Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 2 Οκτωβρίου Ελληνική Οικονοµία

Transcript

1 Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2015 Ελληνική Οικονοµία Αντιστροφή της πτωτικής πορείας του είκτη Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία (ΙΟΒΕ) παρατηρείται τον Σεπτέµβριο, µετά τη ραγδαία επιδείνωση, που είχε σηµειώσει το δίµηνο Ιουλίου-Αυγούστου 2015, στο επίπεδο πριν από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων και της τραπεζικής αργίας. Συγκεκριµένα διαµορφώθηκε στις 78,8 µονάδες έναντι 67,4 µονάδες τον Αύγουστο 2015 και 69,5 µονάδες τον Ιούλιο Εποµένως, ο δείκτης αυξήθηκε κατά 11,4 µονάδες τον Σεπτέµβριο 2015, καταγράφοντας σηµαντική µεταβολή, διαφεύγοντας από την περιοχή συνθηκών ακραίας αβεβαιότητας. Παράλληλα, η µικρή αύξηση των καταθέσεων που κατεγράφη τον Αύγουστο, µετά από δέκα µήνες, οφείλεται στο γεγονός ότι η εισροή καταθέσεων από τις επιχειρήσεις υπεραντιστάθµισε τις εκροές καταθέσεων των νοικοκυριών, εξέλιξη που αντανακλά, µεταξύ άλλων, τη διευρυµένη χρήση των ηλεκτρονικών πληρωµών στην ιδιωτική κατανάλωση από τα νοικοκυριά προς τις επιχειρήσεις. Συνεπώς, παρά την πτωτική τάση του δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης από τον Μάρτιο 2015 (µικρή ανάκαµψη το Σεπτέµβριο), ο ρυθµός αναπτύξεως στηρίχθηκε πρωτίστως στην ιδιωτική κατανάλωση. Ένας ευνοϊκός εξωτερικός παράγοντας το τελευταίο δωδεκάµηνο είναι οι µειωµένες τιµές πετρελαίου που ενίσχυσαν το διαθέσιµο εισόδηµα των νοικοκυριών, µειώνοντας έτσι το βάρος του κόστους θερµάνσεως και µετακινήσεων ως ποσοστό στους οικογενειακούς προϋπολογισµούς. Η ελάφρυνση αυτή διοχετεύθηκε στην κατανάλωση προκειµένου να συγκρατήσει το επίπεδο ευηµερίας που τόσο έχει καίρια τρωθεί τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, το διαθέσιµο εισόδηµα ευνοήθηκε σε πραγµατικούς όρους και από τον αποπληθωρισµό, ο οποίος, µεταξύ άλλων, προσδιορίζεται από την πτώση του κόστους ενέργειας. Επιπλέον, οι µειωµένες τιµές του πετρελαίου µείωσαν την αξία των εισαγωγών περισσότερο από εκείνη των εξαγωγών αφού η χώρα είναι καθαρός εισαγωγέας στα πετρελαιοειδή (Γράφηµα 3). Στο ρυθµό αναπτύξεως συνέβαλε επίσης καταλυτικά η θετική πορεία του τουρισµού για έναν ακόµη χρόνο Γράφηµα 1. είκτες Εµπιστοσύνης Επιχειρήσεων και Νοικοκυριών Επίτευξη Συµφωνίας Σχηµατισµός Κυβέρνησης Επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων Πηγή: IOBE είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία, αριστ.άξονας είκτης Καταναλωτικής Επιστοσύνης, δεξ.άξονας Η ταχεία ανάκαµψη του οικονοµικού κλίµατος είναι καθοριστικής σηµασίας για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των µεγάλων φορολογικών επιβαρύνσεων που εισήχθησαν τον Αύγουστο (και όσων έπονται σύµφωνα µε την υλοποίηση των προαπαιτούµενων) επί της οικονοµικής αναπτύξεως. Για να γίνει αντιληπτό αυτό, ας διερευνήσουµε την εµπειρία του τελευταίου έτους. Η ελληνική οικονοµία, παρά το κλίµα αβεβαιότητας που αποτυπώνεται στο Γράφηµα 1, όχι µόνο διατήρησε αλλά επιτάχυνε τον αναπτυξιακό της ρυθµό. Τούτο ωστόσο δεν συνέβη µέσω της ενισχύσεως της επενδυτικής και της εξαγωγικής δραστηριότητας. Όπως απεικονίζεται στο Γράφηµα 2, η δυναµική της επενδυτικής και εξαγωγικής δραστηριότητας υποχώρησε το πρώτο τρίµηνο του έτους σε ετήσια βάση κατά 13,9% και 1,1% αντίστοιχα, από 19,3% και 9,9% στο τέταρτο τρίµηνο 2014, ενώ µειώθηκε στο δεύτερο τρίµηνο κατά -3,3% και -1,8% % 15% 10% 5% 0% -5% Γράφηµα 2. Ετήσιες % Μεταβολές του ρυθµού αναπτύξεως και των επιµέρους στοιχείων Ιδιωτική ηµόσια Επενδύσεις Εξαγωγές Εισαγωγές Κατανάλωση Κατανάλωση 1,4% 0,6% 1,6% ΑΕΠ Τέταρτο Τρίµηνο 2014 Πρώτο Τρίµηνο 2015 εύτερο Τρίµηνο 2015 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Πηγή: ΤτΕλλάδος Γράφηµα 3. Εισαγωγέας Πετρελαίου σε δισ. 3,6-25% Μείωση τιµών πετρελαίου κατά 43,7% σε ετήσια βάση 2,7 εύτερο Τρίµηνο 2014 εύτερο Τρίµηνο 2015 Οι εισαγωγές πετρελαίουαποτελούντο 25,3% των συνολικών εισαγωγών στο δεύτερο τρίµηνο 2015 Μπορεί ωστόσο να διατηρηθεί η δυναµική της ιδιωτικής καταναλώσεως στα επόµενα τρίµηνα µετά τις νέες αυξήσεις του ΦΠΑ σε ευρύ φάσµα προϊόντων; Επειδή αυτό είναι αµφίβολο, είναι αδήριτη η ανάγκη η στήριξη του εθνικού εισοδήµατος να προέλθει µέσω της σηµαντικής ενισχύσεως της επενδυτικής δαπάνης. Η πολιτική ευστάθεια, η σταδιακή χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων και η

2 έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολογήσεως σύµφωνα µε τις τεθείσες προθεσµίες αποτελούν αναγκαίες συνθήκες για τη διαµόρφωση ενός περιβάλλοντος προσελκύσεως επενδυτικών πρωτοβουλιών. Το τελικό αποτέλεσµα θα κριθεί από το κατά πόσο οι παράγοντες αυτοί θα υπερκεράσουν την αρνητική επίδραση επί του οικονοµικού περιβάλλοντος και του οικονοµικού κλίµατος που έχουν οι νέες επιχειρηµατικές επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις. Σηµειώνεται, τέλος, ότι ο Γενικός είκτης Όγκου των πωλήσεων των καταστηµάτων λιανικού εµπορίου (συµπεριλαµβανοµένων των πωλήσεων καυσίµων) συρρικνώθηκε κατά 7,3%, σε ετήσια βάση, τον Ιούλιο 2015, υπό το κράτος των κεφαλαιακών ελέγχων και της τραπεζικής αργίας, έναντι αύξησης κατά 1,5% που κατέγραψε τον Ιούλιο 2014, ενώ και ο αντίστοιχος δείκτης χωρίς τα καύσιµα σηµείωσε πτώση κατά 5,9%, έναντι αυξήσεως κατά 1,0% τον Ιούλιο είκτες Οικονοµικού Κλίµατος: Ο είκτης Οικονοµικού Κλίµατος (ESI) για την Ελλάδα, που καταρτίζεται από τον ΙΟΒΕ, ανέκαµψε τον Σεπτέµβριο, µετά την ραγδαία υποχώρηση, που σηµείωσε το δίµηνο Ιουλίου-Αυγούστου Συγκεκριµένα, ο δείκτης ανήλθε τον Σεπτέµβριο σε υψηλό επίπεδο τριµήνου, στις 83,1 µονάδες, έναντι 75,2 µονάδες τον Αύγουστο Εποµένως, ο δείκτης αυξήθηκε κατά 7,9 µονάδες τον Σεπτέµβριο 2015, καταγράφοντας µάλιστα τη µεγαλύτερη µηνιαία θετική µεταβολή, από τον Ιανουάριο Πηγή: IOBE Γράφηµα 4. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος (ESI) 82,0 80,7 79,9 Μέσος Όρος Έτους 90,6 99,5 Κινητός Μέσος 6 µηνών Η βελτίωση του δείκτη τον Σεπτέµβριο κρίνεται ιδιαίτερης σηµασίας, καθώς αντικατοπτρίζει την γρήγορη αντιστροφή του αρνητικού κλίµατος εµπιστοσύνης, εξέλιξη, η οποία θέτει τις προϋποθέσεις για επάνοδο της οικονοµίας σε τροχιά ανάπτυξης, ενδεχοµένως ταχύτερα από ό,τι αναµενόταν τον περασµένο Ιούλιο. Επισηµαίνεται ότι ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος βελτιώθηκε αισθητά και στην Ευρωζώνη (Σεπ.2015: 97,6, Αυγ.2015:96,3), ενώ στην Ισπανία µειώθηκε στις 109,5 µον. από 110,4 και στην Πορτογαλία παρέµεινε στάσιµος στις 103,4 µονάδες. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, η άνοδος του γενικού δείκτη Οικονοµικού Κλίµατος προήλθε κυρίως από τη σηµαντική βελτίωση του δείκτη στις υπηρεσίες. Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης παρουσίασε µικρή βελτίωση, αντανακλώντας τις ανησυχίες των καταναλωτών από την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, αλλά και την έκβαση των βουλευτικών εκλογών, δεδοµένου ότι ο δείκτης καταρτίσθηκε πριν την εκλογική αναµέτρηση. Η εξέλιξη των βασικών κλαδικών δεικτών, που απαρτίζουν τον δείκτη ESI στην Ελλάδα έχει ως ακολούθως: Στη Βιοµηχανία, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών βελτιώθηκε σηµαντικά τον Σεπτέµβριο 2015 ανερχόµενος στις 78,8 µονάδες από 67,4 τον Αύγουστο 2015, σηµαντικά πάντως χαµηλότερος της περυσινής του επίδοσης (95,3µον.) Η βελτίωση του δείκτη προσδοκιών στη βιοµηχανία προήλθε από την σηµαντική ενίσχυση των προβλέψεων για τις εξαγωγές στο προσεχές τρίµηνο (Σεπτ.2015: +14,3, Αύγ.2015: -10.5) και την ενίσχυση του ισοζυγίου των προβλέψεων για τις πωλήσεις (Σεπτ.2015: +2,9, Αύγ.2015: -33,1), καθώς και την παραγωγή (Σεπτ.2015: -0,9, Αύγ.2015: - 34,3) στο προσεχές τρίµηνο. Αυξήθηκε επίσης σηµαντικά και ο δείκτης Υπευθύνων Προµηθειών στις 43,3 µονάδες από 39,1 τον Αύγουστο Μαϊ-13 Ιουλ-13 Γράφηµα 5. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος σε Επιλεγµένες Οικονοµίες της Ευρωζώνης Σεπ-13 Νοε-13 Ιαν-14 Μαρ-14 Μαϊ-14 Ιουλ-14 Σεπ-14 Νοε-14 Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Ελλάδα Πορτογαλία Ισπανία Ιταλία Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Στο Λιανικό Εµπόριο επίσης σηµειώθηκε βελτίωση των προσδοκιών καθώς ανήλθε στις 69,0 µον. από 62,8 τον Αύγουστο, διαµορφώθηκε όµως και αυτός σε χαµηλότερο επίπεδο σε σχέση µε πέρυσι. Η ενίσχυση του δείκτη προσδοκιών στο Λιανικό Εµπόριο προήλθε από τη βελτίωση του ισοζυγίου των παραγγελιών και των πωλήσεων στο επόµενο τρίµηνο. Σχετικά µε τους βασικούς κλάδους του λιανικού εµπορίου, σηµειώνεται η σηµαντική βελτίωση στα Πολυκαταστήµατα καθώς ο δείκτης προσδοκιών ανήλθε στις 78,0 µονάδες, έναντι 51,9 τον περασµένο Ιούλιο και επιπλέον διαµορφώθηκε σε ανώτερη τιµή σε σχέση µε πέρυσι (66,3 µον.). Ανοδικά κινήθηκαν οι προσδοκίες στον κλάδο των Τροφίµων-Ποτών-Καπνού στις 72,0 µον. (Ιούλιος 2015: 67,5 µον.), χαµηλότερα όµως από πέρυσι Σεπ-15 2

3 (87,5 µον.), όπως και στον κλάδο των ειδών Οικιακού Εξοπλισµού (Σεπτέµβριος 2015: 51,6, Ιούλιος 2015: 48,3). Παράλληλα ανέκαµψαν ελαφρά οι επιχειρηµατικές προσδοκίες στον κλάδο Οχήµατα Ανταλλακτικά στις 84,6 µον. (Ιούλιος 2015: 80,2µον.) χαµηλότερα πάντως από πέρυσι (104,7 µον.). Στις Υπηρεσίες ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών κατέγραψε, όπως προαναφέρθηκε, την µεγαλύτερη άνοδο, στις 75,4 µον. τον Σεπτέµβριο 2015, έναντι 50,4 µον. τον Αύγουστο Η ισχυροποίηση του δείκτη προήλθε από την σηµαντική ενίσχυση του τουριστικού δείκτη «Ξενοδοχεία-Τουριστικά Πρακτορεία, που ανήλθε στις 100,4 µονάδες τον Σεπτέµβριο από 94,0 και 86,3 µονάδες στους προηγούµενους δύο µήνες. Οι προοπτικές για το επόµενο τρίµηνο προοιωνίζονται ευνοϊκές, λόγω της ραγδαίας βελτίωσης των προοπτικών της ζήτησης για το επόµενο τρίµηνο (Σεπτ.2015: -0,2%, Αύγουστος 2015: -51,1). Στις Κατασκευές, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών σηµείωσε επίσης βελτίωση στις 56,3 µονάδες τον Σεπτέµβριο 2015, από τις 39,3 µον. που περιέπεσε τον Αύγουστο 2015, όµως αισθητά χαµηλότερα σε σχέση µε την περυσινή του επίδοση. Η βελτίωση του δείκτη απέρρευσε από τη σηµαντική ισχυροποίηση του δείκτη των Κατασκευών ηµοσίων Έργων στις 58,5 µονάδες τον Σεπτέµβριο 2015 από τις 36,2 τον Αύγουστο 2015, προφανώς λόγω της εκτίµησης για συνέχιση των τεχνικών έργων βασικής υποδοµής. Αυξήθηκε επίσης και ο δείκτης στις Κατασκευές Ιδιωτικών (εκτός κατοικιών) Κτιρίων (Σεπτέµβριος 2015: 54,8 µον., Αύγουστος 2015: 35,8). Τέλος, οι Προσδοκίες των Καταναλωτών βελτιώθηκαν αµυδρά στις -64,2 µονάδες τον Σεπτέµβριο 2015, από -64,8 µον. τον Αύγουστο 2015, έναντι των 52,9 µον. του Ιουλίου Σηµειώνεται ότι η κάθετη πτώση του Ιουλίου 2015 είχε ως αποτέλεσµα την διαµόρφωση του δείκτη στο χαµηλότερο επίπεδο από τον Νοέµβριο του Από την ανάλυση του δείκτη προκύπτει ότι αυξήθηκε το ποσοστό των νοικοκυριών, που δήλωσαν ότι «µόλις τα βγάζουν πέρα» στο 71,0% τον Σεπτέµβριο από 67% τον περασµένο Αύγουστο, ενώ µειώθηκε στο 5% από 8% τον Ιούλιο 2015 το ποσοστό των νοικοκυριών που δήλωσαν ότι αποταµιεύουν λίγο ή πολύ. Επιπρόσθετα, επιδεινώθηκαν οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονοµική τους κατάσταση στο προσεχές 12µηνο (Σεπτέµβριος 2015: -52,4, Ιούλιος 2015: -41,9) και οι εκτιµήσεις τους για την οικονοµική κατάσταση της χώρας (Σεπτέµβριος 2015: -57,8, Ιούλιος 2015: -42,6). Παράλληλα επιδεινώθηκαν οι προβλέψεις τους για την ανεργία, καθώς αυξήθηκε σηµαντικά το ποσοστό των νοικοκυριών που έκρινε ότι θα αυξηθεί η ανεργία στο 78% τον Σεπτέµβριο 2015 από 67% τον περασµένο Ιούλιο. Υποχώρησαν επίσης σηµαντικά και το ισοζύγιο των προβλέψεων για µείζονες αγορές στο προσεχές 12µηνο (Σεπτέµβριος 2015:-73,1, Ιούλιος 2015: -64,4). Λιανικές Πωλήσεις: Σε επίπεδο επταµήνου ο όγκος των λιανικών πωλήσεων, χωρίς την επίδραση των καυσίµων, παρουσίασε µηδενική µεταβολή σε σχέση µε το επτάµηνο του 2014, χάρη στη σηµαντική αύξηση παρουσίασαν οι λιανικές πωλήσεις τον περασµένο Μάιο (4,0%) και Μάρτιο (2,8%). Όσον αφορά στις επιµέρους κατηγορίες των καταστηµάτων λιανικού εµπορίου οριακή αύξηση κατά 0,2%, στο επτάµηνο του 2015, σε ετήσια βάση, σηµείωσαν τα Μεγάλα Καταστήµατα Τροφίµων, ενώ αντίθετα τα Μικρά Καταστήµατα Τροφίµων και Ποτών κατέγραψαν σηµαντική κάµψη των πωλήσεων κατά 5,9%, έναντι πτώσης κατά 4,9% στο επτάµηνο του Μειώθηκαν επίσης σηµαντικά οι πωλήσεις των Πολυκαταστηµάτων (7µηνο 2015: -5,4%, επτάµηνο 2014: -5,6%) και των Επίπλων-Ηλ.ειδών-Οικ. εξοπλισµού (7µηνο 2015: - 3,7%, επτάµηνο 2014: -2,2%), ενώ στον κλάδο των Φαρµακευτικών Καλλυντικών σηµειώθηκε οριακή µείωση κατά 0,9% έναντι πτώσης κατά -3,6% στο επτάµηνο Αντίθετα, ενισχύθηκαν σηµαντικά οι λιανικές πωλήσεις στον κλάδο Ένδυση και Υπόδηση, καθώς αυξήθηκαν κατά 5,2% επτάµηνο 2015, έναντι ανόδου κατά 6,8% στο επτάµηνο του Ετήσιες % Mεταβολές τoυ Mέσου είκτη Όγκου Λιανικών Πωλήσεων Κατηγορίες Καταστηµάτων Ιανουάριος- Ιανουάριος- Ιούλιος 2015 Ιούλιος 2014 Μεγάλα Kαταστήµατα Tροφίµων 0,2-0,9 Πολυκαταστήµατα -5,4-5,6 Μικρά Καταστήµατα Τροφίµων -5,9-4,9 Φαρµακευτικά-Καλλυντικά -0,9-3,6 Ένδυση-Υπόδηση 5,2 6,8 Έπιπλα-Ηλεκτρ. Είδη -3,7-2,2 Βιβλία-Χαρτικά-Λοιπά είδη 4,9 8,6 Καύσιµα και λιπαντικά αυτοκινήτων -0,6 1,7 Γενικός είκτης Όγκου -0,9-1,1 Γενικός είκτης Όγκου εκτός Καυσίµων και Λιπαντικών Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. 0,0-1,7 Ωστόσο, η αισθητή αύξηση των επιχειρηµατικών προσδοκιών τον Σεπτέµβριο 2015 και γενικά η νέα δανειακή συµφωνία σε συνάρτηση µε τη συγκρότηση ισχυρής κυβερνήσεως, δίδει ελπίδες για την αποκατάσταση του κλίµατος εµπιστοσύνης στον παραδοσιακό και σηµαντικό για την ελληνική οικονοµία κλάδο του εµπορίου. Χρηµατοδότηση της οικονοµίας: Εξακολουθεί ο καθοδικός ρυθµός της χρηµατοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά µε χαµηλό πάντως ρυθµό. Ειδικότερα, η συνολική χρηµατοδότηση προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελµατίες και τα νοικοκυριά µειώθηκε κατά 1,6%, σε ετήσια βάση, τον Αύγουστο του 2015 (Ιούλιος 2015: -1,5%). Περαιτέρω, ο 12-µηνος ρυθµός της τραπεζικής χρηµατοδότησης προς τις επιχειρήσεις έµεινε σχεδόν αµετάβλητος τον Αύγουστο 2015 (-0,2%), έναντι µηδενικής µεταβολής τον Ιούλιο Τον Αύγουστο 2015 µειώθηκε εκ νέου η καθαρή ροή 3

