ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ. από τη ΣΥΝΤΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΩΝ μέχρι τη ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥΣ. Βασικές Αρχές Καλής Νομοθέτησης. Βασικές Αρχές Καλής Νομοθέτησης

Transcript

1 ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βασικές Αρχές Καλής Νομοθέτησης Βασικές Αρχές Καλής Νομοθέτησης ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ από τη ΣΥΝΤΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΩΝ μέχρι τη ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

2 Βασικές Αρχές Καλής Νομοθέτησης ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ από τη ΣΥΝΤΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΩΝ μέχρι τη ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2011

3

4 Περιεχόμενα Ι. Εισαγωγή... 5 ΙΙ. Στάδιο σύνταξης νομοθετήματος ΙΙΙ. ΙV. Στάδιο υποβολής προσχεδίου του νομοθετήματος στη Νομική Υπηρεσία Στάδιο υποβολής προσχεδίου του νομοθετήματος στο Υπουργικό Συμβούλιο V. Στάδιο υποβολής του νομοθετήματος στη Βουλή των Αντιπροσώπων VI. Στάδιο δημοσίευσης του νομοθετήματος ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ... 51

5

6 I Εισαγωγή

7

8 ΣΤΑΔΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΩΝ Στα πλαίσια της Στρατηγικής της Ευρώπης 2020, συνεχίζεται η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τη Βελτίωση του Ρυθμιστικού Πλαισίου (ΡΠ) που αποτελεί ένα πλαίσιο πολιτικής με τελικό αποτέλεσμα την καλύτερη διακυβέρνηση. 2. Η Βελτίωση του ΡΠ προωθεί τη μείωση της γραφειοκρατίας, μέσω της απλοποίησης της νομοθεσίας και των περίπλοκων κρατικών διαδικασιών και έχει ως κύριο στόχο τον εκσυγχρονισμό και την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποτελεί απορρύθμιση. 3. Για προώθηση της Βελτίωσης του ΡΠ στην Κύπρο, ετοιμάστηκε και εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 25/7/07, Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης (ΕΠΔ), το οποίο υλοποιείται από την Κεντρική Ειδική Μονάδα (ΚΕΜ) για τη Βελτίωση του ΡΠ του Υπουργείου Οικονομικών. Το ΕΠΔ αναθεωρείται σε τακτά χρονικά διαστήματα ( regulation. org.cy). 4. Στα πλαίσια των εργασιών της ΚΕΜ, διαπιστώθηκε η ανάγκη παροχής διευκρινίσεων/κατευθυντηρίων γραμμών προς τους δημόσιους λειτουργούς που ετοιμάζουν προσχέδια νομοθετημάτων, ως προς τα έγγραφα που θα πρέπει να τα συνοδεύουν, ανάλογα με το στάδιο προώθησης του προσχεδίου νομοθετήματος. 5. Για διευκόλυνση των δημοσίων λειτουργών, τον Οκτώβριο του 2010 σε στενή συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία, ετοιμάστηκε Οδηγός Νομοπαρασκευαστικής Διαδικασίας, ο οποίος κωδικοποιεί τα στάδια της πιο πάνω διαδικασίας, αναφέροντας τα έγγραφα που πρέπει να επισυ- 7

9 νάπτονται σε κάθε στάδιο. Ο Οδηγός, ο οποίος έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα, στάληκε με εγκύκλιο του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών σε όλη τη Δημόσια Υπηρεσία. 6. Με βάση νέα δεδομένα και εγκυκλίους, προέκυψε η ανάγκη αναθεώρησης του υφιστάμενου Οδηγού. Ο παρών Οδηγός αποτελεί τον αναθεωρημένο Οδηγό Νομοπαρασκευαστικής Διαδικασίας, ο οποίος εκτυπώθηκε σε μια εύχρηστη και φιλική προς το χρήστη έκδοση, και καταχωρήθηκε και στην ιστοσελίδα για τη Βελτίωση του ΡΠ ( για εύκολη πρόσβαση. 7. Ευελπιστούμε ότι ο Οδηγός θα συνεχίσει να αποτελεί σημαντικό βοήθημα στην καθημερινή εργασία των δημοσίων λειτουργών. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ 8

10 II Στάδιο σύνταξης νομοθετήματος

11

12 1. Το στάδιο της σύνταξης ενός νομοθετήματος κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό αφού η επιτυχής ολοκλήρωσή του αναμένεται να οδηγήσει σε δύο σημαντικά αποτελέσματα: Βελτιωμένη Ποιότητα, δηλαδή το νομοθέτημα να είναι σε απλή και κατανοητή γλώσσα, να μην επιβάλλει αχρείαστες και χρονοβόρες διαδικασίες και να έχει λάβει υπόψη τυχόν οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, ούτως ώστε να είναι σωστά μελετημένο και να μην χρήζει τροποποίησης. Καθολική Αποδοχή, δηλαδή το νομοθέτημα να γίνει πιο εύκολα αποδεκτό αφού, από τα αρχικά στάδια ετοιμασίας του νομοθετήματος, προωθήθηκε η εμπλοκή των τελικών αποδεκτών (πολίτες, επιχειρήσεις, οργανωμένα σύνολα κτλ), σύμφωνα με τις καλές αρχές διαβούλευσης. 2. Για προώθηση των εν λόγω στόχων, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα: (1) Ευρωπαϊκές Αρχές Βελτίωσης του Ρυθμιστικού Πλαισίου Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ορίσει πέντε (5) βασικές αρχές για τη Βελτίωση του ΡΠ, τις οποίες τα κράτη-μέλη συστήνεται όπως ακολουθούν, κατά τη σύνταξη νέων νομοθετικών ρυθμίσεων: (i) Αναγκαιότητα-Αναλογικότητα: Οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση πρέπει να προωθείται μόνο όταν υπάρχει ανάγκη. Πριν τη σύνταξη της νομοθετικής ρύθμισης πρέπει να εξετάζονται όλες οι εναλλακτικές επιλογές πολιτικής, συγκρίνοντας τα υπέρ και τα κατά της κάθε επιλογής. Κατά τη σύνταξη της νομοθετικής ρύθμισης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλες οι επιπτώσεις που θα επιφέρει η ρύθμιση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ακολουθώντας την αρχή «Προτεραιότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις» (Think Small First). Παράλληλα, πρέπει να εξε- 11

