QUARTERLY PUBLICATION OF THE HELLENIC SOCIETY OF GASTROENTEROLOGY Annals of. 30ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ

Transcript

1 QUARTERLY PUBLICATION OF THE HELLENIC SOCIETY OF GASTROENTEROLOGY Annals of of Gastroenterology (Former Hellenic Journal of Gastroenterology) 30ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ -4 Νοεμβρίου 200 Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών Τόμος Περιλήψεων 30th HELLENIC CONGRESS OF GASTROENTEROLOGY November -4, 200 Μegaron Athens International Conference Centre Hall Abstract Book The Journal is indexed in Excerpta Medica EMBASE (CD-ROM) Volume 23 Supplement November 200 ISSN

2 QUARTERLY PUBLICATION OF THE HELLENIC SOCIETY OF GASTROENTEROLOGY Award of the Academy of Ατηενs (200) Annals of Gastroenterology (Former Hellenic Journal of Gastroenterology) EDITORIAL BOARD International Advisory Board Chairman E.V. Tsianos Editor J.K. Triantafillidis Former Editors I. Daniilides I. Karagiannis Assistant Editors Katerina Kotzampassi S. Manolakopoulos G. Papatheodoridis N. Viazis Members of the Editorial Board K. Barbati D. Christodoulou D. Dimitroulopoulos S. Dourakis Ch. Feretis S. Georgopoulos G. Kalabokis D. Karagiannis I. Karagiannis G. Karamanolis I. Karoubalis P. Katsinelos V. Komporozos G. Leontiadis G. Mantzaris Ch. Mavrogiannis E. Merikas S. Michopoulos I. Mouzas V. Panteris I. Papanikolaou Th. Peppas Th. Rokkas D. Samonakis S. Sgouros G. Stefanidis N. Tassopoulos Ch. Triantos E. Tsironi E. Tsochatzis M. Tzouvala M. Vaslamatzis E. Xirouchakis Statistical Advisor E. Delicha F. Bazzoli (Italy) M. Blaser (USA) G. Costamagna (Italy) J. Deviere (Belgium) A. Di-Bisceglie (USA) M.J.G. Farthing (UK) D.P. Jewell (UK) D. Koutsοmanis (France) A.J. Morris (UK) C. O Morain (Ireland) Ch. Pothoulakis (USA) D. Rampton (UK) L. Seeff (USA) C. Stanciu (Romania) R. Stockbrόgger (The Netherlands) P. Swain (UK) N. Tozun (Turkey) A. Tzakis (USA) Governing Board of the Hellenic Society of Gastroenterology (200) President: G. Kitis A Vice President: Ch. Tzathas B Vice President: V. Ntelis Secretary-General: S. Michopoulos Secretary: G. Papatheodoridis Treasurer: K. Markoglou Members: E. Akriviadis S. Delakidis Th. Tsionis HELLENIC SOClETY OF GASTROENTEROLOGY 67, Demokratias Ave., GR 54 5 Athens, Greece Tel.: Fax: annalsgastro@hsg.gr Publisher-Director J.K. Triantafillidis Printing supervision TECHNOGRAMMA 380 Mesogeion Ave Ag. Paraskevi Athens, Greece Tel.: Fax: techn@hol.gr Indexed in Excerpta Medica EMBASE (CD-ROM) Annual Subscriptions (VAT 4% included): Inland 23,50 EURO Students 4,70 EURO Organizations 29,40 EURO Abroad: Flat rate U.S. $60

3 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ -4 Νοεμβρίου 200 ΜΕγαρο ΔιεθνΕς ΣυνεδριακΟ ΚΕντρο ΑθηνΩν 3

4 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Πρόεδρος Γ. Κητής Α Αντιπρόεδρος Χ. Τζάθας Β Αντιπρόεδρος Β. Ντελής Γεν. Γραμματέας Σ. Μιχόπουλος Ειδ. Γραμματέας Γ. Παπαθεοδωρίδης Ταμίας Κ. Μάρκογλου Μέλη Ε. Ακριβιάδης, Σ. Δελακίδης, Θ. Τσιώνης ΜΕΛΗ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Πρόεδρος Ν. Βιάζης Γραμματέας Σ. Μανωλακόπουλος Μέλη Ε. Αρχαύλης Κ. Παπαξοΐνης Α. Ηλίας ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΑΣ Πρόεδρος Θ. Ροκκάς Μέλη Ι. Βλαχογιαννάκος Ε. Πανάγου Σ. Σγούρος Δ. Καμπέρογλου ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Πρόεδρος Γ. Πασπάτης Αντιπρόεδρος Κ. Παρασκευά Γραμματέας Π. Κασαπίδης ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Πρόεδρος Γ. Αλεξανδράκης Αντιπρόεδρος Β. Βαμβακούσης Γραμματέας Φ. Γεωργόπουλος ΠΡΩΚΤΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Πρόεδρος Α. Πρωτοπαπάς Αντιπρόεδρος Γ. Καραμανώλης Γραμματέας Η. Γρίβας ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Πρόεδρος Α. Ταρπάγκος Αντιπρόεδρος Δ. Δημητρουλόπουλος Γραμματέας Α. Αυγερινός ΤΜΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Πρόεδρος Α. Ηλίας Αντιπρόεδρος Δ. Χατζόπουλος Γραμματέας Δ. Τζιλβές ΤΜΗΜΑ ΔΟΚΙΜΩΝ ΜΕΛΩΝ Πρόεδρος Θ. Μαρκουτσάκη Αντιπρόεδρος Ν. Αθανασόπουλος Γραμματέας Γ. Σιμάκης ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Πρόεδρος Β. Χασκώνη Αντιπρόεδρος Δ. Κολοβού Γραμματέας Ειρ. Καραγιάννη 4

5 30ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΙΜΕΛΕΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος Αντιπρόεδρος Γεν. Γραμματέας Ειδικοί Γραμματείς Ταμίας Βοηθός Ταμία Μέλη Μ. Τζιβράς Γ. Μάντζαρης Χ. Τζάθας Ι. Βλαχογιαννάκος Σ. Μανωλακόπουλος, Σ. Σουγιουλτζής Κ. Μάρκογλου Ν. Βιάζης Ι. Καραγιάννης Γ. Παπαθεοδωρίδης Κ. Τριανταφύλλου, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος Σ. Λαδάς Ε. Ακριβιάδης Γ. Αλεξανδράκης Ν. Ευγενίδης Ε. Ζουμπούλη-Βαφειάδη Ι. Καραγιάννης Δ. Καραμανώλης Ι. Κουντουράς Πρόεδροι Επιτροπών-Τμημάτων της ΕΓΕ: Επιτρ. Έκπαίδευσης Ενδοσκοπικού: Παγκρεατολογικού Πρωκτολογικού: Ογκολογικού: Δοκίμων Μελών Μέλη: Ν. Βιάζης Γ. Πασπάτης Γ. Αλεξανδράκης Α. Πρωτοπαπάς Α. Ταρπάγκος Θ. Μαρκουτσάκη Ε. Ακριβιάδης, Γ. Αλεξανδράκης, Ν. Ευγενίδης, Ε. Ζουμπούλη-Βαφειάδη, Ι. Καραγιάννης, Δ. Καραμανώλης, Ι. Κουντουράς, Η. Κουρούμαλης, Γ. Κητής, Γ. Μάντζαρης, Χ. Μαυρογιάννης, Β. Νικολοπούλου, Σ. Ντουράκης, Ε. Παπαβασιλείου, Γ. Παπαθεοδωρίδης, Σ. Ποταμιάνος, Α. Πρωτοπαπάς, Δ. Τομπανόπουλος, Ε. Τσιάνος ΚΡΙΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΑΝ Η. Κουρούμαλης Γ. Κητής Γ. Μάντζαρης Χ. Μαυρογιάννης Β. Νικολοπούλου Σ. Ντουράκης Ε. Παπαβασιλείου Γ. Παπαθεοδωρίδης Σ. Ποταμιάνος Α. Πρωτοπαπάς Δ. Τομπανόπουλος Ε. Τσιάνος 5

6 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Triaena Tours & Congress Λεωφ. Συγγρού 206, Καλλιθέα Tel , , Fax

7 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ

8 8 30 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ Π ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΟΧΕΤΕΥΣΗ ΨΕΥΔΟΚΥΣΤΕΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΑ- ΓΚΡΕΑΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Α Βεζάκης, Α Πολυδώρου, Β Ψυχογιού, Κ Νάστος, Ν Καρακώστας, Γ Φραγκουλίδης, Δ Βώρος. Β Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Αρεταίειο Νοσοκομείο. Τη σημερινή εποχή η ενδοσκοπική παροχέτευση αποτελεί κύρια επιλογή για την αντιμετώπιση των ψευδοκύστεων του παγκρέατος. Σκοπός της εργασίας είναι η μελέτη των αποτελεσμάτων της ενδοσκοπικής παροχέτευσης ψευδοκύστεων και περιπαγκρεατικών συλλογών χωρίς τη χρήση ενδοσκοπικού υπερηχογραφήματος. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 7 ετών 27 ασθενείς (Α/Γ 6/), διάμεσης ηλικίας 64 ετών (25-82) υποβλήθηκαν σε ενδοσκοπική παροχέτευση ψευδοκύστεων. Το μέγεθος των ψευδοκύστεων κυμαίνονταν από 7-7 εκατ. Τα αίτια των ψδκ ήταν οξεία λιθιασική παγκρεατίτιδα (22 ασθενείς), χρόνια παγκρεατίτιδα (2), μετα-ercp παγκρεατίτιδα (), περιφερική παγκρεατεκτομή () και καρκίνος παγκρέατος (). Διαγαστρική ή διαδωδεκαδακτυλική παροχέτευση επιχειρήθηκε σε 23, διασφιγκτηριακή σε 2 και συνδυασμός σε 2 ασθενείς. Σε 7 ασθενείς διενεργήθηκε και ενδοσκοπική σφιγκτηροτομή και καθαρισμός του χοληδόχου πόρου. Η παροχέτευση ήταν τεχνικά επιτυχής σε 25/27 ασθενείς. Επιπλοκές παρατηρήθηκαν σε 6 ασθενείς. Αιμορραγία σε 3 που αντιμετωπίσθηκε ενδοσκοπικά, τοποθέτηση των ενδοπροθέσεων εκτός της ψδκ σε ασθενή που αντιμετωπίσθηκε συντηρητικά. Σε 2 ασθενείς οι ενδοπροθέσεις μετακινήθηκαν εντός της ΨΔΚ και η αφαίρεση ήταν εφικτή στον ένα ασθενή. Τρείς ασθενείς χρειάσθηκαν χειρουργική αντιμετώπιση λόγω νεκρωτικής παγκρεατίτιδας. Πέντε ασθενείς απεβίωσαν από αίτια μη άμεσα σχετιζόμενα με την παροχέτευση, νεκρωτική παγκρεατίτιδα (3), προχωρημένος καρκίνος παγκρέατος (), πνευμονική εμβολή (). Πλήρης υποχώρηση των ψδκ παρατηρήθηκε σε 3 ασθενείς, μείωση σε 9 και αποτυχία σε 2 ασθενείς. Συμπερασματικά, η ενδοσκοπική παροχέτευση ψευδοκύστεων και περιπαγκρεατικών συλλογών είναι τεχνικά επιτυχής στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Η τεχνική όμως επιτυχία δεν συνοδεύεται πάντα από υποχώρηση της συμπτωματολογίας και βελτίωση των ασθενών. Ο καθορισμός κλινικών και απεικονιστικών κριτηρίων για τη διενέργεια ενδοσκοπικής παροχέτευσης θεωρείται απαραίτητος. Π2 ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΠΑΓΚΡΕΑΤΟΓΡΑΦΙΑ (ERCP): ΠΟΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΛΑΜΒΑΝΕΙ Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ Ο ΕΝ- ΔΟΣΚΟΠΟΣ? Κ.Δ. Παρασκευά, Β.Τσαπάκη 2, Ε. Καρίνου 3 Χ. Κουκοράβα 3, Π. Τέντα 2, Ν.Ι. Μάθου, Ε. Ανδρικόπουλος, Χ. Τριαντοπούλου 2, Ι.Α. Καραγιάννης Γαστρεντερολογικό Τμήμα «Κωνσταντοπούλειο» Νοσοκομείο, 2 Ακτινολογικό Τμήμα «Κωνσταντοπούλειο» Νοσοκομείο, 3 Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) Σκοπός: Μέτρηση της δόσης ακτινοβολίας που λαμβάνει τόσο ο ασθενής όσο και ο ενδοσκόπος κατά τη διάρκεια θεραπευτικής ERCP. Υλικό - Μέθοδος: Εξετάσθηκε αναδρομικά το αρχείο των ασθενών (57 εξετάσεις) που υποβλήθηκαν σε θεραπευτική ERCP στο νέας γενεάς ακτινοσκοπικό μηχάνημα τύπου Essenta (Ρhilips) (η λυχνία πάνω από το τραπέζι), εξοπλισμένο με ειδικό μετρητή δόσης επιφανείας του ασθενούς (DAP σε Gy/cm 2 ). Ολες οι ERCP διενεργήθηκαν από ενδοσκόπο με δεκαετή εμπειρία, ο οποίος φορούσε ακτινοπροστατευτική ποδιά και κολλάρο. Για περαιτέρω ακτινοπροστασία του προσωπικού έχουν εγκατασταθεί δύο προστατευτικά πετάσματα οροφής. Καταγράφηκε (σε ετήσια βάση), ο χρόνος ακτινοσκόπησης (min), η δόση ακτινοβολίας, ο αριθμός των films ανά ασθενή καθώς και η δόση που λαμβάνει ανα μήνα ο ενδοσκόπος χρησιμοποιώντας δοσίμετρο της ΕΕΑΕ. Σε μικρό αριθμό περιστατικών (δέκα) τοποθετήθηκαν ειδικά δοσίμετρα θερμοφωταύγειας (TLD) στον αριστερό και δεξιό καρπό, κνήμη (χαμηλότερα από το κάτω άκρο της ποδιάς) καθώς και στο μεσόφρυο. Αποτελέσματα: Η διάμεση τιμή ακτινοβολίας για τον ασθενή ήταν 3. Gy/ cm 2 (εύρος 8-07 Gy/cm 2 ). Ο μέσος χρόνος ακτινοσκόπησης ήταν 2.6 (εύρος 4-26) min και ο αριθμός των films /ασθενή.7 (εύρος -4). Η μηνιαία δόση που λαμβάνει ο ενδοσκόπος (με βάση το δοσίμετρο μηνός πάνω από την ακτινοπροστατευτική ποδιά), είναι σχεδόν μηδενική (<0.003mSv). Τα δοσίμετρα που τοποθετήθηκαν στις δύο κνήμες, το μεσόφρυο και τον αριστερό καρπό κατέγραψαν μηδενικές τιμές ανά διαδικασία. Η διάμεση δόση στο δεξιό καρπό ήταν 0.09mSv, άρα ο δεξιός καρπός του ενδοσκόπου έλαβε συνολικά περίπου 2.98mSv κατά τις 57 εξετάσεις με ετήσιο όριο δόσης δέρματος τα 500mSv. Συμπεράσματα: Η δόση ακτινοβολίας που λαμβάνει ο ασθενής κατά τις θεραπευτικές ERCP παρουσιάζει μεγάλο εύρος, το οποίο μπορεί να φτάσει σε ορισμένες περιπτώσεις το επίπεδο πολύπλοκών επεμβατικών πράξεων περιφερικών ή στεφανιαίων αγγείων. Χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα ακτινοπροστατευτικά μέσα η δόση που λαμβάνει ο ενδοσκόπος είναι αμελητέα. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 Π3 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙ- ΚΩΝ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Θ.Π. Αγγελόπουλος, Χρ.Σ. Μπασαγιάννης, Χρ.Παπαδημητρίου, Θ. Γεραγώτου, Α. Κολίντου 2, Ν. Δημητρακοπούλου, Ε. Κίτσου 2, Γ.Κ. Νίκου Ιατρείο Νευροενδοκρινολογίας Πεπτικού, 2 Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής Γ.Ν. Λαϊκό, Αθήνα Οι μη λειτουργικοί νευροενδοκρινικοί όγκοι του παγκρέατος (ΜΛ-ΝΕΟ-Π) είναι ιστολογικώς νευροενδοκρινικοί όγκοι, οι οποίοι όμως δεν εκκρίνουν κάποιο ορμονικό πεπτίδιο σε ποσότητα τέτοια ή με δράση ισχυρή για να προκαλέσει κλινικό ορμονικό σύνδρομο. Για το λόγο αυτό αρχικώς συγχέονται με το αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος. Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν να ερευνηθεί η συμβολή νεότερων απεικονιστικών μεθόδων στη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση των ΜΛ-ΝΕΟ-Π. Υλικό - Μέθοδος: Το υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 5 ασθενείς με ΜΛ- ΝΕΟ-Π (3 άνδρες και 20 γυναίκες από 26 ως 69 ετών), οι οποίοι εξετάστηκαν στο Ιατρείο Νευροενδοκρινολογίας Πεπτικού του ΓΝΑ Λαϊκό, από το 990 μέχρι σήμερα. Η μέθοδος περιελάμβανε αξιολόγηση της χρησιμότητας των στοιχείων που προέκυψαν από τη σύγκριση ευρημάτων συμβατικών απεικονιστικών (U/S,CT,MRI) και νεότερων απεικονιστικών (EUS, OCTREOSCAN και SPECT- OCTREOSCAN, ψηφιακή αγγειογραφία) μεθόδων. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι νεότερες μέθοδοι εμφανίζουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: α) το OCTREOSCAN και SPECT- OCTREOSCAN ανάλογα με την πυκνότητα των υποδοχέων σωματοστατίνης. ενισχύει την άποψη ότι πρόκειται για ΜΛ-ΝΕΟ-Π και όχι για αδενοκαρκίνωμα, ενώ βοηθά και στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης στη θεραπεία με ανάλογο σωματοστατίνης., β) το EUS δίνει τη δυνατότητα ακριβέστερης εντόπισης του όγκου και λήψης υγρού για κυτταρολογική εξέταση που είναι πολύ πιθανό να προσδιορίσει τη φύση του όγκου (ΝΕΟ-Π ή αδενοκαρκίνωμα), ενώ γ) η ψηφιακή αγγειογραφία απεικονίζει εναργέστερα τη θέση του όγκου και κυρίως τη διήθηση ή θρόμβωση των αγγείων. Συμπεράσματα: Από τα ανωτέρω συμπεραίνεται ότι όλες οι νεότερες απεικονιστικές μέθοδοι προσφέρουν περισσότερες και πολυτιμότερες πληροφορίες σε σχέση με τις συμβατικές μεθόδους για τη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση των ΜΛ-ΝΕΟ-Π. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 Χ THE USE OF FULL COVERED SELF EXPANDABLE METALLIC STENTS IN LIVER TRANSPLANT RECIPIENTS WITH BILIARY COMPLICA- TIONS Petridis I., Traina M., Tarantino I., Barresi L., Gruttadauria S., Palazzo U., Volpes R., Vizzini G., Gridelli B. Istituto Mediterraneo Trapianti e Terapie ad Alta Specializzazione - University of Pittsburgh Medical Center in Italy, Palermo Italy Background: Biliary complications are one of the most frequent complications after liver transplantation. ERCP with plastic biliary stent placement is the gold standard treatment for these patient. Recently, the use of covered metallic stent has been proposed as an alternative treatment. Aim of the study: Analyze the efficacy and safety of fully covered self-expandable metallic stents in the treatment of post-transplant biliary complications. Materials - Μethods: In the past 2 years (2008 and 2009) 6 liver transplant patients with biliary complications and criteria of endoscopic failure underwent a full metallic stent placement. All patients had at least 2 months of follow-up (mean follow-up of 4 months). Results: In all 6 patients ( from cadaveric donors and 5 from living related donors) the fully covered metallic stent was successfully placed. After 2 months, ERCP was scheduled in order to remove the stent with a polypectomy snare. After removal of the stent, 4 patients showed immediate resolution of both the biliary stenosis and leak. After a mean of 2 months of follow-up, only patient showed biliary stenosis recurrence. No major complications occurred in any of the patients, except for stent migration in 6 patients and only patient developed mild pancreatitis with no clinical consequences. All patients who spontaneously lost the metallic stent showed total solution of the stenosis. Conclusions: Liver transplant recipients who do not respond to standard endoscopic treatment can undergo to a placement of a fully covered biliary metallic stent as a valid alternative to surgery. Larger clinical trial needs to be done in order to evaluate whether this kind of endoscopic approach can be applied in a larger scale as a first-line therapy.

