ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Transcript

1

2 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΙΑΤΑΞΗ ΜΕΡΟΣ Α - Η εξαµενή Σκέψης Θουκυδίδης ΜΕΡΟΣ Β - Στρατηγικό σχέδιο για την Ενέργεια ΜΕΡΟΣ Γ - Ερωτήσεις & Απαντήσεις 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012

3 ΜΕΡΟΣ Α Η ΕΞΑΜΕΝΗ ΣΚΕΨΗΣ ΘΟΥΚΥ Ι ΗΣ

4 ΛΟΓΟΙ Ι ΡΥΣΗΣ 1. Η ελλιπής αξιοποίηση των Κυπρίων επιστηµόνων στην αντιµετώπιση των προβληµάτων του κράτους και της κοινωνίας. 2. Εµπλουτισµός του πολιτικού λόγου µε ορθολογισµό και πλουραλισµό. 3. Ανάγκη πολιτικοποίησης των ατόµων εκτός κοµµάτων.

5 ΕΞΑΜΕΝΗ ΣΚΕΨΗΣ ΘΟΥΚΥ Ι ΗΣ ΟΡΑΜΑ Να καταστεί αξιόπιστη πηγή στρατηγικής ανάλυσης των ζωτικών θεµάτων που αφορούν την Κύπρο.

6 ΕΞΑΜΕΝΗ ΣΚΕΨΗΣ ΘΟΥΚΥ Ι ΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗ Να συλλέγει και να αξιοποιεί τις απόψεις και την εµπειρογνωµοσύνη διακεκριµένων επιστηµόνων για ανάλυση ζωτικών θεµάτων που αφορούν την Κύπρο

7 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΟΡΑΜΑ 2020 Να καταστεί η Κύπρος κυρίαρχο και προηγµένο δηµοκρατικά πολίτευµα στο οποίο όλοι οι νόµιµοι κάτοικοι του να απολαύουν των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, των βασικών ελευθεριών και του Ευρωπαϊκού κεκτηµένου σε συνθήκες κοινωνικής και οικονοµικής ευηµερίας.

8 ΜΕΡΟΣ Β ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Επιτροπή Ενέργειας: Αναπληρωτής Καθηγητής Γεώργιος Καραγιώργης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Πανεπιστήµιο Frederick Καθηγητής Μιχάλης Οικονοµίδης, Χηµικός Μηχανικός, Μηχανικός Πετρελαίων, University of Houston, Cullen College of Engineering, oil & gas consultant Καθηγητής Άγγελος Ευσταθίου, Χηµικός Μηχανικός, Πανεπιστήµιο Κύπρου Επίκουρος Καθηγητής Μιχάλης Μενίκου, Μηχανολόγος Μηχανικός, Πανεπιστήµιο Frederick Επίκουρος Καθηγητής Αλέξανδρος Αντωναράς, ιευθυντής Μονάδας Συµβουλευτικών Υπηρεσιών, Πανεπιστήµιο Λευκωσίας Επίκουρος Καθηγητής Μάριος Βαλιαντής, Περιβαλλοντολόγος, Πανεπιστήµιο Λευκωσίας

9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Υφιστάµενη Κατάσταση υνατά Σηµεία Αδυναµίες Ευκαιρίες Απειλές / Κίνδυνοι Όραµα Στρατηγικοί Πυλώνες Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

10 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Ύπαρξη κοιτασµάτων υδρογονανθράκων Αφροδίτη: 7 9 tcf Leviathan: 16 tcf Tamar: 8.4 tcf

11 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Λεκάνη της Λεβαντίνης Πετρέλαιο: 1.68 bbl Φυσικό Αέριο: 122 tcf Tcf (εντόςκυπριακήςαοζ) 50 Tcf = 50 Billion MBtu Ύπαρξη κοιτασµάτων υδρογονανθράκων

12 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Συµφωνία ΑΟΖ µε Ισραήλ Η συµφωνία υπογράφηκε στις 17 εκεµβρίουτου 2010

13 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Συµφωνία ΑΟΖ µε Αίγυπτο Η συµφωνία υπογράφηκε στις 17 Φεβρουαρίου του 2003

14 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Συµφωνία ΑΟΖ µε Λίβανο Η συµφωνία υπογράφτηκε στις 17 Ιανουαρίουτου 2007

