Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Ιουνίου 2015 (OR. en)

Transcript

1 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Ιουνίου 2015 (OR. en) 10078/15 ADD 1 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: JAI 481 FRONT 136 SIRIS 43 COSI 75 COTER 85 ENFOPOL 168 COMIX 286 Για το Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 16 Ιουνίου 2015 κ. Uwe CORSEPIUS, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: C(2015) 3894 final ANNEX 1 Θέμα: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της Σύστασης της Επιτροπής σχετικά με την τροποποίηση της σύστασης για την καθιέρωση κοινού «Πρακτικού εγχειριδίου για τους συνοριοφύλακες (Εγχειρίδιο Σένγκεν)», προς χρήση από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών κατά τη διενέργεια συνοριακών ελέγχων επί προσώπων (Ε(2006) 5186 τελικό) Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - C(2015) 3894 final ANNEX 1. συνημμ.: C(2015) 3894 final ANNEX /15 ADD 1 DG D 1 A EL

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, C(2015) 3894 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της Σύστασης της Επιτροπής σχετικά με την τροποποίηση της σύστασης για την καθιέρωση κοινού «Πρακτικού εγχειριδίου για τους συνοριοφύλακες (Εγχειρίδιο Σένγκεν)», προς χρήση από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών κατά τη διενέργεια συνοριακών ελέγχων επί προσώπων (Ε(2006) 5186 τελικό) EL EL

3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Το παράρτημα της σύστασης Ε(2006)5186 τελικό θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: (1) Στο πρώτο μέρος, το σημείο 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «2. ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕ: 1. Αυστρία 2. Βέλγιο 3. Βουλγαρία 4. Κροατία 5. Τσεχική Δημοκρατία 6. Κύπρος 7. Δανία 8. Εσθονία 9. Φινλανδία 10. Γαλλία 11. Γερμανία 12. Ελλάδα 13. Ουγγαρία 14. Ιρλανδία 15. Ιταλία 16. Λετονία 17. Λιθουανία 18. Λουξεμβούργο 19. Μάλτα 20. Κάτω Χώρες 21. Πολωνία 22. Πορτογαλία 23. Σλοβακία 24. Σλοβενία 25. Ισπανία 26. Σουηδία 27. Ρουμανία 28. Ηνωμένο Βασίλειο» (2) Στο μέρος πρώτο, το σημείο 4 στοιχείο γ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «γ) οι θαλάσσιοι, ποτάμιοι και λιμναίοι λιμένες των κρατών μελών για τα τακτικά εσωτερικά δρομολόγια οχηματαγωγών.» (3) Στο πρώτο μέρος, τα σημεία 6, 14 και 15 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: «6. Με τον όρο «πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας» νοούνται οι υπήκοοι των κρατών μελών της ΕΕ, των χωρών του ΕΟΧ και της Ελβετίας, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους, ανεξαρτήτως της ιθαγένειάς τους, εφόσον τους συνοδεύουν ή πηγαίνουν να τους συναντήσουν. 14. Με τον όρο «ελάχιστος έλεγχος» νοείται ο έλεγχος που πρέπει να διενεργείται επί όλων των προσώπων, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών της ΕΕ και των προσώπων που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας, προκειμένου να εξακριβωθούν η ταυτότητα και η ιθαγένειά τους, εφόσον πρόκειται για πολίτες ΕΕ/ΕΟΧ/Ελβετίας, ή η ταυτότητα και οι οικογενειακοί τους δεσμοί με πολίτη ΕΕ/ΕΟΧ/Ελβετίας, εφόσον πρόκειται για μέλη της οικογένειας τέτοιου πολίτη που δεν έχουν τα ίδια την ιθαγένεια ΕΕ/ΕΟΧ/Ελβετίας. Ο εν λόγω 2

4 έλεγχος έγκειται σε γρήγορο και απλό έλεγχο του ταξιδιωτικού εγγράφου προκειμένου να εξακριβωθεί η εγκυρότητά του και να ανιχνευθεί η ύπαρξη τυχόν ενδείξεων πλαστογράφησης ή παραποίησης, και περιλαμβάνει, εφόσον κρίνεται απαραίτητο βάσει αξιολόγησης κινδύνου, αναζήτηση στις κατάλληλες βάσεις δεδομένων, όπως το τμήμα εγγράφων του SIS και της Ιντερπόλ. 15. Με τον όρο «πλήρης έλεγχος» νοείται ο έλεγχος που πρέπει να διενεργείται επί υπηκόων τρίτων χωρών. Ο πλήρης έλεγχος συνίσταται στην επαλήθευση από μέρους του συνοριοφύλακα ότι ο υπήκοος τρίτης χώρας εκπληρώνει όλες τις προϋποθέσεις εισόδου στην επικράτεια ενός κράτους Σένγκεν (και εξόδου από αυτήν) και περιλαμβάνει αναζήτηση στις κατάλληλες βάσεις δεδομένων, όπως το τμήμα εγγράφων του SIS και της Ιντερπόλ. (4) Στο πρώτο μέρος, το σημείο 23 στοιχείο α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «α) διέλευσης από ή πρόθεση παραμονής στην επικράτεια του κράτους μέλους, που δεν υπερβαίνει σε διάρκεια τις 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών από την ημερομηνία της πρώτης εισόδου στο έδαφος των κρατών μελών,» (5) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I, το σημείο 1 τροποποιείται ως εξής: α) Στο σημείο 1.1 το στοιχείο α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «α) η κατοχή εγκύρου ταξιδιωτικού εγγράφου ή εγγράφων που επιτρέπουν τη διέλευση των συνόρων και ισχύουν τουλάχιστον επί τρεις μήνες μετά την προβλεπόμενη ημερομηνία αναχώρησης από τα κράτη μέλη (αν και σε αιτιολογημένη επείγουσα περίσταση, η υποχρέωση αυτή δύναται να αίρεται) και εκδόθηκαν εντός της προηγούμενης δεκαετίας» β) Στο σημείο 1.1, η τελευταία παράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «N. Β. Οι ανωτέρω προϋποθέσεις δεν ισχύουν για τους πολίτες της ΕΕ και τα άλλα πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας, τα οποία, κατά γενικό κανόνα, μπορούν να εισέρχονται στην επικράτεια οποιουδήποτε κράτους μέλους με απλή επίδειξη δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου. Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. σημεία 1.6 και 3.1 κατωτέρω. γ) Στο σημείο 1.2, η τελευταία παράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Κάθε ταξιδιώτης έχει το δικαίωμα να ενημερώνεται για τον χαρακτήρα του ελέγχου στον οποίον θα υποβληθεί, καθώς και το δικαίωμα σε επαγγελματική, φιλική και ευγενική αντιμετώπιση, σύμφωνα με τις διατάξεις της συναφούς διεθνούς, ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας.» δ) Στο σημείο 1.3, η τέταρτη και πέμπτη περίπτωση στο εσωτερικό του πλαισίου αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: «- Ελέγξατε τα δεδομένα που υπάρχουν στο σύστημα αρχείων, και ιδίως το τμήμα εγγράφων του SIS και τη βάση δεδομένων της Ιντερπόλ για κλαπέντα και απολεσθέντα ταξιδιωτικά έγγραφα. Ταυτόχρονα, να κρατάτε συνεχώς λεκτική επαφή με τον ταξιδιώτη και να παρατηρείτε τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις του (π.χ. νευρικότητα, επιθετική στάση, υπερβολική προθυμία για συνεργασία). Επίσης, 3