9 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ Χ2 ΑΝΕΓΧΕΙΡΗΤΟ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΚΑΙ ΦΩΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΘΕ- ΡΑΠΕΙΑ: ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Ξυνόπουλος Δ., Μπασιούκας Σ., Κυπραίος Δ., Κορκολής Δ. 2, Πουλάκης Α., Λούκου Α., Κατερίνης Π., Τσαμακίδης Κ., Δημητρουλόπουλος Δ., Παρασκευάς Ε. Γαστρεντερολογική Κλινική, Ελληνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο, Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», 2 Α Χειρουργική Κλινική, Ελληνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο, Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα. Εισαγωγή: Πρόσφατα, διεθνείς προοπτικές τυχαιοποιημένες μελέτες εφαρμογής φωτοδυναμικής θεραπείας (PDT), ως παρηγορική θεραπεία, σε ανεγχείρητο χολαγγειοκαρκίνωμα κατέδειξαν μέση επιβίωση πέραν των 6 μηνών. Ασθενείς - Μέθοδος: Στην πρώτη πανελλήνια προοπτική παρατηρητική μελέτη 4 ασθενείς με ανεγχείρητο εξωηπατικό χολαγγειοαρκίνωμα υποβλήθηκαν σε PDT. Η σταδιοποίηση της νόσου έγινε με βάση τα απεικονιστικά ευρήματα από CT-scan, MRCP και ERCP ενώ η ιστολογική διάγνωση και χαρτογράφηση της νόσου με βάση τη χρήση άμεσης χοληδοχοσκόπησης (SpyGlass ). Ο φωτοευαίσθητος παράγοντας (Photofrin; Axcan Pharma Inc, Quebec, Canada) χορηγήθηκε ενδοφλεβίως 48 ώρες προ της εφαρμογής, οπτικής ίνας Laser στην περιοχή του όγκου με ERCP. Σε όλους τους ασθενείς ακολούθησε τοποθέτηση πλαστικής ενδοπρόθεσης και παραμονή αυτών σε σκοτεινό θάλαμο επί 4ημέρου. Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε επανέλεγχο με ERCP και χοληδοσκόπηση ανά 3μηνο και εργαστηριακές εξετάσεις ηπατικής βιολογίας ανά μήνα. Αποτελέσματα: Η μέση τιμή χολερυθρύνης κυμάνθηκε στα.8mg% το ο 3μηνο και 2.3mg% το 2 ο (μέση τιμή 3.8mg% προ της θεραπείας). Ενας ασθενής με χολαγγειοαρκίνωμα κατά Bismuth IV απεβίωσε μετά απο 5μήνες λόγω μικροβιακής σηψαιμίας. Οι υπόλοποι ασθενείς (3 με Bismuth II και ένας με Bismuth IIIa) 7 μήνες μετά την εφαρμογή PDT έχουν υποβληθεί σε αλλαγή ενδοπρόθεσης συνολικά 6 φορές, εκ των οποίων σε δύο περιπτώσεις λόγω επεισοδίου χολαγγεΐιτιδας. Η χοληδοχοσκόπηση επανελέγχου το 2 ο 3μηνο ανέδειξε ενδοσκοπική βελτίωση της στένωσης άνω του 50% και στους 3 επιβιώσαντες ασθενείς. Συμπέρασμα: Η εφαρμογή της PDT σε ασθενείς με ανεγχείρητο χολαγγειοκαρκίνωμα αποτελεί μια αποτελεσματική παρηγορική θεραπεία με στόχο τον έλεγχο της χολόστασης και την αύξηση της επιβίωσης. 9 Χ3 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΧΟΛΗΦΟ- ΡΟΥ ΔΕΝΔΡΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΣΦΙΓΚΤΗΡΟΤΟΜΗ ΓΙΑ ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ. ΠΡΩΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Καλαϊτζής Ι., Μπασιούκας Π., Αναγνωστοπούλου Ε. 2, Βεζάκης Α. 3, Φραγκουλίδης Γ. 3, Πολυδώρου Α. 3, Ράμμου Ρ. 2, Ρίζος Σ. Α Χειρουργική Κλινική Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά, 2 Κυτταρολογικό Τμήμα Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά, 3 Β Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Αρεταίειο Νοσοκομείο Εισαγωγή: Οι επιπλοκές της ενδοσκοπικής σφιγκτηροτομής (ΕΣ) διακρίνονται σε άμεσες (< μήνα) και απώτερες. Στις απώτερες περιλαμβάνονται η υποτροπή της λιθίασης, η στένωση της ΕΣ, η ανάπτυξη ικτέρου και χολαγγειίτιδας, ενώ συζητείται και ενδεχόμενη απώτερη ανάπτυξη χολαγγειοκαρκινώματος. Σκοπός: Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η μελέτη των κυτταρολογικών αλλοιώσεων του βλεννογόνου του χοληφόρου δένδρου σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ενδοσκοπική σφιγκτηροτομή για καλοήθη πάθηση. Ασθενείς - Μέθοδος: στη μελέτη συμμετείχαν 50 ασθενείς, 27 γυναίκες και 23 άνδρες, χωρισμένοι σε δύο ομάδες. Η ομάδα Α αποτελείτο από 25 ασθενείς, με διάμεση ηλικία 7 έτη, που υποβλήθηκαν σε ERCP για καλοήθη πάθηση έχοντας ήδη ΕΣ. Το μέσο χρονικό διάστημα μεταξύ ΕΣ και ERCP ήταν 50,5 μήνες. Η ομάδα Β αποτελείτο από 25 ασθενείς, με διάμεση ηλικία 76 έτη, που υποβλήθηκαν για πρώτη φορά σε ERCP και ES, για καλοήθη πάθηση. Η λήψη κυτταρολογικού υλικού έγινε με τη χρήση βούρτσας που προωθήθηκε κατά τη διάρκεια της ERCP εντός του χοληφόρου δένδρου. To υλικό από τον κάθε ασθενή αξιολογήθηκε από δύο ειδικευμένους ιατρούς κυτταρολόγους ξεχωριστά, ενώ διενεργήθηκε ανοσοκυτταροχημεία με αντι-p53. Αποτελέσματα: Σε κανέναν ασθενή δε διαπιστώθηκε δείγμα ύποπτο ή θετικό για κακοήθεια. Η συγκριτική ανάλυση των δύο ομάδων έδειξε ως στατιστικά σημαντική τη διαφορά στη παρουσία αντιδραστικών αλλοιώσεων και ατυπίας (p=0,034), στην παρουσία φλεγμονής ως ένδειξης για ERCP (p=0,0) και στο ιστορικό προηγηθείσας επέμβασης στα χοληφόρα (p=0,00). Κατόπιν, εκτελέσθηκε πολυπαραγοντική ανάλυση ως προς τις κυτταρολογικές αλλοιώσεις που ανέδειξε μοναδικό ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου τη προηγηθείσα ΕΣ [p=0,046,od.ratio=8,65(,04-7,98)]. Συμπέρασμα: Στη παρούσα μελέτη δε διαπιστώθηκαν κυτταρολογικές αλλοιώσεις ύποπτες ή θετικές για κακοήθεια σε ασθενείς με προηγούμενη ES. Οι αντιδραστικού τύπου αλλοιώσεις που παρατηρήθηκαν σε ασθενείς με ΕΣ οφείλονται στις συνέπειες της ΕΣ. Η μελλοντική εξέλιξη των αλλοιώσεων αυτών χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):9 Π4 Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΛΙΚΑΣ ROYX ΣΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΚΑΤΑ WHIPPLE. ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΜΤΧ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ Ή ΔΥΣΧΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κολιοπάνος Α., Κατσέλη Α., Καφάσης Θ., Δοντάς Ι., Αλβάνος Γ. Β Χειρουργική Κλινική, Γ.Ν.Α «Γ. Γεννηματάς», Αθήνα Σκοπός: Η παρουσίαση μιας νέας τεχνικής, της χρήσης της διπλής έλικας Roux στην επέμβαση κατά Whipple. Υλικό - Μέθοδος: 6 ασθενείς με νεοεξεργασία παγκρέατος υποβλήθηκαν το τελευταίο έτος σε επέμβαση Whipple με τη χρήση της τεχνικής διπλής έλικας. Ο μ.ο. ηλικίας των ασθενών ήταν 78 έτη. Σε όλους τους ασθενείς εφαρμόστηκε η τεχνική της διπλής έλικας Roux en Y, με την πρώτη να αναστομώνεται με το πάγκρεας με χρήση διεντερικού παγκρεατικού καθετήρα και τη δεύτερη σε σειρά με το χοληδόχο πόρο και το στόμαχο. Αποτελέσματα: H μτχ νοσηρότητα ανήλθε σε 33,3%, χωρίς να καταγραφεί μείζονα επιπλοκή (αναστομωτικές διαφυγές και συνοδές επιπλοκές). Σε ένα ασθενή με μτχ αιμορραγία η ενδοσκόπηση ήταν δυσχερής μετά το επίπεδο του στομάχου και δεν κατάφερε να αναδείξει την εστία της αιμορραγίας. Η μτχ θνητότητα ήταν 0%. Ο μέσος όρος νοσηλείας ήταν 2 ημέρες. Η παροχέτευση του παγκρεατικού πόρου αφαιρέθηκε μετά από ένα μήνα. Συμπεράσματα: Η χρήση της διπλής έλικας αποτελεί μία τεχνική που μειώνει τη μτχ νοσηρότητα και θνητότητα, παρά τη δυσκολία που προκύπτει στη μτχ ενδοσκοπική παρακολούθηση του ασθενούς. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):9 ΛΕ ΕΝΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΜΕ ΚΑΨΟΥΛΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΝΑΙΜΙΑ. ΕΠΙ- ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΤΗΣ ΑΝΑΙΜΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΚΡΙ- ΒΕΙΑ Ν. Βιάζης, Ν. Κοτσικόρος, Μ. Αλ-Οντάτ, Ε. Σαπρίκης, Θ. Μαρκουτσάκη, Κ. Μάρκογλου, Γ. Ζαχαράκης, Δ.Γ. Καραμανώλης Β Γαστρεντερολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» Εισαγωγή - Σκοπός: Η εντεροσκόπηση με κάψουλα είναι η εξέταση εκλογής σε ασθενείς με σιδηροπενική αναιμία, εφόσον η γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση δεν αναδείξουν την αιτία του προβλήματος. Σκοπός της μελέτης ήταν να εκτιμηθεί εάν ο βαθμός της αναιμίας επηρεάζει τη διαγνωστική ακρίβεια της εξέτασης. Μέθοδοι: Έγινε αναδρομική ανάλυση ασθενών, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε εντεροσκόπηση με κάψουλα στο Τμήμα μας, από τον Ιανουάριο του 2005 έως τον Ιούνιο του 200, για τη διερεύνηση σιδηροπενικής αναιμίας. Όλοι οι ασθενείς είχαν προηγουμένως υποβληθεί σε γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση, οι οποίες δεν ανέδειξαν την αιτία του προβλήματος. Οι ασθενείς κατηγοριοποιήθηκαν σε εκείνους με σοβαρή αναιμία (Ht < 25%), σε εκείνους με μέτρια αναιμία (Ht > 25% και < 35%) και σε εκείνους με ήπια αναιμία (Ht > 35%). Αποτελέσματα: Συνολικά υποβλήθηκαν σε εντεροσκόπηση με κάψουλα για τη διερεύνηση σιδηροπενικής αναιμίας 20 ασθενείς. Από αυτούς, 32 ασθενείς (5.2%) είχαν ήπια αναιμία, 45 (69%) μέτρια αναιμία και 33 (5.7%) σοβαρή αναιμία. Η διαγνωστική ακρίβεια της εντεροσκόπησης με κάψουλα ήταν σημαντικά μεγαλύτερη στους ασθενείς με σοβαρή αναιμία (72.7%), σε σύγκριση με εκείνους με μέτρια αναιμία (32.4%) και σε σύγκριση με εκείνους με ήπια αναιμία (2.5%), p= Το συχνότερο εύρημα ήταν οι αγγειοδυσπλασίες, οι οποίες ανιχνεύθηκαν σε σημαντικό μεγαλύτερο ποσοστό σε ασθενείς με σοβαρή αναιμία (42.4%), σε σύγκριση με εκείνους με μέτρια (4.5%) ή ήπια (0.0%) αναιμία, p= Συμπεράσματα: Η διαγνωστική ακρίβεια της εντεροσκόπησης με κάψουλα είναι σημαντικά μεγαλύτερη σε ασθενείς με σοβαρή σιδηροπενική αναιμία, σε σύγκριση με εκείνους με μέτρια ή ήπια αναιμία. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):9 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):9

10 0 30 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΛΕ2 ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΜΣΑΦ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΝΟΥΝ ΑΙ- ΜΟΡΡΑΓΙΑ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΥΝ ΣΥΧΝΟΤΕΡΑ ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΧΡΗΣΤΕΣ ΜΣΑΦ ΜΕ ΣΙΔΗΡΟΠΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ Π. Τσιμπούρης, Π. Αποστολόπουλος, Χ. Καλαντζής, Ι. Κουμούτσος, Α. Ζαλώνης, Α. Καραμούντζος, Ι.Ν. Τζάμπιεβα, Γ. Αλεξανδράκης Γαστρεντερολογική Κλινική, ΝΙΜΤΣ, Αθήνα, Ελλάδα Σκοπός: Nα καθορίσει αν υπάρχει διαφορά στον επιπολασμό διαβρωτικών βλαβών και αγγειοδυσπλασιών λεπτού εντέρου στην ενδοσκόπηση με ασύρματη κάψουλα(eak) σε ασθενείς με πρόσφατη αιμορραγία πεπτικού ή σιδηροπενική αναιμία που χρησιμοποιούν ΜΣΑΦ. Ασθενείς - Μέθοδος: Μελετήσαμε αναδρομικά ευρήματα στην ΕΑΚ σε χρήστες ΜΣΑΦ με: α) πρόσφατη αιμορραγία πεπτικού (n=02, ηλικίας=65±4 ετών), β)σιδηροπενική αναιμία (n=82, ηλικίας=7± ετών), γ) κοιλιακό άλγος ή διάρροια (μάρτυρες) χωρίς αναιμία (n=50, ηλικίας=68±4 ετών). Αποτελέσματα: Ασθενείς με αιμορραγία εμμφάνιζαν συχνότερα διαβρωτικές βλαβες(n=49, 48%), σε σχέση με τους αναιμικούς (n=67, 37%) (p=0,04), ενω δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ αναιμικών και μαρτύρων (n=8, 36%) (p=0,97). Οι αγγειοδυσπλασίες ήταν συχνότερες στους αναιμικούς (n=06, 58%) και τους ασθενείς με αιμορραγία (n=56, 55%) σε σχέση με τους μάρτυρες (n-20, 36%). Ο συνδυασμός κλοπιδογρέλης με ασπιρίνη δεν επηρέαζε τη συχότητα εμφάνισης ελκωτικών βλαβών, ενώ η βλάβες ήταν συχνότερες σε ασθενείς, που χρησιμοποιούσαν ΜΣΑΦ σε σχέση με τους χρήστες ασπιρίνης σε χαμηλή δόση. Συμπεράσματα: Οι ελκωτικές βλάβες λεπτού εντέρου είναι συχνότερες σε ασθενείς που λαμβάνουν ΜΣΑΦ και εμφανίζουν αιμορραγία πεπτικού, σε σχέση με χρήστες ΜΣΑΦ με σιδηροπενική αναιμία ή άλλη συμπτωματολογία από το πεπτικό. Επομένως οι ελκωτικές βλάβες δεν ευθύνονται με βεβαιότητα για την εμφάνιση σιδηροπενικής αναιμίας σε χρήστες ΜΣΑΦ. Οι αγγειοδυσπλασίες ήταν συχνότερες σε χρήστες ΜΣΑΦ με αναιμία σε σχέση με τους αιμορραγούντες λήπτες ΜΣΑΦ ή αυτούς με άλλη συμπτωματολογία. ΙΦΝΕ Η ΦΕΤΟΥΙΝΗ Α ΩΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΚΕΣ ΔΙΑΡΡΟΙΕΣ: ΕΛΚΩΔΗΣ, ΙΣΧΑΙΜΙ- ΚΗ ΚΟΛΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Α. Μανωλάκης, Α. Καψωριτάκης, Π. Γεωργούλιας 2, Γ. Χριστοδουλίδης 3, Ε. Τιάκα, Α. Τσιμπερίδης, Φ. Τσιόπουλος, Κ. Οικονόμου, Ν. Μαγαλιού, Κ. Ανδριτσόπουλος, Β. Βαλοτάσιου 2, Σ. Ποταμιάνος Πανεπιστημιακή Γαστρεντερολογική Κλινική, 2 Εργαστήριο Πυρηνικής Ιατρικής, 3 Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Ιατρικής, Λάρισα Εισαγωγή: Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει σωρευτεί γύρω από τη φετουίνη Α (φ-α) ή α2-heremans-schmid γλυκοπρωτείνη, ουσία με πολλαπλές ιδιότητες, η οποία μειώνεται παρουσία συστηματικής φλεγμονής ενώ εμφανίζεται αυξημένη σε άτομα που εκδηλώνουν καρδιαγγειακά συμβάματα. Με βάση τα παραπάνω εξετάστηκαν οι διακυμάνσεις της σε 3 διαφορετικές κλινικές οντότητες, που εκδηλώνονται με αιμορραγικές διάρροιες: ελκώδη (ΕΚ), ισχαιμική κολίτιδα (ΙΚ) και καρκίνο του παχέος εντέρου (ΚΠΕ). Ασθενείς - Μέθοδοι: Τα επίπεδα φ-α προσδιορίσθηκαν (ELISA/Human Fetuin A, Biosource Europe SA) σε 35 ασθενείς με ΕΚ, 54 με ΙΚ, 33 με ΚΠΕ και 79 υγιείς μάρτυρες (ΥΜ). Αποτελέσματα: Η μέση τιμή ± μέση τιμή στατιστικού σφάλματος (SEM) της φ-α ήταν 0.36 ± 0.0g/L στην ΕΚ, 0.64 ± 0.03g/L στον ΚΠΕ, 0.82 ± 0.03g/L στην ΙΚ και 0.7 ± 0.02g/L στους ΥΜ. Τα επίπεδα φ-α ήταν χαμηλότερα στην ΕΚ και υψηλότερα στην ΙΚ από εκείνα των υπολοίπων ομάδων (p<0.00). Οι ομάδες ΚΠΕ και ΥΜ είχαν παρόμοιες συγκεντρώσεις φ-α (p>0.). Οι διαφορές μεταξύ των ομάδων παρέμειναν στατιστικώς σημαντικές και κατόπιν διόρθωσης για συγχυτικούς παράγοντες (ηλικία, φύλο, κάπνισμα, ύπαρξη σακχαρώδους διαβήτη, ανοσοτροποποιητική αγωγή) (p<0.00). Χρησιμοποιώντας ROC curve ανάλυση, διαπιστώθηκε ότι σε τιμές φ-α <0.52g/l, η ΕΚ μπορούσε να διακριθεί από τον ΚΠΕ, την ΙΚ και τους ΥΜ με ευαισθησία/ειδικότητα: 97%/82%, 97%/96% και 9%/90%, αντίστοιχα ενώ σε τιμές >0.76g/ L, η ΙΚ από τους ΥΜ και τον ΚΠΕ με 67%/67% και 6%/82%, αντίστοιχα. Συμπεράσματα: Οι εκλεκτικές για κάθε νόσημα διακυμάνσεις της φ-α, επιτρέπουν τη χρήση της, με ικανοποιητική απόδοση, ως διαφορο-διαγνωστικό δείκτη σε ασθενείς με αιμορραγικές διάρροιες. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):0 ΙΦΝΕ2 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΨΩΡΙΑΣΙΟΜΟΡΦΟΥ ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΟΥΣ ΝΟΣΟΥ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΙ-TNFα ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ INFLIXIMAB KAI ADALIMUMAB Κ. Παπαμιχαήλ, Ε. Αρχαύλης, Κ. Σκρεπετού 2, Α. Τσιρογιάννη 3, Σ. Μπάλλας 4, Α. Αρχιμανδρίτης 4, Γ.Ι. Μάντζαρης. Α Γαστρεντερολογικό, 2 Δερματολογικό, 3 Ανοσολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, 4 Β Παθολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Εισαγωγή: Οι αντι-tnfα παράγοντες διεγείρουν σπάνια φλεγμονώδη φαινόμενα που οφείλονται σε παράδοξη κινητοποίηση ευφλεγμονωδών κυτταροκινών σε διάφορους ιστούς. Ψωριασιόμορφο εξάνθημα (ΨΕ) έχει παρατηρηθεί μετά από χορήγηση infliximab (IFX) και adalimumab (ADA) που οφείλεται μάλλον σε διέγερση της παραγωγής IFNα στο δέρμα. Σκοπός: Να μελετηθεί προοπτικά η συχνότητα ανάπτυξης ΨΕ σε ασθενείς με ιδιοπαθή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (ΙΦΝΕ) υπό αντι-tnfα θεραπεία. Σχεδιασμός: Προοπτική, μονοκεντρική μελέτη. Ασθενείς - Μέθοδος: Διαδοχικοί ασθενείς με νόσο Crohn (NC) και ελκώδη κολίτιδα (ΕΚ) που έλαβαν 2 δόσεις IFX ή ADA παρακολουθούνταν στην κλινική και τα εξωτερικά ιατρεία. Επί υποψίας ΨΕ γινόταν δερματολογική εξέταση με ή χωρίς βιοψία δέρματος και εξέταση με αντιπυρηνικά αντισώματα (ANA) και anti-dna. Επί επιμονής (παρά την τοπική θεραπεία) ή γενίκευσης των βλαβών η θεραπεία διεκόπτετο και η εξέλιξη της βλάβης παρακολουθούνταν διαχρονικά. Αποτελέσματα: 04 ασθενείς με NC και 34 με ΕΚ, (83 άνδρες, μέσης ηλικίας 32,4±9,4 έτη) έλαβαν αντι-tnfα θεραπεία. Από τους ασθενείς με NC 46 έλαβαν IFX, 20 ADA και 38 διαδοχικά IFX και ADA. ΨΕ εμφανίσθηκε σε 9 ασθενείς (6,5%, 4 άρρενες, 7 με NC) ιστολογικά τεκμηριωμένο στους 5/9. 5 ασθενείς είχαν λάβει IFX και 4 ADA (3 είχαν λάβει στο παρελθόν IFX) με διάρκεια θεραπείας πριν το ΨΕ κατά μέσο όρο 0,4 μήνες (8-3 εύρος) και 5,4 μήνες (3-7 εύρος) αντίστοιχα. Μια ασθενής εμφάνισε ΨΕ μετά από λήψη τόσο IFX όσο και ADA. Η εντόπιση του ΨΕ ήταν: άνω και κάτω άκρα:, ώτα/πρόσωπο 2, γεννητικά όργανα, πολλαπλές θέσεις 5. ANA θετικά είχαν 4/9 (44,4%) ασθενείς ενώ αντι-dsdna (+) ανιχνεύθηκε μόνο σε έναν. Η θεραπεία διακόπηκε προσωρινά για σε 8/9 ασθενείς με συνέπεια την πλήρη ύφεση σε 5/9 και μερική σε 4/9 ασθενείς ενώ οριστικά σε μια μόνο ασθενή. Συμπέρασμα: ΨΕ εμφανίζεται σε μικρό ποσοστό ασθενών με ΙΦΝΕ υπό αντι- TNFα θεραπεία και οδηγεί σε διακοπή/αλλαγή της θεραπείας. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):0 ΠΕ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ ΙΣΧΑΙ- ΜΙΚΗ ΚΟΛΙΤΙΔΑ Ν. Βιάζης, Κ. Μάρκογλου, Π. Γκούμα, Γ. Ζαχαράκης, Π. Βασιανοπούλου, Α. Κεγιόγλου, Μ. Αλ-Οντάτ, Ε. Βιέννα, Δ.Γ. Καραμανώλης Β Γαστρεντερολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» Εισαγωγή - Σκοπός: Η ισχαιμική κολίτιδα είναι μια συχνή αιτία αιμορραγίας κατωτέρου πεπτικού, ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς. Σκοπός της μελέτης ήταν να εκτιμηθεί η πορεία έκβαση των ασθενών αυτών σε σύγκριση με ασθενείς που εμφανίζουν αιμορραγία κατωτέρου πεπτικού από άλλες αιτίες. Μέθοδοι: Έγινε αναδρομική ανάλυση ασθενών, οι οποίοι εισήχθησαν στο Τμήμα μας με αιμορραγία κατωτέρου πεπτικού, από τον Ιανουάριο του 2005 έως τον Ιούνιο του 200 και υποβλήθηκαν σε κολονοσκόπηση για τη διερεύνηση της αιμορραγίας. Αναγνωρίστηκαν οι ασθενείς με ισχαιμική κολίτιδα (συμβατή ενδοσκοπική εικόνα και ιστολογική επιβεβαίωση) και έγινε σύγκριση της πορείας των ασθενών αυτών σε σύγκριση με εκείνους στους οποίους η κολονοσκόπηση ανέδειξε άλλη αιτία αιμορραγίας. Αποτελέσματα: Συνολικά ανευρέθησαν 550 ασθενείς με αιμορραγία κατωτέρου πεπτικού. Από αυτούς αναγνωρίστηκαν 65 ασθενείς με ισχαιμική κολίτιδα, ενώ οι υπόλοιποι 485 αιμορράγησαν από άλλες αιτίες. Οι ασθενείς με ισχαιμική κολίτιδα εμφάνισαν υψηλότερο ποσοστό επαναιμορραγίας, χειρουργικής επέμβασης, ημερών νοσηλείας και θανάτου σε σύγκριση με τους άλλους ασθενείς (πίνακας ). Συμπεράσματα: Η ισχαιμική κολίτιδα αποτελεί μια σοβαρή αιτία αιμορραγίας κατωτέρου πεπτικού με έκβαση χειρότερη σε σύγκριση με άλλες αιτίες Πίνακας. Έκβαση ασθενών με αιμορραγία κατωτέρου πεπτικού που οφείλεται σε ισχαιμική κολίτιδα Άλλη αιτία Ισχαιμική κολίτιδα αιμορραγίας p Επαναιμορραγία 8/65 (27.7%) 6/485 (2.6%) Χειρουργική επέμβαση 9/65 (3.9%) 27/485 (5.6%) 0.03 Ημέρες νοσηλείας (± SE).8 ± ± Θάνατος 5/65 (7.7%) 6/485 (3.3%) ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):0 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):0

