3ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ημαθίας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "3ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ημαθίας"

Transcript

1 Εκπαιδευτικά σενάρια και διδακτικές ταυτότητες. Προτάσεις και προβληματισμοί με αφορμή την εμπειρία συγγραφής και εφαρμογής ενός σεναρίου για το γλωσσικό μάθημα Τύμπα Ευαγγελία 1, Τζοβλά Ειρήνη 2 1 Σχολική Σύμβουλος Π/θμιας Εκ/σης Α Θεσ/νίκης ewatiba@sch.gr 2 Δασκάλα, 4 ο Δημοτικό Σχολείο Πεύκης etzovla@yahoo.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Παρά την αύξηση των εκπαιδευτικών σεναρίων που γράφονται και εφαρμόζονται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και ενσωματώνουν τις νέες τεχνολογίες, απουσιάζουν μελέτες που θα έβλεπαν με κριτική ματιά τη συγκεκριμένη διδακτική πρακτική και θα βοηθούσαν τη συζήτηση για το είδος των γραμματισμών που τελικά καλλιεργούνται, αλλά και τις εγγράμματες ταυτότητες μαθητών και εκπαιδευτικών που αναδεικνύονται. Στην συγκεκριμένη εισήγηση με αφορμή ένα σενάριο A Δημοτικού, για την διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος γίνεται προσπάθεια «ανάγνωσής» του προς αυτή την κατεύθυνση. Για την ανάλυση αξιοποιούνται θεωρίες των Κουτσογιάννη (2010; 2012) και Christie (2005), σχετικές με την ανάλυση σχολικού λόγου και την αξιολόγηση μαθησιακού υλικού. Συγκεκριμένα, η συγγραφή και η εφαρμογή του σεναρίου, οι οποίες έγιναν από διαφορετικούς εκπαιδευτικούς, αναλύονται ως μακροκειμενικά είδη (curriculum macrogenre) με στόχο την ανάδειξη των διδακτικών πρακτικών και των λόγων που τα διαπερνούν. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: εκπαιδευτικό σενάριο, διδακτικές ταυτότητες, αξιοποίηση ΤΠΕ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο αριθμός των εκπαιδευτικών σεναρίων που γράφονται και εφαρμόζονται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ενσωματώνοντας τη χρήση των νέων τεχνολογιών, αποτελεί εκπαιδευτική πρακτική με αυξητική τάση. Μια πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο επιβεβαιώνει τα παραπάνω: διδακτικά σενάρια παρουσιάζονται οργανωμένα κατά τάξη και μάθημα σε ιστοσελίδες προγραμμάτων επιμόρφωσης, σχολείων, σχολικών συμβούλων κ.ά. Η αύξηση αυτή σίγουρα αποτυπώνει μια τάση της εκπαιδευτικής κοινότητας ως προς την αποδοχή και ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, στοιχείο αρκετά ενθαρρυντικό, ταυτόχρονα όμως δείχνει και την αξία με την οποία επενδύεται η όλη πρακτική. Η έκθεση σεναρίων ως πρόταση «καλών πρακτικών» αποτυπώνει ουσιαστικά την αντίληψη ότι η εφαρμογή σεναρίων με τη χρήση νέων τεχνολογιών αποτελεί εξ ορισμού στοιχείο καινοτομίας, πειραματισμού και ανανέωσης της διδασκαλίας. [219]

2 «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών στη διδακτική πράξη» Προσεκτικότερη όμως μελέτη των σεναρίων (τουλάχιστον όσον αφορά την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και το γλωσσικό μάθημα) δείχνει μια άλλη εικόνα. Εκτός από την τυποποίηση που διαπιστώνει κανείς, τα περισσότερα, αν και προτείνονται για εφαρμογή, δεν έχουν δοκιμαστεί σε τάξη. Απουσιάζουν δηλαδή εκείνες οι οδηγίες που θα βοηθούσαν ουσιαστικά όσους εκπαιδευτικούς θα ήθελαν πράγματι να τα εφαρμόσουν. Όμως η απόσταση από το σχεδιασμό ως την εφαρμογή είναι γνωστό ότι μπορεί να είναι μεγάλη. Απουσιάζει επίσης η συζήτηση μεταξύ των εκπαιδευτικών, η συνεργασία και η αλληλοτροφοδότηση ή, όταν αυτή γίνεται, δεν επικεντρώνεται παρά σε τεχνικά ζητήματα αξιοποίησης των λογισμικών. Τέλος, διαπιστώνουμε ότι, ενώ υπάρχει πληθώρα σεναρίων, απουσιάζει μια διαχρονική και σε βάθος αξιολόγησή τους που θα μας έδινε περισσότερα στοιχεία για το είδος της διδακτικής πρότασης που καλύπτεται κάτω από τον γενικό όρο «σενάριο» και κυρίως για τα διδακτικά αποτελέσματα της εφαρμογής τους. Λείπουν, με άλλα λόγια, μελέτες που θα μας βοηθούσαν να δούμε με κριτική ματιά τη συγκεκριμένη διδακτική πρακτική, να στοχαστούμε για το είδος των γραμματισμών που τελικά καλλιεργούνται, αλλά και τις εγγράμματες ταυτότητες μαθητών και εκπαιδευτικών που αναδεικνύονται. Παρόμοια είναι τα ερωτήματα που μας απασχόλησαν κατά τη συγγραφή και εφαρμογή ενός εκπαιδευτικού σεναρίου για την Α Δημοτικού με θέμα του τον Καραγκιόζη. Πόσο πραγματικά όσα κάναμε ήταν μια δημιουργική πρόταση και όχι απλώς μια ρητορεία; Πώς θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε, να αξιολογήσουμε όσα έγιναν, ώστε να οριοθετήσουμε στο μέλλον ανάλογες διδακτικές παρεμβάσεις και να ξεφύγουμε από το γνωστό κλισέ «οι στόχοι του προγράμματός μας επιτεύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό»; Στην αναζήτηση μας αυτή αξιοποιούμε το θεωρητικό πλαίσιο του Κουτσογιάννη (2010; 2012) σχετικά με την ανάλυση της δομής και την αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων για το γλωσσικό μάθημα, καθώς και θεωρίες του ίδιου για την αξιολόγηση μαθησιακού υλικού. Επίσης και όσα προτείνει, σε συνδυασμό με θεωρία της Christie (2005), για την ανάλυση σχολικού λόγου. Στη συνέχεια, αφού παρουσιάσουμε το πλαίσιο συγγραφής του σεναρίου και συνοπτικά τη σύνταξη και εφαρμογή του, θα προχωρήσουμε στην «ανάγνωση» της δικής μας παρέμβασης με βάση το συγκεκριμένο θεωρητικό-μεθοδολογικό πλαίσιο. ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Το σενάριο παρήχθη στο πλαίσιο συγκεκριμένης εκπαιδευτικής κοινότητας δασκάλων, οι οποίοι επιλέχθηκαν από διαφορετικές περιοχές της χώρας και οργανώθηκαν σε κοινότητα υπό την επιστημονική καθοδήγηση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, φορέα της πράξης: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/θμια και Β/θμια εκπαίδευση». Στόχος της κοινότητας ήταν η συγγραφή και εφαρμογή εκπαιδευτικών σεναρίων για το γλωσσικό μάθημα με χρήση των ΤΠΕ. Το σενάριο, επομένως, αν και αποτελεί πρωτότυπη δημιουργία των εκπαιδευτικών, ακολουθεί συγκεκριμένες προδιαγραφές που ορίστηκαν από το ΚΕΓ ως προς τη φιλοσοφία, τη σύνταξη και τη δομή του (βλ. Κουτσογιάννης & Αλεξίου 2012). Ιδιαίτερο στοιχείο της παρέμβασης αποτελεί το γεγονός ότι το σενάριο σχεδιάστηκε από άλλη εκπαιδευτικό και εφαρμόστηκε από άλλη, η οποία όμως είχε την ελεύθερη δυνατότητα της προσαρμογής του αρχικού σεναρίου με βάση το δικό της ενδιαφέρον και τα δεδομένα της τάξης της. Αυτό [220]

