Η χρήση των εθνικών προγραµµάτων ανάκαµψης για µια ισχυρή τοπική ανάπτυξη - Μελέτη της Gijón (Ισπανία) από τον Paul Soto

Transcript

1 ΝΕΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Η χρήση των εθνικών προγραµµάτων ανάκαµψης για µια ισχυρή τοπική ανάπτυξη - Μελέτη της Gijón (Ισπανία) από τον Paul Soto Η Gijón είναι µια ελκυστική πόλη - λιµάνι µε λίγο περισσότερους από κατοίκους στη βόρεια ακτή του Ατλαντικού της Ισπανίας. Μετά από µια περίοδο ταχείας ανάπτυξης µέχρι τα τέλη της δεκαετίας του εβδοµήντα, η οικονοµία της επλήγη από την αναδιάρθρωση της χαλυβουργίας, της ναυπηγικής βιοµηχανίας και της βιοµηχανίας άνθρακα. Σε απάντηση, η πόλη ανέλαβε ηγετικό ρόλο στη διαπραγµάτευση µιας σειράς φιλόδοξων στρατηγικών σχεδίων και συµφώνων για την απασχόληση, τόσο µε τοπικούς όσο και εξωτερικούς παράγοντες. Οι οργανισµοί και τα προγράµµατα που αναπτύχθηκαν κατά την περίοδο αυτή συνέβαλαν σε µια νέα φάση ανάπτυξης της απασχόλησης και της αστικής αναγέννησης στα τέλη της δεκαετίας του ενενήντα και στις αρχές αυτού του αιώνα. ιαµορφώθηκαν επίσης τα θεµέλια για την αντιµετώπιση της τρέχουσας κρίσης από την Gijón. Η Gijón έχει ουσιαστικά εφαρµόσει δύο σηµαντικά τοπικά προγράµµατα αποκατάστασης της ισπανικής κυβέρνησης (Ε Plans) κατά τρόπο που να "κάνει ελκυστικό» το δικό του πρωτοποριακό "πιάτο" για την τοπική οικονοµική ανάπτυξη. Παράλληλα µε τη διατήρηση όλων των κύριων µέτρων στα δικά της τοπικά σύµφωνα απασχόλησης, έχει επίσης αυξήσει

2 τις δαπάνες σε ορισµένους τοµείς για να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που εµφανίστηκαν λόγω της κρίσης. Ένα από τα βασικά σηµεία ενδιαφέροντος στην προκειµένη περίπτωση έγκειται ακριβώς στον τρόπο µε τον οποίο εξελιγµένα προγράµµατα τοπικής ανάπτυξης και οργανώσεις έχουν αναµιχθεί µε πρωτοβουλίες «από πάνω προς τα κάτω», καθώς και εξωτερικούς παράγοντες για να επιτευχθεί ένα µίγµα που θέτει την πόλη σε καλύτερη θέση προκειµένου να αντιµετωπίσει το µέλλον. Μένει να δούµε πώς ισχυρό θα αποδειχθεί το συγκεκριµένο µίγµα για την αντιµετώπιση των µεγάλων πιθανών περικοπών στις κρατικές δαπάνες. Το 2008, λίγο πριν από την κρίση, η Gijón έδωσε ιδιαίτερη έµφαση στην εδραίωση της ανάπτυξης εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, διασφαλίζοντας ότι οι επιχειρήσεις είχαν τη δυνατότητα να προσελκύσουν και να διατηρήσουν αρκετά εξειδικευµένο εργατικό δυναµικό και, παράλληλα, να αντιµετωπίσουν την ανεργία (και τα χαµηλά ποσοστά δραστηριότητας), που εξακολουθούσε να πλήττει τους νέους, τις γυναίκες και ορισµένες µειονεκτούσες οµάδες. Οι µέρες της µαζικής ανεργίας φαίνεται να έχουν εξαφανιστεί για πάντα. Η σοβαρότητα της ύφεσης που έλαβε χώρα µετά το καλοκαίρι του 2008 τους εξέπληξε όλους. Η οικονοµική δραστηριότητα συρρικνώθηκε κατά 3,3% στην περιοχή της Αστούριας το 2009 και η απασχόληση µειώθηκε κατά το τεράστιο ποσοστό 9,4%. Ακόµη και αν, σύµφωνα µε τις περισσότερες απόψεις, η περιοχή έχει πάει καλύτερα και στα δύο απ ότι η Ισπανία στο σύνολό της, χρειαζόταν η ανάληψη δράσεων: Αυτή η µεγάλη και απότοµη αύξηση της ανεργίας, όπως ήταν φυσικό, είχε και κοινωνικές επιπτώσεις. Κατά το πρώτο τρίµηνο του 2009, το δίκτυο Caritas δήλωσε ότι έλαβε 50% περισσότερες αιτήσεις για παροχή στήριξης για την πληρωµή των ενεργειακών δαπανών και την αγορά τροφίµων. Η Gijón αντιµετώπισε µε δύο βασικούς τρόπους την κρίση. Πρώτον, προσπάθησε να χρησιµοποιήσει µια σειρά κεφαλαίων στο πλαίσιο του πακέτου ανάκαµψης της ισπανικής κυβέρνησης (Ε Plans) µε τρόπους που δεν δηµιουργούν µόνο θέσεις εργασίας βραχυπρόθεσµα, αλλά ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας της πόλης. Με το

