ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ РЕЗЕРВТЕРІНІҢ ЖЕТКІЛІКТІЛІГІН БАҒАЛАУ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ РЕЗЕРВТЕРІНІҢ ЖЕТКІЛІКТІЛІГІН БАҒАЛАУ"

Transcript

1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ РЕЗЕРВТЕРІНІҢ ЖЕТКІЛІКТІЛІГІН БАҒАЛАУ Төлем балансы және валюталық реттеу департаменті Аналитикалық жазбахат Скрипченко З.В.

2 3 Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (бұдан әрі - ҚРҰБ) экономикалық зерттеулері мен талдамалық жазбалары ҚРҰБ зерттеулерінің нәтижелерін, сол сияқты ҚРҰБ қызметкерлерінің басқа ғылыми зерттеу жұмыстарын таратуға арналған. Экономикалық зерттеулер дискуссияларды ынталандыру үшін таратылады. Құжатта айтылған пікірлер автордың жеке ұстанымы болып табылады және ҚРҰБ ресми ұстанымымен сәйкес келмеуі мүмкін. Қазақстан Республикасы халықаралық резервтерінің жеткіліктілігін бағалау 2017 жылғы қыркүйек Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі

3 1 Қазақстан Республикасы халықаралық резервтерінің жеткіліктілігін бағалау Скрипченко З.В. Қысқаша мазмұны Белсенді ықпалдасу және ғаламдану жағдайларында елдер арасындағы қаржы ресурстарының ағындары, оның ішінде сыртқы борыштық қаржыландыру нысанында айтарлықтай өсті. Тиісінше, елдердің тәуелді өтімділігін басқаруға, оның ішінде алтынвалюта резервтерінің жеткілікті деңгейін қалыптастыру есебінен барынша назар аударыла бастады. Халықаралық резервтердің жеткіліктілігін айқындау мәселелерінде Халықаралық валюта қорының (ХВҚ) ұсынымдары, көбінесе дамушы елдер үшін қаржы тұрақтылығын қолдау үшін жеткілікті болып қана табылатын, сондай-ақ оларға сыртқы күйзелістердің теріс ықпалын жұмсартуға мүмкіндік беретін халықаралық резервтердің деңгейін қолдауға бағытталады. Осы мақалада халықаралық резервтердің жеткіліктілігі мен оңтайлылығын бағалаудың әдіснамалық негіздері, сондай-ақ Қазақстанның үлгісіндегі практикалық есеп айырысулар келтірілген.

4 2 Мазмұны Кіріспе...3 Халықаралық резервтердің жеткіліктілігі мен оңтайлылығын бағалаудың әдіснамалық негіздері дәстүрлі метрикалар аралас (біріктірілген) метрикалар оңтайландыратын модельдер....6 Қазақстанның үлгісіндегі халықаралық резервтердің жеткіліктілігі мен оңтайлылығы бойынша есептеулер Қорытынды 12 Дереккөздер

5 3 Кіріспе Халықаралық резервтер, ХВҚ-ның әдіснамасына сәйкес елдің шетелдік (сыртқы) өтімділігі жоғары активтерін білдіреді, олар орталық банктің бақылауында тұр және кез келген уақытта мыналар үшін пайдаланылады: а) төлем балансының тапшылығын қаржыландыру, б) валюта нарығында валюталық бағамға ықпал ету үшін өктемдіктер жүргізу, в) ұлттық валютаға сенімді қолдау, г) сыртқы қарыз алу үшін «қауіпсіздік жастығы» ретінде. Халықаралық резервтердің негізгі функциясы бұл сыртқы төлемдер мен түсімдер арасындағы айырманы жабу үшін өтімді қаражат қорын жасау, сондай-ақ айырбастау бағамының тұрақты деңгейін сақтау. Халықаралық резервтер төлем балансының ағымдағы, сол сияқты қаржылық шотына ықпал ететін сыртқы күйзелістердің ықпалын бейтараптандыру үшін өзінің буферінің рөлін атқарады. Бұл ретте халықаралық резервтердің жеткілікті көлемі, көп жағдайда өндірістің құлдырау себебі, инвестициялық қызметті тежеу және кредиттік белсенділікті тоқтату себептерінен болған сыртқы күйзелістердің ең теріс салдарларынан кетуге және өзгеріп отырған экономикалық жағдайларға бейімделу үшін экономикаға белгіленген кезеңді ұсынады. ХВҚ мүше елдердің арасында жүргізілген зерттеу қорытындыларына сәйкес [1], резервтерді жинақтаудың негізгі мақсаты мыналар болып табылады: өтімділікке қажеттілікті қанағаттандыру үшін қауіпсіздік «жастығын» қалыптастыру (респондент елдердің 80%-ға жуығы), ұлттық валютадағы айырбастау бағамының ауытқуларын басу (респондент елдердің 60%-ға жуығы), айырбастау бағамын қолдау (респондент елдердің 30%-ға жуығы). Респондент елдердің кемінде 20%-ы табиғи ресурстарға бағаның түсуінен болған күйзелістерді барынша азайту себептері ретінде болашақ ұрпақ үшін жинақты, банктерді капиталдандыру бойынша шығындарды жабу және өзге де себептерді атап өтті. Қазақстан Республикасы резервтерді жинақтау мақсаты валюталық өтімділіктің қажетті деңгейін қолдау болып табылатын елдердің топтарына кіреді, ол халықаралық міндеттемелерді уақытылы және толық көлемде орындауды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Алтынвалюта резервтерінің деңгейі Қазақстанды жаһандық экономикаға ықпалдастыру деңгейін дамыту мен тереңдетуге байланысты өзгереді. Егер 1993 жылдың соңында Қазақстанның алтынвалюта резервтері 0,7 млрд. АҚШ доллары болса, онда 2017 жылдың басында олардың деңгейі 29,5 млрд. АҚШ долларын құрайды (1-диаграмма).

6 4 1-диаграмма *басқа құралдар арнайы қарыз алу құқықтары, ХВҚ-дағы резервтік позиция, инвестициялық қорлардағы және үлеске қатысу құралдары, туынды қаржы құралдары және басқа талаптарды қоса алғанда Экспортқа бағдарланған елдерге тән көбінесе функционалды халықаралық резервтер түсінігімен салыстырмалы арнайы ұлттық әл-ауқат қорларға ерекше назар аударуға болады. Халықаралық тәжірибені негізге ала отырып, 2000 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен [2] Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры құрылды, оның мақсаты экономиканың мұнай секторына және қолайсыз сыртқы факторларға тәуелділігін төмендету. Қор республикалық бюджет үшін (оның әлемдік баға конъюнктурасына тәуелділігін төмендету) тұрақтандыру функциясын, сол сияқты болашақ ұрпақ үшін жинақтарды қалыптастыру арқылы жинақтау функциясын орындайды (2-диаграмма). 2-диаграмма

7 5 ХВҚ әдіснамасына сәйкес ұлттық әл-ауқаты қорындағы активтер, әсіресе өтімді бөлігі, сыртқы қауіптерді жою кезінде қосымша резервтер ретінде пайдаланылуы мүмкін. Әдетте тұрақтандыру функциясы бар қорлар шикізат тауарларына баға құлдыраған кезде пайдаланылуы мүмкін, бұл төлем балансына демеу көрсетеді. Сол сияқты, дағдарыстар кезінде кейбір қорлар банк секторына қосымша өтімділікті беру арқылы қолдау көрсетеді. Кейбір елдер ұлттық әл-ауқаты қорларының сыртқы активтерін қосымша резервтер ретінде қарастырылуы мүмкін. Мысалы, Ресей Федерациясының халықаралық резервтер құрамына Резервтік қордың және Ұлттық әл-ауқат қордың шетел валютасында номинирленген және Ресей Федерациясының Үкіметі Ресей Банкінде орналастырған, ал Ресей Банкі шетелдік қаржылық активтерге инвестицияланған бөлігі қосылады [3]. Алайда, экономикалық тұтастық тұрғысынан халықаралық резервтер мен қорлардың активтерін бөліп қарау орынды, ақша-кредиттік реттеу органдарының тікелей иелігінде және ахуалды түзету үшін дереу пайдаланылуы мүмкін халықаралық резервтерге қарағанда, қорлардың қаражатын пайдалану саяси шешім қабылдауды талап етеді. Халықаралық резервтердің жеткіліктілігін айқындауға қатысты қазіргі кезде қолданылып жүрген тәсілдер Халықаралық резервтердің жеткіліктілігін айқындауға қатысты қазіргі кезде қолданылып жүрген тәсілдерді жан-жақты талдау әмбебап әдістемелердің жоқ екендігін және тәсілді таңдау кезінде әрбір нақты елдің экономикалық жағдайын қабылдау қажет екендігін көрсетеді. Тұтастай алғанда халықаралық резервтердің жеткіліктілігін бағалаудың қолданыстағы тәсілдерін 3 негізгі топтарға біріктіруге болады: 1. Дәстүрлі метрикалар импортты, ақша массасын және қысқа мерзімді сыртқы борышты жабу өлшемшарттарын қамтиды. Дәстүрлі метрикалар көптеген елдерде өзінің жеңілдігіне және ашықтығына байланысты кең таралған, алайда осалдықтың бір аспектісін ғана бағалау және өлшемшарттар үшін мәндерді таңдаудағы белгілі бір еркіндік олардың кемшіліктері болып табылады Импорты жабу әдетте импорт бойынша төлемдерге қызмет көрсету сыртқы әкелінуді (экспорттық кірістер және сыртқы қаржыландыру сияқты) тоқтату жағдайында орнықты-тұрақты болуын жалғастыратын айлардың саны ретінде қарастырылады. Бұл өлшемшартты негізінен импорты төлем балансында шығыстардың маңызды бабы болып табылатын елдер қолданады. Әдетте, тауарлар мен қызметтердің болжанып отырған импортын кем дегенде үш айын жабу эталон болып табылады Қысқа мерзімді сыртқы борышты жабу капитал нарығына қолжетімді елдер үшін кредит тәуекелінің өзгеше индикаторы болып

