Φαρμακευτικι Φροντίδα Pharmaceutical Care

Transcript

1 Φαρμακευτικι Φροντίδα Pharmaceutical Care Κοινωνικι ανάγκθ & νζα προοπτικι για τον φαρμακοποιό Μπιρλιράκθσ Βαςίλθσ Φαρμακοποιόσ ΜΒΑ - Ειδίκευςθ ςτισ Συνεταιριςτικζσ Επιχειριςεισ ΜΔΕ - Χρθματοοικονομικά Κιν / Τθλ vbirlirakis@yahoo.gr Skype Name: vbirlirakis

2

3 Ιςτορικι Πορεία οι 5 φαρμακοποιοί

4 Ο φαρμακοποιόσ φάρμακο το *fármako]: ουςία ι παραςκεφαςμα που διακζτει ιδιότθτεσ τζτοιεσ, ϊςτε να ανακουφίηει ι να κεραπεφει αςκζνειεσ ι πόνουσ του οργανιςμοφ και γενικότερα να αποκακιςτά τθν υγεία. -ποιόσ -όσ / -ά -ό *piós] : β' ςυνκετικό ςε ςφνκετα επίκετα δθλϊνει ότι το προςδιοριηόμενο ζχει τισ ιδιότθτεσ και τθν ικανότθτα να κάνει αυτό που εκφράηει το α' ςυνκετικό. Ο φαρμακοποιόσ είναι ο μεγάλοσ πρωταγωνιςτισ. Μονοπωλεί τθν γνϊςθ του φαρμάκου, τθν παραςκευι και τθν διάκεςθ του. μζχρι που

5 Βιομθχανικι Επανάςταςθ

6 Κδρυςθ Φαρμακοβιομθχανιϊν Μαηικι Παραγωγι Φαρμάκων 1. Απϊλεια του μονοπωλίου τθσ γνϊςθσ 2. Απϊλεια του μονοπωλίου τθσ παραγωγισ του φαρμάκου 3. Εν μζρει διατιρθςθ του μονοπωλίου τθσ διάκεςθσ του φαρμάκου Δθμιουργείται ζνα ςχίςμα ανάμεςα ςτο επιςτθμονικό περιεχόμενο και ςτθν κακθμερινι εργαςία του φαρμακοποιοφ. Δθμιουργοφνται όλεσ οι απαιτοφμενεσ ςυνκικεσ για τθν ςταδιακι δθμιουργία ενόσ νζου είδουσ «φαρμακοποιοφ»

7 Ο φαρμακζμποροσ φάρμακο το *fármako]: ουςία ι παραςκεφαςμα που διακζτει ιδιότθτεσ τζτοιεσ, ϊςτε να ανακουφίηει ι να κεραπεφει αςκζνειεσ ι πόνουσ του οργανιςμοφ και γενικότερα να αποκακιςτά τθν υγεία. -ποιόσ -όσ / -ά -ό *piós] : β' ςυνκετικό ςε ςφνκετα επίκετα δθλϊνει ότι το προςδιοριηόμενο ζχει τισ ιδιότθτεσ και τθν ικανότθτα να κάνει αυτό που εκφράηει το α' ςυνκετικό ζμποροσ ο [emporοs] : Κάκε φυςικό πρόςωπο που αςχολείται με το εμπόριο δθλ. τθν πράξθ αγοράσ, πϊλθςθσ είτε χονδρικϊσ είτε λιανικϊσ με ςκοπό το κζρδοσ. Σο φάρμακο κλζβει τον πρωταγωνιςτικό ρόλο Ο φαρμακοποιόσ περιορίηεται ςτθν διαχείριςθ του φαρμακείου και ςε τεχνικισ φφςεωσ εργαςίεσ. αλλά

8 Εμφανίηονται οι πρϊτεσ φωνζσ που αμφιςβθτοφν τθν όποια υπεραξία του φαρμακοποιοφ ςτθν αλυςίδα διακίνθςθσ του φαρμάκου άρα και τθν αναγκαιότθτα φπαρξθσ του. «Γιατί άραγε η κοινωνία να πληρώνει τισ ςπουδζσ και ζνα μεγάλο τμήμα από την αξία του φαρμάκου ςτον φαρμακοποιό εφόςον το μόνο που προςφζρει είναι να πουλά κουτάκια?»???? Οριςμζνοι φαρμακοποιοί ςυνειδθτοποιοφν ότι ο κοινωνικόσ τουσ ρόλοσ περιορίηεται μζρα με τθν ιμερα και προςπακοφν να εμπλουτίςουν το περιεχόμενο τθσ εργαςίασ τουσ