5 διασταυρώστε τα δεδομένα στο Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS), εάν αναφέρεται στην αυτοκόλλητη θεώρηση ότι περιλαμβάνονται δεδομένα στο VIS. Ανάλογα με τη μνεία στην αυτοκόλλητη θεώρηση, αυτό πραγματοποιείται με χρήση του αριθμού της αυτοκόλλητης θεώρησης (μνεία «O») ή του αριθμού της αυτοκόλλητης θεώρησης σε συνδυασμό με την επαλήθευση των δακτυλικών αποτυπωμάτων του κατόχου της θεώρησης (μνεία «FP»). - Προτού επιθέσετε τη συνοριακή σφραγίδα, βεβαιωθείτε ότι ο ταξιδιώτης δεν υπερέβη την επιτρεπόμενη περίοδο παραμονής κατά την τελευταία παραμονή του στην επικράτεια των κρατών Σένγκεν, ήτοι 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών.» ε) Το σημείο 1.4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Οι πάντες πρέπει να υποβάλλονται σε ελάχιστο έλεγχο κατά την είσοδο και έξοδο ο έλεγχος αυτός συνίσταται στην εξακρίβωση της ταυτότητας του εκάστοτε ατόμου σε αντιπαραβολή με τα έγγραφα που του επιτρέπουν να διασχίσει τα σύνορα. Ο ελάχιστος έλεγχος έγκειται συνήθως σε γρήγορο και απλό έλεγχο του ταξιδιωτικού εγγράφου προκειμένου να εξακριβωθεί η εγκυρότητά του και να ανιχνευθεί η ύπαρξη τυχόν ενδείξεων πλαστογράφησης ή παραποίησης. Ο έλεγχος αυτός πρέπει να περιλαμβάνει την αναδρομή, στις κατάλληλες βάσεις δεδομένων, ιδίως το τμήμα εγγράφων του SIS και τη βάση δεδομένων της Ιντερπόλ για κλαπέντα και απολεσθέντα ταξιδιωτικά έγγραφα, σε πληροφορίες σχετικά με έγγραφα που έχουν αποτελέσει αντικείμενο κλοπής, κατάχρησης, απώλειας ή ακύρωσης, βάσει, όπου κρίνεται απαραίτητο, αξιολόγησης κινδύνου. Εάν από την αναζήτηση προκύψει ότι έχει καταχωρηθεί σήμα στο SIS σχετικά με την ανάγκη κατάσχεσης εγγράφου, το εν λόγω έγγραφο πρέπει να κατασχεθεί αμέσως και οι σχετικές πληροφορίες να διαβιβαστούν χωρίς καθυστέρηση στην υπηρεσία Sirene, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στο εγχειρίδιο SIRENE. Ο ελάχιστος έλεγχος πρέπει να αποτελεί τον κανόνα για τα πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας (βλ. σημείο 3.1 κατωτέρω), εκτός εάν πιθανολογείται ότι το πρόσωπο συνιστά πραγματική, παρούσα και αρκούντως σοβαρή απειλή για την εσωτερική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη ή τις διεθνείς σχέσεις των κρατών μελών.» στ) Στο σημείο 1.5, προστίθενται τα ακόλουθα νέα στοιχεία ι) και ια): «ι) υπηρεσίες διάσωσης, αστυνομικές, πυροσβεστικές δυνάμεις και συνοριοφύλακες (σημείο 3.14) ια) υπεράκτιοι εργαζόμενοι (σημείο 3.15).» ζ) Στο σημείο 1.5, η τελευταία παράγραφος πριν από το πλαίσιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Ν.Β. Για τους ελέγχους επί υπηκόων τρίτων χωρών που είναι μέλη της οικογενείας πολιτών της ΕΕ, του ΕΟΧ ή της Ελβετικής Συνομοσπονδίας (πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας) βλ. σημείο 3.1» η) Στο σημείο 1.6, η δεύτερη και η τρίτη περίπτωση αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: 4

6 «- διεξοδικός έλεγχος του ταξιδιωτικού εγγράφου προκειμένου να διαπιστωθούν τυχόν ενδείξεις πλαστογράφησης ή παραποίησης. Στις κατάλληλες περιπτώσεις, η εξέταση των ταξιδιωτικών εγγράφων, των θεωρήσεων και των τίτλων παραμονής πρέπει να διενεργείται μέσω της σύγκρισής τους με υποδείγματα εγγράφων εν ισχύι τα οποία επιτρέπουν στον κάτοχο να διαβεί τα σύνορα και με υποδείγματα αυτοκόλλητων θεωρήσεων, καθώς επίσης με τη χρήση εξοπλισμού όπως είναι οι υπεριώδεις λαμπτήρες, οι μεγεθυντικοί φακοί, οι λαμπτήρες ανάκτησης, τα μικροσκόπια και τα «κιβώτια εγγράφων» καθώς επίσης, εάν παρίσταται ανάγκη, περισσότερο εξελιγμένου εξοπλισμού (π.χ. φάσματος βίντεο). Επιπλέον, διενεργείται αναζήτηση στις κατάλληλες βάσεις δεδομένων (ιδίως στα σχετικά τμήματα του SIS και της Ιντερπόλ). Το ίδιο ισχύσει και για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS), εάν αναφέρεται στην αυτοκόλλητη θεώρηση ότι περιλαμβάνονται δεδομένα στο VIS. Ανάλογα με τη μνεία στην αυτοκόλλητη θεώρηση, αυτό πραγματοποιείται με χρήση του αριθμού της αυτοκόλλητης θεώρησης (μνεία «O») ή του αριθμού της αυτοκόλλητης θεώρησης σε συνδυασμό με την επαλήθευση των δακτυλικών αποτυπωμάτων του κατόχου της θεώρησης (μνεία «FP»). - εξέταση των σφραγίδων εισόδου και εξόδου που υπάρχουν στο ταξιδιωτικό έγγραφο του εκάστοτε υπηκόου τρίτης χώρας, προκειμένου να ελεγχθεί, με σύγκριση των ημερομηνιών εισόδου και εξόδου, κατά πόσον ο κάτοχος δεν έχει ήδη υπερβεί την επιτρεπόμενη μέγιστη περίοδο παραμονής στην επικράτεια των κρατών Σένγκεν, που είναι 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών. Το χρονικό διάστημα των τριών μηνών πρέπει να υπολογίζεται από την ημερομηνία πρώτης εισόδου» θ) Στο σημείο 1.6, η τελευταία παράγραφος στο εσωτερικό του πλαισίου αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Επομένως, οι αρχές εκάστου κράτους μέλους οι οποίες είναι αρμόδιες για την υλοποίηση υγειονομικών μέτρων πρέπει οπωσδήποτε να συμπράττουν, σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής και της ενωσιακής νομοθεσίας περί προστασίας της δημόσιας υγείας και τις διαδικασίες που θεσπίζει έκαστο κράτος μέλος, στην αξιολόγηση του κινδύνου για τη δημόσια υγεία προκειμένου να επιτραπεί ή να απαγορευθεί η είσοδος ενός φυσικού προσώπου στα σύνορα.» ι) Στο σημείο 1.6, προστίθεται το ακόλουθο πλαίσιο: «Κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό της διάρκειας διαμονής: Για τις 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών, ως ημέρα εισόδου λογίζεται η πρώτη ημέρα παραμονής στα κράτη μέλη και ως ημέρα εξόδου λογίζεται η τελευταία ημέρα παραμονής στα κράτη μέλη. Αυτό συνεπάγεται την εφαρμογή «κυλιόμενης» περιόδου αναφοράς 180 ημερών, με αναδρομή στο παρελθόν και υπολογισμό κάθε ημέρας διαμονής που καλύπτεται από την τελευταία περίοδο 180 ημερών, προκειμένου να εξακριβωθεί αν εξακολουθεί να πληρούται η απαίτηση των 90 ημερών εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών. Αυτό σημαίνει ότι η απουσία για αδιάλειπτο χρονικό διάστημα 90 ημερών επιτρέπει νέα διαμονή έως 90 ημέρες. Βλ.: Η διάρκεια της επιτρεπόμενης διαμονής σύμφωνα με τους νέους κανόνες μπορεί να υπολογιστεί με την «αριθμομηχανή για βραχεία διαμονή» που περιλαμβάνεται στον 5