8 6 табылады. Гринспен-Гвидотти қағидасы неғұрлым кең таралған, оның мәні елдің халықаралық резервтері бір жыл ішінде өтелуге жататын сыртқы борышты сыртқы қаржыландыру көздері болмаған жағдайда, дефолт тәуекелін болдырмау үшін кем дегенде 100%-ға жабуы тиіс Кең ақша массасын жабу - мәні елдің банк секторынан депозиттердің әкетілу көлемі арқылы елден капиталдың кету тәуекелін бағалау болып табылатын индикатор. Бұл индикатор айтарлықтай жиі қолданылмайды, өйткені ол ұлттық банк жүйесінде бейрезиденттер депозиттерінің жоғары үлесі кезінде қолданылады. Бұл индикатор резиденттердің депозиттері есебінен қайта қаржыландыру арқылы, айтарлықтай сыртқы міндеттемелері бар банк секторын қолдаудағы әлеуетті қажеттілікті өлшеуге мүмкіндік бере отырып, кредит тәуекелінің деңгейін ішінара айқындайды. 2. Аралас (біріктірілген) метрика, оның ішіде неғұрлым белгілісі ХВҚ формаландырылған моделі базасында резервтердің жеткіліктілігін бағалау - Assessing Reserve Adequacy (ARA) [4]. Мұндай метрикалардың әмбебаптығы олардың басымдығы да, сол сияқты кемшілігі де болып табылады, өйткені жекелеген елдердің ерекшелігін ескермейді және ірілендірілген елдік санаттарға арналған жинақталған стандартталған модельдерге негізделеді. Қазіргі кезде ХВҚ дамушы елдер, кірістерінің деңгейі төмен елдер, сол сияқты бай табиғи ресурстары бар елдер үшін модельдерді әзірледі. Елдің жекелеген ерекшеліктерін есепке алу үшін ХВҚ мамандары үлестік коэффициенттер мен өлшемшартардың құрауыштарын түзетіп отыруды ұсынады. Қосымша. ХВҚ қалыптастырылған үлгілері 2011 жылы ХВҚ мамандары аралас метриканы әзірлеп, оны ХВҚ Жарғысының IV бабына сәйкес миссиясының қорытындысы бойынша елдер бойынша баяндамалар дайындау кезінде белсенді түрде пайдалана бастады. Осы жұмыс барысында метрика үнемі елдердің қайсыбір топтарының объективті қажеттіліктері ескеріле отырып пысықталады. Сонымен, 2017 жылғы ақпанда ХВҚ ресми сайтында табиғи ресурстардың экспортер немесе импортер елдер үшін метриканы түзетуге мүмкіндік беретін электрондық шаблон жарияланды [5]. Осы үлгі нақты бір елдің шикізат тауарларының бағасына болжам және олардың экспорт/импорт көлемі негізінде резервтердің болжамды деңгейін бағалауға мүмкіндік береді (яғни ресурстарға бағаның төмендеу күйзелісіне өзіндік стресс-тест) (Қазақстан үшін деректерді есептеуге барлық қажеттінің болмауы салдарынан осындай талдау жүргізу қиын) жылғы сәуірде капиталды бақылау дәрежесін ескере отырып метриканы түзетуге мүмкіндік беретін коэффициенттермен толықтырылды. Осылайша метриканы жетілдіру бойынша жұмыс қазірге дейін белсенді түрде жүргізілуде, бұл уақыт өте осы метриканы әрбір елге түпкілікті нәтижелерді бұрмаламай өзіндік ерекшеліктерді ескере отырып пайдалануға мүмкіндік береді. 3. Оңтайландыратын модельдер, олардың ішіндегі неғұрлым белгілі болғандары Жан және Рансьер моделі. Оның мәні оңтайлылықты бағалау

9 7 резервтерді сақтандыру ретінде жинақтау туралы ұйғарым кезінде капитал ағынының күрт тоқтатылуына осал болатын шағын ашық экономика үшін пробит-модель негізінде жүргізіледі. Резервтердің оңтайлы деңгейі, бір жағынан, мөлшерін және капитал қозғалысының күрт тоқтауы ықтималдығын, өндіріс пен тұтынудың әлеуетті ысыраптарын ескере отырып, екінші жағынан - резервтерді жинақтаудың балама құнымен және тәуекелдерді мемлекеттік басқару органдарының басқа ресурстары есебінен сіңіру мүмкіндігімен айқындалады. Жан және Рансьер моделіне сәйкес [6] резервтердің оңтайлы деңгейі мына формуламен анықталады: где, p - Жан және Рансьер метрикасы (резервтердің оңтайлы деңгейі, ЖІӨ % қатынасы), λ қысқа мерзімді сыртқы борыштың ЖІӨ-ге қатынасы, γ төлем балансы күйзелісінің салдарынан шығарылымды жоғалту, r тәуекелі жоқ пайыздық мөлшерлеме, g ЖІӨ-нің әлеуеттік өсімі, π төлем балансы күйзелісінің ықтималы, δ тәуекелге арналған сыйлықақы, σ тәуекелді жою ықтималы. Орташа кіріс деңгейі бар 34 ел жөніндегі деректер негізінде 1975 жылдан бастап 2003 жылға дейінгі кезеңде мәні сараптау бағасының есебінен жоғарыда санамаланған айнымалылар үшін, сондай-ақ мәні оңтайлы болуы мүмкін интервалды (төменгі және жоғарғы шекті мәндер) айқындау үшін эталон ретінде қабылданған пробит модель құрылды. Үлгілердің осы тобы халықаралық резервтердің «жеткіліктілігі» және олардың «тиімділігі» ұғымдарын түсінуге шақырады. Көптеген елдердің орталық банктері төлем балансының проблемаларын жою, сыртқы міндеттемелер бойынша төлемдердің үздіксіздігін қамтамасыз ету, ұлттық валютаның айырбастау бағамының құбылмалығын бақылау және т.б. үшін халықаралық резервтердің ең төменгі қажетті көлемін есептейді. Халықаралық резервтердің бұл бөлігі өткен дағдарыстардың тәжірибесіне, ел төлем балансының тәуекелдерін талдауға және сресс-тестілерге қарай қалыптастырылады, және өтімді мен сенімді активтерге инвестицияланады. Тиісінше, халықаралық резервтердің осы көлемін «жеткілікті» деп санауға болады, активтердің салыстырмалы түрдегі төмен кірістілігі олардың жоғары өтімділігінің салдары болып табылады. Сондықтан «жеткілікті» көлемнен

10 8 асатын қаражат кірісті алу мақсатында барынша тәуекелді активтерге инвестицияланған дұрыс болады. Осылайша, халықаралық резервтердің «қолайлы» көлемі деп ықтималды инвестициялау нәтижесінде алынған осы резервтер мен кірісті сақтауға жұмсалатын шекті шығыстарды салыстыруға негізделген, сақтандыру мақсатында жинақталған көлем түсіндіріледі. Басқаша айтқанда, халықаралық резервтер жеткілікті, бірақ тиімді болмауы мүмкін. Халықаралық резервтерді жеткілікті және тиімді деңгейден артық жинақтау ел үшін қажетті емес, себебі экономиканың инвестициялық ресурстары төмендеуіне әкеледі. Қазақстанның үлгісінде халықаралық резервтердің жеткіліктігі және тиімділігі бойынша есептеу Халықаралық әдіснама талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасының халықаралық резервтеріне келесілер қосылады: монетарлық алтын, арнайы несие алу құқығы (АНҚ), ХВҚ резервті позициясы және резервтік активтер өлшеміне сай келетін шетел валютасындағы басқа да активтер. Барлық дәстүрлі метрикалар Қазақстанның халықаралық резервтерінің жеткіліктілігін білдіреді (3а, 3б, 3в-диаграммалары). 3а-диаграмма 3б-диаграмма

11 9 3в-диаграмма Берілген есептер Қазақстанда импорт пен ақша массасын резервтермен өтеу эталондық мәндерден (шектен) елеулі түрде асып кеткен, ал қысқа мерзімді (өтегенге дейінгі мерзімі бойынша) сыртқы борыштың қатынасы критерийдің мәніне жақын келеді және дағдарыс жағдайлары туралы ертерек хабарлау жүйесі шегінде маңызды индикатор ретінде қаралауы мүмкін (earlywarning system) жылдан бастап 2008 жылдар арасындағы кезеңде қысқа мерзімді (өтегенге дейінгі мерзімі бойынша) сыртқы борышты өтеудің өлшемшарттары эталонға сәйкес келмеді, бұл қысқа мерзімді сыртқы капиталды белсенді тартумен ғана емес, бұдан бұрын тартылған сыртқы қарыздар бойынша төлемдердің мерзімі басталуына да байланысты болды. Бұл ретте халықаралық резервтердің өсу қарқыны сыртқы берешектің өсу қарқынына сәйкес келмеді. Бұл кезеңде капиталдық халықаралық нарықтарындағы төменгі пайыздық мөлшерлемелер Қазақстанның сыртқы борышы өсуін ынталандырды, ол әлемдік қаржы нарықтарындағы сыртқы проблемаларға елдің осалдығын ұлғайтуға алғы шарттарды жасады жылы Қазақстан Республикасының Үкіметі Ұлттық Банкпен бірлесе отырып ғаламдық қаржы дағдарыстың салдарын барынша азайту шегінде дағдарысқа қарсы шараларды іске асырды, олар оның ішінде қаралып отырған индикаторға қатысты жағдайды тұрақтандыруға мүмкіндік берді. Бұдан әрі Қазақстан үшін есептелген аралас ARA метрикасының серпінін қарастырамыз. Осы метрика сыртқы күйзелістерден сақтандыру ретінде халықаралық резервтерді жинақтауды болжамдаған кезде әзірленді және валюта нарығына қысым болған кезеңдердегі уақытта төлем балансының дағдарысының тәжірибесі негізінде жинақталады. Осыған байланысты оған төлем балансының мынадай құрамдастары (ағындары) және/немесе халықаралық инвестициялық позиция (қорлар) кіреді: - экспорттың және импорттың құны,