9 Ο φμβουλοσ Φαρμακοποιόσ φάρμακο το *fármako]: ουςία ι παραςκεφαςμα που διακζτει ιδιότθτεσ τζτοιεσ, ϊςτε να ανακουφίηει ι να κεραπεφει αςκζνειεσ ι πόνουσ του οργανιςμοφ και γενικότερα να αποκακιςτά τθν υγεία. -ποιόσ -όσ / -ά -ό *piós] : β' ςυνκετικό ςε ςφνκετα επίκετα δθλϊνει ότι το προςδιοριηόμενο ζχει τισ ιδιότθτεσ και τθν ικανότθτα να κάνει αυτό που εκφράηει το α' ςυνκετικό ςφμβουλοσ ο *símvulos]: ειδικόσ ςε ζναν επιςτθμονικό τομζα, που προςφζρει, με αμοιβι, τισ ςυμβουλζσ του για κζματα που άπτονται τισ ειδικότθτασ του. Ο φαρμακοποιόσ διςτακτικά επιςτρζφει ςτο προςκινιο Ειδικεφεται ςτθν παροχι πλθροφοριϊν που ςχετίηονται με τα φάρμακα αλλά και προβλιματα υγείασ αυτό όμωσ δεν αρκεί

10 Γυναίκα κφμα τθσ Θαλιδομίδθσ: γυμνι, ζγκυοσ και περιφανθ Λονδίνο (Trafalgar Square) γιατί τα φάρμακα μποροφν να προκαλζςουν τραγωδίεσ Tο γεγονόσ αυτό αντιλαμβάνονται οριςμζνοι πρωτοπόροι φαρμακοποιοί για να αναλάβουν νζεσ ευκφνεσ και να εμφανιςκεί

11 Ο Κλινικόσ Φαρμακοποιόσ φάρμακο το *fármako]: ουςία ι παραςκεφαςμα που διακζτει ιδιότθτεσ τζτοιεσ, ϊςτε να ανακουφίηει ι να κεραπεφει αςκζνειεσ ι πόνουσ του οργανιςμοφ και γενικότερα να αποκακιςτά τθν υγεία. -ποιόσ -όσ / -ά -ό *piós] : β' ςυνκετικό ςε ςφνκετα επίκετα δθλϊνει ότι το προςδιοριηόμενο ζχει τισ ιδιότθτεσ και τθν ικανότθτα να κάνει αυτό που εκφράηει το α' ςυνκετικό κλινικόσ -ι -ό *klinikós]: που ανικει ι που αναφζρεται ςτθν κλινικι επιςτιμθ, δθλαδι ςτθν εφαρμογι τθσ διδαςκαλίασ και πρακτικισ ςε αςκενείσ: ~ φαρμακοποιόσ, που αςκεί τθν φαρμακευτικι αςχολοφμενοσ άμεςα με τουσ αςκενείσ, ςε αντιδιαςτολι προσ τον φαρμακοποιό του πάγκου. Ο φαρμακοποιόσ κάνει χριςθ τθσ εξειδικευμζνθσ γνϊςθσ Ειδικεφεται ςτθν παροχι υπθρεςιϊν προσ όφελοσ των αςκενϊν, των υπόλοιπων λειτουργϊν τθσ υγείασ και των δθμόςιων οργανιςμϊν υγείασ. ξεκινά η μεταςτροφή από Drug-Oriented ςε Patient- Oriented

12 Η τάςθ αυτι ενιςχφεται από ςθμαντικζσ αλλαγζσ ςε κοινωνικό επίπεδο. Το προςδόκιμο ηωισ διπλαςιάςτθκε χάρθ ςε ζναν μεγάλο αρικμό φαρμάκων που αντιμετωπίηουν τθν αςκζνεια ςυμπτωματικά (δεν τθν εκριηϊνουν). Δθμιουργείται λοιπόν ζνα νζο είδοσ αςκενι ο οποίοσ μακαίνει να ςυμβιϊνει ςε ζνα μεγάλο μζροσ τθσ ηωισ του με ζναν μεγάλο αρικμό πακιςεων και φαρμάκων. Η φαρμακοκεραπεία όμωσ είναι πάντοτε επιτυχισ; Η απάντθςθ είναι ΟΧΙ

13 Γιατί λοιπόν ςε πολλζσ περιπτϊςεισ θ φαρμακοκεραπεία αποτυγχάνει; Γιατί δεν είναι αποτελεςματικι και αςφαλισ για τον αςκενι μολονότι θ διάγνωςθ, θ ςυνταγογράφθςθ και θ διάκεςθ των φαρμάκων φαίνεται να είναι θ ςωςτι; Το 2001 δθμοςιεφτθκε ςτισ Η.Π.Α. μελζτθ που υπολόγιηε τθν οικονομικι επιβάρυνςθ εξαιτίασ τθσ κνθςιμότθτασ και νοςθρότθτασ που προκαλοφςε θ κακι χριςθ των φαρμάκων. Το κόςτοσ αυτό προςζγγιηε τα 177 δις. δολάρια ενϊ ςφμφωνα με τθν ίδια μελζτθ ζωσ και το 20% των ειςαγωγϊν ςτα νοςοκομεία οφείλονταν ςε βλάβεσ επαγόμενεσ από τα φάρμακα. Σι φταίει λοιπόν; Η κακι χριςθ των φαρμάκων Γεννάται θ κοινωνικι ανάγκθ να βελτιςτοποιθκεί θ φαρμακοκεραπεία, και να καταςτεί πιο αςφαλισ και αποτελεςματικι. Ποιοσ κα το κάνει;