15 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Ψηλό ηλιακό δυναµικό (το ψηλότερο στην Ευρώπη)

16 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Γεωπολιτική θέση

17 ΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Καταρτισµένο επιστηµονικό προσωπικό Η Κύπρος διαθέτει σήµερα µια από τις ψηλότερες πυκνότητες αποφοίτων πανεπιστηµίων σε σχέση µε τον πληθυσµό της Η σωστή διαχείριση του πλούτου της µόρφωσης µπορεί να αλλάξει την πορεία της χώρας Η εφαρµογή της αξιοκρατίας είναι προϋπόθεση για τη σωστή διαχείριση και ανάδειξη του πλούτου της µόρφωσης

18 ΥΝΑΤΑΣΗΜΕΙΑ Μικρό ενεργειακό σύστηµα κατάλληλο για ανάπτυξη και δοκιµή ενεργειακών τεχνολογιών (Ηλεκτροπαραγωγή, µεταφορές ) 6x60MWe steam turbines 2x50MWe internal combustion engines 6x30MWe steam turbines 4x37,5MWe gas turbines 3x MWe steam turbines 1x220MWecombined cycle 1x38MWe gas turbine 1x11MWe internal combustion engines

19 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Εξάρτηση ενεργειακών αποφάσεων από πολιτικά και οικονοµικά συµφέροντα Ενώ τα θέµατα της ενέργειας αναλύονται από τεχνοκράτες της υπηρεσίας ενέργειας του ΥΕΒΤ οι τελικές αποφάσεις δύνανται να αλλάξουν παντελώς. Αυτό συµβαίνει λόγω πολιτικών ή και οικονοµικών συµφερόντων (π.χ. SHELL στις αρχές του 2011). Απουσιάζει διαχρονική πολιτική. Οι ενεργειακές αποφάσεις είναι κυριολεκτικά ευάλωτες στις εναλλαγέςτωνπολιτικώνπροσώπων. Ο προσανατολισµός των στόχων για την ενέργεια αλλάζει µε τις κυβερνήσεις (εναλλαγήπροέδρου, υπουργών, βουλευτών).

20 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Ερασιτεχνισµός στην λήψη αποφάσεων (π.χ. Μαρί 11/07/2011) Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά είναι δυσβάσταχτο Για την ανταγωνιστικότητα της βιοµηχανίας είναι καταστροφικό

21 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Ορθολογική ενεργειακή διαχείριση, ερασιτεχνισµός στην λήψη αποφάσεων (π.χ. αφαλάτωση) Ερασιτεχνισµός σε βάρος της Ενέργειας προκύπτει και από άλλες υπηρεσίες του κράτους: To ποσοστό απωλειών στο νερό είναι για το % συµπεριλαµβανόµενου και του νερού που διοχετεύεται ΩΡΕΑΝ στα κατεχόµενα Στον σταθµό Βασιλικού η ΑΗΚ αναγείρει µονάδα αφαλάτωσης

22 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Αποµονωµένο ηλεκτρικό ενεργειακό σύστηµα To σύστηµα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Κύπρου δεν είναι διασυνδεµένο µε καµία χώρα Ευάλωτη η απρόσκοπτη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας (11/06/2011 Μαρί, 04/04/2012 βλάβη στα κατεχόµενα συµπαρέσυρε και το δικό µας σύστηµα) Τεχνικές δυσκολίες στη διείσδυση Ανανεώσιµων Πηγών ενέργειας (ΑΠΕ < 25 % των συµβατικών µονάδων)

23 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Μείωση θερµοκηπιακών αερίων, κλιµατικές αλλαγές Μείωση κατά 21% µέχρι το 2020 µε βάση αναφοράς το 2005 στις εγκαταστάσεις που εµπίπτουν στο Σύστηµα Εµπορίας Εκποµπών (ηλεκτρισµός, τσιµέντο και κεραµικά) Οι στόχοι αυτοί που έθεσε η Κύπρος πολύ δύσκολα θα επιτευχθούν