11 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΠΕ2 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΚΟΛΟΝΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ΣΕ ΠΑΝΕ- ΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΙ- ΔΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Κ. Τριανταφύλλου, Θ. Καλλή, Ν. Μισαηλίδης, Γ. Καραμανώλης, Δ. Πολύμερος, Ι.Σ. Παπανικολάου, Σ.Δ. Λαδάς 2 Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα, Β ΠΠΚ, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αττικόν, 2 Α ΠΠΚ, Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών Σκοπός: Να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής προγράμματος βελτίωσης ποιότητας της κολονοσκόπησης (ΠΒΠΚ) σε Πανεπιστημιακή ενδοσκοπική Μονάδα. Μέθοδος: Σε περίοδο 6 μηνών μετρήθηκαν προοπτικά το ποσοστό ολικών κολονοσκοπήσεων (ΠΟΚ), η χρήση καταστολής, το ποσοστό ανεύρεσης αδενωμάτων (ΠΑΑ) και το ποσοστό πρώιμων επιπλοκών (ΠΠΕ) σε 3 προκαθορισμένες ομάδες ασθενών (Α. Πρόθεση για ολική κολονοσκόπηση, Β. Η ομάδα Α εξαιρουμένων ασθενών με απόφραξη εντέρου, Γ. Ασθενείς της ομάδας Β για πρόληψη ΚΠΑ). Στους επόμενους 6 μήνες εφαρμόστηκε ΠΒΠΚ. Τέλος σε περίοδο 2 μηνών, εκτιμήθηκε η αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Αποτελέσματα: Στην αρχική περίοδο έγιναν 345 διαδοχικές κολονοσκοπήσεις. Το ΠΟΚ ήταν χαμηλό λόγω δυσανεξίας (30%), απόφραξης (25%), ανεπαρκούς προετοιμασίας (9%), τεχνική δυσχέρεια (9%) και επιπλοκών (7%). Στη συνέχεια εφαρμόστηκε το ΠΒΠΚ (χρήση καταστολής, επανάληψη της κολονοσκόπησης αμέσως μετά την αποτυχία ολοκλήρωσης της εξέτασης). Στη 2μηνη περίοδο μετά την εφαρμογή του ΠΒΠΚ έγιναν 349 διαδοχικές κολονοσκοπήσεις. Το ποσοστό χορήγησης καταστολής αυξήθηκε από 42% σε 65%. Το ΠΟΚ αυξήθηκε από 85% σε 86,5%, 88% σε 90,6%, από 93,2% σε 95,3% στις 3 ομάδες ασθενών. Το ΠΑΑ αυξήθηκε σημαντικά μόνο στην ομάδα Γ, από 26% σε 30,6%. Το ΠΠΕ μειώθηκε από 3,4% σε,9%, 3,4% σε 2%, από 2,5% σε,5% στις 3 ομάδες ασθενών. Η πλειονότητα των επιπλοκών ήταν ήπια καρδιοαναπνευστικά συμβάντα. Όμως, παρατηρήθηκαν 2 διατρήσεις και 7 σημαντικές αιμορραγίες στην αρχική και 7 αιμορραγίες στην περίοδο μετά το ΠΒΠΚ. Συμπεράσματα: Η εφαρμογή ΠΒΠΚ οδήγησε σε ΠΟΚ σύμφωνο με τις διεθνείς οδηγίες με μικρό ΠΠΕ. Επιπλέον, αυξήθηκε το ΠΑΑ στην ομάδα πρόληψης ΚΠΕ. ΛΕ3 ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΜΑΖΙΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗΣ ΜΕ ΣΤΑΓΟΝΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΣΕ ΓΕΝΙΚΟ AΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚO ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΝΗΠΙΩΝ Καραγκιόζογλου-Λαμπούδη Θ., Ρώμα Ε., Καφρίτσα Γ., Ζέλλου Α., Παπαδοπούλου Α., Βλαχάβας Γ., Ριτζάκη Σ., Μπόνιου Ι., Καρακώστα Β., Σκαρμούτσου Χ. εκ μέρους της «Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Διατροφής» (ΕΕΠΓΗΔ) Στόχος: Πρωτογενής: Η διερεύνηση της δυνατότητας εφαρμογής ταχείας δοκιμασίας διαλογής (screening test) για την ανίχνευση κοιλιοκάκης σε γενικό ασυμπτωματικό πληθυσμό νηπίων. Δευτερογενής: Η συλλογή δεδομένων επί των οποίων θα βασιστεί ο υπολογισμός δείγματος και η διαστρωμάτωσή του για τον προσδιορισμό της συχνότητας της κοιλιοκάκης σε γενικό πληθυσμό νηπίων στην Ελληνική επικράτεια. Σχεδιασμός: Στα πλαίσια γενικότερου προγράμματος δωρεάν προληπτικού ελέγχου της ΕΕΠΓΗΔ, απεστάλη επιστολή σε 200 οικογένειες παιδιών που ανήκουν στη δύναμη παιδικών σταθμών. Τα 36 νήπια που αποδέχτηκαν, ελέγχθηκαν στον χώρο των παιδικών σταθμών με τη χρήση screening test που ανιχνεύει παράλληλα ΙgΑ ορού και ΙgΑ αντι-ttg σε σταγόνα αίματος μέσω ανοσοχρωμογραφικής τεχνικής. Στα παιδιά στα οποία διαπιστώθηκε θετικό screening test συστήθηκε ορολογικός έλεγχος για επιβεβαίωση με ΙgΑ αντι-ttg και ΙgΑ αντι-ενδομυσίου στον ορό και σ εκείνα που διαπιστώθηκε ανεπάρκεια ΙgΑ έλεγχος με ΙgG αντι-ενδομυσίου. Βιοψία λεπτού εντέρου συστήθηκε σε αυτά με θετικό τον ορολογικό έλεγχο επιβεβαίωσης. Αποτελέσματα: Από τα 080 Ελληνικής καταγωγής νήπια (Α:586, ηλικίας 3-5 ετών ΜΗ: 4 έτη) θετικό screening test διαπιστώθηκε σε 7 (:54, A/ Θ=2/5) και ανεπάρκεια ΙgΑ σε 9 (:26). Από τα υπάρχοντα μέχρι στιγμής στοιχεία η διάγνωση της κοιλιοκάκης επιβεβαιώθηκε με βιοψία, σε 2/7 νήπια καθώς και σε /9 με ανεπάρκεια ΙgΑ, αρνητικό screening και θετικά Ιg G αντι-ενδομυσίου. Συμπέρασμα: Το screening test για μαζική ανίχνευση κοιλιοκάκης με σταγόνα αίματος είναι απλό και εύχρηστo. Ανιχνεύει την ανεπάρκεια ΙgΑ σε συχνότητα ανάλογη με αυτή που καταγράφεται διεθνώς. Εφαρμοζόμενο σε ασυμπτωματικό πληθυσμό νηπίων δίνει την ευκαιρία έγκαιρης ανάδειξης νέων περιπτώσεων κοιλιοκάκης που διαφορετικά θα παράμεναν αδιάγνωστες. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl): ΛΕ4 ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΕΝΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ DOUBLE- BALLOON (DBE) ΣΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ PEUTZ-JEGHERS: ΑΠΟΤΕΛΕ- ΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ L.A. Bourikas, E.J. Despott, S.K. Clark 2, R.K. Philips 2, A. Gupta 3, A. O Rourke, K. Konieczko 4, C. Fraser Wolfson Unit for Endoscopy, 2 Polyposis Registry, 3 Dept of Radiology, 4 Dept of Anaesthesia, St Marks Hospital, Imperial College, London,UK Εισαγωγή: To κληρονομούμενο σύνδρομο πολυποδίασης Peutz-Jeghers (PJS) χαρακτηρίζεται από την παρουσία αμαρτωματωδών πολυπόδων στο γαστρεντερικό σωλήνα και μελαγχρωματικών κηλίδων στα χείλη και το στοματικό βλεννογόνο. Η σιδηροπενική αναιμία και ο εγκολεασμός αποτελούν τις κύριες επιπλοκές του συνδρόμου για τις οποίες η θεραπευτική DBE προσφέρει μια δυνητικά λιγότερο παρεμβατική επιλογή συγκριτικά με τη διεγχειρητική εντεροσκόπηση (ΙΟΕ). Σκοπός - Μέθοδοι: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η περιγραφή της χρησιμότητας της DBE σε ασθενείς με PJS που παραπέμφθηκαν για ενδοσκοπική αφαίρεση κλινικά σημαντικών πολυπόδων (>5mm). Η ανίχνευση των πολυπόδων έγινε με ασύρματη ενδοσκοπική κάψουλα ή με ακτινολογικές μεθόδους. Όλες οι συνεδρίες διεξήχθησαν υπό γενική αναισθησία. Αποτελέσματα: Σε διάστημα 5 ετών ( ) 24 ασθενείς υποβλήθηκαν σε 37 DBE. Κατά μέσο όρο, αφαιρέθηκαν 3 πολυπόδες ανά ασθενή (μέσο μέγεθος 22mm,8-45mm). Σε έναν ασθενή απαιτήθηκαν 4 συνεδρίες DBE μία εκ των οποίων έγινε υπό λαπαροσκόπηση. Σε 2 ασθενείς επιτεύχθηκε ολική εντεροσκόπηση. Μετά από μία πολυπεκτομή προκλήθηκε ήπια τριχοειδική αιμορραγία που σταμάτησε αυτόματα, ενώ η μοναδική επείγουσα πολυπεκτομή (λόγω εγκολεασμού) επιπλέχθηκε από διάτρηση. Ο ασθενής οδηγήθηκε άμεσα στο χειρουργείο με ομαλή μετεγχειρητική πορεία. Η ενδοσκοπική πολυπεκτομή κρίθηκε αδύνατη σε 4 ασθενείς λόγω δυσχερούς πρόσβασης (σημαντικές μετεγχειρητικές συμφύσεις) και σε 2 ασθενείς λόγω της επιπλεγμένης φύσης των πολυπόδων (ευμεγέθεις άμισχοι πολύποδες με παρουσία σημαντικής υποβλεννογόνιας ίνωσης). Η παρακολούθηση μετά την DBE ανέδειξε ότι η ανάγκη λαπαροτομής και ΙΟΕ αποφεύχθηκε στo 70% (7/24) των ασθενών που υποβλήθηκαν στην εξέταση. Συμπέρασμα: Η εντεροσκόπηση με DBE αποτελεί μια σημαντική εναλλακτική μέθοδο εκτομής πολυπόδων σε ασθενείς με PJS. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl): ΠΕ3 ΔΙΠΛΑΣΙΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΣΕ ΦΟΡΕΙΣ ΜΕΤΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ TLR-4 ΓΟΝΙΔΙΟ: ΕΠΙΠΤΩ- ΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ Α. Μανωλάκης, Γ. Χριστοδουλίδης 2, Α. Καψωριτάκης, Ε. Τιάκα, Μ. Σάτρα 3, Α. Γεροβασίλη 3, Φ. Τσιόπουλος, Η. Τσιομπανίδης, Β. Λώτης, Α. Κυριτσάκα 3, Ν. Βαμβακόπουλος 3, Σ. Ποταμιάνος Πανεπιστημιακή Γαστρεντερολογική Κλινική, 2 Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική, 3 Τμήμα Βιολογίας και Γενετικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Ιατρικής, Λάρισα Εισαγωγή: Η εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου (ΚΠΕ) έχει συσχετισθεί με μια σειρά επιβαρυντικών παραγόντων, ανάμεσά τους και η γενετική προδιάθεση. Οι υποδοχείς Toll-like receptors (TLR), στοιχεία-«κλειδιά» στην αναγνώριση μικροοργανισμών και οι πολυμορφισμοί τους, συσχετίσθηκαν με το γαστρικό καρκίνο, όπου η αλληλεπίδραση Ελικοβακτηριδίου του Πυλωρού με TLR-4 μεταλλαγές αποδείχτηκε σημαντική. Με βάση τα παραπάνω αλλά και το γεγονός ότι το παχύ έντερο «βρίθει» μικροοργανισμών, διερευνήθηκε η επίδραση των μεταλλαγών στο γονίδιο TLR-4, σε ασθενείς με ΚΠΕ. Ασθενείς - Μέθοδοι: Στη μελέτη εντάχθηκαν 22 άτομα, 62 ασθενείς με ΚΠΕ και 50 σταθμισμένοι ως προς την ηλικία, το φύλο και κάπνισμα υγιείς μάρτυρες (ΥΜ)). Τα TLR-4 Asp299Gly και Thr399Ile μεταλλαγμένα αλλήλια ταυτοποιήθηκαν μέσω PCR, με χρήση των 5 -TCTAGAGGGCCTGTGCAATT-3, και 5 - TGAAACTCACTCATTTGTTTCAA-3 αλληλουχιών. Αποτελέσματα: 6/62 ασθενείς με ΚΠΕ ήταν φορείς και των δύο μεταλλαγμένων αλληλίων (γονίδια σε συνδεδεμένες γενετικές θέσεις) έναντι 8/50 ΥΜ (p=0.02). Υπολογίζοντας τον λόγο πιθανοτήτων (odds ratio/or), το σχετικό κίνδυνο (relative risk/rr) και τα 95% διαστήματα εμπιστοσύνης (95% confidence interval/ 95%CI), διαπιστώθηκε ότι οι φορείς των μεταλλάξεων είχαν OR: 2.55(95%CI:.2-5.4) και RR: 2.5(95%CI: ), να εμφανίσουν ΚΠΕ. Επιπλέον, η φορεία των υπό μελέτη αλληλίων συσχετιζόταν με αυξημένη πιθανότητα μη ανταπόκρισης σε χημειοθεραπευτικά σχήματα που περιελάμβαναν ανθρακυκλίνες (RR: 2.85, 95%CI: ). Όσον αφορά τις λοιπές παραμέτρους (εντόπιση, μέγεθος όγκου, ΤΝΜ score, ύπαρξη μεταστάσεων, περιεγχειρητική νοσηρότητα), δε διαπιστώθηκαν στο δείγμα μας στατιστικά σημαντικές διαφορές. Συμπεράσματα: Οι μεταλλαγές στο TLR-4 γονίδιο σχετίζονται τόσο με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΚΠΕ όσο και με τη μειωμένη αποτελεσματικότητα των χημειοθεραπευτικών σχημάτων που περιλαμβάνουν ανθρακυκλίνες, σε ασθενείς με ΚΠΕ. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl): ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):

