Ομιλία Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης στο 7 ο Περιφερειακό Συνέδριο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Ιονίων Νήσων

Transcript

1 Ομιλία Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης στο 7 ο Περιφερειακό Συνέδριο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Ιονίων Νήσων Κύριε Περιφερειάρχη, κύριε Αντιπεριφερειάρχη, Δήμαρχοι, Κυρίες και Κύριοι, 06/12/17 Είμαστε σήμερα εδώ για το 7 ο Αναπτυξιακό Συνέδριο που αφορά ειδικά την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (ΠΙΝ) και το οποίο γίνεται στα πλαίσια επεξεργασίας, εξειδίκευσης και εμπλουτισμού της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής 2021 για την οικονομία των Ιονίων Νήσων και τη χώρα συνολικά. Πρώτα απ όλα δύο λόγια για τον παλμό της οικονομίας, η οποία σταθερά βελτιώνεται στη σωστή κατεύθυνση που δεν είναι άλλη από αυτή των εξαγωγών και των παραγωγικών επενδύσεων. Και θέλω να το τονίσω αυτό γιατί το 2017 είναι το πρώτο πραγματικό έτος βιώσιμης ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Και όσοι επιμένουν να το συγκρίνουν με το 2014 παραβλέπουν να αναφέρουν πως τότε η μικρή ανάκαμψη που σημειώθηκε είχε ως βάση την κατανάλωση και όχι τις επενδύσεις που είχαν μειωθεί κατά 5%. Δηλαδή, δεν είχε στέρεη βάση εκκίνησης, πολύ περισσότερο που δεν προχώρησε κρίσιμες μεταρρυθμίσεις με συνέπεια να αποχωρήσουν οι Θεσμοί και να μην κλείσει το έτος με τις δύο αξιολογήσεις που έπρεπε να γίνουν επιβαρύνοντας έτσι τη μετέπειτα πορεία της χώρας. Αντιθέτως, σήμερα, η ανάπτυξη της οικονομίας βασίζεται στις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου οι οποίες το α εννιάμηνο 2017 σημείωσαν ετήσια αύξηση 2,6% σε σταθερές τιμές, με τις ξένες άμεσες επενδύσεις καταγράφουν ετήσια άνοδο 69%. Βασίζεται, επίσης, στην αύξηση του όγκου εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών οι οποίες στο α εννιάμηνο αυξάνουν 7,6% ετησίως. Κατόπιν τούτου, θεωρείται εφικτός ο στόχος για ανάπτυξη 1,6% το 2017, καθώς το δ τρίμηνο αναμένεται ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ λόγω του κλεισίματος της γ αξιολόγησης, της παραδοσιακής ενίσχυσης του ΠΔΕ στο τέλος του έτους, της διανομής κοινωνικού μερίσματος και της περαιτέρω χαλάρωσης των κεφαλαιακών ελέγχων. Η ελληνική οικονομία βρίσκεται πλέον εκτός κινδύνου και έχει εισέλθει σε τροχιά ανάκαμψης με ετήσια άνοδο 1,1% του ΑΕΠ σε όγκο το α εννιάμηνο 2017 (με βάση τα προσωρινά στοιχεία). Περνά, δε, με επιτυχία όλες τις αξιολογήσεις από τους Θεσμούς γιατί βασίζεται στην μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή, την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την αύξηση των ιδιωτικών 1

2 επενδύσεων, την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων και την τόνωση των εξαγωγών. Μάλιστα, η τρέχουσα ανάκαμψη δεν αφορά μόνον τον τουρισμό, τη βιομηχανία ή τις εξαγωγές, αλλά περιλαμβάνει επίσης κλάδους που μέχρι πρότινος υποφέρανε εξαιτίας της δημοσιονομικής και εισοδηματικής λιτότητας, όπως είναι οι κατασκευές, το εμπόριο ή άλλες υπηρεσίες. Με συνέπεια τη δημιουργία καθαρών θέσεων απασχόλησης στο διάστημα αυτής της διακυβέρνησης, εκ των οποίων το 55% φέτος, και τη μείωση της ανεργίας κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες περίπου. Κυρίως, όμως, αφορά την βελτίωση του οικονομικού κλίματος το οποίο μεταξύ α και γ τριμήνου 2017 έχει βελτιωθεί κατά 18,5% σύμφωνα με την ICAP. Αντίστοιχα, ο Δείκτης Υπεύθυνων Προμηθειών (PMI) της μεταποίησης τον Νοέμβριο σημείωνε ετήσια άνοδο 8%. Μάλιστα, η απασχόληση στον κλάδο της ελληνικής μεταποίησης αυξήθηκε τον Νοέμβριο του 2017 με τον υψηλότερο ρυθμό που έχει καταγραφεί σε διάστημα δεκαοκτώμισι ετών καθώς οι νέες παραγγελίες στον κλάδο σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση που έχει καταγραφεί από τον Φεβρουάριο του Αξιοσημείωτο είναι άλλωστε το γεγονός ότι οι εταιρείες παρέμειναν αισιόδοξες ως προς τις προοπτικές σχετικά με την ανάπτυξη μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Συγχρόνως, τα ιδιωτικά χρέη έχουν μειωθεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, οι ιδιωτικές καταθέσεις έχουν αυξηθεί κατά 5 δις περίπου τους τελευταίους 7 μήνες, οι συναλλαγές στη διατραπεζική αγορά πληθαίνουν και οι συνθήκες ρευστότητας για τις εγχώριες τράπεζες βελτιώνονται, με συνέπεια ο δανεισμός τους από τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας ELA να έχει μειωθεί δραστικά κατά 63 δις από τον Μάιο του Επίσης, το κόστος δανεισμού του ιδιωτικού τομέα μειώνεται αργά αλλά σταθερά και οι εκδόσεις εταιρικών ομολόγων προβλέπεται να υπερβούν το 1 δις φέτος. Ενδεικτικά της αξιοσημείωτης επιχειρηματικής κινητικότητας που σημειώνεται φέτος είναι: (α) τα υπερδιπλάσια κεφάλαια απ ότι στο σύνολο του 2016 που έχουν ως σήμερα (Σεπτέμβριος) δαπανήσει οι εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, (β) η σταθερή αύξηση των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων από 0,23% του ΑΕΠ το 2011, σε 0,32% το 2015 και 0,41% το 2016, (γ) η εκτίναξη των κερδών των εισηγμένων επιχειρήσεων κατά 10% το α εννιάμηνο 2017 και η αλλαγή της ποιοτικής σύνθεσης στις μεταβιβάσεις μεγάλων πακέτων μετοχών στο ΧΑ από τα επιθετικά-κερδοσκοπικά fund του παρελθόντος σε επενδυτικά χαρτοφυλάκια που «έρχονται για να μείνουν». 2

3 Τέλος, παρά τα υπαρκτά προβλήματα, βελτίωση σημειώνεται τόσο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις όσο και στην αγορά εργασίας όπως παραδέχονται αντίστοιχα οι τελευταίες εκθέσεις της ΓΣΕΒΕΕ και της ΓΣΕΕ, ενώ σημαντικά ενισχυμένη είναι η διάθεση για Συγχωνεύσεις και Εξαγορές στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Ernst & Young. Δεν έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε ούτε με μία προβληματική και αβέβαιη ανάκαμψη όπως ορισμένοι εκτιμούν, αλλά με μία σταθερή και γενικευμένη βελτίωση η οποία καθρεφτίζεται τόσο στην γενική αναγνώριση από διεθνείς οργανισμούς και πιστωτές της προόδου που έχει συντελεστεί, όσο και στην πιστοληπτική αναβάθμιση της Ελλάδας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Βεβαίως η βελτίωση αυτή στα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα της χώρας δεν συντελείται μόνη της. Είναι προϊόν τόσο των προσπαθειών των επιχειρήσεων να αξιοποιήσουν το νέο παραγωγικό περιβάλλον, όσο και της κυβερνητικής πολιτικής για ρεαλιστικές και ισορροπημένες μεταρρυθμίσεις που να το καθιστούν περισσότερο ανταγωνιστικό. Γιατί