24 Α ΥΝΑΜΙΕΣ ιείσδυση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή και (CNG) στις µεταφορές Έντονες συζητήσεις ( ΕΦΑ, ΑΗΚ, πολιτικά πρόσωπα κτλ) για έλευση Φυσικού Αερίου στην Κύπρο και καταρχήν χρήση του απότηναηκ εν επετεύχθη η απαιτούµενη πρόοδος. Κυριότερος λόγος παραµένει η διαφθορά (σκάνδαλο Shell Ιαν. 2011) Προβλήµατα και καθυστερήσεις στην διείσδυση Φυσικού Αερίου και στις µεταφορές

25 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Εισαγωγική ενεργειακή εξάρτηση (oil dependency) Million Euros Household 16.3% Commerce & Services 13.2% Agriculture 2.1% Transport (Road) 40.1% Industry 13.7% Transport (Air) 14.5%

26 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Απουσία εθνικού θεσµικού πλαισίου διαχείρισης υδρογονανθράκων ΟΝ.4(Ι)/2007 καιοικανονισµοίτου (Κ..Π. 51/2007 & Κ.,Π. 113/2009), αφορούν το νοµοθετικό πλαίσιο που ρυθµίζει τον τοµέατηςέρευναςκαιεκµετάλλευσηςυδρογονανθράκων. Αυτό που δεν καθορίστηκε ακόµη είναι η διαχείριση των εσόδων από το Φυσικό Αέριο. Επικρατεί εκ µέρους των πολιτών η ανησυχία διεύρυνσης της διαπλοκής και η διείσδυση της κοµµατοκρατίας και σε αυτό το θέµα.

27 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Προστασία υδρογονανθράκων από τουρκικές διεκδικήσεις Στις 10 εκεµβρίου 1982 στο Montego Bay, κωδικοποιήθηκε το ίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS III) Η Τουρκία δεν υπέγραψε ούτε προσχώρησε στην Σύµβαση των ΗΕγιατο ίκαιοτηςθάλασσας Ακολουθεί ατύπως τις πρόνοιες της Σύµβασης µε τις άλλες χώρες στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας Η Τουρκία εξασκεί συστηµατικές πιέσεις (προς Αίγυπτο, Λίβανο, Συρία, Noble) για µαταίωση των προσπαθειών και αποδυνάµωση της Κυπριακής ηµοκρατίας

28

29 Α ΥΝΑΜΙΕΣ Προστασία υδρογονανθράκων από τουρκικές διεκδικήσεις

30 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ηµιουργία στρατηγικών ενεργειακών συµµαχιών Η από κοινού µε το κράτος του Ισραήλ κατασκευή στην Κύπρο σταθµού υγροποίησης του φυσικού αερίου Ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου µετοκράτοςτουισραήλ Σύναψη Ενεργειακών, Οικονοµικών, και Αµυντικών συνεργασιών / συµµαχιών µε χώρες των οποίων πετρελαϊκές εταιρίες θα δραστηριοποιούνται στην Κυπριακή ΑΟΖ µε άλλες χώρες

31 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 1. Αύξηση εγχώριας οικονοµικής δραστηριότητας 2. Ευκαιρίες για επενδύσεις εκτός της χώρας 3. Θεσµικό Πλαίσιο

32 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 1. Αύξηση εγχώριας οικονοµικής δραστηριότητας 1.1 Η υπεράκτια εκµετάλλευση φυσικού αερίου αναµένεται να δηµιουργήσει παρεµφερή οικονοµική δραστηριότητα. - Ναυπηγική, Βιοµηχανικές εφαρµογές, τοµέας υπηρεσιών κτλ. - Νέες θέσεις εργασίας «µακράς πνοής»

33 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 1. Αύξηση εγχώριας οικονοµικής δραστηριότητας 1.2 Ανάπτυξη εγχώριας χηµικής βιοµηχανίας Μετατροπή του φυσικού αερίου ή και πετρελαίου σε ένα µεγάλο αριθµό σηµαντικών χηµικών προϊόντων ιεύρυνση της κυπριακής οικονοµίας µε ισχυρό χηµικό βιοµηχανικό τοµέα

34 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 1. Αύξηση εγχώριας οικονοµικής δραστηριότητας Πολλαπλασιαστής αξίας έναντι της απλής πώλησης του φυσικού αερίου σε ξένες αγορές υναµική είσοδος στην Ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά Τεράστια τεχνολογική αναβάθµιση σε νέους τοµείς

