ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΟΡΩΝ

Transcript

1 ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Από τις µεταβολές των γενικών όρων που είναι σηµαντικοί για την εκτέλεση του ΚΠΣ , κατά το έτος 2003 αλλά και τα σχετικά ευρήµατα της Έκθεσης Ενδιάµεσης Αξιολόγησης, προκύπτει ότι η επιλογή των αξόνων προτεραιότητας του ΚΠΣ, εξακολουθεί να είναι επίκαιρη και οι πιθανές επιµέρους προσαρµογές αντιµετωπίζονται στο πλαίσιο αναθεώρησης των προγραµµάτων µετά και την κατανοµή του αποθεµατικού. Κατά τον αρχικό σχεδιασµό του ΚΠΣ είχε επιτευχθεί µία ισορροπία µεταξύ αφ ενός των παρεµβάσεων που αποσκοπούν στην ενίσχυση και τη στήριξη του ιδιωτικού τοµέα για την προώθηση των επενδύσεων και της καινοτοµίας και αφ ετέρου των παρεµβάσεων που αποβλέπουν στη βελτίωση και τη δηµιουργία οικονοµικών και κοινωνικών υποδοµών. Η επιτάχυνση της οικονοµικής ανάπτυξης και η αύξηση του όγκου παραγωγής διατηρεί επίκαιρο το στόχο για αύξηση της χωρητικότητας των υποδοµών, ενώ οι συνακόλουθες τάσεις αύξησης των περιβαλλοντικών φόρτων ενισχύουν την προτεραιότητα για τις περιβαλλοντικές παρεµβάσεις. Οι καταγραφέντες υψηλοί ρυθµοί οικονοµικής ανόδου, η αύξηση ανταγωνισµού και η συνακόλουθη αύξηση της παραγωγικότητας επιτρέπουν την αύξηση της παραγωγής χωρίς όµως ιδιαίτερα σηµαντική αύξηση της απασχόλησης. Τα σηµαντικά επίπεδα ανεργίας στη χώρα σε συνδυασµό και µε τα χαµηλά ποσοστά συµµετοχής στο εργατικό δυναµικό διατηρούν το στόχο για την ενίσχυση της απασχόλησης, ύψιστης σηµασίας προτεραιότητα τόσο από οικονοµική όσο και από κοινωνική άποψη. Οι προτεραιότητες ως προς τις διαπεριφερειακές ανισότητες αλλά και την ισότητα ευκαιριών σε όλες τις οµάδες πληθυσµού ανταποκρίνονται σε βαθιές ανάγκες της ελληνικής κοινωνικοοικονοµικής πραγµατικότητας, που είναι πιθανόν να µην ικανοποιηθούν αρκετά ούτε στο πλαίσιο του ΚΠΣ Ως προς την αγροτική ανάπτυξη, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας, η βιώσιµη και ολοκληρωµένη ανάπτυξης της υπαίθρου και η διατήρηση και βελτίωση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων της υπαίθρου, εξακολουθούν να ανταποκρίνονται και στη φιλοσοφία της νέας ΚΑΠ. Η κοινωνία της πληροφορίας εξακολουθεί να παραµένει επίκαιρος άξονας προτεραιότητας του ΚΠΣ µε παράλληλη στόχευση τόσο την ανάπτυξη δραστηριοτήτων τύπου «νέας οικονοµίας» αλλά και τη διάχυση των καινοτοµιών σε υφιστάµενες δραστηριότητες του δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα. 1