7 ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής/ΓΔ Εσωτερικών Υποθέσεων (και μπορεί να μεταφορτωθεί από το CIRCA). Οι οδηγίες χρήσης περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τους νέους κανόνες, τη χρήση της αριθμομηχανής και πρακτικά παραδείγματα. Βλ.: Αυτός ο τρόπος υπολογισμού βραχείας διαμονής, που εφαρμόζεται από τις 18 Οκτωβρίου 2013, δεν ισχύει για τις συμφωνίες απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης που έχουν συναφθεί μεταξύ της ΕΕ και της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, των Μπαχαμών, των Μπαρμπάντος, της Βραζιλίας, του Αγίου Χριστόφορου και Νέβις, του Μαυρίκιου και των Σεϋχελλών, σχετικά με τις οποίες εξακολουθεί να ισχύει ο παλαιός ορισμός («τρεις μήνες ανά εξάμηνο από την ημερομηνία της πρώτης εισόδου»). Η διάρκεια της διαμονής πολιτών τρίτων χωρών που ταξιδεύουν με θεώρηση χορηγηθείσα σύμφωνα με τις συμφωνίες διευκόλυνσης της έκδοσης θεωρήσεων που συνήφθησαν μεταξύ της ΕΕ και ορισμένων τρίτων χωρών, πρέπει να υπολογίζεται βάσει της νέας μεθόδου υπολογισμού, δεδομένου ότι στις συμφωνίες αυτές γίνεται αναφορά σε «90 ημέρες ανά περίοδο 180 ημερών». ια) Στο σημείο 1.10, διαγράφεται το ακόλουθο κείμενο από το πλαίσιο σχετικά με τη νομική βάση: «- Απόφαση του Δικαστηρίου της 3ης Οκτωβρίου 2006, υπόθεση C-241/06 Bot κατά Préfet du Val-de-Marne» (6) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I σημείο 2.2.6, το πλαίσιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: * Νομική βάση: - Κανονισμός 1987/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη δημιουργία, τη λειτουργία και τη χρήση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II), άρθρα Απόφαση 2007/533 του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 2007, σχετικά με την εγκατάσταση, τη λειτουργία και τη χρήση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II), κεφάλαια V-IX (7) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I, το σημείο 3 τροποποιείται ως εξής: α) Ο τίτλος του σημείου 3.1 και η πρώτη παράγραφος του σημείου αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: «3.1 Πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας Βάσει γενικού κανόνα, τα πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας δύνανται να διασχίζουν τα σύνορα ενός κράτους μέλους εφόσον διαθέτουν τα ακόλουθα επίσημα έγγραφα:» β) Τα σημεία 3.1.2, και αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: 6

8 «3.1.2 Παρόλα αυτά, αν ένα πρόσωπο που απολαύει του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας δεν διαθέτει τα αναγκαία ταξιδιωτικά έγγραφα ή, αν είναι υποχρεωτικές, τις αναγκαίες θεωρήσεις, το οικείο κράτος μέλος οφείλει, πριν του αρνηθεί την είσοδο στην επικράτειά του, να του παράσχει κάθε εύλογη δυνατότητα για την απόκτηση των αναγκαίων εγγράφων ή για την αποστολή και παράδοσή τους στον ενδιαφερόμενο εντός εύλογης προθεσμίας ή για την τεκμηρίωση ή απόδειξη με άλλους τρόπους του ισχυρισμού του ότι απολαύει του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας. Σε περίπτωση που ο ταξιδιώτης υποβάλλει ταξιδιωτικό έγγραφο χωρίς μηχανικώς αναγνώσιμη ζώνη και υπάρχει αμφιβολία σχετικά με την ταυτότητά του, πρέπει να διενεργείται έλεγχος δεύτερης γραμμής Οι έλεγχοι επί των ατόμων που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας πρέπει κατά κανόνα να περιορίζονται στην εξακρίβωση της ταυτότητας και της ιθαγένειας/των συγγενικών τους δεσμών (πρόκειται για τον λεγόμενο «ελάχιστο έλεγχο», βλ. παραπάνω στο σημείο 1.4). Κατ αρχήν, δεν πρέπει να τους απευθύνεται καμία ερώτηση σχετικά με βεβαίωση εργασίας, μισθολογικές καταστάσεις, αντίγραφα κίνησης τραπεζικού λογαριασμού, τη στέγασή τους, τα μέσα διαβίωσης που διαθέτουν ή άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα Παρόλα αυτά, σε μη συστηματική βάση και προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η παρουσία τέτοιων ατόμων δεν συνιστά πραγματική, παρούσα και αρκούντως σοβαρή απειλή για την εσωτερική ασφάλεια, τη δημόσια τάξη ή τις διεθνείς σχέσεις των κρατών μελών ή απειλή για τη δημόσια υγεία, οι συνοριοφύλακες έχουν την εξουσία να διενεργούν επιπλέον έλεγχο για τα υπόψη άτομα, με αναζήτηση στις εθνικές και ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων. Οι μη συστηματικοί έλεγχοι προσώπων που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας μπορούν να διενεργούνται σε όλα τα συνοριακά σημεία διέλευσης, βάσει αξιολόγησης κινδύνου ή, ως δευτερεύον μέτρο, σε τυχαία βάση. Με βάση ανάλυση των κινδύνων για την εσωτερική ασφάλεια ή ανάλυση των ενδεχόμενων απειλών κατά της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων, οι έλεγχοι μπορούν να διενεργούνται συστηματικά επί των προσώπων που εμπίπτουν στην εν λόγω αξιολόγηση κινδύνων. Κατά κανόνα, δεν διενεργείται έλεγχος στις βάσεις δεδομένων για τα πρόσωπα που δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο της αξιολόγησης κινδύνου. Αυτό σημαίνει επίσης ότι τα δεδομένα επιβατών που αφορούν πολίτες της ΕΕ, τα οποία διαβιβάζονται για την εκτέλεση των συνοριακών ελέγχων μπορούν να ελέγχονται στις βάσεις δεδομένων με σκοπό να επιτραπεί η χρήση τους ως αποδεικτικών στοιχείων, ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν υφίσταται απειλή για την εθνική ασφάλεια. Ειδικότερα, για την καλύτερη στοχοθέτηση των ελέγχων, τα δεδομένα API (εκ των προτέρων πληροφορίες για τους επιβάτες) πρέπει να χρησιμοποιούνται για τους επιβάτες εισερχόμενων πτήσεων, σύμφωνα με την τρέχουσα και επικαιροποιημένη αξιολόγηση κινδύνου. Παράδειγμα για τον εντοπισμό αλλοδαπών μαχητών Με σκοπό τον εντοπισμό προσώπων που επιστρέφουν στην ΕΕ από ζώνες συγκρούσεων όπου πολέμησαν ή υποστήριξαν τρομοκρατικές οργανώσεις, οι συνοριοφύλακες μπορούν να ελέγχουν συστηματικά στις βάσεις δεδομένων ιδιαίτερες ταξιδιωτικές πρακτικές (π.χ. πτήσεις με προέλευση τις γεωγραφικές περιοχές που 7