3 αποτελεί και μία πρωτοτυπία του όλου εγχειρήματος, καθώς κάθε εκπαιδευτικός που συμμετείχε στην κοινότητα όχι μόνο έγραψε και εφάρμοσε δικά του σενάρια, αλλά εφάρμοσε και έναν αριθμό σεναρίων που έγραψαν άλλα μέλη της κοινότητας. Έχει ενδιαφέρον λοιπόν να δούμε πώς δύο εκπαιδευτικοί πραγματώνουν ένα αρχικό σχέδιο σεναρίου ή με όρους της ανάλυσης των κειμενικών ειδών ένα διδακτικό μακροκειμενικό είδος (curriculum macrogenre) (Christie, 2005). Ποιες επιλογές έγιναν κατά τον αρχικό σχεδιασμό και ποιες αναπλαισιώσεις στη συνέχεια; Ποιες διδακτικές πρακτικές υποστηρίζουν ο σχεδιασμός και η εφαρμογή και ποιους γραμματισμούς; Ποιοι διδακτικοί λόγοι (discourses) (Κουτσογιάννης, 2010 Fairclough, 2003) αναδεικνύονται τελικώς και αυτοί ποιες διδακτικές ταυτότητες εκπαιδευτικών υποστηρίζουν; ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Το σενάριο ασχολείται με τη μελέτη του Θεάτρου Σκιών και το στήσιμο μιας παράστασης Καραγκιόζη από τα ίδια τα παιδιά. Αντλεί το θέμα του από σχετική ενότητα του σχολικού βιβλίου (ενότητα 3, τεύχος α ), αλλά δεν μένει προσκολλημένο σε αυτή. Χωρίζεται σε τρία διακριτά μέρη, με το κάθε ένα από αυτά να αποτελεί ένα αυτόνομο μικρότερο υπο-σενάριο με ποικιλία διδακτικών προτάσεων. Σχηματικά θα λέγαμε ότι στο πρώτο μέρος του σεναρίου γίνεται περισσότερο η διερεύνηση του θέματος, στο δεύτερο μέρος το πιο δημιουργικό, τα παιδιά ασχολούνται με την οργάνωση και την παρουσίαση μιας δική τους παράσταση Καραγκιόζη και στο τρίτο μέρος, που δεν αποτελεί παρά μία προέκταση του δεύτερου, γίνεται σύνδεση με κοινωνικά ζητήματα και την Αγωγή Υγείας. Παρά τη συγκεκριμένη δομή, δεν είναι απαραίτητο να ακολουθήσει κανείς μια γραμμική εφαρμογή, αφού θα μπορούσε να ξεκινήσει από το δεύτερο μέρος, το στήσιμο δηλαδή μιας πραγματικής παράστασης, και παράλληλα να ενσωματώνει και στοιχεία από το πρώτο μέρος του σεναρίου. Επίσης, η γραμμική παρουσίαση των διδακτικών προτάσεων των τριών μερών είναι ενδεικτική ούτε όλες είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν ούτε και με τη σειρά που παρουσιάζονται. Το σενάριο είναι έτσι δομημένο, ώστε να δίνει ελευθερία επιλογής στον εκπαιδευτικό που θα το εφαρμόσει, τέτοια που μπορεί και να μην το εφαρμόσει εξ ολοκλήρου παρά μόνο όποιο μέρος ή δραστηριότητες κρίνει ο ίδιος με βάση τα δεδομένα της τάξης του. Επομένως, στόχος της ανάλυσης που θα ακολουθήσει δεν είναι να διερευνηθεί η πιστότητα εφαρμογής του. Το αρχικό σενάριο δεν αποτελεί «πρότυπο», αλλά, όπως και η εφαρμογή, αποτελούν (ιστορικές) κοινωνικές κατασκευές (Cope & Kalantzis 2000). Αυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί αντλούν από συγκεκριμένους λόγους (γνώσεις/αντιλήψεις/απόψεις) για τη διδασκαλία και τη μάθηση, οι οποίοι αποτυπώνονται στις προτάσεις και τις διδακτικές πρακτικές τους (Κουτσογιάννης, 2011). Αυτό που ενδιαφέρει λοιπόν τη μελέτη μας δεν είναι η σύγκριση, αλλά η ανίχνευση των λόγων, ώστε να κατανοήσουμε τις επιλογές και τη διδασκαλία μας. Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε πολύ σύντομα τα τρία μέρη του σεναρίου, δίνοντας έμφαση στις διδακτικές πρακτικές και τους γραμματισμούς που αναμένεται να καλλιεργηθούν. Στο πρώτο μέρος προτείνεται: - Εμπλουτισμός των γνώσεων των μαθητών με αφορμή παρακολούθηση παράστασης Καραγκιόζη (αξιοποίηση επιλεγμένων σελίδων του διαδικτύου) με στόχο να κατανοήσουν τη δομή του συγκεκριμένου θεάτρου. [221]

4 «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών στη διδακτική πράξη» - Αξιοποίηση του διαδικτύου για να γνωρίσουν την ιστορία του Θεάτρου Σκιών. Σύγκριση με άλλα είδη θεάτρου, κατανόηση του ρόλου της σκιάς. - Να γράψουν οι μαθητές συμβατικά ή στον κειμενογράφο κείμενο για να παρουσιάσουν τον Καραγκιόζη ή άλλη φιγούρα και στη συνέχεια αντιγραφή φιγούρας από το διαδίκτυο και δημιουργία λίστας με τα επίθετα που της ταιριάζουν. - Γραφή συμβατικά ή στον κειμενογράφο ανά δυάδα μαθητών ενός χαρακτηριστικού διαλόγου μεταξύ δύο προσώπων ή μιας χαρακτηριστικής ατάκας ενός προσώπου. - Αναζήτηση/μελέτη σε συμβατικό και ηλεκτρονικό λεξικό του νοήματος φράσεων που περιέχουν τη λέξη «Καραγκιόζης», π.χ. «ο γάμος του Καραγκιόζη», «ντύνεται σαν Καραγκιόζης», κλπ. Με βάση το νόημα της φράσης οι μαθητές δημιουργούν μικρούς διαλόγους/δρώμενα. - Ανάγνωση του αποσπάσματος «Ο Μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι» από το ανθολόγιο ή ολόκληρου του έργου από το διαδίκτυο και το Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού και δραματοποίησή του. - Διαδικτυακή επίσκεψη στο Σπαθάρειο Μουσείο, μελέτη του έργου του καραγκιοζοπαίκτη Σπαθάρη, ή/και άλλων δημιουργών. Στο δεύτερο μέρος προτείνεται: - Επιστολή προς τους γονείς και τη διεύθυνση του σχολείου, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την αγορά των υλικών για την κατασκευή του μπερντέ, των φιγούρων κ.λπ. Δίνεται έμφαση στα στοιχεία του κειμενικού είδους, δομή, ύφος κλπ. - Επιλογή από ιστοσελίδες καραγκιοζοπαιχτών των φιγούρων που θα κατασκευάσουν. Συζήτηση για τη σχέση του προσώπου/χαρακτήρα με το μέγεθος, τα ρούχα, τα χρώματα κλπ. - Κατασκευή του μπερντέ με εμπλοκή εκπαιδευτικού εικαστικών ή των γονιών. Με αφορμή την κατασκευή της παράγκας και του παλατιού συζητούν για την αντίθεση των δύο κόσμων, τις υπερβολές του θεάτρου, τα στερεότυπα κ.ο.κ. - Εξάσκηση, παίζοντας ελεύθερα μεταξύ τους και αυτοσχεδιάζοντας μικρούς διαλόγους. Τα αποτρέπουμε από το χτύπημα των φιγούρων και την ταύτιση του γέλιου με το ξύλο, προβάλλοντας το ευφυές βίντεο του Συνηγόρου του Πολίτη κατά της σωματικής βίας στο οποίο πρωταγωνιστεί ο Καραγκιόζης. - Κατασκευή στον υπολογιστή ή συμβατικά της αφίσας και το προγράμματος της παράστασης. Ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου. - Με τη βοήθεια εκπαιδευτικού μουσικού και της ορχήστρας του σχολείου μελετούν και ετοιμάζουν τη μουσική της παράστασης (παραδοσιακά τραγούδια, εισαγωγή, κλείσιμο κλπ.). - Με συζήτηση και συλλογικές διαδικασίες ετοιμάζουν την παρουσίαση (χώρο, κεράσματα, υποδοχή κλπ.). Την οργάνωση και τη βιντεοσκόπηση αναλαμβάνουν παιδιά, τα οποία βοηθάμε και εκπαιδεύουμε. - Αν, μετά την παράσταση, άλλα παιδιά δείξουν ενδιαφέρον, η τάξη οργανώνει ένα «σεμινάριο» με στόχο να παρουσιάσουν όσα τα ίδια έμαθαν. Στο τρίτο μέρος προτείνεται: - Αξιοποίηση της παράστασης για σύνδεση με θέματα διατροφής. Επανεξέταση, έπειτα από σχετική ενημέρωση του είδους του κεράσματος. [222]

5 - Αναζητούν στο διαδίκτυο με κατάλληλες λέξεις κλειδιά, υγιεινή συνταγή, εύκολη στην κατασκευή της και με μικρό κόστος. Κάθε ομάδα επιλέγει και παρουσιάζει στην ολομέλεια 1-2 συνταγές και γίνεται η τελική επιλογή. - Εμπλοκή στη δράση και γονιών, οι οποίοι ενισχύουν τη δράση, στέλνοντας στο σχολείο (και με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) προτάσεις υγιεινών συνταγών. Γίνεται επιμέλεια και οι συνταγές δένονται σε βιβλιαράκι που φιλοτεχνούν τα παιδιά ή αξιοποιείται πρόγραμμα κατασκευής ηλεκτρονικού βιβλίου. - Εναλλακτικά η τάξη κατασκευάζει ανάλογο βιβλίο με φανταστικές συνταγές. Τα παιδιά επινοούν μια γλυκιά συνταγή μόνο με υλικά της φύσης (π.χ. αφράτα σύννεφα, πέταλα λουλουδιών που πλύθηκαν με νερό της βροχής). - Προβάλλεται/ακούγεται από το διαδίκτυο το παιδικό τραγούδι «Ο μάγειρας», στο οποίο ακούγεται η φωνή του Καραγκιόζη και έχει ως θέμα του το φαινόμενο του υποσιτισμού. Με αφορμή το ζήτημα εμπλέκουμε τα παιδιά σε δραστηριότητες φιλαναγνωσίας και δράσεις υποστήριξης κατά της πείνας. Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Το σενάριο εφαρμόστηκε σε ένα τμήμα Α δημοτικού αστικού σχολείου της πρωτεύουσας με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ) κατά το μήνα Νοέμβριο του σχολικού έτους Είχε διάρκεια εννέα (9) διδακτικές ώρες και έλαβε χώρα τόσο εντός της αίθουσας διδασκαλίας, όσο και εκτός με επίσκεψη και υλοποίηση παράστασης στο Σπαθάρειο Μουσείο. Δεν απαιτούσε προηγούμενες γνώσεις των μαθητών στη χρήση Η/Υ και εφαρμόστηκε σε παιδιά που είχαν πολύ μικρή εξοικείωση με το μέσο. Επιπλέον, επειδή κατά τη χρονική περίοδο που εφαρμόστηκε το σενάριο οι μαθητές δεν είχαν κατακτήσει το μηχανισμό ανάγνωσης και γραφής, έγιναν τροποποιήσεις στον αρχικό σχεδιασμό και επιλέχτηκαν εκείνες οι δραστηριότητες που ανταποκρίνονταν στο προφίλ της τάξης. Στη συνέχεια παρουσιάζεται συνοπτικά η πορεία εφαρμογής και οι δραστηριότητες που έγιναν. 1η & 2η ώρα - Ολομέλεια Έγινε ανίχνευση και εμπλουτισμός των γνώσεων των μαθητών μέσα από τη μελέτη ιστοσελίδων που είτε πρότεινε το αρχικό σενάριο είτε επέλεξε η εκπαιδευτικός. Με τη βοήθειά τους αντλήθηκαν πληροφορίες για την ιστορία του θεάτρου, τις φιγούρες κ.ά. Οι μαθητές παρακολούθησαν από το διαδίκτυο παράσταση Καραγκιόζη, που αναφέρεται στο σχολικό εγχειρίδιο, με ιδιαίτερη ευχαρίστηση. Στη συνέχεια, αναζήτησαν επίθετα για να χαρακτηρίσουν τους ήρωες της παράστασης, τα οποία η εκπαιδευτικός έγραψε στον πίνακα, ενώ προέτρεπε τα παιδιά να αιτιολογούν τις επιλογές τους. Από σχετικές ιστοσελίδες αντλήθηκαν πληροφορίες για την ιστορία του ήρωα του Θεάτρου Σκιών, τον Καραγκιόζη και συζήτησαν τη σχέση του με τα υπόλοιπα πρόσωπα. Μελέτησαν τις φιγούρες και τα σκηνικά (παράγκα-παλάτι) διαφορετικών καραγκιοζοπαιχτών εστιάζοντας στα ρούχα, τα χρώματα, το μέγεθος κάθε φιγούρας και αναζήτησαν τη σχέση αυτών των στοιχείων με τη θέση που κάθε πρόσωπο εκφράζει. Εντοπίστηκαν προφορικά ομοιότητες και διαφορές του Θεάτρου Σκιών με άλλα είδη θεάτρου (θέατρο, κουκλοθέατρο, μαριονέτες) και δόθηκαν οι απαραίτητες εξηγήσεις για το ρόλο που παίζει η σκιά. [223]