αντίθετα απ ότι προβλήθηκε πρόσφατα ως «κατάρρευση της ανταγωνιστικότητας» στην Ελλάδα με αφορμή την έκθεση του World Economic Forum, έχουμε εμφανή βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της οικονομίας με τον ΟΟΣΑ και την ΕΕ να αναγορεύουν την Ελλάδα σε πρωταθλήτρια προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων διεθνώς. Σε παρεμφερή συμπεράσματα κατέληξε και το Euro Plus Monitor (Σεπτέμβριος 2017) που όσον αφορά τον συνολικό Δείκτη Προόδου Προσαρμογής κατέταξε την Ελλάδα 1 η μεταξύ των 28 χωρών-μελών για την περίοδο Όπως, μάλιστα, παραδέχεται πρόσφατη έκθεση της Berenberg Research, στην εξαετία η Ελλάδα είχε τη μεγαλύτερη ανταπόκριση στις προτάσεις μεταρρυθμίσεων του ΟΟΣΑ τόσο έναντι της Ευρωζώνης συνολικά όσο και έναντι της Ισπανίας, Πορτογαλίας και Ιταλίας. Συνεπώς, η ελληνική οικονομία βρίσκεται στον σωστό δρόμο, έχει ανακτήσει την εμπιστοσύνη, έχει ουσιαστικά κλείσει την 3 η αξιολόγηση και θα ολοκληρώσει έγκαιρα το Πρόγραμμα τον Αύγουστο του 2018, εξελίξεις χαρακτηριστικές της μεγάλης αλλαγής που έχει συντελεστεί στην ελληνική οικονομία. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται εκθέσεις μεγάλων διεθνών χρηματοπιστωτικών φορέων όπως οι Goldman Sachs και Black Rock που συνιστούν επενδύσεις στην Ελλάδα. Η επενδυτική αυτή αναγέννηση αποτελεί μία επιβεβαίωση της νέας Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής (ΕΑΣ) που ακολουθεί η κυβέρνηση με πυξίδα ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, το οποίο βασίζεται σε: επενδύσεις, εξαγωγές, καινοτομικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ψηφιακή εκπαίδευση και απορρόφηση ανέργων μέσω προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης. 3

4 Στηρίζεται στο υψηλής εξειδίκευσης εργατικό δυναμικό και στις παραγωγικές επενδύσεις σε τομείς με υψηλή εξωστρέφεια, ροπή στην καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες, και σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα ικανά να εντάξουν τους παραγωγούς τους σε ευρύτερες αλυσίδες αξίας. Η προσέλκυση επενδύσεων και η τόνωση των εξαγωγών αφορούν πρωτίστως τις μεγάλες επιχειρηματικές μονάδες, ενώ αντίθετα τα κίνητρα για τη καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και την ψηφιακή κατάρτιση σε προγράμματα απασχόλησης αφορούν κυρίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους ανέργους. Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η ενεργοποίηση του συνόλου της οικονομίας, ώστε στο προϊόν της ανάπτυξης να συμμετέχει όλη η κοινωνία. Στρατηγικός στόχος της νέας αναπτυξιακής πολιτικής είναι η προσέλκυση επενδύσεων και η ταχύτερη απορρόφηση της ανεργίας με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, ώστε να ανακοπεί η έξοδος εγκεφάλων από τη χώρα. Με έμφαση στην ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας και των δυναμικών, καινοτόμων και εξωστρεφών μικρομεσαίων επιχειρήσεων η ΕΑΣ επιχειρεί: Να προχωρήσουμε σε φορολογικές ελαφρύνσεις, όταν δημιουργηθεί το δημοσιονομικό περιθώριο. Να ρυθμιστούν τα ληξιπρόθεσμα ιδιωτικά χρέη με τον εξωδικαστικό μηχανισμό για να τονωθεί η ζήτηση. Να περιοριστούν τα «κόκκινα δάνεια» ώστε να αποδεσμευτεί ρευστότητα από το τραπεζικό σύστημα. Να