14 Ο Φαρμακοποιόσ τθσ φαρμακευτικισ φροντίδασ φάρμακο το *fármako]: ουςία ι παραςκεφαςμα που διακζτει ιδιότθτεσ τζτοιεσ, ϊςτε να ανακουφίηει ι να κεραπεφει αςκζνειεσ ι πόνουσ του οργανιςμοφ και γενικότερα να αποκακιςτά τθν υγεία. -ποιόσ -όσ / -ά -ό *piós] : β' ςυνκετικό ςε ςφνκετα επίκετα δθλϊνει ότι το προςδιοριηόμενο ζχει τισ ιδιότθτεσ και τθν ικανότθτα να κάνει αυτό που εκφράηει το α' ςυνκετικό φροντίδα θ *frondíδa]: θ (ςυςτθματικι, ςυνεχισ) απαςχόλθςθ, θ αφιζρωςθ τθσ ςκζψθσ ι και τθσ δραςτθριότθτασ από ενδιαφζρον, αγάπθ, ζγνοια για κάποιον ι για κάτι. Ο αςκενισ, ο φαρμακοποιόσ και θ κεραπευτικι τουσ ςχζςθ γίνονται οι μεγάλοι πρωταγωνιςτζσ Ο φαρμακοποιόσ ειδικεφεται ςτθν παροχι φαρμακευτικισ φροντίδασ ςτον αςκενι. ολοκληρώνεται η μεταςτροφή από Drug-Oriented ςε Patient- Oriented

15 Σι είναι τελικά θ Φ.Φ.; για να αποφφγουμε τθν ςφγχυςθ

16 Οι άνκρωποι Ο Σόποσ Charles Hepler «Η φιλοςοφικι ματιά» Peters Institute of Pharmaceutical Care (University of Minnesota) Η «Βίβλοσ» μασ Linda Strand «Η πρακτικι ματιά» Τόμοσ Ι (Φιλοςοφία) Τόμοσ ΙΙ (Πρακτικι)

17 Σι είναι θ Φαρμακευτικι Φροντίδα; Maternal Care Medical Care Nutritional Care Mental Health Care Surgical Care Pharmaceutical Care SELF CARE Dental Care Nursing Care Μζροσ τθσ Φροντίδασ Τγείασ που κα πρζπει να Geriatric Care Eye Care Pediatric Care Chiropractic Care λαμβάνει το άτομο κατά τθ διάρκεια τθσ ηωισ του.

18 Σι προκάλεςε τθν εμφάνιςθ τθσ Φαρμακευτικισ Φροντίδασ; Η αυξθμζνθ κνθςιμότθτα και νοςθρότθτα που εμφανίςκθκε λόγω τθσ εκτεταμζνθσ (κακισ) χριςθσ των φαρμάκων. Ποιοσ ο κοινωνικόσ ςκοπόσ τθσ Φαρμακευτικισ Φροντίδασ; Η μείωςθ τθσ κνθςιμότθτα και νοςθρότθτα οφειλόμενεσ ςτα φάρμακα. Ποιοσ παρζχει τθν Φαρμακευτικι Φροντίδα; Ο φαρμακοποιόσ (ο κατάλλθλα εκπαιδευμζνοσ) Ποιόσ είναι ο αποδζκτθσ τθσ Φαρμακευτικι Φροντίδα; Όλοι μασ (ανεξαρτιτου φυλισ, φφλου, πεποικιςεων, θλικίασ και πάκθςθσ). Πότε παρζχεται θ Φαρμακευτικι Φροντίδα; Κακ όλθ τθ διάρκεια τθσ ηωισ του ατόμου Ποφ παρζχεται θ Φαρμακευτικι Φροντίδα; Οπουδιποτε υπάρχει θ κατάλλθλθ υποδομι (Φαρμακεία, Νοςοκομεία, Γθροκομεία, κ.α.)

19 Πρακτικά λοιπόν τι κάνει ο φαρμακοποιόσ ςτθν Φαρμακευτικι Φροντίδα; ε κατάλλθλα διαμορφωμζνο χϊρο Ο κατάλλθλα εκπαιδευμζνοσ: Ο οποίοσ ζχει εμβακφνει ςε κζματα κλινικισ φαρμ., φαρμακολογίασ, φαρμακοκεραπείασ, πακολογίασ, φυςιολογίασ, ψυχολογίασ, κοινωνιολογίασ, κτλ και ζχει αφομοιϊςει το τι είναι και πωσ παρζχεται θ φαρμακευτικι φροντίδα. υναντάται ο φαρμακοποιόσ και ο αςκενισ Δθλ. χϊρο που κα διαςφαλίηει: - τον ιδιωτικό χαρακτιρα τθσ ςυηιτθςθσ - τθν άνεςθ αςκενι και φαρμακοποιοφ - τθν πρόςβαςθ του φαρμακοποιοφ ςε όλα τα απαραίτθτα μζςα όπωσ υπολογιςτισ, επιςτθμονικι βιβλιοκικθ, διαδίκτυο κτλ Ο οποίοσ κα πρζπει να γνωρίηει: - Το τι πρόκειται να του προςφερκεί - Ποια είναι θ διαδικαςία - Ποια είναι τα επιδιωκόμενα αποτελζςματα Για το απαραίτθτο χρονικό διάςτθμα Ο χρόνοσ ποικίλει ανάλογα με εάν πρόκειται για τθν πρϊτθ ςυνάντθςθ (ςυνικθσ χρόνοσ 30min-60min ) ι για επαναλθπτικι ςυνάντθςθ (ςυνικθσ χρόνοσ 15min-30min )