4 δανείων κατά -422 εκατ. από -204 εκατ. τον προηγούµενο µήνα. Από τους επιχειρηµατικούς κλάδους, τον Αύγουστο 2015, υψηλότερη, αν και ισχνή αύξηση σε 12-µηνη βάση, παρουσίασαν οι πιστώσεις, προς τη Μεταποίηση (+2,8%), τις «επαγγελµατικές και λοιπές δραστηριότητες» (+1,7%) και οριακά στις Κατασκευές (+0,8%). 20% 18,9% 15% 10% 5% 0% -5% -10% 12,6% Γράφηµα 6. Εξέλιξη της Τραπεζικής Χρηµατοδότησης 0,0% -0,2% -0,5% -3,1% -3,1% -3,1% Σηµειώνεται ότι από το τέλος Αυγούστου 2014 ως το τέλος Αυγούστου 2015 το υπόλοιπο των καταθέσεων του ιδιωτικού τοµέα έχει µειωθεί κατά 43,1 δισ. εκ των οποίων 34,1 δισ. από νοικοκυριά σηµειώνοντας έτσι πτώση κατά 26,2%, σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 1,2% τον Αύγουστο Επίσης, από τον εκέµβριο 2014, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τοµέα µειώθηκαν κατά 39,1 δισ. εκ των οποίων οι προθεσµίας κατά 41,6 δισ., οι όψεως κατά 436 εκατ. ενώ αυξήθηκαν οι καταθέσεις ταµιευτηρίου κατά 3,0 δισ. Επισηµαίνεται ότι το σύνολο σχεδόν των εκροών των νοικοκυριών προέρχεται από καταθέσεις προθεσµίας, γεγονός που αντικατοπτρίζει την αβεβαιότητα, που επεκράτησε στην περίοδο εκεµβρίου 2014-Αυγούστου Γράφηµα 7. Καταθέσεις Ιδιωτικού Τοµέα ( εκατ.) Πηγή: ΤτΕλλάδος Χορηγήσεις Επιχειρήσεων Χορηγήσεις Νοικοκυριών Αναφορικά µε τη χρηµατοδότηση προς τα νοικοκυριά, ο 12-µηνος ρυθµός µείωσης παρέµεινε αµετάβλητος στο 3,1% και τον Αύγουστο του Τα στεγαστικά δάνεια υποχώρησαν περαιτέρω κατά 3,5% τον Αύγουστο 2015 (Ιούλιος 2015: -3,4%), ενώ στασιµότητα κυριαρχεί στους ρυθµός µείωσης της καταναλωτικής πίστεως (καταναλωτικά δάνεια: Αύγουστος και Ιούλιος 2015: -2,5%). Επισηµαίνεται ότι το υπόλοιπο των χορηγήσεων µειώθηκε από το τέλος του εκεµβρίου 2014 κατά 6,4 δισ. ( εκέµβριος 2014: 212,0 δισ., Αύγουστος 2015: 205,6 δισ.). Η µείωση της χρηµατοδότησης των ιδιωτικών επιχειρήσεων έφθασε τα 4,7 δισ., των νοικοκυριών τα 1,7 δισ. και των ελεύθερων επαγγελµατιών κατά 80 εκατ. Τραπεζικές Καταθέσεις: Αυξήθηκαν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τοµέα τον Αύγουστο 2015 κατά 305 εκατ. έναντι µείωσης -1,397 δισ. τον Ιούλιο 2015, µε αποτέλεσµα να ανέλθουν στα 121,138 δισ. τον Αύγουστο 2015 έναντι 120,833 δισ. τον Ιούλιο 2015 και των 237,8 δισ. του Σεπτεµβρίου 2009, που αποτελεί το υψηλότερο ποτέ ύψος καταθέσεων του ιδιωτικού τοµέα. Η θετική ροή καταθέσεων του Αυγούστου 2015 ακολουθεί δέκα εκροές ύψους 43,9 δισ. ενώ οι απώλειες του Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου και Ιουνίου 2015 ήταν εκ των υψηλότερων, που έχουν καταγραφεί από την αρχή της οικονοµικής κρίσης και απηχούν εξάρσεις αβεβαιότητας ως προς τις οικονοµικές εξελίξεις Σεπ-12 Νοε-12 Ιαν-13 Μαρ-13 Μαϊ-13 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος Ιουλ-13 Σεπ-13 Νοε-13 Ιαν-14 Μαρ-14 Μαϊ-14 Ιουλ-14 Σεπ-14 Νοε-14 Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ είκτης Κύκλου Εργασιών και Παραγωγής στη Βιοµηχανία: Μειώθηκε σηµαντικά µέχρι και το επτάµηνο του 2015 ο κύκλος εργασιών των µεταποιητικών κλάδων της ελληνικής βιοµηχανίας. Ειδικότερα, ο γενικός δείκτης κύκλου εργασιών της βιοµηχανίας, στο σύνολο της αγοράς (ΕΛΣΤΑΤ) µειώθηκε κατά 8,7% στο επτάµηνο του 2015, έναντι µικρής µείωσης κατά 1,6% στην αντίστοιχη περίοδο του Σε επίπεδο µηνός, ο βιοµηχανικός δείκτης κύκλου εργασιών µειώθηκε τον Ιούλιο κατά 15,2% υπό την επίδραση των κεφαλαιακών ελέγχων, σε ετήσια βάση, έναντι οριακής αύξησης κατά 0,4% που σηµειώθηκε τον Ιούλιο Η µείωση των πωλήσεων της ελληνικής µεταποίησης τον Ιούλιο 2015 συµβαδίζει µε την πτώση της µεταποιητικής παραγωγής κατά 5,7 τον ίδιο µήνα, έναντι αύξησης κατά 5,5% στον Ιούλιο του Ιουλ-15 Σεπ-15 Η αύξηση των καταθέσεων, σε µηνιαίες συναλλαγές, τον Αύγουστο 2015, προήλθε από την άνοδο των καταθέσεων των επιχειρήσεων ( 1,350 δισ.), που αντιστάθµισε τις εκροές από λογαριασµούς των νοικοκυριών ( -1,045 δισ.). 4

5 Τσιµεντοβιοµηχανία Πλαστικοβιοµηχανία Φαρµακοβιοµηχανία Καπνοβιοµηχανία Ηλεκτρονικά Προϊόντα Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Σιδηρουργία Βυρσοδεψία ιϋλιστήρια Ποτοποιϊα Βιοµ.Τροφίµων Μηχανήµατα Γράφηµα 8. Πωλήσεις της Μεταποιήσης στο Εξωτερικό (% ετήσια µεταβολή) -26,9% -23,5% -20,6% -8,5% -3,4% -3,3% -5,6% -0,6% -1,8% 0,0% 6,6% 6,8% 11,9% 5,6% 8,1% 16,0% 10,5% 16,6% 37,1% 27,1% 7µηνο µηνο 2015 Το αρνητικό αυτό αποτέλεσµα αποτελεί την συνισταµένη της µείωσης των πωλήσεων στην εγχώρια αγορά κατά 8,3% στο επτάµηνο 2015 (επτάµηνο 2014: -1,3%) και της µείωσης των εξαγωγικών πωλήσεων κατά 9,2% (επτάµηνο 2014:- 2,0%). Η µείωση των πωλήσεων της βιοµηχανίας στην εξωτερική αγορά προήλθε από την κατά 14,4% κάθετη πτώση των πωλήσεων στις αγορές εκτός της Ζώνης του Ευρώ στο επτάµηνο 2015, ενώ αντίθετα αυξήθηκαν οι πωλήσεις στην Ευρωζώνη κατά 3,2%. Μάλιστα τον Ιούλιο 2015 σηµειώθηκε πτώση των πωλήσεων στο εξωτερικό κατά 11,7%, έναντι µείωσης κατά 3,6% τον αντίστοιχο µήνα του Η ελάττωση των συνολικών πωλήσεων της βιοµηχανίας στο εξωτερικό αντανακλά εν τινι µέτρω και την πτώση των πωλήσεων καυσίµων κατά 26,9% στο επτάµηνο Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο κλάδος των καυσίµων έχει τον υψηλότερο συντελεστή στάθµισης (39,5%) στον κύκλο εργασιών της βιοµηχανίας, µε αποτέλεσµα µικρές αρνητικές µεταβολές επηρεάζουν το σύνολο του κύκλου εργασιών, επισκιάζοντας την αναπτυξιακή επίδοση στο εξωτερικό σηµαντικών κλάδων της ελληνικής βιοµηχανίας. Σηµειώνεται ότι ο κλάδος των ελληνικών διυλιστηρίων παρουσίασε πτώση και των πωλήσεων και στην εσωτερική αγορά κατά 19,5% στο επτάµηνο 2015 σε ετήσια βάση. Συγκεκριµένα, από την ανάλυση των κλάδων της ελληνικής βιοµηχανίας, επισηµαίνεται η σηµαντική στο επτάµηνο του 2015, σε ετήσια βάση, αύξηση των εξαγωγών βασικών κλάδων της ελληνικής βιοµηχανίας όπως: της βιοµηχανίας τροφίµων (10,5%), κλάδος µε ένα από τους υψηλότερους συντελεστές