Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα)

Transcript

1

2 Γιώργος Λέβτενκος Γιώργος Λέβτενκος Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) Ποίηση και πρόζα

3 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) УДК (477.62) ББК Ш6(4УКР)6-5 ISBN Федерация греческих обществ Украины выражает искреннюю благодарность Сепианову Ираклию Михайловичу за финансирование издания книги Моєму народові Поезія і проза (Присвячення) Г.Г. Левченко Рекомендовано к изданию отделом научных исследований и издательства Федерации греческих обществ Украины Л38 Ця книга є признанням автора у любові своєму маленькому народові, який на протязі багатьох тисячоліть, незважаючи на переломи долі, зберігає свою древню культуру і мову. Вона розповідає про історію і сучасність приазовських греків і через натхненні поетичні строки автора передає її душу і почуття читачеві. ББК Ш6(4УКР)6-5 Л38 Αούτου το βιβλίο είνε συγγραφέας του ομολογία στου αγάπιμου στουν δικότ του μικρό του λαός πούιου χυλιάδες χρονς παρά όλα τα μετάλαγμες του γραφύ τ σαχείντρεψαν του κουλτούρα τ και του γλώσσα τ. Αυτό είνε πα στου ιστόρια και πα στου σημερνό Πριαζόφική Ρωμέοις του ζωί και μέσον ποιητικής γραμμές μεταδίς κοσμοκού τ του ψυχή και τα αίσθημες τουν αναγνώστου. ББК Ш6(4УКР)6-5 ISBN Г.Г. Левченко,

4 Γιώργος Λέβτενκος 4

5 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) КОРОТКО ОБ АВТОРЕ. Георгий Левченко родился 14 сентября 1947 года в селе Мало Янисоль Донецкой области в семье крестьян. Там же он учился в школе, которую окончил в 1965 году с золотой медалью. Как и все в то время, он прослужил в Советской Армии три года. После службы в армии он поступил в Донецкий Государственный университет, который окончил в 1974 году с отличием. В том же году он поступил в аспирантуру к академику А.А. Галкину при Донецком Физико Техническом институте Академии наук Украины. После окончания аспирантуры он устроился на работу в этот же институт, где и работает по сей день. В 1984г. защитил кандидатскую, а в 1994 докторскую диссертации. По совместительству работал на протяжении многих лет ассистентом, доцентом и профессором Донецкого Государственного университета. Его направления исследований в науке это физика высоких давлений, физика низких температур, молекулярный магнетизм и сверхпроводимость. В мировой науке широко известны его результаты в этих областях. Он первым экспериментально обнаружил «спиновый объем» в квантовой жидкости гелий 3, первым обнаружил явление слоистой сверхпроводимости, первым обнаружил возможность индуцирования давлением высокоспинового состояния магнитных ионов и т.д. Им опубликовано более 170 печатных работ в известных международных журналах. Он имеет ряд патентов по устройствам создания высокого давления и получения низких температур, которые используются во многих странах. Будучи профессионалом международного уровня в области магнетизма и высоких давлений, он неоднократно приглашался для проведения совместной научной работы и чтения лекций во многие страны Германия, Испания, Польша, Франция. Г.Г. Левченко всегда занимал активную жизненную позицию. Он являлся одним из организаторов профсоюза 5

6 Γιώργος Λέβτενκος работников Академии Наук Украины и членом Центрального Комитета этого профсоюза на протяжении более десяти лет. На протяжении многих лет он является членом Совета Донецкого общества греков и членом конгресса Федерации греческих обществ Украины. И только, когда он был свободен от многогранной мирской деятельности, он становится поэтом и писателем. Его литературные произведения печатались в газетах «Камбана» и «Эллины Украины», в книгах «Пирнэшу Астру» и «Резонансы», а в 2002г. вышел его первый поэтический сборник «Линия жизни». Книга «Моему народу. (Посвящение)» его вторая авторская книга. Она написана полностью на греческом языке и посвящается своему народу, сохранившему язык и культуру в условиях тысячелетних гонений. Есть надежда, что и эта книга получит признание читателей, как и первая. Профессор В.И.Каменев. 6

7 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) ВМЕСТО ПРЕДИСЛОВИЯ. Дорогой читатель, чтобы понять, зачем я написал эту книгу, надо вернуться в годы нашего детства и умственно пройти всю нашу жизнь. Относительно изучения и знания греческого языка мне повезло. Я родился в греческом селе Мало Янисоль, где все в то время говорили на греческом языке. И в семь лет, когда я пошел в школу, я знал только греческий язык. Русский язык я выучил уже в школе. Не знали русский язык до школы и все мои сверстники. И в то время было так, что уроки проходили на русском языке, с учителями мы разговаривали на русском языке, а между собой в школе и дома разговаривали на греческом. Каждый день и все говорили нам, что учить греческий язык вредно, и он нам никогда не пригодится. Однажды одна учительница (я до сих пор помню ее, она была не гречанкой) рассердилась, что мы на уроке разговариваем на греческом языке и в сердцах крикнула: «когда вы перестанете болтать на вашем «собачьем» языке?» Что было самим печальным, мы не обиделись на нее. Мы уже привыкли, что наш язык есть «собачий» язык - ненужный и бесполезный язык. Первый раз о греческой поэзии я услышал, вместе со своими сверстниками, в девятом классе. Однажды учитель Спиридон Иванович Аблез закрыл дверь класса и попросил нас никому не говорить о его поступке. Затем он достал потертую тетрадь, мелко исписанную стихами, и начал читать. Это были стихи нашего земляка Георгия Костоправа. Я помню каждое мгновение того чтения до сих пор. У многих на глазах появились слезы (и это было в наши годы, когда каждый хотел быть твердым и властным). Мы знали поэзию А.Пушкина, М. Лермонтова, Т. Шевченко и даже С. Есенина (он тоже почему то был запрещен тогда), но услышать стихи на нашем «собачьем» языке, услышать как мягко и красиво текут родные от рождения слова, познать их глубокий, глубокий смысл было для нас чем-то возвышенным и непостижимым. Нам всю жизнь твердили, что самым лучшим языком на свете есть русский язык, а нас в одно мгновение 7