9 βρίσκονται κοντά σε ζώνες συγκρούσεων) για ορισμένη κατηγορία προσώπων που εμπίπτουν στο πλαίσιο της αξιολόγησης κινδύνου. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη καλούνται να χρησιμοποιούν τους κοινούς δείκτες κινδύνου που κατάρτισε η Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους οργανισμούς. Σε κάθε περίπτωση, αυτοί οι έλεγχοι πρέπει να παραμείνουν ανάλογοι προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, δηλ. την προστασία της εσωτερικής ασφάλειας ή της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων, αλλά πρέπει να προσαρμόζονται στις εξελισσόμενες απειλές που εντοπίζονται από τα κράτη μέλη. Οι εν λόγω έλεγχοι πρέπει να εντατικοποιούνται σε περίπτωση που ο κίνδυνος αυξάνεται και να διενεργούνται για όσο διάστημα η σχετική αξιολόγηση κινδύνου υποδεικνύει την ανάγκη εντατικοποιημένων ελέγχων. Ένα θετικό αποτέλεσμα αναζήτησης στο SIS ή σε άλλες βάσεις δεδομένων δεν συνιστά από μόνο του ικανό λόγο για την άρνηση εισόδου σε ένα άτομο το οποίο απολαύει του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας (βλ. τμήμα Ι σημείο 6.3 σχετικά με τους κανόνες που ισχύουν για την άρνηση εισόδου σε άτομα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας). Οι τυχόν προηγούμενες ποινικές καταδίκες δεν συνιστούν από μόνες τους λόγο άρνησης εισόδου.» γ) Το σημείο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στους ναυτικούς που είναι εφοδιασμένοι με δελτίο ναυτικής ταυτότητας το οποίο εκδόθηκε σύμφωνα με τη σύμβαση αριθ. 108 (1958) ή αριθ. 185 (2003) του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) σχετικά με τα έγγραφα ταυτότητας των ναυτικών, τη σύμβαση για τη διευκόλυνση της διεθνούς θαλάσσιας κυκλοφορίας (σύμβαση FAL), καθώς και το οικείο εθνικό δίκαιο, να εισέρχονται στα κράτη μέλη αποβιβαζόμενοι για να παραμείνουν στην περιοχή του λιμένα όπου δένει το πλοίο τους ή σε γειτονικούς δήμους, ή να εξέρχονται από τα κράτη μέλη επιστρέφοντας στα πλοία τους, χωρίς να παρουσιάζονται σε σημείο διέλευσης των συνόρων, υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνονται στον κατάλογο του πληρώματος του πλοίου στο οποίο εργάζονται και ο οποίος έχει προηγουμένως υποβληθεί στον έλεγχο των αρμόδιων αρχών. Ωστόσο, με γνώμονα εκτίμηση των κινδύνων που σχετίζονται με την εσωτερική ασφάλεια και τη λαθρομετανάστευση, οι ναυτικοί υποβάλλονται σε έλεγχο σύμφωνα με το άρθρο 7 από τους συνοριοφύλακες πριν από την αποβίβαση.» δ) Το σημείο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Η απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης είναι δυνατό να επεκταθεί και στους μαθητές σχολείων που συμμετέχουν σε σχολική εκδρομή και είναι υπήκοοι τρίτης χώρας για την οποία ισχύει υποχρέωση θεώρησης αλλά κατοικούν μονίμως σε άλλη τρίτη χώρα για την οποία ισχύει απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης (παραδείγματος χάρη, μαθητές σχολείου που έχουν την τουρκική υπηκοότητα αλλά κατοικούν νομίμως στο Μαυροβούνιο).» ε) Στο σημείο 3.9, η πρώτη παράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: 8

10 «Οι διασυνοριακοί εργαζόμενοι και οι άνθρωποι άλλων κατηγοριών που διασχίζουν τακτικά τα σύνορα για να μεταβούν στον τόπο εργασίας τους, εφόσον είναι γνώριμοι στους συνοριοφύλακες λόγω του ότι διασχίζουν συχνά τα σύνορα στο ίδιο πάντα μεθοριακό σημείο διέλευσης και εφόσον δεν έχει προκύψει γι αυτούς από αρχικό έλεγχο ύπαρξη σήματος στο SIS ή σε εθνικό αρχείο δεδομένων, πρέπει να υποβάλλονται μόνο σε δειγματοληπτικούς ελέγχους προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι διαθέτουν έγκυρο έγγραφο το οποίο τους επιτρέπει να διασχίσουν τα σύνορα και ότι πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις εισόδου. Οι δειγματοληπτικοί αυτοί έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται σύμφωνα με τις διαδικασίες που ισχύουν, αντιστοίχως, για τους υπηκόους τρίτων χωρών γενικά και για τα άτομα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας.» στ) Τα σημεία 3.10, 3.11 και 3.12 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: «3.10 Το μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Εθνικής Διοίκησης Τουρισμού της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας σχετικά με τις θεωρήσεις και τα συναφή ζητήματα που αφορούν ομάδες τουριστών από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ( καθεστώς εγκεκριμένου προορισμού ) περιέχει ειδικές ρυθμίσεις για τα ταξίδια ομάδων Κινέζων τουριστών από την Κίνα στην επικράτεια της Ένωσης Τα μέλη τέτοιων ομάδων Κινέζων τουριστών ( τουρίστες ΚΕΠ ), που είναι σκόπιμο να απαρτίζονται από 5 τουλάχιστον άτομα, είναι υποχρεωμένα να εισέρχονται στην επικράτεια της Ένωσης και να εξέρχονται από αυτήν ως ομάδα. Ακόμη πρέπει να μετακινούνται εντός της επικράτειας της Ένωσης ως ομάδα σύμφωνα με το προκαθορισμένο πρόγραμμα ταξιδιού Κατά κανόνα, οι τουρίστες ΚΕΠ πρέπει να συνοδεύονται από αρχηγό του οργανωμένου ταξιδιού, ο οποίος οφείλει να διασφαλίζει ότι οι τουρίστες αυτοί εισέρχονται στην Ένωσης και εξέρχονται από αυτήν ως ομάδα.» ζ) Προστίθενται τα ακόλουθα σημεία 3.14 και 3.15: «3.14 Υπηρεσίες διάσωσης, αστυνομικές, πυροσβεστικές δυνάμεις και συνοριοφύλακες Οι ρυθμίσεις σχετικά με την είσοδο και την έξοδο μελών των υπηρεσιών διάσωσης και των αστυνομικών και πυροσβεστικών δυνάμεων που επιχειρούν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και των συνοριοφυλάκων που διασχίζουν σύνορα κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους καθηκόντων καθορίζονται βάσει του εθνικού δικαίου Υπεράκτιοι εργαζόμενοι Οι υπεράκτιοι εργαζόμενοι οι οποίοι επιστρέφουν τακτικά στα κράτη μέλη χωρίς να έχουν παραμείνει στην επικράτεια τρίτης χώρας δεν υποβάλλονται σε συστηματικούς ελέγχους. Εντούτοις, η αξιολόγηση των κινδύνων όσον αφορά την παράνομη μετανάστευση λαμβάνεται υπόψη για να καθορίζεται η συχνότητα των απαιτουμένων ελέγχων.» (8) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I, το σημείο 4 τροποποιείται ως εξής: α) Το σημείο 4.1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: 9