στάθµισης (9,5%) και της ποτοποιίας (+8,1%), της καπνοβιοµηχανίας (57,7%), της σιδηρουργίας (16,0%), της τσιµεντοβιοµηχανίας (6,6), της φαρµακοβιοµηχανίας (5,6%), του κλάδου των ηλεκτρονικών προϊόντων (27,1%), της βυρσοδεψίας (+46,8%) και των µηχανηµάτων (16,6%). Στην εγχώρια αγορά άνοδο των πωλήσεων πραγµατοποίησε, η καπνοβιοµηχανία (12,5%) και ακολουθούν µε µικρά ποσοστά, η φαρµακοβιοµηχανία (2,3%) και η βιοµηχανία χηµικών (5,3%), η σιδηρουργία (1,8%), η πλαστικοβιοµηχανία (1,6%) και η βιοµηχανία επίπλων (1,6%0, ενώ οι λοιποί κλάδοι της 46,8% 57,7% µεταποίησης σηµείωσαν είτε στασιµότητα είτε πτώση των πωλήσεων στην εσωτερική αγορά. Στον απόηχο της πρόσφατης έκθεσης του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου ( ΝΤ) για τον κίνδυνο µίας νέας πιστωτικής κρίσης µε επίκεντρο τις αναδυόµενες αγορές, η οποία µπορεί να προκληθεί από την άνοδο των επιτοκίων της Οµοσπονδιακής Τραπέζης των ΗΠΑ, η επικεφαλής του ΝΤ, προειδοποίησε ότι η παγκόσµια ανάπτυξη θα είναι αδύναµη το 2015 συγκριτικά µε το 2014 και ότι στο 2016 θα σηµειωθεί οριακή αύξηση του παγκόσµιου ΑΕΠ. Αν και το ΝΤ εκτιµά ότι τα προβλήµατα που θα αντιµετωπίσουν οι επιχειρήσεις στις αναδυόµενες αγορές θα µεταδοθούν στη συνέχεια στον χρηµατοπιστωτικό κλάδο και ειδικότερα στις τράπεζες, ο επικεφαλής της ΤτΙαπωνίας πιστεύει ότι η πολυσυζητηµένη άνοδος των επιτοκίων στις ΗΠΑ, δεν θα προκαλέσει αναταραχή στις αναδυόµενες οικονοµίες και ούτε φυγή κεφαλαίων. Η µόνη αισιοδοξία για τον παγκόσµια οικονοµία, πηγάζει από το γεγονός, ότι ο ρυθµός µεταβολής της οικονοµικής ανάπτυξης θα διατηρηθεί τόσο το 2015, όσο και το 2016 πάνω από το 3%. Η επικεφαλής της Οµοσπονδιακής Τραπέζης των ΗΠΑ σε οµιλία στο Πανεπιστήµιο της Μασαχουσέτης στις 24 Σεπτεµβρίου, προϊδέασε τις αγορές ότι η πλειοψηφία των µελών της Νοµισµατικής Επιτροπής (FOMC) σκοπεύει να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο µέχρι το τέλος του Ωστόσο, πρόσφατα σχόλια από αξιωµατούχους της Fed έχουν αρχίσει να επισκιάζουν τις προοπτικές µιας τέτοιας κίνησης. Συγκεκριµένα, ο William Dudley, επικεφαλής της Fed της Νέας Υόρκης και ο John Williams, επικεφαλής της Fed του Σαν Φρανσίσκο, υποστήριξαν µε δηλώσεις τους την αναγκαιότητα ανόδου των επιτοκίων εντός του Εντούτοις, ο Charles Evans, επικεφαλής της Fed του Σικάγο, διαφοροποιήθηκε ζητώντας τη διατήρηση των µηδενικών επιτοκίων ως τα µέσα του Η Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ βρίσκεται µπροστά σε ένα σηµαντικό δίλληµα, να τερµατίσει την πολιτική των µηδενικών επιτοκίων (ZIRP), επικοινωνώντας µε τον πιο σαφή τρόπο την ευρωστία της οικονοµίας των ΗΠΑ ή να καθυστερήσει την άνοδο των επιτοκίων, δίδοντας περισσότερο χρόνο στις αναδυόµενες οικονοµίες να προετοιµασθούν για ένα υψηλότερο κόστος χρηµατοδότησης. Όλοι συµφωνούν ότι τα βραχυπρόθεσµα επιτόκια στις ΗΠΑ έχουν διαµορφωθεί σε ιστορικά χαµηλά επίπεδα, χωρίς όµως να έχει επιταχυνθεί ο πληθωρισµός. Ο µακροπρόθεσµος στόχος του 2% για τον πληθωρισµό, που έχει θέσει η Fed απέχει από τα σηµερινά επίπεδα και δεν εκτιµάται ότι θα πραγµατοποιηθεί στο άµεσο µέλλον. Η Fed ήταν πάντα φιλική προς τις αγορές και πάντα προειδοποιούσε για τις µελλοντικές κινήσεις της για αυτό τον λόγο η στάση της να διατηρήσει αµετάβλητα τα επιτόκια ενδεχοµένως να απογοήτευσε αρκετούς επενδυτές. Σε αντίθεση, η 5

6 Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ακολουθεί µια πιο επιφυλακτική στάση από τις αγορές. Χαρακτηριστικό παράδειγµα το γεγονός ότι το τελευταίο διάστηµα, αν και πολλά δηµοσιεύµατα προτείνουν η ΕΚΤ να επεκτείνει τη διάρκεια του υφιστάµενου προγράµµατος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (QE), πολλά µέλη του εκτελεστικού συµβουλίου της ΕΚΤ, προσπαθούν µε δηλώσεις τους να αποµακρύνουν την οποιαδήποτε σκέψη προς αυτήν την κατεύθυνση. Πρόσφατο παράδειγµα, ο διοικητής της ΤτΕσθονίας, ο οποίος χαρακτήρισε ως πρώιµη οποιαδήποτε συζήτηση για ενδεχόµενη παράταση του προγράµµατος, ενώ ο επικεφαλής της ΤτΣλοβακίας, Josef Makuch την αποκάλεσε κερδοσκοπική σκέψη στην τρέχουσα περίοδο. Στην παρούσα συγκυρία, µια καθυστέρηση της απόφασης ανόδου των επιτοκίων στις ΗΠΑ σε ένα κοµβικό σηµείο για την παγκόσµια οικονοµία, ίσως αποτελεί την πιο ενδεδειγµένη κίνηση. ΗΠΑ ΑΕΠ Ο ρυθµός µεταβολής του πραγµατικού ΑΕΠ το 2ο 3µηνο 2015 αυξήθηκε κατά 3,9% σε ετήσια βάση (τρίτη µέτρηση), έναντι 3,7% που ήταν η προηγούµενη µέτρηση ( ). Η επιτάχυνση του ρυθµού ανόδου του ΑΕΠ στο 2ο 3µηνο 2015 είναι σηµαντική, δεδοµένου του σχετικά µικρού ρυθµού ανόδου το 1ο 3µηνο 2015 (0,6% ετήσια µεταβολή). Παρατηρώντας, τα επιµέρους στοιχεία του ΑΕΠ, η µεγαλύτερη αναθεώρηση προς τα πάνω αφορά την ιδιωτική κατανάλωση. Ειδικότερα, η ιδιωτική κατανάλωση ανήλθε κατά 3,6% το 2ο 3µηνο 2015, έναντι 3,1% που ήταν η προηγούµενη µέτρηση, µε αποτέλεσµα η συµβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης να παραµένει σηµαντική, διαµορφούµενη στις 2,42 πµ. Παράλληλα, µειώθηκε η αρνητική συµβολή των εισαγωγών από -1,12 πµ το 1ο 3µηνο 2015 σε -0,46 πµ το 2ο 3µηνο 2015, ενώ οι πάγιες επενδύσεις συνεισέφεραν κατά 0,85 πµ. στην αύξηση του ΑΕΠ. Προσωπικό εισόδηµα Το προσωπικό εισόδηµα τον Αύγουστο αυξήθηκε σε µηνιαία βάση κατά 0,3% (τρέχουσες τιµές), ενώ το διαθέσιµο εισόδηµα κατά 0,4%. Σε πραγµατικούς όρους, το διαθέσιµο εισόδηµα αυξήθηκε σε µηνιαία βάση κατά 0,3%, µετά από άνοδο 0,4% τον Ιούλιο. Ειδικότερα, τα εισοδήµατα από εργασία (τρέχουσες τιµές) αυξήθηκαν κατά 0,5% τον Αύγουστο σε µηνιαία βάση, από άνοδο 0,6% τον Ιούλιο. Η ιδιωτική κατανάλωση, τον Αύγουστο, σε µηνιαία βάση αυξήθηκε σε τρέχουσες τιµές κατά 0,4%, όσο και τον Ιούλιο και κατά 0,3% σε πραγµατικούς όρους. Σε ετήσια βάση και σε πραγµατικούς όρους η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε 3,2%, επιβεβαιώνοντας την άποψη ότι η εγχώρια ζήτηση εξακολουθεί να είναι ο πυλώνας της ανάκαµψης και εν µέρει αντισταθµίζει την αποδυνάµωση της ζήτησης από το εξωτερικό. Παράλληλα, η δαπάνη για διαρκή αγαθά (σε ετήσια βάση και πραγµατικούς όρους) αυξήθηκε κατά 5,5%, γεγονός που φανερώνει ότι οι καταναλωτές θεωρούν ότι η αύξηση του προσωπικού τους εισοδήµατος δεν αποτελεί αποτέλεσµα πρόσκαιρων παραγόντων αλλά έχει µονιµότερο χαρακτήρα. Παράλληλα, µειώθηκε η αποταµίευση, τόσο σε απόλυτο επίπεδο όσο και ως ποσοστό του διαθέσιµου προσωπικού εισοδήµατος, µε αποτέλεσµα τον Αύγουστο να διαµορφωθεί στο 4,6% του διαθέσιµου προσωπικού εισοδήµατος από 4,7% τον Ιούλιο. Παραγγελίες διαρκών αγαθών Οι παραγγελίες των διαρκών αγαθών µειώθηκαν κατά 2,0% τον Αύγουστο σε µηνιαία βάση, έναντι αύξησης 2,9% τον Ιούλιο (εποχικά διορθωµένα στοιχεία). Η αγορά προσδοκούσε µείωση των παραγγελιών κατά 