20 Κατά τθ διάρκεια κάκε ςυνάντθςθσ πραγματοποιοφνται διαδοχικά τρία (3) βιματα που ςυνκζτουν τθν «Διαδικαςία Παροχισ Φαρμακευτικισ Φροντίδασ» Στην 1 η ςυνάντηςη η είςοδοσ τησ υπηρεςίασ γίνεται ςτο ςτάδιο τησ εκτίμηςησ ενώ δεν πραγματοποιείται η αξιολόγηςη. Εκτίμθςθ Σι ανάγκεσ και επικυμίεσ ζχει ο αςκενισ μου; 1. Συλλογι Πλθροφοριϊν 2. Κακοριςμόσ φαρμακοκεραπ. αναγκϊν (ΦΘΑ) 3. Ανίχνευςθ φαρμακοκεραπ. προβλθμάτων (ΦΘΠ) (υπαρκτϊν και εν δυνάμει) Θεραπευτικό Πλάνο Σι μπορϊ να κάνω για τον αςκενι μου; 1. Επίλυςθ υπαρκτϊν ΦΘΠ 2. Παρεμπόδιςθ εν δυνάμει ΦΘΠ 3. Στοχοκζτθςθ Φαρμακοκεραπείασ (ΦΘ) 4. Επιλογι των απαιτοφμενων παρεμβάςεων Αξιολόγθςθ Πωσ κα ξζρω εάν όςα ζκανα είχαν κάποιο αποτζλεςμα; 1. Καταγραφι αποτελεςμάτων 2. Αξιολόγθςθ τθσ προόδου με ςφγκριςθ αποτελεςμάτων και ςτόχων. 3. εκ νζου Κυκλικι διαδικαςία Πιο απλά Κατά τθν παροχι τθσ Φ.Φ. ο φαρμακοποιόσ ανιχνεφει και επιλφει Φαρμακοκεραπευτικά Προβλιματα μζςα από μια ςυςτθματικι διαδικαςία

21 Η ςκζψθ του φαρμακοποιοφ που παρζχει φαρμακευτικι φροντίδα κα πρζπει να ακολουκεί πεικαρχθμζνα μια ςυγκεκριμζνθ και λογικι ςειρά που κα τον οδθγεί κατά τθν διάρκεια τθσ ςυλλογισ, οργάνωςθσ, ανάλυςθσ και αξιολόγθςθσ των πλθροφοριϊν κακϊσ επίςθσ και ςτθν λιψθ αποφάςεων. Αυτόσ είναι ο Φαρμακοκεραπευτικόσ Σρόποσ κζψθσ. Να κατανοθκεί θ Φαρμακοκεραπευτικι Εμπειρία Να κακοριςτοφν οι Φαρμακοκεραπευτικζσ Ανάγκεσ Να ανιχνευκοφν τα Φαρμακοκεραπευτικά Προβλιματα Να επιλυκοφν τα Φαρμακοκεραπευτικά Προβλιματα Να τεκοφν οι Φαρμακοκεραπευτικοί Στόχοι Να αξιολογθκοφν τα αποτελζςματα Η λογικι ςειρά που ακολουκείται είναι θ εξισ: 1. Θεϊρθςθ τθσ Ζνδειξθσ 2. Θεϊρθςθ τθσ Αποτελεςματικότθτασ 3. Θεϊρθςθ τθσ Αςφάλειασ 4. Θεϊρθςθ τθσ Συμμόρφωςθσ

22 1 θ υνάντθςθ ν θ υνάντθςθ Κατά τθ διάρκεια τθσ ςυνάντθςθσ φαρμακοποιοφ αςκενι εγκακιδρφεται μία Θεραπευτικι χζςθ Θεραπευτικι χζςθ: Είναι θ ςχζςθ που αναπτφςςεται μεταξφ φαρμακοποιοφ και αςκενι. Βαςίηεται ςτον αμοιβαίο ςεβαςμό και τθν εμπιςτοςφνθ, ςτθν ανοιχτι επικοινωνία και πλθροφόρθςθ, ςτθν ενςυναίςκθςθ, ςτθν ςυνεργαςία, και ςτθν από κοινοφ λιψθ αποφάςεων. Είναι πολφ ςθμαντικι για τθν επίτευξθ των φαρμακοκεραπευτικϊν ςτόχων.