6 «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών στη διδακτική πράξη» 3η & 4η ώρα Ομάδες Η εκπαιδευτικός έδειξε στην ολομέλεια με τη χρήση βιντεοπροβολέα την αντιγραφή και επικόλληση εικόνων σε ένα αρχείο κειμενογράφου. Οι μαθητές έχοντας ανά δύο έναν υπολογιστή και με καθοδήγηση από την εκπαιδευτικό επισκέφτηκαν τη σελίδα του Σπαθάρειου Μουσείου, όπου σε αρχείο που δημιούργησαν, επέλεξαν και αντέγραψαν φιγούρες δικής τους επιλογής και έγραψαν το όνομά τους. Η ολομέλεια, έπειτα από ψηφοφορία, επέλεξε μία φιγούρα την οποία εκτύπωσε και ζωγράφισε. 5η ώρα Ολομέλεια Τα παιδιά αναζήτησαν μαζί με την εκπαιδευτικό τη λέξη «Καραγκιόζης» αρχικά στο έντυπο λεξικό τους και έπειτα στο ηλεκτρονικό λεξικό Τριανταφυλλίδη του ΚΕΓ, όπου βρήκαν και την εξήγηση για πολλές εκφράσεις που την περιέχουν. Ακολούθησε συζήτηση σχετικά με τον αρνητικό συμβολισμό που έχει πάρει η λέξη στην καθημερινότητα και για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό. 6η & 7η ώρα Ολομέλεια Διαβάστηκε από το ανθολόγιο το απόσπασμα από το έργο «Ο Μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι» και έγινε σύνδεση με τη σελίδα του ΣΝΕ από την οποία διαβάστηκε ολόκληρο το έργο. Τα παιδιά δραματοποίησαν το διάλογο του Καραγκιόζη με τον Χατζηαβάτη ελεύθερα, χωρίς επιμονή στην αποστήθιση του κειμένου. Στην πρακτική κάποιων παιδιών να χτυπούν τις φιγούρες για να προκαλέσουν γέλιο η εκπαιδευτικός αξιοποίησε το ευφυές βίντεο του Συνηγόρου του Πολίτη με πρωταγωνιστή τον Καραγκιόζη, στο οποίο ο ήρωας αποτρέπει από τη χρήση σωματικής βίας. 8η & 9η Επίσκεψη στο μουσείο Η τάξη επισκέφθηκε το Σπαθάρειο Μουσείο, όπου οι μαθητές ενθουσιάστηκαν όχι μόνο από τα εκθέματα, την παράσταση που παρακολούθησαν και τις φιγούρες που ζωγράφισαν, αλλά κυρίως γιατί έγιναν οι ίδιοι καραγκιοζοπαίχτες, αυτοσχεδίασαν διαλόγους και δημιούργησαν τη δική τους παράσταση. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ «ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Σύμφωνα με τον Κουτσογιάννη (2012) ένα εκπαιδευτικό σενάριο, δεν αποτελεί παρά μία πλήρη καταγραφή μιας διδακτικής πρότασης, που απευθύνεται πρωτίστως σε διδάσκοντες και ένα μέρος του σε μαθητές (φύλλα εργασίας). Χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρει για την κατανόηση ενός σεναρίου: «Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί ένα σχέδιο διδασκαλίας, με την κοινωνικοσημειωτική διάσταση του όρου σχέδιο (design) (Kress & van Leeuwen, 2001), με την έννοια δηλαδή ότι αποτελεί ένα διαθέσιμο σχέδιο που μπορεί να αξιοποιηθεί με ποικίλους τρόπους από τους διδάσκοντες: ως αφετηρία προβληματισμού και ανάπτυξης δικών τους προτάσεων, ως βάση για προσαρμογή στα δικά τους δεδομένα αλλά και ως πλαίσιο για επιλεκτική υιοθέτηση συγκεκριμένων μόνο διδακτικών πρακτικών. Ως σχέδιο είναι προφανές ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί διαφορετικά από τάξη σε τάξη και από διδάσκοντα σε διδάσκοντα, ανάλογα με τα μέσα, τις ισχύουσες διδακτικές πρακτικές και αντιλήψεις, τα διαφορετικά δεδομένα του κάθε σχολείου και της κάθε περιοχής. Αποτελεί με άλλα λόγια ένα σχέδιο για το δέον γενέσθαι της διδασκαλίας, ως τέτοιο δε αντλεί από συγκεκριμένες παραδόσεις (παραδόσεις που έχουν σχέση με τη γλωσσική διδασκαλία και τη διδακτική αξιοποίηση των ΤΠΕ) και εμπεριέχει την ενεργοποίηση συγκεκριμένου τύπου εγγράμματων μαθητών (=ταυτοτήτων). Αυτή η δυνάμει ενεργοποίηση συγκεκριμένου τύπου [224]

7 διδακτικών πρακτικών, επομένως η προϋπόθεση και η ενεργοποίηση συγκεκριμένου τύπου «φαντασιακών ταυτοτήτων» (Bernstein, 1996) (διδασκόντων και διδασκομένων), αποτελεί κατά βάθος την ουσία του σεναρίου.» Στην κατεύθυνση αυτή η ανάλυση του σεναρίου, που ακολουθεί πιστεύουμε θα μας αποκαλύψει περισσότερα στοιχεία για τις παραδόσεις από τις οποίες άντλησαν οι εκπαιδευτικοί και το είδος των διδακτικών ταυτοτήτων τους. Διδακτικό μακροκείμενο, λόγοι και ταυτότητες Για την ανάλυση/κατανόηση του σεναρίου, τόσο ως διαθέσιμο σχέδιο όσο και ως εφαρμογή, αξιοποιούμε την πρόταση της Christie (2005), η οποία αντιλαμβάνεται τη διδασκαλία και κατά προέκταση κάθε σχέδιο (Κουτσογιάννης, 2010; 2012) ως ένα διδακτικό μακροκείμενο (curriculum macrogenre), το οποίο συγκροτείται από μια συγκεκριμένη αλυσίδα κειμενικών ειδών (curriculum genres). Η Christie, η οποία αντλεί τον όρο από την παράδοση της Συστημικής Λειτουργικής Γλωσσολογίας, διαπίστωσε πως κάθε διδασκαλία/σχέδιο διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά του κειμενικού είδους: αποτελεί μία στοχοθετημένη δραστηριότητα με αναγνωρίσιμη δομή, η οποία καθορίζεται από τα επιμέρους διδακτικά κειμενικά είδη που τη συγκροτούν. Με τον ίδιο τρόπο, αντιλαμβανόμαστε τόσο την πρόταση όσο και την εφαρμογή της, ως (μακρο)κείμενα με συγκεκριμένη δομή που στην πρώτη περίπτωση αυτή συγκροτείται από τα τρία μέρη του, και στη δεύτερη από τις διδασκαλίες και τις δράσεις που έγιναν. Το μακροκείμενο της πρότασης Αναλύοντας τη δομή του προτεινόμενου σεναρίου, βλέπουμε ότι αυτό συγκροτείται από τρία διακριτά μέρη, τα οποία θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ως τα τρία επιμέρους διδακτικά κειμενικά είδη του μακροκειμένου. Πρέπει να διευκρινίσουμε, ότι τα κειμενικά είδη του μακροκειμένου ταυτίζονται με τις συνεισφορές που προτείνονται, τις δράσεις και τις διδασκαλίες και δεν πρέπει να συγχέονται με τα γνωστά μας κειμενικά είδη/κειμενικούς τύπους (περιγραφή, αφήγηση, επιστολή κ.ά.). Η διάρθρωση αυτή δείχνει ότι το σενάριο κινείται περισσότερο στη λογική ενός σχεδίου εργασίας (project) με διακριτά στάδια: α) ευαισθητοποίηση, διερεύνηση/κατανόηση (α μέρος) και β) δράση/παρουσίαση/κοινοποίηση (β και γ μέρος). Δηλαδή, αντλεί από έναν διδακτικό λόγο που εστιάζει περισσότερο στη μάθηση μέσω της εμπλοκής των παιδιών με αληθινές καταστάσεις, ευχάριστες και με νόημα για αυτά, υιοθετώντας αρχές της προοδευτικής παιδαγωγικής, όπως π.χ. διερεύνηση, βιωματική μάθηση κλπ. Με την ίδια λογική σε ένα πλαίσιο ανοιχτής μάθησης και αόρατης παιδαγωγικής (Bernstein, 1989) προτείνεται η συνεργασία άλλων εκπαιδευτικών, καθώς και των γονέων. Ενδιαφέρον όμως έχει για τη μελέτη μας να μην μείνουμε μόνο σε μια πρώτη επιφανειακή περιγραφή της άρθρωσης του διδακτικού μακροκειμενικού είδους του σεναρίου, αλλά να εισχωρήσουμε εντός του και να αναλύσουμε ακόμη περισσότερο τα επιμέρους διδακτικά κειμενικά είδη του. Για λόγους οικονομίας θα παρουσιάσουμε μόνο το αρχικό μέρος του σεναρίου, γιατί κατά την εφαρμογή του σεναρίου η εκπαιδευτικός άντλησε κυρίως από αυτό. Στο αρχικό διδακτικό κειμενικό είδος προτείνονται εφτά δραστηριότητες, οι οποίες ξεκινούν με την παρακολούθηση και ανάλυση της δομής μιας παράστασης Καραγκιόζη από το διαδίκτυο και καταλήγουν με τη δραματοποίηση ενός κειμένου από το ανθολόγιο. Η πρώτη δραστηριότητα εισάγει τα παιδιά στο θέμα, οι ενδιάμεσες δραστηριότητες λειτουργούν ως συνεισφορές και η τελευταία προετοιμάζει για την επόμενη φάση του σεναρίου, το ανέβασμα μιας παράστασης. Έχουμε δηλαδή εδώ το [225]