3 σύνθηµα «Η Gijón δεν µένει αδρανής», η πόλη υποστήριξε ότι αυτά τα εθνικά κονδύλια παρείχαν προσωρινή τόνωση σε µια οικονοµία που ήταν ιδιαιτέρως ισχυρή αλλά που ωστόσο έχανε κάτι από τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της. Με την πρώτη δόση έλαβε 40,500,000 από την κεντρική κυβέρνηση για επενδύσεις σε 40 σχέδια. Την ίδια στιγµή η πόλη επίσης επένδυσε 73,400,000 από ίδια κεφάλαια σε άλλα έργα. Εκτιµάται ότι τα εν λόγω έργα δηµιούργησαν ή διατήρησαν θέσεις εργασίας στην πόλη. εύτερον, η πόλη αύξησε τις επενδύσεις της σε ορισµένα µέτρα του τελευταίου συµφώνου για την καινοτοµία, την οικονοµική ανάπτυξη και την απασχόληση (Gijón Innova). Η πόλη αποφάσισε να διατηρήσει τις δαπάνες σε µέτρα για την αύξηση της επιχειρηµατικότητας και της καινοτοµίας, ενώ την ίδια στιγµή αύξησε τις επενδύσεις για την απασχόληση και την κατάρτιση. Βασικά, ένας από τους κύριους στόχους της Innova είναι να βοηθήσει περίπου 500 άτοµα ετησίως, µέσω της ολοκληρωµένης εκπαίδευσης και των προγραµµάτων απόκτησης εργασιακής εµπειρίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, στο δήµο, σε ΜΚΟ και εξειδικευµένες «εταιρείες ένταξης στην εργασία». Ως αποτέλεσµα της κρίσης, η πόλη αύξησε τον αριθµό των θέσεων κατά 25% περίπου (126 περισσότερες θέσεις), αύξησε την εκπαίδευση και ξεκίνησε πρόγραµµα για τις οµάδες που πλήττονται από την ύφεση. Ορισµένες πτυχές των απαντήσεων της Gijón στην κρίση µπορεί να είναι χρήσιµες για άλλες πόλεις: πρώτα απ' όλα ο τρόπος µε τον οποίο χρησιµοποιείται η κρίση για να ενισχυθούν οι στρατηγικές προτεραιότητες της πόλης, δεύτερον ο τρόπος που χτίστηκαν συνεργίες µεταξύ της τοπικής ανάπτυξης και βασικών εξωτερικών παραγόντων, τρίτον ο τρόπος που χτίστηκε µια ανθεκτική τοπική οικονοµία, ενώ την ίδια στιγµή γίνεται εκµετάλλευση της υψηλής ανάπτυξης στους τοµείς της γνώσης, και, τέλος, ο τρόπος που διαµόρφωσε το πλαίσιο, µε τις κατάλληλες κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνθήκες, για οικονοµική ανάπτυξη. ιαβάστε περισσότερα:

