Εισόδια της Θεοτόκου

Transcript

1 Εισόδια της Θεοτόκου Μία από τις κυριότερες και μεγαλύτερες Θεομητορικές εορτές του έτους είναι και τα Εισόδια της Θεοτόκου. Η Εκκλησία μας την τιμά στις 21 Νοεμβρίου, με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Η σημασία της εορτής αυτής είναι μεγάλη και ιερή. Αποτελεί την βάση και την αρχή για όλη την μετέπειτα ζωή της Θεοτόκου. Tιμούμε σήμερα, τα Eισόδια τής Θεοτόκου. Η αγία Άννα επειδή πέρασε όλη σχεδόν την ζωή της χωρίς να γεννήσει παιδί, παρακαλούσε τον Δεσπότη της φύσεως μαζί με τον άντρα της Ιωακείμ, να τους χαρίσει παιδί και αν πετύχουν το ποθούμενο, να το αφιερώσουν ευθύς στον Θεό. Έτσι, ευδόκησε ο Θεός και γέννησε παραδόξως αυτήν που προξένησε την σωτηρία του γένους των ανθρώπων, την καταλλαγή και συμφιλίωση του Θεού με τους ανθρώπους, την αιτία της αναπλάσεως του πεσόντος Αδάμ καθώς και της εγέρσεως και θεώσεώς του, δηλαδή την υπεραγία και δέσποινα Θεοτόκο Μαρία. Όταν η νεογεννηθείσα έγινε τριών χρόνων, την πήραν οι γονείς της και την πρόσφεραν σαν σήμερα στον ναό, καθώς το είχαν υποσχεθεί και αφιέρωσαν την κόρη τους στον Θεό, που τους την χάρισε. Την παραδίδουν στους Ιερείς και μάλιστα στον τότε Αρχιερέα Ζαχαρία, ο οποίος την πήρε και την έβαλε στον ιερότερο χώρο του ναού, όπου εισερχόταν μόνο ο Αρχιερέας μια φορά κάθε χρόνο. Αυτό το έκανε κατά την θέληση του Θεού, που έμελλε μετά λίγο καιρό να γεννηθεί σαν άνθρωπός απ' αυτήν για την διόρθωση και την σωτηρία του κόσμου. Εκεί λοιπόν η Παρθένος διέμεινε δώδεκα χρόνια, όπου τρεφόταν από τον Αρχάγγέλο Γαβριήλ με ουράνια τροφή, ώσπου πλησίασε ο καιρός του θείου Ευαγγελισμού και των ουρανίων και υπερφυσικών μηνυμάτων, που προμηνούσαν ότι ο Θεός ευδόκησε να σαρκωθεί απ' αυτήν σαν φιλάνθρωπος, για να αναπλάσει τον φθαρέντα από την αμαρτία κόσμο. Η Θεοτόκος εξήλθε από τα άγια των αγίων του ναού δεκαπέντε ετών και δόθηκε στον μνήστορα Ιωσήφ, για να είναι αυτός προστάτης της και μάρτυς της παρθενίας της και για να υπηρετήσει: στον άσπορο τόκο της, στην φυγή στην Αίγυπτο και στην επάνοδό της απ' εκεί στην γη Ισραήλ. Αφότου ο Ιωσήφ εμνηστεύθη την Παρθένο, πέρασαν τέσσερις μήνες και τότε έγινε ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Το σε πολλούς φαινόμενον ως άτοπον να εισέλθει στα άγια των αγίων γυναίκα, έλυσε ο Ζαχαρίας με το να πει στον λαό ότι ο Θεός του γνώρισε πώς είναι θέλημα Του να μπει η Παρθένος εκεί και έτσι επείσθη ο λαός. Και αφού η Κυρία Θεοτόκος γέννησε τον Κύριο, ο Ζαχαρίας την συναρίθμησε σαν Παρθένο και μετά τον τόκο μαζί με τις άλλες παρθένες που ζούσαν σε ιδιαίτερο χώρο του ναού, γι' αυτό και εφονεύθη, καθώς λέγει ο Μέγας Βασίλειος. Tο