8 «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών στη διδακτική πράξη» σχήμα ενός κλασικού κειμένου: εισαγωγή στο θέμα, εμπλουτισμός (κυρίως θέμα) και κλείσιμο (επίλογος) με μια ευχάριστη δραστηριότητα. Αν αναλύσουμε επιπλέον ξεχωριστά την κάθε δραστηριότητα το σχήμα εξειδικεύεται ακόμα περισσότερο και είναι φανερό ότι ακολουθεί τη λογική της Προσφοράς και της Ζήτησης (Κουτσογιάννης, 2010). Το διδακτικό αυτό σχήμα το συναντάμε κατά κανόνα στα σχολικά εγχειρίδια και γενικά σε διδακτικά μοντέλα που ταιριάζουν περισσότερο με τη σχολικού τύπου τυπική μάθηση. Προσεκτικότερη όμως ανάλυση του είδους της προσφοράς (παράσταση, αυθεντικά πολυτροπικά κείμενα, πληροφορίες), αλλά και του τι καλούνται να κάνουν οι μαθητές (ανάλυση, συγκρίσεις, δραματοποίηση, γραφή) δείχνουν ότι οι πρακτικές διαφέρουν σημαντικά από αυτές των σχολικών εγχειριδίων. Όσα προσφέρονται στο μαθητή δεν γίνονται με αποκλειστικό στόχο τη συσσώρευση γνώσεων, την καλλιέργεια αξιών και τη λογική «να βγει η ύλη». Επίσης, όσα καλούνται να κάνουν τα παιδιά απέχουν πολύ από την μονότονη συμπλήρωση ασκήσεων γραμματικής και την απλή κατανόηση κειμένων, στοιχεία του αναγνωριστικού γραμματισμού που η Hasan ονομάζει πρώτο επίπεδο γλωσσικού γραμματισμού (Hasan, 1996). Επιπλέον, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει με το σχολικό βιβλίο οι δραστηριότητες δεν λειτουργούν εκβιαστικά και στο κενό. Ο στόχος μιας παιδικής παράστασης νοηματοδοτεί τις δραστηριότητες και ωθεί σε δράσεις μάθησης με την ευρύτερη έννοια του όρου. Με την ίδια λογική το σχέδιο εντάσσει και τις νέες τεχνολογίες. Αυτές αποτελούν μέρος της εμπλοκής των παιδιών σε ανοιχτές διαδικασίες μάθησης. Για αυτό και η χρήση τους προτείνεται μόνο όταν είναι απαραίτητο, άλλοτε ως μέσο παροχής γνώσεων (προβολή βίντεο, πληροφοριακά κείμενα) και άλλοτε ως μέσο πρακτικής γραμματισμού (γραφή και ανάρτηση σε ιστοσελίδα, αναζήτηση σε λεξικά, κατασκευή ηλεκτρονικού βιβλίου). Επίσης η χρήση της τεχνολογίας υποστηρίζει και πιο κριτικές αναγνώσεις του θέματος, επιχειρώντας σύνδεση με τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα (νοηματοδότηση της λέξης «καραγκιόζης» και ενημέρωση κατά της σωματικής τιμωρίας). Από τα παραπάνω προκύπτει μία ενδιαφέρουσα συνύπαρξη κυρίαρχων γλωσσοδιδακτικών αντιλήψεων στο ελληνικό σχολείο με καινοτόμα στοιχεία. Συγκεκριμένα, βλέπουμε ένα ανοιχτό πλαίσιο μάθησης (σχέδιο εργασίας) που ακολουθεί όμως μια ισχύουσα φόρμα διδασκαλίας και σχολικού τύπου μοντέλο/σχήμα δραστηριοτήτων (προσφορά και ζήτηση). Από την άλλη, οι διδακτικές πρακτικές και οι γραμματισμοί που καλλιεργούνται δείχνουν πως η διδασκαλία κινείται εκτός της λογικής του ισχύοντος γλωσσοδιδακτικού λόγου. Το μακροκείμενο της εφαρμογής Κατά την εφαρμογή η εκπαιδευτικός εστίασε περισσότερο στις δραστηριότητες του πρώτου μέρους της πρότασης, καθώς τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή μια παράσταση Καραγκιόζη ή ένα πρόγραμμα Αγωγής Υγείας δεν αποτελούσε μέρος των ενδιαφερόντων της τάξης. Επιπλέον, τροποποίησε ή δεν συμπεριέλαβε καθόλου δραστηριότητες που προέβλεπαν ανάγνωση και γραφή. Αυτό, γιατί στόχος της ήταν περισσότερο η αρχική εξοικείωση των παιδιών με τον υπολογιστή και η κατάκτηση βασικού γραμματισμού, απαραίτητου για επόμενες εφαρμογές. Το ευχάριστο θέμα του σεναρίου υποστήριζε τον παραπάνω στόχο όχι όμως και η μεγάλη του έκταση, καθώς υπήρχε ο κίνδυνος να κουραστούν οι μαθητές και να μειωθεί η συμμετοχή τους. Για το λόγο αυτό, αντικατέστησε το δεύτερο μέρος με την επίσκεψη στο Σπαθάρειο Μουσείο, όπου σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο και με την καθοδήγηση εμψυχωτών τα παιδιά αυτοσχεδίασαν, δημιούργησαν διαλόγους και παρουσίασαν τη δική τους παράσταση. [226]

9 Ενδιαφέρον λοιπόν έχει να δούμε τη δομή του νέου διδακτικού μακροκειμένου και να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε μέσα από τις επιλογές που έγιναν τη γλωσσοδιδακτική του κατεύθυνση. Σημαντικό στοιχείο για την «ανάγνωση» αποτελεί επίσης η οργάνωση του χωροχρόνου, δηλαδή, πως έγινε η κατανομή και αξιοποίηση του χρόνου και του χώρου, σχολικού και εξωσχολικού (Kress κ.ά., 2005). Η δομή του διδακτικού μακροκειμένου αντιστοιχεί με τις πέντε διδασκαλίες που έγιναν, τέσσερις δίωρες και μία μονόωρη. Από τη συγκεκριμένη διάταξη του μακροκειμένου έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής: Στην «εισαγωγή» του μακροκειμένου, δηλαδή στο αρχικό διδακτικό κειμενικό είδος, διαπιστώνουμε συσσώρευση προσφοράς γνώσεων σχετικές με το Θέατρο Σκιών. Φαίνεται πως στόχος αυτής της πρώτης επαφής με το θέμα είναι μια συνολική και σφαιρική παρουσίασή του, έτσι ώστε ο χρόνος να διατεθεί στις επόμενες διδακτικές ώρες στην επαφή των παιδιών με τον υπολογιστή. Η επιλογή αυτή είχε ως αποτέλεσμα τα παιδιά να παρακολουθούν τα προσφερόμενα και να συζητούν στην ολομέλεια, αλλά ουσιαστικά για ένα δίωρο να παραμένουν στατικά στο θρανίο χωρίς κίνηση, δραστηριότητα γραφής ή κάποια άλλη συνεργασία μεταξύ τους. Έτσι, αν και οι νέες τεχνολογίες ενσωματώνονται στη διδασκαλία, οι διδακτικές πρακτικές σε συνδυασμό με τη διευθέτηση του χρόνου και τη συμμετοχή των παιδιών αναδεικνύουν μια αντίληψη ότι πρώτα πρέπει να μάθουν και μετά να εμπλακούν. Οι επόμενες δύο διδασκαλίες συγκροτούν το κεντρικό κειμενικό είδος, στο οποίο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην επαφή των παιδιών με τον υπολογιστή και την εξοικείωση με τις δυνατότητές του. Αρχικά τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά ανά δυάδες σε μια δραστηριότητα αντιγραφής/επικόλλησης εικόνας σε αρχείο και στη συνέχεια με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού εξοικειώνονται με την αναζήτηση σε συμβατικό και ηλεκτρονικό λεξικό,. Οι δραστηριότητες αυτές προκάλεσαν το ενδιαφέρον των παιδιών και η επαφή με το μέσο λειτούργησε θετικά ως προς τη συμμετοχή, ενώ η πρακτική της εκπαιδευτικού δείχνει ότι κινείται στη λογική της ενθάρρυνσης και της υποστήριξης/σκαλωσιάς (Vygotsky, 1978). Εκείνο που διαπιστώνουμε όμως, όπως και σε όλο το μακροκείμενο, είναι ότι δεν ενσωματώθηκαν δραστηριότητες σχετικές με το γραπτό λόγο ούτε αξιοποιήθηκε το θέμα π.χ. για τη διδασκαλία ή εμπέδωση γραμμάτων/λέξεων. Ως έναν βαθμό αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι κατά το χρόνο εφαρμογής του σεναρίου τα παιδιά δεν γνώριζαν όλα τα γράμματα και δεν είχαν κατακτήσει τον κώδικα. Το γεγονός αυτό προσδιόρισε τους στόχους της εκπαιδευτικού και τη χρήση που επιφυλάχθηκε στο μέσο. Έτσι, ο υπολογιστής αξιοποιήθηκε περισσότερο ως μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας και λιγότερο ως περιβάλλον γραφής και δημιουργικής εξερεύνησης/αλληλεπίδρασης. Η λογική αυτή όμως, δηλαδή πρώτα τα παιδιά να γνωρίσουν όλα τα γράμματα, αντίστοιχα πρώτα να μάθουν τα βασικά στον υπολογιστή, και μετά να γράψουν, στοιχίζεται περισσότερο με τη λογική των ισχυόντων και του σχολικού εγχειριδίου και όχι με τις θεωρίες της ολιστικής προσέγγισης (whole language approach) (Smith, 2006) και του αναδυόμενου γραμματισμού (emergent literacy) (Teale & Sulzby, 1986). Τέλος, το καταληκτικό κειμενικό είδος (επίλογος) του μακροκειμένου, συγκροτούν ευχάριστες και δημιουργικές δραστηριότητες. Τα παιδιά παίζουν με τις φιγούρες, δραματοποιούν κείμενα, δημιουργούν και μαθαίνουν μέσα από τυπικές μεν αλλά ανοιχτές διαδικασίες εντός και εκτός του σχολικού χώρου. Το γεγονός όμως ότι η δράση αυτή επιφυλάχθηκε για το τέλος (αυτό ισχύει και για το αρχικό σενάριο), αφού είχε προηγηθεί η περισσότερο «σοβαρή» ενασχόληση με τη διερεύνηση/μελέτη του [227]

