Ειδική Έκθεση του Πολιτικού Μηχανικού Νίκου Αναγνώστου σχετικά με το έργο: «Εργα αντιπλημμυρικής προστασίας των περιοχών της Αττικής που

Transcript

1 Ειδική Έκθεση του Πολιτικού Μηχανικού Νίκου Αναγνώστου σχετικά με το έργο: «Εργα αντιπλημμυρικής προστασίας των περιοχών της Αττικής που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Ιουλίου- Αυγούστου 1998/ Αγωγοί αποχέτευσης ομβρίων κατάντη των αναβαθμών ανάσχεσης φερτών στην Ηλιούπολη, όσον αφορά στους βασικούς συλλεκτήριους αγωγούς Σ2 και Σ3».(μελέτη 1) που έγινε βάσει της μελέτης «Τροποποίηση-επικαιροποίηση της μελέτης «Οριστική μελέτη επειγόντων έργων αντιπλημμυρικής προστασίας των περιοχών της Αττικής που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Ιουλίου Αυγούστου 1998/Αγωγοί αποχέτευσης ομβρίων κατάντη των αναβαθμών ανάσχεσης φερτών στην Ηλιούπολη», όσον αφορά στους βασικού συλλεκτήριους αγωγούς Σ2 και Σ3 και στην τροποποίηση του έργου εκβολής του αγωγού Σ3»(Α.Μ. 48/2011).(μελέτη 2) Μετά από εμπεριστατωμένο έλεγχο των μελετών του έργου και επί τόπου αυτοψία κατέληξα εις τα εξής συμπεράσματα: 1. Με το έργο αυτό εκτρέπεται το ρέμα Τραχώνων στο ρέμα Πικροδάφνης Μετά τις πυρκαγιές του Ιουλίου- Αυγούστου 1998 κατασκευάστηκαν σε τέσσερα ρέματα ανάντη της Ηλιούπολης στην ορεινή περιοχή του Υμηττού, αναβαθμοί ανάσχεσης φερτών υλικών (Η1, Η2, Η3, Η4, βλ.σχέδιο 2, μελέτης 2, σχετικό 1). Όπως φαίνεται καθαρά από τον αντίστοιχο Χάρτη του J.P.Kaupert (1882, σχετικό 2, και σχέδιο 4.2 μελέτης 2, σχετικό 3), τα ρέματα αυτά ανήκουν στη λεκάνη απορροής του ρέματος Τραχώνων. Τα τμήμα του ρέματος που πέρναγε από την αστική περιοχή της Ηλιούπολης, έχει μπαζωθεί από παλιά, με την προσθήκη αγωγού αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, ενώ το υπόλοιπο τμήμα του στον Άλιμο είναι ανοικτό κατά το μεγαλύτερο μέρος του και εκβάλλει στη θάλασσα όπου υπάρχει προστατευόμενος υγρότοπος. Για την αποφυγή πλημμυρών δρομολογήθηκε η κατασκευή 4 συλλεκτηρίων αγωγών των ομβρίων της ορεινής λεκάνης του ρέματος Τραχώνων (Σ1, Σ2, Σ3,Σ4 βλ. σχέδια 4.1, 4.2, 4.3 της μελέτης 2, σχετικά 2, 3, 4 ) ενός για κάθε αναβαθμό Αντί όμως να αποχετεύσουν το όμβρια αυτά στο φυσικό τους αποδέκτη που είναι το ρέμα Τραχώνων, τα εκτρέπουν προς το Ρέμα Πικροδάφνης. Με την εκτροπή αυτή αφενός περίπου τριπλασιάζεται η πλημμυρική παροχή του ρέματος Πικροδάφνης κατάντη της Λ. Βουλιαγμένης, προκαλώντας κινδύνους πλημμύρας και αφετέρου μειώνεται η παροχή στο Ρέμα Τραχώνων καθώς μεγάλο μέρος των υδάτων του εκτρέπεται προς το ρέμα Πικροδάφνης. Ακόμη τίθενται σε κίνδυνο τα πρανή του ρέματος Πικροδάφνης ανάντη της Λ. Βουλιαγμένης