35 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 2. Ευκαιρίες για επενδύσεις εκτός της Χώρας 2.1 ηµιουργία κυρίαρχων ταµείων ευηµερίας Sovereign Wealth Funds Τα κυρίαρχα ταµεία ευηµερίας είναι µεγάλα, αναπτυσσόµενα επενδυτικά εργαλεία, µε παρόν τους δυναµικό να υπολογίζεται γύρω στα $5 τρις - Abu Dhabi Investment Authority $ 627 Billion (1976) - Norway Government Pension Fund $ 611 Billion (1990)

36 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 2. Ευκαιρίες για επενδύσεις εκτός της Χώρας 2.2 Σκοποί δηµιουργίας των SWF σύµφωνα µε το ΝΤ: α) Σταθεροποίηση της οικονοµίας και διασφάλιση σταθερής ροής εισοδηµάτων β) Αποταµίευση για µελλοντική χρήση γ) Αποθεµατοποίηση επιχειρηµατικών κεφαλαίων δ) Προώθηση της Ανάπτυξης ε) ηµιουργία Συνταξιοδοτικών ταµείων

37 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 2. Ευκαιρίες για επενδύσεις εκτός της Χώρας 2.3 ιαχείριση / Επενδυτική προσέγγιση Κυρίαρχων Ταµείων Ευηµερίας Η πρακτική εµπειρία αποκαλύπτει επενδύσεις επηρεασµένες κυρίως από γεωγραφική και πολιτισµική οικειότητα (α) Τα ταµεία από τις περιοχές του Κόλπου επενδύουν κυρίως στην «αειφόρο διασφάλιση παροχής τροφίµων» αρχικά σε ισλαµικές χώρες (Σουδάν και Πακιστάν) έπειτα στην Νοτιοανατολική Ασία και µετά άλλου (Τουρκία, Καζακστάν, Ουγκάντα)

38 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 2. Ευκαιρίες για επενδύσεις εκτός της Χώρας 2.3 ιαχείριση / Επενδυτική προσέγγιση Κυρίαρχων Ταµείων Ευηµερίας π.χ. Η Νορβηγία κυριάρχησε σε Παγκόσµιο επίπεδο στον τοµέα της υδατοκαλλιέργειας

39 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων Η Νορβηγία, ίσως η Χώρα µε τις πιο «ώριµες» προσεγγίσεις για επένδυση των κεφαλαίων από την εκµετάλλευση υδρογονανθράκων, έχει υιοθετήσει «ηθικούς κανόνες» που διέπουν της επενδυτικής τους πολιτικής

40 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων Ηθικοί κανόνες Νορβηγικού Κυρίαρχου Ταµείου Ευηµερίας: Την αφθονία των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών ΕΝ πρέπει να την απολαµβάνουν µόνο µια-δύο γενεές, αλλά θα πρέπει να διασφαλίζει το µέλλον των επερχοµένων γενεών Επενδύσεις γίνονται σε συγκεκριµένες οικονοµικές δραστηριότητες πρότυπα, όπως ΑΠΕ, Οργανικές Καλλιέργειες Επίσης σε εταιρείες «Καλύτερες στην κλάση τους» όπου ο «ηθικός πρωταθλητής» επιλέγεται από διάφορους τοµείς, όπως τηλεπικοινωνίες, αυτοκινητοβιοµηχανία κτλ.

41 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων Ηθικοί κανόνες Νορβηγικού Κυρίαρχου Ταµείου Ευηµερίας: Εταιρείες που κατασκευάζουν ή/ και εµπορεύονται όπλα, ή έχουν αρνητική επίδραση στα βασικά ανθρώπινα δικαιώµατα, αποκλείονται από τις επενδύσεις του ταµείου Τέλος η διαχείριση του ταµείου διέπεται από Απόλυτη ιαφάνεια όπου οι πολιτικοί ΕΝ έχουν οποιονδήποτε δικαίωµα παρέµβασης

42 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 3. Θεσµικό Πλαίσιο Το Θεσµικό Πλαίσιο του Ταµείου πρέπει να σχεδιαστεί µέσα από διαδικασίες πλήρους διαφάνειας λαµβάνοντας υπόψηταπρότυπαάλλωνχωρών (Νορβηγίας). Στη συνέχεια θα πρέπει να θεσµοθετηθεί από την Βουλή των Αντιπροσώπων.