12 10 - өтеуге дейін қалған қысқа мерзімді сыртқы борышқа бөлуде сыртқы міндеттемелер және басқа да міндеттемелер (портфель инвестициялары және өтеуге дейін қалған қысқа мерзімді сыртқы борыштың көлемін шегере отырып басқа инвестициялар бойынша сома), - ішкі активтер (өтімді ішкі активтердің шарасы ретінде кең ақша массасының көрсеткіші, олар капитал жоқ болғанда немесе дағдарыс туындағанда қысқаруы мүмкін). Метрика валюта нарығына қысым туындаған жағдайда ел көтеруі мүмкін әлеуетті жоғалтулар сомасы ретінде жоғарыда аталған көрсеткіштер бойынша есептеледі. Жоғалтуларды есептеу үшін ұлттық валютаның өзгермелі және белгіленген бағамы бар елдер үшін валюталық қысым индексі қолданылды, оның негізінде экспорт пен импорт, сыртқы міндеттемелер және ішкі міндеттемелер көлемі үшін жоғалтудың 10 процентильдік мәні айқындалды, ол соңында тиісті көрсеткіштерді өлшеу үшін қолданылады (1- кесте). 1-кесте Валюта нарығына қысым кезеңі уақытында ықтимал жоғалтулардың 10- процентилі Режим Белгіленген айырбастау бағамы Өзгермелі айырбастау бағамы Экспорт Кең ақша массасы Өтеуге дейін қалған қысқа мерзімді сыртқы борыш Басқа да міндеттемелер 8,9% 12,4% 24,4% 27,6% 2,3% 7,1% 24,4% 9,2% Сарапшы бағалауы нәтижесінде алынған коэффициенттер түрлендірілді және теңдеулер мынадай түрде көрінеді (2-кесте). 2-кесте ARA metric таразысы Режим Белгіленген айырбастау бағамы Өзгермелі айырбастау бағамы Экспорт Кең ақша массасы Өтеуге дейін қалған қысқа мерзімді сыртқы борыш Басқа да міндеттемелер 10% 10% 30% 15% 5% 5% 30% 10% Елдің халықаралық резервтерінің көрсетілген коэффициенттер (ARA metric) бойынша сараланған көрсеткіштер сомасына қатынасының эталондық мәні 100% және 150% аралығындағы диапазонда болуы тиіс (4-диаграмма).

13 11 4-диаграмма Қазақстан үшін ARA аралас метрикасына жүргізілген есеп қазіргі уақытта елдің халықаралық резервтерінің көлемі эталондық мәннен асып түседі, бұл жеткіліктілік өлшемшартын сақтаған кезде резервтер деңгейі кірістілік көзқарасынан қарағанда оңтайлы көрсеткіштен асып түседі. Халықаралық резервтердің оңтайлы деңгейін анықтайтын Жан және Рансьер метрикасының Қазақстандағы ЖІӨ-ге қатынасы (5-диаграмма) ARA құрама метрикасын құру негізінде жасалған анықтаманы дәлелдейді. 5-диаграмма

14 12 Қорытынды Осылайша, жүргізілген талдау халықаралық резервтердің жеткіліктігін және оңтайлылығын бағалап қазіргі кездегі методикалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтауға мүмкіндік береді. Қазақстанның 2000 жылдан 2016 жылға дейінгі деректерінің негізінде метрикаларды құру мыналарды білдіреді: а) дәстүрлі метрикалардың ішінен елдің кредиттік тәуекелінің барынша көрсеткіш индикаторы өтегенге дейінгі қалған қысқа мерзімді сыртқы борышты өтеу болып табылады, б) елдің халықаралық резервтерінің деңгейі тарихи деңгейде әлемдік қаржы дағдарысының алдындағы кезеңдерді ( жж.) қоспағанда, жеткілікті және оңтайлы болып табылды, в) 2016 жылдың қорытындысы резервтер жеткіліктілігінің оңтайлы деңгейінің артқанын көрсетеді, осыған байланысты халықаралық резервтерді негізсіз өсіруді болдырмау үшін құрама метрикалар мен оңтайлылық модельдерінің есебін жүйелі түрде жүргізіп отыру орынды болады.

15 Дереккөздер 1. Assessing Reserve Adequacy / Approved by R. Moghadam, J. D. Ostry and R. Sheehy // IMF, February 14, 2011; 2. Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры туралды» Қазақстан Республикасы Президентінің 2000 жылғы 23 тамыздағы 402 Жарлығы; Assessing Reserve Adequacy Supplementary Information / Approved by R. Moghadam, J. D. Ostry and R. Sheehy // IMF, February 14, 2011; 5. Assessing Reserve Adequacy further considerations / IMF policy paper // IMF, November 13, 2013; 6. The Optimal Level of International Reserves for Emerging Market Countries: Formulas and Applications / O. Jeanne and R. Ranciere // IMF Working Paper. 06/229 // IMF, October, 2006.

IV. Қаржы тұрақтылығы саласындағы арнайы зерттеулер. 8. «Тəуекелдерді бағалау картасы» - қаржы тұрақтылығы үшін тəуекелдерді бағалау əдістемесі

IV. Қаржы тұрақтылығы саласындағы арнайы зерттеулер. 8. «Тəуекелдерді бағалау картасы» - қаржы тұрақтылығы үшін тəуекелдерді бағалау əдістемесі IV. Қаржы тұрақтылығы саласындағы арнайы зерттеулер 8. «Тəуекелдерді бағалау картасы» - қаржы тұрақтылығы үшін тəуекелдерді бағалау əдістемесі Қаржы тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыс макроэкономикалық

Διαβάστε περισσότερα

Экономикалық шолу Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі

Экономикалық шолу Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Экономикалық шолу Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі 3, 2014 Мазмұны Проблемалар мен пайымдаулар Д.Г. Золотухин Қазақстан Республикасының дағдарыстан кейінгі кезеңдегі сақтандыру секторы. Мемлекеттік

Διαβάστε περισσότερα

16 Шетел валюталарының ресми бағамдары 17 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 25 Нормативтік құқықтық актілер

16 Шетел валюталарының ресми бағамдары 17 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 25 Нормативтік құқықтық актілер 1 Баспасөз релиздері 16 Шетел валюталарының ресми бағамдары 17 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 25 Нормативтік құқықтық актілер 3 1 15 ақпан 2014 «Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы»

Διαβάστε περισσότερα

«Полиметалл» Қызыл жобасы Экологиялық және әлеуметтік іс-шаралар жоспары (ESAP) Талап етілетін жұмсалымдар /Ресурстар/ Жауапкершілік

«Полиметалл» Қызыл жобасы Экологиялық және әлеуметтік іс-шаралар жоспары (ESAP) Талап етілетін жұмсалымдар /Ресурстар/ Жауапкершілік «Полиметалл» Қызыл жобасы Экологиялық және әлеуметтік іс-шаралар жоспары (ESAP) Іс-шаралар Экологиялық PR1 1.1 Экологиялық және әлеуметтік әсер етулерді бағалау және басқару ЕБРР-ге жобаның экологиялық

Διαβάστε περισσότερα

Зерттеулер және статистика департаменті Экономикалық зерттеу Төлеуов Олжас

Зерттеулер және статистика департаменті Экономикалық зерттеу Төлеуов Олжас ИНФЛЯЦИЯНЫ БОЛЖАУДЫҢ СЕЛЕКТИВТІК-БІРІКТІРІЛГЕН ЖҮЙЕСІ (SSCIF): құрылымдық проблемалар жағдайында тұтынушылық бағаның серпінін болжаудың тиімді техникасын таңдау (Қазақстанның үлгісінде) Зерттеулер және

Διαβάστε περισσότερα

Теруге: «Экономикалық шолу» шығарылымының мазмұны 4 (арнайы шығарылым), 2009 ж.

Теруге: «Экономикалық шолу» шығарылымының мазмұны 4 (арнайы шығарылым), 2009 ж. Теруге: Редактор Д.Ақышев «Экономикалық шолу» шығарылымының мазмұны 4 (арнайы шығарылым), 29 ж. Мақаланың атауы Бөлімше 1. Кіріспе Төлем жүйелері департаменті Төлем жүйелері 2. Қазақстанның төлем жүйелерінің

Διαβάστε περισσότερα

7 Шетел валюталарының ресми бағамдары. 8 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 19 Нормативтік құқықтық актілер

7 Шетел валюталарының ресми бағамдары. 8 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 19 Нормативтік құқықтық актілер 1 Баспасөз релиздері 7 Шетел валюталарының ресми бағамдары 8 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 19 Нормативтік құқықтық актілер 5 1 15 наурыз 2013 «Қазақстан Ұлттық Банкінің хабаршысы»,

Διαβάστε περισσότερα

Теруге: «Экономикалық шолу» шығарылымының мазмұны 2, 2010

Теруге: «Экономикалық шолу» шығарылымының мазмұны 2, 2010 Теруге: Редактор Д.Ақышев «Экономикалық шолу» шығарылымының мазмұны 2, 2010 Мақаланың атауы Автор Бөлімше Ақша-кредит саясатының дамуы 1. Фискалды/мұнай доминанты, инфляция жəне саясатты үйлестіру Əлия

Διαβάστε περισσότερα

Шетел валюталарының ресми бағамдары. 8 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 51 Нормативтік құқықтық актілер.

