Πως δημιουργούμε ένα νέο αρχείο κειμένου; Με τρεις τρόπους:

Transcript

1 Αρχεία Πως δημιουργούμε ένα νέο αρχείο κειμένου; Με τρεις τρόπους: Με την εντολή touch: touch test.txt δημιουργούμε ένα κενό αρχείο test.txt. Mε την εντολή echo: Η echo λειτουργεί σαν αντίλαλος, δηλαδή δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να τυπώνει ότι της πείτε: $ echo δοκιμή δοκιμή Αν όμως δοκιμάσουμε αυτό: echo δοκιμή > test.txt Τότε το σύμβολο > δηλώνει στο Bash ότι δεν θέλουμε να τυπώσει τα αποτελέσματα της echo στην οθόνη, αλλά να τα γράψει απευθείας στο (νέο) αρχείο test.txt. Αν το αρχείο υπάρχει και απλά θέλουμε να προσθέσουμε κάτι στο τέλος, βάζουμε δύο φορές το τελεστή >: echo "δοκιμή" >> test.txt Mε έναν κειμενογράφο της κονσόλας Για παράδειγμα, το nano: nano test.txt σελ. 1

2 Γράψτε ότι θέλετε και αποθηκεύστε το αρχείο πατώντας το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+O. Θα σας ζητήσει επιβεβαίωση του ονόματος αρχείου, οπότε απλώς πατήστε Enter. Βγαίνετε από τον κειμενογράφο πατώντας Ctrl+X. Διαγραφή αρχείου Και πως διαγράφουμε ένα αρχείο; Με την εντολή rm: rm file.txt Αντιγραφή αρχείου Για να αντιγράψετε ένα αρχείο με όνομα file σε ένα φάκελο temp/, δίνετε: cp file temp/ Μετακίνηση αρχείου Για να μετακινήσετε ένα αρχείο με όνομα file.txt σε ένα φάκελο π.χ. /home/dimitris/temp/, δίνετε: mv file.txt /home/dimitris/temp/ Ελεγχος ελεύθερου χώρου στο δίσκο Για να δείτε το χώρο που καταλαμβάνει ο τρέχον κατάλογος δώστε την εντολή du (disk usage): du. Η πάρτε το τελικό άθροισμα με πιο ανθρώπινα νούμερα με τις παραμέτρους - h (human) και -s (sum) σελ. 2

3 $ du. -hs 1.6G. Δέντρο συστήματος αρχείων Η ιεραρχία του συστήματος αρχείων εμφανίζεται με την εντολή tree / την οποία μπορεί να πρέπει να εγκαταστήσετε. Επειδή τυπώνει πολλά όμως, πάρτε μια ιδέα μόνο της ιεραρχίας του /home σας με την εντολή: tree /home Για περισσότερα σχετικά με το σύστημα αρχείων δείτε εδώ. Αυτόματη συμπλήρωση Για να μην κουραζόμαστε με την πληκτρολόγηση, το Bash προσφέρει μια χρήσιμη λειτουργία συμπλήρωσης, το Tab Completion. Χοντρικά, γράφετε τα πρώτα γράμματα μιας εντολής ή μιας διαδρομής και πατάτε το πλήκτρο Tab. Το Bash θα συμπληρώσει τα υπόλοιπα. Δοκιμάστε το. Γραψτε: cd πατήστε το Space και μετά πληκτρολογήστε /h ώστε να βλέπετε: cd /h Τώρα πατήστε το Tab και θα δείτε ότι θα συμπληρωθεί μόνο του σε cd /home/ Μαγικό! Δοκιμάστε τώρα κάτι πιο περίπλοκο. Γράψτε cd ~/Επι σελ. 3

4 και πατηστε Tab. Το Bash θα συμπληρώσει αυτόματα το υπόλοιπο όνομα για να σας εξοικονομήσει χρόνο Διεργασίες Όταν βρίσκεστε στη γραμμή εντολών μπορείτε να μάθετε πόσο φορτωμένος είναι ο υπολογιστής σας. Αυτό γίνεται με την εντολή top: $ top Η top εμφανίζει χρήσιμες πληροφορίες, όπως ποιά προγράμματα τρέχει το Linux, πόσο απασχολούν τον επεξεργαστή και τη μνήμη κλπ και μάλιστα κατά φθίνουσα σειρά βαρύτητας. Για να αλλάξετε την ταξινόμηση, πατήστε το πλήκτρο ο και θα εμφανιστεί μια λίστα με τα πεδία ως προς τα οποία γίνεται η ταξινόμηση (μνήμη, CPU, κλπ). Η σειρά εμφάνισης αντιστοιχεί και στην σειρά ταξινόμησης. Για να αλλάξετε την σειρά ενός πεδίου, πατήστε το αντίστοιχο γράμμα. Με κεφαλαίο το φέρνετε πιο πάνω ενώ με μικρό το πηγαίνετε πιο πίσω. Κατόπιν πατήστε Enter. Αποθηκεύετε τις ρυθμίσεις πατώντας W. Μεταβλητές περιβάλλοντος Ο λογαριασμός κάθε χρήστη είναι εφοδιασμένος με μερικές μεταβλητές. Τι ειναι οι μεταβλητές; Είναι καταχωρήσεις στη μνήμη του Linux, κάθε μία από τις οποίες έχει διαφορετική χρήση και διαφορετικό περιεχόμενο. Οι μεταβλητές χρησιμοποιούνται από τις εφαρμογές είτε για να παίρνουν πληροφορίες για το χρήστη είτε για την προσαρμογή του γραφικού περιβάλλοντος. Μπορείτε να δείτε όλες τις μεταβλητές του συστήματός σας με την εντολή: σελ. 4

5 $ env Θα σας απαντήσει κάτι σαν κι αυτό: ΗOSTNAME=localhost SHELL=/bin/bash TERM=xterm USERNAME=dimitris MAIL=/var/spool/mail/dimitris PATH=/usr/kerberos/bin:/usr/local/bin... DESKTOP_SESSION=gnome PWD=/home/dimitris LANG=en_US.utf8 HOME=/home/dimitris LOGNAME=dimitris DISPLAY=:0.0 COLORTERM=gnome-terminal Οι περισσότερες μεταβλητές δεν θα σας απασχολήσουν ποτέ. Υπάρχουν όμως και μερικές, όπως η PATH, DISPLAY και LANG που μπορεί να φανούν χρήσιμες. Για να δείτε τα περιεχόμενα μιας μεμονωμένης μεταβλητής χρησιμοποιείτε την εντολή echo, π.χ. $ echo $PATH /usr/local/bin:/usr/bin:/bin:/home/dimitris/bin Η PATH ορίζει όλους τους καταλόγους που ψάχνει το Linux, κάθε φορά που πληκτρολογείτε μια εντολή. Στις εντολές που περιλαμβάνουν μεταβλητές, πρέπει να βάζετε το σήμα του δολάριου μπροστά από το όνομα της κάθε μεταβλητής για να καταλαβαίνει το Bash ότι αναφέρεστε σε μεταβλητή. Μόλις δει το σύμβολο $, κοιτάζει στη μνήμη του για το αν υπάρχει μεταβλητή με το όνομα που ακολουθεί (εδώ PATH) και αν το βρει το αντικαθιστά με τα περιεχόμενα της μεταβλητής. Φυσικά, μπορείτε να δημιουργείτε δικές σας μεταβλητές περιβάλλοντος, π.χ. δίνοντας (χωρίς κενά!): σελ. 5

6 $ var=1 Εδώ ορίσαμε την μεταβλητή var με τιμή 1. Θα μπορούσαμε να είχαμε δώσει και γράμματα: $ var=dimitris Για να δούμε τα περιεχόμενα της μεταβλητής μας, δίνουμε πάλι: $ echo $var Σημειώστε ότι αυτές οι μεταβλητές είναι προσωρινές. Για να γίνουν μόνιμες πρέπει να τις προσθέσουμε στο αρχείο.bash_profile. Κρυφά αρχεία Αν δώσετε την εντολή: ls -la Θα δείτε να εμφανίζονται όλα τα περιεχόμενα του φακέλου όπου βρίσκεστε. Που βρέθηκαν όλα τα αρχεία που ξεκινούν με τελεία; Πρόκειται συνήθως για αρχεία ρυθμίσεων των εφαρμογών που είναι κρυφά σε εσάς. Κάθε αρχείο που ξεκινά με. είναι εξορισμού κρυφό. Δοκιμάστε το φτιάχνοντας ένα δικό σας κρυφό αρχείο: touch.secret Αν δώσετε ls για να δείτε όλα τα αρχεία του φακέλου. δεν θα εμφανιστεί το.secret! Ωστόσο υπάρχει και μπορείτε να γράψετε εκεί, π.χ. ένα κωδικό: echo password >>.secret Αν δώσετε cat.secret θα δείτε τον κωδικό σας! σελ. 6

7 Ημερολόγιο Για να βλέπετε την ώρα και την μέρα, δίνετε την εντολή: date Υπάρχει και ημερολόγιο! Δώστε cal για να δείτε τον τρέχοντα μήνα cal για να δείτε τον Αύγουστο! Για να δείτε όλο το χρόνο δώστε ncal -y Αρχεια καταγραφών Ένας καλός τρόπος για να παρακολουθείτε μόνιμα το σύστημα είναι από τα μηνύματα του πυρήνα, που καταγράφονται συνεχώς στο αρχείο /var/log/messages. Μπορείτε να έχετε πάντοτε ανοικτό ένα παράθυρο τερματικού όπου θα προβάλλονται οι καταγραφές (logs). Για να βλέπετε μόνο τα τελευταία μηνύματα (και όχι όλο το αρχείο) δώστε: sudo -i ή su tail -f /var/log/messages σελ. 7

8 Θα σας ζητήσει τον κωδικό σας και μετά θα αρχίσει να εμφανίζει τα μηνύματα του πυρήνα σελ. 8