23 Φαρμακοκεραπευτικι Εμπειρία Εμείσ ωσ φαρμακοποιοί κα πρζπει να εκμαιεφςουμε τθν Φαρμακοκεραπευτικι Εμπειρία του αςκενι, να τθν κατανοιςουμε και να τθν επθρεάςουμε κετικά. Διακζτει τρία (3) ςυςτατικά ςτοιχεία: 1. Τθν περιγραφι τθσ εμπειρίασ από τον ίδιο τον αςκενι. 2. Το φαρμακευτικό ιςτορικό 3. Τθν τρζχουςα φαρμακευτικι αγωγι Κακζνασ από εμάσ διακζτει μια μοναδικι και εξατομικευμζνθ Φαρμακοκεραπευτικι Εμπειρία Επθρεάηει ςθμαντικά τισ αποφάςεισ που λαμβάνουμε και αφοροφν τθν φαρμακοκεραπεία Σρζχουςα Φαρμακευτικι Αγωγι Φάρμακα, Συμπλθρϊματα Διατροφισ, Φυτικά Προϊόντα κτλ. κατθγοριοποιθμζνα κατά: - Ζνδειξθ - Όνομα Φαρμάκου -Δοςολογικό Σχιμα - Ημερομθνία ζναρξθσ λιψθσ του φαρμάκου - Ανταπόκριςθ του οργανιςμοφ Ιδία Περιγραφι - Ανθςυχίεσ & Φόβοι - Προςδοκίεσ & Επικυμίεσ - Προτιμιςεισ, Συμπεριφορζσ & Πιςτεφω - Πολιτιςμικζσ, Θρθςκευτικζσ, Ηκικζσ επιρροζσ - Κατανόθςθ τθσ Φαρμακοκεραπείασ - Συνικειεσ που αφοροφν τθν λιψθ φαρμάκων Φαρμακευτικό Ιςτορικό - Φάρμακα που χορθγικθκαν ςτο παρελκόν - Αλλεργίεσ ςε φάρμακα - Ανεπικφμθτεσ ενζργειεσ ςε φάρμακα - Ειδικζσ ανάγκεσ (π.χ. δυςκολία ςτθν όραςθ) - Χριςθ εκιςτικϊν ουςιϊν (καφεΐνθ, νικοτίνθ, αλκοόλ) και ναρκωτικϊν - Εμβολιαςμοί

24 Φαρμακοκεραπευτικζσ Ανάγκεσ Είναι οι υγειονομικζσ ανάγκεσ του αςκενι που ςχετίηονται με τθν αναγκαιότθτα λιψθσ, τθν αποτελεςματικότθτα και τθν αςφάλεια των φαρμάκων κακϊσ επίςθσ και τθν δυνατότθτα ι ικανότθτα ςυμμόρφωςθσ του ςτθν φαρμακοκερ. Σο φάρμακο να είναι ενδεικνυόμενο (αναγκαίο) -Για κάκε λαμβανόμενο φάρμακο να υπάρχει μια κλινικι ζνδειξθ που δικαιολογεί τθν χριςθ του. -Για κάκε κλινικι ζνδειξθ που μπορεί να ωφελθκεί από τθν φαρμακοκεραπεία να γίνεται χριςθ ενόσ φαρμάκου. Σο φάρμακο να είναι αποτελεςματικό -Να γίνεται χριςθ του αποτελεςματικότερου φαρμάκου. -Η δόςθ του φαρμάκου να είναι αρκετι για να επιτευχκοφν οι ςτόχοι τθσ φαρμακοκεραπείασ. Σο φάρμακο να είναι αςφαλζσ -Να μθν υπάρχουν ενδείξεισ ανεπικφμθτων ενεργειϊν. -Να μθν υπάρχουν ςθμάδια τοξικότθτασ. Ο αςκενισ να μπορεί να ςυμμορφωκεί -Να ζχει τόςο τθν κζλθςθ όςο και τθν ικανότθτα και δυνατότθτα να κάνει χριςθ των φαρμάκων που ζχουν επιλεχκεί. Φαρμακοκεραπευτικά Προβλιματα Οποιοδιποτε ανεπικφμθτο γεγονόσ που ο αςκενισ ι / και ο φαρμακοποιόσ αντιλαμβάνονται, το οποίο ςχετίηεται με τθν φαρμακοκεραπεία και μπορεί να επθρεάςει ι επθρεάηει τθν επίτευξθ των φαρμακοκερ. ςτόχων. Ζνδειξθσ (αναγκαιότθτασ) -Ο αςκενισ κάνει χριςθ φαρμάκου ενϊ δεν υπάρχει κλινικι ζνδειξθ για τθν χριςθ του. -Ο αςκενισ δεν κάνει χριςθ φαρμάκου ενϊ υπάρχει κλινικι ζνδειξθ που μπορεί να αντιμετωπιςτεί με τθν χριςθ του. Αποτελεςματικότθτασ -Το φάρμακο είναι αναποτελεςματικό για ποιοτικοφσ λόγουσ. -Το φάρμακο είναι αναποτελεςματικό για ποςοτικοφσ λόγουσ (χαμθλι δοςολογία). Αςφάλειασ -Το φάρμακο είναι αναςφαλζσ για ποιοτικοφσ λόγουσ (προκαλεί ανεπικφμθτθ ενζργεια). -Το φάρμακο είναι αναςφαλζσ για ποςοτικοφσ λόγουσ (υψθλι δοςολογία). υμμόρφωςθσ -Ο αςκενισ δεν ζχει τθν κζλθςθ ι τθν ικανότθτα ι τθν δυνατότθτα να κάνει χριςθ των φαρμάκων που ζχουν επιλεχκεί.

