ΠΡΩΤΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΙΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΡΑΤΟΥΣ. Μορφές πολιτικής οργάνωσης με τοπικό χαρακτήρα

Transcript

1 64 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία ΕΝΟΤΗΤΑ 9 ΠΡΩΤΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΙΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΡΑΤΟΥΣ Μορφές πολιτικής οργάνωσης με τοπικό χαρακτήρα Για την εδραίωση της επανάστασης χρειάζονταν πολεμική προσπάθεια ανεφοδιασμός των ελληνικών στρατευμάτων πολιτική οργάνωση των περιοχών που απελευθερώνονταν διαχείριση των εθνικών γαιών ή εθνικών κτημάτων (= ακίνητες οθωμανικές περιουσίες που είχαν περάσει στον έλεγχο των Ελλήνων) τις ανάγκες αυτές ανέλαβαν οι τοπικοί οργανισμοί πολιτικοί σχηματισμοί τοπικού χαρακτήρα, είδος τοπικών κυβερνήσεων έλεγχός τους από προεστούς, Φαναριώτες, ιεράρχες: σπάνια η παρουσία εκπροσώπων κατώτερων τάξεων τοπικοί οργανισμοί: α. Πελοποννησιακή Γερουσία σύσταση με πρωτοβουλία Πελοποννήσιων προεστών, χωρίς συμμετοχή άλλου φορέα του Αγώνα β. Γερουσία της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος (Δ. Στερεάς Ελλάδας) επικεφαλής ο έμπειρος Φαναριώτης πολιτικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος γ. Άρειος Πάγος διοίκηση της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, επικεφαλής ο Φαναριώτης Θεόδωρος Νέγρης αντιμετώπιση ορισμένων επειγόντων προβλημάτων όμως

2 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 65 έφερε στην επιφάνεια και διαμάχες: κλιμακώθηκαν από το καλοκαίρι του 1821 άφιξη στην Πελοπόννησο του Δημήτριου Υψηλάντη (αδερφός του ηγέτη της Φιλικής Εταιρείας Αλέξανδρου Υψηλάντη) σκοπός ανάληψη της εξουσίας του Αγώνα συσπείρωση γύρω του οπλαρχηγών και Φιλικών που κατηγορούσαν προεστούς, Φαναριώτες και ιεράρχες για προσπάθεια μονοπώλησης της διαχείρισης της εξουσίας καλοκαίρι 1821 άρνηση προεστών για συνεργασία με τον Υψηλάντη απειλήθηκαν δύο φορές με σφαγή από εξοργισμένους αγωνιστές σωτηρία τους χάρη στην επέμβαση του Κολοκοτρώνη Η Α Εθνοσυνέλευση Ανάγκη για ενιαία διοίκηση του Αγώνα απόφαση για κατάργηση των τοπικών οργανισμών δημιουργία κεντρικής διοίκησης προκήρυξη εκλογών για ανάδειξη παραστατών εκπροσώπων του λαού που θα αποτελούσαν την Εθνική Συνέλευση Α Εθνοσυνέλευση (Δεκέμβριος Ιανουάριος 1822) έγινε κοντά στην Επίδαυρο γνωστή ως Ε- θνοσυνέλευση της Επιδαύρου ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα σύνταγμα της Επιδαύρου

3 66 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Σύνταγμα της Επιδαύρου 1. κείμενο επηρεασμένο από τα συντάγματα της γαλλικής επανάστασης 2. ανακήρυξη της ελληνικής ανεξαρτησίας 3. θέσπιση του πολιτεύματος της αβασίλευτης δημοκρατίας μοναδική εξαίρεση σε όλη την Ευρώπη 4. διακήρυξη από την Εθνοσυνέλευση της επανάστασης ως εθνικής χωρίς κοινωνικοανατρεπτικές προθέσεις 5. διοίκηση αποτελούμενη από δύο σώματα με ετήσια θητεία Εκτελεστικό (κυβέρνηση) αποτελούμενο από 5 μέλη πρώτος πρόεδρος ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος Βουλευτικό αποτελούμενο από 70 μέλη πρώτος πρόεδρος ο Δημήτριος Υψηλάντης όμως αποδυνάμωση του Υψηλάντη εξαιτίας κυριαρχίας προεστών Η Β Εθνοσυνέλευση Β Εθνοσυνέλευση στο Άστρος Κυνουρίας (Μάρτιος Απρίλιος 1823) έγκριση μιας νέας εκδοχής του συντάγματος της Επιδαύρου = ο νόμος της Επιδαύρου κατάργηση όλων των τοπικών οργανισμών κατάργηση του αξιώματος του αρχιστράτηγου, που έφερε ως τότε ο Κολοκοτρώνης πρόεδρος του Βουλευτικού ορίστηκε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος

4 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 67 Ο εμφύλιος πόλεμος πολιτική ένταση: οδήγησε σε εμφύλια σύρραξη το φθινόπωρο του 1823 στην αρχή σφοδρή αργότερα ανοιχτή πολιτική σύγκρουση ένοπλη αναμέτρηση 1. αντιθέσεις ανάμεσα σε Έλληνες που προεπαναστατικά είχαν εξουσία (πρόκριτοι, Φαναριώτες, ιεράρχες) και όσους αναδείχτηκαν στα πεδία των μαχών 2. τοπικιστικές αντιθέσεις 3. διαφωνίες για τη διαχείριση των χρημάτων του αγγλικού δανείου 4. καθαρά προσωπικές αντιπαλότητες και φιλοδοξίες οδήγησαν σε εμφύλια διαμάχη α. φθινόπωρο καλοκαίρι 1824: συγκρούσεις δύο παρατάξεων επικεφαλής Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (αντιπρόεδρος Εκτελεστικού) επικεφαλής Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (πρόεδρος Βουλευτικού) εξασφάλιση των ισχυρότερων προκρίτων Πελοποννήσου και Ύδρας από το Μαυροκορδάτο αναγκαστική υποχώρηση του Κολοκοτρώνη β. Ιούλιος 1824 Ιανουάριος 1825: συμμαχία Μαυροκορδάτου και Υδραίων με τον Ιωάννη Κωλέττη (επιρροή του σε πολλούς οπλαρχηγούς Στερεάς Ελλάδας) αποκλεισμός Πελοποννησίων από εξουσία συνασπισμός Πελοποννησίων λεηλασία της βόρειας Πελοποννήσου από στρατεύματα Στερεάς Ελλάδας συνθηκολόγηση Πελοποννησίων, φυλάκιση και δολοφονία Κολοκοτρώνη

5 68 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Η Γ Εθνοσυνέλευση Γ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο το 1826: διάλυσή της με τη γνωστοποίηση της πτώσης του Μεσολογγίου σύγκλησή της ξανά την άνοιξη του 1827 στην Τροιζήνα εκλογή Ιωάννη Καποδίστρια ως Κυβερνήτη της Ελλάδος ψήφιση του Πολιτικού Συντάγματος της Ελλάδος θητεία επτά ετών βασισμένο στην φιλελεύθερες το πιο δημοκρααρχή διάκρισης ιδέες τικό σύνταγμα των εξουσιών της εποχής του Σχολιασμός Πηγών Πηγή 1, σελ. 33 του βιβλίου Ο Κολοκοτρώνης απευθύνεται σε συναγωνιστές του, προσπαθώντας να τους ηρεμήσει, για να μην επιτεθούν στους πρόκριτους της Πελοποννήσου, οι ο- ποίοι είχαν αρνηθεί να συνεργαστούν με τον Υψηλάντη το καλοκαίρι του Ο Κολοκοτρώνης δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εικόνα που θα δημιουργηθεί για την Ελλάδα και τον Αγώνα των Ελλήνων, αν αυτοί δε δείξουν σύνεση και αρχίσουν να σκοτώνονται μεταξύ τους. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, οι Ευρωπαίοι θα αποκαλούσαν τους Έλληνες «Καρμπουνάρους, ρέμπελους κι ακατάστατους». Από αυτό το φόβο του Κολοκοτρώνη φαίνεται η επιδίωξή του και όχι μόνο δική του να έχει η επανάσταση καθαρά και μόνο απελευθερωτικό και όχι κοινωνικό χαρακτήρα. Πηγή 2, σελ. 33 του βιβλίου Στο απόσπασμα δίνονται δύο από τα άρθρα του συντάγματος της Επιδαύρου, το οποίο ψηφίστηκε το Αυτά προβλέπουν την ισότητα όλων των πολι-