2 ΕΝΟΤΗΤΑ Β: ΠΡΟΟ ΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΠΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΩΡΡΕΥΤΙΚΑ ΕΩΣ ΠΡΟΟ ΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΠΣ Σύνολο ηµόσιας απάνης ( ) ΕΝΤΑΓΜΕΝΑ ΕΡΓΑ ΕΩΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΗΣΕΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΘΗΣΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ (..) ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΣΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ (..) ΚΠΣ ΣΥΝΟΛΟ ΑΠΑΝΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΗΣΕΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΘΗΣΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ (..) ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΣΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ (..) Ο προϋπολογισµός των ενταγµένων έργων στο επίπεδο του ΚΠΣ ανέρχεται σε ,1 εκ., ποσοστό 76,52% επί της συνολικής ηµόσιας απάνης του ΚΠΣ. Οι πραγµατοποιηθείσες πληρωµές κατά το έτος 2003 ανέρχονται σε 3.049,04 εκ., ενώ οι πραγµατοποιηθείσες πληρωµές σωρευτικά µέχρι 31/12/2003 φτάνουν σε 7.107,6 εκ. και διαµορφώνουν την απορρόφηση σε 45% επί της αντίστοιχης ηµόσιας απάνης ή 22% επί της συνολικής ηµόσιας απάνης. Οι συνολικά καταβληθείσες και πιστοποιηθείσες πληρωµές σωρευτικά µέχρι τις 31/12/2003 είναι 6.961,2 εκ. (44% επί της αντίστοιχης ηµόσιας απάνης ή 22% επί της συνολικής ηµόσιας απάνης), εκ των οποίων τα 3.568,1 εκ. αντιστοιχούν στο έτος Ειδικότερα η ανάλυση της ηµόσιας απάνης ως προς την Κοινοτική Συµµετοχή (Κ.Σ.) είναι για το ΕΤΠΑ 3.070,98 εκ. (43% επί της αντίστοιχης Κ.Σ. ή 21% επί της συνολικής Κ.Σ.), για το ΕΚΤ 947,03 εκ. (46% επί της αντίστοιχης Κ.Σ. ή 22% επί της συνολικής Κ.Σ.), για το ΕΓΤΠΕ-Π 380,35 εκ. (34% επί της αντίστοιχης Κ.Σ. ή 17% επί της συνολικής Κ.Σ.), για το ΧΜΠΑ 47,3 εκ. (49% επί της αντίστοιχης Κ.Σ. ή το 22% επί της συνολικής Κ.Σ.), ενώ οι Εθνικοί Πόροι είναι 2.515,5 εκ. (49% επί της αντίστοιχης Εθνικής Συµµετοχής ή 24% επί της συνολικής Εθνικής Συµµετοχής). Στο επίπεδο των Προγραµµάτων που υλοποιούνται στο πλαίσιο των 7 Αξόνων Προτεραιότητας του ΚΠΣ και µε βάση τη συσχέτιση του προγραµµατισµού και της χρηµατοδοτικής εκτέλεσης για το έτος 2003 αλλά και σωρευτικά έως 31/12/03: Την καλύτερη εικόνα (πολύ πάνω από το µέσο όρο όλων των προγραµµάτων) εµφανίζουν τα προγράµµατα «Οδικοί Άξονες, Λιµάνια, Αστική Ανάπτυξη», Αλιεία, Εκπαίδευση & Αρχική Επαγγελµατική Κατάρτιση, Απασχόληση & Επαγγελµατική Κατάρτιση και ΠΕΠ Αττικής. 2

3 Καλή επίσης εικόνα (πάνω από το µέσο όρο όλων των προγραµµάτων) εµφανίζουν τα προγράµµατα ΠΕΠ υτικής Μακεδονίας, ΠΕΠ υτικής Ελλάδας, ΠΕΠ Κρήτης, Τεχνική Βοήθεια, Πολιτισµός, ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας, Αγροτική Ανάπτυξη & Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου και Σιδηρόδροµοι Αεροδρόµια Αστικές Συγκοινωνίες. Μία εικόνα γύρω στο µέσο όρο όλων των προγραµµάτων εµφανίζουν τα προγράµµατα ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου, ΠΕΠ Ιονίων Νήσων, Ανταγωνιστικότητα, ΠΕΠ Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, ΠΕΠ Θεσσαλίας, Κοινωνία της Πληροφορίας και Υγεία Πρόνοια. Κάτω από το µέσο όρο όλων των προγραµµάτων εµφανίζουν τα προγράµµατα ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου, ΠΕΠ Πελοποννήσου, ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας, ΠΕΠ Ηπείρου και Περιβάλλον. Οι γενικές διαπιστώσεις από την πορεία εφαρµογής των Προγραµµάτων όπως εντοπίζονται και στις ενδιάµεσες αξιολογήσεις είναι ότι: Α. Οι κυριότεροι παράγοντες που επέτρεψαν ικανοποιητικές επιδόσεις ήταν ότι: σχετικά µεγάλο µέρος των συνολικών πόρων κατανεµήθηκε σε δράσεις και παρεµβάσεις παρόµοιες των οποίων είχαν εκτελεστεί στο παρελθόν, σηµαντικό τµήµα των δράσεων αποτελούσαν συνέχεια από το προηγούµενο ΚΠΣ, µέρος των πραγµατοποιήσεων είχε το χαρακτήρα τρεχουσών δαπανών, πράγµα που διευκόλυνε την απορρόφηση. Β. Οι κυριότεροι λόγοι για τις καθυστερήσεις ήταν: Η σχετικά υψηλή συµµετοχή µέτρων ή δράσεων µε καινοτόµο χαρακτήρα ή τα οποία εφαρµόζονται για πρώτη φορά. Ένα ευρύ και ποικίλο φάσµα παρεµβάσεων. Ζητήµατα προγραµµατισµού και ωρίµανσης έργων. Αδυναµίες στην ορθή εκτίµηση της ζήτησης από µέρους των οµάδων που θα µπορούσαν να επωφεληθούν από τη δράση. Ανεπάρκειες στην επίδοση των τελικών δικαιούχων και των αποδεκτών. Απρόβλεπτες δυσχέρειες και προσκόµµατα πέρα από τον έλεγχο των αρµόδιων για το Πρόγραµµα αρχών. Στο πλαίσιο των ενδιαµέσων εκθέσεων αξιολόγησης (ΚΠΣ και προγραµµάτων) προτάθηκαν µέτρα αντιµετώπισης των επιµέρους ειδικών θεµάτων αλλά και θεµάτων κοινών στην πλειοψηφία των προγραµµάτων, που σχετίζονται µε οριζόντιες πολιτικές ή το πλαίσιο διαχείρισης. Κατά το έτος 2003 προσαρµόστηκε και το σύστηµα δεικτών του ΚΠΣ µε µία προσέγγιση «bottom-up» κατά την οποία αξιοποιήθηκαν τα δεδοµένα φυσικής και οικονοµικής προόδου των έργων που παρείχαν στη Α 3