ιδρυθεί και να λειτουργήσει τάχιστα η Αναπτυξιακή Τράπεζα προκειμένου να χρηματοδοτήσει με συμβολική κερδοφορία σειρά επενδυτικών σχεδίων κυρίως ΜΜΕ που διαφορετικά θα έμεναν στο ράφι. Να εκπαιδεύσει ψηφιακά και να απορροφήσει ανέργους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα μέσω προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης ενισχύοντας έτσι ζήτηση και προσφορά, και Τέλος, να απλοποιήσει ουσιαστικά τις διαδικασίες σύστασης επιχειρήσεων και αδειοδότησης. Πέρα από τους στόχους, ο κοινωνικός χαρακτήρας της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής αποτυπώνεται και στα μέσα που αναπτύσσει όπως είναι: η ταχεία απορρόφηση χρηματοδοτικών πόρων από τις EBRD, EIB κ.α. για κοινωνικές υποδομές, κατάρτιση προσωπικού και τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος, η άσκηση πολιτικών κοινωνικής προστασίας και η λήψη μέτρων κοινωνικής αλληλεγγύης (επιδόματα κλπ) 4

5 η θεσμοθέτηση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της κοινωνικής και συνεταιριστικής οικονομίας, ο προσανατολισμός του Αναπτυξιακού Νόμου στις ΜΜΕ με οδηγό την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα, τις συμπράξεις, τις συστάδες και την εξωστρέφεια, η παροχή νέων χρηματοδοτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ΜΜΕ κυρίως από την ίδρυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, και τέλος η άσκηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης. Πρέπει, ωστόσο, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας να περνά από την ξεχωριστή και ιδιαίτερη ανάπτυξη κάθε περιφέρειας της χώρας. Δεν έχει, δηλαδή, μόνον εθνικό ορίζοντα και σχεδιασμό αλλά βασίζεται στη περιφερειακή εξειδίκευση και προγραμματισμό. Αυτό σημαίνει πως η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης είναι αναγκαίο να προσαρμόζεται και να εξειδικεύεται κάθε φορά ανά περιφέρεια και περιοχή αναλόγως των τοπικών αναγκών και δυνατοτήτων. Και το καθήκον αυτό αφορά τους ίδιους τους κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς της περιοχής οι οποίοι ως άμεσοι γνώστες των προβλημάτων και σε συνεργασία με τα αρμόδια όργανα των Δήμων, της Περιφέρειας και της Πολιτείας θα προτείνουν κατάλληλες και εφικτές οικονομικά λύσεις για την αντιμετώπισή τους. Αποτελεί, δηλαδή, ένα δύσκολο έργο το οποίο μόνον με την κινητοποίηση των ζωντανών δυνάμεων της ίδιας της τοπικής κοινωνίας μπορεί να πετύχει. Γιατί το αναπτυξιακό πρόβλημα της χώρας δεν είναι πρόβλημα απλά κατανομής διαθέσιμων πόρων μέσω των αγορών, ερήμην της κοινωνίας. Αλλά είναι ένα πρόβλημα στοχευμένης αξιοποίησης των ανθρώπινων και υλικών πόρων, προώθησης της έρευνας και της καινοτομίας, δημιουργίας νέων θεσμών που να ενισχύουν τη συνεργασία και το συνεργατισμό, αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας και γνώσης της κοινωνίας. Γιατί το υποκείμενο της ανάπτυξης δεν είναι το κράτος, ούτε οι αγορές, ούτε οι επιχειρήσεις από μόνες τους, είναι τελικά η ίδια η κοινωνία με τους θεσμούς που η ίδια διαμορφώνει, τις επιλογές που κάνει και το πλαίσιο που δημιουργεί για τη λειτουργία του κράτους, των αγορών και των επιχειρήσεων. Με αυτή τη λογική πρέπει να εξετάσουμε και τις δράσεις στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων η οποία επλήγη πολύ σοβαρά από την κρίση, αφού την περίοδο υπέστη μείωση του ΑΕΠ της κατά -28% έναντι αντίστοιχης μείωσης -23,5% Πανελλαδικά. Η ΠΙΝ βασίζεται κυρίως στο τουρισμό, το εμπόριο, τις μεταφορές που παράγουν το 46% του συνολικού προϊόντος και το 41% της συνολικής απασχόλησης της 5