43 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 3. Θεσµικό Πλαίσιο Το Θεσµικό Πλαίσιο του Ταµείου θα πρέπει να περιλαµβάνει µεταξύάλλωνκαιταακόλουθα: Να είναι ανεξάρτητο και η εποπτεία του να είναι κάτω από ανεξάρτητο µηχανισµό (π.χ. η Κεντρική Τράπεζα), έτσι ώστε οι εκλεγµένοι πολιτικοί να µην µπορούν να επηρεάζουν το ταµείο. Η αυτονοµία του ταµείου να προστατεύεται µε νόµο που θα αφαιρεί από την εκάστοτε κυβέρνηση την δυνατότητα να επικαλείται ιδιαίτερους λόγους για τη χρήση κεφαλαίων πέραν των συµφωνηµένων

44 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων 3. Θεσµικό Πλαίσιο Οι εκροές του ταµείου να µην ξεπερνούν ΠΟΤΕ τις εισροές από την απόδοση των επενδύσεων. Η Επενδυτική Πολιτική του Ταµείου θα πρέπει πρωτίστως να εξυπηρετεί οικονοµικά τους νόµιµους κύπριους πολίτες και να διασφαλιστεί η ευηµερία των επόµενων γενεών. Ναδηµιουργηθείανεξάρτητηεπιτροπήελέγχου.

45 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Εκµετάλλευση και ορθολογική διαχείριση υδρογονανθράκων Η χρυσή ευκαιρία δηµιουργίας και διαχείρισης κυρίαρχου ταµείου ευηµερίας δεν θα πρέπει να θυσιαστεί στον βωµό της κοµµατοκρατίας

46 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Ανάδειξη της Κύπρου σε ενεργειακό κέντρο Η δυνατότητα παροχής φυσικού αερίου στην Ευρώπη (LNG) από την Κύπρο είναι γεγονός. Οι ποσότητες είναι σηµαντικές (50 tcfφ.α. Πετρέλαιο???) Η στρατηγική σηµασία ύπαρξης υδρογονανθράκων τεράστια, καθιστώντας την Κύπρο ως εναλλακτική πηγή Ευρωπαϊκού φυσικού αερίου

47 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Αναδιοργάνωση / βελτιστοποίηση συστήµατος παραγωγής ηλεκτρικήςενέργειας (περισσότερααπε) Μετατροπή / προσαρµογή όλων των σταθµών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για χρήση φυσικού αερίου Μέρος από τα έσοδα που θα προκύπτουν από το φυσικό αέριο να αξιοποιούνται για µεγιστοποίηση στην διείσδυση ΑΠΕ και περαιτέρω εξοικονόµησης ενέργειας

48 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Μερική ή ολική απεξάρτηση από το εισαγόµενο πετρέλαιο Η χρήση εγχώριου φυσικού αερίου από την ΑΗΚ µπορεί να απαλλάξει οριστικά τον τοµέα της ηλεκτροπαραγωγής από τα εισαγόµενα καύσιµα Η τεχνολογική ανάπτυξη οχηµάτων που χρησιµοποιούν ως καύσιµο το Φυσικό αέριο ή παράγωγο του, θα µπορούσε να εφαρµοστεί στον τοµέα των µεταφορών Αυτό θα καθιστούσε την Κύπρο ανεξάρτητη στον ενεργειακό τοµέα και συγκεκριµένα στην εισαγωγική εξάρτηση καυσίµων

49 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Επηρεασµός διεθνούς πολιτικής σκηνής προς όφελος της Κύπρου Μερικές από τις παραµέτρους που αν χρησιµοποιηθούν ορθά µπορούν να επηρεάσουν θετικά την διεθνή πολιτική σκηνή προς όφελος της Κύπρου είναι οι εξής: Η αποδεδειγµένη πλέον ύπαρξη υδρογονανθράκων ΑΟΖ µε Ισραήλ Το ζωηρό ενδιαφέρον κατά τον δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων Η Ευρωπαϊκή ανάγκη απεξάρτησης από το Ρωσικό Φυσικό αέριο