Шетел валюталарының ресми бағамдары. 8 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 51 Нормативтік құқықтық актілер. 1 Баспасөз релиздері 8 Шетел валюталарының ресми бағамдары 8 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 51 Нормативтік құқықтық актілер 13 1 15 шілде 2013 «Қазаќстан Ұлттыќ Банкінің Хабаршысы»

Διαβάστε περισσότερα

нарықтың дамыған инфрақұрылымның болуы; тұрақты салықтық-бюджеттік және кредитті-ақшалай жүйенің болуы. Еркін нарықтың қызмет етуін қамтамасыз ететін

нарықтың дамыған инфрақұрылымның болуы; тұрақты салықтық-бюджеттік және кредитті-ақшалай жүйенің болуы. Еркін нарықтың қызмет етуін қамтамасыз ететін 3 дәріс. Нарық және оның қызмет жасауының механизмі. Нарықтың жалпы сипаттамасы және олардың өзара әсерлесуі. Нарықтың негізгі элементтері және олардың өзара әсерлесуі. Нарықтың сиымдылығы және болжауы.

Διαβάστε περισσότερα

Тақырыбы: Кері функция. Функцияның нүктедегі шегі. Шектің негізгі қасиеттері

Тақырыбы: Кері функция. Функцияның нүктедегі шегі. Шектің негізгі қасиеттері Лекция 9 Тақырыбы: Кері функция. Функцияның нүктедегі шегі. Шектің негізгі қасиеттері ЛЕКЦИЯ ЖОСПАРЫ: 1. Кері функция анықтамасы. Функцияның нүктедегі шегі. Шектің негізгі қасиеттері 1. КЕРІ ФУНКЦИЯ Анықтама

Διαβάστε περισσότερα

2 СЫЗЫҚТЫҚ АЛГЕБРАЛЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ШЕШУ ӘДІСТЕРІ

2 СЫЗЫҚТЫҚ АЛГЕБРАЛЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ШЕШУ ӘДІСТЕРІ СЫЗЫҚТЫҚ АЛГЕБРАЛЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ШЕШУ ӘДІСТЕРІ Сызықты лгебрлық теңдеулер жүйенің шешімін сндық әдісте тур (дәл) және итерциялық әдістер деп бөледі ТУРА әдісте жүйенің шешімі рифметиклық млдрдың қырлы

Διαβάστε περισσότερα

КИНЕМАТИКАНЫҢ НЕГІЗГІ ҰҒЫМДАРЫ. Кинематика деп денелердің қозғалысын зерттейтін, бірақ қозғалыстың туу себебін қарастырмайтын физиканың бөлімі.

КИНЕМАТИКАНЫҢ НЕГІЗГІ ҰҒЫМДАРЫ. Кинематика деп денелердің қозғалысын зерттейтін, бірақ қозғалыстың туу себебін қарастырмайтын физиканың бөлімі. КИНЕМАТИКАНЫҢ НЕГІЗГІ ҰҒЫМДАРЫ Кинематика деп денелердің қозғалысын зерттейтін, бірақ қозғалыстың туу себебін қарастырмайтын физиканың бөлімі. Механикалық қозғалыс деп уақыт өзгерісінде кеңістікте дененің

Διαβάστε περισσότερα

«Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы» кеңес мүшелері: Орлов П.Е. Мадиярова Ə.Қ. Сарсенова Н.В. Сəрсенбаева А.И.

«Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы» кеңес мүшелері: Орлов П.Е. Мадиярова Ə.Қ. Сарсенова Н.В. Сəрсенбаева А.И. 18 16 30 қыркүйек 2014 «Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы» редактордың мігдетін атқарушы Терентьев А. Л. кеңес мүшелері: Орлов П.Е. Мадиярова Ə.Қ. Сарсенова Н.В. Сəрсенбаева А.И. шығарылымға жауапты:

Διαβάστε περισσότερα

Инерция моменті Инерция тензоры

Инерция моменті Инерция тензоры әл Фараби атындағы Қаза қ Ұлтты қ Университеті Физика-техникалы қ факультеті Инерция моменті Инерция тензоры Орындаған: Бижанова С.Б Алматы 2015 Инерция моменті денені құраушы әрбір бөлшекті ң массасы

Διαβάστε περισσότερα

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ ҚАУЫМДАСТЫҒЫ А. Н.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ ҚАУЫМДАСТЫҒЫ А. Н. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ ҚАУЫМДАСТЫҒЫ А. Н. Доғалов Н. С. Досмағанбетов МАКРОЭКОНОМИКА Оқулық Алматы, 2012 1 ƏОЖ 330 (075.8) КБЖ 65.012.2я73 Д 54 Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық

Διαβάστε περισσότερα

Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 15 Нормативтік құқықтық актілер шілде Шетел валюталарының ресми бағамдары

Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 15 Нормативтік құқықтық актілер шілде Шетел валюталарының ресми бағамдары 1 Шетел валюталарының ресми бағамдары 2 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 15 Нормативтік құқықтық актілер 14 16 31 шілде 2013 «Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы» Редакторы: Ақышев

Διαβάστε περισσότερα

САБАҚ ЖОСПАРЫ. Əбдірахманова Күнсая Жамбыл облысы, Тараз қаласы, ФМБ НЗМ, 11-сынып. ҰБТ-ға дайындық үшін геометрия пəнінен тест тапсырмалары

САБАҚ ЖОСПАРЫ. Əбдірахманова Күнсая Жамбыл облысы, Тараз қаласы, ФМБ НЗМ, 11-сынып. ҰБТ-ға дайындық үшін геометрия пəнінен тест тапсырмалары САБАҚ ЖОСПАРЫ Пəн Мұғалім Мектеп, сынып Сабақ тақырыбы Математика Əбдірахманова Күнсая Жамбыл облысы, Тараз қаласы, ФМБ НЗМ, 11-сынып ҰБТ-ға дайындық үшін геометрия пəнінен тест тапсырмалары 1. Үлкен табаны

Διαβάστε περισσότερα

СЫҒЫМДАЛҒАН ТАБИҒИ ГАЗДЫ ПАЙДАЛАНАТЫН АВТОБУСТАР ЖҰМЫСЫНЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӨНІНДЕГІ ОҚУ ҚҰРАЛЫ

СЫҒЫМДАЛҒАН ТАБИҒИ ГАЗДЫ ПАЙДАЛАНАТЫН АВТОБУСТАР ЖҰМЫСЫНЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӨНІНДЕГІ ОҚУ ҚҰРАЛЫ Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы мен Ғаламдық экологиялық қорының «Алматы қаласының тұрақты көлігі» СЫҒЫМДАЛҒАН ТАБИҒИ ГАЗДЫ ПАЙДАЛАНАТЫН АВТОБУСТАР ЖҰМЫСЫНЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӨНІНДЕГІ ОҚУ ҚҰРАЛЫ

Διαβάστε περισσότερα

ЖЕРСЕРІКТІК НАВИГАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР

ЖЕРСЕРІКТІК НАВИГАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР Жерсеріктік навигациялық жүйелер ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Қ.И.СӘТБАЕВ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Қ.Б. РЫСБЕКОВ ЖЕРСЕРІКТІК НАВИГАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР Университеттің

Διαβάστε περισσότερα

Теллурдың жаңа туындыларының синтезі және қасиеттері

Теллурдың жаңа туындыларының синтезі және қасиеттері Теллурдың жаңа туындыларының синтезі және қасиеттері Дипломдық зерттеудің мақсаты теллурдың жаңа туындыларын синтездеу, рентгендік және термодинамикалық қасиеттерін, кристаллохимиясын зерттеу. Зерттеудің

Διαβάστε περισσότερα

5 ДИФФЕРЕНЦИАЛДЫҚ ЖӘНЕ ИНТЕГРАЛДЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕРДІҢ САНДЫҚ ӘДІСТЕРІ. 5.1 Интегралдарды жуықтап есептеу

5 ДИФФЕРЕНЦИАЛДЫҚ ЖӘНЕ ИНТЕГРАЛДЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕРДІҢ САНДЫҚ ӘДІСТЕРІ. 5.1 Интегралдарды жуықтап есептеу 5 ДИФФЕРЕНЦИАЛДЫҚ ЖӘНЕ ИНТЕГРАЛДЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕРДІҢ САНДЫҚ ӘДІСТЕРІ 5 Интегралдарды жуықтап есептеу [] аралығында анықталған интегралды қарастырайық: J d Егер аралығында үзіліссіз функция болса онда интеграл

Διαβάστε περισσότερα

АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР

АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР КƏСІБИ БІЛІМ БЕРУ Г.С. ГОХБЕРГ, А.В. ЗАФИЕВСКИЙ, А.А. КОРОТКИН АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты» жанындағы федералдық мемлекеттік мекемесі тарапынан орта кәсіптік

Διαβάστε περισσότερα

5 Шетел валюталарының ресми бағамдары. 6 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 14 Нормативтік құқықтық актілер

5 Шетел валюталарының ресми бағамдары. 6 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі. 14 Нормативтік құқықтық актілер 1 Баспасөз релиздері 5 Шетел валюталарының ресми бағамдары 6 Қазақстан экономикасы қаржы секторының ағымдағы жай-күйі 14 Нормативтік құқықтық актілер 19 1 15 қазан 2013 «Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы»

Διαβάστε περισσότερα

ДЕНЕЛЕРДІҢ ЕРКІН ТҮСУІ

ДЕНЕЛЕРДІҢ ЕРКІН ТҮСУІ ДЕНЕЛЕРДІҢ ЕРКІН ТҮСУІ Денелердің еркін түсуі деп ауа кедергісі болмағандағы денелердің Жерге түсуін айтады. XVI ғасырдың аяғында ұлы итальян Г. Галилей тәжірибелік жолмен сол заманға сай уақыт дәлдігімен