2,3%, καθώς τον προηγούµενο µήνα η άνοδος των παραγγελιών κατά 24,3%, ήταν αποτέλεσµα της αύξησης των παραγγελιών για αµυντικά διαρκή αγαθά. Σηµειώνεται ότι, οι παραγγελίες σχεδόν για το σύνολο των κατηγοριών των διαρκών αγαθών µειώθηκαν τον Αύγουστο σε σχέση µε τον προηγούµενο µήνα, εξαιτίας του ισχυρού δολαρίου και της ασθενούς διεθνούς ζήτησης. Ειδικά για τις παραγγελίες κεφαλαιουχικών αγαθών, αρνητικός είναι ο αντίκτυπος από την συνεχιζόµενη αποεπένδυση που πραγµατοποιείται στον κλάδο της ενέργειας, µε αποτέλεσµα τον Αύγουστο να µειωθούν κατά 4,7% (µηνιαία µεταβολή). Αγορά κατοικιών Οι επικείµενες πωλήσεις κατοικιών τον Αύγουστο µειώθηκαν κατά 1,4% σε µηνιαία βάση, έναντι αύξησης 0,5% τον Ιούλιο. Σε ετήσια βάση, σηµειώθηκε αύξηση της τάξεως του 6,1% για 12ο κατά σειρά µήνα. Οµοίως, οι πωλήσεις νέων κατοικιών αυξήθηκαν περισσότερο του αναµενοµένου (5,7% σε µηνιαία βάση), µε αποτέλεσµα να διαµορφωθούν στο υψηλότερο επίπεδο από τον Φεβρ Η αυξηµένη ζήτηση για κατοικίες οφείλεται στην αύξηση της απασχόλησης και το χαµηλό κόστος δανεισµού. Η αυξηµένη ζήτηση σε συνδυασµό µε την περιορισµένη προσφορά κατοικιών, είχαν ως αποτέλεσµα στην διατήρηση ανόδου των τιµών πώλησης των κατοικιών. Αξίζει να σηµειωθεί, ότι η άνοδος των τιµών καταγράφεται σε όλο και περισσότερες περιφέρειες, γεγονός που φανερώνει µία σταθερή και ευρύτερη ανάκαµψη της αγοράς κατοικίας. 6

7 είκτης PMI Markit Ο ενοποιηµένος δείκτης PMI Markit (πρώτη εκτίµηση) µειώθηκε οριακά στις 55,3 µονάδες τον Σεπτέµβριο από 55,7 µον. τον Αύγουστο. Επίσης, ο δείκτης PMI Markit για τις υπηρεσίες υποχώρησε στις 55,6 µονάδες τον Σεπτέµβριο από 56,1 µον. τον Αύγουστο, µε τις προσδοκίες για τον κλάδο να βρίσκονται σε χαµηλό τριετίας. Όσον αφορά το δείκτη PMI Markit στη µεταποίηση, παρέµεινε αµετάβλητος στις 53,0 µονάδες τον Σεπτέµβριο. Η διαµόρφωση του ενοποιηµένου δείκτη PMI Markit, άνω του ορίου των 50 µονάδων επί 23 στη σειρά µήνες, φανερώνει ότι η οικονοµία των ΗΠΑ θα εξακολουθήσει να µεγεθύνεται. Ειδικότερα, εκτιµάται ότι ο ρυθµός µεταβολής του ΑΕΠ στις ΗΠΑ θα αυξηθεί µε ετήσιο ρυθµό 2,2% το 3ο 3µηνο είκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης University of Michigan Όσον αφορά στις προσδοκίες των νοικοκυριών, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης του University of Michigan µειώθηκε στις 87,2 τον Σεπτέµβριο από 91,9 µονάδες τον Αύγουστο και 93,1 µονάδες τον Ιούλιο. Πρόκειται για χαµηλό 11 µηνών ενώ η αγορά προσδοκούσε ο δείκτης να υποχωρήσει στις 86,5 µονάδες. Η πτώση του δείκτη εµπιστοσύνης οφείλεται κυρίως στην απαισιοδοξία των νοικοκυριών χαµηλού εισοδήµατος για τις προοπτικές της απασχόλησης και των εισοδηµάτων τους. Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) Πιστωτική επέκταση H προσφορά χρήµατος (M3) στην ΖτΕ αυξήθηκε κατά 4,8% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο, έναντι ανόδου 5,3% τον Ιούλιο. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στην αύξηση της νοµισµατικής βάσης (Μ1) κατά 11,4% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο από 12,2% τον Ιούλιο. Ο συνολικός δανεισµός προς τον ιδιωτικό τοµέα, σε ετήσια βάση, επιταχύνθηκε τον Αύγουστο, καταγράφοντας αύξηση 1,0%, έναντι 0,7% τον Ιούλιο. Αναλυτικότερα, σε ετήσια βάση η χρηµατοδότηση προς τα νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 1,0% τον Αύγουστο από 0,9% τον Ιούλιο. Η άνοδος προήλθε από την αύξηση της καταναλωτικής πίστης κατά 2,6% τον Αύγουστο, έναντι 2% τον Ιούλιο, ενώ ο ρυθµός µεταβολής της στεγαστικής πίστης παρέµεινε αµετάβλητος στο 1,6% τον Αύγουστο, από 1,5% τον Μάϊο. Περαιτέρω, ο ρυθµός πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις παρέµεινε στο 0,4% σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης 0,1% τον Ιούνιο. Η συνολική χρηµατοδότηση προς τον ιδιωτικό τοµέα αυξήθηκε κατά µέσο όρο τους τελευταίους τρεις µήνες (Ιούνιος-Αύγουστος) κατά 0,6%, έναντι µείωσης 1,6% την αντίστοιχη περίοδο του Επιπλέον, ο µέσος όρος αύξησης του Μ3 των τριών τελευταίων µηνών (Ιούνιος-Αύγουστος) διαµορφώθηκε στο 5,0%, ενώ η ΕΚΤ θέτει ως σηµείο αναφοράς το 4,5%. Συνεπώς, η αυξηµένη προσφορά χρήµατος, όπως µετράται από το Μ3, συνοδευόµενη από τα χαµηλά επιτόκια, εξακολουθεί να στηρίζει την καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών. είκτης PMI Markit Ο ενοποιηµένος δείκτης PMI Markit (πρώτη µέτρηση) εκτιµάται ότι θα διαµορφωθεί τον Σεπτέµβριο στις 53,9 µονάδες από 54,3 µον. τον Αύγουστο. Η υποχώρηση του δείκτη οφείλεται στη µείωση τόσο του επιµέρους δείκτη για τη µεταποίηση (από 52,3 µον. τον Αύγουστο σε 52,0 µον. τον Σεπτέµβριο), όσο και του δείκτη υπηρεσιών (από 54,4 µον. τον Αύγουστο σε 54,0 µον. τον Σεπτέµβριο). Παρά την οριακή πτώση, το ύψος του ενοποιηµένου δείκτη φανερώνει ότι η αύξηση του ΑΕΠ συνεχίζεται µε σταθερό ρυθµό, µε τον µέσο όρο του δείκτη κατά τους τελευταίους 3 µήνες (54,0 µον.) να βρίσκεται στο υψηλότερο σηµείο από το 2ο 6µηνο 2011 (53,9). Σε επίπεδο χώρας-µέλους, ο ενοποιηµένος δείκτης PMI Markit στη Γερµανία (πρώτη µέτρηση) διαµορφώθηκε στις 54,3 µονάδες τον Σεπτέµβριο από 55,0 µονάδες τον Αύγουστο. Η µείωση του δείκτη οφείλεται στην εξασθένηση του υποδείκτη µεταποίησης, στις 52,5 µον. τον Σεπτέµβριο, έναντι 53,3 µον. τον Αύγουστο. Οµοίως ο υποδείκτης των υπηρεσιών, µειώθηκε στις 54,3 µονάδες από 54,9 µονάδες τον Αύγουστο. Τα στοιχεία της έρευνας υποδηλώνουν ότι το ΑΕΠ της Γερµανίας θα διατηρήσει τη δυναµική του το 3ο 3µηνο 2015 και θα αυξηθεί σε τριµηνιαία βάση περί το 0,4%, όσο δηλαδή και το προηγούµενο τρίµηνο. Στη Γαλλία, ο ενοποιηµένος δείκτης διαµορφώθηκε στις 51,4 µον. τον Σεπτέµβριο από 50,2 µον. τον Αύγουστο. Η άνοδος οφείλεται τόσο στην αύξηση του επιµέρους δείκτη για τη µεταποίηση (από τις 48,3 µον. τον Αύγουστο στις 50,4 µον. τον Σεπτέµβριο), όσο και του υποδείκτη για τις υπηρεσίες (από 50,6 µον. τον Αύγουστο στις 51,2 µον. τον Σεπτέµβριο). Τα στοιχεία της έρευνας φανερώνουν ότι το ΑΕΠ της Γαλλίας θα αυξηθεί οριακά το 3ο 3µηνο 2015, περί το 0,1% σε τριµηνιαία βάση, µετά τη στασιµότητα που κατέγραψε το 2ο 3µηνο