12 2 30 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕ4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕνδοσκοπικήΣ αφαίρεσησ μεγάλων πολυπόδων (3-8εκ) ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ Ιστολογική ταξινόμηση Ξυνόπουλος Δ., Κατερίνης Π., Μπασιούκας Σ., Κυπραίος Δ., Κορκολής Δ. 2, Πουλάκης Α., Λούκου Α., Τσαμακίδης Κ., Δημητρουλόπουλος Δ., Παρασκευάς Ε. Γαστρεντερολογική Κλινική, Ελληνικό Αντικαρκινικό Ίδρυμα, Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», 2 Α Χειρουργική Κλινική, Ελληνικό Αντικαρκινικό Ίδρυμα, Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα Εισαγωγή: Η ιστολογική ταξινόμηση μεγάλων πολυπόδων που αφαιρούνται ενδοσκοπικά καθορίζει το θεραπευτικό αποτέλεσμα και την ανάγκη περαιτέρω χειρουργικής αντιμετώπισης. Ασθενείς - Μέθοδος: Την 3ετία , διενεργήθηκαν 06 ενδοσκοπικές εκτομές σε πολύποδες με διάμετρο από 3-8εκ. (49 άνδρες, 57 γυναίκες). 85 πολύποδες εντοπίζονταν στο αριστερό και οι 2 στο δεξιό κόλον. Οι 48 εξ αυτών ήταν μισχωτοί, οι 30 άμισχοι με ευρεία βάση και οι 28 επίπεδοι. Η ενδοσκοπική αφαίρεση των πολυπόδων έγινε σε ένα στάδιο ή τμηματικά. Η περαιτέρω αντιμετώπιση ορίστηκε με βάση την ιστολογική εξέταση. Οι ασθενείς με διηθητικό Ca οδηγήθηκαν στο χειρουργείο. Οι ασθενείς με ενδοβλεννογόνιο Ca και υψηλόβαθμη δυσπλασία παρακολουθήθηκαν ενδοσκοπικά. Αποτελέσματα: Η ενδοσκοπική αφαίρεση των πολυπόδων ήταν επιτυχής στο 00% των περιπτώσεων. Τοποθέτηση αιμοστατικών clips λόγω αιμορραγίας χρειάστηκε σε 9 ασθενείς (8,5%), με επιτυχία στους 7 εξ αυτών (77,7%). Δύο ασθενείς με αιμορραγία στο ορθό αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς με χειρουργική συρραφή. Ιστολογικά 83 περιπτώσεις ήταν αδένωμα ( με υψηλόβαθμη δυσπλασία), 3 ενδοβλεννογόνιο Ca, 0 διηθητικό Ca σε επίπεδους πολύποδες και 2 διηθητικό Ca σε μισχωτούς πολύποδες με ελεύθερα όρια εκτομής άνω των 2mm. Η χειρουργική σταδιοποίηση ανέδειξε δύο περιπτώσεις σταδίου C, μία B2 και 5 περιπτώσεις B κατά Astler- Coller στις επίπεδες βλάβες με διηθητικό Ca και δύο χωρίς νόσο. Ουδείς ασθενής με ενδοβλεννογόνιο Ca και αδένωμα υψηλόβαθμης δυσπλασίας ανέπτυξε Ca (follow up μ.ο.8 μήνες). Συμπέρασμα: Η ενδοσκοπική αφαίρεση μεγάλων πολυπόδων αποτελεί τη θεραπεία εκλογής στις περιπτώσεις πολυπόδων με ενδοβλεννογόνιο Ca και υπό προϋποθέσεις διηθητικού Ca σε έμμισχους πολύποδες με ελεύθερα όρια εκτομής άνω των 2mm. ΠΕ5 ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΕΥΜΕΓΕΘΩΝ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ PIECEMEAL ENDOSCOPIC MUCOSAL RESECTION (p-emr): ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΕ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑ- ΦΟΡΑΣ Z.P. Tsiamoulos*, N. Suzuki, C. Fraser, A. Polencia, B.P. Saunders Wolfson Unit for Endoscopy, St Mark s Hospital and Academic Institute, Imperial College, London, UK Εισαγωγή: Η τεχνική piecemeal Endoscopic Mucosal Resection (p-emr) προτείνεται ως μία ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος εκτομής επίπεδων πολυπόδων του παχέος εντέρου. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας προοπτικής μελέτης είναι η καταγραφή ι) της αποτελεσματικότητας, ιι) των επιπλοκών και ιιι) των υποτροπών της p-emr μετά την αφαίρεση ευμεγεθών επίπεδων πολυπόδων. Μέθοδοι: Από το Δεκέμβριο 2009 έως το Μάιο 200 σε 54 διαδοχικούς ασθενείς (μέση ηλικία: 73 έτη, 30 άντρες και 24 γυναίκες) αφαιρέθηκαν 57 επίπεδοι πολύποδες διαμέτρου 2εκ (εύρος: 2-2εκ, μέση τιμή: 4.εκ. με p-emr. Τρείς ασθενείς υποβλήθηκαν σε 2 διαφορετικές συνεδρίες p-emr. Μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας καταγράφηκαν οι επιπλοκές έως και 5 ημέρες μετά την πολυποδεκτομή. Αποτελέσματα: Πλήρης εξάλειψη επιτεύχθηκε στους 54/57 (94.7%) πολύποδες κατά την πρώτη συνεδρία. Argon Plasma Coagulation χρησιμοποιήθηκε επικουρικά στο 54.6% των πολυποδεκτομών. Η μέση διάρκεια των συνεδριών ήταν 22 λεπτά (9-22). Η θνητότητα ήταν μηδενική. Δύο επεισόδια βαγοτονίας και μια αυτοπεριοριζόμενη αιμορραγία καταγράφηκαν σαν άμεσες επιπλοκές. Δεν εμφανίστηκαν επεισόδια διάτρησης ή σύνδρομο περιτοναϊκού ερεθισμού. Σε 7/54 (9.2%) ασθενείς παρατηρήθηκε καθυστερημένη αιμορραγία 2-8 (μέση τιμή: 6) ημέρες μετά την πολυποδεκτομή. Τέσσερις ασθενείς δεν χρειάστηκαν νοσηλεία. Ένας υποβλήθηκε σε επείγουσα λαπαροτομή χωρίς άμεσες επιπλοκές ενώ οι 3 νοσηλεύτηκαν για παρακολούθηση με συντηρητική αγωγή. Σε 6/27 (22.2%) ασθενείς που υποβλήθηκαν σε τρίμηνη ενδοσκοπική παρακολούθηση, εξαιρέθηκαν αδενώματα (<εκ) στο σημείο της προηγηθείσας p-emr. Συμπεράσματα: Η p-emr είναι ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος για την αφαίρεση επίπεδων, ευμεγεθών πολυπόδων του παχέος εντέρου. Η εμφάνιση καθυστερημένης αιμορραγίας χρήζει περαιτέρω ανάλυσης. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):2 ΙΦΝΕ3 ΑΝΤΙΠΥΡΗΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΠΡΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ INFLIXIMAB ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ: ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ, ΔΙΕΤΗΣ, ΜΟΝΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Κ. Παπαμιχαήλ, Σ. Μπάλλας 2, Χ. Καρακόιδας, Α. Τσιρογιάννη 3, Α. Σμυρνίδης, Δ. Τσιρονίκος, Ν. Κυριάκος, Ε. Αρχαύλης, Χ. Παπαστεριάδη 3, Γ.Ι. Μάντζαρης. A Γαστρεντερολογική Κλινική, Ευαγγελισμός, 2 2 η Παθολογική Πανεπιστημιακή Κλινική, Ιπποκράτειο, 3 Τμήμα Ανοσολογίας και Ιστοσυμβατότητας, Ευαγγελισμός. Σκοπός: Να μελετηθεί η συχνότητα ανίχνευσης ΑΝΑ στην ΙΦΝΕ πριν και μετά θεραπεία με IFX και οποιαδήποτε συσχέτισή τους με εικόνα συστηματικού ερυθηματώδους λύκου (ΣΕΛ). Μέθοδος: Κλινικά και δημογραφικά στοιχεία ασθενών, τίτλοι ANA και εκδηλώσεις ΣΕΛ καταγράφηκαν προοπτικά πριν και για 2 χρόνια ανά 6μηνο μετά από προγραμματισμένη θεραπεία με IFX ή IFX με αζαθειοπρίνη (ΑΖΑ) σε 44 συνεχόμενους ασθενείς [32 ΝC, 2 ΕΚ, 20 θήλεις, ηλικίας 33,8±9,9 έτη] που δεν είχαν λάβει ποτέ IFX ή ΑΖΑ. Τίτλοι ANA >:60 θεωρήθηκαν θετικοί. Σε ANA+ ασθενείς ανιχνευόντουσαν anti-dna, anti-histone και anti-ena. Αποτελέσματα: ΑΝΑ+ πριν τη χορήγηση IFX: /44 (25%) ασθενείς (8/ με NC) είχαν ΑΝA+ πριν τη λήψη θεραπείας. Ο τίτλος των ΑΝΑ αυξήθηκε σε 4/ (ΝC=2, ΕΚ=2) αλλά σε 3/ ασθενείς τα ANA αρνητικοποιήθηκαν. ΑΝΑπριν τη χορήγηση IFX: Δέκα ασθενείς (22.7%) εμφάνισαν ANA de novo, 9/0 τους πρώτους 6 μήνες θεραπείας. 2/0 (20%) εμφάνισαν και αντι-dsdna αντισώματα. Συνολικά: Ουδείς ANA+ ασθενής εμφάνισε συμπτώματα ΣΕΛ. Η αύξηση δόσης ή/και μείωση μεσοδιαστήματος της θεραπείας με IFX δεν διήγειρε de novo ανάπτυξη ΑΝΑ ούτε αύξησε τον τίτλο των ΑΝΑ σε ANA+ ασθενείς πριν τη θεραπεία. Η συγχορήγηση IFX/ΑΖΑ δεν επέφερε de novo ανάπτυξη ANA ούτε επαύξησε τον τίτλο τους σε ασθενείς με ΑΝΑ+ πρo ενάρξεως θεραπείας. Συμπεράσματα: 25% των ασθενών με ΙΦΝΕ ήταν ANA+ πριν χορηγηθεί ΙFX. Θεραπεία 2 ετών αύξησε τους τίτλους ή ανέπτυξε de novo ΑNA σε 8/44 (4%) ασθενείς αλλά ουδείς ανέπτυξε ΣΕΛ. Συνδυασμένη θεραπεία IFX/ΑΖΑ και δοσολογικές μεταβολές του IFX δεν ανέπτυξαν ούτε μετέβαλαν τον τίτλο των ΑNA. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):2 ΙΦΝΕ4 ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ TLA ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΔΟΧΕΑ ΤΟΥ DcR3 ΣΤΟ ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΝΤΕΡΙΚΟ ΙΣΤΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΛΚΩΔΗ ΚΟ- ΛΙΤΙΔΑ Σ.Η. Σιακαβέλλας, Γ. Καλτσά, Μ. Γκίζης, Μ. Γαζούλη 2, Ε. Ζαμπέλη 3, Σ. Μιχόπουλος 3, Ε. Βαφειάδη-Ζουμπούλη, Γ. Μπάμιας, Σ.Δ. Λαδάς Γαστρεντερολογικό Τμήμα Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Λαϊκό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών, 2 Βιολογικό Τμήμα, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, 3 Γαστρεντερολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Αλεξάνδρα Εισαγωγή: Το συνδετικό μόριο TLA και ο υποδοχέας του DcR3 ανήκουν στις οικογένειες των παραγόντων TNF και TNF-υποδοχέα, αντίστοιχα. O ρόλος των μορίων αυτών κατά τη διάρκεια της χρόνιας εντερικής φλεγμονής που παρατηρείται στην Ελκώδη Κολίτιδα (EK) δεν έχει διευκρινιστεί. Στόχος: Nα προσδιοριστεί η συγκέντρωση των TLA και DcR3 στο περιφερικό αίμα και η έκφραση των DcR3 και TLA mrna στον εντερικό ιστό ασθενών με EK σε σχέση με την ενεργότητα της νόσου και την ανταπόκριση στη θεραπεία. Μέθοδοι: Οι συγκεντρώσεις των TLA και DcR3 στον ορό ασθενών και υγιώνμαρτύρων (ΥΜ) προσδιορίστηκαν με ανοσοενζυμική μέθοδο (ELISA). Η σχετική έκφραση των DcR3 και ΤLA mrna στον ιστό μετρήθηκε με real-time RT-PCR. Αποτελέσματα: Στην ενεργό ΕΚ παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της συγκέντρωσης του διαλυτού DcR3 (διάμεσος, 95% CI: 470.4, pg/ml, Ν=29) σε σχέση τόσο με ΕΚ σε ύφεση (0, pg/ml, P=0.003, Ν=35) όσο και με ΥΜ (0, pg/ml, P<0.000, Ν=56). Η συγκέντρωση του διαλυτού ΤLA ήταν σημαντικά υψηλότερη στην ενεργό ΕΚ (διάμεσος, 95% CI: 432.4, pg/ ml), και στην ΕΚ σε ύφεση (389.3, pg/ml) σε σχέση με τους ΥΜ (87.4, , P<0.000 και για τις δύο συγκρίσεις). H συγκέντρωση του DcR3 παρουσίασε σημαντική μείωση μετά την επίτευξη ύφεσης (ΕΚ προ θεραπείας διάμεσος, 95% CI: 0, pg/ml, μετά θεραπεία: 822.5, , P=0.006, Ν=). Η σχετική έκφραση του DcR3 και των συνδετών του, TLA και FasL στον πάσχοντα εντερικό βλεννογόνο ασθενών με ΕΚ ήταν σημαντικά αυξημένη σε σχέση με τον υγιή ιστό στο ίδιο άτομο (DcR3: 44±3 vs. 2,5±3.3, P=0.002, TLA: 80±65.4 vs. 6.2±0.9, P=0.007, FasL: 52.8±45.3 vs. 5.7±9.7, P=0.022, N=0). Συμπεράσματα: Σε ασθενείς με ενεργό EK παρατηρείται αυξημένη συγκέντρωση των TLA και DcR3 στον ορό, καθώς και αυξημένη έκφραση τους στον πάσχοντα εντερικό ιστό. Η ανταπόκριση στην θεραπευτική αγωγή συνδυάζεται με ελάττωση των επιπέδων του DcR3 στον ορό. Το σύστημα TLA/DcR3 μπορεί να συμμετέχει στην αιτιοπαθογένεση της ΙΦΝΕ. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):2 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):2

