Πληροφορική ΙΙ (Εργαστήριο)

Transcript

1 Πληροφορική ΙΙ (Εργαστήριο) Β Εξάμηνο Διδασκαλία: Παρασκευή 16:00-19:00 & 19:00-22:00 Επίπεδο μαθήματος: Υποχρεωτικό Τμήμα Βιομηχανικού Σχεδιασμού

2 28/10/2006 Σιώζιος Κων/νος Πληροφορική Ι 2

3 Περίληψη Το μάθημα καλύπτει τις εξής ενότητες : Εισαγωγή στο λειτουργικό σύστημα UNIX Ομοιότητες UNIX και Linux Βασικές έννοιες του ανοιχτού λογισμικού Σύγκριση μεταξύ του Linux και των Windows Εισαγωγή στο σύστημα και διαχείριση κωδικών Xρήση της γραμμής εντολών Βασικές εντολές για τη χρήση του UNIX 3

4 H δομή ενός υπολογιστή ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ C.P.U. ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΞΟΔΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΜΝΗΜΗ 4

5 Υλικό του υπολογιστή Bus Συστατικά ενός προσωπικού υπολογιστή 5

6 Τυπικές συσκευές εισόδου/εξόδου/ Γενικά υπάρχουν ορισμένες τυπικές συσκευές εισόδου/εξόδου Τα διακριτικά ονόματα τους είναι: stdin: Τυπική συσκευή εισόδου stdout: Τυπική συσκευή εξόδου stderr: Τυπική συσκευή σφάλματος Δεν καλούνται με τα συγκεκριμένα ονόματα στο λειτουργικό, αλλά αναφέρονται με αυτά Σιώζιος Κων/νος - Προγραμματισμός Ι 6

7 Ιστορικά στοιχεία για τους υπολογιστές Πρώτη γενιά: λυχνίες, διάτρητες κάρτες Δεύτερη ερη γενιά: τρανζίστορ Τρίτη γενιά: ολοκληρωμένα κυκλώματα, πολυπρογραμματισμός Τέταρτη γενιά: 1980 σήμερα προσωπικοί υπολογιστές και σταθμοί εργασίας (δικτυακά και κατανεμημένα λειτουργικά συστήματα) ) 7

8 Ιστορικά στοιχεία για τους υπολογιστές ENIAC έτος ,000 λυχνίες 300 τόνους 170 KWatt 8

9 Ιστορικά στοιχεία για τους υπολογιστές Οι υπολογιστές του μέλλοντος μπορεί να ζυγίζουν λιγότερο από 1,5 15τόνο, γνωστοί μηχανικοί (1949) Νομίζω ότι υπάρχει μια παγκόσμια ζήτηση στην αγορά για πέντε περίπου υπολογιστές, T. Watson, γενικός διευθυντής της IBM (1943) Δεν υπάρχει κανένας ιδιαίτερος λόγος για να θέλει κάποιος έναν υπολογιστή στο σπίτι του, K. Oslon, πρόεδρος της DEC (1974) 640Κbyte μνήμης είναι αρκετά για όλους,, B.Gates, πρόεδρος της Microsoft (1981) 9

10 Τι είναι το λειτουργικό σύστημα Αποτελεί τον ενδιάμεσο κρίκο μεταξύ του υπολογιστή και του χρήστη κρύβει την απ ευθείας πρόσβαση στο υλικό επιτρέπει στο χρήστη να δουλέψει σε μια εικονική μηχανή Ενεργεί ως διαχειριστής πόρων 10

11 Τι είναι το λειτουργικό σύστημα Ο υπολογιστής καταλαβαίνει μόνο τη γλώσσα του δυαδικού συστήματος αποτελείται από 0 και 1 Κάθε εντολή αντιστοιχείται σε μια ακολουθία από 0 και 1 Η προσαρμογή του ανθρώπου στη γλώσσα του υπολογιστή είναι μια δύσκολη υπόθεση υπάρχουν προγράμματα που κάνουν την διαδικασία αυτή ονομάζονται λειτουργικά συστήματα 11

12 Τι είναι το λειτουργικό σύστημα Υποθέστε ότι δεν υπάρχουν λειτουργικά συστήματα τότε το κάθε πρόγραμμα θα έπρεπε: να αποθηκεύει και να ανακτά από το δίσκο τα δεδομένα δδ να μπορεί να μοιράζει τους πόρους του υπολογιστή (CPU, μνήμη,...)... να ενεργεί ως λειτουργικό σύστημα 12

13 Το λειτουργικό σύστημα Συμβολίζεται ως OS Είναι υπεύθυνο για την διαχείριση των πόρων Αλληλεπιδρά με δύο agencies: εφαρμογής διερμηνευτή εντολής γραμμών Παραδείγματα λειτουργικών είναι τα DOS, Windows, Mac OS, UNIX και Linux 13

14 Τι είναι το λειτουργικό σύστημα Αποτελείται από ένα σύνολο προγραμμάτων Στόχος τους είναι να ελέγχουν και να συντονίζουν τις λειτουργίες του υπολογιστή οποιαδήποτε εργασία γίνεται μέσω του λειτουργικού συστήματος Συνδέουν το υλικό του υπολογιστή με τις εφαρμογές Πρωτοεμφανίστηκαν τη δεκαετία του 50 είχαν ελάχιστες δυνατότητες Τα νέα λειτουργικά είναι φιλικά προς το χρήστη 14

15 Τι είναι το λειτουργικό σύστημα Η μεγάλη έκρηξη έγινε με τη κυκλοφορία των Windows 95 Άλλαξε ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τον υπολογιστή Έκανε σχετικά εύκολη τη χρήση του υπολογιστή ακόμη και για τους μη ειδικούς Η ευελιξία στηρίζεται κυρίως: στο ποντίκι στο γραφικό περιβάλλον με τα εικονίδια στη πληθώρα λειτουργιών 15

16 Αρχές λειτουργικών συστημάτων Ένα πρόγραμμα που εκτελείται ονομάζεται διεργασία Η πληροφορία για το ποια διεργασία εκτελείται υπάρχει στον πίνακα διεργασιών (process table) Στο UNIX κάθε διεργασία έχει μια διεργασία-γονιό (parent process) 16

17 Αρχές λειτουργικών συστημάτων Στο δέντρο διεργασιών: η διεργασία A δημιουργεί τις διεργασίες B και C η διεργασία B δημιουργεί τις διεργασίες D, E, F 17

18 18

19 Το λειτουργικό σύστημα UNIX Είναι ένα από τα βασικά συστατικά του υπολογιστή Αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ του υλικού και του λογισμικού Διαθέτει συναρτήσεις ειδικού σκοπού που αφορούν το υλικό και τις εφαρμογές 19

20 Το λειτουργικό σύστημα UNIX Είναι ανεξάρτητο της αρχιτεκτονικής του υπολογιστή Η διαφορά του από τα λειτουργικά της Microsoft είναι ότι συνοδεύεται από βιβλιοθήκες, μεταγλωττιστές,... αποτελεί ένα περιβάλλον ανάπτυξης εφαρμογών 20

21 Ιστορικά στοιχεία Το UNIX πρωτοξεκίνησε το 1969 στα AT&T Bell Labs Εμπνευστές του ήταν οι Dennis Richie και Ken Thompson Είναι γραμμένο σε γλώσσα προγραμματισμού C Επιτρέπει τη δυνατότητα μεταφοράς του μεταξύ διαφορετικών αρχιτεκτονικών πλατφορμών 21

22 Ιστορικά στοιχεία Αποτελείται από τον πυρήνα και έναν αριθμό μικρών συστατικών - εφαρμογών Από το 1979 άρχισαν να εμφανίζονται πληθώρα εκδόσεων UNIX System V, BSD, HP-UX, Solaris, IRIX,... Το 1984 ο Richard Stallman ξεκίνησε το Open Source, γνωστό ως GNU Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του είναι η δημιουργία του GCC μεταγλωττιστή 22

23 Ιστορικά στοιχεία Το λογότυπο UNIX : αρχικά κατοχυρώθηκε στην AT&T στη συνέχεια στο UNIX Systems Laboratories (USL) στην εταιρεία Novell διαμάχες με: Sun Microsystems Santa Cruz Operation International Business Machines Hewlett Packard τελικά κατέληξε στην X/Open Co. Ltd. 23

24 Η ιστορία του UNIX 1960s: 1970s: Multics project (MIT, GE, AT&T) AT&T Bell Labs 1970s-1980s: 1980s: UC Berkley το DOS χρησιμοποιεί πολλές από τις ιδέες του UNIX εμφανίζονται οι πρώτες απώλειες για εμπορικές εκδόσεις του UNIX ξεκινάει το GNU Project 1990s: Linux 2005: Το UNIX έχει διαδοθεί και είναι διαθέσιμο τόσο στην εμπορική όσο και στην δωρεάν διανομή 24

25 Συστήματα UNIX SunOS/Solaris: Sun Microsystems HP-UX: Hewlett Packard Irix: SGI UNICOS: Cray NetBSD, FreeBSD: UC Berkley Linux: Linux Torvalds 25

26 Linux 26

27 Τι είναι το Linux Αποτέλεσε την μεγαλύτερη επανάσταση στο χώρο των υπολογιστών τα τελευταία χρόνια Χαρακτηρίζεται από την εκπληκτική ταχύτητα διάδοσης του Αναζωογονεί ένα παλαιό λειτουργικό σύστημα, το UNIX Αποτελεί ταυτόχρονα νέα και παλιά λάτεχνολογία 27

28 Τι είναι το Linux Τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι τα εξής: ελεύθερο δωρεάν ανοιχτού κώδικα κλώνος του UNIX διαθέσιμο για προσωπικούς υπολογιστές υποστηρίζει πληθώρα αρχιτεκτονικών υλικού προσφέρει εκτεταμένη δικτυακή υποστήριξη 28

29 Τι είναι το Linux Η πραγματική αιτία που κάνει το Linux δημοφιλές; Πολλοί hacker πιστεύουν ότι είναι ένα σωστό λειτουργικό σύστημα Υπάρχουν εκδόσεις από προσωπικούς υπολογιστές έως υπερυπολογιστές Είναι μια ελεύθερη στη διανομή έκδοση του UNIX Ξεκίνησε την ανάπτυξη του από τον Linus Torvalds το 1991 Η πρώτη έκδοση (1.0) βγήκε το Μάρτιο του 1994 Μασκότ του είναι ένας χαμογελαστός πιγκουίνος Επιλέχθηκε από τον ίδιο τον Linus Torvalds 29

30 Χαρακτηριστικά του Linux Αυτό που κάνει το Linux να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα λειτουργικά συστήματα είναι: η φιλοσοφία του η διαθεσιμότητα του πηγαίου κώδικα Σε αντίθεση με άλλα λειτουργικά, τρέχει σε μια μεγάλη γκάμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών: με λιγότερο κόστος πιο αποδοτικά Μεγάλες επιδόσεις Χωρίς κόστος Αξιοπιστία 30

31 Χαρακτηριστικά του Linux Ένα βασικό χαρακτηριστικό στα λειτουργικά UNIX είναι η φορητότητα των εφαρμογών Το χαρακτηριστικό αυτό επιτρέπει: εξοικονόμηση ονόμηση χρημάτων από τις εταιρείες παραγωγής λογισμικού υποστήριξη πολλαπλών αρχιτεκτονικών αύξηση στο μερίδιο της αγοράς στους χρήστες να έχουν τη δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών αρχιτεκτονικών υπολογιστών 31

32 Γιατί είναι διαφορετικό το Linux Είναι δωρεάν: μπορείς να αποκτήσεις και χρησιμοποιήσεις το Linux χωρίς να πληρώσεις τίποτα σε κανέναν αγοράζοντας το Linux από κάποιο προμηθευτή, στην πράξη αγοράζεις την τεκμηρίωση και την τεχνική υποστήριξη τόσο το λειτουργικό, όσο και οι εφαρμογές διανέμονται δωρεάν 32

33 Γιατί είναι διαφορετικό το Linux Η δωρεάν πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα επιτρέπει: την ανάπτυξη καινούργιων χαρακτηριστικών τη βελτίωση της αξιοπιστίας του λειτουργικού Αποτελεί ένα λειτουργικό που μπορεί να τρέχει σε διαφορετικές αρχιτεκτονικές υπολογιστών Μόνο το UNIX έχει το ίδιο χαρακτηριστικό 33

34 Λόγοι για να χρησιμοποιήσετε το Linux Σε σχέση με τα Windows XP είναι: φθηνότερο γρηγορότερο πολύ πιο ευέλικτο πιο προσαρμόσιμο η τροποποίηση του είναι: ευκολότερηερη γρηγορότερη 34

35 Λόγοι για να χρησιμοποιήσετε το Linux Σε σχέση με τα Windows XP είναι: πιο εύκολο στη συντήρηση του ο πηγαίος κώδικας του είναι διαθέσιμος στο κοινό τα λάθη (bugs) g) διορθώνονται σε χρόνο ρεκόρ ρ Σε σχέση με το UNIX είναι: φτηνότερο από οποιοδήποτε έκδοση του Unix έχει καλύτερη υποστήριξη υλικού από το UNIX 35

36 Φιλοσοφία του UNIX/LINUX Κάθε πρόγραμμα θα πρέπει να κάνει ένα και μόνο πράγμα σωστά 1 πρόγραμμα = 1 εργαλείο = 1 λειτουργία Η έξοδος ενός προγράμματος πρέπει να είναι είσοδος σε κάποιο άλλο συνδυασμός πολλών απλών εργαλείων λί για την εκτέλεση πολύπλοκων εργασιών Προτυποποίηση παίρνοντας ένα μικρό πρόγραμμα που δουλεύει σωστά όσο το δυνατό νωρίτερα, είναι δυνατό να τροποποιηθεί σημαντικά έως το τέλος Περιορισμένη χρήση των μηνυμάτων εισόδου/εξόδου 36

37 Φιλοσοφία του UNIX/LINUX Πρέπει να υποστηρίζει ταυτόχρονα πολλαπλούς χρήστες Υπάρχει αναγνώριση του χρήστης από το μηχάνημα χρησιμοποιείται το όνομα (login) και ο κωδικός (password) Υποστήριξη πραγματικής πολυδιεργασίας κάθε διεργασία κάνει μόνο ένα πράγμα πολλαπλές διεργασίες μπορούν να συσχετιστούν μεταξύ τους Τα πάντα αναγνωρίζονται ως αρχεία Ο χρήστης έχει πάντα δίκιο δεν υπάρχουν μηνύματα επιβεβαίωσης Είστε σίγουρος; 37

38 Ποιος το χρησιμοποιεί; ; Πολλοί ιδιώτες το χρησιμοποιούν ως σταθμό εργασίας Οι φοιτητές Πανεπιστημιακά ιδρύματα Εταιρίες παροχής υπηρεσιών Internet Διαχειριστές συστημάτων Προγραμματιστές 38

39 Ποιος το χρησιμοποιεί; ; Οι εταιρίες για μια πληθώρα υπηρεσιών: www ftp... firewalls ως υπολογιστές εξυπηρέτησης η ης εφαρμογών Στα εργαστήρια πληροφορικής των δευτεροβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων 39

40 Είστε νέος στο χώρο του Linux; Αν είστε αρχάριος, τότε: δεν θέλετε να αποκτήσετε μόνο τον πυρήνα αποτελεί ένα μέρος του συστήματος Linux χρειάζεστε αυτό που ονομάζουμε διανομή Linux είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα Linux υπάρχει πληθώρα διανομών στο Internet t διαθέσιμες τόσο για κατέβασμα όσο και για αγορά ορισμένες είναι γενικής χρήσεως, ενώ άλλες διανομές βελτιστοποιημένες για ειδικές εφαρμογές συνήθως είναι πολύ μεγάλες, οπότε συνίσταται η αγορά τους σε CD/DVD, εκτός αν υπάρχει ταχύτατη σύνδεση στο Internet 40

41 Υποστηριζόμενες πλατφόρμες Intel IBM S/390 Intel IA-64 MIPS HP PA-RISC AMD x86-64 DEC VAX Compaq Alpha AXP CRIS Sun SPARC PowerPC PC Motorola PowerPC64 Hitach SuperH ARM 41

42 Ποιος θα μου παρέχει ρχ υποστήριξη; Θα βρείτε πολύ και δωρεάν υποστήριξη και βοήθεια μέσω των αμέτρητων internet-newsgroups, στις λίστες ταχυδρομείου, των www σελίδων,... Υπάρχει η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με με τον προγραμματιστή Αναζήτηση βοήθειας στον τοπικό Σύλλογο Χρηστών Linux (LUG) Σε εμπορικό επίπεδο: μπορείτε να απευθυνθείτε σε κάποιο διανομέα Linux σε κάποια εταιρεία που παρέχει υποστήριξη 42

43 Ελάχιστες Απαιτήσεις Το Linux απαιτεί τουλάχιστον: 4 Megabytes RAM 8 Megabytes αν γίνει χρήση των X-Windows προτείνονται τουλάχιστον 32 Megabytes. σκληρό δίσκο των 50 Megabytes προτεινόμενα είναι τα 500 Megabytes. επεξεργαστή τον 80386SX. 43

44 Θα βρω προγράμματα για Linux; Κυκλοφορεί μια μεγάλη ποικιλία προγραμμάτων και εργαλείων για το Linux τα περισσότερα είναι ελεύθερα και ανοιχτού κώδικα Οι περισσότερες εφαρμογές για UNIX δουλεύουν και στο Linux. Όλα τα GNU προγράμματα τρέχουν στο Linux καθώς και οι GNU μεταγλωττιστές 44

45 Θα βρω προγράμματα για Linux; Υπάρχουν αρκετές σουίτες γραφείου: Staroffice/Openoffice, Koffice, Applixware, WordPerfect, κ.α. Ακόμη και παιχνίδια (αν και λιγοστά) 45

46 Εγκατάσταση του Linux Πριν ξεκινήσουμε την εγκατάσταση του Linux, πρέπει να: γνωρίζουμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά του υπολογιστή οθόνη, επεξεργαστή, μνήμη, εκτυπωτή,... αποκτήσουμε μια διανομή Linux δημιουργήσουμε τις δισκέτες εγκατάστασης ετοιμάσουμε μ τον σκληρό δίσκο για την εγκατάσταση γνωρίζουμε τις ρυθμίσεις δικτύου 46

47 Διανομές μςlinux asyste s.co pp

48 Η φιλοσοφία φ του ανοιχτού κώδικα 48

49 Η φιλοσοφία φ του ανοιχτού κώδικα Μπορεί να αποτελεί νέο όρο για εσάς Πολύς κόσμος με τον όρο αυτό εννοεί τελείως διαφορετικά πράγματα Μπορείτε να δείτε τον πηγαίο κώδικα της εφαρμογής Οποιοσδήποτε άλλος μπορεί να πράξει το ίδιο Ο ανοιχτός κώδικας: προάγει την αξιοπιστία και την ποιότητα του λογισμικού υποστηρίζει την ανεξάρτητη αξιολόγηση και την ραγδαία εξέλιξη του κώδικα 49

50 Linux και GNU Το UNIX αποτελεί εμπορικό προϊόν Διαφορετικές ιδέες από τους Richard Stallman και Linus Torvalds Ο Linus Torvalds θεωρείται ως ο πατέρας του Linux Το Linux είναι η δωρεάν έκδοση του UNIX Έχει αλλάξει τον κόσμο των υπολογιστών Ο Stallman διευθύνει το FSF (Free Software Foundation), γνωστό ως GNU GNU: GNU s NOT Unix ) 50

51 Linux και GNU Το Linux διανέμεται κάτω από την άδεια GNU General Public License Επιτρέπει στους προγραμματιστές ργρμμ και στις εταιρείες να δίνουν τον πηγαίο κώδικα δωρεάν Όλες οι διανομές περιέχουν πληθώρα εφαρμογών και 51

52 Περί ελεύθερου (τζάμπα) ζ μ λογισμικού Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν: γιατί κάποιος να διαθέτει τόσο μεγάλο μέρος του χρόνου του χωρίς να πληρώνεται πως δεν είναι μόνο αυτοί τρελοί, αλλά υπάρχουν εκατομμύρια άλλοι (μάλλον πιο τρελαμένοι) γιατί να προσφέρουν πόρους για να δημιουργηθεί κάτι το οποίο δεν θα τους αποφέρει οικονομικά οφέλη 52

53 Περί ελεύθερου (τζάμπα) ζ μ λογισμικού Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν: πως είναι δυνατόν κάτι τόσο πολύπλοκο (όσο ένα λειτουργικό σύστημα) να δημιουργηθεί από εκατοντάδες ή χιλιάδες προγραμματιστές που ο καθένας βάζει ένα λιθαράκι πως το αποτέλεσμα αυτό είναι ίδιας (αν όχι καλύτερης) ποιότητας και σταθερότητας με το αποτέλεσμα μιας καλά οργανωμένης και στελεχωμένης ομάδας ειδικών που πληρώνεται πλουσιοπάροχα από μια εταιρεία 53

54 Περί ελεύθερου (τζάμπα) ζ μ λογισμικού Υπάρχει πληθώρα αδειών Open Source δημοφιλέστερη είναι η General Public License (GPL) html Τα βασικά τους γνωρίσματα είναι: καθένας μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα πρέπει ο κώδικας που προκύπτει να εξακολουθεί να είναι διαθέσιμος στο κοινό κάθε εμπορική έκδοση ενός GPL προγράμματος πρέπει να παραμένει δωρεάν 54

55 Δωρεάν λογισμικό (Copyleft) Πρωτοξεκίνησε το 1983 από τον Stallman Ιδρύθηκε το GNU (GNU's not Unix) project στόχος του ήταν η δημιουργία ενός δωρεάν λειτουργικού συστήματος με τα χαρακτηριστικά του UNIX Ιδρύθηκε το Free Software Foundation (FSF) αποτελεί μη-κερδοσκοπικό οργανισμό στοχεύει: στην προώθηση του ελεύθερου λογισμικού στην εξάλειψη των περιορισμών που θέτουν τα πνευματικά δικαιώματα (copyright) στην δυνατότητα για δωρεάν διανομή, κατανόηση και τροποποίηση του πηγαίου κώδικα 55

56 Δωρεάν λογισμικό (Copyleft) Το FSF πιστεύει σε τρεις βασικές ελευθερίες του λογισμικού: Μπορείς να αντιγράψεις GNU προγράμματα και να τα μοιράσεις δωρεάν στον καθένα Αν είσαι προγραμματιστής, μπορείς να τροποποιήσεις των κώδικα των GNU προγραμμάτων,, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες σου. Ο κώδικας που προκύπτει θα πρέπει να εξακολουθεί να διανέμεται δωρεάν 56

57 Τι κερδίζει ο προγραμματιστής; Δεν είναι δυνατό να προσδιοριστούν τα ακριβή κίνητρα του κάθε προγραμματιστή που χωρίς να πληρώνεται συνεισφέρει: το χρόνο του τις ικανότητές του τις γνώσεις του τον υπολογιστή του Είναι δεδομένο ότι όποιος αναπτύσσει προγράμματα χωρίς να πληρώνεται το κάνει γιατί του αρέσει είναι το χόμπι του 57

58 Τι κερδίζει ο προγραμματιστής; Την ικανοποίηση η της ενασχόλησης ης με κάτι ενδιαφέρον Δόξα και αναγνώριση Την επίλυση ενός προβλήματος που (πιθανόν) αντιμετωπίζει και ο ίδιος τον πειραματισμό με καινούργιες τεχνικές προγραμματισμού 58

59 Τι κερδίζει ο προγραμματιστής; Στα Open Source λειτουργικά υπάρχουν δύο επιλογές: να κρατήσετε τις αλλαγές για τον εαυτό σας, θεωρώντας ότι είναι άδικο να επωφεληθεί κάποιος ος άλλος από τον δικό σας κόπο ίσως και εσείς να χρησιμοποιείται το πρόγραμμα που σας προσφέρει κάποιος άλλος να στείλετε τις αλλαγές στον δημιουργό του προγράμματος στην καινούργια έκδοση θα δείτε και το όνομα σας μεταξύ αυτών που βοήθησαν εσείς τι θα επιλέξετε; 59

60 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Ο κώδικας που γράφεται στα πλαίσια του ελεύθερου λογισμικού είναι σε γενικές γραμμές πολύ υψηλών προδιαγραφών οι προγραμματιστές χρειάζονται και αγαπούν τον κώδικα που γράφουν αυτό δεν ισχύει πάντα στην περίπτωση εμπορικού κώδικα Ανακοινώσεις της μορφής Ο τάδε πρότεινε αυτή την δυνατότητα, υπάρχει κάποιος που ενδιαφέρεται να την υλοποιήσει είναι πολύ συχνές σε χώρους που αναπτύσσεται ελεύθερο λογισμικό 60

61 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Το πρόγραμμα ργρμμ θα συνεχίσει να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται ρμ όσο οι χρήστες-προγραμματιστές ργρμμ ς του το θεωρούν σκόπιμο Ακόμη και αν ο αρχικός προγραμματιστής κάποια στιγμή αποφασίσει να σταματήσει την ανάπτυξη, πολύ συχνά θα το υιοθετήσει κάποιος άλλος 61

62 Ποιοι αναπτύσσουν ελεύθερο λογισμικό Οι απλοί ιδιώτες Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιες οι εταιρείες για σκοπούς διαφήμισης πολλές φορές ένα πρόγραμμα ξεκινάει σαν εμπορικό, αλλά οι δημιουργοί/χρηματοδότες του χάνουν το ενδιαφέρον τους αντί να θάψουν το πρόγραμμα, επιλέγουν να δώσουν τον κώδικα του στο ευρύ κοινό 62

63 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται μια εφαρμογή: στα εμπορικά προγράμματα ο κώδικας γράφεται από την αρχή στην περίπτωση του ελεύθερου λογισμικού (GPL) χρησιμοποίηση κώδικα που έχουν γράψει άλλοι 63

64 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Η διάδοση της ιδέας του ελεύθερου λογισμικού οφείλεται: στην ελεύθερη λύθ πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα στην εύκολη και άμεση επικοινωνία με τους προγραμματιστές στο κλίμα αλληλοβοήθειας στην ύπαρξη πληθώρας εγχειριδίων χρήσης π.χ. στο υπάρχει ένα πλήθος κειμένων σχετικά με τη χρήση και εγκατάσταση του Linux 64

65 Πως μπορεί το να είναι ποιοτικό; Πως μπορεί ένα τόσο μγ μεγάλο project, όπως ένα λειτουργικό σύστημα, να αναπτυχθεί τζάμπα και μάλιστα να είναι ποιοτικό; Γίνεται κάτω από την άδεια του GPL (GNU General Public License ή αλλιώς copyleft) αποτελεί αποτέλεσμα ένα τρόπο έκδοσης και διανομής προγραμμάτων που διασφαλίζει την ελευθερία στην διακίνηση του λογισμικού Όταν λέμε ελευθερία εννοούμε: χωρίς κόστος απόκτησης ευχέρεια στην διανομή του την δυνατότητα για τροποποίηση στον πηγαίο κώδικα Όλα αυτά τα δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα από το νόμο 65

66 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Το Linux είναι κατοχυρωμένο με το GPL Ο αρχικός δημιουργός του λειτουργεί περισσότερο ρ ως μάνατζερ του όλου εγχειρήματος: δέχεται τις τροποποιήσεις και τις νέες δυνατότητες τις ενσωματώνει ή τις απορρίπτει εκδίδει την νέα έκδοση του κυρίως μέρους του Linux, του πυρήνα Ο πηγαίος κώδικας είναι διαθέσιμος σε όποιον ενδιαφέρεται να τον δει και να τον τροποποιήσει 66

67 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Ο περισσότερος ρ κόσμος θεωρεί ότι για να γίνει ένα καλό πρόγραμμα χρειάζεται κάποιος (ή μια ομάδα) που θα είναι αρκετά ευφυής για να: σκεφτεί την αρχική ιδέα την υλοποιήσει χωρίς λάθη Η αντίληψη όμως αυτή απέχει πολύ από την πραγματικότητα 67

68 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Ένα καλό πρόγραμμα έχει ανάγκη από χρήστες μόνο αυτοί μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τις ανάγκες τους Όταν μιλάμε μ για μγ μεγάλα προγράμματα δεν είναι δυνατόν η υλοποίηση τους να γίνει χωρίς λάθη (bugs) είτε στην λογική (αλγόριθμο) είτε στη συγγραφή του προγράμματος Πρέπει να συνοδεύεται από κατατοπιστικά εγχειρίδια χρήσης Πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται με νέες εκδόσεις στις απαιτήσεις των καιρών Λυπηρό ίσως, αλλά δεν υπάρχει τέλειο πρόγραμμα! 68

69 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Η πολιτική του ελεύθερου λογισμικού και της αναγνώρισης όσων βοηθούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο κάνουν πολλούς από τους χρήστες να αισθάνονται ότι είναι και μέρος της ομάδας ανάπτυξης του προγράμματος Διασφαλίζεται μια συνεχής ροή: παρατηρήσεων εντοπισμού λαθών τροποποιήσεων ιδεών προς τους προγραμματιστές 69

70 Πως μπορεί το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό; Όσον αφορά τα σφάλματα (bugs) που περιέχουν τα προγράμματα: εντοπίζονται πολύ γρήγορα συχνά η αναφορά σε αυτά συνοδεύεται από τον προσδιορισμό του κομματιού του πηγαίου κώδικα που είναι ελαττωματικός δίνεται μια προτεινόμενη διόρθωση Το παράδειγμα του Linux είναι αρκετό για να πείσει και τον πιο δύσπιστο θεωρείται από τα πιο σταθερά λειτουργικά συστήματα Η αντιμετώπιση όλων των παραπάνω στο χώρο του Linux, με τη βοήθεια του GPL, είναι πραγματικά εντυπωσιακή 70

71 Η μάχη της αγοράς Μερικά από τα βασικότερα θέματα που απασχολούν πολλούς στην κοινότητα του Linux είναι: η διασπορά του στην ελεύθερη αγορά αν είναι έτοιμο να κυριαρχήσει ρχή ως το λειτουργικό του μέλλοντος αν ναι, τι το κρατάει αν όχι, τι πρέπει να γίνει για να φτάσουμε στο σημείο αυτό 71

72 Δηλαδή υπάρχουν άνθρωποι που το χρησιμοποιούν, πέρα από τους φοιτητές; Αν υπάρχουν λέει; Μεγάλες εταιρείες:... Cisco ISPs Daimler-Benz SUN Byte Κινηματογραφικά στούντιο (ταινία Τιτανικός,...) 72

73 Και τι μπορούμε να κάνουμε; Τελικά αυτό που λείπει από την Ελλάδα είναι: μια εταιρεία τεχνικής υποστήριξης του Linux μια εταιρεία που θα παρέχει τις υπηρεσίες της σε κόστος το οποίο σίγουρα θα είναι ανταγωνιστικό προς τις μεγάλες εταιρίες μια εταιρία που με τις κατάλληλες κινήσεις θα πείσει τον κόσμο να εμπιστευτεί το Linux Δεν χρειάζεται κανείς να πείσει τον κόσμο ότι το Linux είναι καλύτερο Αυτό που χρειάζεται είναι να πειστούν οι μεγάλες εταιρίες να του δώσουν μια ευκαιρία... 73

74 Windows vs. Linux Τουλάχιστον και τα δύο λειτουργικά έχουν κάτι κοινό... Παίζουν πασίεντζα...

75 Windows vs. Linux Η σύγκριση μεταξύ Microsoft Windows και Linux θα γίνει σε τρία επίπεδα: κάλυψη ενός εύρους θεμάτων από υπολογιστές εξέταση/αξιολόγηση με βάση συγκεκριμένα κριτήρια τεκμηρίωση 75

76 Windows vs. Linux - Εγκατάσταση Η εγκατάσταση των Windows είναι σαφώς πιο απλή Στα Windows το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να πατάτε πλήκτρα με τη βοήθεια του ποντικιού Αντίθετα στο Linux χρειάζεται σε ορισμένα σημεία να γνωρίζεται τεχνικές πληροφορίες για τον υπολογιστή Τα τελευταία χρόνια αρχίζει να διορθώνεται με διανομές από την Fd Fedora, Mandrake, SS SuSe,... Ο χρόνος που χρειάζεται για την εγκατάσταση του Linux είναι ~ 10 λεπτά, ενώ αντίθετα στα Windows απαιτούνται ~ 30 λεπτά 76

77 Windows vs. Linux - Σταθερότητα Αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα προς αξιολόγηση η χαρακτηριστικά Επηρεάζεται από το hardware, το λογισμικό, τους οδηγούς,... Το Linux είναι πιο σταθερό σε σχέση με τα Windows, βάση: τεχνικών άρθρων προσωπικής εμπειρίας όλο και περισσότεροι κατασκευαστές υποστηρίζουν το Linux 77

78 Πολύ όμορφο... Αντιστοιχεί σε 1 GB RAM, αλλιώς θα είχε κολλήσει...

79 BSOD: Blue Screen of Death 79

80 Windows vs. Linux Γραφικό περιβάλλον ρβ 80

81 Windows vs. Linux Πολλαπλοί χρήστες Τα Windows ξεκίνησαν να αποκαλούνται πολυχρηστικά από την έκδοση 2000/XP μέχρι τότε ήταν αρκετά εύκολη η παράκαμψη του κωδικού εισόδου Το Linux είναι χτισμένο από την αρχή με βάση την ασφάλεια η χειροκίνητη προσαρμογή ασφάλειας στο Linux μπορεί να συνεπάγεται πολύ χρόνο 81

82 Οι πιγκουΐνοι απολαμβάνουν δροσιστικές βουτιές μέσα από τις τρύπες (vulnerabilities) των Windows

83 Windows vs. Linux Λογισμικό Στα Windows: υπάρχει μεγαλύτερη πληθώρα εφαρμογών το κόστος αγοράς εμπορικών πακέτων είναι σχετικά μεγάλο τα πιθανά σφάλματα στη σωστή λειτουργία του προγράμματος (bug) δύσκολα διορθώνονται Στο Linux: υπάρχουν λιγότερες εφαρμογές το κόστος απόκτησης τους είναι μηδενικό η διάθεση του κώδικα επιταχύνει την διόρθωση πιθανών σφαλμάτων αυτού Υπάρχει δυνατότητα εκτέλεσης προγραμμάτων Linux στο περιβάλλον των Windows και αντίστροφα 83

84 Windows vs. Linux Hardware Τα Windows: υποστηρίζουν μεγαλύτερη γκάμα περιφερειακών το κόστος κατασκευής οδηγών (drivers) καλύπτεται κατά ένα μέρος από την εταιρεία Το Linux: υποστηρίζει καλύτερα πλατφόρμες με διαφορετικές αρχιτεκτονικές 84

85 Windows vs. Linux Δικτύωση Το Linux: περιέχει ένα πιο δυναμικό σύστημα δικτύωσης αποτελεί εξαιρετική επιλογή για διακομιστή δικτύου Τα Windows: διαθέτουν υποστήριξη για δίκτυα Bluetooth και WiFi το Linux αδυνατεί στο σημείο αυτό, λόγω έλλειψης οδηγών (drivers) για τις κάρτες δικτύου 85

86 Windows vs. Linux Παιχνίδια Ο τομέας αυτός ανήκει αναμφισβήτητα στα Windows Όροι όπως DirectX και Direct 3D θα αργήσουν να εμφανιστούν στο Linux Τα τελευταία χρόνια άρχισαν να κυκλοφορούν απαιτητικά παιχνίδια και για το Linux 86

87 Windows vs. Linux Κόστος Τα Windows ήταν και είναι ένα ακριβό λειτουργικό σύστημα, σε αντίθεση με το Linux που διανέμεται δωρεάν 87

88 Windows vs. Linux Η επιλογή Το Linux χρησιμοποιείται συνήθως από: προγραμματιστές εφαρμογών διαχειριστές συστημάτων παροχείς υπηρεσιών δικτύου hacker... Τα Windows χρησιμοποιείται συνήθως από: δημιουργούς πολυμέσων χρήστες παιχνιδιών αρχάριους χρήστες 88

89 Για το σκοπό προώθησης των Windows η Microsoft τα έβγαλε σε νέα γεύση... Άλλο φρούτο

90 Εκδόσεις: LINUX vs. WINDOW$ τα Windows είναι από την Microsoft το Linux από διάφορους κατασκευαστές (Slackware, Fedora, SuSe,...) Γραφικό περιβάλλον εργασίας: και τα δύο προσφέρουν τόσο γραφικό περιβάλλον, όσο και γραμμή εντολών Γραμμή εντολών: τα Windows έχουν το MS-DOS, ενώ το Linux χρησιμοποιεί το κέλυφος 90

91 LINUX vs. WINDOW$ Εκτέλεση από το CD διαθέσιμο μόνο για το Linux Λογισμικό εφαρμογών: τα Windows έχουν μεγαλύτερη πληθώρα από πακέτα λογισμικού Εγκατάσταση λογισμικού: στα Windows είναι πιο ομοιόμορφη μεταξύ διαφόρων εκδόσεων, αντίθετα με ότι συμβαίνει στο Linux στα Windows πουλιέται το εκτελέσιμο (δεν είναι δυνατόν να γίνουν τροποποιήσεις). ) Αντίθετα στο Linux διανέμεται δωρεάν ο πηγαίος κώδικας της εφαρμογής 91

92 LINUX vs. WINDOW$ Χρήστες και κωδικοί: και τα δύο λειτουργικά χρησιμοποιούν το όνομα χρήστη και τον κωδικό για την ταυτοποίηση των χρηστών οι βιβλιοθήκες ασφαλείας του Linux είναι πιο ισχυρές Κόστος: Ιοί: τα Windows κοστίζουν , ενώ το Linux είναι δωρεάν υπάρχουν πολλά καταστροφικά προγράμματα για το λειτουργικό σύστημα Windows 92

93 LINUX vs. WINDOW$ Ελαττώματα: το Linux εμφανίζει λιγότερα ελαττώματα στις εφαρμογές Περιορισμοί στο λογισμικό: ένα πρόγραμμα γραμμένο σε Linux δεν θα τρέξει στα Windows, και αντίστροφα Υποστηριζόμενες συσκευές hardware: το Linux τρέχει σε περισσότερες διαφορετικές αρχιτεκτονικές υπολογιστών 93

94 LINUX vs. WINDOW$ Συστοιχίες: αυτό είναι ένα κατ εξοχήν γνώρισμα του Linux Πολλαπλοί λ χρήστες: το Linux είναι ένα λειτουργικό πολλαπλών χρηστών που δουλεύουν ταυτόχρονα, σε αντίθεση με τα Windows Δικτύωση: και τα δύο υποστηρίζουν το πρωτόκολλο TCP/IP, οπότε μπορούν να συνεργαστούν σε ένα τοπικό δίκτυο 94

95 LINUX vs. WINDOW$ Δομές αρχείων: Τα Windows υποστηρίζουν το FAT16, FAT32, NTFS Το Linux υποστηρίζει μια πληθώρα από επιπλέον δομές αρχείων Ευαισθησία χαρακτήρων: Το Linux κάνει διάκριση μεταξύ κεφαλαίων και πεζών χαρακτήρων 95

96 Ο TUG φαίνεται να είναι καλός και να σπάει τα παράθυρα της Microsoft. Μήπως είναι ένας ιονός; ένα σημάδι; Θα το δούμε στη συνέχεια...

97 Είναι το Linux για μένα; ; Έχετε κάνει ποτέ τα Windows να τρέχουν άψογα για μεγάλο χρονικό διάστημα; Ευχηθήκατε ποτέ να μεταβείτε από μια έκδοση των Windows σε κάποια άλλη, χωρίς προβλήματα; Χρειάστηκε να επαναφέρετε δεδομένα ή να τα δημιουργήσετε ξανά επειδή το σύστημα σας κατέρρευσε; Ζηλεύεται τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν τα Windows χωρίς πρόβλημα; 97

98 Είναι το Linux για μένα; ; Νιώθετε την ανάγκη να εκτελέσετε εφαρμογές στα Windows χωρίς πρόβλημα; Προσπαθείτε να αποκομίσετε έξτρα απόδοση από το σύστημα σας με ακριβές αναβαθμίσεις επειδή δεν είναι αρκετά ισχυρό; Έχετε χάσει μρς μέρος της εργασίας σας εξαιτίας των Windows; Αισθανθήκατε ποτέ ότι η ζωή σας θα ήταν καλύτερη αν δε χρησιμοποιούσατε τα Windows; 98

99 Γιατί να επιλέξετε το Linux Ανεξαρτησία υπολογιστικής πλατφόρμας ο κώδικας του λειτουργικού είναι σε γλώσσα C, αντί της assembly οι εφαρμογές του λειτουργικού μπορούν να μεταφερθούν εύκολα από μια υπολογιστική πλατφόρμα σε μία άλλη επιπλέον μπορεί να μεταφερθούν και σε άλλα λειτουργικά UNIX χρειάζεται απλά αντιγραφή του κώδικα και μεταγλώττιση παρέχει ένα περιβάλλον ανάπτυξης εφαρμογών με: πλούσιο σετ εργαλείων και εντολών μια κοινή προγραμματιστική γλώσσα Είναι διαδεδομένο σε όλα τα εκπαιδευτικά/ερευνητικά κέντρα, καθώς και στις εταιρίες 99

100 Λόγοι για να επιλέξετε το Linux Θέλετε: μια σταθερή και αξιόπιστη υπολογιστική πλατφόρμα υψηλές επιδόσεις από τον υπολογιστή ένα δωρεάν λειτουργικό σύστημα επιδόσεις στο δίκτυο ή αποτελείται έναν δικτυακό χρήστη να μάθετε UNIX ή τη δικτύωση TCP/IP κάτι εναλλακτικό από τη Microsoft να διασκεδάσετε 100

101 Λόγοι για να μην επιλέξετε το Linux Φοβάστε τους υπολογιστές Δεν σας αρέσει,, ή δεν έχετε χρόνο για να μάθετε κάτι καινούργιο Είστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιείται ορισμένες εφαρμογές για Windows Σας αρέσουν τα 3D παιχνίδια 101

102 Γνωρίστε τον υπολογιστή σας Αντίθετα με τα Windows, το UNIX μπορεί να υποστηρίξει ταυτόχρονα πολλούς χρήστες Μπορείς να δουλέψεις είτε μέσω ενός τερματικού ή απ ευθείας στην κονσόλα Το τερματικό αποτελείται από μια οθόνη και ένα πληκτρολόγιο λό Ο σταθμός εργασίας έχει τη δική του CPU, μνήμη και σκληρό δίσκο 102

103 Ο διαχειριστής του συστήματος Είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση του συστήματος Μεταξύ των αρμοδιοτήτων του είναι να: εγκαθιστά προγράμματα φροντίζει τη διαχείριση των κωδικών συντηρεί το σύστημα παίρνει αντίγραφα ασφαλείας φροντίζει την ασφάλεια του δικτύου Ο διαχειριστής έχει ένα συγκεκριμένο όνομα λογαριασμού με το διακριτικό root 103

104 Διαχείριση κωδικών Ο κωδικός είναι σημαντικός εμποδίζει τους άλλους να αποκτήσουν πρόσβαση στο λογαριασμό μας Δεν πρέπει να τον εμπιστευόμαστε σε τρίτους Πρέπει να έχετε υπόψη ότι υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι έχει πλάκα να σπάνε κωδικούς και να μπαίνουν σε ξένους λογαριασμούς 104