8 Γιώργος Λέβτενκος осенило, что самим прекрасным, и самым мелодичным, и самым сладким языком для нас есть наш «собачий» язык. После того урока мы молча разошлись по сторонам, потому что обсудить его было невозможно, если мы не желали навредить Спиридон Ивановичу (меньше всего, что бы ему было, это потеря работы). Но тот урок сохранился у нас в памяти на всю жизнь. Первая книга приазовских греков попала ко мне в 1964 году. Это был сборник стихов Г. Костоправа «Калимера зисиму». Этот сборник был издан на русском языке и только одно стихотворение, «Чичак», в нем было напечатано на греческом языке с использованием, естественно, греческого алфавита. И я не мог представить, что можно язык, который был фундаментом русского языка, язык, который донес до наших дней для всех людей Новый завет и историю не только греков, но и многих других народов можно передать русским или любим другим алфавитом. И как я был удивлен, когда впервые увидел книгу А. Шапурма, напечатанную русским алфавитом. Поэтому греческие стихи, напечатанные русским алфавитом, отталкивали меня, и я тогда не смог даже дочитать ту книгу до конца. Потом мне сказали, что греческие шрифты в свое время были выкинуты в Азовское море и не было возможности ничего печатать греческим алфавитом. Если ктото хотел что-то писать, то он вынужден был издать написанное русским алфавитом. Кто знает коммунистический режим, тот знает, что другого выхода не было. Потом я привык и читал греческие произведения, написанные русским алфавитом, даже с удовольствием, но всегда помнил, что греческий язык имеет свой алфавит и его одеянием должен быть только греческий алфавит. Первое мое чтение на новогреческом языке было в 1975 году. Из Москвы привезли учебник новогреческого языка и дали мне его только на один день для ознакомления с ним. Я тут же сел за учебник и читал его без отрыва пару часов подряд, и радовался, тому, как хорошо я понимал, что там написано. Так вот обстояли дела с греческим языком в СССР. 8

9 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) В этом году исполняется 230 лет со дня переселения греков из Крыма в Приазовье. 230 лет трудом и потом укоренялись тут греки и учили своих детей греческому языку. И пишу я это для тех, кто думает, что было легко нашим предкам и нам сохранить язык. И пишу эту книгу, потому что хочу, чтобы знали наши потомки, что есть у нас свой язык со своим алфавитом. И посвящаю эту книгу родным людям потому, что только благодаря их пониманию на генном уровне, что они есть греки, удалось сохранить наш язык и культуру. Я знаю, много греков не смогут прочитать эту книгу. Но есть и те, кто смогут. Это те, кто изучали греческий язык до 1937 года, когда коммунистический режим запретил изучение греческого языка. Это и те, кто знает наш диалект и теперь после ухода коммунистического режима выучили новогреческий язык. Но больше всех будут те, кто будут стараться прочитать, что написано и с большой радостью будут находить знакомые слова, как когда-то находил их я. Каждая книга, после ее написания, требует большого труда сподвижников для ее издания. Я искренне благодарен редактору греческого языка, Продан Елене Георгиевне, которая долгие часы вместе со мной скрупулезно редактировала язык и привнесла в него много элементов грамматики новогреческого языка. Я также благодарен Бережной Людмиле Вячеславовне, которая сделала большинство фотографий и подготовила к изданию всю книгу. 9

10 Γιώργος Λέβτενκος В ПОМОЩЬ ЧИТАТЕЛЯМ КНИГИ Новогреческий алфавит (To ελληνικό αλφάβητο) Название и произношение букв Написа Назван Соответствие в русском А,α альфа (1) a Β,β вита в Γ,γ гамма г (2) Δ,δ дельта д Е,ε эпсило Э Z,ζ зита з Η,η ита и,й Θ,ο фита английское "th" (thin) I,ι йота и,й К,к каппа к Λ,λ ламда л как в ноте "ля" М,μ ми м N,ν ни н Ξ,ξ кси кс О,о омикро о П,π пи п Р,ρ ро р Σ,σ,ς( 3) сигма с( 4) Т,τ таф т Y,Υ ипсило и Φ,φ фи ф Χ,χ хи х Ψ,ψ пси пс Ω,ω омега о 10

11 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) Чтение дифтонгов (двугласных) αι читается как звук э ει «««и οι «««и ου «««у αυ,ευ,ηυ перед гласными и согласными β, γ, δ, ζ, λ, μ, ν, π эти дифтонги читаются как ав, эв, ив. Перед согласными θ, κ, ξ, π, σ, τ, φ, ψ читаются как аф, эф, иф соответственно. Чтение сочетаний согласных Греческая буква γ произносится как русское г в словах «когда», перед согласными γ, κ, χ, ξ как русское н в слове «гонг»; перед гласными α, ε, ι,ο, ω звучит как буква й. Буква ς употребляется вместо σ только в конце слова Перед буквами β,γ, δ, λ, μ, ν, ρ - σ означает звук з γγ читается как нг в русском слоге гонг (άγγελος - ангел; αγγούρι - огурец) γκ в начале слова читается как г (γκάζι - гази), в середине слова читается нг (αγκαλιά- объятие) μπ это сочетание в начале слова передаёт звук б (μπορώ - боро), в середине слова -мб (εμπρός - эмброс) ντ это сочетание в начале слова передаёт звук д (ντύνω - дино), а в середине слова - нд (πέντε - пендэ) Ударение В греческом языке ударение очень важно, потому что одно и тоже слово может иметь разные значения в зависимости от ударения. Знак ударения имеют почти все греческие слова. Исключением являются только односложные слова и заглавные буквы. Ударение может падать только на три последние слога. Две точки над словом используются для того чтобы разделить те буквы, которые произносятся как один звук. Подчеркивание буквы означает придание ей шипящего звука τ- ч, σ -ш, κ-ч и т.д. 11