13 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ Η 3 Η2 ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙ-ΑΠΟΠΤΩΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ DCR3 ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΜΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΟΥΜΕΝΗ ΚΙΡΡΩΣΗ ΚΑΙ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ (ΗΚΚ) Γ. Καλτσά, Σ.Η. Σιακαβέλλας, Μ. Γκίζης, Ι. Βλαχογιαννάκος, Ι. Δελλαδέτσιμα 2, Ε. Ζουμπούλη-Βαφειάδη, Γ. Μπάμιας, Σ.Δ. Λαδάς Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών, 2 Α Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εισαγωγή: Το μόριο DcR3 ανήκει στην οικογένεια πρωτεϊνών του υποδοχέα του TNF. Στερείται διαμεμβρανικού τμήματος και ανιχνεύεται μόνο ως διαλυτή πρωτεΐνη. Το DcR3 επάγει αντι-αποπτωτικά σήματα μέσω σύνδεσης με τα μόρια TLA, LIGHT και Fas-L, γεγονός που καθιστά πιθανή τη συμμετοχή του σε μηχανισμούς καρκινογένεσης. Σκοπός: Η μέτρηση της συγκέντρωσης του DcR3 στον ορό ασθενών με τελικού σταδίου ηπατική νόσο (κίρρωση, ΗΚΚ) σε σύγκριση με ασθενείς με χρόνια ιογενή ηπατίτιδα και υγιείς μάρτυρες. Μέθοδοι: Μελετήθηκαν 45 ασθενείς με χρόνια ιογενή ηπατίτιδα (22 HBV+, 23 HCV+), 28 με μη-αντιρροπούμενη κίρρωση (8 HBV+, 4 HCV+, 4 αλκοολική, 2 κρυψιγενής), 9 με ΗΚΚ, και 46 υγιείς μάρτυρες. Η συγκέντρωση του DcR3 προσδιορίστηκε με ELISA. Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της συγκέντρωσης του DcR3 σε ασθενείς με ΗΚΚ (32, pg/ml, median, 95% CI) ή κίρρωση (663, 0-433) σε σύγκριση με τη χρόνια ηπατίτιδα (309, 0 30, P<0.005 vs. κίρρωση ή ΗΚΚ) ή τους υγιείς μάρτυρες (0, 0 599, P<0.000 vs. κίρρωση ή ΗΚΚ). Η συγκέντρωση του DcR3 ήταν σημαντικά μεγαλύτερη στο ασκιτικό υγρό (3305, ) σε σύγκριση με τον ορό του ιδίου ασθενή (86, pg/ml, P<0.05). Τέλος, παρατηρήθηκαν πολύ υψηλές τιμές DcR3 στις ηπατικές φλέβες ασθενών με κίρρωση (560, pg/ml). Συμπέρασμα: Η πρωτεΐνη DcR3 είναι σημαντικά αυξημένη σε ασθενείς με ηπατική κίρρωση και αυξάνεται περαιτέρω επί ανάπτυξης ΗΚΚ. Τα ευρήματα αυτά, όπως και η παρουσία του DcR3 στο ασκιτικό υγρό και τις ηπατικές φλέβες εγείρει την υπόνοια ότι μπορεί να συμμετέχει στην ηπατική καρκινογένεση μέσω αναστολής της απόπτωσης. Η ΣΥΝΕΧΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΡΙΦΑΞΙΜΙΝΗΣ ΒΕΛΤΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΚΒΑ- ΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΜΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΟΥΜΕΝΗ ΚΙΡΡΩΣΗ ΑΛΚΟ- ΟΛΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΑΡ- ΤΥΡΩΝ Ι. Βλαχογιαννάκος, Ν. Βιάζης 2, Παναγιώτα Βασιανοπούλου 2, Ε. Βαφειάδου-Ζουμπούλη, Δ.Γ. Καραμανώλης 2, Σ.Δ. Λαδάς Ηπατογαστρεντερολογικό Τμήμα, Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό», Αθήνα, 2 Β Γαστρεντερολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «O Ευαγγελισμός», Αθήνα Εισαγωγή: Οι κιρρωτικοί ασθενείς έχουν αυξημένο κίνδυνο βακτηριδιακής υπερανάπτυξης με είσοδο βακτηριδιακών προϊόντων στην πυλαία κυκλοφορία και επιδείνωση της ηπατικής αιμοδυναμικής. Έχουμε δείξει ότι η βραχύχρονη χορήγηση ριφαξιμίνης βελτιώνει την αιμοδυναμική του ήπατος σε ασθενείς με μη αντιρροπουμένη κίρρωση. Σκοπός: Διερευνήσαμε την επίδραση της συνεχούς χορήγησης ριφαξιμίνης στην έκβαση των ασθενών με μη αντιρροπουμένη κίρρωση αλκοολικής αιτιολογίας (Child-Pugh >7) και ασκίτη. Μέθοδοι: Ασθενείς που είχαν λάβει ριφαξιμίνη και είχαν βελτιώσει την αιμοδυναμική του ήπατος συμπεριελήφθησαν στη μελέτη και συνέχισαν τη λήψη ριφαξιμίνης σε δόση 200mg ημερησίως. Για κάθε ασθενή που έλαβε ριφαξιμίνη εντάχθηκαν στη μελέτη ως μάρτυρες δύο κιρρωτικοί ασθενείς αντίστοιχης ηλικίας, φύλου, αιτιολογίας και βαρύτητας της ηπατικής νόσου. Όλοι παρακολουθήθηκαν για 5 χρόνια ή το θάνατο ή την ηπατική μεταμόσχευση. Εκτιμήθηκε ο κίνδυνος εμφάνισης των επιπλοκών της πυλαίας υπέρτασης και η επιβίωση. Αποτελέσματα: Συμπεριελήφθησαν 69 ασθενείς (23 έλαβαν ριφαξιμίνη και 46 ήταν μάρτυρες). Όσοι έλαβαν ριφαξιμίνη είχαν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο κιρσορραγίας (35%vs.59.5%,p=0.0), ηπατικής εγκεφαλοπάθειας (3.5%vs.47%,p=0.034), αυτόματης βακτηριδιακής περιτονίτιδας (5.5%vs.46%,p=0.027) και ηπατονεφρικού συνδρόμου (4.5%vs.5%,p=0.037) σε σύγκριση με τους μάρτυρες. 3 ασθενείς πέθαναν (7 στην ομάδα της ριφαξιμίνης και 24 στην ομάδα ελέγχου). Η 5ετής πιθανότητα επιβίωσης ήταν σημαντικά υψηλότερη στους ασθενείς που έλαβαν ριφαξιμίνη (6%vs.3.5%,p=0.02). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, η χορήγηση ριφαξιμίνης συσχετίσθηκε ανεξάρτητα με χαμηλότερο κίνδυνο κιρσορραγίας, ηπατικής εγκεφαλοπάθειας, αυτόματης βακτηριδιακής περιτονίτιδας και ηπατονεφρικού συνδρόμου καθώς και με καλύτερη επιβίωση. Συμπεράσματα: Η συνεχής χορήγηση ριφαξιμίνης σε ασθενείς με μη αντιρροπουμένη κίρρωση αλκοολικής αιτιολογίας σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης των επιπλοκών της πυλαίας υπέρτασης και με καλύτερη επιβίωση. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):3 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):3 ΙΦΝΕ5 ΟΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ INFLIXIMAB ΚΑΙ ADALIMUMAB ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ τη μεσαλαζινη ΚΑΙ ΠΡΕΔΝΙΖΟΛΟΝΗ ΔΕΝ ΑΠΟΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΤΙΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕ- ΡΟΥ ΑΡΟΥΡΑΙΩΝ ΜΕ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΟΛΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ PEROS ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΣΙΔΗΡΟΥ Γ. Δουβή?, A. Παπαλόης?, Γ. Αγρογιάννης?, A. Γκίκας?, Ε. Μερίκας?, A. Zαχαριουδάκη?, Θ. Kατσιλιάνος?, E. Kαράμπελα?, K. Tσαρέα?, Σ. Kατσιλιάνος?, M. Kαραμπέρη?, M. Σιδέρης?, Σ. Γεράκης?, Β. Καραγιάννη?, Ε. Tριανταφυλλίδη?, Ι.K. Tριανταφυλλίδης?? Γαστρεντερολογικό Τμήμα, Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας,? Ερευνητικό-Πειραματικό Κέντρο Φαρμακευτικής Εταιρείας ELPEN Αθήνα,? A Παθολογοανατομικό Εργαστήριο Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών,? Επιτροπή Έρευνας Ελληνικής Εταιρείας Ογκολογίας Πεπτικού Εισαγωγή: Πειραματικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι η από του στόματος χορήγηση σιδήρου (Fe) μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή του βλεννογόνου του παχέος εντέρου μέσω οξειδωτικού stress. Οι ασθενείς ΙΦΕΝ εμφανίζουν αναιμία η οποία συνήθως αντιμετωπίζεται με peros χορήγηση Fe. Σκοπός της μελέτης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης των anti-tnf παραγόντων infliximab και adalimumab, καθώς και της mesalazine και prednisolone στις ιστολογικές αλλοιώσεις πειραματικής κολίτιδος προκαλούμενης από TNBS και ταυτόχρονη ή μη, χορήγηση διαφόρων πυκνοτήτων Fe peros. Υλικό - Μέθοδοι: Χρησιμοποιήθηκαν 2 μεγάλες ομάδες πειραματόζωων. Η πρώτη αποτελείτο από 6 υποομάδες, ενώ η δεύτερη από 2 υποομάδες. Ομάδα Α: Σε κάθε μια από τις 3 πρώτες υποομάδες χρησιμοποιήθηκαν 2 αρουραίοι, ενώ στις υπόλοιπες τρεις από 24 αρουραίοι. Οι ομάδες ήσαν: η : κανονική δίαιτα, φυσιολογική περιεκτικότητα Fe (0.027% ή 270mg/kg τροφής). 2 η : κανονική δίαιτα, Fe 0.3% (3000mg/kg τροφής,.8ml Fe). 3 η : κανονική δίαιτα, Fe 3% (30.000mg/kg τροφής, 9ml Fe). Στις επόμενες τρεις υποομάδες (4,5,6) προκλήθηκε κολίτιδα TNBS σε καθεμία. Ομάδα Β: Χρησιμοποιήθηκαν 2 αρουραίοι για κάθε μία υποομάδα. Στις 4 πρώτες δεν προκλήθηκε TNBS κολίτιδα, (υποομάδες αναφοράς). 7 η : κανονική δίαιτα, Fe-.8ml, Ιnfliximab (5mg/kg sc). 8 η : κανονική δίαιτα, Fe-9ml, Infliximab. 9 η : κανονική δίαιτα, Fe-.8ml, Adalimumab (40mg/kg sc). 0 η : κανονική δίαιτα, Fe-9ml, Adalimumab. η : κανονική δίαιτα, TNBS κολίτιδα, Fe-.8ml, Ιnfliximab. 2 η : κανονική δίαιτα, TNBS κολίτιδα, Fe-9ml, Infliximab. 3 η : Κανονική δίαιτα, TNBS κολίτιδα, Fe-.8ml, Adalimumab. 4 η : κανονική δίαιτα, ΤNBS κολίτιδα, Fe-9ml, Adalimumab. 5 η : κανονική δίαιτα, TNBS κολίτιδα, Fe-.8ml, Mesalazine per os. 6 η : κανονική δίαιτα, TNBS κολίτιδα, Fe-9ml, Mesalazine per os. 7 η : κανονική δίαιτα, TNBS κολίτιδα, Fe-.8ml, πρεδνιζολόνη per os. 8 η : κανονική δίαιτα, ΤNBS κολίτιδα, Fe-9ml, πρεδνιζολόνη per os. Η χορήγηση Fe γινόταν με σύριγγα από του στόματος καθημερινώς μέχρι και την τελευταία ημέρα του πειράματος. Η ευθανασίας γινόταν την 7 η και 5 η ημέρα. Το παχύ έντερο ετίθετο σε διάλυμα 0% formalin και εξετάσθηκε για τη δραστικότητα της κολίτιδος και τον βαθμό της ιστικής καταστροφής. Αποτελέσματα: Στατιστικώς σημαντικές διαφορές σε όλες τις ιστολογικές παραμέτρους παρατηρήθηκαν μεταξύ της ομάδος και των ομάδων 2 και 3 (P<0.002), μεταξύ της ομάδος 4 και των ομάδων 5 και 6 (P<0.00), μεταξύ της ομάδος 2 και των ομάδων 7 και 9 (P<0.06 & P=0.035 αντίστοιχα) και μεταξύ της ομάδος 3 και της ομάδος 0 (P=0.022). Η μεσαλαζίνη προκάλεσε σημαντική μείωση της βαρύτητος των ιστολογικών παραμέτρων (σύγκριση ομάδων και (P<0.000), αν και οι διαφορές μεταξύ των ομάδων και δεν έφθασαν το επίπεδο σημαντικότητος. Η πρεδνιζολόνη μείωσε σημαντικά τις φλεγμονώδεις αλλοιώσεις (σύγκριση ομάδων και και (P<0.00 and P< αντίστοιχα). Συμπέρασμα: Η peros χορήγηση Fe μπορεί α) να προκαλέσει φλεγμονή του φυσιολογικού παχέος εντέρου και β) να επιδεινώσει τις ιστολογικές αλλοιώσεις της TNBS κολίτιδος, γ) οι βιολογικοί παράγοντες infliximab και adalimumab δεν αποκαθιστούν τις ιστολογικές βλάβες του παχέος εντέρου αρουραίων με πειραματική κολίτιδα και ταυτόχρονη peros χορήγηση Fe, και δ) η mesalazine και prednisolone αποκαθιστούν τις ιστολογικές βλάβες του παχέος εντέρου αρουραίων με TNBS κολίτιδα και peros λαμβανόμενο Fe. Τα ευρήματα αυτά μπορεί να επηρεάσουν την κλινική πρακτική αντιμετώπισης σιδηροπενικής αναιμίας σε ασθενείς με ΙΦΕΝ που λαμβάνουν infliximab, adalimumab, μεσαλαζίνη, κορτικοειδή ή συνδυασμούς των ανωτέρω. Ευχαριστίες: Η μελέτη υποστηρίχθηκε οικονομικώς κατά ένα μέρος από την Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):3 ADALIMUMAB ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΤΟΥ CRΟΗΝ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕ- ΡΟΠΑΘΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ Ή ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑ- ΣΗ ΣΤΟ INFLIXIMAB Ε. Αρχαύλης, Δ. Τζιβράς, Κ. Παπαμιχαήλ, Α. Σμυρνίδης. Ι. Δρούγας, Π. Κωνσταντόπουλος, Δ. Τσιρονίκος, Ν. Κυριάκος, Γ. Αγάλος, Γ.Ι. Μάντζαρης. Α Γαστρεντερολογική Κλινική, Ευαγγελισμός Εισαγωγή: Στη μελέτη GAIN ασθενείς με αλλεργική αντίδραση (ΑλΑ) ή απώλεια της ανταπόκρισης (ΑτΑ) στο infliximab (IFX) ανταποκρίθηκαν στο adalimumab (ADA). Σκοπός: Να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα του ADA σε ασθενείς μας με ΑτΑ/ΑλΑ στο IFX. Σχεδιασμός: Προοπτική, μονοκεντρική, ανοικτή μελέτη ενός έτους. Ασθενείς: Ασθενείς 8-72 ετών με κλινική (CDAI>220), ορολογική (αυξημένα λευκά, αιμοπετάλια, CRP) και ενδοσκοπική (SES-CD>4) δραστηριότητα NC παρά τη θεραπεία με 0 mg/kg IFX /4 εβδ ή ΑλΑ στο IFX. Μέθοδος: Χορηγήθηκε θεραπεία εφόδου [60/80mg, εβδ 0/2] και συντήρησης [40 mg/2 εβδ] για ένα έτος ή 2 εβδομάδες αν δεν ανταποκρινόντουσαν. Η δόση αυξανόταν σε 40mg/εβδ αν παρά τον αρχικό έλεγχο τα συμπτώματα υποτροπίαζαν. Οι ασθενείς παρακολουθούνταν κλινικά (CDAI) και εργαστηριακά κάθε μήνα. Ενδοσκόπηση έγινε μετά τους 6 μήνες. Αποτελέσματα: ADA έλαβαν 23 ασθενείς [7 άρρενες, ηλικίας 29 (8-55) ετών, CDAI 285 ( ), 5 με περιεδρικά συρίγγια] για ΑτΑ (4) ή ΑλΑ (9) στο IFX. Δύο (9%) δεν ανταποκρίθηκαν. Στις 4 εβδ, 7/23 (30%) ασθενείς είχαν ύφεση και 4/23 (69%) ανταπόκριση (μείωση CDAI>00). Μετά 2 μήνες, 2/23 (52%) ήταν σε ύφεση, 4/23 (7%) αρχικώς ανταποκριθέντες διέκοψαν [2 ΑτΑ, ΑΕ, ινωτική στένωση] και 5/23 (22%) είχαν κλινική ανταπόκριση. 3/5 ασθενείς είχαν ύφεση της περιεδρικής νόσου. Η δόση του ADA αυξήθηκε [40 mg/εβδ] σε 2/23 (52%) ασθενείς. Ενδοσκόπηση σε 8/23 ασθενείς έδειξε πλήρη ή σχεδόν πλήρη επούλωση σε 2 και μερική επούλωση σε 6. Συμπέρασμα: Το ADA επιφέρει κλινική και ενδοσκοπική ύφεση σε ευάριθμους ασθενείς με NC που εμφανίζουν ΑτΑ ή ΑλΑ στο IFX. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):3 ΙΦΝΕ6

14 4 30 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ Η3 ΣΠΙΝΘΗΡΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑ- ΦΥΓΗΣ ΣΕ ΚΙΡΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΥΠΟΞΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙ- ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΕΡΛΙΠΡΕΣΣΙΝΗΣ Γ. Καλαμπόκης, Γ. Μπαλταγιάννης, Σ. Τσιούρης 2, Κ. Παππάς 3, Α. Φωτόπουλος 2, Ε.Β. Τσιάνος Α Παθολογική Κλινική και Ηπατο-Γαστρεντερολογική Μονάδα, 2 Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής, 3 Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Ιωαννίνων, Ιωάννινα Εισαγωγή: Η βαρύτητα της ενδοπνευμονικής διαφυγής (ΕΠΔ) σε κιρρωτικούς ασθενείς χωρίς ηπατοπνευμονικό σύνδρομο παραμένει αδιευκρίνιστη. Σκοπός: Να εκτιμηθεί η ΕΠΔ σε κιρρωτικούς ασθενείς χωρίς υποξαιμία και οι μεταβολές της μετά τη χορήγηση τερλιπρεσσίνης. Υλικό: Δεκαπέντε ασθενείς με αλκοολική κίρρωση χωρίς υποξαιμία μελετήθηκαν πριν και μετά τη χορήγηση 2mg τερλιπρεσσίνης. Μέθοδοι: Η ΕΠΔ εκτιμήθηκε με σπινθηρογράφημα πνευμονικής αιμάτωσης με αλβουμίνη σημασμένη με τεχνήτιο ( 99m Tc) και υπολογίστηκε η εγκεφαλική πρόσληψη της σημασμένης αλβουμίνης (θετικό: 6%). Η καρδιακή παροχή (ΚΠ), η πνευμονική αρτηριακή συστολική πίεση (ΠΑΣΠ), η πνευμονική αγγειακή αντίσταση (ΠΑΑ), ο όγκος αίματος στην πυλαία φλέβα (ΟΠΦ) και η ταχύτητα αγωγής αίματος στην πυλαία φλέβα (ΤΑΠΦ) εκτιμήθηκαν με υπέρηχο Doppler. Η ΠΑΑ υπολογίστηκε ως: μέγιστη ταχύτητα παλινδρόμησης στην τριγλώχινα/ταχύτητα ροής στο στόμιο εξόδου της δεξιάς κοιλίας, η μέση αρτηριακή πίεση (ΜΑΠ) ως: διαστολική ΑΠ + (συστολική ΑΠ-διαστολική ΑΠ/3), και η συστηματική αγγειακή αντίσταση (ΣΑΑ) ως: ΜΑΠ/ΚΠ. Αποτελέσματα: ΕΠΔ >6% παρατηρήθηκε στο 20% των ασθενών. H ΕΠΔ σχετίσθηκε αρνητικά και σημαντικά με τον αριθμό των αιμοπεταλίων (p=0.00) και θετικά με το Child-Pugh score (p=0.06), τον ΟΠΦ (p=0.07), και την ΤΑΠΦ (p=0.07) ενώ μειώθηκε σημαντικά μετά τη χορήγηση τερλιπρεσσίνης (p<0.00). Η τερλιπρεσσίνη μείωσε σημαντικά την ΚΠ (p=0.003) ενώ αύξησε σημαντικά τη μαπ (p=0.0003), τη σαα (p=0.0003), την ΠΑΣΠ (p=0.00) και την ΠΑΑ (p=0.0). Συμπεράσματα: Η ΕΠΔ μπορεί να είναι παθολογική σε νορμοξαιμικούς κιρρωτικούς ασθενείς και σχετίζεται αντίστροφα με τον αριθμό των αιμοπεταλίων και άμεσα με τη βαρύτητα της κίρρωσης. Η τερλιπρεσσίνη μειώνει σημαντικά τον βαθμό της ΕΠΔ. Η4 ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΩΝ ΜΕΤΑ τη χορηγη- ΣΗ ΡΙΦΑΞΙΜΙΝΗΣ ΣΕ ΚΙΡΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΘΡΟΜΒΟΠΕ- ΝΙΑ: ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Γ. Καλαμπόκης, Α. Μουζάκη 2, Ε.Β. Τσιάνος Α Παθολογική Κλινική και Ηπατο-Γαστρεντερολογική Μονάδα, Ιατρική Σχολή Ιωαννίνων, Ιωάννινα, 2 Εργαστήριο Αιματολογίας, Ιατρική Σχολή Πατρών, Πάτρα Εισαγωγή: Η θρομβοπενία (<50000/μL) είναι μία σημαντική διαταραχή της κίρρωσης με το όριο των 80000/μL να θεωρείται κριτικό για επεμβατικές πράξεις. Η θρομβοπενία έχει διαχρονικά αποδοθεί στον υπερσπληνισμό, αλλά η συσχέτιση αυτή δεν έχει αποδειχτεί. Η ενδοτοξιναιμία της κίρρωσης λόγω της εντερικής βακτηριακής υπερανάπτυξης θα μπορούσε να συμμετέχει παθογενετικά στη θρομβοπενία είτε άμεσα λόγω περιφερικής καταστροφής (διάχυτη ενδαγγειακή πήξη, συναθροίσεις αιμοπεταλίωνενεργοποιημένων μονοκυττάρων) ή έμμεσα μέσω διέγερσης κυτταροκινών (καταστολή θρομβοποίησης) ή του μονοξειδίου του αζώτου (απόπτωση ώριμων μεγακαρυοκυττάρων). Ειδική θεραπεία για τη θρομβοπενία της κίρρωσης δεν υπάρχει. Σκοπός: Να μελετηθεί η επίδραση της εντερικής αποστείρωσης με ριφαξιμίνη στον αριθμό των αιμοπεταλίων σε ασθενείς με κίρρωση και θρομβοπενία. Υλικό: Δέκα κιρρωτικοί ασθενείς (Child-Pugh class B/C: 5/5) έλαβαν ριφαξιμίνη 200mg/ημέρα ενώ 0 (Child-Pugh class B/C: 7/6) έλαβαν εικονικό φάρμακο για 4 εβδομάδες. Όλοι οι ασθενείς διέκοψαν τη χρήση αλκοόλ για τουλάχιστο 6 μήνες πριν την είσοδο στη μελέτη. Μέθοδοι: Εκτιμήθηκαν ο αριθμός των αιμοπεταλίων και τα επίπεδα ενδοτοξίνης του ορού πριν και μετά τη χορήγηση ριφαξιμίνης ή εικονικού φαρμάκου. Αποτελέσματα: Σημαντική αύξηση του αριθμού των αιμοπεταλίων (09700±39700/μL έναντι 88900±37200/μL, p=0.006) συνοδευόμενη από σημαντική μείωση των επιπέδων ενδοτοξίνης (2.± έναντι 0.9±0.6 EU/ml, p<0.000) παρατηρήθηκε στην ομάδα της ριφαξιμίνης. Ο αριθμός των αιμοπεταλίων αυξήθηκε σε 9 ασθενείς που έλαβαν ριφαξιμίνη (>80000/μL σε 3 ασθενείς). Ο αριθμός των αιμοπεταλίων και τα επίπεδα ενδοτοξίνης παρέμειναν αμετάβλητα στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου. Συμπεράσματα: Η ριφαξιμίνη αύξησε σημαντικά των αριθμό των αιμοπεταλίων σε κιρρωτικούς ασθενείς με θρομβοπενία και η δράση αυτή φαίνεται να σχετίζεται με τη μείωση της ενδοτοξιναιμίας. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):4 ΠΕ6 Η ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΕΚΤΟΜΗ (EMR) ΩΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΥΜΕΓΕΘΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑ- ΤΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ, ΜΕ 2ΜΗΝΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑ- ΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Β. Παντερής, Μ. Καραγιάννη 2, Α. Καρακώστα 2, Ε. Σωτηρίου 2, Ρ. Μεννόνα 2, Ι.Κ. Τριανταφυλλίδης Γαστρεντερολογικό Τμήμα, 2 Παθολογοανατομικό Τμήμα, Γ.Ν. Νικαίας Σκοπός: Η ενδοσκοπική βλεννογονεκτομή έχει ευρύτατα αναπτυχθεί για την εξαίρεση επιπέδων και εμβυθισμένων νεοπλασματικών βλαβών με σκοπό την αποφυγή της νοσηρότητας και θνητότητας που σχετίζονται με τη χειρουργική κολεκτομή. Η τμηματική βλεννογονεκτομή παρά το ότι έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για την αφαίρεση ευμεγέθων νεοπλασμάτων χαρακτηρίζεται ακόμη από έλλειψη ακριβούς αξιολόγησης της αποτελεσματικότητάς της. Υλικό - Μέθοδος: Συμπεριλαμβάνονται 0 ασθενείς που προσήλθαν με ευμεγέθη άμισχα ή επίπεδα (Is, LST, IIa κατά Paris) νεοπλάσματα πεπτικού (8 παχέος εντέρου, στομάχου, οισοφάγου). Προηγήθηκε χρωμοσκόπηση με indigo carmine για τον έλεγχο μορφολογίας των κολικών κρυπτών (pit pattern by Kudo) και διασαφήνιση των ορίων. Ακολούθησε ενδοσκοπική βλεννογονεκτομή με τη μέθοδο strip, cap ή Duette και θερμοκαυτηρίαση με argon plasma στο πέρας της επέμβασης. Κατόπιν το παρασκεύασμα ή τμήματα αυτού εμπεδώθηκαν σε πλαστικό πλακίδιο και εστάλησαν στον παθολογοανατόμο. Καταγράφησαν οι επιπλοκές και το διάστημα της νοσοκομειακής νοσηλείας. Οι ασθενείς επανελέγχθησαν ενδοσκοπικά σε.5, 3, 6 και 2 μήνες. Ως πλήρη αρχική εκτομή αναφέρεται η ενδοσκοπικά επιβεβαιωμένη παρουσία υποβλεννογονίου ή μυϊκού χιτώνα στη θέση εκτομής, το ελεύθερο εν τω βάθει όριο του παρασκευάσματος και η απουσία υπολειμματικής ή υποτροπιάζουσας βλάβης στον πρώτο επανέλεγχο. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία προ εκτομής και στους 6μήνες. Αποτελέσματα: Περιγράφονται συνοπτικά παρακάτω: Ηλικία: 7.6 έτη (μέση τιμή), Φύλο: Α 70%- Θ 30% Μέγεθος βλάβης: 4cm (μέση τιμή, διάστημα 2.5-7cm) Σχήμα βλάβης: Is 70%, LST 20%, IIa 0% Θέση βλάβης: Ανιόν, Σιγμοειδές 2, Ορθό 5, Στόμαχος, Οισοφάγος Ιστολογία: LGD 0%, HGD 70%, IM 20% (ενδοβλεννογόνιο) Μέθοδος εκτομής: Strip 70%, Cap 20%, Duette 0% Πλήρης αρχική εκτομή: 70%, Υποτροπή: 20% Επιπλοκές: Post-polypectomy syndrome 20%, Διάτρηση 0%, Άμεση αιμορραγία 0% Διάστημα παρακολούθησης: 2 μήνες (μέση τιμή, διάστημα 6-8 μήνες) Ιστολογική αναβάθμιση βλάβης μετά εκτομή: Από HGD σε Ca: 20%, από IM σε υποβλεννογόνιο (sm): 20% Αξονικές τομογραφίες αρνητικές. Μέσος χρόνος νοσηλείας 2 ημέρες. Συμπεράσματα: Η πλειονότητα των ασθενών αντιμετωπίστηκε ενδοσκοπικά. Παρά το μικρό αριθμό ασθενών, το διάστημα παρακολούθησης είναι επαρκές και περιλαμβάνει συχνά διαστήματα ενδοσκοπικού επανελέγχου. Περιορισμένο ποσοστό ήπιων επιπλοκών αντιμετωπισθείσες ενδοσκοπικά ή με συντηρητικά μέσα. Υποτροπίασαν δύο ασθενείς από τους οποίους ο ένας αντιμετωπίστηκε με επαναληπτική ενδοσκοπική εκτομή και 4 μήνες μετά είναι ελεύθερος νόσου ενώ ο έτερος ασθενής παραπέμφθηκε για χειρουργική εξαίρεση λόγω εν τω βάθει υποβλεννογονίου διηθήσεως. Η βλεννογονεκτομή συμβάλλει στην ολοκληρωμένη ιστολογική διερεύνηση, υποβοηθώντας την πρόγνωση και σωστή περαιτέρω διαχείριση του ασθενούς προς αποφυγή χειρουργικής επεμβάσεως. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):4 ΠΕ7 ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΥΠΕΡΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΒΑΚΤΗΡΙ- ΩΝ ΤΟΥ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ (ΣΥΒΕ) ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ Ασθενείς: ΣΥΣΧΕ- ΤΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ (ΣΕΕ) Ε. Πυλέρης, Ε.Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης 2, Β. Κούσουλας, Χ. Μπαρμπατζάς. Γαστρεντερολογικό Τμήμα, ΠΓΝ «Σισμανόγλειο», 2 Δ Παθολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ Εισαγωγή: Πιθανολογείται ότι σημαντικό ποσοστό του γενικού πληθυσμού εμφανίζει ΣΥΒΕ το οποίο μπορεί να σχετίζεται αιτιοπαθογενετικά με το ΣΕΕ. Μελετήθηκε ο επιπολασμός του ΣΥΒΕ από αερόβια βακτήρια, σε μία κοόρτη Ελλήνων ασθενών. Μεθοδολογία: Στη μελέτη συμμετείχαν όσοι υποβλήθηκαν σε ενδοσκόπηση του ανώτερου πεπτικού από το Σεπτέμβριο 2009 με κριτήρια αποκλεισμού τις λοιμώξεις από HIV, HBV, HCV, την κίρρωση του ήπατος και την ενεργό αιμορραγία του πεπτικού συστήματος. Αναρροφήθηκε υγρό από τον αυλό της δεύτερης μοίρας του δωδεκαδακτύλου και έγινε ποσοτική καλλιέργεια. Η ταυτοποίηση των Gram-αρνητικών βακτηρίων έγινε με το σύστημα API20E. Ως ΣΥΒΕ ορίστηκε η παρουσία βακτηρίων τύπου παχέος εντέρου σε ποσότητα μεγαλύτερη από 0³ cfu/ml. Το ΣΕΕ ορίστηκε σύμφωνα με τα κριτήρια κατά Ρώμη III. Αποτελέσματα: Συνολικά συμμετείχαν 50 ασθενείς, 37 παρουσίασαν ΣΥΒΕ (24.7%). Επιπλέον 55 ασθενείς εκδήλωναν ΣΕΕ και 95 όχι. Ο επιπολασμός του ΣΥΒΕ σε αυτούς ήταν 45.5% και 2.5% αντίστοιχα (p<0.000). Ο σχετικός κίνδυνος (ΣΚ) του ΣΕΕ επί παρουσίας ΣΥΒΕ ήταν 5.76 (p<0.000). Τα απομονωθέντα είδη βακτηρίων σε ποσότητες μεγαλύτερες από 0³ cfu/ml ήταν Escherichia coli (2.7%), Enterococcus spp (0.9%) και άλλα εντεροβακτηριακά (0.2%) μεταξύ των ασθενών με ΣΕΕ. Τα αντίστοιχα απομονωθέντα είδη στους ασθενείς χωρίς ΣΕΕ ήταν Escherichia coli (3.%), Enterococcus spp (6.%) και άλλα εντεροβακτηριακά (6.%). Μετά πολυπαραγοντική ανάλυση αναδείχθηκε ότι το ΣΕΕ ήταν ο μόνος παράγοντας σχετιζόμενος με την παρουσία του ΣΥΒΕ (ΣΚ: 6.09, 95% Cl: , p <0.000) Συμπεράσματα: Διαπιστώνεται υψηλός επιπολασμός του ΣΥΒΕ από αερόβια βακτήρια στη μελετηθείσα κοορτή ο οποίος είναι στενά συνδεδεμένος με την παρουσία του ΣΕΕ. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):4 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):4