13 τάζεται και ο διοικητικός φόρτος (ΔΦ) 2, με τον οποίο θα επιβαρυνθούν οι επιχειρήσεις. Εκεί και όπου αρμόζει, θα πρέπει να προωθούνται περισσότερο «αναμορφωτικές» και όχι «τιμωρητικές» ποινές. (ii) Υπευθυνότητα: Οι Ρυθμιστικές Αρχές πρέπει να είναι σε θέση να δίνουν εξηγήσεις σχετικά με την αναγκαιότητα και τους πολιτικούς στόχους της νομοθετικής ρύθμισης. Πρέπει επίσης να είναι σε θέση να εξηγούν πώς και γιατί κατέληξαν στο συγκεκριμένο περιεχόμενο της ρύθμισης. Οι Ρυθμιστικές Αρχές πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή μια σειρά από σαφή πρότυπα και κριτήρια, με βάση τα οποία θα υπόκεινται σε κοινοβουλευτικό έλεγχο. (iii) Συνέπεια: Η προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση πρέπει να συνάδει πλήρως με την υφιστάμενη νομοθεσία, αποφεύγοντας έτσι αντιθέσεις μεταξύ της προτεινόμενης και της υφιστάμενης νομοθεσίας που σχετίζεται με το συγκεκριμένο τομέα, στο σύνολο της. Οι Ρυθμιστικές Αρχές πρέπει να ακολουθούν μια ομοιόμορφη διαδικασία στον τρόπο που νομοθετούν, σε κάθε τομέα πολιτικής. (iv) Διαφάνεια: Οι στόχοι πολιτικής, καθώς και η ανάγκη για προώθηση της νομοθετικής ρύθμισης πρέπει να επεξηγούνται πλήρως και να διαβιβάζονται εγκαίρως σε όλους τους ενδιαφερόμενους/ επηρεαζόμενους φορείς. Πρέπει παράλληλα, να καθορίζεται και συγκεκριμένη χρονική περίοδος κατά 2. Διοικητικός Φόρτος: ο φόρτος που συνεπάγεται η συλλογή και η παροχή των πληροφοριών, οι οποίες δεν θα συλλέγονταν ή δεν θα παρέχονταν αν δεν υπήρχαν οι συγκεκριμένες νομικές διατάξεις. 12

14 την οποία, αυτοί που θα κληθούν να συμμορφωθούν με τη ρύθμιση, να έχουν χρόνο να ενημερωθούν σωστά και να προσαρμοστούν. Οι διαδικασίες του δημόσιου διαλόγου πρέπει να βελτιωθούν και να είναι ομοιόμορφες σε όλη τη Δημόσια Υπηρεσία. Πρέπει να διεξάγεται αποτελεσματικός δημόσιος διάλογος με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων /επηρεαζόμενων φορέων από τα αρχικά στάδια του σχεδιασμού της νομοθετικής ρύθμισης, έτσι ώστε οι απόψεις και η εμπειρία των ενδιαφερόμενων/επηρεαζόμενων φορέων να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη κατά το σχεδιασμό της ρύθμισης. Πρέπει να υπάρχει εύκολη πρόσβαση στη νομοθετική ρύθμιση, η οποία πρέπει να είναι γραμμένη σε απλή και κατανοητή γλώσσα. (v) Αποτελεσματικότητα: Η προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση πρέπει να στοχεύει επακριβώς στην επίλυση του προβλήματος που προτίθεται να απαμβλύνει. Θα πρέπει να διασφαλίζεται η εύκολη εφαρμογή της νομοθετικής ρύθμισης, με στόχο την επίτευξη, όσο το δυνατόν, μεγαλύτερης συμμόρφωσης σε αυτήν. Παράλληλα, πρέπει να προωθείται συστηματική αξιολόγηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, για σκοπούς διαπίστωσης τυχόν ρυθμίσεων που μπορεί να θεωρηθούν ξεπερασμένες. (2) Ευρωπαϊκές Αρχές Μείωσης του Διοικητικού Φόρτου Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συστήνει στα κράτη-μέλη όπως, κατά τη σύνταξη νέων νομοθετημάτων, λαμβάνονται υπόψη οι Βασικές Αρχές για τη Μείωση του ΔΦ, όπως αυτές καθορίστηκαν από την ίδια μέσα από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης του 2007 (COM(2007)23) 3, και οι οποίες είναι: 3. Σχετική εγκύκλιος στάληκε σε όλα τα Υπουργεία στις 19/10/09, 13