Διαβάστε περισσότερα

МГД- ҚОНДЫРҒЫЛАР ЖӘНЕ ЦИКЛДАРЫ

МГД- ҚОНДЫРҒЫЛАР ЖӘНЕ ЦИКЛДАРЫ МГД- ҚОНДЫРҒЫЛАР ЖӘНЕ ЦИКЛДАРЫ Орында ан:сарсенбаева Руфина ғ Группа:НГД-14/1 МГД - қондырғыларындағы жұмысшы дене ретінде, бейтарап молекулалар мен атомдарды ң, электрондарды ң, иондарды ң квазибейтарап

Διαβάστε περισσότερα

Аннотация. Annotation

Аннотация. Annotation 8 9 10 Аңдатпа 11 Осы дипломдық жобада «Н. В. Гоголь атындағы орта мектебінің ақпараттық жүйесін жобалау және құру» Н. В. Гоголь атындағы орта мектебінің білім беру жүйесі қарастырылады. Бұл жүйеде білім

Διαβάστε περισσότερα

ПАЙДАЛАНУШЫ НҰСҚАУЛЫҒЫ

ПАЙДАЛАНУШЫ НҰСҚАУЛЫҒЫ ПАЙДАЛАНУШЫ НҰСҚАУЛЫҒЫ WORTHINGTON LNN, LNNV және LNNC центрден сыртқа тебуші сорғылары Бір сатылы, екі жақтан сорушы, жазық бет бойынша бөлінген және шиыршық айдау камерасы бар центрден сыртқа тебуші

Διαβάστε περισσότερα

СӨЖ. Орындаған: Маликрамова А.Р Тобы: ПХ-415 Тексерген: Габдуллина Л.Б. Семей 2015 ж

СӨЖ. Орындаған: Маликрамова А.Р Тобы: ПХ-415 Тексерген: Габдуллина Л.Б. Семей 2015 ж СӨЖ Орындаған: Маликрамова А.Р Тобы: ПХ-415 Тексерген: Габдуллина Л.Б. Семей 2015 ж 1. 2013-2014-2015 жылдарға ҚР-ң негізгімакроэкономикалық көрсеткіштеріне сипаттама. 2. ҚР-ғы экономикалық өсу, себептері,

Διαβάστε περισσότερα

Химия пәнінен интерактивті online сабағы

Химия пәнінен интерактивті online сабағы Химия пәнінен интерактивті online сабағы Дюлонг - Пти ережесі Газдардың парциал қысымы Сабақтың мақсаты білімділік: физикадан белгілі термодинамикалық параметрлер температура, қысым, көлем, меншікті жылу

Διαβάστε περισσότερα

ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН ӘЗІРЛЕУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ

ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН ӘЗІРЛЕУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ КӘСІБИ БІЛІМ БЕРУ Г. Н. ФЕДОРОВА ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН ӘЗІРЛЕУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ ОҚУЛЫҚ «Білім беруді дамытудың федералды институты» Федералды мемлекеттік қазынашылық институты «Компьютерлік жүйелердегі бағдарламалау»

Διαβάστε περισσότερα

Серіков Т.Ғ-ның АҢДАТПА Тақырыптың өзектілігі.

Серіков Т.Ғ-ның АҢДАТПА Тақырыптың өзектілігі. 6D071900 «Радиотехника, электроника және телекоммуникация» мамандығы бойынша PhD докторанты Серіков Т.Ғ-ның «Бағдарламалық IP PBX Asterisk негізінде өңделген телекоммуникациялық жүйелердің тиімділігін

Διαβάστε περισσότερα

ӘОЖ ҰН ӨНІМДЕРІНІҢ ТАҒАМДЫҚ ҚҰНДЫЛЫҒЫН ЖӘНЕ САПАСЫН ЖОҒАРЛАТУ ЖОЛДАРЫ. Г. М. Қадырова магистрант, Т. А. Байбатыров т.ғ.к.

ӘОЖ ҰН ӨНІМДЕРІНІҢ ТАҒАМДЫҚ ҚҰНДЫЛЫҒЫН ЖӘНЕ САПАСЫН ЖОҒАРЛАТУ ЖОЛДАРЫ. Г. М. Қадырова магистрант, Т. А. Байбатыров т.ғ.к. ӘОЖ 664.65. ҰН ӨНІМДЕРІНІҢ ТАҒАМДЫҚ ҚҰНДЫЛЫҒЫН ЖӘНЕ САПАСЫН ЖОҒАРЛАТУ ЖОЛДАРЫ Г. М. Қадырова магистрант, Т. А. Байбатыров т.ғ.к., аға оқытушы Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті,

Διαβάστε περισσότερα

Дәрілік заттың медицинада қолданылуы жөніндегі нұсқаулық Зитига

Дәрілік заттың медицинада қолданылуы жөніндегі нұсқаулық Зитига Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Медициналық және фармацевтикалық қызметті бақылау комитеті Төрағасының 2014 жылғы «02» шілде 454 бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН Дәрілік заттың медицинада қолданылуы

Διαβάστε περισσότερα

Тема: 23-Көпжақтар. Олардың аудандары мен көлемдері Подтема: 01-Призма. Тік жəне көлбеу призмалар. Куб. Олардың бет аудандары мен көлемдері.

Тема: 23-Көпжақтар. Олардың аудандары мен көлемдері Подтема: 01-Призма. Тік жəне көлбеу призмалар. Куб. Олардың бет аудандары мен көлемдері. Тема: -Көпжақтар. Олардың аудандары мен көлемдері Подтема: 01-Призма. Тік жəне көлбеу призмалар. Куб. Олардың бет аудандары мен көлемдері. 1. Тік үшбұрышты призманың табанының қабырғалары 10 см, 17 см

Διαβάστε περισσότερα

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті МАНАТ. 6D Математика (Қолданбалы математика)

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті МАНАТ. 6D Математика (Қолданбалы математика) Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті ӘОЖ 5.6 Қолжазба құқығында МАНАТ Біркелкі монотонды емес есептелмеліктер 6D6 Математика (Қолданбалы математика) Философия докторы (PhD) ғылыми дәрежесін алу

Διαβάστε περισσότερα

Сұлтанғали Төлегенов БИОМЕТРИЯ. ОҚУлық

Сұлтанғали Төлегенов БИОМЕТРИЯ. ОҚУлық Сұлтанғали Төлегенов БИОМЕТРИЯ ОҚУлық Алматы 0 УДК 378 (075.8): 57.087. ББК 8.073. я к Т 65 Пікір жазғандар: Шүлембаева К.Қ. б.ғ.д., профессор; Жұмабеков Е.Ж. б.ғ.д., профессор; Торыбаев Х.К. б.ғ.д., профессор;

Διαβάστε περισσότερα

Михайлова Светлана Леонидовнаның

Михайлова Светлана Леонидовнаның Михайлова Светлана Леонидовнаның «6D074000 Наноматериалдар және нанотехнологиялар» мамандығы бойынша философия докторы (PhD) ғылыми дәрежесін алу үшін диссертациясына АННОТАЦИЯ Металл нанокластерлерімен

Διαβάστε περισσότερα

ҚЫЗЫЛ ЖОБАСЫ СУДЫ ПАЙДАЛАНУ МЕН САРҚЫНДЫ СУЛАРДЫ ЖОЮ БОЙЫНША ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ жылғы ҚАЗАН

ҚЫЗЫЛ ЖОБАСЫ СУДЫ ПАЙДАЛАНУ МЕН САРҚЫНДЫ СУЛАРДЫ ЖОЮ БОЙЫНША ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ жылғы ҚАЗАН ҚЫЗЫЛ ЖОБАСЫ СУДЫ ПАЙДАЛАНУ МЕН САРҚЫНДЫ СУЛАРДЫ ЖОЮ БОЙЫНША ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ 2016 жылғы ҚАЗАН Wardell Armstrong International Baldhu House, Wheal Jane Earth Science Park, Baldhu, Truro, Cornwall, TR3

Διαβάστε περισσότερα

ЖАЛПЫ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ

ЖАЛПЫ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Ж. К. ҚАЙЫРБЕКОВ Е. А. ƏУБƏКІРОВ Ж. К. МЫЛТЫҚБАЕВА ЖАЛПЫ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ Оқулық Алматы, 2014 ƏОЖ 66 (075.8) КБЖ 35 я 73 Қ 23 Қазақстан Республикасы

Διαβάστε περισσότερα

Тексерген: Рысжанова Айжан Сайлаухановна Орындаған: Оралғазин Бекнар Болатқазыұлы

Тексерген: Рысжанова Айжан Сайлаухановна Орындаған: Оралғазин Бекнар Болатқазыұлы Тақырыбы: Тьюринг машинасы. Тьюринг тезисі және оның негіздемесі. Марковтың нормальды алгоритмы. Нормальдау принциптері және оның негіздемесі. Марковтың нормальды алгоритмі және Тьюринг машинасының композициясы.

Διαβάστε περισσότερα

1-бөлім: Эрозия және үгілу. Үгілу мен эрозия арасында қандай айырмашылық бар?