11 «Κατά γενικό κανόνα, τα ταξιδιωτικά έγγραφα όλων των υπηκόων τρίτων χωρών πρέπει να σφραγίζονται συστηματικά κατά την είσοδο και έξοδο. Η σφραγίδα δεν συνιστά απόδειξη για το ότι διενεργήθηκε πλήρης έλεγχος απλώς επιτρέπει τη μετά βεβαιότητας εξακρίβωση της ημερομηνίας και του τόπου διέλευσης των συνόρων. Με τη σφράγιση επιδιώκεται επίσης να διασφαλισθεί η δυνατότητα εξακρίβωσης, κατά τους ελέγχους που διενεργούνται κατά την είσοδο στην επικράτεια Σένγκεν και την έξοδο από αυτήν, του κατά πόσον τηρήθηκε η μέγιστη επιτρεπόμενη διάρκεια παραμονής του υπηκόου τρίτης χώρας στην επικράτεια Σένγκεν, η οποία είναι 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών.» β) Στο σημείο 4.2, προστίθενται τα ακόλουθα στοιχεία η) και θ): «η) στα ταξιδιωτικά έγγραφα των μελών του πληρώματος επιβατικών και εμπορικών αμαξοστοιχιών που εκτελούν διεθνή δρομολόγια θ) στα ταξιδιωτικά έγγραφα υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι επιδεικνύουν δελτίο διαμονής προβλεπόμενο στην οδηγία 2004/38/ΕΚ.» γ) Το σημείο 4.3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Τα ταξιδιωτικά έγγραφα των μελών της οικογενείας πολιτών της ΕΕ, του ΕΟΧ και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας τα οποία είναι υπήκοοι τρίτων χωρών πρέπει ομοίως να σφραγίζονται, εκτός αν επιδεικνύουν άδεια ή τίτλο παραμονής που έχει εκδοθεί σύμφωνα με την οδηγία 2004/38/ ΕΚ, όπως κοινοποιήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 34 του Κώδικα Συνόρων του Σένγκεν, ή φέρει εμφανώς την ένδειξη «μέλος της οικογένειας πολίτη της ΕΕ» ή «μέλος της οικογένειας πολίτη του ΕΟΧ ή της Ελβετικής Συνομοσπονδίας.» * Παραδείγματα: 1) Μία Ουκρανή υπήκοος, σύζυγος Γερμανού πολίτη, διαθέτει άδεια/τίτλο παραμονής των Κάτω Χωρών (που φέρει την ένδειξη ότι πρόκειται για μέλος της οικογένειας πολίτη της ΕΕ) και συνοδεύεται από τον σύζυγό της ή ταξιδεύει με σκοπό να τον συναντήσει, ασκώντας με τον τρόπο αυτό το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία. Το ταξιδιωτικό έγγραφο της εν λόγω γυναίκας δεν πρέπει να σφραγισθεί. Ένας Μολδαβός υπήκοος, σύζυγος Βρετανίδας υπηκόου, διαθέτει άδεια/τίτλο παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου (που φέρει την ένδειξη ότι πρόκειται για μέλος της οικογένειας πολίτη της ΕΕ) και συνοδεύεται από τη σύζυγό του. Το ταξιδιωτικό έγγραφο του εν λόγω άνδρα δεν πρέπει να σφραγισθεί.» 3) Μια Ινδή υπήκοος, σύζυγος Γάλλου πολίτη, διαθέτει θεώρηση Σένγκεν αλλά όχι (ακόμη) άδεια/τίτλο παραμονής της Γαλλίας και πηγαίνει να συναντήσει τον σύζυγό της. Στην περίπτωση αυτή, το ταξιδιωτικό έγγραφο της συγκεκριμένης γυναίκας πρέπει να σφραγισθεί.» δ) Στο σημείο 4.6, η παράγραφος πριν από το πλαίσιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Κατά την είσοδο και έξοδο υπηκόων τρίτων χωρών που υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης, η σφραγίδα τίθεται κατά γενικό κανόνα στην απέναντι σελίδα από αυτή 10

12 στην οποία έχει τοποθετηθεί η θεώρηση. Αν αυτή η σελίδα δεν είναι χρησιμοποιήσιμη, η σφραγίδα τοποθετείται στην επόμενη σελίδα. Η μηχανικώς αναγνώσιμη ζώνη δεν πρέπει να σφραγίζεται και δεν πρέπει να τοποθετούνται σφραγίδες επί των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των λοιπών σελίδων στις οποίες έχουν καταχωρηθεί αρχικές επίσημες σημειώσεις.» (9) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I, το σημείο 6 τροποποιείται ως εξής: α) Στο σημείο 6.1, το στοιχείο στ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «στ) αν η παραμονή τους στην επικράτεια των κρατών Σένγκεν έχει ήδη διαρκέσει 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών (που περιλαμβάνει τον συνυπολογισμό της τελευταίας περιόδου 180 ημερών πριν από κάθε ημέρα παραμονής)» β) Στο σημείο 6.2, η εισαγωγική πρόταση αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Ένα κράτος μέλος δεν αρνείται την είσοδο σε έναν υπήκοο τρίτης χώρας και του επιτρέπει να εισέλθει στην επικράτειά του στις ακόλουθες περιπτώσεις:» γ) Στο σημείο 6.2, το στοιχείο γ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «γ) αν ο ενδιαφερόμενος διαθέτει άδεια διαμονής, θεώρηση μακράς διάρκειας ή θεώρηση επανεισόδου που έχει εκδοθεί από κράτος Σένγκεν, ή, εφόσον απαιτείται, άδεια διαμονής ή θεώρηση μακράς διάρκειας και θεώρηση επανεισόδου, ή αν ο ενδιαφερόμενος διαθέτει άδεια διαμονής που έχει εκδοθεί από κράτος Σένγκεν και διαβατήριο του οποίου ο χρόνος έκδοσης υπερβαίνει τα 10 έτη, προκειμένου να του επιτραπεί η διέλευση και η μετάβαση στην επικράτεια του εν λόγω κράτους. Ωστόσο, η διέλευση μπορεί να απαγορευθεί αν υπάρχει σήμα σχετικά με το συγκεκριμένο πρόσωπο στις εθνικές βάσεις δεδομένων ενός κράτους Σένγκεν του οποίου τα εξωτερικά σύνορα ο ενδιαφερόμενος επιδιώκει να διασχίσει και το σήμα συνοδεύεται από οδηγίες για την απαγόρευση της εισόδου ή της διέλευσης.» δ) Το σημείο 6.3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Επιτρέπεται να απαγορευθεί η είσοδος σε πρόσωπα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας μόνο για λόγους που σχετίζονται με τη δημόσια τάξη ή τη δημόσια ασφάλεια, δηλαδή όταν η προσωπική τους συμπεριφορά συνιστά πραγματική, άμεση και αρκούντως σοβαρή απειλή για κάποιο από τα θεμελιώδη συμφέροντα της κοινωνίας.» ε) Στο σημείο 6.3.1, η πέμπτη παράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Τα ανωτέρω ισχύουν με την επιφύλαξη των τυχόν άλλων ενεργειών οι οποίες πρέπει να αναληφθούν εξαιτίας ενός σήματος στο SIS, όπως είναι η σύλληψη του εκάστοτε ατόμου, η θέσπιση μέτρων προστασίας, πληροφορίες για απολεσθέντα και κλαπέντα έγγραφα κ.λπ. Εάν από την αναζήτηση προκύψει ότι έχει καταχωρηθεί σήμα στο SIS σχετικά με την ανάγκη κατάσχεσης εγγράφου, το εν λόγω έγγραφο πρέπει να κατασχεθεί αμέσως και η παροχή περαιτέρω πληροφοριών να ζητηθεί από την υπηρεσία Sirene χωρίς καθυστέρηση.» 11