15 (α) Μείωση της συχνότητας των Υποχρεώσεων Πληροφόρησης (ΥΠ) 4 αναφορικά με την υποβολή εκθέσεων στο ελάχιστο επίπεδο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη των ουσιωδών στόχων της νομοθεσίας και ευθυγράμμιση της συχνότητας υποβολής εκθέσεων όσον αφορά τις διάφορες συναφείς νομοθετικές πράξεις, όπου είναι εφικτό. (β) (γ) (δ) (ε) (στ) Διερεύνηση του κατά πόσον η ίδια ΥΠ απαιτείται αρκετές φορές από διαφορετικά νομοθετήματα και εξάλειψη των επικαλύψεων (π.χ. μια ΥΠ μπορεί να προβλέπεται σε περισσότερους από ένα νόμο). Απαίτηση ηλεκτρονικής και μέσω του διαδικτύου υποβολής εκθέσεων, όπου σήμερα απαιτείται η παροχή έντυπων πληροφοριών, με τη χρήση «έξυπνων» διαδικτυακών πυλών, όπου είναι δυνατόν. Θέσπιση κατώτατων επιπέδων όσον αφορά τις ΥΠ με τις οποίες θα πρέπει οι ΜΜΕ να συμμορφωθούν, περιορίζοντας τον αριθμό τους όπου είναι δυνατόν (είναι γνωστό ότι οι ΜΜΕ πλήττονται σημαντικά από το ΔΦ η συλλογή δεδομένων από τις ΜΜΕ για σκοπούς πληροφόρησης των κρατικών υπηρεσιών/τμημάτων πρέπει να το λαμβάνει αυτό υπόψη). Εξέταση της δυνατότητας όπως οι ΥΠ μιας νομοθεσίας καθορίζονται με βάση την ανάγκη μείωσης του κινδύνου που παρουσιάζουν οι δραστηριότητες των επιχειρήσεων ενός τομέα δηλαδή, οι ΥΠ να επικεντρώνονται στις επιχειρήσεις του τομέα, των οποίων οι δραστηριότητες παρουσιάζουν το μεγαλύτερο κίνδυνο (risk-based approach). Μείωση ή εξάλειψη των ΥΠ, όταν οι ουσιώδεις απαιτήσεις που περιέχονται σε αυτές έχουν καταργηθεί ή τροποποιηθεί από τη θέσπιση της ΥΠ και μετά. 4. ΥΠ: όλες οι διοικητικές ενέργειες που πρέπει να διεκπεραιώσουν οι επιχειρήσεις για πλήρη συμμόρφωση τους σε σχέση με τις διοικητικές πρόνοιες μιας συγκεκριμένης νομοθεσίας. 14

16 (ζ) Παροχή διευκρινίσεων για τις περίπλοκες νομοθετικές πράξεις που μπορούν είτε να επιβραδύνουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες είτε να απαιτούν τη λήψη νομικής πραγματογνωμοσύνης. (3) Οδηγός Διαβούλευσης (α) (β) (γ) (δ) Ο Οδηγός Διαβούλευσης ετοιμάστηκε από την ΚΕΜ σε στενή συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία και εκδόθηκε σε μια εύχρηστη μορφή, με στόχο τη συστηματοποίηση και τον ορθολογισμό των διαφόρων πρακτικών διεξαγωγής της διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ιδιωτικό και δημόσιο τομέα), στο στάδιο ετοιμασίας ενός νέου νομοθετήματος. Η πρώτη έκδοση του Οδηγού κυκλοφόρησε σε όλη τη Δημόσια Υπηρεσία το Δεκέμβριο του 2009, μετά από σχετική έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ προσεχώς, αναμένεται να κυκλοφορήσει στη Δημόσια Υπηρεσία αναθεωρημένη έκδοση. Ο Οδηγός Διαβούλευσης αποτελεί εργαλείο συμβουλευτικού χαρακτήρα προς τη Δημόσια Υπηρεσία. Επίσης, αποτελεί βοήθημα για τις κρατικές υπηρεσίες στη συμπλήρωση του Ερωτηματολογίου Ανάλυσης του Αντίκτυπου (βλ. Στάδιο ΙΙΙ πιο κάτω), σε σχέση με τη δημόσια διαβούλευση. Από την εφαρμογή του εξαιρούνται συγκεκριμένα νομοθετήματα. Τα έγγραφα Διαβούλευσης, για τα οποία γίνεται αναφορά στη σελ. 39 του Οδηγού Διαβούλευσης, είναι χρήσιμο να συνοδεύονται από συνοπτικό επεξηγηματικό καλυπτικό σημείωμα, το οποίο καλό είναι να μην ξεπερνά τις 2 σελίδες, και να συνοψίζει τα κύρια σημεία του υπό συζήτηση θέματος (επισυνάπτονται, ως Παράρτημα Ι, κατευθυντήριες γραμμές ως προς τα θέματα που πρέπει να περιλαμβάνονται στο σημείωμα). Το σημείωμα κρίνεται χρήσιμο να συνοδεύεται από μια σειρά ερωτημάτων, με τα οποία το αρμόδιο 15

17 Υπουργείο θα ζητά τις απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων. Τα ερωτήματα 5 κρίνεται σκόπιμο να είναι: i) απλά, σύντομα και συγκεκριμένα, ii) καθοδηγητικά και να έχουν λογική αλληλουχία, iii) σχετικά με το νομοθέτημα και να οδηγούν τους εμπλεκόμενους φορείς στην ουσία του υπό εξέταση νομοθετήματος. 5. Τα ερωτήματα μπορεί να είναι ανοικτού ή κλειστού τύπου (βλ. σελ. 41 Οδηγού Διαβούλευσης). 16