12 Γιώργος Λέβτενκος ΚΟΥΝΤΆ ΠΑ ΣΤΟΥΝ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ. Γιώργος Λέβτενκος γεννείθεν 14 Σεπτεμβρίο 1947χ. στ χώρα Μαλογιανισόλ από στου Ντονέτσκι του περιοχή πες χωριάτου του φαμελιά. Ατεί πα αυτός μαθαίνεισκειν και μπιτράισειν του σκόλεια σνου 1965χ. άντου φλουρίτκου του μεντάλλιο. Τύλα όλοι, αυτός πέρασειν του Σοβετικό του στρατό. Στου στρατό στερ αυτός έμπειν και στου 1974χ. μπιτράισειν με άριστα του Ντονέτσκι κρατικό του ουνιβερσιτέτ. Άντα μπιτράισειν του ουνιβερσιτέτ στερ μαθαίνεισκειν στου ασπιραντούρα με τον καθαγήρηση στουν ακαδημαϊκου Α.Α. Γάλκιν. Στου ασπιραντούρα στερ έφταγειν δουλειά και καμ πα ως τώρα στου Ντονέτσκι Φύσικο-τεχνικό του Ινσνιτούτο στουν Εθνική Ακαδημία Επιστημών στου Ουκρανία. Στου 1984χ. στάθειν διδάκτορς και στου 1994χ. δόκτορος των φύσικο-μαθηματιών. Ειν προφέσσορος στου Ντονετσκί κρατικό του ουνιβερσιτέτ. Δικα τ τα κλαδές στου επιστήμη είναι του φύσικα τα μεγάλα τα βαρέις, του φύσικα τα χαμηλά τα τεμπερατούρες, μολεκουλιαρικό μαγνητισμός και ύπεραγωγιμότης. Πεσ παγκόσμιο επιστημονική του λογοτεχνία ξέρνει δικό τ το προτεραιότης πασ γράδα τα μεγάλα ησάπια στ αυτά τα κλαδές στου φύσικα. Τος πρώτος ήνξειν του φαινόμενον «όγκος τουν κβάντα» πεσ υγρό τουν κβάντα γέλιο-3, πρώτος ήνξειν του φαινόμενον φυλλείτικο ύπεραγωγιμότης, πρώτος ήνξειν του γένυση του μεγαλοσπινική του κατάσταση πκάτου στου βάρους κ α. Αυτός έγραψειν πολύ στα 170 επιστιμονικά άρθρες πε στα μεγάλα τα παγκόσμιο τα περιοδικές, ειχ πατέντες πασ μηχάνισμες τα κάμνει μεγάλου βάρους και χαμηλά τεμπερατούρες, πούια κάμνει δουλειά πες επιστιμονικά τα εργαστηρίες και φίρμες στα πολλές τα βασιλέις. Αυτόνα πολύ φόρες χούλζαντουν στου επιστιμονικό του δουλιά και δαβάσιμου διάλεξες στα πολύ τα βασιλέις Γερμανία, Ολλανδία, Ισπανία, Πολωνία, Γαλλία. Γ.Γ. Λέβτενκος πάντα ήχειν ενεργητικό ζωί θέσις. Αυτός ήτουν οργανότης και μέλος στου κεντρική επιτροπή του επαγγελματικού στοιν δουλετές στου Εθνική Ακαδημία Επιστημών στου Ουκρανία. Πολύ χρόνια αυτός είν μέλος στου συμβούλιον 12

13 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) στου ρωμέκο του κοινότητα στου Δονέτσκ και μέλος στου Συνεδριόν στου Ομοσπονδία τα Ελληνικά τα κοινότητες στου Ουκρανία. Και μόνου άντα ειν κενός αυτός νίσκειτ ποιητής και ιστορικός. Δικα τ τα ποιήματα έβγανε πε στα εφημερίδες «Έλληνες της Ουκρανίας», «Καμπάνα» και βιβλίες «Πιρνέσου Άστρου», «Ρεζονάνσι» κ α. Στου 2002χ. έβγειν πρώτο Γ.Λέβτενκο του βιβλίο «Γραμμή του Ζωί». Του βιβλίο «Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα)» ειν δικό τ του δεύτερο του βιβλίο. Αυτό ειν γραμμένου πασ ελλινική τ γλώσσα και ειν αφιέρωμα δικά τ καρδακοί τουν κόσμου του σαχύντρεψαν αυτοίν δικό τοιν το γλώσσα και κουλτούρα. Ειν ελπίδα αυτό του βιβλίο πα να βρισκ αναγνώριση τίλα του πρώτο τ του βιβλίο. Προφέσσορος Β.Ι. Κάμενεβς. 13