πρόσωπο τής Παναγίας είναι η κορυφαία προσφορά τής ανθρωπότητος στο σχέδιο τής θείας οικονομίας, δηλαδή στην έμπρακτη φανέρωση τής φροντίδος του Θεού για τον άνθρωπο. O άνθρωπος επιλέγει τον θάνατο αντί της ζωής που του προσφέρει ο Θεός και ο Θεός βοηθάει τον άνθρωπο να διαβεί από την λήξη τού θανάτου στην αιωνιότητα τής αγάπης. Aυτή η σωτήρια παρεμβολή γίνεται με την σάρκωση τού Yιού και Λόγου του Θεού, ούτως ώστε η σωτηρία να μην είναι μια αφηρημένη ή μαγική τελετουργία, αλλά μια χειροπιαστή και λογική πραγματικότητα ή δυνατότητα. Tο πρόσωπο-κλειδί λοιπόν, στην όντως παράδοξη ιστορία τής αγάπης τού Θεού είναι η Θεοτόκος, που τίκτει την αλήθεια και την ζωή, στο πρόσωπο τού

2 Iησού Xριστού, και λαμβάνει την κορυφαία θέση στην γενεαλογία τού ανθρωπίνου γένους. H Παναγία είναι το πρόσωπο με τις περισσότερες επωνυμίες, που είναι τόσες πολλές, όσες και οι ποικιλόμορφες εκφράσεις τής ζωντανής παρουσίας της στην πορεία τού Γένους των Eλλήνων και όλων των Oρθοδόξων. Aπ' όλες αυτές η πιο σημαντική, ίσως, είναι η επωνυμία Mητέρα, μια λέξη που κρύβει μέσα της κι από μόνη της μια φοβερή δυναμική. Πολλοί εντοπίζουν την ισχύ της στις λέξεις Yπέρμαχος Στρατηγός, γνωστές απ' το Kοντάκιό της. Tούτο δεν είναι αντίφαση, διότι η ιστορική καταγραφή μαρτυρεί, πως η Yπέρμαχος Στρατηγός λειτουργεί πάντοτε ως μητρική προστασία.tο θαύμα είναι πως η Mητέρα Θεοτόκος βίωσε η ίδια τον πόνο, που σαν ρομφαία διέσχισε και κέντρισε την καρδιά της. Έτσι η παρουσία της δεν είναι θεωρία, αλλά κατανόηση και αλληλεγγύη. Kαι δεν θα μπορούσε νά 'ταν αλλιώς, αφού η κορύφωση τού πόνου της γίνηκε, όταν αντίκρισε τον Άρχοντα τής ειρήνης, τον Yιό της, επάνω στον Σταυρό. Aυτή η εμπειρία είναι, που άπαξ δια παντός μας φανερώνει, ότι η αγάπη είναι θυσία, όχι των άλλων, αλλά του εαυτού μας για τους άλλους. Γι' αυτό κι αυτόκλητα η Παναγία προστατεύει τους όπου γης αδικούμενους και κατατρεγμένους. Aυτός είναι και ο λόγος, που κατά την γνώμη μου ευφυώς, συνδέθηκε η γιορτή τής Παναγίας με την ημέρα των Eνόπλων Δυνάμεων της πατρίδος μας.o Xριστός φέρνει την επί γης ειρήνη, σεβόμενος τις επιλογές τής ανθρώπινης ελευθερίας, και η Eκκλησία του δεν παύει να προσεύχεται και να εργάζεται για την ειρήνη τού σύμπαντος κόσμου. H πείρα φανερώνει, ωστόσο, ότι οι ανθρώπινες επιλογές, πολλές φορές υπηρετούν την βία και τον θάνατο, παρατείνοντας διηνεκώς την προδοσία σε βάρος τού Xριστού. Iδίως η πείρα τού ορθόδοξου ελληνισμού και της οικουμενικής ορθοδοξίας καταγράφει βάναυσες επιθέσεις και ηρωϊκές αντιστάσεις. Tο δένδρο τής ελευθερίας μας είναι δυστυχώς, ποτισμένο με άφθονο αίμα. Kι ακριβώς επειδή το άδικο δεν το ευλογεί