25 υμπεραςματικά Η φαρμακευτικι φροντίδα καταρχιν διακζτει μια ςυγκεκριμζνθ φιλοςοφία. Η φιλοςοφία αυτι περιλαμβάνει τθν κοινωνικι υποχρζωςθ του φαρμακοποιοφ να ςυμβάλει ςτθν ελαχιςτοποίθςθ τθσ κνθςιμότθτασ και νοςθρότθτασ που οφείλονται ςτα φάρμακα και ζνα ςφνολο αξιϊν που κακορίηουν τθν ςυμπεριφορά του, τον βοθκοφν να λάβει αποφάςεισ κλινικισ, θκικισ και διαχειριςτικισ φφςεωσ κακϊσ επίςθσ να κζτει προτεραιότθτεσ. Η φαρμακευτικι φροντίδα διακζτει μία ςυγκεκριμζνθ διαδικαςία. Η διαδικαςία αυτι είναι ζνα ςφνολο δραςτθριοτιτων (Εκτίμθςθ, Θεραπευτικό Πλάνο, Αξιολόγθςθ) που πραγματοποιοφνται διαδοχικά και με τρόπο ςυςτθματικό κάκε φορά που ο φαρμακοποιόσ παρζχει φαρμακευτικι φροντίδα ςε αςκενι. Η φαρμακευτικι φροντίδα εν τζλει είναι μια πρακτικι γιατί ζχουμε δθμιουργικι εφαρμογι γνϊςθσ (φαρμακευτικισ), κακοδθγοφμενθ από μια κοινι φιλοςοφία και μζςα από μια κοινι διαδικαςία, προσ επίλυςθ ςυγκεκριμζνων προβλθμάτων (φαρμακοκεραπευτικϊν) με τρόπο που είναι αποδεκτόσ από τθν κοινωνία. Όταν λοιπόν θ φαρμακευτικι φροντίδα οργανϊνεται μζςα ςτο φαρμακείο (ι ςτο νοςοκομείο ι ςτθν κλινικι ι αλλοφ) προκειμζνου να προςφερκεί ςτο κοινό παίρνει τθν μορφι άυλου προϊόντοσ δθλ. υπθρεςίασ. Για τθν επιτυχι παροχι τθσ υπθρεςίασ τθσ φαρμακευτικισ φροντίδασ απαιτείται ζνα φςτθμα Διαχείριςθσ τθσ Πρακτικισ δθλαδι ζνα οργανωτικό πλαίςιο που κα υποςτθρίηει τθν πρακτικι. Αυτό περιλαμβάνει τουσ οικονομικοφσ, υλικοφσ και ανκρϊπινουσ πόρουσ, τθν μζκοδο αξιολόγθςθσ και τθν μζκοδο πλθρωμισ τθσ υπθρεςίασ.

26 ΠΡΟΟΧΗ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Η φαρμακευτικι φροντίδα ΔΕΝ είναι αυτό που ζκαναν μζχρι ςιμερα οι φαρμακοποιοί. Η φαρμακευτικι φροντίδα ΔΕΝ είναι το ςφνολο ι μζροσ των υπθρεςιϊν που μποροφν να προςφερκοφν ςτο μζλλον από τον φαρμακοποιό. Η φαρμακευτικι φροντίδα ΔΕΝ είναι μάκθμα ι ειδίκευςθ τθσ φαρμακευτικισ ςχολισ. Η φαρμακευτικι φροντίδα ΔΕΝ είναι το μζλλον του ατομικοφ φαρμακείου.

27 Γιατί ωσ φαρμακοποιόσ να μπω ςε αυτι τθν διαδικαςία αφοφ απαιτεί και κόπο και ευκφνθ ; ΓιατίΔΕΝ τίκεται κζμα επιλογισ Είναι ΕΠΙΣΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΣΑΓΗ Είναι ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ και ΗΘΙΚΗ υποχρζωςθ μασ γιατί είναι παραδεκτό από όλουσ τουσ διεκνείσ οργανιςμοφσ, από τθν Διεκνι Ομοςπονδία Φαρμακοποιϊν ζωσ και τον Παγκόςμιο Οργανιςμό Τγείασ. γιατί εάν δεν καλφψουμε εμείσ αυτι τθν κοινωνικι ανάγκθ κάποιοσ άλλοσ κα βρεκεί να το κάνει με όλεσ τισ ςυνζπειεσ που ςυνεπάγεται για μασ μια τζτοιου είδουσ ςτάςθ Επιςτθμονικι & Επαγγελματικι Ολοκλιρωςθ Κακϊσ αίρεται το ςχίςμα μεταξφ ςπουδϊν και εργαςίασ. Κοινωνικι Καταξίωςθ Κακϊσ θ κοινωνία κα αναγνωρίςει τθν ςπουδαιότθτα του ρόλου μασ. Οικονομικι Καταξίωςθ Γιατί κα ανταμειφτοφμε για τθν ΦΦ κακϊσ το όφελοσ του ςυςτιματοσ κα είναι πολλαπλάςιο Επιςτθμονικι & Επαγγελματικι Καταξίωςθ Κακϊσ κα αναγνωριςτοφμε ωσ ιςότιμα μζλθ τθσ ομάδασ λειτουργϊν τθσ υγείασ.