18 IIΙ Στάδιο υποβολής προσχεδίου του νομοθετήματος στη Νομική Υπηρεσία

19 1. Στο στάδιο αυτό, το προσχέδιο του νομοθετήματος αποστέλλεται στη Νομική Υπηρεσία για τον απαιτούμενο νομοτεχνικό έλεγχο σε έντυπη μορφή και με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στην ηλεκτρονική διεύθυνση Σε περίπτωση που τα έγγραφα αφορούν τον Τομέα της ΕΕ της Νομικής Υπηρεσίας, θα πρέπει να αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση (σχετική η Εγκύκλιος του Γενικού Εισαγγελέα με αρ. φακ. 71/1984/3 και ημερομηνία 4 Απριλίου 2006). 2. Το προσχέδιο του νομοθετήματος πρέπει να συνοδεύεται πάντοτε από το Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης του Αντίκτυπου, σωστά συμπληρωμένο, χωρίς ελλιπή στοιχεία, και να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο στάδιο της διαβούλευσης, ακολουθώντας τον Οδηγό Διαβούλευσης. 3. Σημειώνεται ότι, με εγκύκλιο του Γενικού Εισαγγελέα με αρ. φακ. 71/84/4 και ημερομηνία 8 Απριλίου 2010, όσα προτεινόμενα νομο-θετήματα υποβάλλονται στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, χωρίς να συνοδεύονται από δεόντως συμπληρωμένο Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης του Αντίκτυπου, επιστρέφονται στους αποστολείς για σωστή συμπλήρωση του Ερωτηματολογίου και επανυποβολή στη Νομική Υπηρεσία. 4. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, μέσα από το Ερωτηματολόγιο, εκτός του γεγονότος ότι γίνεται μια συνοπτική προσπάθεια εκτίμησης των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων, η Νομική Υπηρεσία διευκολύνεται στο να διαπιστώσει ευκολότερα τον κύριο σκοπό και τα κύρια χαρακτηριστικά του νομοθετήματος. 5. Το Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης του Αντίκτυπου, το οποίο αναθεωρήθηκε και τέθηκε εκ νέου σε ισχύ στις 4 Ιανουαρίου 2010, ( Από τη συμπλήρωση του Ερωτηματολογίου εξαιρούνται τα νομοθετήματα που αναφέρονται στη σελ. 19 του Οδηγού Διαβούλευσης. Στο αναθεωρημένο Ερωτηματολόγιο ενσωματώθηκε ο Πίνακας Κατάθεσης Στοιχείων για εναρμονιστικά νομοσχέδια κανονισμούς, ο οποίος προηγουμένως υποβαλλόταν στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ως εκ τούτου, ο εν λόγω Πίνακας έχει καταργηθεί. 18

20 6. Με βάση Εγκύκλιο του Γενικού Εισαγγελέα με αρ. φακ. 71/1984/4 και ημερομηνία 24 Αυγούστου 2010, η Νομική Υπηρεσία, από την 1η Σεπτεμβρίου 2010, δέχεται για νομοτεχνικό έλεγχο προσχέδια νομοθετήματος που υποβάλλονται μόνον από τα Υπουργεία και όχι από Τμήματα/Υπηρεσίες τους. Επιπρόσθετα, με βάση την ίδια Εγκύκλιο, το προσχέδιο θα πρέπει να είναι γραμμένο με ψηφία μεγέθους 12pts και σε διπλά διαστήματα μεταξύ παραγράφων και γραμμών για διευκόλυνση του νομοτεχνικού ελέγχου. 7. Αναφορικά με τα κυρωτικά νομοσχέδια διεθνών συμβάσεων 6, τα οποία αποστέλλονται για νομοτεχνικό έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία, θα πρέπει να συνοδεύονται από φωτοαντίγραφο της Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου (ή τουλάχιστο αριθμό και ημερομηνία), με την οποία εγκρίνεται η υπογραφή ή προσχώρηση στις συμβάσεις, πρωτόκολλα κτλ (σχετική είναι η εγκύκλιος του Γενικού Εισαγγελέα με αρ. φακ. 71/1984/4 και ημερομηνία 2 Δεκεμβρίου 2010). 8. Στις περιπτώσεις που η υπογραφή ή η προσχώρηση σε διεθνή σύμβαση 7 θα τεθεί για πρώτη φορά, μαζί με το προσχέδιο νομοσχεδίου, ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, τότε ο Γενικός Εισαγγελέας υπογράφει σχέδιο Αιτιολογικής Έκθεσης, αφήνοντας κενό το μέρος του αριθμού και της ημερομηνίας της Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου. Μετά την έγκριση του νομοσχεδίου από το Υπουργικό Συμβούλιο, το σχέδιο της Αιτιολογικής Έκθεσης επιστρέφεται στη Νομική Υπηρεσία για συμπλήρωση των εν λόγω στοιχείων και υπογραφή της Αιτιολογικής Έκθεσης από το Γενικό Εισαγγελέα. Ακολούθως, το νομοσχέδιο κατατίθεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων. 6. Διεθνείς, διμερείς ή πολυμερείς συμβάσεις και πρωτόκολλα, ή τροποποίησή τους, ή τροποποίηση καταστατικών διεθνών οργανισμών ή άλλων πράξεων. 7. Διεθνείς, διμερείς ή πολυμερείς συμβάσεις και πρωτόκολλα, ή τροποποίησή τους, ή τροποποίηση καταστατικών διεθνών οργανισμών ή άλλων πράξεων. 19

21 9. Αναφορικά με προσχέδια κανονισμών για σχέδια συντάξεων και χορηγημάτων, αυτά θα πρέπει να αποστέλλονται από τα Υπουργεία πρώτα στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, το οποίο είναι το πλέον αρμόδιο Τμήμα για να ελέγχει τη ορθότητα του περιεχομένου τους, και στη συνέχεια, το Τμήμα θα αποστέλλει τα προσχέδια στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο (σχετική είναι η πρόσφατη εγκύκλιος του Γενικού Εισαγγελέα με αρ. φακ. 71/1984/4). 20