ο Θεός, όποτε μας κάλεσε το καθήκον, για του Xριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία, αντισταθήκαμε γενναία στο ποικιλόμορφο κακό με τα φρικτά του προσωπεία, όχι θυσιάζοντας αλλά θυσιαζόμενοι. Η είσοδος της Θεοτόκου στο Ναό είναι το προοίμιο της εύνοιας του Θεού στους ανθρώπους, η προαγγελία του Χριστού και η πραγματοποίηση του σχεδίου της θείας οικονομίας για την σωτηρία του κόσμου. Μία από τις κυριότερες και μεγαλύτερες Θεομητορικές εορτές του έτους είναι τα Εισόδια της Θεοτόκου. Όπως γνωρίζουμε, η Παναγία Θεοτόκος, γεννήθηκε από γονείς γηραιούς, τον Ιωακείμ και την Άννα, που είχαν παρακαλέσει με πολύ πόνο τον Θεό να τους δώσει ένα τέκνο και να το αφιερώσουν στον Ναό Του. Πραγματικά, αυτό και έκαναν. Όταν δηλαδή η Μαρία έγινε τριών ετών την έφεραν οι ίδιοι οι γονείς της στον Ναό και την παρέδωσαν στα χέρια του Ζαχαρία του ιερέα. Αυτός την αγκάλιασε, την ευλόγησε και είπε: «Εμεγάλυνε ο Κύριος το ονομά σου σε όλες τις γενεές. Με σένα θα ευλογηθούν τα έθνη και ο Κύριος θα λυτρώσει τους υιούς του Ισραήλ». Και ανέβασε την τριετή Μαρία στο εσωτερικό του θυσιαστηρίου, όπου ο Θεός την χαρίτωσε. Και ευφράνθηκε η Παναγία και με αγαλλίαση ψυχής εσκίρτησε και όλοι πνευματικά πανηγύρισαν που έμεινε στο Ναό τον Άγιο, για να αγιασθεί και να γίνει αργότερα η Μητέρα του ίδιου του Θεού.

3 Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας η «θεόπαις» Μαριάμ, του Ιωακείμ και της Άννας, σε ηλικία τριών ετών οδηγήθηκε στον αρχιερέα Ζαχαρία και αφιερώθηκε στον Θεό, όπως είχαν υποσχεθεί στην ατεκνία τους. Η μικρή Μαρία έμεινε στα Άγια των Αγίων με θεία φώτιση του αρχιερέα Ζαχαρία δώδεκα περίπου χρόνια. Εκεί εισερχόταν μόνο ο αρχιερέας και μάλιστα μία μόνο φορά το χρόνο. Η ιερή παράδοση της Εκκλησίας μας αναφέρει ότι η μικρή Μαρία τρεφόταν με τρόπο παράδοξο από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ με τροφή ουράνια. Η είσοδος της Παναγίας στο ναό και τα συνακόλουθα θαυμαστά γεγονότα, αποτελούν το προοίμιο της πραγματοποίησης του κοσμοσωτήριου έργου της θείας οικονομίας. Όπως μας λέει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός «Είτα εν τω οίκω Θεού φυτευθείσα τε και πιανθείσα τω Πνεύματι, ωσεί ελαία κατάκαρπος, πάσης αρετής καταγώγιον γέγονε, πάσης βιωτικής και σαρκικής επιθυμίας τον νουν αποστήσασα και ούτω παρθένον την ψυχήν συντηρήσασα συν τω σώματι, ως έπρεπε τον Θεόν εγκόλπιον υποδέχεσθαι μέλλουσαν, άγιος γαρ ων, εν αγίοις αναπαύεται, ούτω τοίνυν αγιωσύνην μετέρχεται και ναός άγιος και θαυμαστός του υψίστου Θεού αναδείκνυται άξιος» (εκδ. Ορθ. Πίστ. 4, 14). Με την προετοιμασία της στον ναό του Θεού θα γίνει αργότερα ο ναός του