10 «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών στη διδακτική πράξη» θέματος, εκφράζει μια διδακτική πρακτική του τύπου «πρώτα μαθαίνω και μετά υλοποιώ». Τελικά από την ανάλυση των μακροκειμενικών ειδών, εφαρμοσμένου και προτεινόμενου σχεδίου, προκύπτει μια μίξη καινοτόμων με ισχύοντα στοιχεία. Ως καινοτόμα θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τη λογική του σχεδίου εργασίας, της μάθησης μέσω της εμπλοκής με παιγνιώδεις βιωματικές δραστηριότητες και την προσπάθεια ενσωμάτωσης των ΤΠΕ εκτός της εργαλειακής λογικής και του αναγνωριστικού γραμματισμού (Κουτσογιάννης, 2010; 2012). Ως παραδοσιακότερα στοιχεία αναγνωρίζουμε την εστίαση σε ένα διδακτικό σχήμα σχολικής λογικής (πρώτα Προσφορά, μετά Ζήτηση) που αποτυπώθηκε κυρίως στις δραστηριότητες του αρχικού σχεδιασμού, καθώς και στη λογική που επιφυλάχθηκε για την καλλιέργεια του γραπτού λόγου κατά την εφαρμογή. Έχουμε δηλαδή διδακτικές πρακτικές που παραπέμπουν σε μια προφανή υβριδοποίηση διδακτικών πρακτικών: παραδοσιακών και σύγχρονων. Από μια άλλη πιο διεισδυτική οπτική έχουμε υβριδικές ταυτότητες εκπαιδευτικών, αφού και οι δύο υβριδοποιούν διαφορετικούς διδακτικούς λόγους (Κουτσογιάννης, 2010). ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Είναι γεγονός ότι τα εκπαιδευτικά σενάρια αυξήθηκαν θεαματικά κατά την τελευταία δεκαετία στο ελληνικό σχολείο. Τα σενάρια αυτά, παρότι ωθούν σε νέου τύπου διδακτικές πρακτικές, σπάνια εντάσσονται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αποτίμησης του τι πράγματι επιδιώκεται και επιτυγχάνεται κάθε φορά. Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρείται γενικότητα στη στοχοθεσία και στην αξιολόγησή τους. Χρησιμοποιώντας ένα παράδειγμα εφαρμογής ενός σεναρίου στην Α Δημοτικού, επιχειρήσαμε να δείξουμε πώς μπορεί να αποφευχθεί η αδυναμία αυτή και πώς μπορούν να περιγραφούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια οι όποιες διδακτικές επιλογές και πρακτικές μας. Από το πλαίσιο αυτό και με βάση τα δικά μας δεδομένα αναδείξαμε τη διδασκαλία ως μακροκειμενικό είδος, όπου έγινε προσπάθεια να συζητηθούν οι διδακτικές επιλογές με αναφορά σε γλωσσοδιδακτικές παραδόσεις και λόγους (Κουτσογιάννης, 2012). Η ανάλυση και στις δύο περιπτώσεις έγινε προκειμένου να αναδειχθούν αφενός οι λόγοι από τους οποίους αντλήσαμε και αφετέρου το είδος της εγγράμματης εμπειρίας που θέλαμε να αποτυπωθεί στις ταυτότητες των παιδιών. Η ανάλυση αυτή έδειξε ότι, παρότι οι επιλογές μας ως εκπαιδευτικών μπορεί να κινούνται προς συγκεκριμένους λόγους -στην περίπτωσή μας στις ανοιχτές ολιστικές προσεγγίσεις και τη βιωματική μάθηση-, στην εφαρμογή παίζει σημαντικό ρόλο η δύναμη του ισχύοντος διδακτικού λόγου, όπως αποτυπώνεται στα διδακτικά εγχειρίδια, πρωτίστως. Αυτό μπορεί να συμβεί, αν δεν δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στους γραμματισμούς και τις διδακτικές πρακτικές. Επίσης, σε κάθε προσπάθεια εισαγωγής καινοτομιών θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις δομές του εκπαιδευτικού μας συστήματος, καθώς και τις εδραιωμένες διδακτικές μας ταυτότητες. Το παρόν κείμενο δεν αποτελεί παρά καταγραφή της συγκεκριμένης διδακτικής μας εμπειρίας, όπως βιώθηκε και αναλύθηκε από τις ίδιες. Είναι προφανές ότι μια εξωτερική αξιολόγηση θα αναδείκνυε και άλλα ζητήματα, αδυναμίες ή και πλεονεκτήματα. Στόχος μας όμως εδώ δεν ήταν να αξιολογήσουμε απλώς τις προτάσεις και τη διδασκαλία μας, αλλά να αναδείξουμε το πώς αυτό μπορεί να γίνει με μεγαλύτερη σαφήνεια και πληρότητα, αξιοποιώντας τα παραπάνω μεθοδολογικά εργαλεία. [228]

11 ΑΝΑΦΟΡΕΣ Κουτσογιάννης, Δ. (2010). Γλωσσολογικό πλαίσιο ανάγνωσης του μαθησιακού υλικού: το παράδειγμα των διδακτικών εγχειριδίων της γλώσσας του Γυμνασίου. Στο Ντίνας, Κ. Χατζηπαναγιωτίδου, Α., Βακάλη, Α. Κωτόπουλος, Τ. & Στάμου, Α. (επιμ.). Πρακτικά πανελληνίου συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή: Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας (ως πρώτης/ μητρικής, δεύτερης /ξένης).ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2014 από τη διεύθυνση Κουτσογιάννης, Δ. (2011). Εφηβικές πρακτικές ψηφιακού γραμματισμού και ταυτότητες. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Κουτσογιάννης, Δ. (2012). Ο ρόμβος της γλωσσικής εκπαίδευσης. Στο Μελέτες για την ελληνική γλώσσα. Πρακτικά της 32ης συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη: ΙΝΣ. Κουτσογιάννης, Δ. & Αλεξίου, Μ. (2012). Μελέτη για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εφαρμογή σεναρίων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2014 από τη διεύθυνση Bernstein, B. (1989). Παιδαγωγικοί κώδικες και κοινωνικός έλεγχος/µτφρ. Ιωσήφ Σολοµών. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Bernstein, B. (1996). Pedagogy, symbolic control and identity. London: Taylor and Francis. Christie, F. (2005). Classroom Discourse Analysis. A Functional Perspective. London: Continuum. Cope, B. & Kalantzis, M. (Επιμ.) (2000). Multiliteracies. Literacy Learning and the Design of Social Futures. London: Rautledge. Fairclough, N. (2003). Critical Discourse Analysis. London & New York: Routledge. Hasan, R. (1996). Literacy, everyday talk and society. Στο Hasan R. And Williams G. (eds). Literacy in society. New York: Addison Wesley Limited., Kress, G. & Van Leewen, T. (2001). Multimodal Discourse: The Modes and Media of Contemporary Communication. London: Arnold. Kress, G., Jewitt, C., Bourne, J., Franks, A., Hardcastle, J., Jones, K. & Reid, E. (2005). English in Urban Classrooms. A multimodal perspective on teaching and learning. London: Routledge. New York: Cambridge University Press. Smith, F. (2006). Κατανοώντας την ανάγνωση. Εισαγ./επιμ. Α. Αϊδίνης. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Teale, W.H., Sulzby, E. (1986). Emergent literacy as a perspective for examining how young children become writers and readers. Στο Teale, W.H., Sulzby, E. (επιμ.). Emergent literacy: writing and reading. London: Ablex. Vygotsky, L.S. (1978). Mind and society: The development of higher psychological processes. Cambridge, MA: Harvard University Press. [229]

Σχολική Σύμβουλος Π/θμιας Εκ/σης Α Θεσ/νίκης 2. Δασκάλα, 4 ο Δημοτικό Σχολείο Πεύκης

Σχολική Σύμβουλος Π/θμιας Εκ/σης Α Θεσ/νίκης 2. Δασκάλα, 4 ο Δημοτικό Σχολείο Πεύκης Εκπαιδευτικά σενάρια και διδακτικές ταυτότητες. Προτάσεις και προβληματισμοί με αφορμή την εμπειρία συγγραφής και εφαρμογής ενός σεναρίου για το γλωσσικό μάθημα. Τύμπα Ευαγγελία 1, Τζοβλά Ειρήνη 2 1 Σχολική

Διαβάστε περισσότερα

3 βήματα για την ένταξη των ΤΠΕ: 1. Εμπλουτισμός 2. Δραστηριότητα 3. Σενάριο Πέτρος Κλιάπης-Όλγα Κασσώτη Επιμόρφωση εκπαιδευτικών

