Υγεία και Πολιτισμός Εναλλακτικές προσεγγίσεις στα σύγχρονα δεδομένα

Transcript

1 Υγεία και Πολιτισμός Εναλλακτικές προσεγγίσεις στα σύγχρονα δεδομένα Δήμος Ηρακλείου Αττικής Μήλος _Ιούλιος 2016

2 Αντί Εισαγωγής

3 Πολλοί είναι εκείνοι που θα αναρωτηθούν πως συνδέονται - πέρα από προφανείς και τυπικούς συμβολισμούς - ο Πολιτισμός με την Υγεία. Υγεία και Πολιτισμός: Δύο έννοιες απόλυτα συνδεδεμένες

4 Η σημερινή μου, λοιπόν, τοποθέτηση ξεπερνά την έννοια του πολιτισμού ως συστατικό στοιχείο κάθε ανθρώπινης κοινωνίας και πως με τη σειρά του επηρεάζει αποφασιστικά την διαμόρφωση του κοινωνικού περιβάλλοντος στα πλαίσια της συνεχούς αλληλεπίδρασης. Είναι γνωστή, άλλωστε, η θεωρία των νεοδαρβινιστών, σύμφωνα με την οποία η γενετική εξέλιξη μέσω της φυσικής επιλογής αύξησε την «ικανότητα για πολιτισμό» και ο πολιτισμός ενίσχυσε στο μέγιστο τη γενετική καταλληλότητα αυτών που τον χρησιμοποίησαν.

5 Η θεωρητική μας βάση Ο πολιτισμός προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό τον ορίζοντα των γεγονότων και των καταστάσεων, μέσα στο οποίο ζει ένα άτομο ή μία ομάδα και πως επηρεάζει την αντίληψή του περί υγείας και τελικά την ίδια του την υγεία.

6 Τα δύο βασικά ερωτήματα Τι γίνεται, όμως, σε περιόδους όπου η κοινωνική βάση και συνεπώς ο παραγόμενος πολιτισμός «εμβολιάζεται» με κοινωνικές ομάδες από χώρες με άλλες συχνά απόψεις περί υγείας; Ή πως επηρεάζεται το επίπεδο της υγείας ενός κοινωνικού συνόλου που βρίσκεται σε μακροχρόνιο καθεστώς κρίσης; Η οικονομική κρίση, οι κοινωνικές ανισότητες & οι μεταναστευτικές/ προσφυγικές ροές ως ανεξάρτητες μεταβλητές

7 Η Στόχευση του Δήμου Ηρακλείου

8 Με βάση τους παραπάνω θεωρητικούς και πρακτικούς προβληματισμούς, ο Δήμος μας τα τελευταία δύο χρόνια έχει αναπτύξει ένα ισχυρό σύστημα υποδομών υγείας και κοινωνικής πρόνοιας.

9 Ο στόχος μας Μία στρατηγική ενδογενούς τοπικής κοινωνικόπολιτιστικής ανάπτυξης που να προωθεί τη συμμετοχή των πολιτών στην διαμόρφωση ενός μοντέλου κοινωνικής πολιτικής προσαρμοσμένο στις ανάγκες της πόλης μας και που τελικά αντιμάχεται τον κοινωνικό αποκλεισμό και προωθεί την βελτίωση όλων των πλαισίων που χρήζουν βελτιώσεων, αλλαγών και νέων προσαρμογών σ ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

10 Οι προκλήσεις Για τον Δήμο μας, το νέο αυτό περιβάλλον σηματοδοτεί μία πρόκληση για την πλειοψηφία των υπηρεσιών μας και, κυρίως, σηματοδοτεί πραγματιστικούς προβληματισμούς για τι μπορεί να γίνει συγκεκριμένα. Ώστε να αμβλύνονται οι παράγοντες και οι ανισότητες που μειώνουν το επίπεδο της υγείας και συνεπαγωγικά του πολιτισμού στο Ηράκλειο Αττικής.

11 Οι Στοχευμένες Παρεμβάσεις Καλές Πρακτικές

12 Γιατί «Καλές Πρακτικές»; Γιατί οι δράσεις μας είναι εξωστρεφείς προς την τοπική κοινότητα. Γιατί κινούμαστε με στόχο ο Δήμος να είναι αυτός που δίνει τον παλμό στην τοπική κοινότητα και όχι το αντίστροφο. Γιατί «προκαλούμε» τη συνεργασία εθελοντών, ιδιωτικού τομέα και άλλων δομών υγείας.

