως το 2080 αναμένεται μείωση των σοδειών στη Μεσόγειο και την Ελλάδα σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα. Η μείωση της παραγωγικότητας συγκεκριμένων τύπων καλλιεργειών μπορεί να φτάσει έως και το 27% Ως βασική ευκαιρία του πρωτογενούς κλάδου εμφανίζεται η παραγωγή βιοκαυσίμων, μια νέα παγκόσμια αγορά με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης Ο κλάδος της γεωργίας μπορεί να αποτελέσει πεδίο καινοτομίας σε επίπεδο βιολογικών καλλιεργειών υψηλής ποιότητας με εξωστρεφή χαρακτήρα Η ενσωμάτωση της έννοιας του «περιβαλλοντικού αποτυπώματος» μπορεί να δώσει έναυσμα για προτίμηση τοπικών προϊόντων 19

20 Τουρισμός Η εισροή τουριστών ξεπερνά τα 16 εκατομμύρια (15% του ΑΕΠ) Η αυξημένη θερμοκρασία και η μεγαλύτερη διάρκεια ηλιοφάνειας, τείνουν να επηρεάζουν τις ταξιδιωτικές συνήθειες και δαπάνες Η τουριστική περίοδος μπορεί να επιμηκυνθεί την άνοιξη και το φθινόπωρο Πιθανή μείωση χιονοκάλυψης και, άρα, βλάβες στη χειμερινή τουριστική δραστηριότητα και τα χειμερινά σπορ Οι σημαντικότερες απειλές για τον τουρισμό της Μεσογειακής λεκάνης, δείχνουν να είναι η έλλειψη υδάτινων αποθεμάτων, τα αυξημένα κύματα καύσωνα και ο αυξανόμενος κίνδυνος πυρκαγιών Ανάγκη ορθής διαχείρισης φυσικών πόρων, κατάλληλες «πράσινες» επεμβάσεις στις υποδομές (εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση νερού κ.ά.) Ορθολογικός προγραμματισμός των αναγκών του τουριστικού τομέα στο εγγύς μέλλον, ικανό να ανταποκριθεί στις επερχόμενες περιβαλλοντικές και οικονομικές προκλήσεις 20

21 Κατασκευαστικές Ο τομέας των κατασκευών συγκαταλέγεται στους πιο σημαντικούς της ευρωπαϊκής βιομηχανίας (πάνω από 8% του ΑΕΠ και της συνολικής απασχόλησης). Απαρτίζεται κυρίως από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε ποσοστό άνω του 95% Πρόκειται για έναν ενεργοβόρο τομέα, όπου η σχέση με την κλιματική αλλαγή οφείλεται τόσο στα μέσα (χρήση μηχανημάτων καλύτερης ενεργειακής απόδοσης, βελτιωμένη αλυσίδα εφοδιασμού, χρήση εναλλακτικών καυσίμων) όσο και στα προϊόντα που παράγει (κτήρια και υποδομές) Με δεδομένο ότι ο τομέας των κτηρίων ευθύνεται για πάνω από το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε Ελλάδα και Ευρώπη, ο κλάδος των κατασκευών πρέπει να στραφεί προς τη χρήση νέων αποδοτικών υλικών και τη δημιουργία κατοικιών με ελάχιστο ανθρακικό αποτύπωμα Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει την υποχρεωτική κατασκευή κτηρίων σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας από το 2021, ενώ μια σειρά από κυβερνήσεις στην ΕΕ λαμβάνουν παρόμοια μέτρα σε συντομότερο χρονικό διάστημα (π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο, 2016) Οι νέες κατασκευές χαμηλών εκπομπών άνθρακα θα έχουν καλύτερη οικονομική απόδοση τόσο για τους πωλητές, όσο και για τους ιδιοκτήτεςενοικιαστές 21

22 Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Ο κυριότερος τρόπος μείωσης των εκπομπών από τη βαριά βιομηχανία της Ελλάδας και της ΕΕ πρόκειται να επιτευχθεί μέσα από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ETS) Το σύστημα εμπορίας βρίσκεται στη 2 η φάση ( ). Συνολικά σε αυτή τη φάση μετέχουν 140 ελληνικές μονάδες από10 διαφορετικούς κλάδους Ο κλάδος της ηλεκτροπαραγωγής και των καύσεων παραγωγής θερμότητας καλύπτει πάνω από το 72% των δικαιωμάτων εκπομπών για την περίοδο αυτή. Οι υπόλοιποι κλάδοι που συμμετέχουν στο σύστημα εμπορίας φαίνονται στον παρακάτω πίνακα: 22