13 στ) Στο σημείο 6.3.2, η παράγραφος πριν από το πλαίσιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «6.3.2 Αν ένα πρόσωπο που απολαύει του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας δεν διαθέτει τα αναγκαία ταξιδιωτικά έγγραφα ή, αν είναι υποχρεωτικές, τις αναγκαίες θεωρήσεις, το οικείο κράτος μέλος οφείλει, πριν του αρνηθεί την είσοδο στην επικράτειά του, να του παράσχει κάθε εύλογη δυνατότητα για την απόκτηση των αναγκαίων εγγράφων ή για την αποστολή και παράδοσή τους στον ενδιαφερόμενο εντός εύλογης προθεσμίας ή για την τεκμηρίωση ή απόδειξη με άλλους τρόπους του ισχυρισμού του ότι απολαύει του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας.» ζ) Το σημείο 6.8 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «6.8 Όταν απαγορεύεται η είσοδος σε ένα πρόσωπο που απολαύει του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας, ο συνοριοφύλακας πρέπει οπωσδήποτε να κοινοποιήσει στον ενδιαφερόμενο έγγραφη απόφαση. Η απόφαση πρέπει να είναι συνταγμένη κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί ο ενδιαφερόμενος να αντιληφθεί το περιεχόμενο και τις συνέπειές της. Στην απόφαση πρέπει επίσης να εξηγούνται με ακρίβεια και πληρότητα οι λόγοι δημόσιας τάξης ή δημόσιας ασφάλειας στους οποίους βασίζεται, εκτός αν το αντίθετο υπαγορεύεται από λόγους που άπτονται της ασφάλειας του κράτους. Στην απόφαση πρέπει να διευκρινίζεται επίσης το δικαστήριο ή η διοικητική αρχή ενώπιον της οποίας ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει προσφυγή, καθώς και η σχετική προθεσμία.» (10) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I σημείο 7.1 πρώτη περίπτωση, το στοιχείο α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «α) διέλευσης από ή πρόθεση παραμονής στην επικράτεια του κράτους μέλους, που δεν υπερβαίνει σε διάρκεια τις 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών στο έδαφος των κρατών μελών,» (11) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I, το σημείο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «9.2.1 Η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος και η Ρουμανία, μέχρι την ένταξή τους στον χώρο Σένγκεν, μπορούν να αναγνωρίζουν: τις ενιαίες θεωρήσεις Σένγκεν, έγκυρες για δύο ή πολλαπλές εισόδους τις θεωρήσεις μακράς παραμονής και τους τίτλους διαμονής που εκδίδουν τα κράτη Σένγκεν, ως έγγραφα ισοδύναμα προς τις εθνικές τους θεωρήσεις με σκοπό τη διέλευση από την επικράτειά τους ή την πρόθεση διαμονής στην επικράτειά τους η οποία υπερβαίνει τις 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών.» (12) Στο δεύτερο μέρος τμήμα I, το σημείο 10 τροποποιείται ως εξής: α) Η υποσημείωση 8 στον τίτλο του σημείου αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: 12

14 «8 Το παρόν τμήμα δεν ισχύει για τη Νορβηγία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και την Ελβετία. Το παρόν τμήμα ισχύει για τη Δανία σε ό,τι αφορά τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι αρμόδιο για την εξέταση αίτησης ασύλου.» β) Το πλαίσιο σχετικά με τις Γενικές αρχές αντικαθίσταται από το εξής κείμενο: Γενικές αρχές: Κάθε αίτηση για την παροχή διεθνούς προστασίας (περιλαμβανομένου του ασύλου) η οποία υποβάλλεται στα σύνορα πρέπει να εξετάζεται από τα κράτη μέλη προκειμένου να εξακριβωθεί, με βάση τα κριτήρια που καθορίζονται στην οδηγία 2011/95/ΕΕ, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, κατά πόσον ο αιτών πληροί τις προϋποθέσεις για να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας, σύμφωνα με τη σύμβαση της Γενεύης για το καθεστώς των προσφύγων της 28ης Ιουλίου 1951, όπως έχει συμπληρωθεί με το πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967, ή για να υπαχθεί σε καθεστώς επικουρικής προστασίας, όπως αυτό καθορίζεται στην προαναφερθείσα οδηγία. Το κράτος μέλος που φέρει στην πράξη την ευθύνη για την εξέταση της αίτησης καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 («κανονισμός Δουβλίνο ΙΙΙ»). Ο χαρακτήρας της εξέτασης καθορίζεται υποχρεωτικά σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2005/85/ΕΚ του Συμβουλίου* («οδηγία για τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου»). * Η οδηγία αυτή θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί με την οδηγία 2013/32/ΕΕ από την 21η Ιουλίου 2015.] γ) Στο σημείο 10.4, το πλαίσιο σχετικά με τη νομική βάση αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: Νομική βάση: - Σύμβαση της Γενεύης της 28ης Ιουλίου 1951 και Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης - κανονισμός (ΕΚ) 2725/2000 του Συμβουλίου - κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 407/2002 του Συμβουλίου - κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 603/2013 του Συμβουλίου - κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Συμβουλίου - κανονισμός (EΕ) αριθ. 118/2014 του Συμβουλίου 13

15 - οδηγία 2011/95/ΕΕ του Συμβουλίου - οδηγία 2005/85/ΕΚ του Συμβουλίου. - Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 4 (απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας), το άρθρο 18 (δικαίωμα ασύλου) και το άρθρο 19 (προστασία σε περίπτωση απομάκρυνσης, απέλασης και έκδοσης). (13) Στο δεύτερο μέρος τμήμα ΙI, το σημείο 1 τροποποιείται ως εξής: α) Το σημείο 1.1. αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Ο συνοριοφύλακας που διοικεί το εκάστοτε σημείο διέλευσης πρέπει να φροντίζει για την υποβολή των φυσικών προσώπων και των εγγράφων σε ουσιαστικούς ελέγχους και ταυτόχρονα να μεριμνά για την ασφάλεια και την ομαλή ροή της οδικής κυκλοφορίας. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να επέλθουν τεχνικές βελτιώσεις, όπου κρίνεται απαραίτητο, προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος απόκρισης της αναζήτησης στα σχετικά δεδομένα. Εφόσον απαιτείται, η τεχνική υποδομή των σημείων διέλευσης των συνόρων πρέπει να βελτιωθεί, μεταξύ άλλων με την αυξημένη χρήση συσκευών ανάγνωσης διαβατηρίων και κινητών τερματικών.» β) Το σημείο 1.2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Εφόσον είναι δυνατόν, πρέπει να υπάρχουν χωριστοί διάδρομοι ελέγχου για τα άτομα που απολαύουν του ενωσιακού δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας και για τους λοιπούς υπηκόους τρίτων χωρών, σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες περί διαχωρισμού των διαδρόμων ελέγχου.» γ) Στο σημείο 1.3 δεύτερο πλαίσιο, η τελευταία παράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Όλοι οι προαναφερθέντες πρόσθετοι έλεγχοι διενεργούνται σύμφωνα με το σχετικό ενωσιακό δίκαιο και με τους εθνικούς κανονισμούς εκάστου κράτους Σένγκεν.» δ) Προστίθεται το ακόλουθο σημείο 1.4: «1.4 Τα κράτη μέλη δύνανται να συνάπτουν ή να διατηρούν διμερείς συμφωνίες με όμορες τρίτες χώρες σχετικά με τη δημιουργία κοινών σημείων διέλευσης των συνόρων στα οποία οι συνοριοφύλακες του κράτους μέλους και οι συνοριοφύλακες της τρίτης χώρας διενεργούν διαδοχικά ελέγχους εξόδου και εισόδου, σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο, στην επικράτεια του έτερου μέρους. Αυτά τα κοινά σημεία διέλευσης των συνόρων μπορούν να βρίσκονται στην επικράτεια κράτους μέλους ή τρίτης χώρας.» (14) Στο δεύτερο μέρος τμήμα ΙI, το σημείο 2 τροποποιείται ως εξής: α) Το σημείο 2.2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «2.2 Οι έλεγχοι είναι δυνατό να διενεργούνται με τον έναν από τους ακόλουθους τρεις τρόπους: 14