22 IV Στάδιο υποβολής προσχεδίου του νομοθετήματος στo Υπουργικό Συμβούλιο

23

24 1. Μετά την ολοκλήρωση του νομοτεχνικού ελέγχου από τη Νομική Υπηρεσία, υποβάλλεται Πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο. Η Πρόταση, σύμφωνα με σχετικές εγκυκλίους της Γραμματείας του Υπουργικού Συμβουλίου (αρ. 118, ημερομηνίας 12/3/08 και αρ. 123, ημερομηνίας 29/9/09), πρέπει- να είναι σύντομη, δηλαδή να μην υπερβαίνει τις δύο (2) σελίδες, και να αναφέρει- την ανάγκη που έχει επιβάλει την ετοιμασία του νομοθετήματος, τα κύρια χαρακτηριστικά του, και τις απόψεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Σε περίπτωση που η Πρόταση απαιτεί εκτενέστερη ανάλυση που υπερβαίνει τις δύο (2) σελίδες, θα πρέπει να συνοδεύεται από σύντομο περιληπτικό και περιεκτικό κείμενο, περίπου μισής (1/2) έως μίας σελίδας (1), το οποίο θα ενσωματώνεται αυτούσιο στα πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλίου. Σημειώνεται ότι, κατευθυντήριες γραμμές ως προς την ετοιμασία της Πρότασης προς το Υπουργικό Συμβούλιο, επισυνάπτονται ως Παράρτημα ΙΙ. 2. Η Πρόταση πρέπει να συνοδεύεται από- Προσχέδιο του νομοθετήματος, Αιτιολογική Έκθεση (μόνο για προσχέδια νομοσχεδίων), στην οποία αναφέρεται συνοπτικά ο σκοπός του νομοσχεδίου, και η οποία υπογράφεται από το Γενικό Εισαγγελέα, και Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης του Αντίκτυπου, δεόντως συμπληρωμένο. 3. Σημειώνεται ότι, στις περιπτώσεις υποβολής προσχεδίων κανονισμών, στη σχετική Πρόταση θα πρέπει να γίνεται αναφορά κατά πόσον αυτοί εξαιρούνται από τη διαδικασία κατάθεσης και έγκρισής τους από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. 23

25 4. Οι Προτάσεις προς το Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει να υποβάλλονται σε σαράντα (40) αντίγραφα και να κατατίθενται στη Γραμματεία του Υπουργικού Συμβουλίου, μέχρι τις 10:00 π.μ. κάθε Πέμπτης. 5. Το Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίνει ή απορρίπτει το προτεινόμενο νομοθέτημα. Σε περίπτωση έγκρισης, το Υπουργικό Συμβούλιο, με την έκδοση σχετικής απόφασης του, εξουσιοδοτεί τον αρμόδιο Υπουργό να καταθέσει το νομοθέτημα στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση/έγκριση, αναλόγως της φύσης του προτεινόμενου νομοθετήματος. 6. Στην περίπτωση Διατάγματος, αυτό αποστέλλεται απευθείας στο Τυπογραφείο της Κυπριακής Δημοκρατίας για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. 24

26 V Στάδιο υποβολής του νομοθετήματος στη Βουλή των Αντιπροσώπων

27

28 1. Μετά την έγκριση του προσχεδίου του νομοθετήματος από το Υπουργικό Συμβούλιο, και με τη λήψη της σχετικής Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, το νομοθέτημα (εκτός και εάν πρόκειται για Διάταγμα όπως γίνεται αναφορά στην παράγραφος 6 του προηγούμενου Σταδίου) υποβάλλεται για ψήφιση/έγκριση στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Σημειώνεται ότι τα νομοσχέδια, με την κατάθεσή τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. 2. Το νομοθέτημα που υποβάλλεται στη Βουλή, συνοδεύεται από τα ακόλουθα: Εισηγητική Έκθεση Το περιεχόμενο της Έκθεσης δεν διαφέρει ουσιαστικά από την Πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο, εκτός από το διατακτικό της Πρότασης, το οποίο αντικαθίσταται από την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Κατευθυντήριες γραμμές ως προς την ετοιμασία της Εισηγητικής Έκθεσης επισυνάπτονται ως Παράρτημα ΙΙΙ. Αιτιολογική Έκθεση Είναι η Αιτιολογική Έκθεση που υπογράφεται από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Ερωτηματολόγιο της Ανάλυσης του Αντίκτυπου, δεόντως συμπληρωμένο. 3. Τα πιο πάνω έγγραφα αποστέλλονται στο Γενικό Διευθυντή της Βουλής των Αντιπροσώπων με καλυπτική επιστολή. Σύμφωνα με τις εγκυκλίους της Βουλής των Αντιπροσώπων (αρ. 29, 31 και 35, με ημερομηνία 2/10/00, 5/3/02 και 4/4/05 αντίστοιχα), θα πρέπει να εφαρμόζονται οι ακόλουθες διαδικασίες: (1) Υποβολή εγγράφων σε εκατόν (100) αντίγραφα (καθαρά και όχι φωτοτυπίες), τα οποία αποστέλλονται και σε ηλεκτρονική μορφή σε ψηφιακό δισκάκι (CD και όχι δισκέτα). Συνήθης πρακτική είναι και η αποστολή των εγγράφων στην ηλεκτρονική διεύθυνση 27