15 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΗΠΑΤ ΚΑΘΑΡΣΗ HBsAg YΠΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΤΕΛΜΠΙΒΟΥΔΙΝΗ ΣΕ ΑΣΘΕ- ΝΗ ΜΕ ΗΒeAg-ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β Α. Μαργαρίτη, Γ. Παπαθεοδωρίδης B Πανεπιστημιακή Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ιπποκράτειο» Εισαγωγή: Η κάθαρση του HBsAg θεωρείται ο ιδανικός τελικός στόχος της θεραπείας ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β (ΧΗΒ), λόγω του συσχετισμού της με μακροχρόνια κλινική ύφεση και αυξημένη επιβίωση. Εντούτοις, η κάθαρση του HBsAg κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους θεραπείας με τους υπάρχοντες αντιικούς παράγοντες είναι σπάνια, ιδίως σε ασθενείς με HBeAg-αρνητική ΧΗΒ. Περιγραφή Περιπτώσεις: Το Νοέμβριο του 2007, ασθενής, 69 ετών, με HBeAg-αρνητική ΧΗΒ προσήλθε με ALT 05 IU/mL, HBV DNA ορού,6x0 6 IU/mL και βαθμό ηπατικής ακαμψίας (stiffness) σε FibroScan 8,2 Kpa. Η ασθενής έλαβε τελμπιβουδίνη (Sebivo ) (600 mg την ημέρα) και μετά από 3 μήνες είχε μη ανιχνεύσιμο HBV DNA ορού (<45 IU/mL) και φυσιολογική ALT, τα οποία διατηρήθηκαν έτσι καθ όλη τη διάρκεια της αγωγής. Στους 2 μήνες, παρουσίασε κάθαρση του HBsAg από τον ορό και ανάπτυξη anti-hbs (8 IU/mL). Η αγωγή με τελμπιβουδίνη διακόπηκε στους 8 μήνες. Στους 5 μήνες μετά τη διακοπή της θεραπείας, η ασθενής διατηρούσε αρνητικό HBsAg με χαμηλούς τίτλους anti- HBs (38 IU/mL), μη ανιχνεύσιμο HBV DNA και φυσιολογικά επίπεδα ALT (8 IU/mL). Συμπεράσματα: Η τελμπιβουδίνη μπορεί να είναι αποτελεσματική θεραπεία για τους ασθενείς με HBeAg-αρνητική ΧΗΒ, ιδίως γι αυτούς με χαμηλή ιαιμία (<2x0 6 IU/mL) προ θεραπείας. Η αγωγή με τελμπιβουδίνη προκαλεί γρήγορη καταστολή της ιικού πολλαπλασιασμού και ίσως ακόμη και κάθαρση του HBsAg, που διατηρήθηκε και μετά τη διακοπή του φαρμάκου. Η πρώιμη ιολογική και βιοχημική ύφεση μπορεί να είναι υπέρ της πιθανότητας κάθαρσης του HBsAg. ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΑΝΤΙ- HCV ΘΕΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ N. Παπαδόπουλος, Σ. Μανωλακόπουλος, Μ. Ντόιτς, Α. Κατόγλου, Γ. Παπαθεοδωρίδης. Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ιπποκράτειο» Η πιθανότητα έναρξης θεραπείας των anti-hcv θετικών ασθενών και οι παράγοντες που την επηρεάζουν δεν έχουν επαρκώς μελετηθεί. Μελετήσαμε τη συχνότητα και τους παράγοντες μη-έναρξης θεραπείας σε 663 anti-hcv θετικούς ασθενείς (μέση ηλικία:42±4 έτη, Α/Γ:425/238) που προσήλθαν στο Εξωτερικό Ηπατολογικό Ιατρείο τριών θεραπευτικών ομάδων (Α, Β, Γ) της Κλινικής μας μεταξύ Καταγράφηκαν δημογραφικά στοιχεία (ηλικία, φύλο, καταγωγή), πηγή λοίμωξης, εργαστηριακά (ALT, HCV RNA, γονότυπος), θεραπεία και αποτελέσματα αυτής καθώς και αιτίες μη-θεραπείας. Θεραπεία δεν έλαβαν 255/663 (38%) ασθενείς. Ειδικότερα, 0 (43%) ήρθαν μία φορά και δεν ελέγχθηκαν για HCV-RNA, 24 (9%) ήταν HCV-RNA αρνητικοί (4 μετά από προηγούμενη θεραπεία) και 2 (47%) ήταν HCV- RNA θετικοί αλλά δεν προσήλθαν για έναρξη θεραπείας (Αρ.=54) ή είχαν αντένδειξη (Αρ.=46) ή δεν επιθυμούσαν για προσωπικούς λόγους θεραπεία (Αρ.=2). Θεραπεία δεν ξεκίνησαν σημαντικά συχνότερα πρώην ή νυν παρεντερικοί χρήστες ναρκωτικών (ΠΧΝ) έναντι μη-πχν [28/272 (47%) vs 27/39 (32%), p<0.00], μη-αιγύπτιοι έναντι Αιγυπτίων [247/63 (40%) vs 8/49 (6%), p<0.00] και ασθενείς της θεραπευτικής ομάδας Α έναντι Β έναντι Γ [75/23 (6%) vs 7/283 (4%) vs 63/257 (25%), p<0.00]. Η πολυπαραγοντική ανάλυση έδειξε ότι η πιθανότητα μη-έναρξης θεραπείας ήταν σημαντικά υψηλότερη σε ΠΧΝ (OR:.7, 95% CI:.-2.6, p=0.0) και επηρεαζόταν ανεξάρτητα από τη θεραπευτική ομάδα (Α vs B/Γ-OR:0.5, 95% CI: , p<0.00 & Γ vs A/B-OR:.8, 95% CI:.-2.8, p=0.03). Συμπερασματικά, πολύ σημαντικό ποσοστό (>35%) των anti-hcv θετικών ασθενών που προσέρχονται σε Ηπατολογικά Ιατρεία Τριτοβάθμιων Νοσοκομείων τελικώς δεν ξεκινά αντιική θεραπεία. Η έναρξη θεραπείας είναι συχνότερη σε μη-πχν, ενώ τελικώς επηρεάζεται σημαντικά και από την υπεύθυνη θεραπευτική ομάδα. 5 ΗΠΑΤ2 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):5 ΗΠΑΤ3 ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΕΡΛΙΠΡΕΣΣΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΚΚΡΙΣΗ ΥΔΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΦΟΡΤΙΣΗΣ ΥΔΑΤΟΣ ΣΕ ΚΙΡΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΣΚΙΤΗ ΧΩΡΙΣ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Η ΥΠΟΝΑΤΡΙAIΜΙΑ Γ. Καλαμπόκης, Κ. Παππάς 2, Γ. Μπαλταγιάννης, Ε.Β. Τσιάνος Α Παθολογική Κλινική και Ηπατο-Γαστρεντερολογική Μονάδα, 2 Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Ιωαννίνων, Ιωάννινα Εισαγωγή: Η διαταραχή της απέκκρισης ύδατος είναι σημαντικός προγνωστικός παράγοντας σε ασθενείς με μη αντιρροπούμενη κίρρωση. Σκοπός: Να διερευνηθεί αν η τερλιπρεσσίνη αυξάνει την απέκκριση φορτίου ύδατος σε κιρρωτικούς ασθενείς με ασκίτη χωρίς νεφρική ανεπάρκεια ή υπονατριαιμία. Υλικό: Δεκαπέντε κιρρωτικοί ασθενείς (Child-Pugh B/C: 6/9). Δώδεκα ασθενείς ολοκλήρωσαν τη μελέτη. Μέθοδοι: Χορηγήθηκαν 20ml/kg ύδατος σε 40min και υπολογίστηκε το ποσοστό απεκκρινόμενου φορτίου ύδατος (ΠΑΦΥ) σε διάστημα 5 ωρών πριν (ημέρα ) και μετά τη χορήγηση τερλιπρεσσίνης 2mg εφάπαξ (ημέρα 3, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της φόρτισης ύδατος). Η μέση αρτηριακή πίεση (ΜΑΠ), η καρδιακή παροχή (ΚΠ), και η συστηματική αγγειακή αντίσταση (ΣΑΑ) εκτιμήθηκαν πριν και μετά τη φόρτιση ύδατος την ημέρα, όπως επίσης πριν και h μετά τη χορήγηση της τερλιπρεσσίνης την ημέρα 3. Επιπλέον, εκτιμήθηκαν η κάθαρση κρεατινίνης (ΚΚΡΕ), η διούρηση, και η νατριούρηση κατά τη διάρκεια του 5ώρου. Αποτελέσματα: Την ημέρα, το ΠΑΦΥ ήταν σημαντικά ανάλογο του Child- Pugh score, της ΚΚΡΕ, της νατριούρησης, και της ΣΑΑ. Η τερλιπρεσσίνη αύξησε σημαντικά το ΠΑΦΥ και τη διούρηση (48.3 +/- 3.3% έναντι /- 4.9%; p = 0.00 και 2.5 +/- 0.2 έναντι / ml/min; p = 0.00, αντίστοιχα). Η ΚΚΡΕ, η νατριούρηση, η ΜΑΠ και η ΣΑΑ αυξήθηκαν σημαντικά, ενώ μειώθηκε σημαντικά η ΚΠ. Οι μεταβολές του ΠΑΦΥ ήταν σημαντικά ανάλογες των μεταβολών της ΣΑΑ και της ΚΚΡΕ. Συμπεράσματα: H τερλιπρεσσίνη αυξάνει σημαντικά το ΠΑΦΥ σε κιρρωτικούς ασθενείς χωρίς νεφρική ανεπάρκεια ή υπονατριαιμία υποδηλώνοντας ότι οι αγγειοσυσπαστικοί παράγοντες μπορούν να βελτιώσουν την πρόγνωση αυτών των ασθενών. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):5 ΗΠΑΤ4 ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΕΡΛΙΠΡΕΣΣΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΚΥΚΛΟΦΟ- ΡΙΑ ΣΕ ΚΙΡΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΚΑΙ ΜΕ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Γ. Καλαμπόκης, Κ. Παππάς 2, Π. Κοραντζόπουλος 2, Ε.Β. Τσιάνος Α Παθολογική Κλινική και Ηπατο-Γαστρεντερολογική Μονάδα, 2 Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Ιωαννίνων, Ιωάννινα Εισαγωγή: H βαζοπρεσσίνη προκαλεί πνευμονική αρτηριακή αγγειοδιαστολή σε πειραματόζωα με πνευμονική υπέρταση. Σκοπός: Να διερευνηθεί η δράση της τερλιπρεσσίνης στην πνευμονική αιμοδυναμική σε κιρρωτικούς ασθενείς χωρίς και με υπερηχογραφικές ενδείξεις πνευμονικής υπέρτασης. Υλικό: Μελετήθηκαν 30 κιρρωτικοί ασθενείς πριν και 30 λεπτά μετά τη χορήγηση τερλιπρεσσίνης 2mg εφάπαξ. Μέθοδοι: Εκτιμήθηκαν η πνευμονική αγγειακή αντίσταση (ΠΑΑ) και η καρδιακή παροχή (ΚΠ) με υπέρηχο Doppler. Η ΠΑΑ υπολογίστηκε ως: μέγιστη ταχύτητα παλινδρόμησης στην τριγλώχινα/ταχύτητα ροής στο στόμιο εξόδου της δεξιάς κοιλίας και η συστηματική αγγειακή αντίσταση (ΣΑΑ) ως: μέση αρτηριακή πίεση/κπ. Μελετήθηκαν δύο ομάδες ασθενών: ΠΑΑ <20 dynes.sec.cm -5 (n=20, Ομάδα ) και ΠΑΑ >20 dynes.sec. cm -5 (n=0, Ομάδα 2). Αποτελέσματα: Μετά τη χορήγηση τερλιπρεσσίνης η ΠΑΑ αυξήθηκε σημαντικά στην Ομάδα (96.±20.2 έναντι 85.±8 dynes.sec.cm -5, p=0.004) ενώ μειώθηκε σημαντικά στην Ομάδα 2 (70.4±37.8 έναντι 57.8±28. dynes.sec.cm -5, p=0.04). Η ενδιάμεση μεταβολή της ΠΑΑ ήταν 4.2% (εύρος: -5.3% έως 48.9%) στην Ομάδα και 6.9% (εύρος: -23.% έως 4.8%) στην Ομάδα 2 (p=0.00). Ο βαθμός των μεταβολών ήταν σημαντικά διαφορετικός μεταξύ των δύο ομάδων (p<0.00). Οι μεταβολές της ΠΑΑ μετά τη χορήγηση τερλιπρεσσίνης στην ομάδα 2 ήταν αντίστροφα και σημαντικά ανάλογες με τις βασικές μετρήσεις της ΠΑΑ (r=-0.632; p=0.04). Η τεριπρεσσίνη αύξησε σημαντικά τη μαπ και τη σαα και συνοδό μείωσε σημαντικά την ΚΠ και στις ομάδες ασθενών. Συμπεράσματα: Η χορήγηση τερλιπρεσσίνης έχει διαφορετική δράση στην πνευμονική από αυτήν στη συστηματική κυκλοφορία σε ασθενείς με κίρρωση και πνευμονική υπέρταση επιτρέποντας γρήγορη μείωση της πνευμονικής υπέρτασης σε συνδυασμό με τη βελτίωση της συστηματικής αιμοδυναμικής. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):5 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):5