16 α) στον πρώτο σταθμό άφιξης ή στον τελευταίο σταθμό αναχώρησης σε κράτος Σένγκεν, β) επί της αμαξοστοιχίας, κατά τη διέλευση μεταξύ του τελευταίου σταθμού αναχώρησης σε τρίτη χώρα και του πρώτου σταθμού άφιξης σε κράτος Σένγκεν, και αντιστρόφως, γ) στον τελευταίο σταθμό αναχώρησης ή στον πρώτο σταθμό άφιξης στην επικράτεια τρίτης χώρας.» β) Στο σημείο 2.4, το στοιχείο γ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «γ) επί της αμαξοστοιχίας κατά τη διάρκεια της διέλευσης μεταξύ των σταθμών που ευρίσκονται σε τρίτη χώρα και των σταθμών που ευρίσκονται στα κράτη Σένγκεν, εφόσον οι ταξιδιώτες παραμένουν εντός της αμαξοστοιχίας.» (15) Στο δεύτερο μέρος τμήμα IΙΙ, το σημείο 1 τροποποιείται ως εξής: α) Στο σημείο 1.1, προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι: «Η τεχνική υποδομή των σημείων διέλευσης των συνόρων πρέπει να βελτιωθεί, μεταξύ άλλων με την αυξημένη χρήση συσκευών ανάγνωσης διαβατηρίων, ηλεκτρονικών θυρών και κινητών τερματικών. Πρέπει να επέλθουν τεχνικές βελτιώσεις, όπου κρίνεται απαραίτητο, προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος απόκρισης της αναζήτησης στα σχετικά δεδομένα.» β) Προστίθενται τα ακόλουθα σημεία 1.7, 1.8 και 1.9: «1.7 Με σκοπό την καλύτερη στοχοθέτηση των ελέγχων που διενεργούνται επί όλων των επιβατών, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών της ΕΕ, χρησιμοποιείται η εκ των προτέρων διαβίβαση δεδομένων επιβατών, σύμφωνα με την οδηγία 2004/82/ΕΚ του Συμβουλίου, βάσει τρέχουσας και επικαιροποιημένης αξιολόγησης κινδύνου σχετικά με τις εισερχόμενες πτήσεις. Εναπόκειται στις εθνικές αρχές να αποφασίζουν για ποιες εισερχόμενες πτήσεις που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα θα χρησιμοποιείται η εκ των προτέρων διαβίβαση δεδομένων επιβατών. 1.8 Εφόσον απαιτείται, η τεχνική υποδομή των σημείων διέλευσης των συνόρων πρέπει να βελτιωθεί, μεταξύ άλλων με την αυξημένη χρήση συσκευών ανάγνωσης διαβατηρίων, ηλεκτρονικών θυρών και κινητών τερματικών. Πρέπει να επέλθουν τεχνικές βελτιώσεις, όπου κρίνεται απαραίτητο, προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος απόκρισης της αναζήτησης στα σχετικά δεδομένα. 1.9 Είναι σκόπιμο να χρησιμοποιείται σε πιο τακτική βάση η εκ των προτέρων διαβίβαση δεδομένων επιβατών, σύμφωνα με την οδηγία 2004/82/ΕΚ του Συμβουλίου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η διενέργεια πιο στοχοθετημένων ελέγχων όσον αφορά όλους τους επιβάτες, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών της ΕΕ, στις εισερχόμενες πτήσεις που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα. Εναπόκειται στις εθνικές αρχές να αποφασίζουν για ποιες εισερχόμενες πτήσεις που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα θα χρησιμοποιείται η εκ των προτέρων διαβίβαση δεδομένων 15

17 επιβατών. Τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν τα εν λόγω δεδομένα API για τους σκοπούς της επιβολής του νόμου.» (16) Στο δεύτερο μέρος τμήμα IV, το σημείο 1 τροποποιείται ως εξής: α) Τα σημεία 1.2, 1.3, 1.4. και 1.5 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: «1.2 Ο έλεγχος των σκαφών πραγματοποιείται στο λιμένα άφιξης ή αναχώρησης, ή σε χώρο που προβλέπεται για το σκοπό αυτό, ο οποίος ευρίσκεται σε άμεση εγγύτητα με το σκάφος ή επί του σκάφους εντός των χωρικών υδάτων όπως ορίζονται στη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας. Εντούτοις, σύμφωνα με συμφωνίες που έχουν συναφθεί για το συγκεκριμένο θέμα, οι έλεγχοι μπορούν επίσης να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια του διάπλου ή, κατά την άφιξη ή την αναχώρηση του σκάφους, στην επικράτεια τρίτης χώρας. Δεν διενεργούνται συστηματικοί συνοριακοί έλεγχοι επί των προσώπων που παραμένουν επί του πλοίου. Εντούτοις, μόνον όταν κρίνεται σκόπιμο με γνώμονα την εκτίμηση των κινδύνων που σχετίζονται με την εσωτερική ασφάλεια και τη λαθρομετανάστευση, διενεργείται έρευνα του πλοίου και έλεγχοι των προσώπων που παραμένουν επί του πλοίου. 1.3 Ο πλοίαρχος, ο πράκτορας του σκάφους ή άλλο πρόσωπο που είναι δεόντως εξουσιοδοτημένο καταρτίζει κατάλογο των μελών του πληρώματος και των τυχόν επιβατών ο κατάλογος πρέπει να περιέχει τις πληροφορίες που καθορίζονται στα έντυπα υπ αριθ. 5 (κατάλογος μελών πληρώματος) και στο έντυπο υπ αριθ. 6 (κατάλογος επιβατών) της σύμβασης FAL (Σύμβαση περί Διευκολύνσεως της Διεθνούς Ναυτιλιακής Κινήσεως), καθώς επίσης, κατά περίπτωση, τον αριθμό της θεώρησης ή της άδειας διαμονής. Τα μέλη του πληρώματος περιλαμβάνουν κάθε πρόσωπο το οποίο, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, απασχολείται όντως επί του πλοίου με καθήκοντα που σχετίζονται με τη λειτουργία ή την εξυπηρέτηση του πλοίου και το οποίο συμπεριλαμβάνεται στην κατάσταση του πληρώματος. 1.4 Ο ανωτέρω κατάλογος ή οι κατάλογοι πρέπει να υποβληθούν στους συνοριοφύλακες ή σε άλλες αρχές οι οποίες διαβιβάζουν τους καταλόγους αμελλητί, τουλάχιστον εικοσιτέσσερις ώρες πριν από την άφιξη στον λιμένα, ή το αργότερο, τη στιγμή που το πλοίο αναχωρεί από τον προηγούμενο λιμένα, εάν η διάρκεια του ταξιδιού είναι μικρότερη από εικοσιτέσσερις ώρες, ή εάν ο λιμένας κατάπλου είναι άγνωστος ή τροποποιήθηκε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ευθύς μόλις οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες. 1.5 Στον πλοίαρχο επιστρέφεται βεβαίωση παραλαβής (υπογεγραμμένο αντίγραφο του ή των καταλόγων ή ηλεκτρονική επιβεβαιωτική απόδειξη), ο οποίος την προσκομίζει, αν του ζητηθεί, κατά την παραμονή του πλοίου στον λιμένα.» β) Το σημείο 1.7 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «1.7 Ο πλοίαρχος έχει καθήκον να ενημερώνει τους συνοριοφύλακες για την παρουσία λαθρεπιβατών στο πλοίο τουλάχιστον εικοσιτέσσερις ώρες πριν από την άφιξη στον λιμένα, ή το αργότερο, τη στιγμή που το πλοίο αναχωρεί από τον προηγούμενο λιμένα, εάν η διάρκεια του ταξιδιού είναι μικρότερη από εικοσιτέσσερις ώρες, ή εάν ο λιμένας 16