29 η οποία θα επισημοποιηθεί προσεχώς με σχετική εγκύκλιο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αναφορικά με την κατάθεση εγγράφων για τον κρατικό προϋπολογισμό, με βάση εγκύκλιο της Βουλής των Αντιπροσώπων ημερομηνίας 13/10/10, θα πρέπει να υποβάλλονται σε ψηφιακή μορφή και να αποστέλλονται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση Σημειώνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν γίνεται πλέον αποδεκτή η υποβολή νομοσχεδίων/σημειωμάτων/άλλων σχετικών εγγράφων σε δισκέτα, λόγω τεχνολογικής αναβάθμισης των ηλεκτρονικών υπολογιστών της Βουλής των Αντιπροσώπων. (2) Τα κείμενα των εγγράφων που αποστέλλονται ηλεκτρονικά δεν πρέπει να διαφέρουν από τα αντίγραφα, δηλαδή, τυχόν τροποποιήσεις ή/και διορθώσεις, θα πρέπει να γίνονται και στις δύο μορφές εγγράφων. (3) Η πρόταξη στους Κανονισμούς ενσωματώνεται στο κείμενο που αποστέλλεται για κατάθεση στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ούτως ώστε μετά την έγκριση τους, να είναι εφικτή η δημοσίευση τους εντός των χρονικών πλαισίων που καθορίζονται από το Σύνταγμα (βλ. Στάδιο VI πιο κάτω). 28

30 VΙ Στάδιο δημοσίευσης του νομοθετήματος

31

32 1. Σε περίπτωση ψήφισης του προτεινόμενου νομοθετήματος από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ο Γενικός Διευθυντής της Βουλής των Αντιπροσώπων αποστέλλει ενημερωτική επιστολή, με το νομοθέτημα όπως έχει ψηφισθεί/εγκριθεί, προς το Γενικό Διευθυντή του αρμόδιου Υπουργείου, τον Υφυπουργό παρά τω Προέδρω και το Γενικό Εισαγγελέα. Αποστέλλεται επίσης αντίγραφο του νομοθετήματος στο Τυπογραφείο της Κυπριακής Δημοκρατίας. 2. Στη συνέχεια, το Γραφείο του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω αποστέλλει επιστολή στα αρμόδια Υπουργεία, με την οποία ζητά να γίνει έλεγχος αν το τελικό κείμενο του ψηφισθέντος νομοθετήματος συνάδει με τις απόψεις της κυβερνητικής πλευράς. Εάν υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του εμπλεκόμενου Υπουργείου, η οποία πρέπει να αποσταλεί γραπτώς, τότε το νομοθέτημα υπογράφεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ακολούθως, το Γραφείο του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω στέλνει το νομοθέτημα στο Γενικό Εισαγγελέα για να το προσυπογράψει και ενημερώνει το Τυπογραφείο της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη δημοσίευση του νομοθετήματος στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. 3. Στις περιπτώσεις που προκύπτει η ανάγκη για τυπικές τροποποιήσεις, οι οποίες δεν αλλοιώνουν το νόημα ή την ουσία του νομοθετήματος όπως έχει ψηφιστεί, το αρμόδιο Υπουργείο ενημερώνει αναλόγως τη Βουλή των Αντιπροσώπων και το Γραφείο του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω και στέλνεται το νέο τροποποιημένο κείμενο από τη Βουλή των Αντιπροσώπων προς το Τυπογραφείο της Κυπριακής Δημοκρατίας, για δημοσίευση. 4. Στις περιπτώσεις που το αρμόδιο Υπουργείο έχει σοβαρές ενστάσεις επί της ουσίας του ψηφισθέντος νομοθετήματος, τότε ενημερώνεται ο Γενικός Εισαγγελέας, ο οποίος εισηγείται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την αναπομπή του νομοθετήματος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ψήφιση του νομοθετήματος, έχει το συνταγματικό δικαίωμα, με σχετική επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, να αναπέμψει το νομοθέτημα, για επανεξέταση του από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. 31

33 5. Εάν μετά από την επανεξέταση, το νομοθέτημα οδηγηθεί σε επαναψήφιση του από τη Βουλή των Αντιπροσώπων με κείμενο που δεν συνάδει με την κυβερνητική πολιτική, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει το συνταγματικό δικαίωμα αναφοράς του νομοθετήματος στο Ανώτατο Δικαστήριο. Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου είναι τελεσίδικη και μπορεί να οδηγήσει, είτε στη δημοσίευση του νομοθετήματος όπως ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, είτε στη μη έκδοσή του. 6. Στις περιπτώσεις που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν ασκήσει τα πιο πάνω συνταγματικά δικαιώματά του, τότε το νομοθέτημα πρέπει να δημοσιευθεί, μέσα σε δεκαπέντε (15) μέρες, στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, με τη διαδικασία που αναφέρεται στις παραγράφους πιο πάνω. 7. Αναφορικά με τις σχετικές προτάξεις για τη δημοσίευση- (1) στις περιπτώσεις νομοσχεδίων: η πρόταξη συμπεριλαμβάνεται στο προσχέδιο νομοσχεδίου εξαρχής, και τροποποιείται αναλόγως από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, μετά τη ψήφισή του σε Νόμο. (2) στις περιπτώσεις κανονισμών: όπως έχει αναφερθεί και πιο πάνω (βλ. Στάδιο V), η σχετική πρόταξη πρέπει να ενσωματώνεται στο κείμενο των κανονισμών όταν κατατίθενται στη Βουλή των Αντιπροσώπων για έγκριση. 32

34 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Περιεχόμενο Συνοπτικού επεξεγηματικού Σημειώματος