6 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 69 τών απέναντι στους νόμους χωρίς εξαιρέσεις και την προστασία της ιδιοκτησίας, της τιμής και της ασφάλειας των πολιτών από τους νόμους. Πηγή 3, σελ. 34 του βιβλίου Το κείμενο αποτυπώνει την έκρυθμη κατάσταση στην οποία βρισκόταν η Ελλάδα κατά την περίοδο Τότε έγιναν φανερές οι αντιθέσεις μεταξύ των προκρίτων, Φαναριωτών και ιεραρχών, οι οποίοι ήθελαν να διατηρήσουν την εξουσία που είχαν και πριν από την επανάσταση, και των αγωνιστών, που επιζητούσαν συμμετοχή στα κοινά. Σ αυτά τα πλαίσια ο Κωλέττης αποστέλλει επιστολή προς τους Στερεοελλαδίτες, για να τους κινητοποιήσει εναντίον των Πελοποννησίων. Για να πετύχει το σκοπό του δεν επικαλείται πολιτικές διαφορές, αλλά προσπαθεί να κεντρίσει την επιθυμία των ακροατών του για τα πλούτη. Πηγή 4, σελ. 34 του βιβλίου Τα άρθρα 5 και 21 του Πολιτικού Συντάγματος της Ελλάδος, το οποίο ψηφίστηκε στην Τροιζήνα το 1827 από τη Γ Εθνοσυνέλευση, χαρακτηρίζονται για το φιλελεύθερο πνεύμα και το δημοκρατικό χαρακτήρα τους. Διασφαλίζουν την ελευθερία των πολιτών αλλά και την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Σχολιασμός Εικόνας Εικόνα, σελ. 33 του βιβλίου Εικονίζεται ο έμπειρος Φαναριώτης πολιτικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο οποίος υπήρξε επικεφαλής της Γερουσίας της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος, πρόεδρος του Εκτελεστικού κατά το σύνταγμα της Επιδαύρου και αργότερα πρόεδρος του Βουλευτικού. Η παράταξή του συγκρούστηκε με την παράταξη των Πελοποννησίων, την οποία τελικά νίκησε.

7 70 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Αφού μελετήσετε τα συντάγματα του Αγώνα (πηγές 2, 4), να αναζητήσετε επιδράσεις σε αυτά της ιδεολογίας του Διαφωτισμού (ενότητα 1, πηγές 3, 4) και της γαλλικής επανάστασης (ενότητα 3, πηγή 1). Μελετώντας τόσο το Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος όσο και το Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος, παρατηρούμε ότι είναι άμεσα επηρεασμένα από τις ιδέες του Διαφωτισμού και της γαλλικής επανάστασης. Και τα δύο, σύμφωνα με τις πηγές που δίνονται στο σχολικό βιβλίο, προβλέπουν την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας καθώς και τα δικαιώματα της ισότητας, της ελευθερίας και της ιδιοκτησίας. Πρόκειται βέβαια για άρθρα τα οποία περιλαμβάνονταν και στη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη και αποτελούσαν απόψεις των διαφωτιστών. Ορισμένα μάλιστα από αυτά είναι μετάφραση των αντίστοιχων γαλλικών. 2. Αξιοποιώντας τις πηγές 1 και 3, καθώς και όποια άλλα στοιχεία θεωρείτε σχετικά, να γράψετε σύντομο κείμενο με θέμα τα αίτια του εμφύλιου πολέμου την εποχή του Αγώνα. Τα αίτια που οδήγησαν στην εμφύλια σύρραξη κατά τη διάρκεια της ελληνικής Επανάστασης ήταν κυρίως οι ανταγωνισμοί που αφορούσαν στη διαχείριση της εξουσίας και των οικονομικών του νέου κράτους. Οι άνθρωποι που προεπαναστατικά κατείχαν την εξουσία (πρόκριτοι, Φαναριώτες, ιεράρχες) επιθυμούσαν να διατηρήσουν την εξουσία αυτή και έτσι έρχονταν σε σύγκρουση με όσους διακρίθηκαν στον Αγώνα, δηλαδή τους οπλαρχηγούς και άλλους πολεμιστές. Η αντίθεση αυτή λοιπόν αλλά και οι προσωπικοί ανταγωνισμοί ανάμεσα σε πρόσωπα είχαν ως συνέπεια αρχικά την πολιτική αντιπαράθεση και έπειτα την ένοπλη σύγκρουση.