50 ΚΙΝ ΥΝΟΙ Ματαίωση αξιοποίησης υδρογονανθράκων λόγω έντονων Τουρκικών πιέσεων HΤουρκίαθέλεινακαταλήξεισεµιαλύση τώρα, ώστε να καρπωθεί οφέλη από την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της Κύπρου Αν δεν πετύχει την λύση όπως την θέλει, θα συνεχίσει µε κινήσεις αποσταθεροποίησης και απειλές να αποθαρρύνει τους επενδυτές του δεύτερου γύρου αδειοδότησης

51 ΚΙΝ ΥΝΟΙ Να ενδώσουµε σε εσωτερικές εξωτερικές πολιτικές πιέσεις για υιοθέτηση επιλογών προς το συµφέρον άλλων 1. Υπάρχουν εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις που ενθαρρύνουν ώστε να συµπεριληφθούν στην ατζέντα των συνοµιλιών για το Κυπριακό και οι Υδρογονάνθρακες ως «χειρονοµία καλήςθέλησης». 2. Πιέσεις δέχονται επίσης και οι γείτονές µας: η Αίγυπτος και ο Λίβανος

52 ΚΙΝ ΥΝΟΙ Μειωµένα οφέλη για νόµιµους πολίτες της Κυπριακής ηµοκρατίας Κίνδυνος διείσδυσης πολιτικών κοµµάτων στην διαχείριση των υδρογονανθράκων Πιθανότητα ύπαρξης διαπλοκής και διαφθοράς στην διαχείριση των υδρογονανθράκων

53 ΚΙΝ ΥΝΟΙ Λανθασµένος µηχανισµός επιλογής στρατηγικών ενεργειακών εταίρων Εξάρτηση ενεργειακών αποφάσεων από πολιτικά και οικονοµικά συµφέροντα (Shell Ιανουάριος 2011) Η απουσία αδιάβλητου µηχανισµού επιλογής στρατηγικών ενεργειακών εταίρων επιτρέπει σε διάφορους πολιτικούς να έχουν ρόλο Οι φιλοδοξίες διαφόρων πολιτικών δύνανται να επηρεάσουν τις επιλογές ενεργειακών στρατηγικών εταίρων Είναι πιθανόν να γίνουν επώδυνες επιλογές για το µέλλον της ενεργειακής εκµετάλλευσης

54 ΚΙΝ ΥΝΟΙ Παρακµή των άλλων βιοµηχανικών οικονοµικών δραστηριοτήτων (Dutch Disease) Η έννοια «Dutch disease» [The Economist 1977] χρησιµοποιείται για να εξηγήσει την φαινοµενική σχέση µεταξύ της εκµετάλλευσης των φυσικών πόρων από ένα κράτος και την παρακµή άλλων υφιστάµενων οικονοµικών δραστηριοτήτων (Ολλανδία 1959) Η απουσία διαφανούς µηχανισµού διαχείρισης και παρακολούθησης της εισροής εισοδηµάτων από την εκµετάλλευση των φυσικών πόρων, καθιστά την Κύπρο επιρρεπή προς το «Dutch disease»

55 ΟΡΑΜΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 2 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

56 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχέςκαιαξίεςτουλαούµας.

57 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχές και αξίες του λαού µας ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 2 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

58 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 1 ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Ανάδειξη της σηµαντικότητας εκµετάλλευσης των κυπριακών κοιτασµάτων υδρογονανθράκων για την ΕΕ Αµυντική θωράκιση Κυπριακής ΑΟΖ σε συνεργασία µε δυνάµεις που θα εκµεταλλεύονται τα κοιτάσµατα υδρογονανθράκων εντός της ΑΟΖ Συνεργασία µε Ισραήλ για δηµιουργία σταθµού υγροποίησης στην Κύπρο Ηλεκτρική διασύνδεση µε Ισραήλ Συµφωνία ΑΟΖ Κύπρου Ελλάδας ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ

59 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχές και αξίες του λαού µας ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 2 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 Συµφωνίες µε Ισραήλ, ΑΟΖ µε Ελλάδα, αγωγός, καλώδιο κτλ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

60 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 2 ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ηµιουργία συµβουλίου εθνικής ενεργειακής στρατηγικής ηµιουργία διαφανούς µηχανισµού επιλογής ενεργειακών εταίρων ηµιουργία θεσµικού / νοµικού πλαισίου διαχείρισης υδρογονανθράκων ηµιουργία θεσµικού πλαισίου ένταξης φυσικού αερίου (CNG) στις µεταφορές και ανάπτυξης χηµικής βιοµηχανίας ηµιουργία διαφανούς µηχανισµού παρακολούθησης της διαχείρισης των υδρογονανθράκων ηµιουργία ανεξάρτητης επιτροπής οικονοµικού έλεγχου