Σώματος του Υιού της. Τρέφεται με ουράνιο άρτο, γιατί θα γεννήσει τον Άρτο της ζωής. Ωραιότατα παρουσιάζει τους συμβολισμούς αυτούς το γ στιχηρό των αίνων του όρθρου «Επουρανίω τραφείσα παρθένε άρτω πιστώς εν τω Ναώ Κυρίου, απεκύησας ζωής άρτον τον Λόγον, ου ως ναός εκλεκτός και πανάμωμος προεμνηστεύθης τω πνεύματι μυστηκώς, νυμφευθείσα τω Θεώ και Πατρί». Αν δεν ήσουν Εσύ, τι θα ήταν αλήθεια η ζωή μας; Εσύ! Η πιο μεγάλη μας χαρά, η πρώτη χαρά του κόσμου όλου. Η πρώτη! Από τότε που σκοτείνιασε ο ήλιος στο τραγικό εκείνο δειλινό του προδομένου Παραδείσου. Από τότε που σκέπασε τον ουρανό και τις καρδιές το βαρύτατο σύννεφο της αμαρτίας, του κακού, του τερατόμορφου θανάτου. Κι έπειτα ήρθαν εκείνοι οι ατέλειωτοι χειμώνες στις καρδιές και οι θρηνητικοί των παιδιών της Εύας στεναγμοί σ όλης της γης τα πλάτη. Κι έπειτα... ήρθε η δική σου η ώρα. Το σχέδιο μυστηριώδες και ασύλληπτο είχε ετοιμασθεί πριν ακόμη δημιουργηθεί ο κόσμος. Τι σχέδιο; Σχέδιο, όταν έρθει ο κατάλληλος καιρός, ο ίδιος ο Θεός, ο Δημιουργός των πάντων, να γίνει άνθρωπος, να έρθει ως άνθρωπος επάνω στην γη. Να έρθει γιατί; Όχι απλώς για να επισκεφθεί την γη. Αλλά να έρθει ελευθερωτής του σκλαβωμένου πλάσματός του, να γίνει λυτρωτής του αποστατημένου κόσμου. Κι αυτή ακριβώς ήταν η ώρα της νέας Εύας, αυτής της Κόρης της διαλεγμένης από την αγάπη του Θεού και προαιωνίως με σοφία προορισμένης να δώσει σάρκα και οστά στον άσαρκο, να γίνει η επίγεια Μητέρα του Υιού και Λόγου του Θεού, Εκείνου ο Οποίος γεννήθηκε προ πάντων των αιώνων ως Θεός αληθινός εκ μόνου του Θεού

4 Πατρός και ο Οποίος επ εσχάτων των αιώνων θέλησε να γεννηθεί και ως άνθρωπος εκ μόνης της Μητρός, διά της δυνάμεως του Αγίου Πνεύματος, «ίνα σωθή ο κόσμος δι αυτού» (Ιω. γ 17). Ήρθε λοιπόν η ώρα της αυγής μετά την νύχτα την ατελείωτη τόσων αιώνων σκοτεινών, τόσων και τόσων γενεών. Και η ευλογημένη Κόρη, τέκνο προσευχής των δικαίων Ιωακείμ και Άννης, βλέπει το φως του ηλίου στην διεφθαρμένη Ναζαρέτ. Κι αυτοί οι άγιοι ευγνώμονες γονείς προσφέρουν τώρα στον Θεό το δώρο που Εκείνος τους χάρισε. Την κόρη την μονάκριβη, την πολυαγαπημένη την οδηγούν στον χώρο του Ναού. Χωρίς να ξέρουν και χωρίς ποτέ να μπορούν να φαντασθούν πως έτσι την βοηθούσαν να ετοιμασθεί γι αυτό που είχε εκλεγεί. Και ετοιμάσθηκε. Χωρίς και η ίδια να γνωρίζει ή να μπορεί να φαντασθεί. Στράφηκε μόνο όλη με όλη της την ύπαρξη προς τον Δημιουργό της. Σαν να ήταν φτιαγμένη, λένε οι άγιοι, ολόκληρη από ευγνωμοσύνη. Και σαν να γνώριζε ότι επρόκειτο να γίνει Μητέρα του Θεού. Ετοιμάστηκε τόσο τέλεια, ώστε κι αν ακόμη γνώριζε, λέει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, τίποτε