8 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 71 ΕΝΟΤΗΤΑ 10 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ Ελληνική επανάσταση και ευρωπαϊκή διπλωματία ( ) Προσπάθεια των Ελλήνων να εξασφαλίσουν τη συμπαράσταση των Ευρωπαίων (ηγετών και λαών) πρώτες προκηρύξεις Αγώνα και Διακήρυξη Α Εθνοσυνέλευσης: στόχος της ελληνικής επανάστασης όχι η κοινωνική ανατροπή αλλά ο εθνικός αγώνας για την ελευθερία όμως δυσμενής διεθνής συγκυρία: νίκη ευρωπαϊκών δυνάμεων (Αγγλίας, Ρωσίας, Αυστρίας, Πρωσίας) κατά Ναπολέοντα αποτέλεσμα προσπάθεια διαμόρφωσης ισορροπιών για αποτροπή μελλοντικών πολέμων μεγάλης κλίμακας Παλινόρθωση η ελληνική επανάσταση ακόμη ένα πρόβλημα για τους Ευρωπαίους, μέρος του ανατολικού ζητήματος Στάση Δυνάμεων τα δύο πρώτα χρόνια επανάστασης ( ): αρνητική εξαιτίας επιμέρους συμφερόντων κάθε χώρας κοινής επιθυμίας να εμποδίσουν τη διάλυση του οθωμανικού κράτους προσπάθεια Αλέξανδρου Υψηλάντη για υποστήριξη Ρωσίας κατά την κήρυξη της επανάστασης στις Ηγεμονίες αποτέλεσμα έλλειψη ανταπόκρισης από Ρωσία και καταδίκη ελληνικής επανάστασης καίριες παρεμβάσεις Ι. Καποδίστρια (υπουργού Εξωτερικών Ρωσίας) διαμόρφωση πιο ευνοϊκής ρωσικής και ευρωπαϊκής πολιτικής ωστόσο

9 72 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 1823: νέος Άγγλος υπουργός Εξωτερικών ο Τζορτζ Κάνιγκ αναθεώρηση της αγγλικής πολιτικής αναγνώριση των Ελλήνων ως εμπόλεμης δύναμης εκτιμώντας ότι ένα δυναμικό ελληνικό κράτος θα ήταν χρήσιμος συνεργάτης της Αγγλίας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο Αντίδραση Ρωσίας θορυβημένη από πρωτοβουλίες Κάνιγκ φοβούμενη ότι θα χάσει την επιρροή της στους Έλληνες 1824: γνωστοποίηση του σχεδίου των τριών τμημάτων σχηματισμός τριών αυτόνομων ελληνικών ηγεμονιών απόρριψη σχεδίου από σουλτάνο και από Έλληνες Αγγλική μεταστροφή αποτέλεσμα ενίσχυση αγγλικής επιρροής μεταξύ των Ελλήνων σύναψη δύο δανείων (1824, 1825) από αγγλικές τράπεζες από κυβέρνηση Κουντουριώτη 1825: δύσκολη θέση επανάστασης εξαιτίας επέμβασης αιγυπτιακού στρατού συνέπεια υπογραφή από Έλληνες ηγέτες της πράξης προστασίας = έγγραφο με το οποίο οι Έλληνες ζητούσαν την προστασία της Αγγλίας άρνηση υπογραφής του εγγράφου από Δημήτριο Υψηλάντη Ανάμιξη Αγγλίας, Ρωσίας, Γαλλίας στα ελληνικά πράγματα αποτέλεσμα πίστη των Ελλήνων για λύση από τις Δυνάμεις : δημιουργία πολιτικών ομάδων-κομμάτων που συνδέονταν με τις Δυνάμεις