23 Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) Βασικοί λόγοι ενδιαφέροντος: 1. Το νομοθετικό πλαίσιο που καλύπτει ζητήματα κλιματικής αλλαγής και εν γένει περιβάλλοντος, αρχίζει και επεκτείνεται πέραν των μεγάλων επιχειρήσεων. 2. Οι μικρότερες επιχειρήσεις της δύσης έχουν επιδείξει μια ιστορική ροπή προς την καινοτομία, δηλαδή τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών με καινούργια χαρακτηριστικά και ιδιότητες. Στην Ελλάδα, η καινοτομία δεν αποτελεί μόνο διέξοδο, αλλά πιθανώς και μονόδρομο. 3. Η οργανωμένη κοινωνία των πολιτών επιζητά όλο και περισσότερη περιβαλλοντική υπευθυνότητα και διαφάνεια, όχι μόνο από την πλευρά των μεγάλων επιχειρήσεων αλλά και όλων των υπολοίπων. 4. Στην εποχή του Διαδικτύου και της απρόσκοπτης κυκλοφορίας της πληροφορίας, είναι πολύ δύσκολο για τον «ρυπαντή» να καλύπτει τις κατά παρέκκλιση δραστηριότητές του. 5. Οι μεγάλες επιχειρήσεις πιέζουν όλο και πιο πολύ τους μικρούς και μικρομεσαίους προμηθευτές τους, προς την κατεύθυνση της τήρησης συγκεκριμένων περιβαλλοντικών προϋποθέσεων (π.χ. ύπαρξη συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης). Αυτό ήδη επηρεάζει πολλούς κλάδους, κυρίως της λιανικής, και θα συνεχίσει να επηρεάζει όλο και περισσότερους, πιθανότατα και με βάση τη νομοθεσία. 23

24 Καθαρές και Ανταγωνιστικές ΜΜΕ Οι ΜΜΕ αντιπροσωπεύοντας περίπου το 99% όλων των επιχειρήσεων και το 57% της οικονομικής προστιθέμενης αξίας μεταξύ 75% και 90% πιστεύουν ότι οι δραστηριότητές τους δεν έχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις ποσοστό 6% έχουν εγκαταστήσει Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης EMS Κύρια εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ στην επίτευξη περιβαλλοντικών βελτιώσεων: η έλλειψη περιβαλλοντικής συνείδησης και γνώσης των περιβαλλοντικών προβλημάτων, επιπτώσεων και κινδύνων η μη συνειδητοποίηση των ενδεχόμενων οφελών από την περιβαλλοντική διαχείριση και από τη συνεκτίμηση του κύκλου ζωής η έλλειψη ικανοποιητικής πρόσβασης σε κατάλληλες περιβαλλοντικές πληροφορίες, εργαλεία και κατάρτιση, καθώς και η έλλειψη τοπικής διαθεσιμότητάς τους περιορισμένοι χρηματοδοτικοί και ανθρώπινοι πόροι/τεχνογνωσία για την αντιμετώπιση του ζητήματος της συμμόρφωσης σχετικά βραχυπρόθεσμος προγραμματισμός σε επίπεδο εταιρειών. 24

25 Σχέδιο Δράσης για τις ΜΜΕ Βελτίωση της νομοθετικής διαδικασίας όσον αφορά το σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών, ώστε να διευκολυνθεί και να ελαχιστοποιηθεί η διοικητική επιβάρυνση που συνεπάγεται για τις ΜΜΕ η συμμόρφωση και να αποδεσμευθούν πόροι για τη βελτίωσή της Εξατομικευμένα και περισσότερο προσβάσιμα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, ώστε να ενσωματωθεί ο περιβαλλοντικός προβληματισμός στις κύριες επιχειρηματικές δραστηριότητες των ΜΜΕ κατά τρόπο συνεπή και αποδοτικό από πλευράς κόστους Εστιασμένη χρηματοδοτική συνδρομή και πολυετές χρηματοδοτικό πρόγραμμα, ώστε να προαχθούν και να στηριχθούν πρωτοβουλίες από τις δημόσιες αρχές ή από δίκτυα στήριξης των επιχειρήσεων, με στόχο την αειφόρο παραγωγή στις ΜΜΕ Απόκτηση τοπικής περιβαλλοντικής τεχνογνωσίας από τις ΜΜΕ, ώστε να ξεπεραστεί το εμπόδιο της έλλειψης τεχνογνωσίας σε επίπεδο εταιρειών Βελτίωση της επικοινωνίας και περισσότερο στοχοθετημένη ενημέρωση, ώστε να καλυφθούν συγκεκριμένα κενά πληροφόρησης 25

26 Αντί επιλόγου Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης σε παγκόσμια και εθνική κλίμακα, προσδίδεται μια ευκαιρία καινοτομίας και επαναπροσδιορισμού, που ενισχύει την επιχειρηματικότητα, προστατεύοντας το περιβάλλον και το κλίμα Εδώ και αρκετό καιρό, οι διεθνείς εξελίξεις υποδεικνύουν ότι το συνετό επιχειρείν συνδέεται άρρηκτα με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα, ακόμα και για τις μικρότερες επιχειρήσεις Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δε μπορούν παρά να ακολουθήσουν τις διεθνείς εξελίξεις, για να παραμείνουν ανταγωνιστικές, σύγχρονες και βιώσιμες, όντας εναρμονισμένες με τις προκλήσεις των καιρών 26

27 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!