παραπάνω δεν επρόκειτο να κάνει απ ό,τι έκανε. Τόσο τέλεια ήταν η ετοιμασία της. «Και νυμφών και ουρανός ήν αγνοούσα του ηλίου την εξ αυτής εσομένην ανατολήν». Ήταν στολισμένο νυφικό δωμάτιο χωρίς να περιμένει το Νυμφίο ήταν ουρανός, παρόλο που δεν γνώριζε ότι απ αυτήν επρόκειτο να ανατείλει ο ήλιος. Αυτό το υπέρτατο θαύμα τής σε τέλειο βαθμό ετοιμασίας της Παναγίας μας εορτάζουμε κάθε χρόνο με την τόσο γλυκιά εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, γι αυτό και ψάλλουμε: «Σήμερον ο ναός ο έμψυχος του μεγάλου Βασιλέως εν Ναώ εισέρχεται αυτώ ετοιμασθήναι, εις θείαν κατοίκησιν. Λαοί, αγαλλιάσθε». Δηλαδή: Η Παναγία μας, που είναι ο ζωντανός ναός του μεγάλου Βασιλέως, του Θεού, σήμερα μπαίνει στον Ναό των Ιεροσολύμων, ώστε να ετοιμασθεί γι αυτόν, τον μεγάλο βασιλιά, να γίνει κατοικία του Θεού. Γι αυτόν λοιπόν το λόγο χαρείτε, λαοί, διότι αυτό θα φέρει την σωτηρία σας. Αυτή είναι η εορτή μας και αυτό είναι το θαύμα της ζωής της Παναγίας μας. Γι αυτό και είναι χρέος όλων μας όχι μόνο να την ευγνωμονούμε, αλλά και να αγωνιζόμαστε να ζήσουμε όπως Εκείνη έζησε. Διότι, αν δεν ήταν Εκείνη, εμείς θα ζούσαμε ακόμη στο σκοτάδι ορφανοί. Αν δεν ήσουν Εσύ, Παναγία μας, ποια θα είχαμε Μάνα τέτοιας αγάπης εμείς; Ποια χαρά θα μπορούσε να νιώσει η καρδιά μας; Ποια αγκαλιά θα μας έκλεινε στοργική στις μεγάλες και κρίσιμες ώρες των πόνων; Και ποιο χέρι απαλό με γλυκύτατο χάδι θα σκούπιζε ανάλαφρο των ματιών μας το δάκρυ; Αν δεν ήσουν Εσύ, Παναγία, αν δεν ήσουν Εσύ, η χαρά των αγγέλων, η γλυκιά χαρμονή, η στοργή και η ελπίδα και το φως στην ασέληνη νύχτα, στο πυκνότατο σκότος των πολλών πειρασμών της θλιμμένης ζωής μας... Αν δεν ήσουν Εσύ, οδηγός των βημάτων μας, ασταθών και τρεμάμενων, οδηγός προς Εκείνον που είναι η ζωή και η μόνη ατελείωτη κι αιώνια χαρά μας, τον Υιό και Θεό σου... Αν δεν ήσουν Εσύ... Αλλά είσαι! Εσύ! Η γλυκιά μας Μητέρα. Εσύ! Η χαρά μας. Έλα πάλι, σκύψε με την τόση σου αγάπη και κάνε μας έτοιμους και πάρε μας τότε, στον καιρό της εξόδου μας, κράτησέ μας κοντά Σου, για να μαστε πάντα μες στο φως και την δόξα του δικού σου Υιού, του απείρου Θεού μας. %BC%CE%B2%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82/%CF%84%CE%B1-%CE%B5%CE%B9%CF%83%CF%8C%CE%B4%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE%BF%CF%85

