«Η μεταρρύθμιση στη Δημόσια Διοίκηση και ο ρόλος των Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης»

Transcript

1 Θεσσαλονίκη «Η μεταρρύθμιση στη Δημόσια Διοίκηση και ο ρόλος των Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης» ΕΙΣΗΓΗΣΗ: «ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» Ι. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Με τον Ν. 3200/03 «τροποποιήσεις του Ν. 1388/1983, Ίδρυση του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης, Ίδρυση Εθνικής Σχολής Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις», τα τμήματα εξειδίκευσης της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης συμπληρώθηκαν με το τμήμα Τουριστικής Οικονομίας και Ανάπτυξης, με σκοπό την δημιουργία στελεχών εξειδικευμένων σε θέματα τουριστικής πολιτικής. Το τμήμα λειτούργησε για πρώτη φορά κατά το τρέχον ακαδημαϊκό έτος και στην ΙΗ εκπαιδευτική σειρά φοιτούν 15 σπουδαστές. Οι απόφοιτοι του τμήματος προορίζονται να στελεχώσουν τις υπηρεσιακές μονάδες του νεοσύστατου Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) και του Οργανισμού Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΟΤΕΚ). Η σημασία και η αναγκαιότητα λειτουργίας του Τμήματος βασίζεται κυρίως στο γεγονός ότι οι φορείς που χαράζουν σήμερα και υλοποιούν την τουριστική πολιτική της χώρας, έχουν ανάγκη από εξειδικευμένα στελέχη, ικανά να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις του διεθνούς τουριστικού περιβάλλοντος. Ο ρόλος και το καθεστώς των αποφοίτων του τμήματος διέπονται, πέρα από τις διατάξεις που αφορούν στο σύνολο των αποφοίτων της ΕΣΔΔ, από τις διατάξεις του Ν. 3200/03 περ. ζ της παρ. 2 του άρθρου 9, «τροποποιήσεις του Ν. 1388/83 για την ίδρυση του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης, Ίδρυση Εθνικής Σχολής Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις», καθώς και αυτές του Ν. 2503/97 για τη Διοίκηση, Οργάνωση και στελέχωση της Περιφέρειας. 1

2 ΙΙ. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Ο βασικός σκοπός του Προγράμματος Σπουδών είναι να παρέχει στους σπουδαστές τη θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, ώστε να αυξήσει τις γνώσεις τους και τις δεξιότητες τους. Ο άμεσος στόχος είναι να καταρτίσει και να δημιουργήσει επαγγελματικά και εξειδικευμένα στελέχη, τα οποία θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν άμεσα στα επαγγελματικά τους καθήκοντα. Ο έμμεσος στόχος είναι το όφελος που προκύπτει από αυτή την άμεση ένταξη των σπουδαστών στις καθ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες αλλά και στη Δημόσια Διοίκηση ευρύτερα. Ειδικότερα δε σε υπηρεσιακές μονάδες των προαναφερθέντων φορέων που έχουν ως αντικείμενο και αρμοδιότητες θέματα τουριστικής πολιτικής και ανάπτυξης, τουριστικής οικονομίας και τουριστικού marketing. ΙΙΙ. ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ KAI ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Η ειδική φάση του προγράμματος σπουδών περιλαμβάνει θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, με στόχο την εμβάθυνση και ενίσχυση ειδικών γνώσεων, δεξιοτήτων και συμπεριφορών των μελλοντικών εξειδικευμένων στελεχών σε θέματα τουριστικής πολιτικής. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κανονισμό σπουδών, το πρόγραμμα της ειδικής φάσης σπουδών σχεδιάστηκε, ώστε να δώσει στα μελλοντικά εξειδικευμένα στελέχη σε θέματα τουριστικής πολιτικής, τις ειδικές εκείνες γνώσεις που είναι απαραίτητες στην εργασία τους. Σύμφωνα λοιπόν με τους ανωτέρω στόχους το πρόγραμμα της ειδικής φάσης σπουδών διαρθρώνεται στη βάση τριών σεμιναριακών αξόνων: 1. Τουριστική Ανάπτυξη, Τουριστική Πολιτική, Διεθνείς Τουριστικούς Φορείς και Οργανισμούς. 2. Τουριστική Οικονομία και Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων. 3. Θεσμικό Πλαίσιο του τουρισμού και Νέες Τεχνολογίες στον τουρισμό. Κάθε σεμιναριακός άξονας καλύπτει ένα ευρύτερο γνωστικό πεδίο και περιλαμβάνει μαθήματα και εργαστήρια: 2

3 1. ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο άξονας αυτός περιλαμβάνει τρία (3) μαθήματα: 1. Τουριστική Ανάπτυξη. 2. Τουριστική Πολιτική 3. Αειφόρος Τουριστική Ανάπτυξη και Περιβάλλον και ένα (1) εργαστήριο: α) Διεθνείς Φορείς και Οργανισμοί στον Τουρισμό 2. ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο άξονας αυτός περιλαμβάνει τα τέσσερα (4) μαθήματα: 1. Εισαγωγή στην Τουριστική Οικονομία 2. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων 3. Τουρισμός και Ελληνική Οικονομία 4. Επικοινωνία και δημόσιες σχέσεις στον τουρισμό και δύο (2) εργαστήρια: α) Επιχειρηματικό σχέδιο β) Τουρισμός και Κοινοτικά Προγράμματα 3. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ Ο άξονας αυτός περιλαμβάνει τρία (3) μαθήματα: 1. Νέες τεχνολογίες στον τουρισμό 2. Τουριστικό marketing 3. Στοιχεία τουριστικής νομοθεσίας και ένα εργαστήριο: α) Έρευνα τουριστικής αγοράς 3

4 ΙV. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΦΑΣΗΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Προτάσεις για βελτίωση του προγράμματος σπουδών της ειδικής φάσης: Αύξηση των ωρών διδασκαλίας για τα μαθήματα ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ καθώς θεωρούνται τα μαθήματα κορμοί για την κατάρτιση των στελεχών του τουρισμού. Ενσωμάτωση των μαθημάτων ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ και ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ σε άλλα μαθήματα, όπως είναι η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Αναμόρφωση του περιεχομένου των μαθημάτων ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ καθώς και του εργαστηρίου ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ για το οποίο απαιτούνται περισσότερες ώρες. Το μάθημα ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ προτείνεται να μετονομαστεί σε ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ με έμφαση στη συνεργασία του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης και των εποπτευόμενων νομικών προσώπων με Διεθνείς Οργανισμούς και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι αυτό το λόγο, προτείνεται η ενσωμάτωση του εργαστηρίου ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ σε αυτό το μάθημα. Προτείνεται η εισαγωγή της διδασκαλίας του στατιστικού προγράμματος SPSS και των Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (GIS) ως σεμιναρίων εξειδίκευσης στο Β Κύκλο της Ειδικής Φάσης καθώς και του μαθήματος ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ. Τέλος, προτείνεται η διδασκαλία του σεμιναρίου εξειδίκευσης ΠΟΙΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ως προετοιμασία για την εκπόνηση των συλλογικών εργασιών καθώς και της τελικής εργασίας των σπουδαστών, όπου απαιτείται η διεξαγωγή πρωτογενούς και/ή δευτερογενούς, ποιοτικής και/ή ποσοτικής έρευνας εκ μέρους των σπουδαστών. 4

5 V. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Το πρόγραμμα της Ειδικής Φάσης Σπουδών πραγματοποιείται σε δύο κύκλους: Α Κύκλος Μαθημάτων, διάρκειας 5 μηνών, Περίοδος Πρακτικής Εκπαίδευσης, διάρκειας 4 μηνών Β Κύκλος Σεμιναρίων, διάρκειας 4 μηνών και Περίοδος Εκπόνησης Τελικών Εργασιών, διάρκειας τριών μηνών Μεταξύ του κύκλου μαθημάτων και του κύκλου σεμιναρίων μεσολαβεί περίοδος 4 μηνών πρακτικής εκπαίδευσης, στο Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (ΕΟΤ) και στον Οργανισμό Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΟΤΕΚ.) Κατά τη διάρκεια της ήδη διανυόμενης πρακτικής εκπαίδευσης των σπουδαστών του τμήματος, παρατηρήθηκαν τα εξής φαινόμενα: α) με την άφιξη των σπουδαστών στον ΕΟΤ για πρακτική, οι επιβλέποντες και η διεύθυνση διοικητικού, δεν είχε ενημέρωση για ύπαρξη εξειδικευμένου τμήματος τουρισμού. β) ενώ δύο απόφοιτοι του τμήματος πρόκειται τοποθετηθούν βάσει προκήρυξης στον ΟΤΕΚ, η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν γνώριζε την ύπαρξη του τμήματος αλλά και έδειξε αρνητισμό για διεξαγωγή της πρακτικής τους εκεί. Επιπρόσθετα παραπάνω από το 1/3 των σπουδαστών του τμήματος (6 στους 15) τοποθετήθηκε στη διεύθυνση Διοικητικού που δεν τους δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης των ειδικών γνώσεων που διαθέτουν. Προτείνεται να δοθεί έμφαση και προσοχή από την διοίκηση της Σχολής στην απορρόφηση (και κατά τη διάρκεια της πρακτικής αλλά κυρίως στη μόνιμη τοποθέτηση) αποφοίτων του τμήματος Τ.Ο.Α. σε διευθύνσεις που σχετίζονται άμεσα με τα παραπάνω αντικείμενα ώστε να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό. Πχ. Στον ΕΟΤ, το τμήμα Έρευνας αγοράς ενώ υπάρχει τυπικά, δεν επιτελεί τις αρμοδιότητες που ορίζονται από το ΠΔ 343/01 αφού έχει μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό. Θα μπορούσε να στελεχωθεί με αποφοίτους του τμήματος ΤΟΑ που έχουν εκπαιδευτεί σε θέματα έρευνας αγοράς και στη θεωρία και στην πράξη (μαθήματα, εργασίες, τεχνικές κατάρτισης ερωτηματολογίου, ποιοτική ποσοτική έρευνα) 5

6 Προτεινόμενες διευθύνσεις Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού: Διεύθυνση Έρευνας Αγοράς και Διαφήμισης, Διεύθυνση Υπηρεσιών Εξωτερικού, Διεύθυνση Μελετών και Επενδύσεων (τμήματα α) Προγραμματισμού Τουριστικής Ανάπτυξης, β) Ανάπτυξης νέων μορφών Τουρισμού). Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης: Διεύθυνση Τουριστικής Πολιτικής, Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων Προτείνεται να δοθεί έμφαση στην εξειδίκευση που έχει το τμήμα σε θέματα τουριστικής πολιτικής, βιώσιμης ανάπτυξης, μάρκετινγκ (με βάση το πρόγραμμα σπουδών) και η διαφοροποίησή του από άλλα τμήματα της Eθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης ως προς το αντικείμενο. Επισημαίνεται ότι η αρχική πρόβλεψη δημιουργίας του τμήματος, όπως προκύπτει από τα σχετικά πρακτικά της Βουλής 1, στην συζήτηση που προηγήθηκε για την δημιουργία του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης ήταν η δημιουργία «τουριστικών ακολούθων» για τη στελέχωση των γραφείων εξωτερικού του ΕΟΤ. Εντασσόμενο σε αυτό το πλαίσιο το τμήμα αποφασίστηκε να έχει δίγγλωσσο χαρακτήρα όπως τα αντίστοιχα τμήματα των εμπορικών και ακολούθων τύπου. Όχι μόνο εγκαταλείφθηκε η αρχική ιδέα αλλά πρόσφατα εκδόθηκε η 15422/ Απόφαση της Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης (ΦΕΚ Γ, 485/ ), με την οποία καλούνται ιδιώτες να υποβάλουν αίτηση για «πλήρωση 25 θέσεων προσωπικού Διευθυντικών καθηκόντων με τριετή θητεία». Οι προκηρυσσόμενες με την Απόφαση θέσεις αφορούν τόσο στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου όσο και τις θέσεις στο Εξωτερικό, ενώ τα απαιτούμενα προσόντα είναι («πτυχίο ΑΕΙ ή ΤΕΙ της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, γνώση ξένων γλωσσών και οπωσδήποτε καλή γνώση της αγγλικής..»). Η επιλογή θα 1 6

7 πραγματοποιηθεί χωρίς εξετάσεις αλλά κατόπιν προφορικής συνέντευξης ενώπιον «Ειδικής Επιτροπής Αξιολόγησης Τουριστικής Απόδοσης» του Υπουργείου. Επισημαίνουμε ότι, εκτός των υπηρετούντων σε αυτό υπαλλήλων αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, οι οποίοι έχουν ειδική επαγγελματική εκπαίδευση για να ασκήσουν διευθυντικά καθήκοντα (γνωρίζουν άριστα τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα και οπωσδήποτε καλά την αγγλική, ενώ επιπλέον χειρίζονται άνετα σύγχρονη τεχνολογία) υπηρετούν στο Υπουργείο Τουρισμού, αρκετοί άλλοι υπάλληλοι, κατηγορίας ΠΕ με καλή γνώση αγγλικής και επιπλέον με σημαντική εμπειρία σε θέματα τουριστικής ανάπτυξης... Όλοι αυτοί προφανώς απαξιώνονται, μαζί με το συμφέρον της δημόσιας υπηρεσίας, η οποία βασίζεται στη νομιμότητα και στη συνέχεια, προς όφελος κάποιων ιδιωτών, άνευ ειδικών ξεχωριστών προσόντων. Ειδικότερα, η ακολουθούμενη αυτή μεθόδευση ακυρώνει στην πράξη την δημιουργία ειδικής κατεύθυνσης στελεχών τουριστικής ανάπτυξης, που λειτουργεί στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, του οποίου οι πρώτοι απόφοιτοι θα παρουσιασθούν στο Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης και στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού στο τέλος του τρέχοντος έτους Εκεί θα βρουν εκ των προτέρων κατειλημμένες τις θέσεις ευθύνης για τις οποίες εκπαιδεύονται, από τους εκλεκτούς της Κυβέρνησης, οι οποίοι θα έχουν σαφώς λιγότερα προσόντα, ενώ η διαδικασία πρόσληψής τους ούτε κατά διάνοια μπορεί να συγκριθεί με τον αξιοκρατικό και απαιτητικό διαγωνισμό εισαγωγής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Θοδωρής Θαλασσινός Ναυτιλιακός Νομικός Στέλεχος Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης Γεν. Γραμματέας Ενωσης Αποφοίτων Ε.Σ.Δ.Δ. 7