3 βήματα για την ένταξη των ΤΠΕ: 1. Εμπλουτισμός 2. Δραστηριότητα 3. Σενάριο Πέτρος Κλιάπης-Όλγα Κασσώτη Επιμόρφωση εκπαιδευτικών 3 βήματα για την ένταξη των ΤΠΕ: 1. Εμπλουτισμός 2. Δραστηριότητα 3. Σενάριο Πέτρος Κλιάπης-Όλγα Κασσώτη Επιμόρφωση εκπαιδευτικών Παρουσίαση βασισμένη στο κείμενο: «Προδιαγραφές ψηφιακής διαμόρφωσης των

Διαβάστε περισσότερα

Το Π.Σ. της Α Λυκείου με ένα παράδειγμα.. Κουτσογιάννης, Κ. Ντίνας, Σ. Χατζησσαβίδης συνεισφορά στο παράδειγμα: Μ. Αλεξίου

Το Π.Σ. της Α Λυκείου με ένα παράδειγμα.. Κουτσογιάννης, Κ. Ντίνας, Σ. Χατζησσαβίδης συνεισφορά στο παράδειγμα: Μ. Αλεξίου Το Π.Σ. της Α Λυκείου με ένα παράδειγμα. Κουτσογιάννης, Κ. Ντίνας, Σ. Χατζησσαβίδης συνεισφορά στο παράδειγμα: Μ. Αλεξίου Αρχικές αναζητήσεις στη γλωσσική διδασκαλία Σύνδεση της ανάγνωσης με θρησκευτικά

Διαβάστε περισσότερα

Διαδραστικός πίνακας και φιλολογικά μαθήματα. Επιμέλεια: Νότα Σεφερλή

Διαδραστικός πίνακας και φιλολογικά μαθήματα. Επιμέλεια: Νότα Σεφερλή Διαδραστικός πίνακας και φιλολογικά μαθήματα Επιμέλεια: Νότα Σεφερλή Περί τίνος πρόκειται Υβριδική συσκευή που συνδυάζει κλασικά χαρακτηριστικά πίνακα τάξης με χαρακτηριστικά των ΤΠΕ Μπορεί να δείξει ό,τι

Διαβάστε περισσότερα

Εξωσχολικές ψηφιακές πρακτικές γραμματισμού

Εξωσχολικές ψηφιακές πρακτικές γραμματισμού Εξωσχολικές ψηφιακές πρακτικές γραμματισμού Μαρία Χατζηνικολάου Μεταπτυχιακή φοιτήτρια εφαρμοσμένης γλωσσολογίας Α.Π.Θ. Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την ψηφιακή πλατφόρμα Ταξίδι στον γραμματισμό Συνοπτική

Διαβάστε περισσότερα

Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού.

Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού. Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού. ημήτρης Γουλής Ο παραδοσιακός όρος αλφαβητισμός αντικαταστάθηκε από τον πολυδύναμο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Σκεπτικό της δραστηριότητας Βασική ιδέα του σεναρίου

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Σκεπτικό της δραστηριότητας Βασική ιδέα του σεναρίου ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Τίτλος: Ο Σωκράτης και η εποχή του Συγγραφέας: Καλλιόπη Στυλιανή Κοντιζά Γνωστικό Αντικείμενο: Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων Τάξη: Γ Γυμνασίου Κείμενο: Κεφάλαιο 3 ο : Σωκράτης και

Διαβάστε περισσότερα

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Νεοελληνική Γλώσσα Ε Δημοτικού Τίτλος: «Μουσική» Συγγραφή:

Διαβάστε περισσότερα

Δραστηριότητες γραμματισμού: Σχεδιασμός

Δραστηριότητες γραμματισμού: Σχεδιασμός Δραστηριότητες γραμματισμού: Σχεδιασμός Αφροδίτη Οικονόμου Νηπιαγωγός afoikon@uth.gr Μαρία Παπαδοπούλου Αν. Καθηγήτρια, Π.Τ.Π.Ε., Π.Θ. mariapap@uth.gr Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την πλατφόρμα Ταξίδι

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α τάξη Γενικού Λυκείου και Α τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου Το Π.Σ. για το μάθημα της Λογοτεχνίας στην Α Λυκείου επιδιώκει να δώσει νέες κατευθύνσεις στη διδασκαλία της Λογοτεχνίας

Διαβάστε περισσότερα

3. Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων Δ. Κουτσογιάννης

3. Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων Δ. Κουτσογιάννης 236 3. Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων Δ. Κουτσογιάννης Σενάριο θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η πλήρης καταγραφή μιας διδακτικής πρότασης σε όλα της τα μέρη, από την ταυτότητα των

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ ( )

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ ( ) Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Μάιος 2014 Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ (2013-2014) Κεντρική Επιμόρφωση για Διευθυντές/ντριες & Εκπαιδευτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου

Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου 1. Ταυτότητα δραστηριότητας Τίτλος: Και πάλι στο σχολείο Δημιουργός: Μαρία Νέζη Πεδίο, διδακτικό αντικείμενο και διδακτική ενότητα: Μάθημα: Νεοελληνική Λογοτεχνία Τάξη:

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ζώα στη ζωγραφική»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ζώα στη ζωγραφική» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Ζώα στη ζωγραφική» ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ «οι μύθοι του Αισώπου»

ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ «οι μύθοι του Αισώπου» ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ «οι μύθοι του Αισώπου» 6/Θ ΔΗΜ. ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΙΤΡΟΥΣ ΠΙΕΡΙΑΣ Μαρία Υφαντή (ΠΕ 11) Δαμιανός Τσιλφόγλου (ΠΕ 20) Θέμα: Μύθοι Αισώπου και διδαχές του Τάξη

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 396

Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 396 Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 396 2.4. Άξονες ανάγνωσης του τρόπου διδακτικής αξιοποίησης των ψηφιακών μέσων (ΤΠΕ) στη γλωσσική εκπαίδευση: το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Προπαίδεια - Πίνακας Πολλαπλασιασμού του 6 ΕΠΙΜΟΡΦOYMENH: ΠΗΛΕΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο

Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο για τις ανάγκες της Πράξης «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) Πιλοτική Εφαρμογή». Α. ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Τ Ι Κ Α Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γ Ι Α Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Ν Π Ο Λ Υ Χ Ω Ρ Ο Μ Ε Τ Α Ι Χ Μ Ι Ο

Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Τ Ι Κ Α Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γ Ι Α Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Ν Π Ο Λ Υ Χ Ω Ρ Ο Μ Ε Τ Α Ι Χ Μ Ι Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Τ Ι Κ Α Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γ Ι Α Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Ν Π Ο Λ Υ Χ Ω Ρ Ο Μ Ε Τ Α Ι Χ Μ Ι Ο Ο κ τ ώ β ρ ι ο ς Ν ο έ μ β ρ

Διαβάστε περισσότερα

Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Νεοελληνική Γλώσσα Ε Δημοτικού Τίτλος: «Τα ζώα που

Διαβάστε περισσότερα

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους του Σταύρου Κοκκαλίδη Μαθηματικού Διευθυντή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου Ρόδου-Εκπαιδευτή Στα προγράμματα Β Επιπέδου στις ΤΠΕ Ορισμός της έννοιας του σεναρίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ Οι Δ/τές ως προωθητές αλλαγών με κέντρο τη μάθηση Χαράσσουν τις κατευθύνσεις Σχεδιάσουν την εφαρμογή στη σχολική πραγματικότητα Αναπτύσσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ Διδασκαλία της λογοτεχνίας με τη μέθοδο project ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ: ΗΛΙΑΔΗ ΑΜΑΛΙΑ ΠΕ02, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Απελευθέρωση του μαθητή αναγνώστη από το άγχος

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους, Λειτουργός Π.Ι. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Επικοινωνιακή διδασκαλία της γλώσσας: η ίδια η γλώσσα συνιστά και ορίζεται ως κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό σενάριο διδασκαλίας και μάθησης με την αξιοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού.

Εκπαιδευτικό σενάριο διδασκαλίας και μάθησης με την αξιοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού. Εκπαιδευτικό σενάριο διδασκαλίας και μάθησης με την αξιοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού. 1.ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Συγγραφέας: Μποζονέλου Κωνσταντίνα 1.1.Τίτλος διδακτικού σεναρίου Οι τέσσερις

Διαβάστε περισσότερα

Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Νεοελληνική Γλώσσα Δ Δημοτικού Τίτλος: «Η παράσταση αρχίζει»

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΦΑΛΗΣ ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΟΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΑΣΦΑΛΗΣ ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΟΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΑΣΦΑΛΗΣ ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΟΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ειρήνη Τζοβλά, Δασκάλα ΣΧΟΛΕΙΟ 4 ο Δημοτικό Σχολείο Πεύκης Πεύκη, Φεβρουάριος 2015 1. Συνοπτική περιγραφή της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής Η συγκεκριμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στην Α Γυμνασίου διδάσκεται τρεις (3) περιόδους την εβδομάδα. Συνεπώς, το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις

Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Α/ Α Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Απλή Αν κάνετε αναζήτηση µιας λέξης σε ένα αρχαιοελληνικό σώµα κειµένων, αυτό που θα λάβετε ως αποτέλεσµα θα είναι: Μια καταγραφή όλων των εµφανίσεων της λέξης στο συγκεκριµένο

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α (2014-2015)

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α (2014-2015) Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Οκτώβριος 2014 Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α (2014-2015) Γλωσσική Εκπαίδευση - Εκπαίδευση στον Γραμματισμό:

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο

Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο για τις ανάγκες της Πράξης «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) Πιλοτική Εφαρμογή». Α. ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα νέα σχολικά εγχειρίδια του Δημοτικού Σχολείου:

Τα νέα σχολικά εγχειρίδια του Δημοτικού Σχολείου: Τα νέα σχολικά εγχειρίδια του Δημοτικού Σχολείου: γλωσσολογικές και παιδαγωγικές καινοτομίες στα βιβλία της Γλώσσας Όλγα Μούσιου-Μυλωνά, Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. Εισαγωγή Το θεωρητικό πλαίσιο του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Πειραιά

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Πειραιά ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Πειραιά 15-9-2016 Βασικές αρχές Oδηγιών Τι διδάσκουμε; Πώς διδάσκουμε; Τι θέλουμε να πετύχουμε;

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΚΥΚΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΚΥΚΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΚΥΚΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Έκδοση Α Διεύθυνση Επιμόρφωσης & Κατάρτισης Ιανουάριος 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Το μοντέλο των τριών κύκλων... 3 1.1 Α κύκλος:

Διαβάστε περισσότερα

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση.

