Προκλήσεις για τις μικρές επιχειρήσεις και τη Λιανική Τραπεζική στην περίοδο της κρίσης

Transcript

1 Προκλήσεις για τις μικρές επιχειρήσεις και τη Λιανική Τραπεζική στην περίοδο της κρίσης Αντρέας Αθανασόπουλος Γενικός Διευθυντής Λιανικής Τραπεζικής Εθνική Τράπεζα Αθήνα, 7 Ιουνίου 2011

2 Η κρίση έχει φέρει τις μικρές επιχειρήσεις μπροστά σε τεράστιες προκλήσεις Αντίληψη μικρών επιχειρήσεων για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης (% συνόλου μικρών επιχειρήσεων σε έρευνα που έγινε το Α Τρίμηνο 2011) Πηγή: Έρευνα tns-icap για Εθνική Τράπεζα(A Τρίμηνο 2011) 2

3 Η κρίση έχει άμεσο αντίκτυπο στην επιχειρηματική πρακτική Επίπτωση των ρυθµίσεων Πολύ πιο έντονο φαινόµενο σήµερα 3

4 αλλά και στην οικογενειακή καθημερινή πρακτική Ο υπερ-καταναλωτής επιχειρηµατιάς της προηγούµενης δεκαετίας είναι ο πλέον συντηρητικός καταναλωτής σήµερα 4

5 Μετά την κρίση του 2009 η συναλλακτική πρακτική αλλάζει αλλά βραχυπρόθεσμα αυτό πιέζει περισσότερο την ρευστότητα Είσπραξη* Πληρωµή* + 40 ημέρες + 44 ημέρες + 32 ημέρες + 14 ημέρες + 13 ημέρες + 12 ημέρες Σήμερα Πριν2 χρόνια Σήμερα Πριν2 χρόνια Σήμερα Πριν2 χρόνια Σήμερα Πριν2 χρόνια Σήμερα Πριν2 χρόνια Σήμερα Πριν2 χρόνια 4Q.09 2Q.10 1Q.11 4Q.09 2Q.10 1Q.11 5

6 Η πραγματική οικονομία έχει επηρεαστεί σημαντικά από την κρίση Ακάλυπτες επιταγές εξακολουθούν να είναι σε ψηλά επίπεδα παρά την αποκλιμάκωση Οι πραγματικές πωλήσεις στο λιανικό εμπόριο συνεχίζουν να μειώνονται Ποσά ακάλυπτων επιταγών( εκ.) Τεμάχια ακάλυπτων επιταγών(χιλ.) Ετήσια μεταβολή δείκτη όγκου λιανικού εμπορίου(%) / μήνα 160 εκ./ μήνα Πηγή: Τειρεσίας, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος 6

7 Η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα βρίσκεται υπό πίεση Πίεση ρευστότητας Πίεση εμπιστοσύνης Μείωση πωλήσεων και κερδών για την πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων(~75% - 80%) μέσα στο 2010 Πίεση στο συναλλακτικό κύκλωμα των επιχειρήσεων από την αυξανόμενη ανισορροπία μεταξύ ημερών πληρωμών και ημερών εισπράξεων(αύξηση διαφοράς κατά ημέρες), δημιουργώντας ζήτηση για κεφάλαια κίνησης Ανάγκη για αναδιάρθρωση δανεισμού των επιχειρήσεων εκείνων που είναιυπερδανεισμένεςβραχυπρόθεσμακαιμακροπρόθεσμα(~50% των μικρών επιχειρήσεων έχουν δανεισμό, ενώ ~15% θεωρούν ότι είναι υπερδανεισμένες δηλαδή ) Κρίση του κατεστημένου μοντέλου της χρήσης επιταγών ως μέσου πίστωσης και όχι ως μέσου συναλλαγής Μετάβαση επιχειρηματικών συνεργασιών σε νέο μοντέλο χρήσης μετρητών ή εγγυητικών επιστολών για προμήθεια εμπορευμάτων και πρώτων υλών Πηγή: Έρευνα tns-icap για Εθνική Τράπεζα(A Τρίμηνο 2011) 7

8 Επιπλέον, η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα παρουσιάζει διάφορα παράδοξα Παράδοξο 1 Παράδοξο 2 Παράδοξο 3 Η Ελλάδα είναι χώρα με πολλούς επιχειρηματίες. Ωστόσο, παρουσιάζει μικρή επιχειρηματικότητα υπό τη διεθνή έννοια του όρου, δηλ. σε ότι αφορά τους ποιοτικούς δείκτες της επιχειρηματικότητας(καινοτομία, εξωστρέφεια, τεχνολογία). Η επιχειρηματικότητα αυξάνει με ποσοτικούς όρους, γιατί δεν υπάρχουν διέξοδοι για όσους σε άλλες περιπτώσεις θα εργάζονταν ωςυπάλληλοισεάλλεςεπιχειρήσεις. Ωστόσο οι νέοι επιχειρηματίες εκφράζουν ελπίδα και δηλώνουν ότι ξεκινούν επιχειρήσεις από όνειρο και επιδιώξεις, όχι από ανάγκη. Ηεπιχειρηματικότηταστηρίζεταιόλοκαιλιγότεροστηνκαινοτομία, τηνεξωστρέφειακαιτηντεχνολογία. Ωστόσο, αυτό το μοντέλο επιχειρηματικότητας έχει και τα μικρότερα περιθώρια επιβίωσης. Πηγή: GEM (Global Entrepreneurship Monitor) 2009, IOBE 8

9 Θα έχουμε μικρές επιχειρήσεις στα επόμενα χρόνια; Δεν υπάρχει παράδειγμα οικονομίας χωρίς το 90% των επιχειρήσεων να είναι μικρές- πολύ μικρές Οι μικρές επιχειρήσεις στηρίζουν όλο το κοινωνικό οικοδόμημα σε Απασχόληση Παραγωγή πλούτου Κατανάλωση Καινοτομία Οπότε ΝΑΙ, θα έχουμε μικρές επιχειρήσεις αλλά θα είναι ίσως λιγότερες σε αριθμό και σίγουρα πιο ευέλικτες και δυναμικές 9

10 Θα υπάρχουν μικρές επιχειρήσεις, αλλά ίσως λιγότερες σε αριθμό Τμήμα πελατείας Μεγάλες επιχειρήσεις Τζίρος και ανθρώπινο δυναμικό > 50 εκ. 0,3% 0,1% Μεσαίες επιχειρήσεις 2,5 50 εκ. 5,1% 1,6% Μικρές επιχειρήσεις 0,5 2,5 εκ. 94,6% 98,3% Πολύ μικρές επιχειρήσεις 0,5 εκ. Πηγή: Εκτιμήσεις Εθνικής Τράπεζας 10

11 Οι μικρές επιχειρήσεις θα πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτες και δυναμικές Από το παραδοσιακό μοντέλο του νοικοκύρη επιχειρηματία Εκρηξη του τομέα υπηρεσιών και εμπορίουτηντελευταία30 ετία Κοινή τσέπη και κοινό ταμείο οικογένειας και επιχείρησης και τα στόματα αυξάνονται γεωμετρικά Δανεισμός υπερ-αποθεματοποίηση και υπερ-επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία οικογένειας ή σε επαγγελματική στέγη (μόνο 7% δανεισμός για επένδυση σε εξοπλισμό!) Το παραδοσιακό μοντέλο σε κρίση! στο νέο πρότυπο της μικρής επιχείρησης Μετάβαση σε ουσιαστική παραγωγή και εξωστρέφεια νέοι κλάδοι και δράσεις Micro-multinationals Tryotechs Tradicals Freenewables Διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε οικογένεια και επιχείρηση Δανεισμός όταν χρειάζεται για συγκεκριμένο παραγωγικό σκοπό δυστυχώς αυτά τα προγράμματα δεν είναι δημοφιλή!!! 11

12 Οι τράπεζες πρέπει να στηρίξουν την επιχειρηματικότητα σε νέα βάση Υποστήριξη ρευστότητας Στήριξη στα δύσκολα- ρυθμίσεις Διαχείριση cash flows Κτίσιμο σχέσης με τους πελάτες Στήριξη ανάπτυξης Χρηματοδότηση επενδύσεων Ενίσχυση εξωστρέφειας και καινοτομίας Προγράμματα για νέες επιχειρήσεις Διαφάνεια στις συναλλαγές Δημιουργία υποδομών αξιολόγησης και διαχείρισης συνολικής σχέσης με επιχειρηματικούς πελάτες 12

13 Προκλήσεις για τις μικρές επιχειρήσεις και τη Λιανική Τραπεζική στην περίοδο της κρίσης Αντρέας Αθανασόπουλος Γενικός Διευθυντής Λιανικής Τραπεζικής Εθνική Τράπεζα Αθήνα, 7 Ιουνίου 2011