4 Gijon responses to the crisis case study (µελέτη της αντιµετώπισης της κρίσης από την Gijon)- Πλήρες κείµενο - PDF GIJON είναι εταίρος στα έργα CONET και FIN-URB-ACT - Ιστοσελίδα URBACT Μελέτες για: Newcastle (UK), Rotterdam (NL), VERIA (Ελλάδα), TURIN (Ιταλία), JYVÄSKYLÄ (Φινλανδία) Στο Ετήσιο Συνέδριο του προγράµµατος URBACT ένα τµήµα θα είναι αφιερωµένο στα αποτελέσµατα της µελέτης. Συντονιστής θα είναι ο κος Debra Mountford (ΟΟΣΑ-LEED) και θα συµµετάσχoυν η κα Paz Fernández Felgueroso - δήµαρχος της GIZON (Ισπανία), η κα Χαρούλα Ουσουτζόγλου - δήµαρχος της Βέροιας (Ελλάδα), καθώς και αιρετοί εκπρόσωποι από το ουβλίνο (Ιρλανδία), Ρότερνταµ ( Ολλανδία) και το Ταλίν (Εσθονία). ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Επαναχρησιµοποίηση παλαιών βιοµηχανικών περιοχών για τη ανάπτυξη δραστηριοτήτων: Ένα όραµα για την πόλη του 21ου αιώνα. Συνέντευξη µε τον Stephen Houghton, ήµαρχος Barnsley (UK) Ηγεσία και ισχυρά νέα οράµατα αποτελούν βασικά σηµεία εκκίνησης για νέους ορίζοντες στην τοπική ανάπτυξη για τις µικρές και µεσαίου µεγέθους πόλεις σε όλη την Ευρώπη. Το Barnsley, πόλη-εταίρος του δικτύου URBACT Clusters Creative διαθέτει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά. Το Barnsley ( Νότιο Yorkshire, Ηνωµένο Βασίλειο) έχει πληθυσµό ( µέσα στην πόλη) καθώς και µεγάλη ιστορία ως κέντρο εξόρυξης άνθρακα. Στις αρχές του 21ου αιώνα πραγµατοποιήθηκε µια τεράστια προσπάθεια για την αναγέννηση, προκειµένου να δηµιουργηθεί εκ νέου µια οικονοµική βάση που θα προσφέρει ένα αξιόλογο µέλλον για το λαό και να εξαλειφθεί η ερήµωση

5 που οφείλεται στη βιοµηχανική παρακµή. Το Barnsley συµβάλλει στο δίκτυο URBACT Creative Clusters µέσα από την εµπειρία του σχετικά µε: την επαναχρησιµοποίηση των παλαιών βιοµηχανικών περιοχών για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων, τη θεσµοθέτηση µιας τοπικής ανάπτυξης προσανατολισµένη στη δηµιουργικότητα, τη διαµόρφωση ταυτότητας (branding) του δηµιουργικού χώρου, τα προγράµµατα Σ ΙΤ για δηµιουργικές στρατηγικές, τη δηµιουργική δικτύωση ανθρώπων, τις θερµοκοιτίδες τέχνης, καθώς και το συγκρότηµα νέων ψηφιακών µέσων µε εργαλεία υποστήριξης για δηµιουργικούς επιχειρηµατίες. Κ. Houghton, θα σας παρακαλούσα να προβείτε σε µια προκαταρκτική αξιολόγηση της συµµετοχής σας στο πρόγραµµα URBACT Η συµµετοχή στο δίκτυο Creative Clusters είναι µια φανταστική ευκαιρία για το Μπάρνσλεϊ. Θα µας επιτρέψει να προχωρήσουµε περαιτέρω το όραµά µας για το Μπάρνσλεϊ ως «πόλη - αγοράς» του 21ου αιώνα µέσω της µάθησης, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και των ευκαιριών για να επιδείξουµε και να αναπτύξουµε τα σχέδιά µας µαζί µε άλλους οµοϊδεάτες. Αντιµετωπίζουµε αυτό το δίκτυο του URBACT ως ένα βήµα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης της πόλης µας και ελπίζουµε να διατηρήσουµε και να αναπτύξουµε τους δεσµούς µε τους άλλους εταίρους του δικτύου για µεγάλο χρονικό διάστηµα µετά τη λήξη του συγκεκριµένου έργου. Συγκεκριµένοι τοµείς στους οποίους θα µπορούσαµε να αποκτήσουµε γνώσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους µας, είναι οι εξής: ενίσχυση της τοπικής πολιτιστικής ατζέντας µας και ανάπτυξη της καθηµερινής ζωής για την πόλη µας, του οικολογικού τουρισµού, της δηµιουργικής δικτύωσης των πολιτών µας µε τις τοπικές βιοµηχανικές επιχειρήσεις, συνδροµή µέσω της παροχής µιας δηµιουργικής εκπαίδευσης στην πρωτοβάθµια και δευτεροβάθµια εκπαίδευση και διορατικότητα στον τοµέα των ψηφιακών µέσων.