1-бөлім: Эрозия және үгілу. Үгілу мен эрозия арасында қандай айырмашылық бар? Өзен эрозиясы ЖЕР ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМДАР ГЕОЛОГИЯ ӨЗЕН ЭРОЗИЯСЫ 1-бөлім: Эрозия және үгілу Үгілу мен эрозия арасында қандай айырмашылық бар? Жердің рельефі Жер ландшафтын көтеретін және түсіретін түрлі процестердің

Διαβάστε περισσότερα

әл-фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Қолжазба құқығы бойынша АИПЕНОВА АЗИЗА СРАИЛҚЫЗЫ 6D Математика

әл-фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Қолжазба құқығы бойынша АИПЕНОВА АЗИЗА СРАИЛҚЫЗЫ 6D Математика әл-фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті ӘОЖ 519.21 Қолжазба құқығы бойынша АИПЕНОВА АЗИЗА СРАИЛҚЫЗЫ Бесов нормаларын қолданумен тығыздықтың туындыларын параметрсіз бағалау 6D060100 Математика Философия

Διαβάστε περισσότερα

І ТАРАУ ТЕХНИКАЛЫҚ ТЕРМОДИНАМИКА ПӘНІ МЕН ОНЫҢ МІНДЕТТЕРІ

І ТАРАУ ТЕХНИКАЛЫҚ ТЕРМОДИНАМИКА ПӘНІ МЕН ОНЫҢ МІНДЕТТЕРІ Кіріспе Классикалық (феноменологиялық) термодинамикада энергияның әр түрінің өзара түрлену заңдары оқылады. Техникалық термодинамика жылу мен жұмыстың өзара түрлену заңдылықтарын қарастырады. Мұнда жылулық

Διαβάστε περισσότερα

МАТЕРИАЛДАР КЕДЕРГІСІ

МАТЕРИАЛДАР КЕДЕРГІСІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ ҚАУЫМДАСТЫҒЫ А. ТҮСІПОВ С. ТҮСІПОВА МАТЕРИАЛДАР КЕДЕРГІСІ ОҚУЛЫҚ Екінші басылым. Өңделген Алматы, 01 1 ƏОЖ 53 (075.8) КБЖ.3 я 73 Т90 Қазақстан Республикасының

Διαβάστε περισσότερα

Тақырып: Жоғары молекулалы қосылыстар

Тақырып: Жоғары молекулалы қосылыстар Тақырып: Жоғары молекулалы қосылыстар Жоғары молекулалы қосылыстар немесе полимерлер (гр. πολύ- көп, μέρος бөлік, бөлігі) молекула құрамында өзара химикалық немесе координаттық байланыстармен қосылған

Διαβάστε περισσότερα

АНОМАЛЬДЫ БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС ЖАСАУДЫҢ КЕЙБІР АСПЕКТІЛЕРІ

АНОМАЛЬДЫ БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС ЖАСАУДЫҢ КЕЙБІР АСПЕКТІЛЕРІ АНОМАЛЬДЫ БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС ЖАСАУДЫҢ КЕЙБІР АСПЕКТІЛЕРІ Маханбет Айнұр Мұратбайқызы., ҚМПИ, дефектология мамандығының 2 курс студенті Ғылыми жетекші : Шалғымбекова Ə.Б, ҚМПИ педагогика кафедрасының аға

Διαβάστε περισσότερα

Дәрілік заттың медицинада қолданылуы жөніндегі нұсқаулық. Депакин Хроносфера

Дәрілік заттың медицинада қолданылуы жөніндегі нұсқаулық. Депакин Хроносфера Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Медициналық және фармацевтикалық қызметті бақылау комитеті Төрағасының 2014 жылғы 04 02. 82 бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН Саудалық атауы Депакин Хроносфера Дәрілік

Διαβάστε περισσότερα

Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық. Зитига

Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық. Зитига Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық Зитига Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Фармация комитеті Төрағасының 2017 жылғы «10» қараша N011749 бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН Саудалық

Διαβάστε περισσότερα

ФИЗИКАЛЫҚ және КОЛЛОИДТЫҚ ХИМИЯ

ФИЗИКАЛЫҚ және КОЛЛОИДТЫҚ ХИМИЯ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Ә. Қ. ҚОҚАНБАЕВ ФИЗИКАЛЫҚ және КОЛЛОИДТЫҚ ХИМИЯ Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен АЛМАТЫ 2011

Διαβάστε περισσότερα

«СТАТИСТИКА» ПƏНІ БОЙЫНША ОҚУ- ƏДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

«СТАТИСТИКА» ПƏНІ БОЙЫНША ОҚУ- ƏДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті Тарих, экономика жəне құқық факультеті Есеп жəне қаржы кафедрасы Мемлекеттік жəне жергілікті басқару, менеджмент, экономика мамандығы бойынша

Διαβάστε περισσότερα

МАЗМҰНЫ ЭЕМ-НІҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРІ, I БӨЛІМ... ЭЕМ-НІҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИОНАЛДЫ ЭЛЕМЕНТТЕРІ, II БӨЛІМ... АРИФМЕТИКАЛЫҚ-ЛОГИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫ...

МАЗМҰНЫ ЭЕМ-НІҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРІ, I БӨЛІМ... ЭЕМ-НІҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИОНАЛДЫ ЭЛЕМЕНТТЕРІ, II БӨЛІМ... АРИФМЕТИКАЛЫҚ-ЛОГИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫ... МАЗМҰНЫ КІРІСПЕ... 3 НЕГІЗГІ ТЕРМИНДЕР ЖӘНЕ АНЫҚТАУЛАР... 4 ЭЕМ-НІҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРІ, I БӨЛІМ... 6 ЭЕМ-НІҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИОНАЛДЫ ЭЛЕМЕНТТЕРІ, II БӨЛІМ... 5 АРИФМЕТИКАЛЫҚ-ЛОГИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫ...

Διαβάστε περισσότερα

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті Бекітемін Бірінші проректор Исагулов А.З. " " 2009ж. ОҚЫТУШЫ ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ Мәліметтерді

Διαβάστε περισσότερα

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН «Кәсіпкерлік қызметтің негіздері» пәні бойынша

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН «Кәсіпкерлік қызметтің негіздері» пәні бойынша ТҰРАН УНИВЕРСИТЕТІ УНИВЕРСИТЕТ ТУРАН «МЕНЕДЖМЕНТ» КАФЕДРАСЫ Тұран университетінің ОӘК мәжілісінде бекітілді Хаттама 2014 ж. ОӘЖ жөніндегі проректор А.А.Сатмұрзаев ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН «Кәсіпкерлік қызметтің

Διαβάστε περισσότερα

SB300. Қолданушының нұсқасы. Шағын динамик. Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз:

SB300. Қолданушының нұсқасы. Шағын динамик. Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз: SB300 Қолданушының нұсқасы Шағын динамик Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз: www.philips.com/support Мазмұны 1 Маңызды 2 2 Портативті динамигіңіз 3 Кіріспе 3 Қораптың құрамы 3 Динамикке шолу

Διαβάστε περισσότερα

МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫН ИГЕРУ

МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫН ИГЕРУ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫҢ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ А.Т. Қартабай, Е.С. Орынғожин, А.К. Есімханова. МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫН ИГЕРУ Оқулық Алматы 2013 Қартабай А.Т., Орынғожин Е.С., Молдабаева Г.Ж., Есімханова

Διαβάστε περισσότερα

МАЙ ЖӘНЕ СПРЕД ӨНДІРУДЕГІ БИОХИМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФИЗИКО-ХИМИЯЛЫҚ ПРОЦЕССТЕР

МАЙ ЖӘНЕ СПРЕД ӨНДІРУДЕГІ БИОХИМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФИЗИКО-ХИМИЯЛЫҚ ПРОЦЕССТЕР МАЙ ЖӘНЕ СПРЕД ӨНДІРУДЕГІ БИОХИМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФИЗИКО-ХИМИЯЛЫҚ ПРОЦЕССТЕР Сары май - сиыр сүтінен өндірілген тағамдық өнім. Майдан басқа сары майдың құрамына сүттің барлық құрамдық заттары: фосфатидттер, ақуыздар,

Διαβάστε περισσότερα

BT7900. Қолданушының нұсқасы. Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз:

BT7900. Қолданушының нұсқасы. Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз: BT7900 Қолданушының нұсқасы Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз: www.philips.com/support Мазмұндар кестесі 1 Маңызды 2 Қауіпсіздік 2 Ескерту 2 2 Bluetooth динамигі 4 Кіріспе 4 Қораптың құрамы

Διαβάστε περισσότερα

Газет 2005 жылдың 7 қаңтарынан шыға бастады vk.com.jasqazaq Jasqazaq Жас қазақ

Газет 2005 жылдың 7 қаңтарынан шыға бастады   vk.com.jasqazaq Jasqazaq Жас қазақ ҰЛТТЫҚ АПТАЛЫҚ Газет 2005 жылдың 7 қаңтарынан шыға бастады vk.com.jasqazaq Jasqazaq Жас қазақ 52 (624) 23 желтоқсан 2016 жыл ОЙТОЛҒАУ ӨТЕР ЖЫЛҒА ӨКПЕ ЖОҚ, 2016 КЕЛЕР ЖЫЛДАН ҮМІТ КӨП Әуелі шүкіршілік айтуымыз

Διαβάστε περισσότερα

«ҚАЗМҰНАЙГАЗ» ҰК АҚ БАСШЫЛЫҒЫНЫҢ ҚАРЖЫ-ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТ НӘТИЖЕЛЕРІ ТУРАЛЫ ЕСЕБІ

«ҚАЗМҰНАЙГАЗ» ҰК АҚ БАСШЫЛЫҒЫНЫҢ ҚАРЖЫ-ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТ НӘТИЖЕЛЕРІ ТУРАЛЫ ЕСЕБІ «ҚАЗМҰНАЙГАЗ» ҰК АҚ БАСШЫЛЫҒЫНЫҢ ҚАРЖЫ-ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТ НӘТИЖЕЛЕРІ ТУРАЛЫ ЕСЕБІ 2017 жылғы 31 желтоқсанда 12 айға Басшылықтың қаржы-шаруашылық қызмет нәтижелері туралы есебі 2017 жылғы 31 желтоқсан. 1

Διαβάστε περισσότερα

Металдар мен бейметалдар қасиеттері

Металдар мен бейметалдар қасиеттері Металдар мен бейметалдар қасиеттері Металдар Металдар Электр тоғы мен жылуды жақсы өткізетін, пластикалы қ қасиеті жоғары, жылтыр заттар. Мұндай қасиеттерді ң болуы металдарды ң ішкі құрылымымен байланысты.