35

36 1. Θέμα: Τίτλος νομοθετήματος 2. Εισαγωγή: Σκοπός του προτεινόμενου νομοθετήματος. Νομικό υπόβαθρο (δηλαδή εάν είναι νέο ή τροποιητικό νομοθέτημα, εναρμονιστικό κτλ). Ποιά η ανάγκη ετοιμασίας του; Ποιό πρόβλημα θα αντιμετωπίσει ή ποιά ανάγκη θα καλύψει; Αναφορά σε χρονοδιαγράμματα, εάν υπάρχουν. 3. Κύρια σημεία του νομοθετήματος: Σύντομη περιγραφή των κύριων σημείων που θα καλύψει το νέο νομοθέτημα. 4. Συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων: Λόγοι για τους οποίους ζητείται η εμπλοκή των φορέων. Τί ζητείται από τους φορείς και σε ποιά θέματα θα πρέπει να εστιάσουν τις απόψεις τους. Ο τρόπος με τον οποίον μπορούν οι φορείς να υποβάλουν τις εισηγήσεις τους (δηλαδή γραπτές εισηγήσεις, συμπλήρωση ερωτηματολογίων, κτλ.). 5. Συνοδευτικά έγγραφα: Ποιά είναι τα συνοδευτικά έγγραφα του νομοθετήματος και πώς οι φορείς θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά. Σε ποιά σημεία των εγγράφων, θα πρέπει ο κάθε εμπλεκόμενος φορέας να δώσει ιδιαίτερη έμφαση. 6. Στοιχεία του εμπλεκόμενου φορέα (ονοματεπώνυμο, τηλέφωνο, τηλεομοιότυπο, ηλεκτρονική διεύθυνση). 35

37

38 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Κατευθυντήριες γραμμές ως προς την ετοιμασία πρότασης προς το Υπουργικό Συμβούλιο για την υποβολή νομοθετήματος 1 1. Συμπεριλαμβάνονται νομοσχέδια, κανονισμοί, διατάγματα και οδηγίες

39

40 Ι. ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Η Πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο πρέπει να είναι σύντομη και να μην υπερβαίνει, κατά κανόνα, τις δύο σελίδες με αριθμημένες παραγράφους. 2. Στην περίπτωση που για σκοπούς παρουσίασης του νομοθετήματος απαιτείται εκτενέστερη ανάλυση και περισσότερα στοιχεία, τότε θα πρέπει αυτά να επισυνάπτονται ως παραρτήματα στην Πρόταση. 3. Η Πρόταση πρέπει να συνοδεύεται από- (1) Προσχέδιο Νομοθετήματος, (2) Αιτιολογική Έκθεση, στην οποία να αναφέρεται πολύ συνοπτικά ο σκοπός του νομοσχεδίου, και η οποία να υπογράφεται από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, και (3) Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης του Αντίκτυπου (συμπληρωμένο ορθά). 4. Αντίγραφο της Πρότασης καταχωρείται σε φάκελο αρχείου του αρμόδιου Υπουργείου. Στο φύλλο σημειώματος του φακέλου (minute sheet), αναγράφεται το ακόλουθο σημείωμα προς το Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου: 39

41 «Εσωκλείεται Πρόταση για κυκλοφορία μεταξύ των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, για έγκριση παρακαλώ». Το σημείωμα υπογράφεται είτε από το Γενικό Διευθυντή, είτε από εξουσιοδοτημένους λειτουργούς, τα ονόματα των οποίων θα πρέπει να φαίνονται ολογράφως. Στη συνέχεια η Πρόταση θα πρέπει να παραδίνεται σε σαράντα (40) αντίγραφα στο αρχείο της Γραμματείας του Υπουργικού Συμβουλίου, σε κλειστό φάκελο. ΙΙ. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Α. ΤΙΤΛΟΣ 1. Σε κάθε Πρόταση που ετοιμάζεται για να υποβληθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο, θα πρέπει να αναγράφεται ο αρ. φακέλου στον οποίο αφορά το θέμα του νομοθετήματος και τα αρχικά του αρμόδιου Υπουργείου, στο πάνω μέρος αριστερά. Στη συνέχεια ακολουθεί ο σχετικός τίτλος. Επίσης, εάν η Πρόταση είναι Εμπιστευτική, Απόρρητη ή Άκρως Απόρρητη, αυτό θα πρέπει να φαίνεται ακριβώς κάτω από τον αριθμό φακέλου, όπως φαίνεται στο παράδειγμα πιο κάτω: «Αρ. φακέλου, π.χ. Υ.Ο (δηλ. Πρόταση του Υπ. Οικονομικών)» ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ / ΑΠΟΡΡΗΤΗ / ΑΚΡΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Τίτλος: Νομοσχέδιο (Κανονισμός) με τίτλο «Ο περί. Νόμος του 2010» 2. Ο τίτλος της Πρότασης πρέπει να αναγράφεται στην ελληνική γλώσσα, αλλά εάν χρειάζεται να συμπεριληφθεί και στην αγγλική, τότε ο αγγλικός τίτλος αναγράφεται σε παρένθεση. 40