6 Ποια είναι η άποψή σας σχετικά µε τις δηµιουργικές βιοµηχανίες και την πόλη; Για να πραγµατοποιηθεί το όραµά µας να γίνουµε µια πόλη που εµπνέει πολιτιστικά την «Πόλη Αγορά» του 21ο αιώνα, το Barnsley αντιµετωπίζει προκλήσεις που σχετίζονται µε τη στήριξη της ανόδου και της ανάπτυξης της βιοµηχανίας του πολιτιστικού τοµέα. Οι προκλήσεις αυτές κυµαίνονται από την παροχή επαρκών µεταφορικών συνδέσεων µε πολιτιστικούς χώρους γύρω από το δήµο που τους καθιστά πιο προσιτούς για την αύξηση της ευαισθητοποίησης των τοπικών εταιρειών ως προς το τι συµβαίνει σε τοπικό επίπεδο. Οι δυσκολίες αφορούν την αβεβαιότητα σχετικά µε το επίπεδο και το χρονοδιάγραµµα των µελλοντικών πηγών χρηµατοδότησης, αλλά και το γεγονός ότι ο τοµέας εξαρτάται σήµερα από λίγα άτοµα ζωτικής σηµασίας προκειµένου να δουλέψει το έργο. Η περιφέρεια Yorkshire όπου βρίσκεται το Μπάρνσλεϊ µπορεί να υπερηφανεύεται για τοπικές στρατηγικές ακόµα και χωρίς χρηµατοδότηση και συσσώρευση εµπειρίας, µε αποτέλεσµα την προσέλκυση εταιρειών για εγκατάσταση και ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή. Η υποψηφιότητα του Μπάρνσλεϊ ως πόλη πολιτισµού για το Ηνωµένο Βασίλειο το 2013 ήταν µια πραγµατική πρόκληση για µια µεσαίου µεγέθους πόλη. Πώς τοποθετήθηκε αυτή η πρωτοβουλία στη γενικότερη στρατηγική σας, προωθώντας µια δηµιουργική δικτύωση (cluster) στην πόλη σας; Το Barnsley δυστυχώς δεν προεπελέγη για τη δεύτερη φάση του διαγωνισµού Πόλη Πολιτισµού για το Ηνωµένο Βασίλειο. Ωστόσο, η δηµιουργική και καλλιτεχνική εργασία που διαµορφώθηκε στην αρχική προσφορά, καθώς και η εστίαση στην επανατοποθέτηση του πολιτισµού ώστε να συµβάλει αποτελεσµατικά τόσο στην οικονοµική και κοινωνική ανάπτυξη του Μπάρνσλεϊ και των κοινοτήτων της, διατηρείται. Η δηµιουργική δικτύωση (cluster) του Barnsley σχετίζεται µε την αύξηση των ευκαιριών για τους ντόπιους και τους επισκέπτες της περιοχής να βιώσουν µια ζωντανή και ενδιαφέρουσα πόλη. Επικεντρώνεται στην