Διαβάστε περισσότερα

Қолданушының нұсқасы. Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз: Portable speaker SB500

Қолданушының нұсқасы. Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз:  Portable speaker SB500 Portable speaker SB500 Қолданушының нұсқасы Өнімді мына жерде тіркеп, оған қолдау алыңыз: www.philips.com/support Мазмұндар кестесі 1 Маңызды 2 Қауіпсіздік 2 Ескерту 2 7 Ақауларды жою 11 Жалпы ақпарат

Διαβάστε περισσότερα

СӨЗЖАСАМ, ТЕРМИНЖАСАМ ТӘСІЛДЕРІ ОЛАРДЫҢ БАЙЛАНЫСЫ

СӨЗЖАСАМ, ТЕРМИНЖАСАМ ТӘСІЛДЕРІ ОЛАРДЫҢ БАЙЛАНЫСЫ СӨЗЖАСАМ, ТЕРМИНЖАСАМ ТӘСІЛДЕРІ ОЛАРДЫҢ БАЙЛАНЫСЫ Мамаева Гүлнар Бейсенқызы филология ғылымдарының кандидаты Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті қазақ тіл білімі кафедрасының доценті Астана.

Διαβάστε περισσότερα

Жарнама саясаты.өткізу және тарату саясаты. Орындаған:Канагат Акерке

Жарнама саясаты.өткізу және тарату саясаты. Орындаған:Канагат Акерке Жарнама саясаты.өткізу және тарату саясаты. Орындаған:Канагат Акерке Жарнама саясаты Қазақстанда өндірілетін кез келген тауар мысалында жарнама акциясын жоспарлап, өз курсыңызды жүргізіңіз: 1) Тауарыңыз

Διαβάστε περισσότερα

Veritor System. For Rapid Detection of Flu A+B. (A+B тұмауын жылдам анықтауға арналған)

Veritor System. For Rapid Detection of Flu A+B. (A+B тұмауын жылдам анықтауға арналған) Veritor System For Rapid Detection of Flu A+B (A+B тұмауын жылдам анықтауға арналған) 1 8087667(12) 2016-05 Қазақ CLIA бойынша талаптардан босатылған, талдау сынағы құрылғысына тікелей жаңа жиналған, өңделген

Διαβάστε περισσότερα

Орындаған: Саматқызы Гүлманат Ақтөбе қаласы Ғ.Ақтаев атындағы 6 ОМ, 10 класс оқушысы

Орындаған: Саматқызы Гүлманат Ақтөбе қаласы Ғ.Ақтаев атындағы 6 ОМ, 10 класс оқушысы Орындаған: Саматқызы Гүлманат Ақтөбе қаласы Ғ.Ақтаев атындағы 6 ОМ, 10 класс оқушысы Жетекшісі: Кулдиярова Гулайраш Елубаевна - Ақтөбе қаласы Ғ.Ақтаев атындағы 6 ОМ, математика пәні мұғалімі Пифагор Самосский

Διαβάστε περισσότερα

Тема: 12 Функциялар Подтема: 01-Функцияның анықтамасы. Функцияның анықталу жəне өзгеру облысы. у =

Тема: 12 Функциялар Подтема: 01-Функцияның анықтамасы. Функцияның анықталу жəне өзгеру облысы. у = Тема: Функциялар Подтема: 0-Функцияның анықтамасы. Функцияның анықталу жəне өзгеру облысы. Функцияның анықталу облысын табыңыз. Жауабы: [ 4;4]. Функцияның мəндер облысын табыңыз. у = х х 0 Жауабы: [ 9

Διαβάστε περισσότερα

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ Сарсенбаева С.С., Рамазанова Ш.Х., Баймаханова Н.Т. МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖОҒАРҒЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДАҒЫ БЕЛСЕНДІ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ Оқу құралы Алматы 2011 ж. 1

Διαβάστε περισσότερα

Жарық жылдамдығын өлшеудің лабороториялық әдістері.

Жарық жылдамдығын өлшеудің лабороториялық әдістері. Жарық толқындары Жарық жылдамдығы Жарық жылдамдығын алғаш рет 1676 жылы дат ғалымы О.Рёмер өлшеді. Ол күн жүйесіндегі ең үлкен Юпитер планетасы серіктерінің тұтылуын бақылады. Юпитердің 10 серігі бар,

Διαβάστε περισσότερα

АВТОМАТТЫ БАСҚАРУ ТЕОРИЯСЫ

АВТОМАТТЫ БАСҚАРУ ТЕОРИЯСЫ Коммерциялық емес акционерлік қоғам АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ Өнеркәсіп қондырғыларының электржетегі және автоматтандыру кафедрасы АВТОМАТТЫ БАСҚАРУ ТЕОРИЯСЫ 5В78 Электр энергетикасы

Διαβάστε περισσότερα

ҒАЛЫМДАР және олардың Исламдағы орны

ҒАЛЫМДАР және олардың Исламдағы орны ҒАЛЫМДАР және олардың Исламдағы орны www.al-hanifiya.kz редакциясы 1 Мазмұны КІРІСПЕ...4 БІЛІМ ЖӘНЕ ҒАЛЫМДАРДЫҢ АРТЫҚШЫЛЫҒЫ МЕН МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ...14 Білімнің артықшылығы туралы...14 Білім сөздер мен амалдардан

Διαβάστε περισσότερα

Семей қаласындағы Физика- математика бағытындағы. Назарбаев Зияткерлік мектебі

Семей қаласындағы Физика- математика бағытындағы. Назарбаев Зияткерлік мектебі Семей қаласындағы Физика- математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі Ғылыми жоба тақырыбы: Астана геометриясы Ғылыми жобаны орындағандар: Саулебекова Дана 7 «В» Беков Дастан 7 «В» Ғылыми жоба

Διαβάστε περισσότερα

А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті. Электроэнергетика және физика кафедрасы. Г.Асанова

А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті. Электроэнергетика және физика кафедрасы. Г.Асанова А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті Электроэнергетика және физика кафедрасы Г.Асанова Зарядталған бөлшектердің электр өрісіндегі қозғалысы. Зертханалықжұмысты орындау бойынша әдістемелік

Διαβάστε περισσότερα

Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық. Стелара

Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық. Стелара Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Фармация комитеті Төрағасының 2017 жылғы 10 қазан N010989; N010990 бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық Стелара

Διαβάστε περισσότερα

1 1.2 Курстық жұмысқа тапсырма Құбырдың параллельді тармақтарындағы G 1, G 2, G 3 массалық

1 1.2 Курстық жұмысқа тапсырма Құбырдың параллельді тармақтарындағы G 1, G 2, G 3 массалық Жалпы әдістемелік нұсқаулар. Курстық жұмыстың мақсаты мен көлемі Гидромеханика және газ механикасының негізгі есептерінің, міндеттерінің бірі газ және сұйықтық машиналар мен аспаптардың : ұшақтар мен ракеталардың

Διαβάστε περισσότερα

Қазақстан Республикасынын білім және ғылым министрлігі. С. Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті. К.Х.

Қазақстан Республикасынын білім және ғылым министрлігі. С. Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті. К.Х. Қазақстан Республикасынын білім және ғылым министрлігі С. Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті К.Х. Жапаргазинова БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ХИМИЯ химиялық технологиясы мамандықтарының студенттері

Διαβάστε περισσότερα

MAX Enteric Bacterial Panel

MAX Enteric Bacterial Panel MAX Enteric Bacterial Panel 442963 In Vitro диагностикалық қолданысқа арналған P0217(02) BD MAX System жүйесімен бірге қолдануға арналған 2017-08 Қазақ 4 I МАҚСАТТЫ ПАЙДАЛАНУ BD MAX System жүйесіне енгізілген

Διαβάστε περισσότερα

Жарық Интерференциясын зерттеу

Жарық Интерференциясын зерттеу А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті Электроэнергетика және физика кафедрасы Г.Асанова Жарық Интерференциясын зерттеу Зертханалықжұмысты орындау бойынша әдістемелік нұсқаулары Қостанай,

Διαβάστε περισσότερα

СТУДЕНТТІҢ ПӘНДІК ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

СТУДЕНТТІҢ ПӘНДІК ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Қ.И.СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Металлургия және полиграфия институты Металлургия процестері және арнайы материалдар технологиясы

Διαβάστε περισσότερα

Орфандық препараттар және сирек кездесетін аурулар Әдістемелік ұсынымдар

Орфандық препараттар және сирек кездесетін аурулар Әдістемелік ұсынымдар Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі «Денсаулық сақтауды дамыту республикалық орталығы» РМК Дәрі-дәрмек ақпараттық-талдау орталығы Орфандық препараттар және сирек кездесетін

Διαβάστε περισσότερα

ЦЕНТР ПЕДАГОГИЧЕСКОГО МАСТЕРСТВА АОО «НАЗАРБАЕВ ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ ШКОЛЫ» ФАКУЛЬТЕТ ОБРАЗОВАНИЯ КЕМБРИДЖСКОГО УНИВЕРСИТЕТА

ЦЕНТР ПЕДАГОГИЧЕСКОГО МАСТЕРСТВА АОО «НАЗАРБАЕВ ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ ШКОЛЫ» ФАКУЛЬТЕТ ОБРАЗОВАНИЯ КЕМБРИДЖСКОГО УНИВЕРСИТЕТА «НАЗАРБАЕВ ЗИЯТКЕРЛІК МЕКТЕПТЕРІ» ДББҰ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШЕБЕРЛІК ОРТАЛЫҒЫ КЕМБРИДЖ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ БІЛІМ БЕРУ ФАКУЛЬТЕТІ ЦЕНТР ПЕДАГОГИЧЕСКОГО МАСТЕРСТВА АОО «НАЗАРБАЕВ ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ ШКОЛЫ» ФАКУЛЬТЕТ ОБРАЗОВАНИЯ