2 Και όλα αυτά χωρίς να υπάρχει οριοθέτηση των ρεμάτων, περιβαλλοντική αδειοδότηση, καθώς και υδρολογική, υδραυλική και τοπικά γεωτεχνική μελέτη, όσον αφορά το ρέμα Πικροδάφνης κατάντη, καθώς και γεωτεχνική μελέτη για την ευστάθεια των πρανών ανάντη της Λ. Βουλιαγμένης 2. Οι συλλεκτήριοι αγωγοί αποχετεύουν τη λεκάνη απορροής του ρέματος Τραχώνων Συγκεκριμένα: Ο αναβαθμός Η1 έχει ήδη αποχετευθεί μέσω του συλλεκτήριου αγωγού Σ1, ενώ τώρα πρόκειται να κατασκευαστούν δύο συλλεκτήριοι αγωγοί Σ2 και Σ3, οι οποίοι αντίστοιχα αποχετεύουν τα ρέματα στα οποία έχουν κατασκευαστεί οι αναβαθμοί Η2 και Η3. Όπως φαίνεται καθαρά στο σχέδιο 2 της μελέτης 2, (σχετικό 1) το ρέμα που συνδέεται με τον αναβαθμό Η2 εκβάλλει στο ρέμα Τραχώνων, το οποίο συνεχιζόταν ( όπως φαίνεται από τις ισουψείς καμπύλες ) στην αστική περιοχή της Ηλιούπολης, νότια από τον προβλεπόμενο αγωγό Σ2. επί των σημερινών οδών Ιάσωνος- Λεωνιδίου και διέρχονταν κάτω από την Λ. Βουλιαγμένης. Σήμερα το υπόλοιπο τμήμα του στον Άλιμο είναι ανοικτό κατά το μεγαλύτερο μέρος του και εκβάλλει στη θάλασσα όπου υπάρχει προστατευόμενος υγρότοπος.. Σημειωτέον σύμφωνα με το χάρτη του Δήμου Ηλιούπολης με τίτλο «Δήμος Ηλιούπολης 1985» (σχετικό 3), όπου καταγράφεται το υφιστάμενο αποχετευτικό δίκτυο ομβρίων, υπάρχει αποχετευτικός αγωγός που αντικαθιστά το ρέμα. Αυτό δεν έχει ληφθεί καθόλου υπ όψιν από τη μελέτη δηλ κατά πόσον ο υφιστάμενος αγωγός αυτός επαρκεί για την αποχέτευση του αναβαθμού Η2. Όπως φαίνεται στο σχετικό Χάρτη του J.P. Kaupert το ρέμα που συδέεται με τον αναβαθμό Η3 ανήκει επίσης στη λεκάνη απορροής του ρεμάτος Τραχώνων 3.Οι συλλεκτήριοι αγωγοί εκβάλλουν στο ρέμα Πικροδάφνης προκαλώντας κίνδυνο πλημμύρας Σχετικά με τα προς αποχέτευση όμβρια ύδατα, από τα 35,5μ3/δευτ τα οποία χύνονται από τους αγωγούς Σ2 και Σ3 στο ρέμα Πικροδάφνης τα 15,5 μ3/δευτ προέρχονται από την ορεινή λεκάνη του ρέματος Τραχώνων, τα 19,5 μ3/δευτ από την αστική λεκάνη του ρέματος Τραχώχων και μόλις 0,5μ3/δευτ από τη λεκάνη απορροής του ρέματος Πικροδάφνης Επομένως ο αγωγός επιβαρύνει το Ρέμα Πικροδάφνης με 35 μ3/δευτ με περίοδο επαναφοράς 20ετίας. Η πλημμυρική παροχή 50 ετίας με την οποία υπολογίζονται τα ρέματα θα είναι περίπου 25% μεγαλύτερη, δηλ 35Χ1,25=43,75 μ3/δευτ

3 Σημειωτέον η πλημμυρική παροχή του ρέματος είναι στο σημείο αυτό μόλις 22,3 μ3/δευτ, με περίοδο επαναφοράς 50ετίας, σύμφωνα με το ερευνητικό πρόγραμμα με θέμα " Πλαίσιο Περιβαλλοντικής Διευθέτησης Ποδονίφτη και Πικροδάφνης Ν.Αττικής" που εκπόνησε το «Εργαστήριο Εγγειοβελτιωτικών Εργων και Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του ΕΜΠ», με υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Γ.Τσακίρη. Τα επιπλέον 43,75 μ3/δευτ είναι περίπου διπλάσια ποσότητα του 22,3 μ3/δευτ που υπολογίστηκε βάσει της μελέτης Τσακίρη και η οποία είναι η κανονική παροχή του ρέματος, λόγω της δικιάς του λεκάνης απορροής. Έτσι, συνολικά θα έχουμε: 22,30 μ3/δευτ.+43,75 μ3/δευτ.= 66,05μ3/δευτ Προκύπτει λοιπόν περίπου τριπλασιασμός της πλημμυρικής παροχής του ρέματος Πικροδάφνης κατάντη της Λ. Βουλιαγμένης, η οποία, ελαφρά τη καρδία, αντιμετωπίζεται με μία γνωμοδότηση. 4.Αντί για υδρολογική και υδραυλική μελέτη μια γνωμοδότηση και μάλιστα με λάθος υπολογισμούς Επισημαίνεται ότι η μελέτη του έργου υπολογίζει λανθασμένα (Υδραυλικοί υπολογισμοί μελέτης 2, Συμβολή αγωγού ομβρίων Σ3 με ρέμα Πικροδάφνης) την πλημμυρική παροχή του ρέματος 77 μ3/δευτ με περίοδο επαναφοράς 20ετίας ( με βάση την «Προμελέτη Ρέματος Πικροδάφνης & Περιφερειακής τάφρου Υμηττού» (ΥΔΡΟΜΕΤ-1985). H προμελέτη προέβλεπε την κατασκευή Περιφερειακής Τάφρου Υμηττού (Π.Τ.Υ), καθώς και αγωγού εκτροπής τόσο της ΠΤΥ όσο και του ρέματος Ζωοδόχου Πηγής στο ρέμα Πικροδάφνης έργα τα οποία ουδέποτε κατασκευάστηκαν ούτε πρόκειται ποτέ να κατασκευαστούν. Στις ο Επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ Δανιήλ Μαμάης γνωμοδοτεί αφενός ότι «δεν αναμένεται κάποια ανάσχεση ροής λόγω υδραυλικού άλματος» και αφετέρου ότι «η διοχετευτικότητα του ρέματος ανέρχεται σε 190 m 3 /sec και είναι μεγαλύτερη της παροχής σχεδιασμού του έργου που ανέρχεται σε 112,5 m 3 /sec» (77 m 3 /sec +35,5 m 3 /sec) χωρίς να αναφέρεται μάλιστα και σε ποιο ακριβώς σημείο.(σχετικό 7) Στις Περιφερειακό Συμβούλιο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής αποφαίνεται ότι «δεν αναμένεται κάποια ανάσχεση της ροής λόγω υδραυλικού άλματος κατάντη της συμβολής του συλλεκτήριου αγωγού Σ3, χωρίς καμία αναφορά στη διοχετευτικότητα του ρέματος κατάντη της εκβολής του αγωγού ( σχετικό 8) Κατά την άποψη μου ο τριπλασιασμός της πλημμυρικής ροής θα προκαλέσει πλημμυρικά φαινόμενα στο ρέμα Πικροδάφνης, ιδιαίτερα στο τμήμα του Αγ. Δημητρίου.