5 Τα εισόδια της Θεοτόκου Οι ευσεβείς Ισραηλίτες Ιωακείμ και η σύζυγός του Άννα υπέμεναν καρτερικά για πολλά χρόνια τον «ονειδισμόν της ατεκνίας». Δεν απελπίζονταν όμως και με πόθο ψυχής ζητούσαν από τον Κύριο ένα παιδί, το οποίο, αφού θα ήταν δώρο του Θεού, σαν δώρο θα το αφιέρωναν στον Κύριο. Η κόρη που τους έδωσε ο Θεός, αίροντας θαυματουργικά την στειρότητα της Άννας, ήταν δώρο και στους ευσεβείς γονείς της και προς την ανθρωπότητα όλη: Η Παρθένος Μαρία, η μελλοντική μητέρα του Λόγου του Θεού, που θα σαρκωνόταν. Εκπληρώνοντας το τάμα τους οι γονείς της Παρθένου, την αφιέρωσαν στα τρία της χρόνια στο Ναό του Θεού. Οι ιερείς με πομπή εισήγαγαν την Μαρία στα Άγια των Αγίων, όπου έζησε με προσευχή και μελέτη βιώνοντας την παρουσία του Θεού, που την προετοίμαζε για το μεγάλο έργο της. Την είσοδο της Παναγίας στο Ναό γιορτάζομε κατά την εορτή των Εισοδίων. Ο Ναός του Θεού έγινε για την Παρθένο πηγή ζωής, εμπνεύσεως, πνευματικής καλλιέργειας. Αν εκείνος ο Ναός, που ήταν τύπος και σκιά, έγινε πηγή τέτοιας ωφέλειας, πόσο μεγαλύτερη είναι η ωφέλεια από τον Χριστιανικό ναό, την Εκκλησία! Εκεί αναγεννιόμαστε με το Βάπτισμα, εκεί παίρνουμε τα θεία χαρίσματα με το Χρίσμα, εκεί κοινωνούμε την ουράνια τροφή της θείας Ευχαριστίας, εκεί καθαριζόμαστε από τους ρύπους της αμαρτίας με την Εξομολόγηση, εκεί διδασκόμαστε τον λόγο του Θεού, εκεί κατηχούμεθα, εκεί μελετάμε μαζί με άλλους Χριστιανούς τη Γραφή και προσευχόμαστε από κοινού. Η Εκκλησία είναι το λιμάνι μας, η τροφός μας, το κέντρο της ζωής μας! Η απουσία από αυτήν είναι σταδιακός θάνατος, η τακτική όμως παρουσία είναι ζωή και πηγή κάθε καλού. Αλλά η Παναγία έγινε η «κλίμαξ δι ης κατέβη ο Θεός» γιατί προετοιμάστηκε και εμπνεύσθηκε όχι μόνο από την φοίτησί της στο Ναό, μα και από τους ευσεβείς γονείς της. Ο Ιωακείμ και η Άννα ήταν άνθρωποι αρετής. Δεν έλεγαν μόνο, αλλά και έπρατταν το Νόμο του Θεού. Η Παρθένος είχε μπροστά στα μάτια της δυο υποδείγματα αγιότητος. Έτσι δημιουργήθηκαν οι ευνοϊκές προϋποθέσεις για να καρποφορήσει η Θεία Χάρις στην πνευματικά εύφορη ψυχή της Θεομήτορος. Ακόμη οι γονείς της Παναγίας, ήταν εκείνοι που την οδήγησαν και αφιέρωσαν στο Ναό, γνωρίζοντας καλά ότι την εμπιστεύονται στα χέρια του Θεού, κοντά στον οποίο υπάρχει ασφάλεια και χαρά. Οι σημερινοί λοιπόν χριστιανοί γονείς που κυριεύονται από αγωνία για τα παιδιά τους, βλέποντας τις επαναστατικές τάσεις της νεολαίας και την απομάκρυνση της από τα πατροπαράδοτα, ας μιμηθούν τους γονείς της Θεοτόκου. Ας δίνουν στα παιδιά τους όχι μόνο λόγια, αλλά και παράδειγμα ζωής. Ας τα διδάξουν από μικρά το θέλημα του Κυρίου, ας τα μάθουν να προσεύχονται, να εκκλησιάζονται, να εξομολογούνται, να πηγαίνουν στο Κατηχητικό. Έτσι μόνο θα δρέψουν αγαθούς καρπούς στην ζωή των παιδιών τους. Η Παρθένος με τα Εισόδια και το παράδειγμά της μας λέει: «Άφετε τα παιδία - και τους εαυτούς σας - ελθείν» προς τον Κύριο και την εκκλησία Του. Εκεί υπάρχει ασφάλεια, πνευματική προκοπή και σωτηρία.