Διαβάστε περισσότερα

Иондаушы сәулелердің затпен әсерлесуі

Иондаушы сәулелердің затпен әсерлесуі Электрондардың затпен әсерлесуі Иондаушы сәулелердің затпен әсерлесуі Электрондар жеңіл зарядталған бөлшектер. Электрондардың көзі ретінде бета сәулелену электрон және позитрон шығаратын β радионуклидтері

Διαβάστε περισσότερα

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ. М.Өтемісов атындағы Батыс-Қазақстан мемлекеттік университеті ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ. М.Өтемісов атындағы Батыс-Қазақстан мемлекеттік университеті ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ М.Өтемісов атындағы Батыс-Қазақстан мемлекеттік университеті ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ Нормаланған кеңістіктегі дифференциалдық есептеулер 6М06000 Математика

Διαβάστε περισσότερα

Проблемаға негізделген оқуды енгізу арқылы оқушылардың өзіндік тиімділігін арттыру

Проблемаға негізделген оқуды енгізу арқылы оқушылардың өзіндік тиімділігін арттыру Проблемаға негізделген оқуды енгізу арқылы оқушылардың өзіндік тиімділігін арттыру Инна Аксёнова, Назарбаев Зияткерлік мектебі Әсел Жакибаева, Назарбаев Зияткерлік мектебі Астана, 2016 жылғы 27-28-қазан

Διαβάστε περισσότερα

БАҒДАРЛАМАЛАУ ЖƏНЕ ДЕРЕКҚОР НЕГІЗДЕРІ

БАҒДАРЛАМАЛАУ ЖƏНЕ ДЕРЕКҚОР НЕГІЗДЕРІ КƏСІБИ БІЛІМ БЕРУ И.Г. СЕМАКИН БАҒДАРЛАМАЛАУ ЖƏНЕ ДЕРЕКҚОР НЕГІЗДЕРІ ОҚУЛЫҚ «Білім беруді дамытудың Федералды институты» Федералды мемлекеттік автономды мекемесімен «Компьютерлік желілер» мамандығы бойынша

Διαβάστε περισσότερα

MAX Enteric Parasite Panel

MAX Enteric Parasite Panel MAX Enteric Parasite Panel 442960 In Vitro диагностикалық қолданысқа арналған P0219(01) BD MAX жүйесімен бірге қолдануға арналған 2016-05 Қазақ 4 I ҚОЛДАНУ МАҚСАТЫ BD MAX System жүйесінде орындалған BD

Διαβάστε περισσότερα

МАЗМҰНЫ. 13 ерекше (жеке) жағдайда орналасуы 2.6 Түзудегі нүкте. Түзудің ізі Жалпы жағдайда орналасқан түзу кесіндісінің сызбада

МАЗМҰНЫ. 13 ерекше (жеке) жағдайда орналасуы 2.6 Түзудегі нүкте. Түзудің ізі Жалпы жағдайда орналасқан түзу кесіндісінің сызбада МАЗМҰНЫ КІРІСПЕ 5 1 Проекцияның құрылуы 6 1.1 Центрлік проекциялар 6 1.2 Параллель проекциялар 6 1.3 Монж тәсілі 7 2 Нүкте және түзу 8 2.1 Нүкте π 1 π 2 екі проекция жазықтықтары жүйесінде 8 2.2 Нүкте

Διαβάστε περισσότερα

1 Тақырып. Информатиканың фундаментальды негіздері 1,2 дәріс

1 Тақырып. Информатиканың фундаментальды негіздері 1,2 дәріс 1 Тақырып. Информатиканың фундаментальды негіздері 1,2 дәріс.информатика пәні. Ғылымдар жүйесіндегі информатиканың алатын орны. Ақпарат ұғымы. Материя-энергия-ақпарат үштігі шындықтың көрінуінің жалпы

Διαβάστε περισσότερα

Дəрістің қысқаша мазмұны. 1-тақырып. Механика пəні. Материалдық нүктенің кинематикасы

Дəрістің қысқаша мазмұны. 1-тақырып. Механика пəні. Материалдық нүктенің кинематикасы Дəрістің қысқаша мазмұны. -тақырып Механика пəні. Материалдық нүктенің кинематикасы Дəріс жоспары: Механика дамуына қысқаша тарихи шолу. Материалдық нүкте туралы түсінік. Санақ жүйесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы.

Διαβάστε περισσότερα

Пайдаланушы нұсқаулығы

Пайдаланушы нұсқаулығы Шағын динамик BT7700 Пайдаланушы нұсқаулығы Өніміңізді тіркеп, келесі мекенжайдан қолдау алыңыз: www.philips.com/support Мазмұны 1 Маңызды 1 Қауіпсіздік 1 Ескерту 1 2 Bluetooth динамигі 2 Кіріспе 2 Қораптың

Διαβάστε περισσότερα

In Vitro жағдайындағы диагностикада пайдалануға арналған BD MAX System жүйесімен бірге қолдануға арналған Қазақ 4 U I

In Vitro жағдайындағы диагностикада пайдалануға арналған BD MAX System жүйесімен бірге қолдануға арналған Қазақ 4 U I B MAX MRSA XT 443461 In Vitro жағдайындағы диагностикада пайдалануға арналған P0205(02) BD MAX System жүйесімен бірге қолдануға арналған 2017-06 Қазақ 4 U I ҚОЛДАНУ МАҚСАТЫ BD MAX System жүйесінде орындалатын

Διαβάστε περισσότερα

рметті студент! Мамандыты атауы Жауап парағыны 6-9 секторларындағы пəндер реті 5В «Механика» 1. Математикалы талдау I

рметті студент! Мамандыты атауы Жауап парағыны 6-9 секторларындағы пəндер реті 5В «Механика» 1. Математикалы талдау I рметті студент! 08 жылы «Жаратылыстану ғылымдары -» бағытындағы мамандытар тобыны бітіруші курс студенттеріне Оу жетістіктерін сырттай бағалау 4 пəн бойынша ткізіледі. Жауап парашасын з мамандығыызды пəндері

Διαβάστε περισσότερα

Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық. Энтивио

Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық. Энтивио Дәрілік затты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулық Энтивио Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Фармация комитеті Төрағасының 2017 жылғы 30 қазан 11552 бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН Бұл дәрілік

Διαβάστε περισσότερα

санын айтамыз. Бұл сан екі тік және екі жатық жолдардан тұратын а а

санын айтамыз. Бұл сан екі тік және екі жатық жолдардан тұратын а а Сызықтық лгебр және нлитиклық геометрия элементтері Екінші және үшінші ретті нықтуыштр Аныктм Екінші ретті нықтуыш деп снын йтмыз. Бұл сн екі тік және екі жтық жолдрдн тұртын кестесі түрінде белгіленеді

Διαβάστε περισσότερα

ЕЛБАСЫНА ЖАҢА ӘЛІПБИДІҢ ЖОБАСЫ ҰСЫНЫЛДЫ

ЕЛБАСЫНА ЖАҢА ӘЛІПБИДІҢ ЖОБАСЫ ҰСЫНЫЛДЫ ЭКОНОМИКА 2017 41 (527) 12 18 ҚАЗАН ЖЫЛ Газет 2006 жылдың 15 желтоқсанынан шыға бастады www.economics.kazgazeta.kz www.facebook.com/economkaz.kz Бизнес&Жаңалық Бизнес&Қоғам Бизнес&Қоғам Бизнес&Мәдениет

Διαβάστε περισσότερα

Энергия өзгерістері. Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар дегеніміз не? 1-бөлім: Энергия өзгерістері

Энергия өзгерістері. Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар дегеніміз не? 1-бөлім: Энергия өзгерістері Энергия өзгерістері ХИМИЯ РЕАКЦИЯЛАР ЭНЕРГИЯ ӨЗГЕРІСТЕРІ 1-бөлім: Энергия өзгерістері Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар дегеніміз не? Барлық химиялық заттардың құрамында энергия болады және барлық

Διαβάστε περισσότερα

КВАНТОВАЯ ФИЗИКА ОСНОВНЫЕ ЗАКОНЫ

КВАНТОВАЯ ФИЗИКА ОСНОВНЫЕ ЗАКОНЫ 1 И. Е. Иродов КВАНТОВАЯ ФИЗИКА ОСНОВНЫЕ ЗАКОНЫ 3-Е ИЗДАНИЕ, СТЕРЕОТИПНОЕ. 2010 2 .. КВАНТТЫҚ ФИЗИКА НЕГІЗГІ ЗАҢДАР, 2012 3 ƏОЖ 530.1(075.8) КБЖ 22.31я73 И 81 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің

Διαβάστε περισσότερα

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР Әдістемелік нұсқулрдың титулдық прғы Нысн ПМУ ҰС Н 7.8./40 Қзқстн Республиксының білім және ғылым министрлігі С. Торйғыров тындғы Пвлодр мемлекеттік университеті Мтемтик кфедрсы Мтемтик пәні бойынш 5В060800

Διαβάστε περισσότερα

Толқындардың интерференция құбылысы

Толқындардың интерференция құбылысы Толқындардың интерференция құбылысы Толқынды қозғалыстың қайсысына да болмасын интерференция құбылысы тән. Кеңістіктің әрбір нүктесінде қорытқы тербелістер амплитудаларының уақыт жөнінен тұрақты таралу

Διαβάστε περισσότερα

І. ТАРАУ 1.1. Оператор ұғымы 4 Мат.анализ I. Функция. Функционал анализ I.Оператор амалгер бейнелік f : X Y x X, мұндағы X R,

І. ТАРАУ 1.1. Оператор ұғымы 4 Мат.анализ I. Функция. Функционал анализ I.Оператор амалгер бейнелік f : X Y x X, мұндағы X R, І. ТАРАУ.. Оператор ұғымы Мат.анализ I. Функция : X Y мұндағы X R, Y R X! Y X Y. Мысал: - әке заңдылығы функцияны қанағаттандырады g - бала заңдылығы функцияны қанағаттандырмайды Функционал анализ I.Операторамалгер

Διαβάστε περισσότερα