16 6 30 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ Ο ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗΣ (ΓΟΣ) ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΚΑΙ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΟΥ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΟΥ Ε. Ζαμπέλη, Χ. Γιαννόπουλος, Μ. Μαύρος, Π. Αναπλιώτης, Β. Ξουραφάς, Β. Καλαμπόκα, Σ. Μιχόπουλος Γαστρεντερολογική κλινική, ΓΝΑ «Αλεξάνδρα» Ο προσδιορισμός των ενδοσκοπικών σημείων [Z-line, ΓΟΣ, διαφραγματικό εντύπωμα και γαστροοισοφαγική βαλβίδα(γοβ)] είναι σημαντικός για την εκτίμηση της αντιπαλινδρομικής επάρκειας. Σκοπός: Η αξιολόγηση του βαθμού απόκλισης στον προσδιορισμό των ενδοσκοπικών σημείων κατά την είσοδο και απόσυρση του οργάνου και ο συσχετισμός με την κατά Hill αξιολόγηση της ΓΟΒ. Ασθενείς - Μέθοδοι: Προοπτική μελέτη στην οποία προσδιορίσθηκαν τα οδηγά σημεία από έμπειρο ενδοσκόπο (A) κατά τις δύο φάσεις της ενδοσκόπησης. Η επάρκεια της ΓΟΒ κατά Hill βαθμολογήθηκε τυφλά και ανεξάρτητα από τον ενδοσκόπο (Α) και τον παρατηρητή (B). Στατιστική: paired t-test, kappa test και 3 μοντέλα πολλαπλής παλινδρόμησης. Αποτελέσματα: 77 ασθενείς (57 άνδρες), ± 4.2 ετών. Η ομοφωνία μεταξύ των παρατηρητών ήταν καλή (kappa weighed=0. 78, p<0. 000). Τα ποσοστά ομοφωνίας για τους βαθμούς Hill,2,3 και 4 ήταν 83,76,47 και 82% αντίστοιχα. Δεν προέκυψαν σημαντικές διαφορές κατά τις δύο φάσεις της ενδοσκόπησης: Z-line (p= 0,0), ΓΟΣ (p= 0,0) και διαφραγματικό εντύπωμα (p=0. 23). Η συσχέτιση μεταξύ της απόκλισης στην καταγραφή των σημείων και της αξιολόγησης κατά Hill παρατίθεται στον πίνακα. Μεγαλύτερες διαφορές στην αξιολόγηση της Z-line και ΓΟΣ παρατηρήθηκαν στις περιπτώσεις Hill 3 (για τον παρατηρητή A: OR =3.84; p=0.0 και για τον B: OR =6.07; p=0.00). Οι μετρήσεις για το διαφραγματικό εντύπωμα και τον βαθμό Hill συνέπιπταν. Συμπεράσματα: ) Δεν βρέθηκαν σημαντικές διαφορές στην καταγραφή των ενδοσκοπικών σημείων στις δύο ενδοσκοπικές φάσεις 2) Η ομοφωνία στην βαθμολόγηση κατά Hill ήταν καλή, με εξαίρεση την κλίμακα 3) Το Hill 3 σχετίστηκε με υψηλότερη πιθανότητα απόκλισης στον καθορισμό της Z-line και ΓΟΣ Hill /2/3/4 A (%) B (%) Z-line 2/7/33/8 2/7/45/9 GES 2/7/33/8 2/7/45/9 DH 5/4/7/23 5/4/27/4 Ο2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΜΕ ΟΙΣΟΦΑΓΟ ΚΑΡΥ- ΟΘΡΑΥΣΤΗ ΕΠΙ ΕΔΑΦΟΥΣ ΗΩΣΙΝΟΦΙΛΙΚΗΣ ΟΙΣΟΦΑΓΙΤΙΔΑΣ Σ. Καρκέλης, Χ. Χριστοδούλου 2, Γ. Γιαννούσης 2, Μ. Ροδιάς 2, Γ. Στεφανίδης 2, Ι. Παναγιώτου, Ε. Ρώμα Γαστρεντερολογικό Τμήμα Α Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων Η Αγία Σοφία, 2 Γαστρεντερολογική Κλινική Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών Πρόκειται για δύο εφήβους ηλικίας 2 και 3 ετών που νοσηλεύτηκαν στο Γαστρεντερολογικό Τμήμα της Α Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών λόγω δυσφαγίας και έντονου οπισθοστερνικού άλγους από μηνών με βαθμιαία επιδείνωση. Το ατομικό ιστορικό αμφοτέρων των ασθενών αναφέρθηκε ελεύθερο. Η αντικειμενική εξέταση και ο εκτεταμένος κλινικός και παρακλινικός έλεγχος και των δύο ασθενών μας ήταν χωρίς παθολογικά ευρήματα. Στη συνέχεια προχωρήσαμε σε διερεύνηση του ανώτερου πεπτικού συστήματος και στους δύο εφήβους. Έτσι διενεργήθηκε οισοφαγογράφημα με κατάποση βαρίου που δεν ανέδειξε παθολογικά ευρήματα, καθώς επίσης και 24ωρη ph-μετρία που επίσης ήταν φυσιολογική. Η μανομετρία οισοφάγου όμως ανέδειξε και στους δύο ασθενείς μας ευρήματα τυπικά οισοφάγου καρυοθραύστη. Η διερεύνηση ολοκληρώθηκε με ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού, που ήταν φυσιολογική και στους δύο εφήβους και λήψη πολλαπλών βιοψιών. Τα ιστολογικά ευρήματα από το υλικό βιοψίας ήταν: έντονη ηωσινοφιλική διήθηση σε όλα τα τριτημόρια του οισοφάγου με >>20eos/HPF και στους δύο ασθενείς μας-ευρήματα τυπικά ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας(χωρίς παθολογικά ευρήματα οι βιοψίες από στόμαχο και 2δάκτυλο). Επίσης έγινε ενδελεχής αλλεργιολογικός έλεγχος για εισπνεόμενα και τροφικά αλλεργιογόνα που ήταν αρνητικός. Στους ασθενείς μας χορηγήθηκε αρχικά αγωγή με διπλή δόση PPI s που σύντομα διεκόπη λόγω μη βελτίωσης παρά μάλλον επιδείνωσης της συμπτωματολογίας τους. Έτσι και οι δύο τέθηκαν σε: α)ολιγοαντιγονική δίαιτα(ελεύθερη γάλακτος και γαλακτοκομικών, αυγού, ψαριού και θαλασσινών, σόγιας, βοδινού κρέατος, ξηρών καρπών και γλουτένης), β)στοιχειακό γάλα Elemental 028 Extra SHS, γ)αγωγή με κατάποση προπιονικής φλουτικαζόνης 250μg Χ 2 ημερησίως, με σημαντική υποχώρηση έως εξαφάνιση των συμπτωμάτων τους μετά από 3-4 εβδομάδες. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):6 ΣΤ Η ΔΙΑ-ΡΙΝΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ (ΔΡ-ΕΑΠ) ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΓΑΣΤΡΟΣΚΟΠΗΣΗ (ΚΓ): ΑΠΟΤΕΛΕ- ΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ SCENT (SΤ MARK S CONVENTIONAL ENDOSCOPY VERSUS TRANS-NASAL ENDOSCOPY TRIAL) E.J. Despott, Z.P. Tsiamoulos, M. Baulf, J. Bromley, C. Fraser The Wolfson Unit for Endoscopy, St Mark s Hospital, Imperial College, London, United Kingdom Εισαγωγή: Η δια-ρινική ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού (ΔΡ-ΕΑΠ) προτείνεται ως μια σύγχρονη, φιλική προς τον ασθενή, ενδοσκοπική μέθοδος. Σκοπός - Μέθοδοι: Στην παρούσα τυχαιοποιημένη μελέτη συμμετείχαν 200 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού [94 ΔΡ- ΕΑΠ, 06 ΚΓ (κλασική γαστροσκόπηση)]. Η κλίμακα VAS (Visual Analogue Scale) χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή της ικανοποίησης των ασθενών. Oι παράμετροι που μελετήθηκαν ήταν: i) ο χρόνος προετοιμασίας, ii) οι δόσεις των φαρμάκων για πρόκληση μέθης και iii) οι χρόνοι ανάνηψης. Όλες οι ενδοσκοπήσεις βιντεοσκοπήθηκαν. Η διαγνωστική ικανότητα κάθε μαγνητοσκοπημένης συνεδρίας αξιολογήθηκε από τρείς ανεξάρτητους ειδικούς με την κλίμακα VAS. Αποτελέσματα: Οι ασθενείς της ομάδας ΔΡ-ΕΑΠ εμφάνισαν σημαντικά μικρότερη δυσανεξία τόσο σε σχέση με το σύνολο των ασθενών της ομάδας ΚΓ (VAS score:,8 και 4 αντίστοιχα, p<0.00). Η μέση διάρκεια ενδοσκόπησης ήταν μεγαλύτερη στην ομάδα της ΔΡ-ΕΑΠ (0λ versus 7λ, p=0.004), ενώ ο μέσος χρόνος ανάνηψης ήταν σημαντικά μικρότερος στην ομάδα της ΔΡ- ΕΑΠ σε σχέση με την ομάδα ΚΓ ((5λ versus 0λ, p<0.00). Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ της ΔΡ-ΕΑΠ και της ΚΓ ως προς τη διαγνωστική τους ικανότητα (VAS score: 8,9 και 9,, p=0.47). Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν ότι η ΔΡ-ΕΑΠ είναι μια εξίσου αποτελεσματική και καλώς ανεκτή μέθοδος ενδοσκόπησης σε σχέση με την ΚΓ. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):6 ΣΤ2 ΤΑ ΑΝΑΛΟΓΑ ΣΩΜΑΤΟΣΤΑΤΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΙΑΣ ΣΕΙ- ΡΑΣ 09 ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΧΟΥ Χ. Σ. Μπασαγιάννης, Χ. Παπαδημητρίου, Θ. Αγγελόπουλος, Θ. Γεραγώτου, Ν. Δημητρακοπουλου, Γ. Παναγούλιας², Γ.Κ. Νίκου Ιατρείο Νευροενδοκρινολογίας Πεπτικού, ΓΝΑ Λαϊκό, 2 40 ΓΣΝ Αθηνών Τα καρκινοειδή του στομάχου (γαστρικά καρκινοειδή - ΓΚ) είναι νευροενδικρινικοί όγκοι οι οποίοι διαγιγνώσκονται με αυξημένη συχνότητα τα τελευταία χρόνια. Η συντριπτική τους πλειονότητα είναι τύπου I (με υπεργαστριναιμία επί εδάφους ατροφικής γαστρίτιδας) που είναι και τα καλοηθέστερα. Σκοπός της μελέτης είναι η εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για τη θέση των αναλόγων σωματοστατίνης μακράς δράσης στην αντιμετώπιση των ΓΚ. Την τελευταία 20ετία εξετάστηκαν στο Ιατρείο Νευροενδοκρινολογίας 09 ασθενείς με ΓΚ, 2 άντρες και 88 γυναίκες. Η διάγνωση τεκμηριώθηκε ιστολογικά σε όλες τις περιπτώσεις. Η γαστρίνη και η χρωμογρανίνη-α ήταν αυξημένες στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων. Τα 99 (90.82%) ήταν τύπου I επί εδάφους ατροφικής γαστρίτιδας, τα 4 (3.66%) τύπου ΙΙ και τα 6 (5.50%) τύπου ΙΙΙ. Ενδοσκοπική πολυπεκτομή έγινε σε 39 ασθενείς (35.77%), ενώ και σε αυτές και στις υπόλοιπες περιπτώσεις με υπεργαστριναιμία χορηγήθηκαν ανάλογα σωματοστατίνης μακράς δράσης, που οδήγησαν στο σύνολο των περιπτώσεων σε πτώση των τιμών γαστρίνης και χρωμογρανίνης-α και σε μείωση του αριθμού και μεγέθους των βλαβών. Υπεργαστριναιμία και ενδοσκοπικές βλάβες υποτροπίασαν στο 89% μετά τη διακοπή της αγωγής. Συμπεράσματα: Από τα ανωτέρω αποτελέσματα συμπεραίνεται η χρησιμότητα των αναλόγων σωματοστατίνης, τα οποία οδηγούν στην υποστροφή των βλαβών των ΓΚ τύπου I, πιθανότατα μέσω ελάττωσης των τιμών γαστρίνης. Η συνέχιση της αγωγής απαιτήθηκε στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):6 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):6

17 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΣΤ3 ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΟΝΙΑ ΔΙΑΤΟΜΗ (ENDOSCOPIC SUB- MUCOSAL DISSECTION, ESD) ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΤ KNIFE, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙ- ΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΟΝΙΩΝ ΟΓΚΩΝ ΣΤΟΜΑΧΟΥ: ΕΛΛΗΝΙ- ΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ Π. Αποστολόπουλος, Α. Ζαλώνης, Π. Τσιμπούρης, Χρ. Καλαντζής, Α. Καραμούντζος, Γ. Μόσχος 2, Α. Ντάση 3, Α. Καραμέρης 3, Γ. Αλεξανδράκης Γαστρεντερολογική Κλινική, 2 ΑναισθησιολογικόΤμήμα, 3 Παθολογοανατομικό Εργαστήριο, Νοσηλευτικό Ίδρυμα ΜΤΣ. Εισαγωγή: Υποβλεννογόνιοι γαστρικοί όγκοι(υγο) ανευρίσκονται συχνά κατά την διάρκεια ενδοσκοπήσεων. Η ιστολογική επιβεβαίωση είναι δύσκολη, λόγω της υποβλεννογόνιας εντόπισής τους και η οριστική διάγνωση απαιτεί συχνά χειρουργική επέμβαση για την πλήρη εξαίρεση του όγκου. Σκοπός της μελέτης: Η ανάδειξη της χρησιμότητας της ESD στην διάγνωση και θεραπεία ΥΓΟ. Ασθενείς - Μέθοδοι: Από τον /09 έως σήμερα πέντε ασθενείς υποβλήθηκαν σε ESD για ΥΓΟ στομάχου. Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα προηγήθηκε σε όλους τους ασθενείς προκειμένου να καθορισθεί το ακριβές μέγεθος, η στοιβάδα προέλευσης και το βάθος διήθησης του όγκου. Για την διενέργεια ESD χρησιμοποιήθηκανγαστροσκόπιοolympus(gif- 2T60),διαφανές κάλυμμα(cup), TTknife(triangle-tipknife,Olympus)και διαθερμία(icc200,erbe).ανύψωση της βλάβης έγινε με υποβλεννογόνια έγχυση διαλύματος indigo carmine,nacl 0.9% και επινεφρίνης 0.%. Αποτελέσματα: Πλήρης εξαίρεση των όγκων επιτεύχθηκε και στις πέντε περιπτώσεις. Μία επέμβαση ολοκληρώθηκε με χρήση βρόγχου πολυπεκτομής, λόγω τεχνικών δυσκολιών, ενώ οι υπόλοιπες ολοκληρώθηκαν επιτυχώς με τεχνική ESD.Η διάρκεια των επεμβάσεων κυμάνθηκε από λεπτά. Δεν παρατηρήθηκαν μείζονες επιπλοκές(αιμορραγία, διάτρηση),ενώ ήπιο άλγος εμφάνισε /5 ασθενείς.η διάρκεια νοσηλείας κυμάνθηκε από 4-8 ημέρες. Η ιστολογική εξέταση επιβεβαίωσε την πλήρη εξαίρεση του συνόλου των βλαβών και τροποποίησε την αρχική διάγνωση σε 2/5 περιπτώσεων. Συμπέρασμα: H ΕSD χρησιμεύει στην ορθή διάγνωση και θεραπεία ΥΓΟ. Είναι μια τεχνικά απαιτητική μέθοδο εξαίρεσης βλεννογόνιων και υποβλεννογόνιων όγκων του πεπτικού σωλήνα, που υπό προϋποθέσεις μπορεί να ενσωματωθεί στις ενδοσκοπικές πράξεις των ενδοσκοπικών τμημάτων και στη χώρα μας. ΜΠΟΡΕΙ Η 24ΩΡΗ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΕΜΠΕΔΗΣΗ-PHΜΕΤΡΙΑ ΝΑ ΠΡΟ- ΒΛΕΨΕΙ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΘΩΡΑΚΙΚΟ ΠΟΝΟ ΜΗ-ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΜΕ ΑΑΠ; Γ. Καραμανώλης, Α. Γαγλία, Α. Κουρίκου, Μ. Τριανταφύλλου, Δ. Πολύμερος, Κ. Τριανταφύλλου, ΣΔ Λαδάς 2 Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα, Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, «Αττικόν» ΠΓΝ, 2 Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα, Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, «Λαϊκό» ΓΝΑ Εισαγωγή: Σε ασθενείς με θωρακικό πόνο μη-καρδιακής αιτιολογίας (ΜΚΘΠ) η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ) θεωρείται η συχνότερη αιτία αυτού. Έτσι, η εμπειρική χορήγηση ΑΑΠ αποτελεί την προτεινόμενη διαγνωστική και θεραπευτική επιλογή. Μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστό αν υπάρχουν παράγοντες που μπορεί να προβλέψουν τη θετική ανταπόκριση των ασθενών στην φαρμακευτική αγωγή. Σκοπός: Να καταγράψουμε σε ασθενείς με ΜΚΘΠ αντικειμενικές ενδείξεις ΓΟΠΝ με τη χρήση ταυτόχρονης εμπέδησης-phμετρίας. Μέθοδος: Μελετήσαμε προοπτικά 4 ασθενείς (9 άνδρες, μέση ηλικία: 55 έτη) με ΜΚΘΠ που παραπέμπονταν από καρδιολόγο μετά από τον κατάλληλο καρδιολογικό έλεγχο, ο οποίος ήταν αρνητικός. Όλοι οι ασθενείς υποβάλλονταν σε 24ώρη ταυτόχρονη εμπέδηση-phμετρία. Καταγράφηκαν ο συνολικός χρόνος έκθεσης του οισοφάγου στο οξύ (ΣΧΕΟΟ) (παθολογικός εάν 4.0%) και ο συμπτωματικός δείκτης (ΣΔ) (παθολογικός εάν 50%). Επίσης, η βαρύτητα των συμπτωμάτων μετρήθηκε με την κλίμακα Likert (0-0). Μετά τον έλεγχο οι ασθενείς ελάμβαναν ΑΑΠΧ2 για 2 μήνες. Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας εκτιμήθηκε στο τέλος της αγωγής στο τακτικό εξωτερικό ιατρείο. Αποτελέσματα: Αντικειμενικοί δείκτες ΓΟΠΝ παρατηρήθηκαν σε 9/4 (64.2%) ασθενείς: 5 είχαν παθολογικό ΣΧΕΟΟ (35.7%), 4 (28.5%) είχαν θετικό ΣΔ και 3 (2.4%) είχαν παθολογικό ΣΧΕΟΟ και θετικό ΣΔ. Το ποσοστό των ασθενών με πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων μετά από τη θεραπεία με ΑΑΠ ήταν σημαντικά μεγαλύτερο στους ασθενείς με ΓΟΠ (8/9, 89%) σε σχέση με αυτούς χωρίς παλινδρόμηση (/5, 20%), (p<0,00). Η μέση βαθμολογία των συμπτωμάτων ήταν σημαντικά βελτιωμένη μετά από τη θεραπεία στους ασθενείς με ΓΟΠΝ σε σχέση με αυτούς χωρίς ΓΟΠΝ (.6+/-0.4 vs. 4.2+/-0.5 αντίστοιχα, p<0.005). Συμπεράσματα: Η ΓΟΠΝ αποτελεί συχνή αιτία του ΜΘΚΠ και αντικειμενικοί παράγοντες, όπως αυτοί εκφράζονται στην 24ώρη ταυτόχρονη εμπέδηση-phμετρία, μπορούν να προβλέψουν τους ασθενείς που θα ανταποκριθούν στην αγωγή με τους ΑΑΠ. 7 Ο3 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):7 Ο4 ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΕΡΕΥΑΙΣΘΗΤΟΥ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ N. Βιάζης, A. Kεγιόγλου, A. Kανελλόπουλος 2, Γ. Kαραμανώλης 3, Ι. Βλαχογιαννάκος 4, Θ. Μαρκουτσάκη, Ε. Βιέννα, K. Tριανταφύλλου 3, Σ. Λαδάς 4, Δ. Γ. Kαραμανώλης Β Γαστρεντερολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός», 2 Ερευνητικό Κέντρο Βιοιατρικών Ερευνών «Αλ. Φλέμιγκ», Αθήνα, 3 Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα, 2 η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Aττικό Νοσοκομείο, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, 4 Ηπατογαστρεντερολογικό Τμήμα, η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Λαϊκό Γενικό Νοσοκομείο, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Εισαγωγή - Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν να ταυτοποιήσουμε ασθενείς με υπερευαίσθητο οισοφάγο, χρησιμοποιώντας τη νέα τεχνική της 24-ωρης ph-μετρίας/εμπέδησης και να εκτιμήσουμε την αποτελεσματικότητα των αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης στα συμπτώματα τους. Μέθοδοι: Ασθενείς με φυσιολογική ενδοσκόπηση και τυπικά παλινδρομικά συμπτώματα (οπισθοστερνικός καύσος, θωρακικό άλγος, αναγωγές), παρά την αγωγή με αναστολείς αντλίας πρωτονίων 2 φορές την ημέρα, υποβλήθηκαν σε 24-ωρη ph-μετρία/εμπέδηση. Καταγράφηκε η έκθεση του περιφερικού οισοφάγου στο οξύ (% χρόνος με ph < 4) και τα παλινδρομικά επεισόδια (όξινα/ μη όξινα). Θετικός συμπτωματικός δείκτης θεωρήθηκε αυτός στον οποίο τουλάχιστον το 50% των συμπτωμάτων συνέπιπτε με επεισόδια παλινδρόμησης. Ασθενείς με φυσιολογική έκθεση του περιφερικού οισοφάγου στο οξύ και θετικό συμπτωματικό δείκτη, θεωρήθηκε ότι πάσχουν από υπερευαίσθητο οισοφάγο και τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν σιταλοπράμη 20 mg ή placebo μια φορά την ημέρα, για 6 μήνες. Αποτελέσματα: Συνολικά 252 ασθενείς [50 γυναίκες (59.5%), μέσος όρος ηλικίας 55 έτη (όρια 8-75 έτη)] υπεβλήθησαν σε 24-ωρη ph-μετρία/εμπέδηση. Διακόσιοι δεκαεννέα ασθενείς (86.9%) ανέφεραν συμπτώματα κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ενώ 05 (47.9%) από αυτούς είχαν θετικό συμπωματικό δείκτη [22 (20.95%) όξινη, 5 (4.76%) μικτή και 78 (74.29%) μη όξινη παλινδρόμηση). Από αυτούς, οι 75 (7.4%) είχαν φυσιολογική έκθεση περιφερικού οισοφάγου στο οξύ και τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν σιταλοπράμη 20mg (ομάδα A, n=39) ή placebo (ομάδα B, n=36). Στο τέλος της περιόδου παρακολούθησης, 5 από τους 39 ασθενείς της ομάδας A (38.5%) και 24 από τους 36 ασθενείς της ομάδας B (66.7%) εξακολουθούσαν να αναφέρουν συμπτώματα (p=0.02). Συμπεράσματα: Θεραπεία με εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης είναι αποτελεσματική σε ασθενείς με υπερευαίσθητο οισοφάγο. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):7 ΣΤ4 ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ H. PYLORI: ΤΑΧΥΤΕΡΟ ΤΕΣΤ ΟΥΡΕΑΣΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟ- ΜΕΙ ΙΑΤΡΙΚΟ ΧΡΟΝΟ ΚΑΙ ΠΟΡΟΥΣ Α. Κουμή *, Θ. Φιλιππίδης 2, Β. Λεονταρά 2, Λ. Μακρή 3, Μ.Ζ. Πάνος Α Γαστρεντερολογική κλινική «Ευρωκλινική Αθηνών, 2 Παθολογοανατομικό τμήμα «Ευρωκλινική Αθηνών», 3 Τμήμα Στατιστικής Υπουργείο Οικονομικών Λευκωσία, Κύπρος, *Παρούσα διεύθυνση: Γαστρεντερολογική κλινική Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα Σκοπός: Η ταχύτητα με την οποία ένα τεστ ουρεάσης δίνει θετικό αποτέλεσμα, μπορεί να έχει θετικές συνέπειες όσον αφορά τον κλινικό χρόνο και τις διοικητικές δαπάνες. Έγινε σύγκριση ταχύτητας, ευαισθησίας/ειδικότητας μεταξύ δύο τεστ ουρεάσης. Ασθενείς - Μέθοδοι: Έλαβαν μέρος 85 ασθενείς που επρόκειτο να υποβληθούν σε γαστροσκόπηση. Κατά τη γαστροσκόπηση, δύο ζεύγη βιοψιών (άντρο και σώμα) τοποθετήθηκαν με τυχαία σειρά στο CLO τεστ ουρεάσης (Kimberly-Clark, Utah, USA) και στο Quick τεστ (Biohit Plc, Helsinki, Finland) αντίστοιχα. Ελήφθησαν πέντε επιπλέον βιοψίες για ιστολογική εξέταση/giemsa και ανοσοϊστοχημεία. Τα τεστ ουρεάσης ελέγχονταν για θετικό αποτέλεσμα στα 2 λεπτά, 30 λεπτά, 2 ώρες και 24 ώρες. Ευαισθησία/ ειδικότητα των δύο τεστ καθορίστηκε στις 24 ώρες. Αποτελέσματα: Στις 24 ώρες, για το σύνολο των ασθενών, δεν διαπιστώθηκε διαφορά στην ευαισθησία (00% v 97.5%), ειδικότητα (99.3%), positive (97.5%) και negative predictive values (00% v 99.3%) μεταξύ του CLO και Quick τεστ, αντίστοιχα. Θετικό αποτέλεσμα στα 30 λεπτά διαπιστώθηκε σε 7/4 (4,5%) CLO τεστ, και 28/40 (70%) Quick τεστ, p Η χρήση του Quick τεστ έδωσε τη δυνατότητα χορήγησης θεραπείας εκρίζωσης πριν την έξοδο από το ενδοσκοπικό τμήμα σε 28/40 ασθενείς. Μόνο 2 (30%) followup ραντεβού χρειάστηκαν. Εάν είχε χρησιμοποιηθεί μόνο το CLO τεστ, μόνο σε 7 ασθενείς θα ήταν δυνατή η χορήγηση θεραπείας εκρίζωσης (4.5%) πριν την έξοδο τους και θα χρειάζονταν 24 (58%) follow-up ραντεβού (p 0.00). Υπολογίστηκε το επιπλέον οικονομικό κόστος. Συμπέρασμα: Η σύγκριση μεταξύ διαθέσιμων τεστ ουρεάσης είναι χρήσιμη, αφού η κατάλληλη επιλογή έχει ως αποτέλεσμα σημαντική εξοικονόμηση κλινικού χρόνου και πόρων. Το εκάστοτε τοπικό κόστος καθορίζει το μέγεθος αυτής της εξοικονόμησης. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):7 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):7