6 Τα Εισόδια της Θεοτόκου Ερμηνεία Εικόνας Η ιερή ακολουθία της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου και η σχετική εικόνα υπηρετούν ένα βαθύτερο σκοπό: χειραγωγούν τον πιστό στο μυστήριο της σάρκωσης του Υιού και Λόγου του Θεού. Η είσοδος της Θεοτόκου στο ναό είναι το προοίμιο της εύνοιας του Θεού στους ανθρώπους, η προκήρυξη της σωτηρίας των ανθρώπων, η αναγγελία του Χριστού και η πραγματοποίηση του σχεδίου της θείας, οικονομίας. Αυτά διακηρύσσει το απολυτίκιο της εορτής. Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις. Εν Ναω του Θεού τρανώς η Παρθένος δείκνυται και τον Χριστόν τοις πάσι προκαταγγέλλεται. Αυτή και ημείς μεγαλοφώνως βοήσωμεν Χαίρε της οικονομίας του Κτιστού η εκπλήρωσις. Ο ορθόδοξος αγιογράφος με βάση τις παραπάνω πληροφορίες της απόκρυφης διήγησης και την δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας για την Θεοτόκο, συνθέτει την εικόνα των Εισοδίων. Το κύριο πρόσωπο της εικόνας είναι η τριετής Παναγία. Εικονίζεται την στιγμή που την υποδέχεται στο ναό ο ιερέας Ζαχαρίας, ο μετέπειτα πατέρας του Προδρόμου, καθώς την παραδίδουν ευλαβικά οι θεοσεβείς γονείς της. Πίσω τους ακολουθούν οι παρθένες, «οι αμίαντες θυγατέρες των Εβραίων», που κρατούν αναμμένες λαμπάδες. Η Παναγία δε, ζωγραφίζεται φυσιοκρατικά. Δεν εμφανίζει δηλαδή τίποτε το παιδικό, εκτός από το μικρό μέγεθος του σώματός της. Αυτό γίνεται σκόπιμα. Ο ορθόδοξος αγιογράφος θέλει να μάς απομακρύνει από το γράμμα της διήγησης («τριετής η παις»), για να συλλάβουμε το πνεύμα της, την εκκλησιολογική της διάσταση. Η Παναγία είναι η Θεοτόκος, η Μητέρα του Θεού. Γι αυτό ο υμνωδός μας καλεί «την νηπιάζουσαν φύσει και υπέρ φύσιν Μητέρα αναδειχθείσαν του Θεού ευφημήσωμεν ύμνοις» (Τροπάριο του όρθρου). Η Παναγία εικονίζεται ως ώριμη γυναίκα με το γνωστό μαφόριό της, όπως την βλέπουμε στις εικόνες της. Το ίδιο κάνει και ο υμνωδός της Εκκλησίας και για τις λαμπάδες των παρθένων. Οι αναμμένες λαμπάδες δεν είχαν σκοπό να εμποδίσουν την τριετή παιδίσκη να γυρίσει πίσω στο σπίτι της, καθώς ήταν στο δρόμο προς το ναό - αυτό λέει η απόκρυφη διήγηση - αλλά τούτο: να υποδείξουν την νοητή λαμπάδα, την Παναγία, και προδηλώσουν έτσι την ανείπωτη μελλοντική αίγλη. Αυτή η αίγλη θα ήταν ο Χριστός, γιατί από την Παναγία θα ανέλαμπε (θα γεννιόταν) φωτίζοντας τους καθισμένους στο σκοτάδι της αμαρτίας ανθρώπους. Αυτόν τον συμβολισμό παρουσιάζει το δ στιχηρό προσόμοιο του εσπερινού, ήχος δ «Αι νεανίδες χαίρουσαι και