42 3. Συστήνεται να παραμένει κενός χώρος, περίπου 2εκ. στο πάνω μέρος της πρώτης σελίδας της Πρότασης για σκοπούς χρήσης από τη Γραμματεία του Υπουργικού Συμβουλίου(σφράγισμα) και 5 εκ. στο πάνω μέρος δεξιά. Β. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην εισαγωγή θα πρέπει να περιλαμβάνονται συνοπτικά και με σαφήνεια τα ακόλουθα: ο σκοπός του νομοθετήματος, ο οποίος να είναι ξεκάθαρος και σαφής, και να αναφέρεται σε συντομία, η αναγκαιότητα ετοιμασίας του εν λόγω νομοθετήματος, αναφορά στο κατά πόσο είναι νέα νομοθεσία ή καταργεί/τροποποιεί/αντικαθιστά υφιστάμενη νομοθεσία. Γ. ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ Στο κύριο μέρος, κρίνεται σκόπιμο να συμπεριλαμβάνονται, όπου εφαρμόζονται, τα ακόλουθα: 1. Σύντομη περιγραφή του ιστορικού του νομοθετήματος (από πού ξεκίνησε η ανάγκη για θέσπιση του και τα στάδια που ακολούθησαν) και σύντομη αναφορά στην υφιστάμενη κατάσταση, 2. Σύντομη περιγραφή των κύριων σημείων/προνοιών που εισάγονται/ καταργούνται/τροποποιούνται/αντικαθίστανται. 3. Σύντομη περιγραφή των λόγων για τους οποίους ετοιμάστηκε το εν λόγω νομοθέτημα (π.χ. εναρμονιστικό/κύρωση διεθνής σύμβασης/επίλυση χρόνιων προβλημάτων/εξωτερικοί παράγοντες κτλ.) 4. Συνοπτική αναφορά σε τυχόν περιβαλλοντικές/κοινωνικές/οικονομικές επιπτώσεις. Ιδιαίτερη αναφορά μπορεί να γίνει στις επιπτώσεις που θα έχει η προτεινόμενη νομοθεσία στις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις 41

43 αλλά και στις δομές της δημόσιας υπηρεσίας. Επίσης, αναφορά μπορεί να γίνει στη διεξαγωγή περιβαλλοντικών ή άλλων μελετών. 5. Αναφορά στο ύψος τυχόν δαπάνης που προκύπτει από την υιοθέτηση του νομοθετήματος (π.χ. δημιουργία νέου θεσμού, προσθήκη νέων θέσεων κτλ.). 6. Αναφορά στο κατά πόσο υπάρχουν ή όχι εγκεκριμένες σχετικές πιστώσεις. 7. Συνοπτική αναφορά στη διαδικασία διαβούλευσης που προηγήθηκε με τους εμπλεκόμενους φορείς και αναφορά σε τυχόν σημαντικές ενστάσεις τους. Σε περίπτωση που δεν έχει προηγηθεί δημόσιος διάλογος, να επεξηγηθούν οι λόγοι. 8. Αναφορά στο πότε η προτεινόμενη νομοθεσία θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ και κατά πόσο υπάρχει χρονικός περιορισμός ως προς τη δημοσίευση της στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. Σημείωση: Συστήνεται όπως το κύριο μέρος μη ξεπερνά τις 4-5 παραγράφους. Δ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΤΑΚΤΙΚΟ Η τελευταία παράγραφος της Πρότασης, δηλαδή το διατακτικό μέρος, περιλαμβάνει την εισήγηση του αρμόδιου Υπουργού, για την οποία το Υπουργικό Συμβούλιο καλείται να αποφασίσει ανάλογα. Συστήνεται όπως η εν λόγω παράγραφος διαμορφώνεται ως ακολούθως: «Ο Υπουργός. (ο αρμόδιος Υπουργός που υποβάλλει την Πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο), ο οποίος είναι ο εισηγητής της Πρότασης αυτής, θα καλέσει το Υπουργικό Συμβούλιο: (α) να εγκρίνει το συνημμένο νομοσχέδιο (κανονισμό), και (β) να τον εξουσιοδοτήσει να το καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση (έγκριση) του σε νόμο(κανονισμό)». 42

44 Ε. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΔΟΜΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Η δομή της Πρότασης θα πρέπει να ολοκληρώνεται ως ακολούθως: Ημερομηνία ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ... ΛΕΥΚΩΣΙΑ «Αρχικά λειτουργού που ετοίμασε την Πρόταση», π.χ. ΣΟ 43

45

46 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ Κατευθυντήριες γραμμές ως προς την ετοιμασία εισηγητικής έκθεσης προς τη Βουλή των Αντιπροσώπων για κατάθεση νομοθετήματος

47

48 Ι. ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Η Εισηγητική Έκθεση πρέπει να είναι σύντομη και να μην υπερβαίνει τις δύο σελίδες. 2. Εάν για την παρουσίαση του νομοθετήματος απαιτείται εκτενέστερη ανάλυση και περισσότερα στοιχεία, τότε θα πρέπει αυτά να επισυνάπτονται ως παράρτημα ή παραρτήματα στην Εισηγητική Έκθεση, και να συνοδεύονται απαραιτήτως από συνοπτικό σημείωμα με τα κυριότερα σημεία. 3. Το νομοθέτημα που υποβάλλεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων, θα πρέπει πάντοτε να συνοδεύεται από τα ακόλουθα: (1) Εισηγητική Έκθεση Το περιεχόμενο της Έκθεσης δεν διαφέρει ουσιαστικά από την Πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο, εκτός από την εισαγωγή και το διατακτικό της Πρότασης, τα οποία αντικαθίστανται από την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. (2) Αιτιολογική Έκθεση Η Αιτιολογική Έκθεση υπογραμμένη από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. (3) Ερωτηματολόγιο της Ανάλυσης του Αντίκτυπου (συμπληρωμένο ορθά). ΙΙ. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Α. ΤΙΤΛΟΣ Σε κάθε Εισηγητική Έκθεση για κατάθεση νομοθετήματος στη Βουλή των Αντιπροσώπων, θα πρέπει να αναγράφεται ο αρ. φακέλου στον οποίο αφορά το νομοθέτημα και τα αρχικά του αρμόδιου Υπουργείου, στο πάνω μέρος αριστερά. Στη συνέχεια ακολουθεί ο σχετικός τίτλος, όπως φαίνεται στο παράδειγμα πιο κάτω: 47