7 ανάπτυξη της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης σε δηµιουργικά θέµατα ώστε να αυξηθούν οι επιχειρηµατίες του αύριο. Επίσης, αφορά τη δέσµευση για την πλήρωση και αξιοποίηση του χώρου εργασίας που προσφέρουµε τόσο στις δηµιουργικές όσο και στις ψηφιακές επιχειρήσεις. Μέσω της πρώτης φάσης της Αναγέννησης του Barnsley έχουµε αφιερώσει σηµαντικό χρόνο για να κτίσουµε και να θεµελιώσουµε τους ακρογωνιαίους λίθους της φυσικής αναγέννησης της πόλης µας, ενσωµατώνοντας το µοντέρνο σχεδιασµό, το χώρο και την ευκαιρία να αναπτυχθούν επιχειρήσεις και αγκαλιάζοντας τη δηµιουργική και την ψηφιακή ατζέντα στο ζενίθ. Είχε επίσης να κάνει µε τη χρήση του πολιτισµού και τη δηµιουργικότητα για να ζωντανεύσουν, να εκπληρωθούν και να ενισχυθούν τα φυσικά περιουσιακά στοιχεία. Επίσης, σχετιζόταν µε τη δέσµευση των τοπικών κοινοτήτων για την προώθηση της πόλης τους. Είχε σχεδιαστεί για να δηµιουργηθούν θέσεις εργασίας και ευκαιρίες κατάρτισης και να χτιστεί το απαραίτητο κοινωνικό κεφαλαίο για το µέλλον της πόλης. ιαβάστε περισσότερα: Creative Clusters - ιστοσελίδα URBACT Πόλεις-εταίροι στο δίκτυο Creative Clusters: Jyvaskyla (Φινλανδία), Inteli, Obidos (Πορτογαλία), Catanzaro, Viareggio, Reggio Emilia (Ιταλία), Hódmezovásárhely (Ουγγαρία), Enguera (Ισπανία), Mizil (Ρουµανία) Creative Clusters: diversifying local economic base and opportunities to young people (διαφοροποίηση τοπικής οικονοµικής βάσης και δηµιουργία ευκαιριών για τους νέους) - ιστοσελίδα URBACT ΝΕΑ

8 Γραφτείτε τώρα: Ετήσιο Συνέδριο URBACT Το Ετήσιο Συνέδριο του Προγράµµατος URBACT θα διεξαχθεί στη Λιέγη (Βέλγιο), από την Τρίτη 30 Νοεµβρίου έως και την Τετάρτη 1η εκεµβρίου. Αυτή τη διαδραστική εκδήλωση θα προλογίσει ο κ. Johannes Hahn, Ευρωπαίος Επίτροπος αρµόδιος για την περιφερειακή πολιτική, Charles Picqué, Υπουργός -Πρόεδρος της Περιφέρειας της Πρωτεύουσας των Βρυξελλών και η κα Mercedes Caballero, Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης του URBACT. Στη Λιέγη, όλοι οι συµµετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να συζητήσουν τα θέµατα των αστικών προκλήσεων και τους τρόπους εξεύρεσης καινοτόµων, ολοκληρωµένων και βιώσιµων λύσεων αστικής ανάπτυξης. Θα πραγµατοποιηθούν διαδραστικά εργαστήρια που θα επικεντρωθούν στα αποτελέσµατα δικτύων του Προγράµµατος URBACT. Ο χρόνος θα κατανεµηθεί σε ίσα µέρη: 50% για τους οµιλητές - 50% για συζητήσεις µε το κοινό. Κατά τη διάρκεια µέρους του συνεδρίου, στο οποίο θα συµµετάσχουν οι αντίστοιχοι δήµαρχοι, θα παρουσιαστούν τα αποτελέσµατα της έρευνας που πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του URBACT για τις επιπτώσεις της οικονοµικής κρίσης και τους τρόπους αντιµετώπισης της από τις πόλεις- εταίρους. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του URBACT Café, θα πραγµατοποιηθούν συζητήσεις µεταξύ των φορέων των ΚΜ, στην εθνική τους γλώσσα, µε θέµα την περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσµατικότητας του URBACT, ενόψει του 3ου Κύκλου Προκηρύξεων που θα διεξαχθεί το 2011 και τη χρησιµότητα ενός προγράµµατος ανταλλαγής γνώσεων χωρικού περιεχοµένου για τα αστικά θέµατα. Οι συζητήσεις αυτές θα συµβάλλουν στη συνάντηση ανθρώπων και την ανταλλαγή απόψεων µε αυθόρµητο και άτυπο τρόπο µε εκπροσώπους από τη χώρα τους. Περίπου 50 τραπέζια θα φιλοξενήσουν τους συµµετέχοντες ανάλογα µε τη γλώσσα τους. Οι προτάσεις θα αναρτηθούν σε ειδικό διαδικτυακό τόπο αφιερωµένο στην Ηµερίδα. Read more για το Ετήσιο Συνέδριο Register on line για την ετήσια διάσκεψη