6 Περιφέρειας, με τις λοιπές υπηρεσίες υγείας-εκπαίδευσης-δημόσιας διοίκησης καθώς και διαχείρισης ακινήτων να παράγουν το 15% και 17% αντίστοιχα του συνολικού προϊόντος (2014). Εντυπωσιακά χαμηλή είναι η συμμετοχή της γεωργίας, της βιομηχανίας και των κατασκευών που αθροιστικά δεν υπερβαίνει το 11% του συνόλου. Ο νομός Κέρκυρας συγκεντρώνει το 50% του ΑΕΠ της ΠΙΝ. Η ΠΙΝ είναι η τέταρτη στη χώρα Περιφέρεια με το υψηλότερο κατά κεφαλή εισόδημα (αντιστοιχεί στο 91% του μέσου εθνικού κατά κεφαλή ΑΕΠ) και η δεύτερη κατά σειρά περιφέρεια με το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας (15,5% το β τρίμηνο 2017). Όλα αυτά είναι ενθαρρυντικά δείγματα για την οικονομική ανάρρωση και υγεία της Περιφέρειας. Υπάρχει, ωστόσο, ένα διαρθρωτικό πρόβλημα που αφορά την μεγάλη εξάρτηση της ΠΙΝ από τις υπηρεσίες και δη τον τουρισμό, το οποίο λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη, καθώς διακηρυγμένος στόχος της ΕΑΣ είναι η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου εθνικά και περιφερειακά με τη δημιουργία πολλαπλών δομών στήριξης της ανάπτυξης. Ενδεικτικά επισημαίνω πως το 2016 η επιβατική κίνηση εξωτερικού και εσωτερικού στον αερολιμένα της Κέρκυρας σημείωσε τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση (13%) πανελλαδικά, ενώ στο α δεκάμηνο του 2017 η αύξηση της μισθωτής απασχόλησης στην ΠΙΝ ανέρχεται σε νέες θέσεις εργασίας (ΕΡΓΑΝΗ) που κατά μείζονα λόγο έχουν προέλθει από τον τουρισμό. Φαίνεται πως ο τουρισμός και η αύξηση της απασχόλησης της ΠΙΝ έχουν παρασύρει ανοδικά και την οικοδομική δραστηριότητα, η οποία στο α οκτάμηνο 2017 σημειώνει τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση σε όγκο (33,5%) και την πρώτη σε επιφάνεια (54%) έναντι 17% στο σύνολο της επικράτειας. Στην προσπάθεια ανάκαμψης της ΠΙΝ, η Πολιτεία ενισχύει χρηματοδοτικά τις επενδύσεις κυρίως μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου και του ΕΣΠΑ προσπαθώντας να τις προσανατολίσει σε νέες καινοτόμες, εξωστρεφείς, ανταγωνιστικές και βιώσιμες δραστηριότητες. Στην ΠΙΝ έχουν κατατεθεί 39 νέες αιτήσεις συνολικού προϋπολογισμού περίπου 166 εκατ. εκ των οποίων ο μόνος σημαντικός κλάδος είναι ο τουρισμός (98,6%). Το 50,6% του συνολικού Π/Υ συγκεντρώνει ο νομός Ζακύνθου και το 47,8% ο νομός Κερκύρας, με το υπόλοιπο 1,6% να πηγαίνει στο Νομό Ιθάκης και Κεφαλληνίας. Το μεγάλο επενδυτικό εργαλείο βεβαίως για κάθε Περιφέρεια είναι το ΕΣΠΑ και τα επιμέρους προγράμματά του, τομεακά και περιφερειακά και ο Αναπληρωτής Υπουργός ως αρμόδιος για τα προγράμματα ΕΣΠΑ θα παρουσιάσει λεπτομέρειες για την περιφέρεια. 6