4 ΚΠΣ οι εµπλεκόµενες Ειδικές Υπηρεσίες ιαχείρισης, της Ενδιάµεσης Αξιολόγησης των επιµέρους ΕΠ καθώς και της Ενδιάµεσης Αξιολόγησης του ΚΠΣ Στο πλαίσιο της απλοποίησης και µείωσης του αριθµού των δεικτών διεγράφησαν οι λεγόµενοι διαρθρωτικοί δείκτες, δεδοµένου ότι σχετίζονται µε µεγέθη που προσδιορίζονται από παράγοντες κυρίως εκτός του ΚΠΣ, ενώ ενοποιήθηκαν οι 13 πίνακες του Άξονα Προτεραιότητας 7 (ανά περιφέρεια) σε έναν πίνακα για το Περιφερειακό Σκέλος. Για την αναθεώρηση των δεικτών ελήφθησαν υπ όψη οι παρατηρήσεις των υπηρεσιών της Ε. Επιτροπής, στις οποίες υπεβλήθη ανάλυση και τεκµηρίωση των τροποποιήσεων που αφορούν στους δείκτες ανθρωπίνων πόρων, περιβάλλοντος και οδικών έργων. Επίσης το έτος 2003 έγινε και η κατανοµή του αποθεµατικού επίδοσης (1.411,4 ΜΕΥΡΩ ηµόσια απάνη εκ των οποίων 9,45 ΜΕΥΡΩ Κοινοτική Συµµετοχή) και του αποθεµατικού προγραµµατισµού (411 ΜΕΥΡΩ Κοινοτικής Συνδροµής). Από το αποθεµατικό προγραµµατισµού τα 68,9 ΜΕΥΡΩ που αφορούσαν το έτος 2003 σε συµφωνία µε την Ε.Ε. κατανεµήθηκαν στο Ε.Π. ΟΑΛΑΑ (48,9 ΜΕΥΡΩ) και Πολιτισµού (20 ΜΕΥΡΩ) και επόµενα το αποθεµατικό προγραµµατισµού προς κατανοµή ήταν 372,5 ΜΕΥΡΩ Κοινοτικής Συνδροµής. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η πρόταση της ελληνικής πλευράς -.Α. του ΚΠΣ- όπως διατυπώθηκε προς την Ε.Ε., για την κατανοµή των πόρων του Αποθεµατικού Επίδοσης, σύµφωνα µε το Άρθρο 44 του Κανονισµού 1260/1999, καθώς και την πρόταση κατανοµής του Αποθεµατικού Προγραµµατισµού του ΚΠΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΠΙ ΟΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΝΑ Ε.Π. ΚΑΙ ΙΑΡΘΡΩΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΠΙ ΟΣΗΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΠΟΘ. ΕΠΙ ΟΣΗΣ ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ ΧΜΠΑ ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΠ. ΠΡΟΓΡΑΜ. Συνολικο ποσο αποθεµατικων ΤΟΜΕΑΚΑ Ε.Π. ΕΠΕΑΕΚ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΟΑΛΑΑ ΣΑΑΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΛΙΕΙΑ ΕΠΠΕΡ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ ΚτΠ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΜΕΑΚΩΝ ΕΠ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Ε.Π. ΑΝ. ΜΑΚ-ΘΡΑΚΗ Κ. ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΥΤ. ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΥΤ. ΕΛΛΑ Α ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΒΟΡ. ΑΙΓΑΙΟ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΚΠΣ ΤΑΜΕΙΑ ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ ΧΜΠΑ ΣΥΝΟΛΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ

5 ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΙΣΟΤΗΤΑ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η αλλαγή των πολιτικών για την απασχόληση κατά το έτος 2003 έγινε στην κατεύθυνση υποστήριξης των βασικών επιλογών του ΚΠΣ Οι βασικές θεσµικές προσαρµογές αφορούσαν: στη δηµιουργία του Εθνικού Συστήµατος Σύνδεσης της Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης µε την Απασχόληση (Ν. 3191/ ) στο νέο νοµοθετικό πλαίσιο για τον ΟΑΕ που ψηφίστηκε τον Απρίλιο του Επίσης στη διάρκεια του 2003 ολοκληρώθηκε το πλαίσιο πολιτικής για ολοκληρωµένες παρεµβάσεις ενίσχυσης της απασχόλησης στο τοπικό επίπεδο, που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΚΠΣ και είναι: οι τοπικές πρωτοβουλίες απασχόλησης και οι ολοκληρωµένες παρεµβάσεις στον αστικό χώρο καθώς και σε ορεινές / µειονεκτούσες περιοχές που στοχεύουν στην ολοκληρωµένη ανάπτυξη αλλά και στην ενίσχυση της απασχόλησης. Σε σχέση µε την ισότητα ευκαιριών δεν υπήρξαν αλλαγές στο πλαίσιο πολιτικής ενώ µέσα από τη λειτουργία του Εθνικού Συστήµατος Σύνδεσης της Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης µε την Απασχόληση συστηµατοποιείται η δυνατότητα στατιστικής παρακολούθησης των επιδιώξεων για την ισότητα ευκαιριών µέσα από την εξατοµικευµένη προσέγγιση. Η προσαρµογή των πολιτικών για το περιβάλλον το 2003 είχε σαν βασικό στόχο τόσο την ολοκλήρωση του πλαισίου για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και την ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις άλλες τοµεακές πολιτικές και εκφράστηκε θεσµικά µε: την ψήφιση του Π.. 165/03 για τη δηµιουργία της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος την έκδοση τριών Π.. για τη διαχείριση ειδικών αποβλήτων καθώς και την έκδοση Κ.Υ.Α. για τον Εθνικό και Περιφερειακό Σχεδιασµό της διαχείρισης στερεών αποβλήτων την ίδρυση 9 Φορέων ιαχείρισης προστατευόµενων περιοχών (ΦΕΚ 126 Β/ ) 5

6 την έγκριση κειµένου στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη καθώς και των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις 12 Περιφέρειες της Χώρας. ΕΝΟΤΗΤΑ : ΙΑΣΥΝ ΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΕΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ Η προσέγγιση γίνεται µε βάση τις προβλεπόµενες αιτήσεις πληρωµών όπως αυτές κοινοποιήθηκαν στην Ε.Ε. µε έγγραφο της Αρχής Πληρωµής στις 30/04/04 ανά Επιχειρησιακό Πρόγραµµα και αθροιστικά στο επίπεδο των Αξόνων Προτεραιότητας και του ΚΠΣ Στο διάγραµµα που ακολουθεί παρουσιάζεται συνθετικά στο επίπεδο του ΚΠΣ η εικόνα του επόµενου έτους εκτέλεσης σε σχέση και µε το Συνολική 2003 Πρόβλεψη απανών 2003 Χιλιάδες Συνολικές καταβληθείσες και πιστοποιηθείσες πληρωµές 2003 Πραγµατοποιηθείσες πληρωµές 2003 Συνολική 2004 Πρόβλεψη απανών 2004 Συνολική έως ΚΠΣ Συνολικές καταβληθείσες και πιστοποιηθείσες πληρωµές έως Πραγµατοποιηθείσες πληρωµές 2003 Με βάση τη συγκριτική εξέταση της % αναλογίας των αξόνων προτεραιότητας επί του συνόλου του ΚΠΣ ως προς τις συνολικές καταβληθείσες και πιστοποιηθείσες πληρωµές έως 31/12/03, τα ενταγµένα έργα έως 31/12/04 και τις προβλεπόµενες δαπάνες για το 2004, προκύπτει ότι: αναµένεται να διατηρηθεί η υψηλή συµµετοχή της Προτεραιότητας 2 «Μεταφορές», στις συνολικές πληρωµές του ΚΠΣ κατά το έτος 2004, όπως έγινε και το εκτιµάται σχετικά αυξηµένη συµµετοχή σε σχέση µε το 2003, της Προτεραιότητας 7 «Περιφερειακή Ανάπτυξη» και της Προτεραιότητας 3 6

7 «Ανταγωνιστικότητα» στις συνολικές πληρωµές του ΚΠΣ κατά το έτος 2004 που θα διαµορφωθεί κύρια από προγράµµατα που έχουν υψηλά ποσοστά ενταγµένων έργων. η συµµετοχή των υπολοίπων Αξόνων Προτεραιότητας στις συνολικές πληρωµές του ΚΠΣ το 2004, αναµένεται να διατηρηθεί στα επίπεδα της αντίστοιχης συµµετοχής τους κατά το έτος