Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδοµάδα 02/2011 (10-16 Ιανουαρίου 2011)

Transcript

1 Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδοµάδα 02/2011 (10-16 Ιανουαρίου 2011) Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδοµαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδηµιολογικών δεδοµένων της χώρας µας για τη γρίπη. Κατά την εβδοµάδα 02/2011 (10-16 Ιανουαρίου 2011) οι επισκέψεις σε ιατρό για γριπώδη συνδροµή βρίσκονται στα ίδια περίπου επίπεδα µε αυτά της προηγούµενης εβδοµάδας (01/2010). Παραµένουν σε ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα από αυτά που κατεγράφησαν κατά την αντίστοιχη εβδοµάδα της περιόδου γρίπης , την τελευταία περίοδο γρίπης πριν την πανδηµία ( ιάγραµµα 1). Κατά την εβδοµάδα 02/2011 (10-16 Ιανουαρίου 2011) απεστάλησαν στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης συνολικά 128 δείγµατα. Πενήντα ένα (51) δείγµατα (39,8%) βρέθηκαν θετικά για τον ιό της γρίπης. Από αυτά, τα 50 ανήκαν στον ιό της γρίπης τύπου Α (ένα ήταν υπότυπος Η3Ν2 και τα υπόλοιπα 49 ήταν υπότυπος Η1Ν1 2009) και ένα δείγµα ανήκε στον ιό της γρίπης τύπου Β ( ιαγράµµατα 2,3). Μέχρι σήµερα (21 Ιανουαρίου 2011) στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί τριάντα τρία (33) σοβαρά περιστατικά γρίπης που χρειάστηκαν νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας σε ασθενείς µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη διάγνωση γρίπης. Μέχρι σήµερα (21 Ιανουαρίου 2011) στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί τέσσερεις (4) θάνατοι σε ασθενείς µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη διάγνωση γρίπης Α (Η1Ν1) Κατά την εβδοµάδα 01/2011 (03 09 Ιανουαρίου 2011), η θνησιµότητα στην Ελλάδα από όλες τις αιτίες δεν υπερέβη την αναµενόµενη ( ιάγραµµα 3). Τα στελέχη του ιού της γρίπης που έχουν αποµονωθεί µέχρι σήµερα στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης περιλαµβάνονται στο φετινό τριδύναµο εµβόλιο γρίπης. Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 1

2 Κλινικό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της γρίπης Κατά την εβδοµάδα 02/2011 (10-16 Ιανουαρίου 2011), η δραστηριότητα της γρίπης εµφανίζεται στα ίδια επίπεδα µε αυτά της προηγούµενης εβδοµάδας (01/2011), και σε αντίστοιχα επίπεδα µε αυτά που κατεγράφησαν κατά την αντίστοιχη εβδοµάδα της περσινής πανδηµικής περιόδου γρίπης ( ). Σε σύγκριση µε την περίοδο εποχικής γρίπης βρίσκεται σε ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα σε σχέση µε αυτά της αντίστοιχης εβδοµάδας ( ιάγραµµα 1). ιάγραµµα 1: Εκτίµηση αριθµού κρουσµάτων γριπώδους συνδροµής ανά επισκέψεις, κατά εβδοµάδα. Σύνολο χώρας, περίοδοι γρίπης: , , Σηµείωση 1: Σηµείωση 2: Ο αριθµός κρουσµάτων ανά επισκέψεις εκτιµάται µε στάθµιση ως προς τον µόνιµο πληθυσµό της χώρας κατά γεωγραφικό διαµέρισµα και αστικότητα (ΕΣΥΕ, απογραφή 2001) Στο παραπάνω διάγραµµα η καµπύλη για την περίοδο γρίπης παρουσιάζει διακοπή της συνέχειας µεταξύ των εβδοµάδων 52/2010 και 01/2011 λόγω του γεγονότος ότι το έτος 2010 δεν είχε 53 η εβδοµάδα. Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 2

3 Εργαστηριακό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της γρίπης α) Κλινικά δείγµατα από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας Από την 40η εβδοµάδα 2010 (αρχή περιόδου επιτήρησης της εποχικής γρίπης) έως και την 2η εβδοµάδα του 2011, απεστάλησαν 41 κλινικά δείγµατα στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης µέσω των ιατρών των δικτύων παρατηρητών νοσηρότητας (sentinel ικτύου Μονάδων Υγείας ΙΚΑ και ικτύου Κέντρων Υγείας - Περιφερειακών Ιατρείων). έκα (10) δείγµατα βρέθηκαν θετικά για τον ιό της γρίπης τύπου Α. Και τα 10 δείγµατα που βρέθηκαν θετικά, ανήκουν στον υπότυπο Α(Η1Ν1) 2009 (πίνακας 1, διάγραµµα 2). Πίνακας 1: Αριθµός αποσταλθέντων κλινικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών γρίπης στα Κέντρα Αναφοράς Γρίπης από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας. Σύνολο χώρας, περίοδος γρίπης Αριθµός Ποσοστό % Αποσταλθέντα δείγµατα ,0% Θετικά δείγµατα 10 24,4% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Α ,0% Α(Η1Ν1) κοινής εποχικής γρίπης 0 0,0% Α(Η3Ν2) κοινής εποχικής γρίπης 0 0,0% Α(Η1Ν1) ,0% Αναµένεται υποτυποποίηση 0 0,0% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Β 0 0,0% Αρνητικά δείγµατα 31 75,6% ιάγραµµα 2: Αριθµός φαρυγγικών δειγµάτων και αποµονωθέντων στελεχών ιού γρίπης, στα Κέντρα Αναφοράς Γρίπης από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας. Σύνολο χώρας, περίοδος γρίπης Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 3

4 β) Κλινικά δείγµατα από τα νοσοκοµεία Από την 40η εβδοµάδα 2010 (αρχή περιόδου επιτήρησης της εποχικής γρίπης) έως και τη 2η εβδοµάδα του 2011, απεστάλησαν από δηµόσια νοσοκοµεία 197 κλινικά δείγµατα στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης. Πενήντα τέσσερα (54) δείγµατα βρέθηκαν θετικά για τον ιό της γρίπης τύπου Α (τα δύο ήταν υπότυπος Η 3 Ν 2 και τα υπόλοιπα πενήντα δύο (52) υπότυπος (Η 1 Ν 1 )2009) και ένα (1) δείγµα βρέθηκε θετικό για τον ιό της γρίπης τύπου Β (πίνακας 2, διάγραµµα 3). Πίνακας 2: Αριθµός αποσταλθέντων κλινικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών γρίπης στα Κέντρα Αναφοράς Γρίπης από τα νοσοκοµεία. Σύνολο χώρας, περίοδος γρίπης Αριθµός Ποσοστό % Αποσταλθέντα δείγµατα ,0% Θετικά δείγµατα 55 27,9% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Α 54 98,2% Α(Η1Ν1) κοινής εποχικής γρίπης 0 0,0% Α(Η3Ν2) κοινής εποχικής γρίπης 2 3,7% Α(Η1Ν1) ,3% Αναµένεται υποτυποποίηση 0,0% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Β 1 1,8% Αρνητικά δείγµατα ,1% ιάγραµµα 3: Αριθµός φαρυγγικών δειγµάτων και αποµονωθέντων στελεχών ιού γρίπης, στα Κέντρα Αναφοράς Γρίπης από τα νοσοκοµεία. Σύνολο χώρας, περίοδος γρίπης Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 4

5 Ανίχνευση Αναπνευστικού Συγκυτιακού Ιού και Ρινοϊών από το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νοτίου Ελλάδος Έγινε µοριακή ανίχνευση Αναπνευστικού Συγκυτιακού Ιού (Α και Β) και ρινοϊών σε δείγµατα του αναπνευστικού που παρελήφθηκαν από το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νοτίου Ελλάδος και ήσαν αρνητικά για ιό της γρίπης. Τα αποτελέσµατα για την 1 η και 2 η εβδοµάδα του 2011 ήταν τα ακόλουθα: 1 η εβδοµάδα (01/2011): Ελέγχθηκαν 14 δείγµατα. Εξ αυτών 7 ήσαν θετικά για RSV τύπου Α και 4 για ρινοϊούς 2 η εβδοµάδα (02/2011): Ελέγχθηκαν 20 δείγµατα. Εξ αυτών 3 ήσαν θετικά για RSV τύπου Α και 4 για ρινοϊούς Εποµένως κατά τις δύο πρώτες εβδοµάδες του 2011, εκτός των ιών γρίπης, κυκλοφορούσαν παράλληλα τόσο ιοί RSV τύπου Α όσο και ρινοϊοί. Ο έλεγχος αυτός θα συνεχισθεί σε εβδοµαδιαία βάση. Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 5

6 Επιτήρηση σοβαρών περιστατικών γρίπης µε νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Μέχρι σήµερα (21 Ιανουαρίου 2011) στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί τριάντα τρία (33) σοβαρά περιστατικά γρίπης που χρειάστηκαν νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, σε ασθενείς µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη διάγνωση γρίπης Α (Η1Ν1) Πρόκειται για 21 άνδρες και 12 γυναίκες. Η µέση ηλικία των ασθενών είναι 50 έτη (εύρος ηλικιών:26 80 έτη). Σηµειώνεται ότι από τους 33 ασθενείς που έχουν νοσηλευτεί σε Μ.Ε.Θ. λόγω γρίπης, µία ασθενής είναι έγκυος ενώ οι 21 έχουν υποκείµενο νόσηµα. Μέχρι σήµερα, έχουν καταγραφεί τέσσερεις θάνατοι σε ασθενείς µε γρίπη Α (Η1Ν1) 2009 που νοσηλευόταν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Πίνακας 3: Αριθµός σοβαρών περιστατικών γρίπης µε νοσηλεία σε Μ.Ε.Θ. Σύνολο Ελλάδας, έως 21/01/2011, ώρα 15:00. Αριθµός νέων κρουσµάτων σε Μ.Ε.Θ. που δηλώθηκαν στις 21/01/ Νοσηλευόµενοι σε Μ.Ε.Θ. στις 21/01/ Σύνολο νοσηλευθέντων σε Μ.Ε.Θ. έως 21/01/ Θάνατοι που δηλώθηκαν στις 21/01/ Συνολικός αριθµός θανάτων σε Μ.Ε.Θ. έως τις 21/01/ ιάγραµµα 3: Αριθµός εισαγωγών σε Μ.Ε.Θ. ανά εβδοµάδα σε ασθενείς µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη διάγνωση γρίπης στην Ελλάδα µέχρι 21/01/2011. Προσωρινά στοιχεία. (Ν=33) Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 6

7 Σύστηµα επιδηµιολογικής επιτήρησης της θνησιµότητας Παρουσιάζονται εδώ τα κύρια ευρήµατα από την επιδηµιολογική επιτήρηση της θνησιµότητας στην Ελλάδα, µε επικέντρωση στην έγκαιρη ανίχνευση θνησιµότητας που υπερβαίνει την αναµενόµενη (excess mortality). Κατά την εβδοµάδα 02/2011 (10-16 Ιανουαρίου 2011), η θνησιµότητα στην Ελλάδα από όλες τις αιτίες κυµάνθηκε στα πλαίσια της αναµενόµενης ( ιάγραµµα 3). ιάγραµµα 3: Παρατηρούµενος και αναµενόµενος αριθµός θανάτων κατά εβδοµάδα στις περιοχές της Ελλάδας που µετέχουν στο σύστηµα επιτήρησης. Εβδοµάδα 03/2006 έως εβδοµάδα 02/ Αριθµός θανάτων σταθερές αποκλίσεις από το αναµενόµενο +2 σταθερές αποκλίσεις από το αναµενόµενο Αναµενόµενος αριθµός θανάτων Παρατηρούµενος αριθµός θανάτων Έτος - Αριθµός εβδοµάδας Σηµειώσεις: 1. Ο παρατηρούµενος αριθµός θανάτων των τελευταίων 4 εβδοµάδων διορθώνεται λαµβάνοντας υπόψη την υπολογιζόµενη χρονική καθυστέρηση στις δηλώσεις θανάτων και αναπροσαρµόζεται κάθε εβδοµάδα µε βάση τα νέα δεδοµένα. 2. Τα δεδοµένα της εβδοµάδας 02/2011 αφορούν τον ήµο Αθηναίων και τους νοµούς Καβάλας, Αχαΐας και Μαγνησίας. Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 7

8 Η δραστηριότητα της γρίπης στην Ευρώπη Σύµφωνα µε την τελευταία εβδοµαδιαία έκθεση, που εκδίδεται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) βάσει των δεδοµένων που συλλέγονται από τις χώρες που συµµετέχουν στο Ευρωπαϊκό ίκτυο Επιτήρησης της Γρίπης (EISN), κατά την εβδοµάδα 01/2011 καταγράφηκαν τα εξής: Η δραστηριότητα της γρίπης παρουσιάζει αυξητική τάση σε είκοσι δύο (22) χώρες (Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερµανία, Εσθονία, Ηνωµένο Βασίλειο, Βόρεια Ιρλανδία, Ισλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Λεττονία, Λιθουανία, Μάλτα, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουµανία, Σλοβενία, Σουηδία,Τσεχία). Το 73% των στελεχών που έχουν αποµονωθεί από την εβδοµάδα 40/2010 µέχρι σήµερα ανήκει στον τύπο Α και το 27% στον τύπο Β του ιού της γρίπης. Όσον αφορά στους υποτύπους του ιού Α, σε ποσοστό 95,4% έχει αποµονωθεί ο υπότυπος Α(Η1Ν1) 2009 και σε ποσοστό 4,6% ο υπότυπος Α(Η3). Από την εβδοµάδα 40/2010 µέχρι την εβδοµάδα 01/2010, έχουν αναφερθεί συνολικά κρούσµατα σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόµου από επτά χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ρουµανία, Σλοβακία). Σηµείωση: Η εβδοµαδιαία έκθεση για τη δραστηριότητα της γρίπης στην Ευρώπη είναι διαθέσιµη στην ιστοσελίδα του ECDC: w.pdf Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 8

9 Πηγή των πληροφοριών Κλινικό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης Τα στοιχεία του διαγράµµατος 1 προέρχονται από το σύστηµα παρατηρητών νοσηρότητας πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας (δίκτυο ιδιωτών ιατρών, δίκτυο ιατρών Μονάδων Υγείας ΙΚΑ, δίκτυο ιατρών Κέντρων Υγείας - Περιφερειακών Ιατρείων), τα οποία συντονίζονται από το Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης και Παρέµβασης του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. µε τη συνεργασία του Τοµέα Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. Στο πρώτο δίκτυο συµµετέχουν 87 ιδιώτες ιατροί, στο δεύτερο 47 ιατροί Μονάδων Υγείας ΙΚΑ από διάφορες περιοχές της χώρας και στο τρίτο 106 ιατροί Κέντρων Υγείας και Περιφερειακών Ιατρείων. Mέσω αυτών καταγράφεται "δειγµατοληπτικά" η εξέλιξη της συχνότητας ορισµένων νοσηµάτων µε βάση κλινικές διαγνώσεις. Σε αυτά περιλαµβάνεται και η γρίπη ή καλύτερα οι κλινικές εκδηλώσεις που είναι συµβατές µε γρίπη ή "γριπώδη συνδροµή". Την εβδοµάδα 02/2011, κλινικά δεδοµένα απέστειλαν οι 126 (52,5%) ιατροί από το σύνολο των 240 συµµετεχόντων ιατρών στα προαναφερόµενα δίκτυα. Οι επισκέψεις για κάθε αιτία που αντιστοιχούν στους ιατρούς που δήλωσαν ανέρχονται σε στο σύνολο της χώρας. Εργαστηριακό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης Το εργαστηριακό σκέλος της επιδηµιολογικής επιτήρησης (διάγραµµα 2), αφορά την ανίχνευση του ιού σε ρινοφαρυγγικά δείγµατα που αποστέλλονται από καθορισµένους γιατρούς της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας και νοσοκοµεία προς τα δύο Κέντρα Αναφοράς Γρίπης της Ελλάδας: το Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Νότιας Ελλάδας (Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ) και το Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Βόρειας Ελλάδας (Β Μικροβιολογικό Εργαστήριο ΑΠΘ). Τα Κέντρα Αναφοράς µε εξειδικευµένες ιολογικές εξετάσεις αποµονώνουν και ταυτοποιούν τα στελέχη του ιού που κυκλοφορούν στην Ελλάδα και συµµετέχουν στο δίκτυο εργαστηριακής επιτήρησης της γρίπης του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας. Σύστηµα επιδηµιολογικής επιτήρησης της θνησιµότητας Η καταγραφή των θανάτων γίνεται δειγµατοληπτικά από τα ληξιαρχεία ορισµένων ήµων της χώρας σε σχεδόν πραγµατικό χρόνο και αφορά τους θανάτους που εγγράφηκαν στα ληξιαρχεία κατά την εβδοµάδα αναφοράς. Στην παρούσα φάση στο σύστηµα συµµετέχουν περιοχές µε πληθυσµό περίπου κατοίκους, που αντιπροσωπεύουν το 12% του συνολικού πληθυσµού της Ελλάδας (το σύνολο των ήµων των νοµών Αχαΐας, Κερκύρας, Μαγνησίας και Καβάλας και οι ήµοι Αθηναίων, Πειραιώς και Κερατσινίου). Το σύστηµα επιδηµιολογικής επιτήρησης της θνησιµότητας στην Ελλάδα εφαρµόζεται στο πλαίσιο του προγράµµατος European Mortality Monitoring (Euro MoMo), στο οποίο µετέχουν και άλλες 19 Ευρωπαϊκές χώρες. Το συντονισµό αυτού του προγράµµατος στην Ελλάδα έχει το Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης και Παρέµβασης του ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία µε το Εργαστήριο Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Πατρών και συµµετέχει η ιεύθυνση Υγείας της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας. Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης & Παρέµβασης 9