7 Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων διαθέτει έναν σημαντικό φυσικό πλούτο τον οποίο αξιοποιεί μονομερώς τουριστικά χωρίς να εξαντλεί τα περιθώρια ανάπτυξης που της προσφέρει. Για να εκμεταλλευτούμε αυτά τα περιθώρια ανάπτυξης πρέπει αφενός να εμβαθύνουμε ποιοτικά την προσφορά τουριστικών υπηρεσιών επιμηκύνοντας συγχρόνως την τουριστική περίοδο και αφετέρου να δημιουργήσουμε διακλαδικές σχέσεις χρησιμοποιώντας την τουριστική ζήτηση για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα και της μεταποίησης τροφίμων με βάση τα τοπικά προϊόντα. Συγχρόνως, πρέπει να υπερβούμε ορισμένες χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες οι οποίες εντοπίζονται στη: χαμηλή επιχειρηματικότητα, καινοτομική δράση και εξωστρέφεια, την ελάχιστη συμμετοχή των επιχειρήσεων με επενδύσεις στην έρευνα, την ανεπαρκή υποδομή στις οδικές και θαλάσσιες μεταφορές κυρίως, τις ελλείψεις σε τουριστικές υποδομές και την ανάγκη ποιοτικού εκσυγχρονισμού του ξενοδοχειακού δυναμικού, καθώς επίσης το χαμηλό επίπεδο συνεργασίας ανάμεσα σε τοπικούς φορείς και επιχειρήσεις. Η αξιοποίηση των υφισταμένων χρηματοδοτικών προγραμμάτων και εργαλείων από την ΠΙΝ είναι βασική προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των παραπάνω αδυναμιών. Με τα εργαλεία αυτά πρέπει να ενισχυθούν οι λιμενικές υποδομές, να δημιουργηθούν νέες μαρίνες, να ενισχύσουμε τη συγκοινωνιακή σύνδεση με τις γειτονικές χώρες και να αξιοποιήσουμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό τους χερσαίους οδικούς άξονες, όπως η Εγνατία οδός, που έχει ήδη συμβάλλει καταλυτικά στην ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος, και η Ιόνια οδός, που ουσιαστικά και υπό την προϋπόθεση της δημιουργίας των απαιτούμενων συνδέσεων, θα λειτουργήσει και ως χερσαίος άξονας ενδοεπικοινωνίας της Περιφέρειας σε συνδυασμό με τις λειτουργούσες οριζόντιες θαλάσσιες συνδέσεις. Ενίσχυση πρέπει να υπάρξει επίσης στην εφαρμογή της έρευνας και των νέων τεχνολογιών στην παραγωγή η οποία να έχει ως κύριο πεδίο δράσης την διασύνδεση του τουρισμού και της αγροδιατροφής, του τουρισμού και του πολιτισμού, του περιβάλλοντος, της εφαρμογής καθαρών τεχνολογιών και της δημιουργικής βιομηχανίας. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθεί ένα νέο πλέγμα ανταγωνιστικών προϊόντων στην ΠΙΝ, ώστε να διευρυνθεί η σημερινή μονομερής τουριστική εξειδίκευσή της. Πολλές κατηγορίες εναλλακτικού τουρισμού (οικολογικός-φυσιολατρικός, γαστρονομικός, ιστιοπλοϊκός, συνεδριακός και πολιτισμικός) έχουν επίσης εφαρμογή και δυνατότητες επιτυχίας στην ΠΙΝ. 7

8 Στενά συνδεδεμένη με την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου είναι η διεύρυνση των τοπικών συνεργειών, με την σύνδεση των Ιονίων Νήσων τόσο μεταξύ των όσο και με άλλους προορισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τέλος, η δημιουργία διεθνών οργανωμένων συνεργασιών και συστάδων επιχειρήσεων και η ενίσχυση της νέας και νεανικής επιχειρηματικότητας σε όλους τους τομείς αλλά ιδιαίτερα στους χώρους των νέων τεχνολογιών θα συμβάλλουν σημαντικά στη διαμόρφωση του νέου παραγωγικού μοντέλου της Περιφέρειας. Η ΠΙΝ έχει περιθώρια να προσελκύσει επενδύσεις και να αναπτύξει τις υποδομές και την παραγωγική της βάση, ώστε να καταστεί διεθνές τουριστικό θέρετρο ικανό να προμηθεύεται μέρος των αναγκών του από την ευρύτερη περιοχή. Στην προσπάθεια της αυτή θα έχει την αμέριστη συμπαράσταση και χρηματοδοτική ενίσχυση της Πολιτείας. Σας ευχαριστώ 8