28 Οριςμοί γιατί και αυτοί ζχουν τθν αξία τουσ

29 Ο οριςμόσ τθσ Φαρμακευτικισ Φροντίδασ «Φαρμακευτικι Φροντίδα είναι θ υπεφκυνθ παροχι τθσ φαρμακοκεραπείασ με ςκοπό τθν επίτευξθ ςυγκεκριμζνων αποτελεςμάτων τα οποία βελτιϊνουν τθν ποιότθτα ηωισ του αςκενοφσ. Αυτά τα αποτελζςματα είναι: 1) Θεραπεία τθσ αςκζνειασ 2) εξαφάνιςθ ι μείωςθ τθσ ςυμπτωματολογίασ του αςκενι 3) διακοπι ι επιβράδυνςθ τθσ πακολογικισ διαδικαςίασ 4) πρόλθψθ τθσ αςκζνειασ ι μιασ ςυμπτωματολογίασ» «Η Φαρμακευτικι Φροντίδα ςυνίςταται ςε μια διαδικαςία δια μζςου τθσ οποίασ ο φαρμακοποιόσ ςυνεργάηεται με τον αςκενι και τουσ υπόλοιπουσ λειτουργοφσ τθσ υγείασ ςτον ςχεδιαςμό, τθν εφαρμογι και τθν παρακολοφκθςθσ ενόσ κεραπευτικοφ πλάνου το οποίο κα αποδϊςει ςυγκεκριμζνα κεραπευτικά αποτελζςματα για τον αςκενι.

30 Αυτό από τθν πλευρά του φαρμακοποιοφ προχποκζτει τρείσ βαςικζσ λειτουργίεσ: 1) Ανίχνευςθ υπαρκτϊν ι εν δυνάμει Φαρμακοκεραπευτικϊν Προβλθμάτων, 2) Επίλυςθ υπαρκτϊν Φαρμακοκεραπευτικϊν Προβλθμάτων, 3) Πρόλθψθ εν δυνάμει Φαρμακοκεραπευτικϊν Προβλθμάτων. Η Φαρμακευτικι Φροντίδα είναι ζνα απαραίτθτο ςτοιχείο τθσ Φροντίδασ Υγείασ και κα πρζπει να εντάςςεται ςε αυτιν ωσ οργανικό τμιμα τθσ. Δίχωσ άλλο θ Φαρμακευτικι Φροντίδα προςφζρεται προσ άμεςο όφελοσ του αςκενοφσ και ο φαρμακοποιόσ είναι άμεςα υπεφκυνοσ απζναντι ςτον αςκενι για τθν ποιότθτα τθσ. Η βαςικι ςχζςθ ςτθν Φαρμακευτικι Φροντίδα είναι μιασ αμοιβαίασ ωφζλιμθσ ανταλλαγισ ςτθν οποία ο μεν αςκενισ δικαιοδοτεί τον φαρμακοποιό και ο δε φαρμακοποιόσ προςφζρει ςτον αςκενι με υπευκυνότθτα γνϊςθ, ικανότθτεσ, δεξιότθτεσ ενϊ ταυτόχρονα δεςμεφεται θκικά απζναντι του». Hepler CD, Strand LM: «Opportunities and responsibilities in the Pharmaceutical Care», Am. J. Pharm. Educ., Mar 1990, Vol 47, pp

31 Ποίοσ κα μποροφςε να είναι ο ςφγχρονοσ οριςμόσ του Φαρμακοποιοφ; Φαρμακοποιόσ είναι ο επιςτιμων λειτουργόσ τθσ υγείασ, ο κάτοχοσ τθσ φαρμακευτικισ γνϊςθσ ικανόσ ςτθν παροχι φαρμακευτικισ φροντίδασ. Κοινωνικόσ ςκοπόσ του φαρμακοποιοφ είναι θ μείωςθ τθσ κνθςιμότθτασ και τθσ νοςθρότθτασ που προκαλοφνται από τα φάρμακα. Αυτό το επιτυγχάνει μζςα από μία ςυςτθματικι διαδικαςία που αποβλζπει ςτον κακοριςμό των φαρμακοκεραπευτικϊν αναγκϊν και ςτθν επίλυςθ των φαρμακοκεραπευτικϊν προβλθμάτων του αςκενι, δθλαδι ςτθν βελτιςτοποίθςθ τθσ φαρμακοκεραπείασ, πάντοτε ςε ςυνεργαςία με τον ίδιο τον αςκενι και όποτε απαιτθκεί με τουσ υπόλοιπουσ λειτουργοφσ τθσ υγείασ.