10 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 73 αγγλικό γαλλικό ρωσικό Αλέξανδρος Ιωάννης Κωλέττης Ανδρέας Μεταξάς Μαυροκορδάτος Θεόδωρος Κολοκοτρώνης Το κίνημα του φιλελληνισμού Ανάπτυξη κινήματος φιλελληνισμού σε Ευρώπη και Αμερική κίνημα συμπαράστασης στους Έλληνες Κύριοι παράγοντες δημιουργίας φιλελληνισμού φιλελευθερισμός επαναστατικός ριζοσπαστισμός γαλλικής επανάστασης Φιλελληνισμός κορυφαία στιγμή του πολιτικού Ρομαντισμού του19 ου αιώνα στροφή εναντίον οθωμανικής απολυταρχίας Ιερής Συμμαχίας Παράγοντες που ευνόησαν το φιλελληνισμό 1. θαυμασμός Ευρωπαίων για αρχαίο ελληνικό πολιτισμό 2. αποτροπιασμός για βιαιότητες Τούρκων σε βάρος άμαχων Ελλήνων 3. συγκίνηση από τις ελληνικές επιτυχίες ύπαρξη ανθρώπων που παρουσιάζονταν ως φιλέλληνες

11 74 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία όμως συμπεριφέρονταν τυχοδιωκτικά, ενδιαφερόμενοι για χρήματα και αξιώματα Προσφορά φιλελληνισμού οικονομική ηθική (χρήματα, εφόδια) (ποικίλες εκδηλώσεις συμπαράστασης) προσωπική συμμετοχή στον Αγώνα φιλελλήνων και προσπάθεια συγκρότησης κράτους θάνατος πολλών για ελευθερία Ελλήνων θάνατος Άγγλου λόρδου Μπάιρον στο πολιορκημένο Μεσολόγγι (1824) Προς την ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους ( ) Μετά το 1826 απόφαση Δυνάμεων για επίλυση ελληνικού ζητήματος υπογραφή ιουλιανής συνθήκης του Λονδίνου από Αγγλία, Ρωσία, Γαλλία (6 Ιουλίου 1827) προέβλεπε ίδρυση αυτόνομου ελληνικού κράτους άρνηση αποδοχής αυτής της ρύθμισης από σουλτάνο αποτέλεσμα ένοπλη ε- πέμβαση των Δυνάμεων ναυμαχία του Ναβαρίνου (8 Οκτωβρίου 1827) αποτέλεσμα συντριβή τουρκοαιγυπτιακού στόλου από στόλους Αγγλίας, Ρωσίας, Γαλλίας Τουρκική ήττα στο ρωσοτουρκικό πόλεμο ( ) αποτέλεσμα υποχρεωτική αποδοχή από σουλτάνο όλων των αποφάσεων των Δυνάμεων για το ελληνικό ζήτημα (Συνθήκη Αδριανούπολης, 14 Σεπτεμβρίου 1829) η Ρωσία έτοιμη να ωφεληθεί από τη διευθέτηση του ελληνικού ζητήματος

12 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 75 Αγγλία και Γαλλία: πρόταση για δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους 22 Ιανουαρίου/3 Φεβρουαρίου 1830 υπογραφή από Αγγλία, Ρωσία, Γαλλία του πρωτοκόλλου της Ανεξαρτησίας η πρώτη επίσημη διεθνής διπλωματική πράξη που αναγνώρισε την Ελλάδα ως κράτος κυρίαρχο και ανεξάρτητο σύνορα του νέου κράτους η γραμμή Αχελώου-Σπερχειού επιλογή από Δυνάμεις του πρίγκιπα Λεοπόλδου του Σαξ Κόμπουργκ ως ηγεμόνα της Ελλάδας άρνηση Λεοπόλδου Σχολιασμός Πηγών Πηγή 1, σελ. 35 του βιβλίου Το Αχαϊκό Διευθυντήριο, που είχε αναλάβει την προσωρινή διακυβέρνηση της χώρας μετά την επανάσταση, απευθύνεται στους εκπροσώπους των ξένων Δυνάμεων ζητώντας την προστασία τους. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται είναι συναισθηματικά και αφορούν τη χριστιανική πίστη των Ελλήνων, στοιχείο κοινό με τους Ευρωπαίους, που τους ξεχωρίζει από τους Τούρκους, καθώς και την πνευματική προσφορά των αρχαίων Ελλήνων. Πηγή 2, σελ. 35 του βιβλίου Το κείμενο αναφέρεται σε ένα ποίημα του Βρετανού ριζοσπάστη ποιητή Σέλεϊ, ο οποίος τονίζει την επίδραση που άσκησαν οι αρχαίοι Έλληνες στα άλλα έ- θνη. Πηγή 3, σελ. 36 του βιβλίου Στο κείμενο δίνονται οι λόγοι για τους οποίους, κατά τον ιστορικό Χάμπσμπαουμ, πέτυχε η ελληνική επανάσταση του Αυτοί είναι: το γεγονός ότι πήρε τη μορφή λαϊκής επανάστασης και το ότι ευνοήθηκε από τη διπλωματική συγκυρία. Έτσι, λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης των φιλελεύθερων ανθρώπων.