18 κατάπλου είναι άγνωστος ή τροποποιήθηκε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ευθύς μόλις οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες. Οι τυχόν λαθρεπιβάτες παραμένουν υπό την ευθύνη του πλοιάρχου.» (17) Στο δεύτερο μέρος τμήμα IV, το σημείο 2 τροποποιείται ως εξής: α) Τα σημεία 2.2 και 2.3 αντικαθίστανται από τα ακόλουθα: «2.2 Ο πλοίαρχος του κρουαζιερόπλοιου διαβιβάζει στους συνοριοφύλακες το δρομολόγιο και το πρόγραμμα της κρουαζιέρας, αμέσως μόλις καταρτισθούν και το αργότερο εικοσιτέσσερις ώρες πριν από την άφιξη στον λιμένα, ή το αργότερο, τη στιγμή που το πλοίο αναχωρεί από τον προηγούμενο λιμένα, αν η διάρκεια του ταξιδιού είναι μικρότερη από εικοσιτέσσερις ώρες, ή αν ο λιμένας κατάπλου είναι άγνωστος ή τροποποιήθηκε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ευθύς μόλις οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες. 2.3 Σε περίπτωση που το δρομολόγιο ενός κρουαζιερόπλοιου περιλαμβάνει αποκλειστικά και μόνο λιμάνια που βρίσκονται στην επικράτεια κρατών Σένγκεν, δεν επιτρέπεται η διενέργεια συνοριακών ελέγχων και το κρουαζιερόπλοιο έχει την ευχέρεια να δένει σε λιμάνια τα οποία δεν αποτελούν μεθοριακά σημεία διέλευσης. Εντούτοις, διενεργούνται έλεγχοι επί του πληρώματος και των επιβατών των εν λόγω πλοίων μόνον όταν κρίνεται σκόπιμο με γνώμονα εκτίμηση των κινδύνων που σχετίζονται με την εσωτερική ασφάλεια και τη λαθρομετανάστευση.» β) Στο σημείο 2.4 στοιχείο ε), η παράγραφος πριν από το πλαίσιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «ε) όταν ένα κρουαζιερόπλοιο αναχωρεί από λιμάνι κράτους Σένγκεν και μεταβαίνει σε άλλο λιμάνι κράτους Σένγκεν, δεν πρέπει να πραγματοποιείται έλεγχος εξόδου. Εντούτοις, διενεργούνται έλεγχοι επί του πληρώματος και των επιβατών των εν λόγω πλοίων μόνον όταν κρίνεται σκόπιμο με γνώμονα εκτίμηση των κινδύνων που σχετίζονται με την εσωτερική ασφάλεια και τη λαθρομετανάστευση.» γ) Το σημείο 2.5 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «2.5 Οι κατάλογοι μελών πληρώματος και επιβατών διαβιβάζονται υποχρεωτικά στους οικείους συνοριοφύλακες από τον πλοίαρχο του πλοίου ή, εναλλακτικά, από τον ναυτικό πράκτορα τουλάχιστον εικοσιτέσσερις ώρες πριν από την άφιξη στον λιμένα, ή το αργότερο, τη στιγμή που το πλοίο αναχωρεί από τον προηγούμενο λιμένα, αν η διάρκεια του ταξιδιού είναι μικρότερη από εικοσιτέσσερις ώρες, ή αν ο λιμένας κατάπλου είναι άγνωστος ή τροποποιήθηκε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ευθύς μόλις οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες. Στον πλοίαρχο επιστρέφεται βεβαίωση παραλαβής (υπογεγραμμένο αντίγραφο του ή των καταλόγων ή ηλεκτρονική επιβεβαιωτική απόδειξη), ο οποίος την προσκομίζει, αν του ζητηθεί, κατά την παραμονή του πλοίου στον λιμένα.» (18) Στο δεύτερο μέρος τμήμα IV, το σημείο 5 τροποποιείται ως εξής: α) Στο σημείο 5.1 προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο θ): «θ) Το σημείο 1.3 (η υποχρέωση υποβολής καταλόγων πληρώματος και επιβατών) δεν έχει εφαρμογή. Σε περίπτωση που πρέπει να καταρτισθεί κατάλογος των ατόμων που 17

19 επιβαίνουν στο πλοίο κατ εφαρμογή της οδηγίας 98/41/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με την καταγραφή των ατόμων που ταξιδεύουν με επιβατηγά πλοία που εκτελούν δρομολόγια προς ή από λιμένες των κρατών μελών της Κοινότητας, αντίγραφο του καταλόγου αυτού διαβιβάζεται, το αργότερο εντός τριάντα λεπτών από την αναχώρηση του πλοίου από λιμένα τρίτης χώρας, από τον πλοίαρχο στην αρμόδια αρχή του λιμένα άφιξης στην επικράτεια κράτους μέλους.» β) Προστίθεται το ακόλουθο σημείο 5.2: «Εάν ένα οχηματαγωγό που έρχεται από τρίτη χώρα και πραγματοποιεί περισσότερες της μίας στάσεις στα κράτη μέλη επιβιβάζει επιβάτες αποκλειστικά για το εναπομένον τμήμα του ταξιδιού εντός αυτής της επικράτειας, οι εν λόγω επιβάτες υποβάλλονται σε έλεγχο εξόδου στον λιμένα αναχώρησης και σε έλεγχο εισόδου στον λιμένα άφιξης. Οι έλεγχοι επί των προσώπων τα οποία, κατά τη διάρκεια αυτών των στάσεων, ευρίσκονται ήδη επί του πλοίου και δεν έχουν επιβιβασθεί στα κράτη μέλη, πραγματοποιούνται στον λιμένα άφιξης. Η αντίστροφη διαδικασία εφαρμόζεται όταν η χώρα προορισμού είναι τρίτη χώρα.» (19) Στο δεύτερο μέρος τμήμα IV, προστίθεται το ακόλουθο σημείο 6: «6. Δρομολόγια εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ κρατών μελών 6.1 Δεν διεξάγονται συνοριακοί έλεγχοι στα δρομολόγια εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ δύο ή περισσοτέρων λιμένων που βρίσκονται στο έδαφος των κρατών Σένγκεν, χωρίς στάση σε λιμένες εκτός των κρατών Σένγκεν και τα οποία συνίστανται στη μεταφορά αγαθών. Εντούτοις, διενεργούνται έλεγχοι επί του πληρώματος και των επιβατών των εν λόγω πλοίων μόνον όταν δικαιολογούνται με γνώμονα εκτίμηση των κινδύνων που σχετίζονται με την εσωτερική ασφάλεια και τη λαθρομετανάστευση.» 18