14 Γιώργος Λέβτενκος ΣΤΟΥ ΠΡΌΛΟΓΟΣ ΤΟΥΝ ΤΌΠΟΥ. Καλό μ αναγνώστου, θα του μαθαίνς τι ντεπ γω βγάλω πάνω αούτου του βιβλίο πουρείς, αν γυρείζς στα δικά μας τα μικρουτές και αν περνάς στου νους δικό μας όλου του ζίσιμο. Στου μάθημου του ελληνική του γλώσσα μαρέα γω είμνει βαχτλύθς, πώς γω γεννήθα στου Μαλογιανισόλ, ελληνική χώρα, που ολλ πα σε αυτό τ ώρα λαχείρντεβαν ελληνικά. Και στα εφτά χρόνια, άντα δάβα στου σκόλεια, γω ήξερα μόνου ένα γλώσσα ελληνική γλώσσα. Του ρωσική τ γλώσσα γω έμαθα του άρτα στου σκόλεια. Δεν ήξεραν ρωσική γλώσσα ως του σκόλεια ολλ δικάμ τα τέρια πα. Στ αυτο τ ωρα άιτς πα ήτουν, τα μάθημες έλεγαμ τα ρωσικά, αντ δασκάλς λαχείρντεβαμ ρωσικά, και αντ έναν τ άλλομας στου σκόλεια και σε σπίτι λαχείρντεβαμ ελληνικά. Και κάθα μέρα, και ολλ πα, έλεγαν μας, ντεπ να ξέρουμ και να μαθαίνουμ ελληνική τ γλώσσα εν ζαράρ και δεν καμία θα μας καμ το φαϊντά. Και μία δασκαλίτσα ( γω ως τώρα πα έχου την στου νου μ, αυτή δεν ήτουν ρωμέισα) ανανγάστειν και χούλξειν: Πότε εσείς να μπιτρέβειτ να λαπλέβειτ πα στου δικό σας σκιλί του γλώσσα; Τι ήτουν στ όλοι χασιβετλύθκου, μεις δεν πονύθαμ πάνουτς. Μεις άρτα έμαθαμ, δικό μας του γλώσσα αν τ ειν πα σκιλί ειν αναφέλιτου δίγους φάϊντα γλώσσα. Πρώτο ρωμέκου του ποίηση γω αγρίξα άντα δικάμ τα τέρια ντάμα πότε είμνει στου ένατο τάξη. Δάσκαλους Αμπλέζ Σπιριντόν Ιβάνοβιτς μία βσάλσειν τ πόρτα και παρακάλσειν μας κανίνα πα τι θα του λέγουμ τι να καμ αυτός. Στερ έβγαλειν δυνατά τριμένου τετράδιο πυχτά γραμμένου άντα στίχες και ψίρσειν δαβάξειν. Αυτά ήτανε δικό μας χωριάτου Γεώργο Κοστοπράβ τα στίχες. Γω έχου του στου νου μ κάθα ένα τνα σ αυτό του δαβάζιμου ως τώρα. Πε στ πολνούς τα μάτα φανερώθαν δάκρες (και αυτό ήτουν στα χρόνια μας πότε κάθα εις ήρεβειν θα ήτουν δυνατός και ενεργητικός). Μεις ήξεραμ Α. Πούσκιν, Μ. Λέρμοντοβ, Τ. Σεβτένκο και ακόμα Σ. Εσένιν ( αυτός πα ήτουν απαγορευμένος στ αυτο τ ώρα) του ποίηση, άμα θα αγρίκαναμ τα στίχες πα στ δικόμας του σκιλί τ γλώσσα, θα αγρίκαναμ τίλα μαλακά και όμουρφα ρέγνει τα καρδακά μας στου γεννήθ μας τα λέξεις, θα μαθαίνισκαμ δικό τοιν του βαθί, βαθί λογική ήτουν στοιν μας κατ 14

15 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) ψηλό και ασόνιτου. Μας όλοι μας του ζίσιμου μάθζαν ντεπ στ όλοι του όμουρφου και του θαυμασική τ γλώσσα στου ντουνιά είναι ρωσική τ γλώσσα και μας στ ένα τνα φωτίζειν μας τι σ όλοι ωραίο και στ όλοι μελωδικό και στ όλοι γαλτί τ γλώσσα στοιν μας είναι δικό μας του σκιλί τ γλώσσα. Στ αυτό του μάθημα στερ μεις μόντκα νταγλεύταμ στ όλοι μαρές, πως θα του λαχείρδεβαμ αυτό του μάθημα δεν πόρναμ αν τ ήθελαμ να έφταγαμ ζαράρ τουν Σπιριντόν Ιβάνοβιτ (στ όλοι του λίγου τος πόρνειν να χάνεισκειν του δουλεία τ ). Άμα αυτό του μάθημα μεις έχουμ του στου νου μας όλοι μας του ζίσιμο. Του πρώτο Πριαζοφικό συγγραφέας του βιβλίο καντέβειν σε μένα στου 1964 του χρόνου και ήτουν Γ.Κοστοπράβ του βιβλίο Καλημέρα ζίσιμο άντα ποιήματα. Αυτό ήτουν γραμμένου αν ρωσική του γλώσσα και έχειν πέσου ένα ποιήμα του «Τιτάκ» γραμμένου αν ελληνική τ γλώσσα. Αυτό του ποιήμα ήτουν γραμμένου αν ελληνικό του αλφάβητο και γω δεν πόρνα να του νούνζα του εχ ταρά να γραφτς ελληνικά τα γραμμένα άντου ρωσικό του αλφάβητο. Και τίλου σαστισμένος γω είμνει άντα είδα Α. Σαπουρμά του βιβλίο, του ήτουν γραμμένου άντου ρωσικό του αλφάβητο. Ως αυτό γω ντράνανα Μέση Ασίας συγγραφέας τα βιβλίες, πούια ήταν γραμμένα άντου ρωσικό του αλφάβητο. Άμα γω δεν πόρνα να του νούνζα, του ειχ ταρά του γλώσσα, πούιου ήτουν θεμέλιο στου ρωσική τ γλώσσα, του γλώσσα, πούιου έφερειν ως δικά μας τ ώρα στ ολνούς τουν κόσμου του Βίβλος και τα ιστορικά τα μύστικες όχι μόνου ελληνικόν άμα πουλνούς άλλους κόσμους ειχ ταρά θα γράφκειτ άντου ρωσικό για κανά άλλου αλφάβητο. Γι αυτό ελληνικά τα ποιήματα γραμμένα άντου ρωσικό του αλφάβητο σκούνταναν μυ πίσω και γω σε πρώτο φορά δεν πόρσα να του δαβάζου αυτό του βιβλίο ως άκρα. Στέρα μένα είπαν του, του πέταξαν ελληνικό το στοιχείον στου Αζοφική του γιαλό και δεν είχειν ταρά θα έγραφταν ελληνικοί συγγράφες τίπους αν ελληνικό του αλφάβητο. Αν ήρεβαν να έγραφταν τίπους αυτοίν πόρναν να έγραφταν μόνο αν ρωσικό το αλφάβητο. Τις ξερ κομμουνιστικό του καθεστώ αυτός καλά ξέρ του δεν ήτουν άλλου διέξοδος. Στερ γω έμαθα και δάβαζα τα γραμμένα άντου ελληνική τ γλώσσα αν ρωσικό του αλφάβητο άντου ευχαρίστηση, άμα πάντα είχα του στου νου μ του εχ ελληνική τ γλώσσα δικό τ του 15

16 Γιώργος Λέβτενκος αλφάβητο, και δικό τ του φουρσία χράζειτ να είν μόνο ελληνικό του αλφάβητο. Του πρώτο μ του δαβάζμου πας ελληνηκή τ γλώσσα ήτουν στου 1975 του χρόνου. Από στου Μόσχα, μόνο στ ένα μέρα, μένα έφεραν μυ ενα ελληνική γλώσσας αναγνωστικό στοιν μαθητής και γω πσίρσα να δαβάζου. Γω δάβαζα κανά δύο σάτα αυτό του αναγνωστικό και χαίρνομυ τύλα κάλα γω μαθαίνου τα είν αταί γραμμένα. Άιτς ήταν τα δουλειές άντου ελληνική τ γλώσσα στου ΕΣΣΔ. Φέτους θα ειν 230 χρονς τύλα ρωμέοι πέρασαν από Κρίμεα στου Πριαζόφιε. 230 χρονς άντου ζαμέτ και άντου ύδρου κόσμος σικούτανταν αδώ πάνο και μαδζαν τα πεδιά τοιν καρδακό τοιν ελλινηκή του γλώσσα. Και αυτά γω λέγου τα στ αυτείντς τις νουνείζνει του ήτουν λαφρό να φυλάγαν τ γλώσσα μας δικά μας πρόγονοι και να φυλάγαμ τ γλώσσα μας μεις. Και σ αυτό τι μόνο πα γράφτου αούτου του βιβλίο αν ελληνικό του αλφάβητο, πως ηρέβου να του ξέρνει δικά μας απόγονοι του έχουμ μεις δικό μας γλώσσα άντου δικό μας του αλφάβητο. Καί σ αυτό τι μόνου γω αφιερώνω αούτου του βιβλίο δικάμ τουν κόσμου πος αυτοίν έβαλαν πολί ζαμέτ γιά να σαχαντρεύνει τ γλώσσα μας. Γω ξέρου του πολλοί ρωμέοι δεν θα πουρούν να του δαβάζνει αυτό του βιβλίο. Άμα είναι αήτκ πα τις θα πουρούν. Αυτοίν είναι τις μαθαίνισκαν ελληνική γλώσσα ως του 1937 του χρόνου, ποτ του κομμουνιστικό του καθεστώ έκουψειν του μάθημου ελληνική τ γλώσσα. Αυτοίν είναι τοιν πα, τις ξέρνει δικό μας ρωμέκου του διάλεκτο και τώρα άντα χάθειν κομμουνιστικό του καθεστώ έμαθαν ελληνική του γραμμάτικα. Άμα σ όλοι πολύ θα είναι αυτοίν τοις δυνατά να μουγανεύνει να δαβάζνει τα λέξεις και αν μέγα χαρά να βρίσκνει τα ξέρνει, τίλα γω δάβαζα καμία. Κάθα ένα βιβλίο στου γράφιμου τ στερ θελ πολλά ζαμέτ στ βοήθες. Γω ευχαριστώ πολύ τον συντάκτη στου ρωμεκή τ γλώσσα την κυρία Πρόνταν Ελένα, της πολλά σάτα επισκευάζειν ελληνική τ γλώσσα και ήφερειν πέσου στου ρωμέκη του γραμμάτικη πολλά στοιχείες από στου ελληνική τ γλώσσα.. Τάλου γω ευχαριστώ τ κυρία Λιουντμίλα Μπερεζνάια, της έκαμειν τα πολλές τα φωτογραφίες και ετοίμαξειν του βιβλίο στου έκδοση. 16

17 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) ΤΟ ΑΦΙΈΡΩΜΑ. Καμία μάνα μ είπειν μυ, παιδί μ, Στου ξερς, μεις είμειτς πεταγμένου κόσμος, Πεσ στρατα μας, του ήτουν γιαν τ φιδί Μεις είδαμ μόνου πίνα και πουλόμζμου. Μεις ήμειτς ξεν που ζουμ χιλιάδεις χρονς Και άντου ύδρου που τουν πάτου μας πουτίζουμ, Δεν είμειτς μεις γουλβόθ, άμα δεν ξέρουμ πως Δεν φίννει μας σας γλώσσα να μαθίζουμ. Και τι θα βλέπειτ έμπρουσας, παιδί μ ; Να σόνειτ σεις στου ζίσμου στου βαχτλίθκου; Θα σιρ τιτάκ δεντρού μας του κλαδί; Θα νίσκειτ του λαός μας παλ ναμλίθκου; Τα είπειν τη γω φέρου τα στου νου μ Και πέσου μ πάντα έχου τα εικόνα... Και πρεπ στ αυτό τ βιβλία απλουγνού μ Σας, κόσμου μ καρδακοί μ, αφιερώνω. Αφιερώνω σας πως μας σεις ήψειτ φώς, Του δείχ μας στράτα από χρόνου στ χρόνου....σαέβμας πως στ χαντίρσας μας Θεγός, Τα έγραψα γω σας αφιερώνω. 17

18 Γιώργος Λέβτενκος Η ΚΛΉΣΗ. Πάντα άνυμους φσα, κουνανείς Σ Πριαζόφιας του στέππου τα φτέρες, Στα ουμπάϊδα ακούτ, αϊδουνείς Κλήση παλ απ τα πέρασαν μέρες. Του δροσιά πλούσκα, όμουρφα πλισκ Του ουμπά ώσπου βγαιν ήλιος πάνου Και ατει του παιδίτς πάντα βρισκ Το του κλήση του έρκειτ αστ μάνα τ Τ ώρα στέκειτ αδώ στερ ντουβλέβ, Άμα δόρο πετά έμπρου ίσα Και του ζίσμου τ αδώ χουλαντρέβ Έλληνς, έρκειτ στα φτύια τουνς κλήση. Τα επόχεις αδώ θα περνούν, Τα τουνούρια θα έρκνει ζαμάνια Άμα παλ τουν πυρνό θα ακούν Τα παιδίτα του κλήση στα ζάνια. 18

19 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) Αφιερώνω στον ανέλπιστα και αδόκιτα χαμό τον δάσκαλου μ και εργάφη Ελληνισμο Ντονάτου Πατρίτα ΜΑΚΡΉ ΣΤΡΆΤΑ. Αν παίρουμ οικουμένου ζίσμου του μάκρους, κάθα εις άνθρωπος ζει ένα τνα, κάθα ένα λαός ζει κάπουσα στιγμές και όλοι κόσμος πα στουν πάτου χράζειτ να ζουν χιλιάδες και χιλιάδες χρονς. Μπέλτι μ γω ξιχάνου και κόσμος χράζειτ να ζουν πάντα, άμα το, αν εν πα, θα εν στα άλλα τα πλανήτες. Κάθα εις, θελ αυτός γιόχσα όχι, άμα μιρμίντζ σουρεύ τα πουρί να καμ στου ζίσμου τ και βαλ τα πε στου δικό τ λαός του τσάντα. Κάθα ένα λαός σουρεύ τα έκαμαν δικατ κόσμος και βαλ τα πε στου ολνούς κοσμοκού του τσάντα και όλοι ντουνιαδύ κόσμος βάλνει τα έκαμαν πε στου Συμπανί του Μυαλό. Τις του ξερ, βέλτι μ καμία θα σουρεύκνει κόσμος στα πολλοί τα πλανήτες και θα χαυγαλεύνει τις έβαλειν στ όλου πολύ πε στου Συμπανί του Μυαλό. Στ αυτό τι μόνου κόσμος πάντα σουρεύνει τα έκαμαν και βγάλνει απάνου μαρέια τα πλήθες πούια άντου δικό τοιν του γουργατισνό του πόριμου έβαλαν πολλά χρέιατα πε στου κοσμοκού του τσάντα. Και τεκ, τα έσουσαν τα άλλα τα πλήθες πιχτά εν τάλου πολύ στα δικά τοιν, άμα αούτ κόσμος σεύκνει πρώτες, τύλα πατριάρχες πες κάθα ένα βουνή του χώρα. Αούτ είναι αήτκ λαούς τύλα: Αιγύπτιο, Κινέζο, Ιντίο, Ισράελι, Ελληνικί, Μάια, Ίνκι. Δικό τοιν του μακρή του στράτα είχειν πολλά κλοθουγυρίσματα, πιχτά ήτουν τραγικό, άμα είχειν βαχτλύθκα μέρες πα. Αούτ λαούς πιχτά μπουλεύκανταν άντα ξένα τα αστέριες, άντου γραφί τοιν και άντου ώρα, άμα παλ και παλ ήβρισκαν δύνα να σουρεύκανταν στ έναν τοπ και να παίρισκαν όνομα «ένα λαός. Αούτου στου πολύ έχει ησάπ στα λαούς από στου Ευρώπα, Μικρό Άσια και Βορράση του Άφρικα, που του ζίσμου στα στερνά τα χιλιαχρόνια έντρυχειν βυρανύτκα και του ιστόρια μαρμάρουνειν τουν κόσμο και τα γραφές τοιν άλιαχ ισταχλύθκα. Αούτα τα λόγια χαρασεύνει στου ελληνικό του λαός, τουνς εμπριζνή του κουλτούρα ελληνίσμος - στα ίσα σεύκειτ 19

20 Γιώργος Λέβτενκος κούνια στου σημουρνέσου ανθρωπινό του πολιτισμός. Καμία αούτου του χουβατλύθκου, αχιλντάρκου και μεγαλίθκου του λαός έζνανε στου νότο του Ευρώπα, πες ένα μικρό χαπέτσα του Μπαλκάνι, και Πελοπόννησος και στα ασμά τα ήταν τα νησία. Στέρα, στου Μέγα Αλεξάνδρου τ ώρα αυτοίν χαπάτυψαν του μισό του ντουνιά και ήνταν μεγάλο αυτοκρατορία. Του Ρώμη νίκοσειντς στα μάχες, άμα δεν πόρσειν να νικά του ψυχή τοιν, και μπουλεύτειν στα δύο αυτοκρατορίες ανατολική και ηλιοβασιλιμουκή. Του ανατολική Βυζαντίο - πέμνειν από κάτου στου Ελλάδα και έσουσειν χίλια χρονς πολύ στου ηλιοβασιλιμουκή του μετροπόλη. Άντα νταγλεύταν τα δύο τα Ελληνικά τα αυτοκρατορίες σήβτι Μέγα Αλεξάνδρου του αυτοκρατoρία και στερ του Βυζαντίο στα πολλοί τοπς στου Μικρό του Άσια και στου Μαύρου γιαλουδή του άκρα πέμναν μεγάλα αυτοκρατορίες - Πόντος Νικαίας, Τραπεζούντας, Ηπείρου, Μίστρα και μικρά χαπέτσες που έζνανε Έλληνες, πούια πολόμοζαν, για να γλύτωναν από στου θάνατου, άμα χασιμέν. Γιαν τ ολνούς Έλληνες τ μοίρα, είχειν δικό τ του μοίρα πα ένα κουματίτς από στου ελληνικό του πολιτισμός, πούιου ζει στ έναν τοπ στου Πριαζόφιε ως τα τώρα και πέλσειν δικά τ τα κλαδία στου όλη του Ουκρανία. Αούτου εν ένα στα ταχ απίσου τα πέμναν τα χαπέτσες στα μεγάλα τα ελληνικοί τα αυτοκρατορίες. Κανείς, άντα μπαιν πες κανά ρωμέκου χώρα στου Πριαζόφιε δεν πουρεί να του μαθέν του ζουν αδώ Έλληνες τα επίγονες. Μόνο κόσμος, τις καλά ξέρνει του ιστόρια ξέρνει του: αδώ εν χαπέτσα στου αρχαϊου του Ελλάδα, αδώ ζουν καρδακά Ουκρανίας τα παιδιά άντα ελληνικοί τα ρίζες. Και μεις χράζειτ να του έχουμ στου νου μας - Ουκρανίας του κουλτούρα στου θεμέλιοτ άντου Κιεβική Ρούσος του κουλτούρα ντάμα έχει τάλου πολύ βαθέια ρίζες, πούια πάγνει στου χιλιαχουρνέσου του βάθους και βγαίννει απάνου στα Χερσωνέας, Όλβιας, Ποντεικοπέας, Κίρας τα χουταρέματα. Και τις έζναν αδώ, τα επίγονες τοιν ζουν ατώρα στου Πριαζόφιε και στου όλη του Ουκρανία. Κάθα εις στου Ουκρανία αν τι ξερ, του ζουν στου Πριαζόβιε Ρωμέοι, πολλοί Ρωμέοι δεν ξέρνει δικό τοιν του ιστόρια. Αούτου δεν εν στ αυτό πως Ρωμέοι δεν ηρεύνει να ξέρνει δικό τοιν του ιστόρια, μα εν στ αυτό πως αυτοίν δεν είχαν ταρά να μαθαίνισκαν 20

21 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) του ιστόρια τοιν ως εφτά εκατοχρόνια. Έξι εκατοχρόνια αυτοίντς δεν φήνεισκαντς να λαχείρντευαν πα στου ελληνική του γλώσσα και να πίστευαν τουν Χριστός. Παρ όλα ταυτά αυτοίν φυλάγσαν του γλώσσα τοιν, του πιστή τοιν και καλά έχνει του στου νου τοιν του είναι ίσα Έλληνας επίγονες. Του ξέρουμ Πριαζοφική Ρωμέοις του ιστόρια πάει άντα ρίζες τ στου τριαχιλιαδεικό βάθους, ποτ στα ΧΙΙΙ-ΧΙΙ εκατοχρόνια έμπρου στου κόμας του εποχή πσυρήθειν ολκοσμοκού γκότιμου από στου Μπαλκάνι σε Ανατολική μαρέια - στου Μικρό του Άσια. (ντρ.ι.α. Πάπους, Ιστόρια του αρχαϊκό του Ελλάδα, β.1, 448φ.). Στου Μικρό του Άσια μετατόπιξαν (στου διάφορο ώρα) στ ένα μαρέια, τα πέμναν τα χαπέεις από στ Αχέιτσεις στου μέσα και βόρρα του Ελλάδα Ιωνίκες, στ άλλου μαρέια- Δορίϊκες. Ιωνίκεις έζνανε στου Αττικά και στα νησιώτες Έύμπια, Χίος, Σάμος, Νάξος κ.α... Στου Μικρό του Άσια αυτοίν έβαλαν θεμέλιο στου κράτη Ιώνια. Του πόλη Μιλέτ, πούιου ήτουν ένα από στα χουντρά τα πόλεις από στου Ιώνια, έμπειν πέσου ιστόρια άμα πόλη πού έστιξειν ως ογδόντα παροικίες πα στου όλη του Μαύρου γιαλουδί του άκρα. Του Μαύρου του γιαλό Έλληνες σήβτι έλεγαν του εξίνσκι γιαλό, άμα άντα έστιξαν τα πολλά τα παροικίες είπαν του ευξίνσκι γιαλό. Στου VI-I εκ.π.χ. του Μιλέτ ήτουν βιομηχανικό και κουλτούρας κέντρο. Αδώ ευδόκιμζειν του τέχνη, του κεραμεική παραγωγή, του φαίνωσμου. Αδώ ήτουν ένα στα όλοι του μεγά του φιλοσοφική του σχόλια. Φιλόσοφες τα ονόμες Φαλές, Αναξιμάντρ, Αναξιμέν από στου μιλετική του σχόλια έμπαν πε στα όλα τα μεγάλα τα όνομεις από στα όλοι τα ώρες και τα λαούς. Μιλετική σχόλιας του βασική του ιδέα εν συλλογίσμου ντεπ όλοι τα πράγματα έχνει ένα πσυρί και έχνει ψυχή. Του ιδέα ντεπ όλοι τα πράγματα έχνει ψυχή δεν ήτουν βασική μόνο στου αρχαϊκή ελληνική του φιλοσόφια, άμα κουτεύκειν τουν ταχ στου εποχή της Αναγέννησης. Αυτό του ιδέα ήτουν βασική στοιν Γαλλικοί φιλόσοφες σε XVIIIε. Μέσα σ αυτοίντς είναι ονομαστό Δ. Διδρό του όνομα. Είναι τις του σεύνει βασική αούτου του ιδέα τώρα πα. Ιδέα ντεπ όλοι τα πράγματα έχνει ένα πσυρί χώμα, νερό, αέρα και φλόγα εν θεμέλιο στου σημερνό του γνώση 21