13 Και ακόμη Γιατί οι δράσεις μας έχουν Βιωσιμότητα εφόσον τα αποτελέσματά τους έχουν διάρκεια Αποτελεσματικότητα συνδέοντάς τες με την καινοτομία, αφού προτείνει λύσεις που συνάδουν με ρεαλιστικές πολιτικές υγείας Μεταφοράς και αξιοποίησης σε διαφορετικά περιβάλλοντα,από νέους χρήστες που θέλουν να τις υιοθετήσουν (μέσα στην ίδια την κοινότητα σε διαφορετικά πλαίσια αλλά και έξω από αυτή)

14 Και γιατί τελικά.. Είναι προσεγγίσεις που δουλεύουν και μπορούν να επαναληφθούν Ίσες ευκαιρίες υγείας στην πόρτα του Δημότη Του Δημότη που δεν μπορεί Του Δημότη που δεν ξέρει Του Δημότη που δεν προλαβαίνει Να ασκήσει, να εκμεταλλευτεί τα δικαιώματα πρόσβασης στην Υγεία

15 1 η Δράση: Πρόγραμμα Προληπτικού Οδοντιατρικού Ελέγχου Στα Δημοτικά μας Σχολεία

16 Το αντικείμενο: Προληπτικός οδοντιατρικός έλεγχος σε όλα τα δημόσια δημοτικά σχολεία της πόλης. Ποιοι συνεργάστηκαν: Τμήμα Προστασίας και Προαγωγής Δημόσιας Υγείας + Τμήμα Παιδείας Δήμου Ηρακλείου + Εθελοντές Οδοντίατροι. Ωφελούμενοι: Εξετάστηκε το 83% του μαθητικού πληθυσμού, δηλαδή μαθητές (είχε προηγηθεί η ενημέρωση και η έγγραφη συγκατάθεση των γονέων).

17 Ενδιαφέρον συμπέρασμα δράσης: Στα σχολεία που χωροταξικά είναι σε συνοικίες που κατοικούν πιο ευπαθείς οικονομικά ομάδες του πληθυσμού, υπήρχε ένα ποσοστό της τάξης του 15% που δεν είχαν επισκεφτεί ποτέ οδοντίατρο ενώ 40% έχριζε περαιτέρω θεραπείας

18

19 2 η Δράση: Πρόγραμμα Σχολικής Υγιεινής Σε συνεργασία με το τμήμα επισκεπτών υγείας του Γ.Ν.Ν.Ι «Κωνσταντοπούλειο» Για όλους τους μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων των δημόσιων σχολείων της πόλης

20 Το αντικείμενο: Έλεγχος ατομικών βιβλιαρίων υγείας για τυχόν ελλείψεις σε δόσεις εμβολίων, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού. Ωφελούμενοι: Ο μαθητικός πληθυσμός των Γυμνασίων και Λυκείων της πόλης.

21 Ποιοι συνεργάστηκαν: Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Δημόσιας Υγείας Δήμου + Επισκέπτες Υγείας του Γ.Ν.Ν.Ι «Κωνσταντοπούλειο» + Περιφέρεια Αττικής Ενότητα Βορείου Τομέα Αθηνών + Εθελοντές ιατροί Δημοτικών Πολυϊατρείων. Ενδιαφέρον συμπέρασμα: Σε όσους μαθητές «έλλειπαν» εμβόλια λόγω οικονομικών δυσχερειών το παραπάνω σχήμα συνεργάστηκε προκειμένου να εμβολιαστούν κανονικά οι μαθητές

22 3 η Δράση: Τα Δημοτικά μας Ιατρεία ως Κέντρο Εκπαίδευσης Φοιτητών Νοσηλευτικής ΤΕΙ Αθήνας

23 Το αντικείμενο: Εκπαίδευση του κοινοτικού νοσηλευτή και εκμάθηση στην πράξη του ρόλου του στην κοινότητα. Οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να δουν στην πράξη τον ρόλο και τις συνθήκες εργασίας τους, όπως αυτά προκύπτουν στην καθημερινότητα Ωφελούμενοι: Οι εκπαιδευόμενοι φοιτητές, οι δομές του Δήμου (π.χ παιδικοί σταθμοί, Κ.Α.Π.Η, κέντρα φιλοξενίας ηλικιωμένων, εθελοντές αιμοδότες) και η τοπική κοινότητα. Ενδιαφέρον συμπέρασμα: Μέσω της αμφίδρομής αυτής σχέσης εκπαίδευσης και υγείας, οι δομές του Δήμου εξελίσσουν συνεχώς τις γνώσεις και τις υπηρεσίες τους.