13 76 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Σχολιασμός Εικόνων Εικόνα 1, σελ. 35 του βιβλίου Απεικονίζονται συγκεντρωμένοι Ευρωπαίοι αξιωματικοί και φιλέλληνες που ήρθαν για να βοηθήσουν την Ελλάδα το Εικόνα 2, σελ. 36 του βιβλίου Πρόκειται για πίνακα του Carneray που αποτυπώνει τη μάχη του Ναβαρίνου, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 1827 και είχε ως αποτέλεσμα τη συντριβή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου από τις αγγλικές, ρωσικές και γαλλικές δυνάμεις. Τα μισοβυθισμένα και τα τυλιγμένα στις φλόγες τουρκοαιγυπτιακά πλοία δείχνουν το μέγεθος της καταστροφής. Εικόνα 3, σελ. 37 του βιβλίου Ο χάρτης δείχνει τα σύνορα του πρώτου ελληνικού κράτους, σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Λονδίνου, που υπογράφηκε στις 3 Φεβρουαρίου Το ελληνικό κράτος εκτεινόταν νότια της συνοριακής γραμμής Αχελώου- Σπερχειού, εμφανώς περιορισμένο. ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Αφού μελετήσετε την πηγή 1, να καταγράψετε τα επιχειρήματα με τα οποία προσπάθησαν οι Έλληνες να πείσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες να τους συμπαρασταθούν. Τα επιχειρήματα των Ελλήνων για να πείσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες είναι τα εξής: Οι Έλληνες με την επανάσταση υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους, τα οποία καταπατούν οι Τούρκοι, άρα ο αγώνας τους είναι δίκαιος.

14 Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία 77 Οι Ευρωπαίοι πρέπει να βοηθήσουν το ελληνικό έθνος, διότι έχουν ως κοινό στοιχείο, που τους διαφοροποιεί από τους Τούρκους, τη χριστιανική πίστη. Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να ανταποδώσουν την πνευματική προσφορά που είχαν λάβει από τους αρχαίους Έλληνες. 2. Ποια ήταν η θέση της ελληνικής επανάστασης στο ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο της εποχής της; Πριν απαντήσετε, να μελετήσετε την πηγή 3. Την εποχή κατά την οποία εκδηλώθηκε η ελληνική επανάσταση διάχυτο ήταν το επαναστατικό πνεύμα σε όλη την Ερώπη. Ωστόσο, η επανάσταση του 1821 ξεχώρισε και έτυχε της ευνοϊκής αντιμετώπισης της ευρωπαϊκής διπλωματίας, διότι είχε χαρακτήρα λαϊκής επανάστασης. Έτσι, ενέπνευσε πολλούς λαούς, οι οποίοι επηρεάστηκαν απ αυτήν. 3. Διαθεματική δραστηριότητα: Αφού μελετήσετε τον παραπάνω χάρτη του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, να συνθέσετε δίστηλο πίνακα: στη μία στήλη να καταγράψετε τα διαμερίσματα της σημερινής Ελλάδας που συμπεριλαμβάνονταν στα εδάφη εκείνης της πρώτης Ελλάδας και στην άλλη τα διαμερίσματα που δεν συμπεριλαμβάνονταν. διαμερίσματα που συμπεριλαμβάνονταν στα εδάφη του πρώτου ελληνικού κράτους Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα νησιά Αιγαίου διαμερίσματα που δεν συμπεριλαμβάνονταν στα εδάφη του πρώτου ελληνικού κράτους Θεσσαλία Ήπειρος Μακεδονία Θράκη νησιά Ιονίου Κρήτη