7 λαμπάδας κατέχουσαι, της λαμπάδος σήμερον προπορεύονται της νοητής και εισάγουσιν αυτήν εις τα Άγια των Αγίων ιερώς προσηλούσαι την μέλλουσαν αίγλην άρρητον εξ αυτής αναλάμψειν και φωτίσειν τους εν σκότει καθημένους, της αγνωσίας εν Πνεύματι». Σε πολλές εικόνες πίσω από τον Ζαχαρία, αριστερά, παριστάνεται η Παναγία να κάθεται σε καθέδρα με τρία σκαλιά (είναι η αναβαθμοί του θυσιαστηρίου του απόκρυφου κειμένου) και να περιμένει την τροφή που της φέρνει ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Η Παναγία να παραμείνει στο Άγιο των Αγίων ως νέα Κιβωτός της Διαθήκης, ως η «έμψυχος κιβωτός» και στα δώδεκα χρόνια της παραμονής της εκεί θα τρέφεται θαυματουργικά με ουράνια τροφή. Από το βιβλίο Ο Μυστικός κόσμος των Βυζαντινών Εικόνων (τόμος δεύτερος) Χρήστου Γ. Γκότση Εκδ. Αποστολική Διακονία ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ Στην εικονογράφηση του γεγονότος των Εισοδίων της Θεοτόκου, βλέπουμε, στο κέντρο την Παναγία σαν μικρό τριετές κοράσιον, που όμως έχει όλη την ιερότητα της μέλλουσας Μητέρας του Θεού. Ο ιερέας Ζαχαρίας ο μετέπειτα πατέρας του Προδρόμου, έχει ακουμπήσει ευλαβικά και στοργικά το χέρι του επάνω στην κεφαλή της. Την ευλογεί και την υποδέχεται στα άγια των αγίων, φορώντας ενδύματα λειτουργικά και διακριτικό της ιεροσύνης στην κεφαλή του. Η Παναγία στέκει με ιερή σιγή απέναντί του, έχει τα χέρια της σε στάση ευλαβική και συγχρόνως κινητική απέναντί του, που δηλώνει την προθυμία και την χαρά της προσελεύσεώς της στον Ναό του Κυρίου. Αυτό είναι το σχέδιο και το θέλημα του Θεού και η προαιώνια βουλή του για την σωτηρία των ανθρώπων. Το ίδιο ευλαβικά και με ιερή συγκίνηση εικονίζονται και οι γέροντες γονείς της Ιωακείμ και Άννα. Την παραδίδουν στα χέρια του Ζαχαρία με μια κίνηση πολύ εκφραστική, που δηλώνει την προθυμία τους να εκπληρώσουν την υπόσχεσή τους στο Θεό και να του αφιερώσουν το μονάκριβο παιδί τους, που το απέκτησαν μετά από πολλών χρόνων προσευχή και νηστεία και σε γήρας προχωρημένο. Όμως η αγάπη στο Θεό επισκιάζει τα σπλάχνα της στοργής της ανθρώπινης φύσης. Έχουν στραμμένα τα βλέμματά τους στην παιδίσκη τους Μαρία, προσέχοντάς την με πολύ συγκίνηση. Πίσω τους βλέπουμε πολλές νεάνιδες, να κρατούν λαμπάδες αναμμένες και να προπέμπουν την Παναγία οδηγώντας την στο Ιερό, όπου έμεινε σαν περιστερά ηγιασμένη και έγινε η λαμπάδα του Θεού, η κατοικία Του, ο ναός Του, το θυσιαστήριο και η λατρεία η ζώσα και καθαρά. «Ο καθαρώτατος Ναός του Σωτήρος, η πολυτίμητος παστάς και Παρθένος, το ιερόν θησαύρισμα της δόξης του Θεού, σήμερον εισάγεται, εν τω οίκω Κυρίου, την

8 χάριν συνεισάγουσα, την εν Πνεύματι Θείω ην ανυμνούσιν Άγγελοι Θεού Αύτη υπάρχει σκηνή επουράνιος». ΛΗΜΜΑ ΓΕΝΝΗΤΟΡΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟΣ ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ (