5. Συνολική πρόταση ΤΑΑ για την α επιλογή

Transcript

1 1. Γενικές Αρχές Εναλλακτικές Επιλογές για το ΤΑΑ Απαιτούµενες ιαδικασίες 168 ΠΕ 4: ιερεύνηση προοπτικής δηµιουργίας Ταµείου Αστικής Ανάπτυξης και Αξιολόγηση της Σκοπιµότητας 5. Συνολική πρόταση ΤΑΑ για την α επιλογή 154

2 1. Γενικές Αρχές ιατύπωση Γενικών Αρχών Για τη διαµόρφωση της τελικής λύσης, λαµβάνονται υπόψη συγκεκριµένα στοιχεία: Ηπρόσφατηυπογραφήσύµβασης µε την ΕΤΕπ για τη χρηµατοδότηση Ταµείου Χαρτοφυλακίου (ή Ταµείου «Χαρτοφυλακίου» όπως ονοµάστηκε). Το σχετικό ιστορικό των προτάσεων ανάπλασης της υπό εξέταση περιοχής Ηενοποίησητων ήµων Κερατσινίου και ραπετσώνας σύµφωνα µε τις προβλέψεις του Προγράµµατος «Καλλικράτης» Με βάση τα ανωτέρω, τις αρχές της πρωτοβουλίας JESSICA αλλά και το εν γένει ιδιοκτησιακό καθεστώς της υπό εξέταση περιοχής, προκύπτει η ανάγκη ότι η πρωτοβουλία και ο συντονισµός των εταίρων για τη διαµόρφωση της τελικής πρότασης θα ανήκει στο ήµο «Κερατσινίου- ραπετσώνας» που θα προέλθει από τη συγχώνευση των ήµων Κερατσινίου και ραπετσώνας. Για το µεσοδιάστηµα θαπρέπειναυπάρξεισχετικήσυνεννόησηµεταξύ των πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων των δύο ήµων. Το Σχέδιο Ανάπλασης θα «ανταγωνισθεί» για χρηµατοδότηση µε άλλα σχέδια τα οποία θα υποβληθούν για χρηµατοδότηση από το Ταµείο Χαρτοφυλακίου. Οι χρηµατοδότες/επενδυτές του ΤΑΑ δεν θα πρέπει να έχουν άµεσα συγκρουόµενα συµφέροντα στην υλοποίηση των επιµέρους έργων, ιδίως σε σχέση µε τις κατασκευές των έργων. Η υλοποίηση των έργων και εν συνεχεία λειτουργία των έργων θα πρέπει να γίνει µε τρόπο που να εξασφαλίζει ισοµερώς τα συµφέροντα των χρηµατοδοτών του ΤΑΑ. 155

3 1. Γενικές Αρχές Θεσµικά ζητήµατα που ανακύπτουν Οι µέχρι τώρα αποφάσεις και σχετικές πολιτικές δεσµεύσεις έχουν καλύψει ένα µέρος από κρίσιµα ζητήµατα που εγείρονται σε εθνικό επίπεδο, όπως αυτό της δηµιουργίας του «Ταµείου Χαρτοφυλακίου», όπως θα ονοµάζεται το Ταµείο Χαρτοφυλακίου-Holding Fund της πρωτοβουλίας JESSICA. Στα επόµενα βήµατα εγείρονται τρία θεσµικά ζητήµατα που συνδέονται µε την υλοποίηση της πρωτοβουλίας JESSICA: 1. Ο χαρακτήρας, οι βαθµοί ελευθερίας και το εύρος δραστηριοποίησης των Ταµείων Αστικής Ανάπτυξης: θα µπορεί να ορίζονται συγκεκριµένες νοµικές/θεσµικές µορφές τις οποίες τα ΤΑΑ θα πρέπει να προσλάβουν καθώς και ο αριθµός των ΤΑΑ ανά Περιφέρεια ή Επιχειρησιακό Πρόγραµµα 2. Για τη λειτουργία των ΤΑΑ ως Ταµείων Εγγυοδοσίας (ενδεχοµένως συνδυαστικά µεάλλες µορφές χρηµατοδότησης) δεν υφίσταται σήµερα νοµικό πλαίσιο. Εάν κριθεί χρήσιµο, θα µπορούσε να υπάρξει σχετική νοµοθετική ρύθµιση ώστε να αξιοποιηθεί ευρύτερα και η δυνατότητα αυτή 3. Κάθε πρόταση για τη σύσταση ΤΑΑ θα πρέπει να ηγείται από κάποιο φορέα. Συνδυαστικά µε τα ζητήµατα της παρατήρησης (1) ανωτέρω θα µπορούσαν να εξετασθούν και ρυθµισθούν και θέµατα ευθύνης για την πρωτοβουλία σύστασης των Ταµείων. Έτσι, θα µπορούσε να προσδιοριστεί ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει εµπλοκή της οικείας περιφέρειας ή ήµου. Τονίζεται επίσης ότι για τη συνεργασία/σύµπραξη του δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα στη χρηµατοδότηση έργων αστικών αναπλάσεων (δηλαδή ΤΑΑ) επίσης δεν υφίσταται νοµικό καθεστώς. 156

4 1. Γενικές Αρχές Σχετικές προβλέψεις του Προγράµµατος «Καλλικράτης» ΟΝόµος 3852/2010 για τη Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωµένης ιοίκησης «Πρόγραµµα Καλλικράτης» ρυθµίζει τα θέµατα των ηµοτικών και Περιφερειακών Επιχειρήσεων. Με βάση τον ανωτέρω Νόµο, οι Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις δεν µπορούν να συµµετάσχουν σε Ανώνυµες Εταιρείες πλην µίας περιφερειακής αναπτυξιακής εταιρείας ή εταιρειών στις οποίες συµµετείχαν οι καταργούµενες Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις. Αντίστοιχος περιορισµός δεν τίθεται για τους ήµους, αν και ήδη ο Κώδικας ήµων και Κοινοτήτων θέτει τον περιορισµό τηςµίας επιχείρηση για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας ενός ήµου. Οι ανωτέρω περιορισµοί θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά το σχεδιασµό της αρχιτεκτονικής σχηµάτων ΤΑΑ και ολοκληρωµένων σχεδίων αστικής ανάπτυξης της πρωτοβουλίας JESSICA. 157

5 1. Γενικές Αρχές Αρχιτεκτονική της εφαρµογής της πρωτοβουλίας JESSICA στην Ελλάδα ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΕΤΠΑ (ΜΕΣΩ ΠΕΠ) ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΕΘΝΙΚΟ) Ολοκληρωµένο Σχέδιο Αστικής Ανάπτυξης ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ - ΤΟΠΙΚΟ) Χρηµατοδότηση ΙΚΑΙΟΥΧΟΣ 1 Επενδυτικοί Φάκελοι ΙΚΑΙΟΥΧΟΣ n 1 n ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΡΓΑ 158

6 1. Γενικές Αρχές Πρόσφατες εξελίξεις Τη Σύµβαση Χρηµατοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων του χρηµατοδοτικού εργαλείου JESSICA, υπέγραψαν στις 02/07/2010 η Υπουργός Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, κ. Λούκα Τ. Κατσέλη και ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, κ. Πλ. Σακελλάρης. Με την υπ. Αριθ 35966/ΕΥΣ 5362 Απόφαση που δηµοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Αρ.1388Β - 3/9/2010 συστάθηκε το Ταµείο Χαρτοφυλακίου (Κεφαλαίου) JESSICA. Σύµφωνα µε τοαρ.4 συστήνεται το Επενδυτικό Συµβούλιο το οποίο αποτελείται από πέντε τακτικά µόνιµα µέλη (Γ.Γ. Επενδύσεων & Ανάπτυξης, Ειδικός Γραµµατέας Σ ΙΤ, ΓΓ Χωροταξίας & Αστικής Ανάπλασης, εκπρόσωπος της ΚΕ ΚΕ και ο Ειδικός σύµβουλος του ΥΠΟΙΑΝ για το JESSICA) και µη µόνιµα µέλη τους Γ.Γ. των Περιφερειών. Η θητεία όλων των µελών είναι 2ετης µε δυνατότητα επαναδιορισµού τους. Στις αρµοδιότητες του Επενδυτικού Συµβουλίου είναι: Η έγκριση α) Τροποποιήσεων, αναθεωρήσεων της Επενδυτικής Στρατηγικής & Προγραµµατισµού µετά από πρόταση της ΕΤΕπ β) Προσκλήσεων Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για τα Ταµεία Αστικής Ανάπτυξης γ) Των Επιχειρηµατικών Σχεδίων που θα κατατεθούν και ενδεχόµενες τροποποίησης των ανωτέρω Η εποπτεία της προόδου και της στρατηγικής του Ταµείου Κεφαλαίου JESSICA Έγκριση Εκθέσεων Προόδου, Εκτέλεση σχετικών πράξεων για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας Ησυνεργασίαµε την ΕΤΕπ για την παρακολούθηση της υλοποίησης της πρωτοβουλίας εν γένει στην Ελλάδα Η κατάρτιση του Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας Στόχος είναι η έκδοση προσκλήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος για σύσταση Ταµείων Αστικής Ανάπτυξης έως το τέλος του έτους (ή το αργότερο έως τις αρχές του 2011). 159

7 1. Γενικές Αρχές Χρηµατοδότηση του Ταµείου Χαρτοφυλακίου Το Ταµείο Χαρτοφυλακίου θα αποτελέσει το όχηµα διαµόρφωσης του σχεδιασµού εφαρµογής της πρωτοβουλίας JESSICA και συγκέντρωσης των απαραίτητων πόρων από τα επιχειρησιακά προγράµµατα για την πραγµατοποίηση δράσεων αστικής ανάπτυξης. Ήδη σήµερα, οι πόροι αυτοί ανέρχονται σε 258 εκατ. Ευρώ και κατανέµονται ως εξής: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΣΟ 1 ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΠ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ ΠΕΠ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΠ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΠΕΠ ΗΠΕΙΡΟΣ ΠΕΠ ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΠΕΠ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΠΕΠ ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ Α ΠΕΠ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΠΕΠ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΠΕΠ ΚΡΗΤΗ ΠΕΠ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α ΕΠ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ, ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΘΕΣΣΑΛΙΑ, ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ, ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ Α, ΚΡΗΤΗ, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΥΝΟΛΟ

9 2. Εναλλακτικές Επιλογές για το ΤΑΑ Κρίσιµες Παράµετροι ύο είναι οι κρίσιµες παράµετροι για τη επιτυχία της υλοποίησης του χρηµατοδοτικού εργαλείου: Η δυνατότητα συνεννόησης των εµπλεκόµενων µερών ιδιοκτητών των χώρων της έκτασης για τη διαµόρφωση κοινής λύσης Ηταχύτηταολοκλήρωσης των αναγκαίων πολεοδοµικών ρυθµίσεων και η έκδοση της πράξης εφαρµογής συνυπολογιζοµένων και όλων των σχετικών Σηµαντικές παράµετροι επίσης είναι: Ο χαρακτήρας των ενισχύσεων: Συµµετοχές, δάνεια, εγγυήσεις Ο φορέας/φορείς υλοποίησης της επένδυσης και εκµετάλλευσης των ακινήτων και ο ιδιαίτερος ρόλος που θα διαδραµατίσει ο νέος ήµος 162

10 2. Εναλλακτικές Επιλογές για το ΤΑΑ ιαµόρφωση επιλογών αρχιτεκτονικής του ΤΑΑ Με βάση τα ανωτέρω µπορούµε να διαµορφώσουµε τα κάτωθι σενάρια/επιλογές αρχιτεκτονικής του ΤΑΑ 1η επιλογή: Το ΤΑΑ συστήνεται µε τηµορφή αµοιβαίου κεφαλαίου κλειστού τύπου και µεριδιούχους το Ταµείο Συµµετοχών και ενδεχοµένως άλλους επενδυτές. Το ΤΑΑ χρηµατοδοτεί τους εταίρους της πρότασης χωριστά είτε (α) µε τηµορφή κεφαλαιακών συµµετοχών σε µία ή περισσότερες εταιρείες ειδικού σκοπού για την ανάπτυξη και εκµετάλλευση των ακινήτων, είτε (β) είτε µε τηµορφή (οµολογιακών) δανείων προς τους εταίρους - ιδιοκτήτες 2η επιλογή: Οι εταίροι της πρότασης συστήνουν Εταιρεία Ειδικού Σκοπού η οποία αναλαµβάνει την ενιαία ανάπτυξη του χώρου και η οποία χρηµατοδοτείται εν µέρει µε τη µορφή συµµετοχής ή δανείου από το ΤΑΑ, που συστήνεται µε τηµορφή αµοιβαίου κεφαλαίου κλειστού τύπου και µεριδιούχους το Ταµείο Συµµετοχών και ενδεχοµένως άλλους επενδυτές. 3η επιλογή: Το ΤΑΑ ιδρύεται µε τηµορφή Εταιρείας Ειδικού Σκοπού στην οποία µετέχει ως εταίρος το Ταµείο Συµµετοχών. Η εταιρεία δανειοδοτεί εν συνεχεία τους εταίρους της πρότασης ή εγγυοδοτεί υπέρ αυτών για την υλοποίηση των επένδυσης στο µέρος ιδιοκτησίας της. Παρακολουθεί την πρόοδο των έργων και έχει ως κύρια ευθύνη τη διαχείριση της εξυπηρέτησης των δανείων. Τονίζεται ότι το ΤΑΑ µπορεί είτε να συσταθεί για να καλύψει ευρύτερες ανάγκες αστικών αναπλάσεων στην Περιφέρεια Αττικής, είτε µεµονωµένα τις ανάγκες της παράκτιας βιοµηχανικής ζώνης της ραπετσώνας. 163

11 2. Εναλλακτικές Επιλογές για το ΤΑΑ 1 η Επιλογή: ΤΑΑ ως Αµοιβαίο Κεφάλαιο µε πολλούς δικαιούχους Ολοκληρωµένο Σχέδιο Αστικής Ανάπτυξης ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΕΘΝΙΚΟ) ΤΑΑ: ΑΜΟΙΒΑΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ (ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ) ΗΜΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΕΤ ΟΛΠ BP Επενδυτικοί Φάκελοι 1 n Συµµετοχές & άνεια ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΡΓΑ ΕΕΣ 1 ΕΕΣ 2 164

12 2. Εναλλακτικές Επιλογές για το ΤΑΑ 2 η Επιλογή: ΤΑΑ ως Αµοιβαίο Κεφάλαιο µε ένανδικαιούχο Ολοκληρωµένο Σχέδιο Αστικής Ανάπτυξης ΕΕΣ Επενδυτικοί Φάκελοι 1 ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΕΘΝΙΚΟ) ΤΑΑ: ΑΜΟΙΒΑΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ (ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ) n Συµµετοχή & άνεια ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΡΓΑ ΗΜΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΕΤ ΟΛΠ BP 165

13 2. Εναλλακτικές Επιλογές για το ΤΑΑ 3 η Επιλογή: ΤΑΑ ως Εταιρεία Ειδικού Σκοπού Ολοκληρωµένο Σχέδιο Αστικής Ανάπτυξης ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΕΘΝΙΚΟ) ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΙ ΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ (ΤΑΑ) ΗΜΟΣ 1 άνεια & εγγυήσεις Επενδυτικοί Φάκελοι 2 n ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΡΓΑ ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΕΤ ΟΛΠ BP 166

15 3. Απαιτούµενες ιαδικασίες Για το Ταµείο Χαρτοφυλακίου Στο αµέσως προσεχές χρονικό διάστηµα, θα διαµορφωθεί το απαιτούµενο από τους κανονισµούς των ιαρθρωτικών Ταµείων Σύστηµα ιαχείρισηςκαι Ελέγχου και θα ακολουθηθούν οι σχετικές διαδικασίες του Προγράµµατος ηµοσίων Επενδύσεων προκειµένου να ενταχθούν οι πράξεις JESSICA στα συµµετέχοντα επιχειρησιακά προγράµµατα και να ολοκληρωθεί η διαθεσιµότητα των πόρων. Θα ακολουθήσει η έκδοση πρόσκλησης προς ενδιαφεροµένους για την υποβολή Για το Ταµείο Αστικής Ανάπτυξης ιαβούλευση µεταξύ των Εταίρων για τη διαµόρφωση των χαρακτηριστικών της πρότασης και την υπογραφή µνηµονίου συνεργασίας για υποβολή κοινής πρότασης Μετά την έγκριση της πρότασης θα απαιτηθεί: ησύστασηεταιρείας(ή Εταιρειών) Ειδικού Σκοπού ή ησύστασηαµοιβαίου κεφαλαίου κλειστού τύπου και ο ορισµός (α) διαχειριστή, και (β) θεµατοφύλακα ΗλειτουργίατουΤαµείου µπορεί να υποστηρίζεται επιπλέον από «επενδυτικό σύµβουλο» για την επιλογή και παρακολούθηση/διαχείριση των επιµέρους έργων 168

16 3. Απαιτούµενες ιαδικασίες Για την υλοποίηση των έργων Για την υλοποίηση των έργων θα απαιτηθεί η έκδοση «Πράξης Εφαρµογής» των νέων πολεοδοµικών ρυθµίσεων η οποία ενδέχεται να προϋποθέτει και την εκπόνηση σχετικής πολεοδοµικής µελέτης εάν κριθεί ότι οι υφιστάµενες δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εταίρων Εναλλακτικά, θα µπορούσε να υπάρξει ειδική νοµοθετική ρύθµιση µε την οποία να ρυθµίζονται τα σχετικά πολεοδοµικά θέµατα. Ηνοµοθετική ρύθµιση θα µπορούσε επίσης να περιλαµβάνει και θέµατα εγγυοδοσίας δανείων από το Ταµείο Αστικής Ανάπτυξης, είτε αυτό λάβει τη µορφή Αµοιβαίου Κεφαλαίου είτε τη µορφή Εταιρείας Ειδικού Σκοπού. 169