4 Εν πάσει περιπτώσει θα έπρεπε να έχει συνταχθεί υδρολογική, υδραυλική και τοπικά γεωτεχνική μελέτη για όλο το μήκος του ρέματος κατάντη της Λ. Βουλιαγμένης για να διαπιστωθεί αν το ρέμα αντέχει τον αναιτιολόγητο και αντιοικολογικό τριπλασιασμό της πλημμυρικής παροχής του. 4. Κίνδυνος κατάρρευσης των πρανών του ρέματος ανάντη της Λ. Βουλιαγμένης Ένα ακόμη προβληματικό σημείο είναι η διέλευση του αγωγού σε μικρή απόσταση από το μη οριοθετημένο ρέμα της Πικροδάφνης, ανάντη της Λ. Βουλιαγμένης. Όπως φαίνεται από τη σύγκριση των διατομών του ρέματος ανάντη και κατάντη της Λ. Βουλιαγμένης αλλά και από τη σύσταση των εδαφών ανάντη, η φυσική κοίτη του ρέματος ανάντη της Λ. Βουλιαγμένης έχει καλυφθεί σε μεγάλο τμήμα της από επιχωματώσεις για τη διαμόρφωση δημοτικού άλσους και μάλιστα με φυτεύσεις που δεν συνάδουν με το ρέμα όπως τα πεύκα. Σύμφωνα με την μεταγενέστερη με Αρ. Πρωτ. Φ2989/3515, , απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής με θέμα «Μελέτη οριοθέτησης ρέματος Πικροδάφνης (εντός των ορίων του Δήμου Ηλιούπολης, από τη Λεωφόρο Μαρίνου Αντύπα έως την Λεωφόρο Βουλιαγμένης» (σχετικό 9) εγκρίνονται: α) Η οριοθέτηση του ρέματος εντός των ορίων του Δήμου Ηλιούπολης στη σημερινή και όχι στη φυσική του κοίτη, χωρίς να λαμβάνονται υπ όψιν οι επιχωματώσεις, αντίθετα προς τη νομολογία του ΣτΕ. β) Η διευθέτηση του ρέματος με σαρτζανέτια, με βάση κυρίως Γεωτεχνική Μελέτη του Δήμου, η οποία κρίνει οριακή την ευστάθεια των πρανών του ρέματος. Δεν υπάρχει όμως καμία γεωτεχνική μελέτη, η οποία να εκτιμά τις επιπτώσεις της διάνοιξης σκάμματος βάθους 7μ και πλάτους περ 5μ,με ισχυρά κρουστικά μηχανήματα σε μικρή απόσταση από τα πρανή του ρέματος, η οποία πιθανότατα να οδηγήσει και σε καταρρεύσεις των πρανών του ρέματος Ο Πολιτικός Μηχανικός

5 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΧΕΤΙΚΩΝ 1. Σχετικό 1: Σχέδιο 2, μελέτης 2 «Οριζοντιογραφία προτεινόμενου δικτύου ομβρίων και αγωγών ακαθάρτων», όπου φαίνονται οι αναβαθμοί Η1, Η2, Η3,Η4 2. Σχετικό 2: Σχέδιο 4.1 μελέτης 2, «Οριζοντιογραφία δικτύου ομβρίων και λεκάνες απορροής, Φύλλο 1/3», όπου φαίνονται οι αγωγοί Σ2 και Σ3 3. Σχετικό 3: Σχέδιο 4.2 μελέτης 2, «Οριζοντιογραφία δικτύου ομβρίων και λεκάνες απορροής, Φύλλο 2/3», όπου φαίνονται οι αγωγοί Σ2 και Σ3 4. Σχετικό 4: Σχέδιο 4.3 μελέτης 2, «Οριζοντιογραφία δικτύου ομβρίων και λεκάνες απορροής, Φύλλο 3/3», όπου φαίνονται οι αγωγοί Σ2 και Σ3 5. Σχετικό 5: Χάρτης του J.P.Kaupert (1882) όπου φαίνεται το ρέμα Τραχώνων 6. Σχετικό 6: Χάρτης του Δήμου Ηλιούπολης με τίτλο «Δήμος Ηλιούπολης 1985», όπου καταγράφεται το υφιστάμενο αποχετευτικό δίκτυο ομβρίων 7. Σχετικό 7: Γνωμοδότηση Μαμάη 8. Σχετικό 8: Γνωμοδότηση Περιφερειακού Συμβουλίου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης 9. Σχετικό 9 :, Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής με θέμα «Μελέτη οριοθέτησης ρέματος Πικροδάφνης (εντός των ορίων του Δήμου Ηλιούπολης, από τη Λεωφόρο Μαρίνου Αντύπα έως την Λεωφόρο Βουλιαγμένης» με Αρ. Πρωτ. Φ2989/3515,