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Γραμματισμός: έννοια-παιδαγωγικές συνέπειες Σήμερα, στην αναπτυγμένη τεχνολογικά

Διαβάστε περισσότερα

«Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές»

«Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές» «Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές» (Πρόγραμμα Σπουδών για την Οπτικοακουστική Έκφραση) εισηγητής: Μένης Θεοδωρίδης Αγαπητοί φίλοι, Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους διοργανωτές για την

Διαβάστε περισσότερα

TA ΑΓΓΛΙΚΑ ΣΤΟ «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ»

TA ΑΓΓΛΙΚΑ ΣΤΟ «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ» ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΑΓΓΛΙΚΗ Ημερίδα ΠΕΚΑΔΕ, 2 Οκτωβρίου 2010 Getting Prepared for the New School Β. Δενδρινού, Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στα ΕΠΑΛ: Ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης. Βενετία Μπαλτά & Μαρία Νέζη Σχολικές Σύμβουλοι Φιλολόγων 5/10/2016

Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στα ΕΠΑΛ: Ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης. Βενετία Μπαλτά & Μαρία Νέζη Σχολικές Σύμβουλοι Φιλολόγων 5/10/2016 Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στα ΕΠΑΛ: Ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης Βενετία Μπαλτά & Μαρία Νέζη Σχολικές Σύμβουλοι Φιλολόγων 5/10/2016 Στόχοι της εισήγησης: Επισήμανση βασικών σημείων από τις οδηγίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ( )- ΦΑΣΗ Γ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ( )- ΦΑΣΗ Γ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (2013-2014)- ΦΑΣΗ Γ Παρατήρηση Οπτικογραφημένης Διδασκαλίας Πλαίσιο Σχεδιασμού και Οργάνωσης Διδασκαλίας Η διδασκαλία πραγματοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου

Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο Μαρία Παπαδοπούλου ΠΩΣ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ; ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Η διδακτέα ύλη αντιμετωπίζεται με «ακαδημαϊκό» τρόπο. Θεωρητική προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές πρακτικών της παιδαγωγικής του γραμματισμού και των πολυγραμματισμών. Άννα Φτερνιάτη Επίκουρη Καθηγήτρια ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών

Εφαρμογές πρακτικών της παιδαγωγικής του γραμματισμού και των πολυγραμματισμών. Άννα Φτερνιάτη Επίκουρη Καθηγήτρια ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών Εφαρμογές πρακτικών της παιδαγωγικής του γραμματισμού και των πολυγραμματισμών Άννα Φτερνιάτη Επίκουρη Καθηγήτρια ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών Οι σύγχρονες τάσεις που κυριαρχούν στη διδακτική του γλωσσικού μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

"Μια σημαία μια ιδέα"

Μια σημαία μια ιδέα Τελική Εργασία "Μια σημαία μια ιδέα" Καρακώτσογλου Αντώνης 19ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Τάξη Στ` Υπεύθυνη ομάδας εργασίας: Δούβλη Γεωργία ΜΑΙΟΣ 2014 Abstract - Περίληψη Η παρούσα εργασία εκπονήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος

Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος ΔΣ ΕΑΕΠ Σε 960 ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία της χώρας, 12/θεσια και με τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Γ Γυμνασίου Θεματική ενότητα: Αρριανού, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Βιβλίο Ζ, Κεφ

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Γ Γυμνασίου Θεματική ενότητα: Αρριανού, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Βιβλίο Ζ, Κεφ Π.3.2.1 Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, που αντιστοιχούν σε 30 διδακτικές ώρες ανά τάξη Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Γ Γυμνασίου Θεματική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ. Συνδιοργανωτές: Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας & Β/θμιας Εκπ/σης Δυτικής Ελλάδας Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας.

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ. Συνδιοργανωτές: Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας & Β/θμιας Εκπ/σης Δυτικής Ελλάδας Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας. ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Συνδιοργανωτές: Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας & Β/θμιας Εκπ/σης Δυτικής Ελλάδας Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας. ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Η παρουσίαση σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

III_Β.1 : Διδασκαλία με ΤΠΕ, Γιατί ;

III_Β.1 : Διδασκαλία με ΤΠΕ, Γιατί ; III_Β.1 : Διδασκαλία με ΤΠΕ, Γιατί ; Eρωτήματα ποιες επιλογές γίνονται τελικά; ποιες προκρίνονται από το Π.Σ.; ποιες προβάλλονται από το εγχειρίδιο; ποιες υποδεικνύονται από το ίδιο το αντικείμενο; με

Διαβάστε περισσότερα

Θεματική Εβδομάδα «Σώμα και Ταυτότητα»

Θεματική Εβδομάδα «Σώμα και Ταυτότητα» Θεματική Εβδομάδα 2016-17 «Σώμα και Ταυτότητα» Υλοποίηση στο Γυμνάσιο Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης σε ζητήματα Διατροφής, Εθισμού-Εξαρτήσεων και Έμφυλων Ταυτοτήτων 1 Ενίσχυση της

Διαβάστε περισσότερα

Συνοπτικά η δομή ενός σεναρίου περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:

Συνοπτικά η δομή ενός σεναρίου περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία: Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη Διδακτική Πράξη Ειδικό Μέρος ΠΕ02 366 Συνοπτικά η δομή ενός σεναρίου περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία: 1. Ταυτότητα Η ενότητα αυτή και

Διαβάστε περισσότερα

2. Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων

2. Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 363 2. Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων Δημήτρης Κουτσογιάννης 2.1 Η δομή ενός σεναρίου Σενάριο

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ψηφιακός Εμπλουτισμός στα Γλωσσικά Σχολικά Εγχειρίδια: Η Περίπτωση Μιας Ενότητας της Α Τάξης Γυμνασίου

Ο Ψηφιακός Εμπλουτισμός στα Γλωσσικά Σχολικά Εγχειρίδια: Η Περίπτωση Μιας Ενότητας της Α Τάξης Γυμνασίου Ο Ψηφιακός Εμπλουτισμός στα Γλωσσικά Σχολικά Εγχειρίδια: Η Περίπτωση Μιας Ενότητας της Α Τάξης Γυμνασίου Ε. Βατάλα Τμήμα Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, e_vatala@hotmail.com Περίληψη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 1 η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ-)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2012-2013. Διοργάνωση: Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Β. Καλοκύρη Παρασκευή 14 - Σάββατο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ. «Τα μυστικά ενός αγγείου»

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ. «Τα μυστικά ενός αγγείου» ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ «Τα μυστικά ενός αγγείου» ΜΠΙΛΙΟΥΡΗ ΑΡΓΥΡΗ 2011 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ «ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΕΝΟΣ ΑΓΓΕΙΟΥ» ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η παρούσα εργασία αποτελεί το θεωρητικό

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Μαθαίνουμε να αναζητούμε πληροφορίες στο Διαδίκτυο με κριτική σκέψη...

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Μαθαίνουμε να αναζητούμε πληροφορίες στο Διαδίκτυο με κριτική σκέψη... Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Μαθαίνουμε να αναζητούμε πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γενική Ενημέρωση

Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γενική Ενημέρωση Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γενική Ενημέρωση Επαρχιακά Συνέδρια Δ/ντών-ντριών & Δ/νόντων-νουσών Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Νοέμβριος 2013 Ειρήνη Χατζηλουκά-Μαυρή, ΕΔΕ Διδασκαλία της Νέας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Μουσική»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Μουσική» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Μουσική» ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΛΚΙΖΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

08/07/2015. Ονοματεπώνυμο: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΥΤΡΑΣ. Ιδιότητα: ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Β ΙΕΠ. (Υπογραφή)

08/07/2015. Ονοματεπώνυμο: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΥΤΡΑΣ. Ιδιότητα: ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Β ΙΕΠ. (Υπογραφή) Πράξη: «Ανάπτυξη μεθοδολογίας και ψηφιακών διδακτικών σεναρίων για τα γνωστικά αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» Άξονες Προτεραιότητας 1-2-3 Οριζόντια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙ ΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ02 (78 ώρες)

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙ ΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ02 (78 ώρες) ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙ ΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ02 (78 ώρες) 1.α 3 ώρες Η εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση και τη διδασκαλία των φιλολογικών µαθηµάτων Επισκόπηση

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Βιβλία-βιβλιοθήκες»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Βιβλία-βιβλιοθήκες» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Βιβλία-βιβλιοθήκες» ΣΩΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες

Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Περιγραφή του μαθήματος - στόχοι: Το μάθημα εξετάζει τις κοινωνικές, πολιτισμικές και ιστορικές διαστάσεις της ανάπτυξης του θεσμού του μουσείου και η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Ατομικό μ-σενάριο στα πλαίσια της επιμόρφωσης ΤΠΕ Β1 επιπέδου του ΚΣΕ Φιλοσοφικής (Ιούνιος 2017) Συντάκτης μ-σεναρίου: Ανθή Χατζηνώτα Νομικός (ΠΕ13)

Ατομικό μ-σενάριο στα πλαίσια της επιμόρφωσης ΤΠΕ Β1 επιπέδου του ΚΣΕ Φιλοσοφικής (Ιούνιος 2017) Συντάκτης μ-σεναρίου: Ανθή Χατζηνώτα Νομικός (ΠΕ13) Ατομικό μ-σενάριο στα πλαίσια της επιμόρφωσης ΤΠΕ Β1 επιπέδου του ΚΣΕ Φιλοσοφικής (Ιούνιος 2017) Συντάκτης μ-σεναρίου: Ανθή Χατζηνώτα Νομικός (ΠΕ13) ΤΙΤΛΟΣ: «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι Τοκμακίδου Ελπίδα ΠΣ Δημοτικού Κοινωνική διαμεσολάβηση Βιωματική μάθηση Οικοδόμηση της γνώσης «η δημιουργία νοήματος έχει αποδεσμευτεί από την αποκλειστική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2014-2015 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2014-2015 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2014-2015 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ 1. Σύντομη ενημέρωση (βασική

Διαβάστε περισσότερα

Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Ενότητα 6: Μέθοδος project - Πολιτισμός και σχολείο - Διδασκαλία σε ομάδες Ελένη

Διαβάστε περισσότερα

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σμαράγδα Τσιραντωνάκη, ΠΕ70 ΣΧΟΛΕΙΟ Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Θεοδωρόπουλου Χανιά Μάϊος 2015 Σελίδα 1 από 10 1. Συνοπτική περιγραφή της καλής πρακτικής Η παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2017-2018 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ 1. Σύντομη ενημέρωση: βασική ιδέα και

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307)

Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) Ενότητα #4: Λειτουργικός και Κριτικός Γραμματισμός Διδάσκων: Κατσαρού Ελένη ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2 Εκπαιδευτικό Σενάριο 2 Τίτλος: Τα συνεργατικά περιβάλλοντα δημιουργίας και επεξεργασίας υπολογιστικών φύλλων Εκτιμώμενη διάρκεια εκπαιδευτικού σεναρίου: Προβλέπεται να διαρκέσει συνολικά 3 διδακτικές ώρες.