18 8 30 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤ5 ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΓΑΣΤΡΟΣΤΟΜΙΑ: ΕΚΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ Π. Σταθόπουλος, Γ. Καραμανώλης, Ι. Παπανικολάου, Δ. Πολύμερος, Κ. Τριανταφύλλου Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα, Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αττικό Σκοπός: Να εκτιμηθούν: α) η επιβίωση και οι επιπλοκές ασθενών μετά από τοποθέτηση διαδερμικής ενδοσκοπικής γαστροστομίας (ΔΕΓ) και β) η ποιότητα της παρεχόμενης ενημέρωσης στους αποφασίζοντες συγγενείς. Μεθοδολογία: Από τον Ιανουάριο του 2008 ως το Δεκέμβριο του 2009, 35 ασθενείς (25 άνδρες, ηλικίας 7,5±3 έτη) υποβλήθηκαν σε ΔΕΓ στη μονάδα μας για διαταραχές της σίτισης ή δυσφαγία. Οι συγγενείς τους ερωτήθηκαν με βάση προκατασκευασμένο ερωτηματολόγιο για την κατάσταση των ασθενών, την ποιότητα της ενημέρωσης που τους δόθηκε πριν την επέμβαση και τη συνολική αποδοχή της. Αποτελέσματα: Η θνητότητα 30 ημερών ήταν 7%. Η αθροιστική διάμεση επιβίωση των ασθενών ήταν 35 (95%CI: 27,7-42,3) ημέρες και δεν σχετίστηκε με την υποκείμενη νόσο. Κανένας ασθενής δεν πέθανε εξαιτίας επιπλοκής της ΔΕΓ. Σοβαρές επιπλοκές (πνευμονία, διάρροια, έμετοι μετακίνηση του σωλήνα) ήταν σπάνιες (3-%). Παρόλο που το 83% των συγγενών θεώρησε ότι αποφάσισε μετά από αναλυτική ενημέρωση, το 7% δήλωσε ότι δεν είχε επαρκώς ενημερωθεί για εναλλακτικές μεθόδους. Το ένα τρίτο των συγγενών θεώρησε ότι η ΔΕΓ επιβεβαίωσε τις προσδοκίες τους και το 67% αυτών θα συνιστούσε την παρέμβαση σε άλλους ασθενείς με διαταραχές σίτισης - δυσφαγία. Όμως, μόνο το 26% των συγγενών θα συναινούσε ξανά στην τοποθέτηση ΔΕΓ για τον ασθενή τους ενώ το 3% αυτών δεν απάντησε σ αυτήν την ερώτηση. Συμπεράσματα: Η έκβαση των ασθενών μετά την τοποθέτηση ΔΕΓ είναι ευνοϊκή. Όμως, πολλοί συγγενείς δεν είναι ευχαριστημένοι με την ποιότητα της ενημέρωσης πριν τη συναίνεση και η αποδοχή της διαδικασίας δεν είναι πολύ υψηλή. ΗΠΑΤ5 ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΛΚΟΟΛ. ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Μ Κουλεντάκη,4, E Γρυνάκης 2,4, Π Ουσταμανωλάκης,4, N Λιοδάκη 3,4, Δ Σταθάκη 4, Η Κουρούμαλης, I Μουζάς,4 Γαστρεντερολογική Κλινική, 2Ψυχιατρική Κλινική, 3Κοινωνική Υπηρεσία ΠΑ- ΓΝΗ, 4 Σύλλογος Επιστροφή Σκοπός: Το ιατρείο αλκοόλ της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ λειτουργεί από το 2004, παρέχοντας βοήθεια σε ασθενείς με αλκοολική ηπατοπάθεια. Παρουσιάζεται η εμπειρία των τελευταίων πέντε ετών. Υλικό - Μέθοδος: Η ομάδα αλκοολογίας αποτελείται από δύο γαστρεντερολόγους, ένα ψυχίατρο και μία κοινωνική λειτουργό που πέραν της ιατρικής και ψυχιατρικής φροντίδας προσφέρουν συνέντευξη κινητοποίησης και συμβουλευτική σε ασθενείς με προβλήματα από το αλκοόλ. Το ιατρείο συνεργάζεται και με ομάδες οικογενειών ατόμων με προβλήματα από αλκοόλ σε θεραπεία (club οικογενειών, μέθοδος Hudolin). Από τον Φεβρουάριο 2005 έως τον Αύγουστο 200, 440 ασθενείς επισκέφθηκαν οικειοθελώς το ιατρείο. Αναλύθηκαν αναδρομικά τα δεδομένα 396 ασθενών. Αποτελέσματα: Διάμεση ηλικία 45 έτη (5-83), 25/396 οικονομικοί μετανάστες, 44/396 γυναίκες, 203/396 προσήλθαν με μέλη της οικογένειας. Ψυχιατρική συνοσηρότητα παρουσίαζε το 7.4%, 7.% ανέφερε χρήση παράνομων ουσιών στο παρελθόν, 8.9% άνεργοι. Καθημερινή κατάχρηση ανέφερε το 67%, 3% το Σαββατοκύριακο και οι υπόλοιποι ευκαιριακή (binge drinking). Παρουσιάζεται η παρακολούθηση 227 ασθενών μια που 69 (42.6%) επισκέφθηκαν το ιατρείο μία φορά. Σε 66/227 συνταγογραφήθηκαν βενζοδιαζεπίνες, αντικαταθλιπτικά και/ή φάρμακα για πρόληψη υποτροπών, 99/227 συμμετείχαν σε club οικογενειών εβδομαδιαία, 58/227 και τα δύο. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης ( μήνας- 5 έτη) σε αποχή παρέμειναν 04/227 ενώ 20/227 ανέφεραν ολισθήματα χωρίς απώλεια του ελέγχου (59.9%). Αποτυχία παρατηρήθηκε στο 40.% (43/227 με συχνές υποτροπές και 40/227 χωρίς αποχή). Από τους 04 ασθενείς σε αποχή το 54% παραμένει έτσι για λιγότερο από 3 μήνες, το 23.4% μεταξύ 3-6 μηνών, 7.2% μεταξύ 6-2 μηνών και το 5.3% για περισσότερο από ένα έτος. Συμπεράσματα: Η διεπιστημονική προσέγγιση μιας ευαισθητοποιημένης ομάδας αλκοολογίας σε συνεργασία με εθελοντές των clubs, επέτυχαν τη διατήρηση αποχής από χρήση σε περισσότερους από τους μισούς ασθενείς που συστηματικά παρακολουθήθηκαν στο ιατρείο αλκοόλ. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟΥ ΣΕ ΒΙΟΨΙΕΣ ΗΠΑΤΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β. ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ISHAK Π. Μανούσου, Γ. Μπαλταγιάννης, Α. Τζάλλας 2, Π. Καρβέλης 2, Δ. Χατζίδης, Δ. Συγκούνας, Α. Παπούδου Μπάη 3, Α. Ντούλια 3, Ν. Τζαμπούρας, Δ. Χριστοδούλου, Α. Γούσια 3, Ε.Β. Τσιάνος Ηπατο-Γαστρεντερολογικη Μονάδα Α Παθολογικής Κλινικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 2 Μονάδα Ιατρικής Τεχνολογίας και Ευφυών Πληροφοριακών Συστημάτων, Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 3 Παθολογοανατομικό Εργαστήριο, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Εισαγωγή: Το κολλαγόνο, κύριο συστατικό του ινώδους ιστού, μπορεί να προσδιοριστεί ποσοτικά με τη βοήθεια ψηφιακής ανάλυσης της εικόνας μέσω H/Y(DIA; Digital Image Analysis) χρησιμοποιώντας ιστολογικές τομές. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης είναι να προσδιορίσουμε τη σχέση του κολλαγόνου με το στάδιο ίνωσης της νόσου κατα Ishak σε βιοψίες ήπατος ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β(HBV) προ έναρξης θεραπείας. Ασθενείς - Μέθοδοι: Μελετήθηκαν 24 ασθενείς με HBV(HBeAg-) οι οποίοι υποβλήθηκαν σε βιοψία ήπατος από //2008 εως 30/7/200 με ιικό φορτίο ,000IU/ml, προ έναρξης ή όχι θεραπείας. Η αξιολόγηση έγινε κατά Ishak και ακολούθησε χρώση τομών παραφίνης με Sirius red για DIA. Το κολλαγόνο εκφράστηκε ως αναλογία κολλαγόνου/συνολικό μήκος της βιοψίας(cpa;collagen proportionate area). Αποτελέσματα: Μέση ηλικία ασθενών 53 έτη, διάμεση τιμή κολλαγόνου 5.79%(2-3), ίνωσης 2(Ishak -4). Μέση τιμή ALT 54IU/L, AST 38IU/L, TBL και ιικό φορτίο 7,600IU/ml. Οι τιμές του CPA αυξήθηκαν με την επιδείνωση της ίνωσης κατά Ishak. Διάμεσο CPA για στάδια, 2, 3, 4 ήταν 3.23%(2-5.2), 5.5%( ), 7.66%( ) και 9.8%(6.6-3) αντίστοιχα. Ο συντελεστής συσχέτισης μεταξύ CPA και ίνωσης ήταν r=0.853(spearman s), p=0.00. Για σημαντική ίνωση(ishak stage 4), η AUROC για CPA ήταν 0,9[95%CI, ], με καλύτερo cutoff 7.8% CPA, με 86% ευαισθησία, ειδικότητα 88%. Ωστόσο, CPA 7.8% παρουσιάζουν ασθενής(20%) με stage 2 και 2(40%) με stage 3 κατα Ishak. ασθενής stage 4 είχε CPA<7.8% Συμπεράσματα: Η μέτρηση κολλαγόνου με DIA σχετίζεται σημαντικά με την ίνωση κατά Ishak. Συμβάλει στη περαιτέρω ποσοτικοποίηση της ίνωσης και επιπλέον θέτει νέα ερωτήματα για το ποιούς ασθενείς θεραπεύουμε στην ομάδα αυτή με το οριακό ιικό φορτιο. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 ΗΠΑΤ6 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΗΣ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΕΥΡΗ- ΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΚΑΨΟΥΛΑΣ ΤΟΥ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΥ Ε. Δοκουτσίδου, Σ. Καραγιάννης, Ε. Γιαννακουλοπούλου, Π. Γαλάνης, Ν. Κυριάκος, Α. Καντιάνης, Χ. Λιάτσος, Χ. Μαυρογιάννης Ηπατογαστρεντερολογικό Τμήμα Νοσηλευτικού Τμήματος Παν/μίου Αθηνών, Γενικό και Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς «Άγιοι Ανάργυροι». Σκοπός: Η εμπεριστατωμένη μελέτη των καταγραφών της ενδοσκοπικής κάψουλας (ΕΚ) είναι χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία και δυνητικά μπορεί να αποτελέσει περιοριστικό παράγοντα στη διενέργειά της. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του νοσηλευτή στην ανεύρεση και ταυτοποίηση των ευρημάτων της ΕΚ, με απώτερο στόχο την εξοικονόμηση χρόνου και τον περιορισμό του κόστους. Υλικό - Μέθοδος: Ένας ιατρός γαστρεντερολόγος και ένας εξειδικευμένος νοσηλευτής με πολύχρονη εμπειρία βοηθού ενδοσκόπησης σε ευρύ φάσμα διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚ, αξιολόγησαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο 02 videos ΕΚ. Ακολούθησε διεξοδική συζήτηση των ευρημάτων μεταξύ τους και προσδιορίστηκε ο βαθμός συμφωνίας. Αποτελέσματα: Ο μέσος χρόνος ανάγνωσης ήταν σημαντικά μεγαλύτερος για το νοσηλευτή (7.3±24.8 vs. 63.8±8.5 min, p<0.00). Η ακριβής αναγνώριση της πρώτης εικόνας του στομάχου, του δωδεκαδάκτυλου και του τυφλού έγινε και από τους δύο εξεταστές χωρίς στατιστικώς σημαντική διαφορά. Για τον ιατρό, τόσο η ευαισθησία όσο και η ειδικότητα στην ανίχνευση των παθολογικών ευρημάτων ήταν 00% πλην των αγγειοδυσπλασιών (ευαισθησία 88.5%, 95% CΙ: ). Για το νοσηλευτή, τα χαμηλότερα ποσοστά ευαισθησίας αφορούσαν την ανίχνευση πολυπόδων (70%, 95%CI: ) και αγγειοδυσπλασιών (92.3%, 95%CI: ). Ο βαθμός συμφωνίας έτσι όπως προσδιορίστηκε από το δείκτη κάππα (Cohen s kappa coefficient) ήταν υψηλός για όλα τα ευρήματα πλην των πολυπόδων (k=0.7, 95% CI: ). Συμπεράσματα: Ένας εκπαιδευμένος νοσηλευτής μπορεί να είναι ακριβής στην ανίχνευση και ερμηνεία των παθολογικών ευρημάτων της ΕΚ. Ο ρόλος του ιατρού θα μπορούσε να περιοριστεί στην αξιολόγηση των επιλεγμένων από το νοσηλευτή ευρημάτων. ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):8 ΝΣ

19 ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β ΣΤΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Δ. Κολοβού, Μ. Καλαφατέλη, Χ. Τριάντος, Ε. Γελαστοπούλου 2, Β. Νικολοπούλου Γαστρεντερολογική Κλινική, ΠΠΓΝ Πατρών, 2 Τμήμα Υγιεινής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών Εισαγωγή/Σκοπός: Το νοσηλευτικό προσωπικό θεωρείται ομάδα υψηλού κινδύνου μόλυνσης από τον ιό HBV. Παρότι διατίθεται ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο, η αποδοχή του από τους εργαζομένους υγείας δεν είναι ικανοποιητική. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι η εκτίμηση της γνώσης/αποδοχής του εμβολίου της χρόνιας ηπατίτιδας Β(ΧΗΒ) στο νοσηλευτικό προσωπικό του Νοσοκομείου μας. Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο γνώσης/αποδοχής του εμβολίου της ΧΗΒ σε ελληνική μετάφραση. 47 νοσηλευτές συμμετείχαν στη μελέτη (άνδρες/γυναίκες):4/33, μέση ηλικία: 38 έτη(20-50). Επίπεδο μόρφωσης (πρωτοβάθμια/ δευτεροβάθμια/ τριτοβάθμια εκπαίδευση): 0/34.7/65.3%. Επαγγελματική εμπειρία:87(59.2%) περισσότερο από 3 έτη. Αποτελέσματα: α) Ικανοποιητικές γνώσεις για τη χηβ και το εμβόλιο: προέλευση του εμβολίου (2.%), πιθανές σοβαρές επιπλοκές της ΧΗΒ (2.2%) και τρόποι μετάδοσης (54.6%). β) Αντίληψη εργασιακού κινδύνου: 95.9% πιστεύει ότι κινδυνεύει να μολυνθεί στην εργασία του και 7.4% έχει τρυπηθεί με βελόνα τουλάχιστον φορά. γ) Ασφάλεια/αποτελεσματικότητα εμβολίου: 68% έχει ικανοποιητικές γνώσεις σχετικά με την ασφάλεια,.4% αναφέρει πιθανή μετάδοση του HIV, 57.% ότι το εμβόλιο μπορεί να παρουσιάσει 2 ή περισσότερες παρενέργειες (5.6% καμία) και τέλος 87.% πιστεύει στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου. δ) Αποδοχή του εμβολίου: 9 (8%) είχαν εμβολιαστεί. Λόγος μη εμβολιασμού: κανένας δεν αναφέρει οικονομικό κόστος, 5.4% αναφέρει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης, 9.5% έλλειψη χρόνου, 3.8% αμέλεια, 42.3% είχε αντισώματα, 47.8% ανησυχία για παρενέργειες και 25% απάντησε ότι το εμβόλιο δεν διατίθεται δωρεάν στο τμήμα. Συμπέρασμα: Ένα σημαντικό ποσοστό του νοσηλευτικού προσωπικού δεν έχει εμβολιαστεί παρόλο που αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο μόλυνσης. Η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού κρίνεται απαραίτητη για την αποδοχή του εμβολίου και συνεπώς τη μείωση του κινδύνου μετάδοσης της HBV λόιμωξης. ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΝΣ2 9 ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 200;23(Suppl):9

20 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ VIDEO