8 στην ανεξέλεγκτη εισροή προσφύγων τον Αύγουστο στη Γερµανία. Κίνα είκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης (πρώτη µέτρηση) διαµορφώθηκε στις -7,1 µονάδες τον Σεπτέµβριο, από -6,9 µον. τον Αύγουστο και -7,2 µον. τον Ιούλιο. Ο µέσος όρος του δείκτη (-7,1 µον.) για την περίοδο Ιουλίος-Σεπτ.2015 υποχώρησε σε σχέση µε τον αντίστοιχο της περιόδου Απρ.-Ιούνιος 2015 (-5,1 µον.) παρά τη βελτίωση των εισοδηµάτων των εργαζοµένων και την πτώση της ανεργίας. Σηµειώνεται ότι, η µεταβολή του δείκτη παρουσιάζει ισχυρή συσχέτιση µε τον ρυθµό µεταβολής του ΑΕΠ. Γερµανία είκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών Ifo Αντίθετα µε τις προσδοκίες των αναλυτών, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών Ifo αυξήθηκε, στις 108,5 µονάδες τον Σεπτέµβριο από 108,4 µον. τον Αύγουστο και 108,0 µον. τον Ιούλιο. Η άνοδος του δείκτη προήλθε αποκλειστικά από την αύξηση του επιµέρους δείκτη που σχετίζεται µε τις προσδοκίες των επιχειρηµατιών. Ο συγκεκριµένος δείκτης ανήλθε στις 103,3 µον. τον Σεπτέµβριο από 102,2 µον. τον Αύγουστο. Ιδιαίτερα ενισχυµένο εµφανίζεται το επιχειρηµατικό κλίµα στο λιανικό εµπόριο και στον κλάδο των κατασκευών, γεγονός που αντικατοπτρίζει την ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης. είκτης καταναλωτικών προσδοκιών GfK Ο δείκτης µειώθηκε στις 9,9 µονάδες τον Σεπτέµβριο από 10,1 µονάδες τον Αύγουστο. Αναφορικά µε τους επιµέρους δείκτες: i) Ο υποδείκτης που αποτυπώνει τις προσδοκίες για το πώς θα εξελιχθεί η οικονοµική κατάσταση τους προσεχείς 12 µήνες, υποχώρησε για τέταρτο διαδοχικό µήνα µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στις 6,4 µον. από 16,6 µον. τον Αύγουστο. ii) Οι προσδοκίες των καταναλωτών για την πορεία των εισοδηµάτων τους στους επόµενους 12 µήνες επίσης χειροτέρευσαν, µε το σχετικό υποδείκτη να διαµορφώνεται στις 47,7 µον. τον Σεπτέµβριο, έναντι 53,5 µον. τον Αύγουστο. iii) Ο υποδείκτης που µετρά τις διαθέσεις των καταναλωτών για δαπάνες µειώθηκε στις 50,4 µονάδες, έναντι 52,0 µονάδες τον Αύγουστο. Σε γενικές γραµµές, η εξασθένιση του δείκτη καταναλωτικών προσδοκιών, οφείλεται κυρίως στη χειροτέρευση των προσδοκιών των νοικοκυριών για την οικονοµική τους κατάσταση εντός των εποµένων 12 µηνών. Σύµφωνα µε την έρευνα, αυτό αποδίδεται στους διαφαινόµενους οικονοµικούς κινδύνους που µπορεί να επηρεάσουν την παγκόσµια οικονοµία και είκτης PMI-Markit στη µεταποίηση Συνεχίσθηκε η υποχώρηση του δείκτη PMI στη µεταποίηση που καταρτίζεται από τη Markit (αρχική µέτρηση) για τρίτο στη σειρά µήνα, στο 47,0 τον Σεπτέµβριο από 47,3 τον Αύγουστο. Ωστόσο, η αγορά ανέµενε άνοδο του δείκτη, ως αποτέλεσµα της λήψης από την κυβέρνηση µέτρων ενίσχυσης της οικονοµικής δραστηριότητας. Ο δείκτης παρέµεινε για έβδοµο κατά σειρά µήνα κάτω από το όριο του 50,0 γεγονός που φανερώνει συρρίκνωση της µεταποίησης. Όλοι οι υποδείκτες, υποχώρησαν σε µηνιαία βάση τον Σεπτέµβριο. Ειδικότερα, ο υποδείκτης παραγωγής εξασθένησε στο 45,7 (χαµηλό 6,5 ετών) από 46,4, ο υποδείκτης νέων παραγγελιών στο 46,0 (χαµηλό 4 ετών) από 46,6 και ο υποδείκτης νέων εξαγωγικών παραγγελιών στο 45,8 (χαµηλό από τα µέσα 2013) από 46,6. Η υποχώρηση του γενικού δείκτη αλλά και όλων των υποδεικτών, υποδεικνύει ότι η ζήτηση τόσο από το εσωτερικό, όσο και από το εξωτερικό εξασθενεί µε αποτέλεσµα ο ρυθµός ανάπτυξης να επιβραδυνθεί στο τρίτο τρίµηνο του Η αγορά εκτιµά ότι µέχρι το τέλος του έτους, θα υπάρξει νέα µείωση των επιτοκίων κατά 0,25 π.µ. και του ποσοστού των υποχρεωτικών δεσµεύσεων των εµπορικών τραπεζών στην ΤτΚίνας κατά 0,5 π.µ., καθώς και αύξηση των δαπανών για έργα υποδοµής, αφού τα ήδη ληφθέντα µέτρα για την τόνωση της ανάπτυξης δεν έχουν αρχίσει να αποδίδουν ,1 50,8 50,2 50,4 Ο δείκτης PMI στη μεταποίηση που καταρτίζεται από τη Markit υποχώρησε σε χαμηλό 6,5 ετών 50,3 50,1 50,0 49,8 49,6 49,7 50,7 49,9 50,1 50,1 50,2 50,2 50,0 49,6 48,9 49,2 49,4 49,7 47,8 47,3 47,0 Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 PMI Markit PMI Πηγές: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας, Markit Ιαπωνία Πληθωρισµός Σε αρνητικό επίπεδο, για πρώτη φορά από τον Απρ.2013, διαµορφώθηκε ο δοµικός πληθωρισµός (µεθοδολογία ΤτΙαπωνίας). Συγκεκριµένα, υποχώρησε στο -0,1% τον Αύγουστο από 0,0% τον Ιούλιο, ως αποτέλεσµα της πτώσης των τιµών της ενέργειας. Ο πληθωρισµός διατηρήθηκε αµετάβλητος στο 0,2% τον Αύγουστο (χαµηλό από Μάιο 2013). Ωστόσο, ο δοµικός πληθωρισµός (εξαιρουµένων των τροφίµων και της ενέργειας) αυξήθηκε στο 0,8% τον Αύγουστο, ήτοι υψηλό 5 µηνών, δηλαδή στο επίπεδο που ήταν πριν την επιβολή υψηλότερου φόρου κατανάλωσης τον 8

9 Απρ.2014, γεγονός που υποδεικνύει ότι δηµιουργούνται πληθωριστικές πιέσεις. 55,0 Ο δείκτης PMI στη μεταποίηση υποχώρησε σε χαμηλό 3 μηνών 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0-0,5-1,0 Ο δομικός πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε αρνητικό επίπεδο 01/14 03/14 05/14 07/14 09/14 11/14 01/15 03/15 05/15 07/15 Πληθωρισμός Δομικός πληθωρισμός (ΤτΙαπωνίας) Δομικός πληθωρισμός 0,8 0,2-0,1 Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ιαπωνίας Εκτιµάται ότι η ΤτΙαπωνίας θα συνεχίσει να λαµβάνει µέτρα ενίσχυσης της οικονοµικής δραστηριότητας προκειµένου να επιτύχει τον πληθωριστικό στόχο του 2% ο οποίος έχει µετατεθεί για την περίοδο Απριλίου και Οκτωβρίου 2016, µε την προϋπόθεση ότι οι τιµές του πετρελαίου θα αυξηθούν. Η περαιτέρω λήψη µέτρων αναµένεται ακόµη και στα τέλη Οκτωβρίου όταν η ΤτΙαπωνίας θα ανακοινώσει τις προβλέψεις της για την οικονοµία. Βιοµηχανική παραγωγή Η βιοµηχανική παραγωγή, σύµφωνα µε την αρχική µέτρηση, σηµείωσε αύξηση κατά 0,2% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο, ενώ τον Ιούλιο είχε παραµείνει αµετάβλητη. Αντιθέτως, σε µηνιαία βάση, η βιοµηχανική παραγωγή παρουσίασε υποχώρηση κατά 0,5% τον Αύγουστο, έναντι πτώσης 0,8% τον Ιούλιο. Οι επιχειρήσεις προβλέπουν ότι η βιοµηχανική παραγωγή θα αυξηθεί κατά 0,1% σε µηνιαία βάση τον Σεπτέµβριο και κατά 4,4% τον Οκτώβριο. 53,0 51,0 49,0 47,0 51,7 52,4 52,0 52,0 52,2 51,6 50,3 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Πηγή: Markit Ισοτιµίες Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά $1,6 δισ. µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να παραµείνουν σε θετικό επίπεδο για 72 η εβδοµάδα στα $ 25,0 δισ.. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά συµβόλαια µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα συµβόλαια από την προηγούµενη εβδοµάδα Υποχώρηση της αξίας των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ μετά την απόφαση της Fed να μην αυξήσει τα επιτόκια της δισ. 0 6-Ιαν 6-Φεβ 6-Μαρ 6-Απρ 6-Μαϊ 6-Ιουν 6-Ιουλ 6-Αυγ 6-Σεπ -5 49,9 50,9 50,1 51,2 51,7 50,9-10,1 6 3 Η βιομηχανική παραγωγή σημείωσε οριακή αύξηση Πηγή: CFTC,IMM Αυγ-14 Νοε-14 Φεβ-15 Μαϊ-15 Αυγ-15 Πηγή: Υπουργείο Οικονοµίας, Εµπορίου και Βιοµηχανίας Ιαπωνίας είκτης PMI- Markit στη µεταποίηση Ο δείκτης PMI στη µεταποίηση που καταρτίζεται από τη Markit (αρχική µέτρηση) υποχώρησε στο 50,9 τον Σεπτέµβριο από 51,7 τον Αύγουστο. Τον Σεπτέµβριο ο υποδείκτης παραγωγής αυξήθηκε οριακά στο 51,4 από 51,1. Αντιθέτως, ο υποδείκτης νέων παραγγελιών υποχώρησε στο 52,0 από 53,4 γεγονός που υποδεικνύει ότι η ζήτηση στο εσωτερικό εξασθενεί. Σε παράλληλη πορεία και ο υποδείκτης νέων εξαγωγικών παραγγελιών ο οποίος υποχώρησε στο 47,8 από 51,6 φανερώνοντας ότι η ζήτηση από το εξωτερικό είναι αδύναµη, καθώς επιβραδύνεται ο αναπτυξιακός ρυθµός της Κίνας. Ευρώ: Τάση σταθεροποίησης εµφανίζει στην αρχή της εβδοµάδας το ευρώ µε αποτέλεσµα να διαπραγµατεύεται στα 1,1240 USD/EUR. Η πιθανότητα ανόδου του ευρώ έχει αρχίσει να περιορίζεται στην παρούσα συγκυρία, καθώς οι επενδυτές δεν αποκλείουν την περίπτωση εµφάνισης αρνητικής µέτρησης του πληθωρισµού στη Ζώνη του Ευρώ, εντός των εποµένων µηνών. Τα κέρδη του ευρώ έναντι του δολαρίου στη διάρκεια του τρίτου τριµήνου του 2015 περιορίσθηκαν περί το 0,7%, καθώς η αναταραχή που προκλήθηκε στις χρηµατιστηριακές αγορές της Κίνας, είχε ως αποτέλεσµα να αποδυναµώσει τον ρόλο του ευρώ ως νόµισµα χρηµατοδότησης (curry trade) επενδύσεων. Ελβετικό φράγκο: Το ευρώ, εµφανίζει τάσεις συσσώρευσης προκειµένου να κινηθεί υψηλότερα των 1,10 φράγκων. Άλλωστε, η ΤτΕλβετίας επιθυµεί την σταδιακή διολίσθηση του ελβετικού φράγκου προκειµένου να ενισχυθεί η εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας η οποία έχει πληγεί σηµαντικά και ταυτόχρονα να περιορισθεί το φαινόµενο του αποπληθωρισµού. 9

10 Στερλίνα: Η στερλίνα καταγράφει απώλειες στις τόσο έναντι του δολαρίου-ηπα (1,5192 USD/GBP), όσο και του ευρώ (0,7387 GBP/EUR). Το αρνητικό κλίµα για την στερλίνα αποδίδεται στην αυξηµένη πιθανότητα ανόδου των επιτοκίων της Οµοσπονδιακής Τραπέζης στις ΗΠΑ, ταχύτερα της ΤτΑγγλίας στο Ηνωµένο Βασίλειο. Ωστόσο, η στερλίνα κατόρθωσε να καλύψει σηµαντικό τµήµα των απωλειών της, τόσο έναντι του δολαρίου, όσο και έναντι του ευρώ. Σηµειώνεται ότι οι προσδοκίες για άνοδο των επιτοκίων στις ΗΠΑ είχαν οδηγήσει την στερλίνα έναντι του δολαρίου, στο χαµηλότερο σηµείο των τελευταίων 4,5 µηνών. Το επενδυτικό ενδιαφέρον, συγκεντρώνεται στην οµιλία του επικεφαλής της ΤτΑγγλίας, προκειµένου να διαπιστωθούν οι προθέσεις της κεντρικής τραπέζης για την µελλοντική πορεία των επιτοκίων, καθώς η παραµονή του πληθωρισµού περί το µηδέν δεν επιτρέπει στην παρούσα συγκυρία την άνοδο τους. Αγορές οµολόγων Η πορεία του προγράµµατος QE της ΕΚΤ Θετική η εικόνα σε εβδοµαδιαία βάση για τα οµόλογα των χωρών της Ζώνης του Ευρώ (ΖτΕ) µε εξαίρεση το 10-ετές οµόλογο της Ελλάδας. Η διαφοροποίηση µπορεί να αποδοθεί στην καταγραφή κερδών µετά την πρόσφατη άνοδο που προκάλεσε το εκλογικό αποτέλεσµα στην Ελλάδα. Το θετικό κλίµα στην αγορά οµολόγων αναµένεται να διατηρηθεί, καθώς η υποχώρηση του πληθωρισµού (πρώτη µέτρηση) σε Γερµανία και Ισπανία δηµιουργούν τις προϋποθέσεις για υποχώρηση του στο σύνολο της ΖτΕ και κατά συνέπεια αυξάνεται η πιθανότητα επέκτασης του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ πέραν του Σεπτεµβρίου Οι αγορές κρατικών οµολόγων από την ΕΚΤ την εβδοµάδα µέχρι 25 Σεπτεµβρίου στα πλαίσια εφαρµογής του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), ανήλθαν στα 337,88 δισ., µε αποτέλεσµα ο µέσος εβδοµαδιαίος όρος να διαµορφωθεί στα 11,6 δισ. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη στην αγορά καλυµµένων οµολόγων, ύψους 2,0 δισ. και ABS ύψους 759 εκατ.. δισ Πρόγραμμα αγοράς κρατικώνομολόγων της ΕΚΤ Εφαρμογή προγράμματος: 29 εβδομάδες Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, Διεύθυνση Oικονομικών Μελετών-Alpha Bank Στην Ελληνική αγορά οµολόγων, το εύρος τιµών (αγορά) της ελληνικής 10ετίας λήξης 2025 στις διαµορφωνόταν µεταξύ 68,20-68,96 ή απόδοση 8,55%-8,40%. Υπενθυµίζεται ότι στις το 10-ετές οµόλογο είχε καταγράψει χαµηλό 5,475% και στις υψηλό 19,27%. Αγοραστικό ενδιαφέρον σε όλα τα ομόλογα των χωρών της Ζώνης του Ευρώ πλην Ελλάδος Γερμανία Ολλανδία Γαλλία Πορτογαλία Ιταλία Ισπανία Ελλάδα Πηγή: Reuters 0,67 0,62 0,85 0,82 0,98 0,94 2,51 2,49 1,78 1,75 1,96 1,95 8,35 8, /9/ /9/2015 Η διαφορά απόδοσης µεταξύ ελληνικών 10ετών και γερµανικών οµολόγων (spread) ανήλθε στις 793 µονάδες βάσης από 773 µονάδες βάσης που ήταν την προηγούµενη εβδοµάδα. Η απόδοση του 10- ετούς γερµανικού οµολόγου, το σηµείο αναφοράς για το κόστος δανεισµού της ζώνης του ευρώ, υποχώρησε στο 0,62%. Η 10-ετία της Πορτογαλίας στις 28 Σεπτεµβρίου εµφάνιζε απόδοση 2,49%, της Ισπανίας 1,95% και της Ιταλίας 1,75%. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού οµολόγου σε σχέση µε την αντίστοιχη του γερµανικού, υποχώρησε σε εβδοµαδιαία βάση στις 187 µ.β. από 188 µ.β., ενώ του 10-ετούς ιταλικού οµολόγου µε το γερµανικό στις 113 µ.β. από 116 µ.β. Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 10-ετούς οµολόγου διαµορφωνόταν στο 2,11% στις Μικτή η εικόνα στην εβδοµαδιαία δηµοπρασία εντόκων γραµµατίων (ΕΓ ) του υπουργείου Οικονοµικών στις ΗΠΑ, στις 28 Σεπτεµβρίου. Συγκεκριµένα, το υπουργείο άντλησε µέσω 3-µηνων ΕΓ $18 δισ. µε µέσο επιτόκιο 0,015% έναντι 0,005% της προηγούµενης εβδοµάδας και $ 18 δισ. µέσω 6-µηνων ΕΓ. Το επιτόκιο δανεισµού στα 6-µηνα ΕΓ διαµορφώθηκε στο 0,105% από 0,115% της περασµένης εβδοµάδας. Κύπρος Πρόγραµµα οικονοµικής προσαρµογής Στις 23 Σεπτεµβρίου, ολοκληρώθηκε η όγδοη αξιολόγηση του τριετούς προγράµµατος οικονοµικής προσαρµογής της Κύπρου επιτρέποντας την εκταµίευση SDR 99 εκατ. ( 126 εκατ.) µε αποτέλεσµα το συνολικό ύψος των εκταµιεύσεων στο πλαίσιο του προγράµµατος να ανέλθει στα SDR 693 εκατ. ήτοι 882 εκατ.. Η ένατη αξιολόγηση αναµένεται να ολοκληρωθεί πριν το τέλος του Σηµειώνεται ότι το τριετές πρόγραµµα οικονοµικής προσαρµογής της Κύπρου που εγκρίθηκε στις 15 Μαΐου 2013 είναι συνολικού ύψους SDR 891 εκατ. ( 1 δισ.) και υποστηρίζεται µε οικονοµική βοήθεια ύψους 9 δισ. από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισµό Σταθερότητας (ESM). 10