24

25 4 η Δράση: Έργο «Υδρία» Σε συνεργασία με το Ελληνικό ίδρυμα Υγείας και το Κ.Ε.ΕΛ.Π.Ν.Ο.

26 Το αντικείμενο: Συλλογή δεδομένων για την αποτύπωση των διατροφικών επιλογών και των συνηθειών διαβίωσης του πληθυσμού. Ποιοι συνεργάστηκαν: Το Ελληνικό Ίδρυμα Υγείας + το Κ.Ε.ΕΛ.Π.Ν.Ο + οι υπηρεσίες του Δήμου. Ωφελούμενοι: Η ερευνητική ιατρική κοινότητα και ο τοπικός πληθυσμός, καθώς στους συμμετέχοντες έγινε επιπλέον και δωρεάν σπειρομέτρηση.

27

28 Σκέψεις- Συμπεράσματα

29 Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην υγεία από άτομα και ομάδες πληθυσμού που δεν είναι προνομιούχα (ενδεικτικά ΑΜΕΑ, ευπαθείς οικονομικά ομάδες, άνεργοι, μετανάστες, πρόσφυγες, ανασφάλιστοι, χρόνια πάσχοντες), οφείλει να είναι μία από τις σοβαρές προτεραιότητες μίας σύγχρονης και λειτουργικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και αυτό γιατί, η Υγεία δεν αφορά και δεν περιορίζεται ως όρος μονάχα από την απουσία ασθένειας, αλλά και από το ίδιο επίπεδο ζωής και συνεπώς τον «καθημερινό πολιτισμό» των τοπικών κοινοτήτων.

30 Υπό αυτή την έννοια, στον Δήμο Ηρακλείου Αττικής προτάσσουμε όχι μονάχα την συμμετοχή στην κοινότητα και στις δράσεις του Δήμου, αλλά την ανάπτυξη εντός της κοινότητας. Μέσω ενός εξωστρεφούς μοντέλου δράσεων που δεν θέτει απλώς υπηρεσίες στον Δημότη, αλλά τις «πηγαίνει» στον Δημότη.

31 Αυτό σημαίνει πως.. Δουλεύουμε με τους ανθρώπους μας, ανακαλύπτουμε τις ανάγκες τους, τους υποστηρίζουμε με τις υπηρεσίες μας και ενισχύουμε τη συλλογική δράση. Διευκολύνουμε τους κρίκους της αλυσίδας των υπηρεσιών υγείας (ερευνητική κοινότητα, Υπουργείο Υγείας, Νοσοκομεία, ΠΕΔΥ, ΚΕΠ Υγείας, Εθελοντές, Ιδιώτες, κλπ), ώστε να αναπτύσσουν συνέργειες.

32 Αντί Επιλόγου

33 Η περιστολή των υγειονομικών πόρων στη χώρα μας, η διόγκωση των μειζόνων παραγόντων κινδύνου για την υγεία,η διεύρυνση των αναγκών και της χρήσης υπηρεσιών υγείας προσανατολίζουν προς ένα νέο μεταρρυθμιστικό παράδειγμα (paradigm) προσιτό στο σύνολο του πληθυσμού και ιδιαίτερα στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Σήμερα μας δίνεται η ευκαιρία να προτείνουμε ρεαλιστικές πρακτικές,έτσι ώστε να διαμορφωθεί, ένα οργανωμένο ενιαίο πλαίσιο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

34 Μία πρόταση για την επόμενη μέρα Τα Δημοτικά Ιατρεία να καταστούν «Η Πρώτη Πόρτα Υγείας» Αυτό σημαίνει: Την οργάνωση ομάδα επιστημών υγείας που θα μπορούν να πραγματοποιούν κατ οίκων επισκέψεις. Η ομάδα θα μπορεί να είναι οργανωμένη με παθολόγους, νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, μαίες, φυσικοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, κλπ. Ενδεικτικό Αντικείμενο: εκπαίδευση μετεγχειρητικού ασθενούς, εκπαίδευση υγιεινής βρέφους στη λεχωϊδα μητέρα, εμβολιασμός σε πρόσφυγες, άστεγους, ρομά, κλπ.

35 Ευχαριστώ! Νίκος Μπάμπαλος - Δήμαρχος Ηρακλείου Αττικής