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ταξίδι στο διάστημα»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ταξίδι στο διάστημα» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Ταξίδι στο διάστημα» ΣΩΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Άξονες περιγραφής σεναρίου για το ανοικτό θέμα του κλάδου ΠΕ02

Άξονες περιγραφής σεναρίου για το ανοικτό θέμα του κλάδου ΠΕ02 Άξονες περιγραφής σεναρίου για το ανοικτό θέμα του κλάδου ΠΕ02 Ι. Εισαγωγή Το σενάριο είναι κατά βάση ένα σχέδιο μαθήματος, αυτό που πάντα έχει στο μυαλό του ο εκπαιδευτικός πριν μπει στην τάξη να διδάξει.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016 ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστή προσωπικότητα.

Διαβάστε περισσότερα

Αναδυόμενος γραμματισμός (emergent literacy)

Αναδυόμενος γραμματισμός (emergent literacy) Αναδυόμενος γραμματισμός (emergent literacy) Μαρία Παπαδοπούλου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΠΤΠΕ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας mariapap@uth.gr Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την πλατφόρμα Ταξίδι στον γραμματισμό Συνοπτική

Διαβάστε περισσότερα

Η καθημερινή ζωή και η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα. Το γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου αφορά στο μάθημα της ιστορίας

Η καθημερινή ζωή και η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα. Το γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου αφορά στο μάθημα της ιστορίας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 1.1. Τίτλος διδακτικού σεναρίου Η καθημερινή ζωή και η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα 1.2. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές Το γνωστικό αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο: Ελληνικά. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Ομάδα Εργασίας Ελληνικών (Δημοτική Εκπαίδευση)

Γνωστικό αντικείμενο: Ελληνικά. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Ομάδα Εργασίας Ελληνικών (Δημοτική Εκπαίδευση) Διήμερο Εκπαιδευτικού Δημοτικής Εκπαίδευσης 2018-2019: Η Θέση και η Διδασκαλία της Δομής στο Μάθημα των Ελληνικών στο Δημοτικό Σχολείο (Γ μέχρι Στ τάξεις) Γνωστικό αντικείμενο: Ελληνικά ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Ομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Χώρος υλοποίησης: ΕΚΦΕ Φωκίδας Υπεύθυνος: Μπεμπή Ευαγγελία Τηλέφωνο επικοινωνίας:

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 98

Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 98 Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Τεύχος 3 (Κλάδος ΠΕ02) γ έκδοση 98 2.4 Πρόσφατες επιστημονικές αναζητήσεις Μέχρι και τη δεκαετία του 1980 επικρατούσαν, όπως είδαμε, σε αρκετές αγγλόφωνες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας

ΓΛΩΣΣΑ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας ΓΛΩΣΣΑ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας ΗΔομή του Εκπαιδευτικού Υλικού Για τη διδασκαλία της Γλώσσας στην Γ τάξη του Δημοτικού χρησιμοποιείται το παρακάτω υλικό: Βιβλίο του Μαθητή, 3 τεύχη (240

Διαβάστε περισσότερα

Σχετικά με τη διδακτική προσέγγιση του γλωσσικού δανεισμού

Σχετικά με τη διδακτική προσέγγιση του γλωσσικού δανεισμού Σχετικά με τη διδακτική προσέγγιση του γλωσσικού δανεισμού Περιεχόμενα 1. Εισαγωγικά στοιχεία 1.1 Η τρέχουσα αντιμετώπιση του γλωσσικού δανεισμού 1.2 Η προσέγγιση του θέματος μέσα από το σχολείο 1.3 Σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005 Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 3 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 2 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΦΟΡΜΑ 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίδιοι»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίδιοι» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίδιοι»

Διαβάστε περισσότερα

«Οι σελίδες αφηγούνται»

«Οι σελίδες αφηγούνται» Πειραματικό Δ.Σ. Φλώρινας Υπεύθυνη εκπαιδευτικός : Πουγαρίδου Παρασκευή Τάξη : Δ «Οι σελίδες αφηγούνται» 1. Θέμα project κριτήρια επιλογής θέματος Η επιλογή του συγκεκριμένου project σχετίζεται άμεσα με

Διαβάστε περισσότερα

«Αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περίπτωση του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα».

«Αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περίπτωση του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα». Τίτλος Εργασίας: «Αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περίπτωση του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα». Εκπαιδευτικός: Γεωργία Πάνου Ambassadors: Ευδοξία Σακελλαροπούλου - Γεωργία

Διαβάστε περισσότερα

Πολυτροπικότητα και διδασκαλία των ξένων γλωσσών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Πολυτροπικότητα και διδασκαλία των ξένων γλωσσών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Μαρία ημάση Μακρίνα Ζαφείρη Γρηγορία-Καρολίνα Κωνσταντινίδου Πολυτροπικότητα και διδασκαλία των ξένων γλωσσών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Πλυτροπικότητα: η έννοια Ως πολυτροπικότητα, multimodality, ορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins. Α.Χατζηδάκη

Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins. Α.Χατζηδάκη Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins Α.Χατζηδάκη Cummins (1981, 1983, 1984) Για να μπορέσει ο/η εκπαιδευτικός να διαμορφώσει τη διδασκαλία του αποτελεσματικά, θα πρέπει να γνωρίζει ποιες γνωστικές και γλωσσικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Οι κλασματικές μονάδες και οι απλοί κλασματικοί αριθμοί ΕΠΙΜΟΡΦOYMENH:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΦΥΤΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦOYMENH: ΠΗΛΕΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικές κάρτες

Επαγγελματικές κάρτες Επαγγελματικές κάρτες Αφροδίτη Οικονόμου Νηπιαγωγός afoikon@uth.gr Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την πλατφόρμα Ταξίδι στον γραμματισμό Θεματική: Τα επαγγέλματα των γονιών της τάξης μας ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης Εκπαιδευτικών. Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» 13 Ιουνίου 2016

Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης Εκπαιδευτικών. Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» 13 Ιουνίου 2016 Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης Εκπαιδευτικών Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» 13 Ιουνίου 2016 o Επαρχία Λεμεσού, κοινοτικά όρια Επταγώνειας o Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργατικές Τεχνικές

Συνεργατικές Τεχνικές Καταιγισμός ιδεών, Παιχνίδι ρόλων, Ομάδες Εργασίας, Συζήτηση με διάταξη δύο κύκλων, Δομημένη Συζήτηση - Debate Μέθοδος σχεδίων εργασίας ΚΕΣΥΠ ΚΙΛΚΙΣ Καταιγισμός ιδεών Είναι η εξέταση ενός ζητήματος μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική - Έρευνα - Πράξη

Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική - Έρευνα - Πράξη ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική - Έρευνα - Πράξη Αθήνα, 14-15 Μαΐου 2010 ηρητήριο _2010 1 Τα πολυτροπικά κείμενα ως εργαλείο προώθησης της

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Εκπαιδευτικό υλικό για τη γλώσσα στην προσχολική εκπαίδευση

Τίτλος Μαθήματος: Εκπαιδευτικό υλικό για τη γλώσσα στην προσχολική εκπαίδευση Τίτλος Μαθήματος: Εκπαιδευτικό υλικό για τη γλώσσα στην προσχολική εκπαίδευση Κωδικός Μαθήματος: ΙΠ041 Διδάσκουσα: Μαρία Παπαδοπούλου, mariapap@uth.gr Είδος Μαθήματος: Επιλογής Εξάμηνο: 6 ο & 7 ο Μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικό Πρόγραμμα Λογοτεχνίας. εμινάρια ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων, επτέμβριος 2014

Αναλυτικό Πρόγραμμα Λογοτεχνίας. εμινάρια ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων, επτέμβριος 2014 Αναλυτικό Πρόγραμμα Λογοτεχνίας εμινάρια ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων, επτέμβριος 2014 1 Διευκρινίσεις για τα εγχειρίδια «Ο Λόγος Ανάγκη της Ψυχής» Και τα τρία εγχειρίδια και των τριών τάξεων κυκλοφορούν

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης

Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης 1. MΕΘΟΔΟΣ Ο όρος μέθοδος, έτσι όπως χρησιμοποιείται στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία, έχει ποικίλες σημασίες. Διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ο φίλος μας ο άνεμος»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ο φίλος μας ο άνεμος» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Ο φίλος μας ο άνεμος» ΣΩΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ

Η ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ 3 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ-ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 205 Η ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ (Ένα παραμύθι από μεγάλα παιδιά) Παπαλουκά Κων/να Εκπαιδευτικός Β θμιας Εκπαίδευσης Νηπιοβρεφοκόμος Τσαγκουρνού Ελισάβετ Εκπαιδευτικός

Διαβάστε περισσότερα