32 Σι πρζπει να κάνουμε; το κακικον μασ απζναντι ςτθν κοινωνία

33 Πϊσ λοιπόν κα τα καταφζρουμε ; 1ον Θα πρζπει να διαμορφϊςουμε τισ ςυνκικεσ για τθν εφαρμογι τθσ Φ.Φ. 2ον Θα πρζπει να εφαρμόςουμε τθν Φ.Φ. ςε μικρι κλίμακα 3ον Θα πρζπει να εφαρμόςουμε τθν Φ.Φ. ςε ευρεία κλίμακα

34 Είναι ανάγκθ να αλλάξει ο προςανατολιςμόσ και το περιεχόμενο των πανεπιςτθμιακϊν ςπουδϊν ϊςτε ό απόφοιτοσ τθσ φαρμακευτικισ να είναι ζτοιμοσ για τθν παροχι φαρμακευτικισ φροντίδασ και να γνωρίηει ότι ο ρόλοσ του ωσ επαγγελματίασ φαρμακοποιοφ είναι να παρζχει φαρμακευτικι φροντίδα. - Μετεκπαίδευςθ των μελϊν ΔΕΠ ςε ηθτιματα Φ.Φ. - Συνεργαςία με φαρμακοποιοφσ γνϊςτεσ τθσ Φ.Φ. - Μείωςθ παραδοςιακϊν μακθμάτων - Ειςαγωγι νζων μακθμάτων - Ζμφαςθ ςτθν επίλυςθ προβλθμάτων - Ζμφαςθ ςτθν πρακτικι Ζχει νόθμα τα πανεπιςτιμια να προετοιμάηουν τουσ φοιτθτζσ για ζνα επάγγελμα το οποίο δεν υπάρχει ;

35 Είναι ανάγκθ να οδθγθκοφμε ςτθν δθμιουργία πολυδφναμων φαρμακείων (3-5 φαρμακοποιϊν) κακϊσ μόνον τότε κα είναι εφικτι θ παροχι τθσ φαρμακευτικισ φροντίδασ. το προςωπικό φαρμακείο όπου ο φαρμακοποιόσ είναι one man show αυτό είναι αδφνατον να πραγματοποιθκεί. - Δθμιουργία νζων εταιρικϊν μορφϊν - Αλλαγι τθσ μορφισ του φαρμακείου (εμβαδό + χωροταξία) - Εξοπλιςμόσ Φαρμακείων: Η/Υ + Επιςτ. Βιβλιοκικθ + Βάςεισ Δεδομ. Ασ αποφαςίςουμε τι κζλουμε να είμαςτε. Σεχνικοί φαρμάκων - ζμποροι ι επιςτιμονεσ - λειτουργοί τθσ υγείασ;

36 Είναι ανάγκθ οι φαρμακευτικοί ςφλλογοι να θγθκοφν τθσ προςπάκειασ για τθν ανάπτυξθ τθσ φαρμακευτικισ φροντίδασ κακϊσ τότε όλα κα γίνουν πολφ πιο γριγορά, πολφ πιο μαηικά και με μεγαλφτερθ πικανότθτα επιτυχίασ. Είναι δικό μασ κακικον να πείςουμε τουσ ανκρϊπουσ που κατζχουν κζςεισ κλειδιά ςτουσ ςυλλόγουσ για τθν αναγκαιότθτα τθσ πορείασ αυτισ. Είναι ανάγκθ θ πολιτεία να αλλάξει το νομοκετικό πλαίςιο προκειμζνου να αναγνωρίςει τθν φαρμακευτικι φροντίδα και τον φαρμακοποιό ωσ πάροχο τθσ. Είναι ανάγκθ να μεταφραςτοφν βιβλία ςχετικά με τθν φαρμακευτικι φροντίδα αλλά και ευρφτερα τθσ επιςτιμθσ μασ κακϊσ ςτθν χϊρα μασ επικρατεί θ απόλυτθ ζνδεια ςτον τομζα αυτό.

37 Ο Δεκάλογοσ γιατί θ υπερβατικότθτα μασ βοθκά

38 Ο Δεκάλογοσ τθσ Φαρμακευτικισ Φροντίδασ 1. Πάρε τθν απόφαςθ και ξεκίνα 2. Η εφαρμογι τθσ εξαρτάται από εςζνα 3. Μθν ψάχνεισ δρόμουσ εφκολουσ 4. Μθν χάνεισ τθν υπομονι ςου 5. Ζχε αυτοπεποίκθςθ και προχϊρα 6. Μελζτα, αλλά άκου και τουσ αςκενείσ ςου 7. Δίδαξε, αλλά ταυτόχρονα κάνε πρακτικι 8. Κατανόθςε όςουσ δυςπιςτοφν 9. Βοικθςε όςουσ κζλουν να ακολουκοφν τον ίδιο δρόμο 10. Κάνε τα πάντα με ΑΓΑΠΗ

39 ασ ευχαριςτϊ για τθν υπομονι ςασ Μπιρλιράκθσ Βαςίλθσ Φαρμακοποιόσ ΜΒΑ - Ειδίκευςθ ςτισ Συνεταιριςτικζσ Επιχειριςεισ ΜΔΕ - Χρθματοοικονομικά Κιν / Τθλ vbirlirakis@yahoo.gr Skype Name: vbirlirakis