22 Γιώργος Λέβτενκος πα στα τέσσερα καταστάσεις αεριωδής, στερεοή, νερουλή και πλασμική. Τα κίκκα Δορεικές τα φυλές σήβτι (XIIε.π.Χ) έβγαλαν τόπος του πληθυσμό από στου Πελοπόννησο στου νότος και στου Μικρό του Άσια. Στέρα απλόγου τοιν πέρασαν στου νοτεή Μαύρου γιαλουδί του άκρα. Αυτοίν έστιξαν πολλές πόλεις μέσα στα πούια εν ονομαστό του Ηρακλέα. Τύλα γραφ τ Ι. Ντζουχάς πε στου βίβλια Μαριουπολή Ρωμέων του Οδυσσέα παρασίμ Αρχελάι αρχαϊκό φιλόσοφος του παρασίμ - έχει ταρά να του βρισκς στου Πριαζόφιε ως τα τώρα. Έχει ταρά να βρισκς παρασίμια Ξενοφόντου, Περγό και πολλοί τιάλα παρασίμια συμφόνοι άντα αρχαϊκά Έλληνες τα παρασίμια. Αούτου λέει αυτό του είναι μέσα στ Πριαζοφικοί τ Ρωμέοις ως ατώρα ίσα επίγονεις αχτ Δορεικές, Ιωνικές, Αχεικές. Ελληνική του κύμα έσουσειν στου βορεινή Μαύρου γιαλουδί του άκρα στου VΙε. π.χ. Στ όλου του αρχαϊκή του πόλη από τα έβαλαν Έλληνες εν του πόλη του έβαλαν πα στου νησιώτη Μπερεζάνι στου πρώτο του τέταρτο από στου VΙε π.χ. Αυτό του πόλη ήντουν πσύρί στου μεγάλο αποικισμού σιμά στου Δνείπερο-Μπούγος του λιμνοθάλασσα. Αστ αυτό τ ώρα, ή λίγου στερ, Έλληνες πσύρσαν τα πρώτα τα αποικισμείς στου Κριμαίατου Θεοδώσια, του Μιρμικί, του Κερκινιτίδα, του Παντικοπέι και του Θαναγόρια στου ανατολική τ μαρέια στου Κερτικό του στενό. Στου Vε.π.Χ. έβαλαν του Χερσωνές (που εν τώρα του Σεβαστούπολη). Στου αρχή Vε.π.Χ. τα Ελληνικοί τα πόλεις σε Κερτικό του στενό ζμίχταν στ ένα του κράτος- Βοσπόρος άντου κέντρο του πόλη Παντικοπέι. Αούτου τ ώρα έστεξαν κάπουσα πόλεις στου Καυκασική του άκρα της Μαύρου του γιαλό- Πιτιούνγκ (συμ. Πιτσούνδα), Δυοσκούρια (σημ.σουχούμι), Θάσεις (σημ.πότη). Αν πιστεύουμ Αρχάϊα Ελληνικοί τα μύθες πρώτες τις ήρταν στου Καυκάσος ήταν Γιασόνς, Ηράκλης, Ορφέις, Τεσέις και τιαλ. Αυτοίν έσουσαν στου Καυκασική του άκρα άντου μύθος του καράβι «Αργώ». Τώρα σεύκειτ ντεπ του μύθος παστ αργοναύτες εν καθαρή αλήθεια και έχει απέσου τ αληθική ιστόρια του ήτουν χιλιάδες χρονς απίσου. Στ όλου του βορεινή του πόλη του έστεξαν Έλληνες ως του κόμας του εποχή ήτουν του π.τανάϊς πούιου στέκειν τουν στουν σημερνό Ταγανρόγ τουν τόπου. Αν θα 22

23 Σ δικό μ τουν κόσμου. (Το αφιέρωμα) παίρου μ σιμά στα μεγάλα τα πόλεις τα μικρά τα χώρες πα, χράζειτ να αναγνωρίζουμ του ήτουν πιανομένου αντ Έλληνες όλη του Αζοφική γιαλουδή του άκρα (αρχαϊκό τ όνομα Μεοτίδα). Αλήθεια, στου πούλιμου του σιτάρι (του ήτουν στ όλου του έμπρου τ μαρέια στου ελληνική του ζωή στου Αζοφική του γιαλουδή του άκρα) ήτουν χραζ σήβτι να του φύτρωναν. Και στου φύτρωμα του σιτάρι αυτοίν έθελαν πολλά τόπου. Στ αουτού τι μόνου τα χώρες ήταν μακρά στα μαρέεις σιμά στ κάθα ένα πόλη (ως τα δέκα χιλιόμετρεις). Αν πιστεύου μ τουν ιστορικό τουν πατέρα τουν Γεροδότ, στουν τόπου που ζουν τώρα Ρωμέοι, μέσα στου Κάλμιους και στου Μπερντά, καμία ήτουν μέγα αρχαϊκή Ελληνική πόλη Χρεμνή. Τον σωστό τ τουν τόπου δεν ξερ του κανείς πα. Εις λέει αυτό του πόλη ήτουν που εν τώρα του Μαριούπολη, αλλ λέγινει αυτό στέκειντουν που εν του Μπερντιάνσκ. Που τιάν ήτουν πα αυτό του πόλη, αυτό ήτουν στουν τόπου που ζουν τώρα Ρωμέοι. Τα πολλές τα πόλεις έβαλαν τα θεμέλιο τις έβγανε στου Μιλέτ. Άμα άντα τοιντς ντάμα παίρισκαν μέγα μέρος τις έβγανε αχτ άλλα τα πόλεις πα -Ηρακλέα (έβαλαν θεμέλιο στου Χερσωνές), Θεώς, Σινόπ. Αλήθεια, ως ατώρα Ρωμέοι στου ένα του ελληνική τ χώρα (Μαλογιανισόλ) λέγινει τ έναν τ άλλου τοιν Χαραχλότ. Τ χώρα πα εχ παλαίου όνομα «Χαράχλα». Αούτα τα όνομες συμφώνοι άν τα λόγια Ηρακλιότ και «Ηράκλεα» και φερ στου νου μας τα ιστορικοί τα ρίζες, μπέλτιμ, τα φύτρουσαν από στου Ηρακλέα. Ησάπ στ αυτό του γρήγορο του αποικισμό ήτουν αυτό του, τύλα έγραφτειν Σοκράτο μαθητής Αριστόκλς (πε στου ιστόρια αυτός εν γνωστός πκάτου στ όνομα Πλατόνος ( ε.π.Χ.)), «...στου IV ε. π Χ. Έλληνες έζνανε πα στου χαπέια τουν πάτου από στου Φάσεις στου Καυκάσος και τιαχ στα Ηράκλιες τα στύλες σιμά στου Γιβραλτάρ και γραδάρσαν τα πόλεις τοιν λον του άκρα άμα μπαρκακάνεις σιμά στου βάλτος». Όλα τα ελληνικοί τα πόλεις ήταν μέσα στα έζνανε αδώ τα φυλές Τάβρες στου Κριμαία, Μεότες στου Αζοφική του άκρα, σαρμάτεις και, φυσικά, Σκιφιάτ παντού πα. Πόλεμου και αχλάσεμου άντα εγχώριο τα φυλές, πόλεμου και αχλάσεμου μέσα στα ελληνικοί τα πόλεις, πόλεμου και αχλασέμου αντ Σκιφιάτες 23