61 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχές και αξίες του λαού µας ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 Συµφωνίες µε Ισραήλ, ΑΟΖ µε Ελλάδα, αγωγός, καλώδιο κτλ Συµβούλιο Εθνικής στρατηγικής ιαχείριση φυσικού αερίου, Επιτροπή ελέγχου κτλ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

62 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 3 ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ηµιουργία κυριάρχου ταµείου ευηµερίας (Sovereign Wealth Fund) Απόκτηση µεριδίου αγοράς φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο Βελτίωση εθνικού εµπορικού ισοζυγίου µε την εισαγωγή ΦΑ στην ηλεκτροπαραγωγή και στις µεταφορές Μεγιστοποίηση διείσδυσης ΑΠΕ, προστασία περιβάλλοντος Σχεδιασµός και διαχείριση νέων θέσεων εργασίας που θα δηµιουργηθούν από την εκµετάλλευση των υδρογονανθράκων

63 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχές και αξίες του λαού µας ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 Συµφωνίες µε Ισραήλ, ΑΟΖ µε Ελλάδα, αγωγός, καλώδιο κτλ Συµβούλιο Εθνικής στρατηγικής ιαχείριση φυσικού αερίου, Επιτροπή ελέγχου κτλ ηµιουργία κυρίαρχου ταµείου ευηµερίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

64 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 4 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΠΟΙΗΣΗ / ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΦΟ ΙΑΣΜΟΥ ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Εισαγωγή φυσικού αερίου στο ενεργειακό µας µίγµα από τα εγχώρια κοιτάσµατα (Oil dependency) Ένταξη φυσικού αερίου στις µεταφορές Περαιτέρω διείσδυση ΑΠΕ Περαιτέρω βελτίωση ενεργειακής απόδοσης κτιρίων (υφιστάµενων, νέων, ISO50001) Εξασφάλιση εφοδιασµού µέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης µε Ελλάδα και Ισραήλ

65 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχές και αξίες του λαού µας ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ- ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 Συµφωνίες µε Ισραήλ, ΑΟΖ µε Ελλάδα, αγωγός, καλώδιο κτλ Συµβούλιο Εθνικής στρατηγικής ιαχείριση φυσικού αερίου, Επιτροπή ελέγχου κτλ ηµιουργία κυρίαρχου ταµείου ευηµερίας Ένταξη φυσικού αερίου στις µεταφορές, παραγωγή ηλεκτρισµού, περαιτέρω ΑΠΕ, εξοικονόµηση Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας

66 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ 5 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Ορθολογική δηµιουργία χηµικών εργοστασίων για ΠΑΡΑΓΩΓΗ παραγώγων υδρογονανθράκων Αιθυλένιο, προπυλένιο (πλαστικά κτλ.) Απόκτηση µεριδίου από τις διεθνές αγορές χηµικών προϊόντων ιασφάλιση εξειδικευµένου επιστηµονικού και τεχνικού προσωπικού

67 ΟΡΑΜΑ Η Ενέργεια να αποτελεί κινητήριο µοχλό αειφόρου ανάπτυξης, διασφαλίζοντας πολιτικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους τους νόµιµους κατοίκους της Κύπρου καθώς και για τις επερχόµενες γενεές, µέσω ενός αποτελεσµατικού και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης το οποίο θα διέπεται από τις αρχές και αξίες του λαού µας ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ- ΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΗΜΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Συµφωνίες µε Ισραήλ, ΑΟΖ µε Ελλάδα, αγωγός, καλώδιο κτλ Συµβούλιο Εθνικής στρατηγικής ιαχείριση φυσικού αερίου, Επιτροπή ελέγχου κτλ ηµιουργία κυρίαρχου ταµείου ευηµερίας Ένταξη φυσικού αερίου στις µεταφορές, παραγωγή ηλεκτρισµού, περαιτέρω ΑΠΕ, εξοικονόµηση Χηµικά εργοστάσια, χηµικά προϊόντα, Προώθηση στις διεθνές αγορές

68 Ευχαριστώ για τη προσοχή σας