11 Ποσοστό ανεργίας Το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο 14,7% το 2 ο 3µηνο 2015 από 17,7% που ήταν το 1 ο 3µηνο Στο 2 ο 3µηνο 2015, το ποσοστό ανεργίας ήταν ελαφρά υψηλότερο στους άνδρες στο 14,9% (1 ο 3µηνο 2015: 18,1%) συγκριτικά µε τις γυναίκες που ήταν στο 14,4% (1 ο 3µηνο 2015: 17,3%). Ο αριθµός των ανέργων µειώθηκε στα άτοµα το 2 ο 3µηνο 2015 από άτοµα το 1 ο 3µηνο Σύµφωνα µε τις πρόσφατες προβλέψεις του ΝΤ (Σεπτ.2015), η ανεργία θα υποχωρήσει οριακά στο 16,0% το 2015, και στο 15,0% το 2016, από 16,1% το ,0 16,0 14,0 12,0 Το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε σε χαμηλό 10 τριμήνων 10,0 1ο Τρίμ ο Τρίμ ο Τρίμ ο Τρίμ ο Τρίμ ο Τρίμ ο Τρίμ.2015 Πηγή: Στατιστική Αρχή ΠΓ Μ Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κατά 68,8% σε ετήσια βάση µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στα 66,0 εκατ. στην περίοδο Ιαν.-Ιουλ.2015, έναντι 211,4 εκατ. στην περίοδο Ιαν.-Ιουλ Η υποχώρηση του ελλείµµατος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ήταν αποτέλεσµα της µείωσης του ελλείµµατος του εµπορικού ισοζυγίου κατά 6,2% στα 1.031,2 εκατ., της αύξησης του πλεονάσµατος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 50,2% στα 235,5 εκατ. και της διατήρησης του ελλείµµατος του ισοζυγίου εισοδηµάτων στα 127,8 εκατ. αυξήθηκαν κατά 10,9% στα MKD εκατ. από MKD εκατ. τον Αύγουστο Ρουµανία ΤτΡουµανίας-Βασικό επιτόκιο Η Επιτροπή Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΡουµανίας στη συνεδρίαση της 30 ης Σεπτεµβρίου 2015 αποφάσισε να διατηρήσει αµετάβλητο το βασικό της επιτόκιο (monetary policy rate) στο 1,75% (ιστορικά χαµηλό) και το ποσοστό των υποχρεωτικών δεσµεύσεων των τραπεζών σε RON στο 8% και σε ξένο νόµισµα στο 14%. Παράλληλα, η ΤτΡουµανίας ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει την πολιτική επαρκούς ρευστότητας προς το τραπεζικό σύστηµα. Η ΤτΡουμανίας διατήρησε αμετάβλητο το βασικό της επιτόκιο για τρίτη κατά σειρά συνεδρίαση 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Μαρ-13 Σεπ-13 Μαρ-14 Σεπ-14 Μαρ-15 Σεπ-15 Πηγή: National Bank of Romania Ποσοστό ανεργίας Το ποσοστό ανεργίας παρέµεινε αµετάβλητο στο 6,8% τον Αύγουστο. Το ποσοστό ανεργίας ήταν υψηλότερο στους άνδρες στο 7,8% (Ιούλιος: 7,8%) συγκριτικά µε των γυναικών που ήταν στο 5,6% (Ιούλιος: 5,6%). Υποχώρηση παρουσίασε ο αριθµός των ανέργων µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στα 626 χιλ. άτοµα τον Αύγουστο από 630 χιλ. τον Ιούλιο. Σύµφωνα µε τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Άνοιξη 2015), η ανεργία από 6,8% το 2014 θα διαµορφωθεί στο 6,9% το 2015 και στο 6,8% το Το έλλειμμα του ισοζυγίουτρεχουσών συναλλαγών συνέχισε να υποχωρεί στην περίοδο Ιαν.-Ιουλ.2015 (εκατ. ευρώ) 72,2 7,5 Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο για έκτο στη σειρά μήνα ,6 35,2 14,6 2,3 38,6 8,9 8,6 31,8 7, ,6-78,5-53,2-22,2 6, /14 08/14 09/14 10/14 11/14 12/14 01/15 02/15 03/15 04/15 05/15 06/15 07/15 Πηγή: National Bank of FYROM 6,0 Αυγ-14 Νοε-14 Φεβ-15 Μαϊ-15 Αυγ-15 Πηγή: National Institute of Statistics Προϋπολογισµός Το έλλειµµα του προϋπολογισµού αυξήθηκε κατά 10,7% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο στα MKD εκατ., έναντι ελλείµµατος MKD εκατ. τον Αύγουστο Ειδικότερα, τα έσοδα του προϋπολογισµού αυξήθηκαν κατά 11,0% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο στα MKD εκατ. από MKD εκατ. τον Αύγουστο 2014, ενώ οι δαπάνες 11

12 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες µεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιµές αγοράς) -0,4-4,4-5,3-8,9-6,6-4,0 0,7 Ιδιωτική Κατανάλωση 2,7-0,7-6,9-10,7-7,9-2,2 1,4 ηµόσια Κατανάλωση -2,2 1,8-4,4-6,3-6,6-5,2-0,8 Ακαθάριστες Επενδύσεις -6,5-13,3-20,8-17,0-28,5-9,5 2,9 - Κατοικίες -23,5-18,9-26,5-14,7-33,4-27,7-51,4 - Εξοπλισµός 2,5-15,3-22,7-21,7-30,0-3,9 29,8 Ανεργία (%) 7,8 9,6 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 Συνολική Απασχόληση 1,2-0,6-2,6-5,6-8,3-3,7 0,6 είκτης Τιµών Καταναλωτή (µέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,3 Κόστος εργασίας ανά µονάδα προϊόντος 4,9 5,2-0,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τοµέα) 15,9 4,1 0,0-3,1-4,0-3,9-3,1 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5,0-10,5-5,7-3,3-1,0-2,2 0,3 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 109,3 126,8 146,0 171,3 156,9 175,0 177,1 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -14,9-10,9-9,9-9,9-2,4-2,0-2,3 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ είκτες Οικονοµικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιµη έτος Q3 Q4 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονοµική ραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -8,4-9,1-1,8 2,4 4,8-0,2-0,9 (7µηνο) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 6,4 15,2 36,0 31,5 35,4 18,9 (8µηνο) Οικοδοµική ραστηριότητα -25,6-21,9 2,2 18,4-7,4-8,7 7,7 (6µηνο) Μεταποίηση -1,1-3,9-3,0-1,3 0,3-0,6 0,7 (7µηνο) είκτης Υπευθύνων Προµηθειών ΡΜΙ στη µεταποίηση 46,0 47,7 48,7 50,5 49,1 49,1 43,3 (Σεπτέµβριος) είκτης Οικονοµικού Κλίµατος 90,8 91,8 91,6 99,8 101,5 101,4 83,1 (Σεπτέµβριος) είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία 87,8 90,1 85,4 95,6 97,8 95,0 78,8 (Σεπτέµβριος) είκτης Εµπιστοσύνης Καταναλωτών -69,0-73,0-65,0-50,0-52,7-51,6-64,2 (Σεπτέµβριος) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τοµέας -3,9-3,9-3,9-3,5-3,5-3,1-1,6 (Αύγουστος) Επιχειρήσεις -4,9-4,7-4,9-4,7-4,7-3,7-0,2 (Αύγουστος) - Βιοµηχανία -2,8-1,9-2,8-5,5-4,5-3,3 2,7 (Αύγουστος) - Κατασκευές 0,6 0,4 0,6-2,2-2,6-1,2 0,8 (Αύγουστος) - Τουρισµός -2,6-1,5-2,6-1,5-1,3-0,6-0,1 (Αύγουστος) Νοικοκυριά -3,5-3,6-3,5-3,0-2,9-2,9-3,1 (Αύγουστος) - Καταναλωτική Πίστη -3,9-4,8-3,9-2,7-2,5-2,8-2,5 (Αύγουστος) - Στεγαστικά άνεια -3,3-3,2-3,3-3,2-3,1-3,0-3,5 (Αύγουστος) Τιµές είκτης Τιµών Καταναλωτή -0,9-1,0-2,2-1,5-0,6-1,8-1,5 (Αύγουστος) οµικός Πληθωρισµός -1,7-2,0-2,1-1,2 0,0-0,7-0,3 (Αύγουστος) είκτης Τιµών ιαµερισµάτων -10,9-10,2-9,6-7,9-7,0-5,8-5,6 (2ο 3µηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιµές -3,9-2,6-3,1 0,3 2,0 1,2 1,1 (6µηνο) Τελική Κατανάλωση -3,0-2,6 1,1 1,0 1,9 0,6 1,7 (6µηνο) Επενδύσεις -9,5-2,3-8,7-6,0 2,7 17,9 5,1 (6µηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 6,9-5,0 9,5 6,9 10,8-0,4 (6µηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6 9,2-7,5 9,3 3,0 17,3 2,8 (6µηνο) Ισοζύγιο Πληρωµών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 26,9 6,9 6,4 6,9 6,8 6,9 14,8 (7µηνο) Εισαγωγές Αγαθών 47,7 12,0 11,9 12,7 12,3 12,7 25,1 (7µηνο) Εµπορικό Ισοζύγιο -20,8-5,1-5,5-5,8-5,6-5,8-10,2 (7µηνο) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών -3,7 4,2-2,8-1,8 3,7-3,9 0,4 (7µηνο) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενηµερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συµβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τοµέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νοµοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του νόµου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τοµέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώµη, πρόβλεψη ή εκτίµηση που περιέχεται σε αυτό µεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καµία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριµένη χρήση και δεν φέρουν καµία ευθύνη για οποιανδήποτε άµεση ή έµµεση ζηµία θα µπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση µε οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν µέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδηµοσίευση αυτού του δελτίου ή τµήµατος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του. 12